پاورپوینت کتاب گاو بنفش نویسنده : ست گادین،مترجم : سید بهشاد یاسینی
مقدمه :
سیستم مجموعه ای از اجزاء به هم پیوسته که درجهت نیل به یک هدف با هم وابسته اند به طوری یک یا چند داده وارد آن شود یک یا چند ستاده از آن خارج می شود و میدانیم که سیستم از اجزاء کوچکتر تشکیل شده است . سیستم حقوق و ودستمزد یکی از سیستم های موجود در داخل سیستم کل مؤسسات است که نقش با اهمیتی در ایجاد رابطه مناسب بین کارکنان، کارفرما و ادارات دولتی ایفا می کند.
توجه به برخی ازجهات حسابداری نظیر مدارک مستند معاملات ، سرفصل حسابها ، دفتر روزنامه – دفاتر روزنامه اختصاصی دفتر کل ودفاتر معین اهمیت سیستم های مالی وحسابداری را درهر موسسه بطور بارزنمایان می سازد . بنابراین سیستم حسابداری باید قادر باشد کلیه اطلاعات مورد نیاز مدیران را برای ادارة امور مؤسسه وبستانکاران تأمین کرده و در اختیار آنان قرار دهد . یک سیستم صحیح از پیش طراحی شده باید بتواند به نکات زیر پاسخ گو باشد.
1.نحوه و ترتیب گزارش اطلاعات به طور کارا وموثر
2. اندازه گیری وسنجش اشکال مختلف عملیات سازمان
3. جلوگیری از اشتباهات و تقلبات .
به طور کلی در طراحی هر سیستم ،طبیعت فعالیت مؤسسه مورد نظر معاملات مختلف ،تعداد کارکنان وظرفیت آن مؤسسه باید در نظر گرفته شود.
شرکت کشت و صنعت بهشاد خراسان
آدرس کارخانه :
مشهد – جاده قدیم قوچان – کیلومتر 12 بعد از کال زرکش
نام مسئول : آقای مهندس فرید مظفری
شماره تلفن : 6652596-6650895
نمابر : 6652596
تاریخچه تاسیس و فعالیت شرکت بهشاد :
شرکت بهشاد خراسان جزء اولین کارخانجات صنایع غذایی در ایران محسوب میشود . این شرکت در تاریخ 15/12/1339 با شماره ثبت 398 فعالیت خود را آغاز کرد . تا سال 1370 توسط بخش خصوصی اداره می‌شده است .
شرکت از سال 1371 زیر نظر سپاه پاسدارن انقلاب اسلامی اداره شده است . پروانه بهره‌برداری تولیدات شرکت بهشاد شامل انواع کنسرو ، کمپوت ، مربا ، رب گوجه‌فرنگی ، پوره میوه و انواع شوریجات و ترشیجات میباشد .
این شرکت در سال 1375 موفق به اخذ استاندارد جهت رب نیم کیلویی و یک کیلویی شده و در مورخ 14/7/1377 نیز به عنوان اولین تولید کننده رب گوجه فرنگی در ایران سیستم ISO 9000 را توسط شرکت S.G.S به ثبت رسانیده و در آذرماه 1380 موفق به ثبت سیستم HACCP در خط گوجه‌فرنگی شده است . در سال 1378 نیز توسط اداره استاندارد به عنوان واحد برتر در تولید رب گوجه‌فرنگی شناخته شده و معرفی گردیده است .
اهداف کارخانه :
خط‌مشی سیستم مدیریت کیفیت بهشاد خراسان :
شرکت کشت و صنعت بهشاد خراسان تولید کننده انواع کمپوت ، کنسرو ، مربا و رب گوجه‌فرنگی افتخار دارد که به عنوان اولین تولید کننده کمپوت و کنسرو در صنایع غذایی ایران ، اولین دریافت کننده گواهینامه های HACCP ، ISO 9002 ، پیوسته جهت کسب رضایت مشتریان خود پیشگام بوده است . پرسنل و کارکنان این سازمان با تکیه بر شعار « کیفیت پایه و اساس کار ماست » و در جهت نیل به اهداف 5 گانه زیر شامل :
1- ارتقاء سطح علمی و مهارتهای کارکنان
2- ایجاد انگیزه در روحیه پرسنل
3- بهبود سیستم و ارتقاء کیفیت محصول
4- ایجاد زمینه جهت صادرات محصول
5- تمرکز بر تنوع و توسعه محصولات تولیدی و افزایش تولید
استاندارد 2000 : ISO 9000 را در زمینه تولید رب گوجه فرنگی سر لوحه کلیه فعالیتهای خویش قرار داده ، اهداف کیفیتی را تعیین و تلاش کلیه پرسنل درگیر را خواستار است .
