کلیله و دمنه از کتابهای بسیار مشهوری است که از زبان هندی ترجمه شده و حاوی حکایتهای پند آموز از زبان حیوانات است. در اینجا می‌توانید یک نسخه نایاب و قدیمی این کتاب را که با نقاشی های رنگی زینت یافته دانلود کنید.
توجه: این نسخه کامل نیست و افتادگی دارد اما از لحاظ قدمت و داشتن نقاشی های رنگی ارزشمند است. برای دانلود متن عربی و کامل کلیله و دمنه(چاپ 1816 م) به اینجا بروید.
دو نمونه از نقاشیهای کلیله و دمنه مصور:
نقد تطبیقی سه قصه کهن از «کلیله و دمنه» و «مرزبان نامه»
ممکن است کسی که همهء کشورهای آسیا را درنوردیده و در همهء آنها به سیاحت پرداخته و با مردم آنها درآمیخته است،از فلسفهء هنر سرمست گردد،از عظمت چین به حیرت افتد و از نبوغ ژاپن درشگفت آید،ولی بیگمان از هنر ایران مسحور خواهد شد و این ملت که در همهء هنرها، تاسرحد کمال درخشیده،به یکی از آنها بیشتر دل بسته است؛و آن شعر و ادب است.»
آبل بونار،شاعر معاصر فرانسه1 باری ادبیات ایران چنان غنی است که حتی بزرگمردانی چون گوته که به عقیدهء برخی،عالم بشریت از زمان یونانیان تاکنون به هیچکس به اندازهء گوته در شعر و ادب و حکمت مدیون نیست، اینچنین سر بر آستان حافظ میساید و در بندگی او را میپوید: «حافظا دلم میخواهد از شیوهء غزلسرایی تو تقلید کنم،چون تو قافیه پردازم و غزل خویش را به ریزهکاریهای گفتهء تو بیارایم. دلم میخواهد همهء این دستورها را بهکار بندم تا شعری چون تو ای شاعر شاعران جهان سروده باشم.حافظا خویش را با تو برابر نهادن جز نشان دیوانگی نیست.»2
و مگر ممکن است ادبیاتی اینچنین پربار با ادبیات سایر ملل در تعامل و تأثیر و تأثر نبوده باشد.اما با کمال تأسف در دنیای ادبیات تطبیقی هنوز به روی ایرانیان بسته است و با اینکه این روش تحقیق نوین ادبی در بسیاری از کشورها،حتی یک کرسی دانشگاهی را نیز به خود اختصاص داده است،هنوز در کشور ما به این گل نوخاسته توجهی بایسته نشده است،3درحالیکه هم ادبیات برونمرزی و هم ادبیات درونمرزی اقداماتی جدی را در این زمینه میطلبد.این است که نگارنده بر اهمیت پژوهش در این زمینه پای میفشرد تا نمایان شود که چقدر در این میدان میشود جولان داد.
اما در این جستار نگارنده ضمن واکاویدن سه قصه از«کلیله و دمنه»و«مرزباننامه»،میزان همسویی و انطباق آنها را باهم نمایانده است تا آن حد که در ذهن هر خوانندهای این پرسش ایجاد میشود که آیا امکان دارد سعد الدین وراوینی رندانه درپی اقتباس قصههای کلیله و دمنه برآمده باشد و برای آنکه آبشخور قصهها را متفاوت جلوه دهد،در روساخت قصهها دست برده باشد؟این موضوع بویژه باتوجه به آنکه وراوینی،کلیله و دمنه را نیز جزو آن دسته از کتابهایی آورده که دستمایهء او در سبک نویسندگی بوده است!قوت بیشتری میگیرد4هرچند نگارنده،وراوینی را صادق نمیداند و معتقد است او به چیزی فراتر از سبک نویسندگی،به کلیله و دمنه نظر داشته است.
برای دانلود متن کامل این تحقیق به لینک زیر مراجعه کنید.