فرمت فایل : word(قابل ویرایش)تعداد صفحات89
- باغهای جهان
1-1-1- بین النهرین (3500 سال قبل از میلاد)
بین النهرین یا میان دو رود، جلگه حاصلخیزی بین رودهای فرات و دجله است و یکی از نخستین بهنه های تمدن انسانی شناخته می شود.
در دوران باستان این سرزمین،«رابطه ستایش آمیزبا طبیعت»، مبین نوع ارتباط انسان با طبیعت پیرامونش بوده و ویژگی‌های این رابطه را عناصر زیر تشکیل می‌داده است.
احترام به محیط طبیعی و تقدیس آن، انسان را موظف می‌ساخت که تمای فعالیتش را با طبیعت هماهنگ سازد.
تقدیس طبیعت، موجب می‌شد که انسان خود را نگهبان آن بپندارد و تمامی عملیاتش را با عناصر آن ( خطوط، نور و رنگهای طبیعت ) همگون و هماهنگ سازد.
زمین به عنوان “زمین - مادر” منبع و منشاء تمامی خوبی‌ها و زایش‌ها و بقای هستی تلقی می شد.
آب نیز عنصری برای تولید و بقا محسوب می شد و برای رویاندن و ایجاد خنکی به کار می رفت واهمیتی تمثیلی و معنوی داشت.
نگرش و اعتقادات موجود در این زمینه، در باغهای معلق یا پردیس های بابل تجلی یافته که در امتداد دیوارهای شهر بابل در زمین‌های حاصلخیز به صورت یک سری از تراسهای مشجر روی یکدیگر ساخته شده بود و از فراز آن، جلگه و بیابانهای اطراف دیده می شد. روی هر یک از تراسها گونه‌های گیاهی متفاوت کاشته شده بود.(شکل)
این باغ ها دارای محوری بودند که با دو ردیف درخت احاطه می شده و از میان آنها جویی از آنها می گذشت.
سیمای این باغها از طریق کشفیات باستان شناسی مشخص شده که کروکی Lacon آن را نشان دهد. باغهای معلق بابل از قدیمی‌ترین باغهای کهن جهان می‌باشد، این باغ در سال قبل از میلاد مسیح و همزمان با شروع سلسله پادشاهان پارسی احداث شده است. این باغ یکی از عجایب هفتگانه جهان محسوب می شود. باغ مذکور رابه شکل هرم ساخته اند. این هرم را تراس بندی کرده و طبقات و تراسها را از وسط پلکانهای عظیم به یکدیگر مربوط ساخته بودند. در هر تراس درختان و درختچه ها و درختان گلدار فراوان کشت نموده بودند تا باغ به شکل یک کوه پردرخت در آید. در این باغ نه تنها به طور زیبائی بلکه بخاطر پیچیدگی ساختمان و نحوة آبیاری آن حائز اهمیت به سزا می‌باشد.
1-1-2- مصر (3500 سال قبل از میلاد )
جلگه حاصلخیز مصر نیز در امتداد رود پرآب نیل همزمان با تمدن بین النهرین جایگاه یکی از تمدن‌های بزرگ دوران باستان بوده که از کشاورزی یافته‌ای نیز برخوردار بوده است.
دراین سرزمین، رابطه انسان مبتنی بر “الهام از طبیعت” و “آمیختگی معماری با طبیعت” قرار داشت و ویژگی آن بدین شرح قابل جمع بندی است:
طبیعت پایه الهام معماری بنای معابد مصری بشمار می‌رفت. به نحوی که مونومان ها ( اهرام، معابد و …) تقلیدی از کوه وجهت نزدیکی به خورشید است، ستون ها تقلیدی از نخل و سرستون ها تقلیدی از گلهای نیلوفر (Lotus) و پاپیروس (Papirus).
معبد دیرالبحری، نمونه بارزی از معماری این دوره است که تراسهای آن با آمفی تئاتر طبیعی آمیخته شده است و آخرین تراس آن به عنوان المان نهائی بنا به کوه متصل می‌شود.