ظرفیت کارخانه :
ظرفیت اسمی تولید رب گوجه فرنگی 6000 تن در سال
ظرفیت اسمی خط تولید انواع کمپوت و کنسرو 6 میلیون قوطی در سال
ظرفیت اسمی خط تولید خیار شور 200 تن در سال
ظرفیت اسمی خط تولید مربا 400 تن در سال
ظرفیت اسمی خط تولید شوریجات 750 تن در سال
ظرفیت اسمی خط تولید ترشیجات 750 تن در سال
ظرفیت اسمی خط تولید پوره میوه 1000 تن در سال میباشد .
این شرکت دارای پروانه ساخت و مهر استاندارد برای انواع کمپوت و کنسرو میباشد و تنها واحد استاندارد مهر استاندارد برای مربا در قوطی است . محصول اصلی شرکت ، رب گوجه فرنگی است .
ظرفیت فعلی تولید تمام محصولات مشابه ظرفیت اسمی آن است .
ظرفیت کلی 500-450 تن گوجه فرنگی در شبانه‌روز است .
نمودار سازمانی
این کارخانه بخش تعاونی یعنی به کلیه سهامداران شرکت مربوط می باشد.
پلان شرکت بهشاد
اهمیت سیستم حقوق و دستمزد :
هزینه حقوق و دستمزد نشان دهندة سهم نیروی کار در تولید محصولات و ارائه خدمات بوده و یکی از مهمترین هزینه های عملیاتی اغلب مؤسسات است .
وظایف حسابداران د رمور هزینه حقوق و دستمزد ا زساده ترین و درعین حال با اهمیت ترین آنها ست . محاسبه و پرداخت درست و مناسب حقوق یکی از عوامل مؤثر در ایجاد رابطه مطلوبیت بین کارکنان و کارفرما می باشد . مدارک سیستم حقوق و دستمزد که بدرستی تهیه و به آسانی قابل فهم باشد نیز یکی دیگر از عوامل با اهمیت در برقراری رابطه مناسب بین مدیریت مؤسسات ، کارکنان و مقامات قانونی از قبیل ادارات کار ، بیمه ، مالیات ها و … است .
تعریف سیستم حقوق و دستمزد :
در مؤسسات مختلف پرداخت حقوق و دستمزد به هریک از کارکنان می تواند براساس ساعات کار به صورت دستمزد روزانه یا هفتگی و یا حقوق ماهانه باشد . هنگام پرداخت حقوق و دستمزد اطلاعات مربوط به دریافتی هریک از کارکنان بایستی همراه با ریز محاسبات و مبنی برمدارک کارکرد وی پردازش و ارائه شود. بنابراین می توان سیستم حقوق و دستمزد را به صورت زیر تعریف نمود:
سیستم حقوق و دستمزد مجموعه ای از اجزاء به هم پیوسته در داخل یک مؤسسه است که داده های مربوط به سهم نیروی کار در تولید محصولات و یا ارائه خدمات یا به صورتها و اطلاعات حقوق و دستمزد
تبدیل میکند.
داده های مربوط به سهم نیروی کار عبارتند از :
نام کارمند ، شماره تأمین اجتماعی ، ساعات کارکرد ، نرخ دستمزد ، اضافه کاری ، کسورات بیمه ، مالیات و غیره است .
کنترل داخلی سیستم حقوق و دستمزد :
کنترل داخلی مناسب برای سیستم حقوق و دستمزد مانند سایر روشهای کنترل داخلی شامل تقسیم دقیق وظایف ومسئولیت ها در سیستم حقوق و دستمزد است. در اغلب مؤسسات وظایف ومسئولیت های حقوق و دستمزد در دوایر زیر تقسیم شده است .
1. دایره کارگزینی
2. دایره ثبت اوقات کار
3. دایره حقوق و دستمزد
4. دایره پرداخت
کنترل داخلی مؤثر بر سیستم حقوق و دستمزد شامل تفکیک دقیق وظایف بالا ازیکدیگر ، انجام هر یک از وظایف توسط دایره مربوط به صورت جداگانه و عدم تداخل این وظایف با یکدیگر است . در ارائه وظایف هر یک از دوایر مذکور به طور خلاصه بررسی می شود :
1. دایره کارگزینی
وظیفه عمده این دایره از سیستم حقوق و دستمزد تأمین نیروی کار لازم برای قسمتهای مختلف مؤسسه است دایره کارگزینی علاوه بر انجام وظایف بالا آئین نامه های استخدامی را تهیه و برنامه های آموزشی ، شرح وظایف وارزیابی شاغل را انجام میدهد. استخدام کارکنان جدید ممکن است برای جایگزینی با کارکنان دیگر و یا برای توسعه فعالیت های مؤسسه صورت گیرد . این دایره با هماهنگی مسئولین سایر دوایر ، شرایط و تعداد کارکنانی که باید استخدام شوند را تعیین کرد. با رعایت مقررات استخدامی مؤسسه اقدام به استخدام کارکنان مورد لزوم می نماید .
