تعداد صفحات :10
کثرت امور وسنگینی بارموضوعات مطروحه در مراجع قضائی از جمله مسائلی است که اغلب ممالک مخصوصا کشور ماباآن مواجه است.باوجود اتخاذ تدابیر ووضع واصلاح قوانینی که غالب ممالک بآن توسل جسته اند این مشکل حل نشده وسیل مرافات ومراجعات مردم بجانب دادگستریها روان است.گرچه همانطور که اشاره شد این امر مبتلا به کلیه کشور هاست ولی بعضی ممالک بعلل پیشرفتهای اجتماعی واقتصادی وبکاربردن تدابیر مبتکرانه معقول تاحدودی از این تراکم در حل وفصل خصومات جلوگیری کرده وبرای تسریع در دادرسی واجتناب از رکود اقداماتی بعمل آورده اند.برای توفیق دراین مشکل درایران امکان اقتباس وتقلید آنچه در کشورهای راقی برای جلوگیری ازاین امر در نظر گرفته شده بدون در نظر گرفتن شرائط سنتی،اجتماعی،اقتصادی وحتی اقلیمی فراهم نیست ولی چون ممکن است مطالعه دراین گونه نظامات ومقررات لااقل راهنمائی برای اتخاذ روش ووضع قوانین مناسب برای مبارزه بامسئله تراکم دردادگستری باشد واز طرف دیگر چون بررسی موضوع تراکم در کلیه مراحل دادرسی بحثی طولانیست که دراین مختصر نخواهد گنجید لذا فعلا بشرح حدود صلاحیت دیوان عالی کشور امریکا که یکی از مهمترین مراجع قضائی عالم بوده ودرعین حال خود نیز دچار این مشکل است می پردازیم تاشاید با مطالعه رویه ستخذه از طرف دیوان مزبور که فقط متشکل از نه نفر قاضی برای رسیدگی بمسائل قضائی قاره ای عظیم نظیر امریکاست راهی برای اصلاح قوانین مربوط بصلاحیت دیوان عالی کشور ایران بمنظور جلوگیری از مسئله تراکم بیابیم زیرا بطوری که متذکر گردید بحث کلی برای رفع مشکل تراکم در کلیه مراحل دستگاه قضائی ممکن است فعلا خارج از حوصله این مقال بوده واز طرف دیگر بابررسی حدود صلاحیت دیوان عالی کشور امریکا ونحوه رسیدگیهای این مرجع عالی قضائی بعلت گرفتاری وابتلا بیشتر دیوانعالی کشور ایران با موضوع تراکم طبعا آغاز مطلب دراین باب را بیشتر از سایر مراجع ایجاب وضمنا شاید با امکان امعان نظر وتطبیق وانطباق برای اولیا امور بمنظور یافتن طریق مناسب ومنطقی بتوان برای حل مسئله کثرت کارها ودر نتیجه جلوگیری از اطاله دادرسی مخصوصا دردیوان عالی کشور راهی صحیح جستجوکرد.
باتوجه بذکر اصول فوق راجع بصلاحیت مراجع قضائی درامریکا اینکه بذکر صلاحیت دیوان عالی کشور می پردازیم :
1- تحدید نظر ورسیدگیهای تمییزی نسبت به آراء محاکم ایالات
این حق برای دیوان مزبور بموجب قسمت 1257 کد ممالک متحده پیش بینی شده که ذیلادرج میگردد: (( آراء نهائی وتضمیمات صادر ازعالی ترین محاکم ایالات بطریق زیر ازطرف دیوان عالی کشورامریکا مورد رسیدگی قرارخواهد گرفت:
**(1) بوسیله تفاضا فرجام نسبت بمسئله ای که راجع به ارزیابی عهود یا قوانین ممالک متحده درهنگامی که دادگاه تصمیمی برخلاف آنها اتخاذ کرده است باشد.
(2) بوسیله تقاضای فرجام نسبت بمسئله ای که لزوم ارزیابی قوانین ایالات از جهت تغایر آنها باقانون اساسی وعهود باقوانین ایالات متحده مورد نظر باشد.
(3) بوسیله تجویزرسیدگی فرجامی از طرف خود دیوان عالی کشوردرمواقعی که ارزیابی وبررسی عهود وقوانین ممالک متحده مورد سئوال است یا درمواقعی که بررسی مقررات وقوانین ایالات ازحیث مغایرت باقانون اساسی وعهود وقوانین ایالات متحده یا هرگونه حق امتیاز مصونیت های سیاسی ومقررات ونظامنامه های مورد عمل مقامات دولتی مورد سئوال است.
2- تجدید نظر نسبت به آراء دادگاههای تالی فدرال
مهمترین صلاحیت رسیدگی تمیزی دیوان کشورامریکا دراین مورد راجع است به رسیدگی بیشتری درمورد آراء صادراز محاکم استینافی دادگاههای فدرال که دیوان مزبور درموارد زیر این گونه آراء را تمیزاّ مورد رسیدگی قرارخواهد داد.
1-تجویزرسیدگی تمیزی بوسیله خود دیوان عالی کشور نسبت بدرخواستهای فرجامی از طرف اصحاب دعوا راجع بهرنوع دعوا اعم از جزائی ومدنی بعد از صدور رای وتصمیم از طرف دادگاه استیناف.
2-تقاضای فرجام احد از اصحاب دعوا که امر مورد رسیدگی برطبق قوانین ایالات بعمل آمده ورای مزبور متغایر قانون اساسی وعهود یا قوانین ممالک متحده تشخیص داده شده باشد.
3-تقاضای فرجام بوسیله گواهی دادگاه استیناف که بعلت وجود مسئله خاص اعم از جزائی ومدنی که دادگاه مزبور را نیازمند برای ارشادی دیوان کشور کرده وباصدور چنین گواهی دیوان کشور میتواند مبادرت بصدور تصمیم لازم الاتباع ارشادی کرده تا با مطلالبه کلیه سوابق رای درماهیت امر صادرنماید.
مقاله صلاحیت دیوانعالی کشور امریکا و مسئله تراکم