سیستم باغسازی در مصر باستان، قطعات مسطح مستطیل شکلی بودند و گیاهان در آن با فرم منظمی کاشته می‌شدند و دیوارهای بلندی آنها را احاطه می‌کردند (شکل‌های 8 و9)
این باغ ها با کانالهای آبی که نخل‌های کوتاهی کنار آنها کاشته شده بود، به قسمتهای متعدد بصورت شطرنجی تقسیم می‌شدند.
در کناراین کانالهای آب، گذرهایی نیز برای ارتباط قسمتهای مختلف در نظر گرفته می‌شد.
داربست‌های مو نیز در این باغها از در ورودی تا آستانه محل اقامتگاه امتداد می‌یافت.
در مواردی وسط این باغها حوض آبی تعبیه می‌شد که عمدتاً از زهکش آبهای زمینی تغذیه می‌شدند و محل پرورش گیاهان آبزی بشمار می‌رفتند و در خنک ساختن محیط نقش داشتند.
در اطراف این باغها یک ردیف درخت در کنار دیوار باغ کاشته می‌شد تا از نفوذ بادهای صحرا به داخل آن جلوگیری بعمل آید.
در مجموعه، طراحی این باغها تحت تأثیر عوامل اقلیمی و محیطی آنها قرار داشت و باغها مکانی برای زندگی خصوصی محسوب می‌شدند.
اغلب تصاویر این دوره، تعویض فصول، بذرافشانی، میوه چینی، دامپروری، پرندگان مختلف، مرداب ، رود نیل و دیگر محیط‌های طبیعی را نشان می‌دهند که بیانگر وابستگی مصریان باستان به عناصر طبیعی پیرامون خویش هستند.
باغ مصری دوران باستان، الگوی مشخصی برای باغسازی در غرب بوده است.
1-1-3- یونان ( از قرن پنجم تا چهارم پیش از میلاد)
تمدن یونان باستان درجنوب شبه جزیره بالکان شکل گرفت که سرزمینی کوهستانی، کم باران، با خاکی نه چندان حاصلخیز و سواحلی بینهایت صخره‌ای و کوهستانی بود. این سرزمین تنها در بعضی مناطق جدا افتاده مانند “لاکونی” و “بثوتی” در مرکز و “ستالی” در شمال دارای دشت‌های حاصلخیز و مناسب برای کشاورزی بود و هر چند که دریا در تکامل جامعه آن نقش عمده است، اما در سراسر این شبه جزیره، رودخانه ای موجود نبوده است.
بطور خلاصه یونان کشوری است با جغرافیا و آب و هوای متغیر خطوط ساحلی آن عمیقاً تو رفته و بریده بریده است. در این دوران برای یونانیان طبیعت مکانی مقدس بود ونظم هندسی معماری در نظم طبیعت ادغام می‌شد. ویژگی ارتباط انسان با عناصر طبیعت در یونان باستان به شرح زیر جمع بندی می‌شود:
در ادبیات یونان باستان که آثار “هومر” (ایلیاد و اودیسه) شاخص آن است، طبیعت به عنوان مکانی مقدس توصیف شده است.
شیوه معماری و نوع استقرار معابد در بستر طبیعت به گونه‌ای بوده که به فضا، ابعاد و مضامین نمادین (سمبلیک) می‌بخشیده است.
نظم هندسی معابد، درکنار نظم طبیعت شکل می‌گیرد و با آن ادغام می‌شود. مانند معبد اکروپولیس در یونان ( واقع در روی تپه) و معبد Peastum در ایتالیا ( واقع ر زمین صاف و باز) .
با توجه به تفکر راسیونالیستی حاکم در این دوران، شهرها به عنوان ملاک زیبائی شناخته می‌شدند نه طبیعت و باغها، براین مبنا، لذت بردن از عناصر طبیعی دریونان باستان، غیرمنطقی و غیرقابل تعریف شناخته شده بود.
در دوران کلاسیک به ویژه درزمان افلاطون و ارسطو، هنر باغسازی وجود داشت. این باغها محل تجمع فلاسفه محسوب می شد که از آن جمله می‌توان باغهای آکادمی افلاطون و اپیکور را نام برد.
تاریخچه و مبانی نظری طراحی پارک و باغسازی