مقررات استخدامی مورد عمل در مؤسسه علاوه بر مطابقت با مقررات خاص داخلی آن مؤسسه بایستی با قوانین و دستورالعمل های وزارت کار و امور اجتماعی ، سازمان اجتماعی و سایرموارد قانونی هماهنگ و مطابقت داشته باشد.
2. دایره ثبت اوقات کار :
نگهداری مدارکی که نشان دهندة اوقات کار هریک از کارکنان در دوره های مشخص هفتگی یا ماهانه باشد ، اولین ومهمترین مرحله از جمع آوری داده های مربوط به سیستم حقوق ودستمزد است . برای انجام درست این موضوع ازوسایل ومدارک زیر استفاده می شود .
الف : کارت ساعت :
کارت ساعت محکمترین و گویاترین مدرک حضور کارکنان در محل کار خود از ساعت ورود تا ساعت خروج میباشد . کارت ساعت در دایره ثبت اوقات کار ، کنترل وجمع آوری می گردد. چون دریافتهای هر یک از کارکنان مبتنی برکارت ساعات بوده و از طرفی پس از امضاء کارت ساعت توسط فرد مسئول ، محاسبه و پرداخت نهایی صورت می گیرد کارت ساعت ، دقت وصحت آن نقش بسیار با ارزشی در رابطه بین کارکنان و کارفرما ایفا می کند. دربیشتر اوقات طرز برداشت کارکنان جدید از وضعیت کنترل داخلی در یک مؤسسه به دقت در انجام وظیفه دایره ثبت اوقات کار بستگی دارد.
کارت ساعت شامل نام و شماره استخدامی هر یک ا زکارکنان بوده هرکارت ساعت معمولاً‌یک دوره پرداخت حقوق و دستمزد را در برمی گیرد . یک کارت تکمیل شده نشان دهندة‌ساعت شروع به کارو خاتمه کار هر یک ازکارکنان را درهر روز ویا نوبت کاری و میزان ساعت اضافه کاری را نشان میدهد.
ب :ماشین ساعت زن :
ماشین ساعت زن وسیله ای برای ثبت و انعکاس اوقات حضور کارکنان در محل کار برروی کارت ساعت می باشد . دریک سیستم مناسب حقوق و دستمزد یک شماره کارت ساعت برای هریک از کارکنان اختصاصی داده می شود .شماره کارت ذکر شده به عنوان شماره شناسایی کارکنان در لیست حقوق ودستمزد می باشد. معمولاً مسئولین اوقات کارهنگام تعویض کارت ساعت و یا ورود و خروج کارکنان در نزدیکی محل ماشین ساعت زن برای تسریع ورود و خروج کارکنان و حصول اطمینان از نحوة صحیح ثبت ساعات کار برروی کارتهای ساعت مستقر می شوند.
ح : دایره حقوق و دستمزد :
محاسبه و تعیین و دستمزد ناخالص ، کسورات ، خالص دریافتی هر یک از کارکنان و تهیه و تنظیم لیست حقوق و دستمزد بر اساس کارتهای ساعت ارسال شده از دایره ثبت اوقات کار ، دایره حقوق و دستمزد انجام می شود. وظایف و عملیات این دایره به وسعت حجم عملیات مؤسسه بستگی دارد. دربرخی از مؤسسات کوچک در دایره حسابداری حقوق و دستمزد ، توسط یک یا چند کارمند محاسبه وتهیه لیست حقوق و دستمزد به صورت دستی اذجام می شود . در تعدادی دیگری از مؤسسات بزرگتر دایره حقوق و دستمزد از عده زیادتری کارمند تشکیل شده ویا به کمک سیستمهای پردازش کامپیوتری انجام وظیفه می نمایند بدون توجه به وسعت و نوع سیستم پردازش حقوق و دستمزد ، دایره حقوق و دستمزد مسئولیت و محاسبه وثبت و طبقه بندی لیست حقوق و دسمزد را عهده دار د.
این دایره براساس ساعت کار انجام شده ناخالص حقوق و دستمزد هر یک از کارکنان را محاسبه و درلیست حقوق و دستمزد ثبت وکسورات مربوط را تعیین وخالص پرداختی را مشخص می کند.
د :دایره پرداخت حقوق و دستمزد :
در مؤسسات کوچک که تعداد کارکنان آنها زیاد نیست ، پرداخت حقوق و دستمزد معمولاً‌در یک روز انجام می شود و تناوب پرداخت ممکن است هفتگی ، دو هفته یک بار ویاماهانه باشد. در هرحال بهترین روش پرداخت توسط چک از حساب جاری بانکی است . درصورتی که به دلایل مختلف پرداخت حقوق توسط چک امکان پذیر نبوده وبه شکل نقدی انجام می شود . به میزان جمع مبلع مورد نیاز برای پرداخت خالص لیست حقوق ودستمزد ،وجه نقد از بانک دریافت وبه محل فعالیت مؤسسه برده ودراختیار دایره پرداخت حقوق ودستمزد ویامسئول پرداخت قرارداده می شود وپرداخت حقوق از طریق قراردادن مبلغ حقوق ودستمزد هریک ازافراد درداخل پاکت صورت می گرفته.
حسابداری هزینه حقوق و دستمزد:
هزینه حقوق ودستمزد متشکل از جمع مبالغ پرداختی به کارکنان مؤسسه به صورت روزانه ،هفتگی یاماهانه است. به غیر از دستمزد ثابت (پایه ) که بر مبنای ساعات کارکرد یامیزان انجام کار ویا محصول تولید شده محاسبه می گردد ،هزینه حقوق و دستمزد شامل موارد دیگری ، از قبیل اضافه کاری ، نوبت کاری ، فوق العاده پرداختی بابت کار در روزهای جمعه و تعطیلات رسمی ، پاداش افزایش تولید ،عیدی ، سهم از سود مؤسسه و … نیز محاسبه به کارکنان پرداخت می شود گذشته از موارد بالا مزایای نقدی شامل حق مسکن و خواربار حق اولاد (عائله مندی ) و از این قبیل ومزایای غیر نقدی دیگری شامل مسکن و اتومبیل که توسط مؤسسه در اختیار کارکنان قرار می گیرد و سایر موارد مشابه نیز در محاسبه هزینه ، حقوق ودستمزد منظور می گردد کلیه این موارد به موجب قانون کار حق السعی نامیده می شود. *
درآمد کارکنان :
میزان دستمزد روزانه یا نرخ ساعتی حقوق و دستمزد بر اساس توافق کارکنان و کارفرما مشخص می شود که مربوط به ساعات کار عادی قانونی است که این توافق نبایستی از حداقل دستمزد که همه ساله توسط شورایعالی کار تعیین می شود باشد.
انجام کاربیش از ساعات قانونی ، اضافه کار نام دارد که شرایط و نرخ آن را قانون کار تعیین می کند به موجب قانون کار ، ساعات کارگران درموسسات مختلف به جز مواردی که قانون مذکوراستثنا کرده است . از 8 ساعت در روز و 44ساعت درهفته نباید تجاوز کند. انجام کار اضافه بر ساعت کار عادی (8 ساعت در روز و 44ساعت درهفته) با توافق کارگر و کارفرما و با رعایت شرایطی که قانون کارقید نموده صورت میگیرد. به موجب قانون کار برای هر ساعت انجام شده 40% اضافه بر مزد ساعت کار عادی محاسبه و به کارکنان پرداخت می شود.
مزد :
مزد عبارت است از وجوه نقدی یا غیر نقدی ویا مجموع آنها که درمقابل انجام کار به کارگر پرداخت میشود.
تبصره یک : چنانچه مزد با ساعات انجام کار مرتبط باشد « مزد ساعتی » و در صورتی که براساس میزان انجام کارویا محصول تولید شده باشد « کارمزد » و چنانچه براساس محصول تولید شده و یامیزان انجام کار درزمان معین باشد « کار مزد ساعتی » نامیده می شود.
حق السعی :
کلیه دریافتهای قانونی که کارگر به اعتبار قرارداد کار اعم از مزد یا حقوق ،کمک عائله مندی . هزینه های مسکن
خواربار ،ایاب و ذهاب ، مزایای غیر نقدی ، پاداش افزایش تولید، سود سالانه و نظایر :آنها دریافت می نماید را حق السعی می نامند .
مزد ثابت :
مزد ثابت عبارت است از مجموع مزد شغل ومزایای ثابت پرداختی به تبع شغل
تبصره : مزایای رفاهی و انگیزه ای از قبیل کمک هزینه مسکن و خواربار وکمک عائله مند ی،پاداش افزایش تولید وسود سالانه جزء مزد ثابت و مزد محسوب نمی شود.
درشرایط عادی ارجاع کار اضافی به کارگر با شرایط ذیل مجاز است :
الف :موافقت کارگر
ب:پرداخت 40% اضافه بر مزد هر ساعت کار عادی
تبصره : ساعات کار اضافی ارجاعی به کارگران نباید از 4 ساعت در روز تجاوز نماید مگر در موارد استثنایی و باتوافق طرفین ماده 59
قانون کار.
در کارهای سخت وزیان آور وزیرزمینی ، ساعات کار نباید از 6 ساعت از روز و 36 ساعت درهفته تجاوز نماید . ماده 52 قانون کار.
پاداش
یکی دیگر از موارد درآمد کارکنان که دراغلب مؤسسات برای تشویق وافزایش کارآیی کارکنان علاوه برحقوق ودستمزد وسایر مزایایی ذکر شده محاسبه و پرداخت می شود . پاداش می باشد. میزان پاداش براساس افزایش تولید، کاهش ضایعات ، میزان سود مؤسسه طی دوره مالی وسایر موارد محاسبه می شود . درقراردادی که مطابق آئین نامه وزارت کار و امور اجتماعی بین کارکنان و کارفرما در مورد پاداش منعقد می گردد و مبنای محاسبه پاداش قید میگردد .
کسور مربوط به درآمدکارکنان :
مجموع حقوق و دستمزد هریک از کارکنان قبل از پرداخت در دایره حقوق و دستمزد محاسبه وکسور مربوط کسر ومبلغ خالص قابل پرداخت تعیین می گردد ،کسور حقوق دستمزد کارکنان شامل حق بیمه ، مالیات و سایر کسور
می باشد .
حق بیمه سهم کارکنان :
به موجب قانون تأمین اجتماعی مصوب سوم تیرماه یکهزاروسیصد و پنجاه وچهار و اصلاحیه های بعدی آن کارفرمایان مکلف می باشند که حق بیمه سهم هریک از کارکنان را از مجموع حقوق و دستمزد ماهانه وی کسرو همراه حق بیمه سهم خود حداکثر تا پایان ماه بعد به حساب بانکی سازمان تأمین اجتماعی واریز نمود وفیش بانکی مربوط را همراه اظهار نامه حق بیمه ولیست حقوق و دستمزد کارکنان به شعبه سازمان تأمین اجتماعی محل فعالیت مؤسسه تسلیم ورسید دریافت نمایند.
مالیات حقوق و دستمزد :
مجموع حقوق و دستمزد هریک از کارکنان براساس قوانین ومقررات مالیاتی مشمول کسر مالیات بردرآمد حقوق می باشد . مطابق قوانین مالیاتی کارفرمایان مکلفند که مالیات حقوق هریک ازکارکنان راکسر و حداکثر تاپایان ماه بعد به حساب بانکی وزارت امور اقتصادی و دارایی واریز همراه با لیست حقوق و دستمزد کارکنان به حوزه مالیات حقوق محل فعالیت مؤسسه تسلیم ورسید دریافت نمایند. هنگام محاسبه وکسر مالیات حقوق هریک از کارکنان بایستی به میزان معافیت مالیاتی درنظر گرفته شده درماده 84 قانون مالیاتهای مستقیم توجه نمود.
سایر کسور:
درموقع محاسبه حقوق و دستمزد به غیر از کسور قانونی مثل مالیات و حق بیمه مبالغ دیگری نیز با توافق کارکنان از جمع حقوق و دستمزد آنان کسر می گردد . این کسور شامل ، اقسام وام ضروری ،وام مسکن مساعده وموارد دیگری از این قبیل می باشد .
تعیین مبلغ خالص قابل پرداخت :
مبلغ خالص قابل پرداخت به هریک از کارکنان پس از کسور قانونی و سایر کسور ذکر شده از جمع حقوق و دستمزد ناخالص آنان تعیین
می گردد.
مدارک سیستم حقوق و دستمزد :
در اغلب سیستم های حقوق و دستمزد از فرمها و مدارک خاصی برای جمع آوری ، پردازش و ثبت اطلاعات حقوق ودستمزد استفاه می شود که برخی از آنها عبارتند از : کارت ساعت ، لیست حقوق ، و دستمزد صورتحساب حقوق و دستمزد ، کارت مشخصات حقوق و دستمزد و کارت مجموع درآمد هریک از کارکنان
لیست حقوق و دستمزد :
لیست حقوق و دستمزد یک فرم چند ستونی که اطلاعات مربوط به جمع ناخالص حقوق دستمزد ، کسور وخالص قابل پرداخت هریک از کارکنان به تفکیک در یک سطر آن ثبت و ارائه می گردد. نوع وسایل پردازش و نیازهای مؤسسات تعیین کننده ، فرم خالص لیست حقوق و دستمزد است . همان طوری که دیدیم همه ماهه یک نسخه ازلیست حقوق و دستمزد به ادارات بیمه ومالیات حقوق ارسال می شود.
ثبت هزینه حقوق و دستمزد دردفاتر :
پس ا زتنظیم لیست حقوق ودستمزد وصورت خلاصه ای برای کنترل آن جمع حقوق و دستمزد ناخالص به حسابهای هزینه حقوق و دستمزد قسمتهای مختلف ( تولیدی ، اداری وفروش ) بدهکار وحسابهای کسور ( شامل 7% حق بیمه ،مالیات و…) حقوق و دستمزد پرداختنی بستانکار می گردد.
حق بیمه سهم کارفرما:
به موجب قانون تأمین اجتماعی ، کارفرمایان موظفند پس ا زتنظیم لیست حقوق و دستمزد وکسر 7% حق بیمه سهم هریک از کارکنان ، معادل 23% جمع حقوق و دستمزد ناخالص را به عنوان حق بیمه سهم کارفرما محاسبه وهمراه حق بیمه سهم کارکنان به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت نمایند. حق بیمه سهم کارفرما بخشی از هزینه های مؤسسه است که هنگام ثبت هزینه حقوق و دستمزد در دفاتر مؤسسه به بدهکار هزینه حقوق و دستمزد قسمتهای مختلف منظور وبه بستانکار حساب حق بیمه پرداختنی سهم کارفرما ثبت می گردد.
صورت حساب حقوق و دستمزد :
از سیستم حقوق و دستمزد مانند هر سیستم دیگری ستاده های حاصل می شود که یکی ازاین ستاده ها صورت حساب حقوق و دستمزد هریک از کارکنان است . صورت حساب حقوق و دستمزد براسا اطلاعات مندرج درهر سطر از لیست حقوق و دستمزد که نشاندة جمع ناخالص حقوق و دستمزد ،کسور و مبلغ خالص پرداخت مربوط به یکی ا زکارکنان است به شکلهای مختلف تهیه و هنگام پرداخت به عنوان صورتحسابی که نشاندهنده چگونگی محاسبات حقوق و دستمزد وی است تحویل داده می شود.
درمؤسساتی که حقوق و دستمزد به صورت نقدی پرداخت می شود صورتحساب حقوق و دستمزد به هریک از کارکنان برروی پاکتی که مبلغ خالص حقوق و دستمزد وی درون آن گذاشته شده منعکس می شود.
کارت مشخصات حقوق و دستمزد :
در این کارت اطلاعات ثابت وتغییرات بعدی حقوق و دستمزدهریک از کارکنان درج می گردد .
کارت مجموع در آمد کارکنان :
درکشور ما، مانند اغلب کشورهای دیگر ،قوانین مالیاتی به صورتی است که محاسبه مالیات بر درآمد برمبنای در آمد سالانه افراد ومؤسسات و با اعمال نرخهای تصاعدی مالیاتی انجام می شود . نرخهای تصاعدی مالیات بردرآمد به گونه ای تعیین می شود که با افزایش درآمد سالانه نرخ های مالیات بردرآمد نیز افزایش می کند. درمورد حقوق و دستمزد نیز محاسبه دقیق ومالیات بر درآمد نیز بر مبنای جمع درآمد سالانه هر یک از کارکنان می باشد . از اآنجاکه محاسبه و کسر مالیات و پرداخت حقوق اغلب به صورت ماهانه انجام می شود. لازم است که اطلاعات حقوق ودستمزد هریک از کارکنان درمورد در آمد حقوق و دستمزد کسور مربوطه وخالص قابل پرداخت هر ماه کارکنان در طول یکسال را نشان میدهد که می تواند مبنای مناسبی برای تعیین باقیمانده مالیات مجموع درآمد حقوق و دستمزد سالانه ( ویامالیات اضافی کسر شده ) هر یک از کارکنان در پایان سال قرارگیرد.
تفاوت بین کارکنان و پیمانکاران :
اغلب مؤسسات از خدمات افراد فراوانی برای انجام فعالیتهای خود استفاده می کنند . این خدمات معمولاً از دوگروه عمده کارکنان مؤسسه وپیمانکارن که مستقل از مؤسسه می باشند دریافت می شوند. خدمات دریافت شده از کارکنان در قبال قرارداد کارو استخدام آنها به صورت موقت و یا دائم بوده ولی خدماتی که توسط مقاطعه کاران و یا پیمانکاران مستقل ارائه می شود . براساس قراردادهای خاص و برای کار مشخصی صورت می گیرد. و با اتمام موضوع قرارداد ، کارفرما و پیمانکار مستقل قطع می گردد. به عنوان مثال می توان از قرارداد حسابرسی حسابهای موسسه با حسابرس مستقل قرارداد خاص وکالت باوکیلی که دفاع از موسسه در محاکم بعهده می گیرد و یا قرارداد انجام عملیات آسفالت پشت بام دفتر مرکزی مؤسسه که با پیمانکار مستقل منعقد می شود ، یادکرد .
مبلغ پرداخت شده به پیمانکاران مستقل را معمولاً حق الزحمه ویا درمواردی حق المشاوره می گویند ، درصورتی که میدانیم مبالغ پرداختی به کارکنان مؤسسه حقوق و دستمزد نامیده می شود.
نکات کلی واصولی درطراحی سیستم ها :
الف : پرسنل واجد شرایط :
درتمام سیستم های حسابداری به افرادی نیاز است که توانایی انجام وظایف محوله واز پیش تعیین شده را داشته باشند، در این صورت نتیجه گیری از سیستم بستگی به درجه کیفیت افرادی دارد که وظایف محوله را انجام می دهند. بنابراین کلیه کارکنان باید واجد شرایط بوده و به خوبی آموزش دیده باشند و برای انجام وظایف محوله در سیستم سرپرستی گردند. درصورت امکان و در شرایط مقتضی بهتر آن است که کارمندان دفتری از شغلی به شغل دیگری به چرخش درآیند، زیرا دربرخی موارد چرخش کارکنان به کشف بی نظمی ها وسوء استفاده ها یی منتج می گردد.
ب : تعیین مسئولیت ها :
تعیین و تشریح مسئولیت های کارمندان جهت بالابردن میزان کارآیی آنها امری ضروری به نظر می رسد. بنابراین هیچ گاه نباید تشریح و تفویض مسئولیتی مبهم بوده ویا در اجرای آن تداخلی پیش آید . برای مثال اگر چند تن از کارکنان برای نقل و نگهداری حسابهای معین مشتریان تعیین گردیده اند باید تعداد معینی از حسابهای مشتریان راکه به ترتیب حروف الفبا تفکیک شده اند به هرکارمند محول نمود تا بتوان مسئولیت اشتباهاتی که احیاناً در حساب هر مشتری بوجود می آید به مسئول آن نسبت داد.
ج : تفکیک مسئولیت برای عملیات مربوط به هم :
برای افزایش کارائی و به حداقل رساندن احتمال اشتباه و تقلب ، مسئولیت یک رشته از عملیات مربوط به هم باید بین افراد مختلف تقسیم گردد. بعنوان مثال مسئولیت های سفارش کالا ، ممیزی دریافت آن و پرداخت مبلغ به فروشنده نباید به عهده شخص واحدی تفویض گردد . درغیر این صورت زمینه برای اهمال کاری وسوء استفاده هایی نظیر انجام سفارش خریدبراساس دوستی به جای درنظر گرفتن قیمت و کیفیت وکمیت کالا درهنگام تحویل گرفتن آن ، استفاده از مصارف شخصی ، بی توجهی دررسیدگی به صحت و درستی صورتحساب فروشنده و بالاخره پرداخت صورت حسابهی ساختگی وغیر واقعی برای کارمندان وجود خواهد داشت.
اگر مسئولیت خرید ، ممیزی کالا و پرداخت بهای آن بین سه نفر یا سه دایره تقسیم گردد احتمال بروز چنین اهمال کاریها و سوء استفاده ها به حداقل خواهد رسید.
د : تفکیک عملیات از حسابداری :
مسئولیت نگهداری سوابق ومدارک حسابداری باید از مسئولیت عملیات و محافظت داراییها تفکیک گردد . در این صورت سوابق و مدارک حسابداری می تواند به صورت ابزار مستقلی برای رسیدگی عملیات مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال مسئول صندوقها ( دریافتها ) نباید در ثبت دفاتر دخالت داشته باشد . تفکیک این دوعمل احتمال اشتباه و تقلب را کاهش می دهد بعبارت دیگر افراد مسئول در این امر بیشتر باشند احتمال اشتباه وتقلب کمتراست .
ه : بکارگیری شیوه های کنترل وحفاظت :
به منظور حفاظت دارایی های موسسه واطمینان از صحت عملیات حسابداری ، باید شیوه های کنترل و حفاظت اعمال گردند. برای این منظور انواع شیوه ها و روشهای کنترل ، نظیر استفاده از دفاتر معین برای اعمال کنترل بیشتر نسبت به حسابهای دفترکل ،استفاده از حساب بانک و وسایل حفاظت نظیر صندوق نسوز برای وجوه نقد واوراق بهادار باید به کار گرفته شود. همچنین می توان دستگاههای صندوق را نام برد که به طور وسیع به خصوص درفروشگاه ها مورد استفاده قرار می گیرند و به عنوان یکی از کنترلهای داخلی نقش مؤثری درکاهش سوء استفاده دارامی باشد . استقرار این دستگاه ها در معرض دید مشتریان الزام فروشنده در ثبت فروش روی نوار صندوق ، دادن صندوق به مشتری و بالاخره کنترل اجناس با نوار صندوق هنگام خروج مشتری از فروشگاه ، زمینه هرگونه سوء استفاده را از صندوق دار سلب می نماید . استفاده از بیمه دزدی و آتش سوزی وگرفتن تضمین کافی ازصندوق دار شیوه های دیگری برای کنترل و حفاظت می باشند.
و : ممیزی مستقل :
برای اطمینان از رعایت نکات و اصول کلی کنترلهای داخلی و موثر بودن این کنترلها، سیستم باید بوسیله بازرسان داخلی که ا زنظر وظایف ،ازکارمندان مسئول عملیات مستقل می باشند ، برسی و ارزیابی گردد. حسابرسان هرگونه نقاط ضعف کنترلهای داخلی گزارش نموده و توصیه های لازم جهت برطرف نمودن این نقاط ضعف را مسئولین موسسه و ارائه می دهند . مثلاً ممکن است در رسیدگی به پرداختهای نقدی توسط حسابرسی . فاش گردد که با وجود نقد ینگی کافی ، صورتحسابها بموقع پرداخت نگردیده و در اخذ تحقیقات نقدی از فروشندگان اهمال شده است .
ویژگی های اطلاعات وارده به سیستم :
تا اینجا در مورد بعضی ازمهترین بازده های سیستم حقوق و دستمزد یعنی لیست حقوق و دستمزد ، صورتحساب حقوق کارکنان ، کارت مشخصات حقوق و کارت مجموع درآمد کارکنان توضیح داده شده می گیرند ومابقی اطلاعات که نسبتاً‌بدون تغییر باقی می مانند را اطلاعات ثابت و آن گروه از اطلاعات را که در دوره های مختلف تغییر می کند اطلاعات متغیر می خوانیم . اطلاعات ثابت شامل اطلاعاتی مانند نام و مشخصات ،شماره تأمین اجتماعی . وضعیت تأهل نرخ دستمزد محل کار کارمند و غیره می باشد . نرخ حق بیمه ،حداکثر درآمد شمول بیمه جداول نرخ های مالیات نیزبخشی از اطلاعات ثابت را تشکیل می دهند . اطلاعات و نظایر آن در هر دورة محاسبه حقوق و دستمزد می باشد . چنانچه به کارکنان قسمت فروش کار فرد فروش تعلق گیرد .میزان فروش توسط هر یک از نها نیز از جمله اطلاعات متغیر است . فرم های متغیر است . فرمهای مورد استفاده برای ثبت اولیه اطلاعات ثابت ومتغیر برحسب پیچیدگی سیستم و حقوق و روش پردازش مورد استفاده متفاوت می باشد.
کنترلهای داخلی سیستم حقوق و دستمزد :
تعیین مبلغ پرداخت به هریک از کارکنان مستلزم نگهداری اطلاعات زیاد وانجام محاسبات متعددی است . بدیهی است هرچه تعداد کارکنان واطلاعات مربوط بیشتر باشد . کارکنان بیشتری برای تهیه و پردازش اطلاعات وانجام محاسبات لازم خواهد بود. این ویژگی ها همراه با رقم نسبی هزینه حقوق و دستمزد لزوم اعمال کنترهایی را که قابلیت اعتماد اطلاعات را تضمین نماید و امکان سؤء استفاده از منابع مالی را به حداقل برساند، آشکار می سازد .
حذف یا اضافه یک نام لیست حقوق و دستمزد باید با مجوز کتبی صادره از طرف کارگزینی همراه باشد . از این گذشته ضروری است مدارک مربوط به حضور و غیاب کارکنان به گونه ای کنترل شود که از اشتباه سوء استفاده جلوگیری گرددد. برای این منظور متداولترین مدرک مورد استفاده کارت ساعت کار است که ساعت ورود وخروج کارکنان درآن ثبت می شود. از کارت شناسایی نیز برای حصول از پرداخت به افراد زیربط می توان استفاده کرد . معمولاً حقوق و دستمزد کارکنان به طرق زیر پرداخت می شود.
1. از طریق چک عهدة حساب بانکی واحد
2. پرداخت نقدی
3. افتتاح یک حساب بانکی جهت هر یک از کارکنان و واریز حقوق و دستمزد قابل پرداخت به آنها به حساب های بانکی مربوط.
1. صدور چک عهده حساب بانکی واحد :
در صورتی که حقوق و دستمزد کارکنان ازطریق صدور چک از حساب بانکی واحد پرداخت شود، لازم است برای هر یک از کارکنان یک چک صادر شود . برخی از واحدها ترجیح می دهند یک حساب بانکی خاص برای پرداخت حقوق و دستمزد اختصاص دهند .دراین صورت بدواً معادل جمع مبلغ قابل پرداخت به کلیه کارکنان به این حساب واریز و سپس ازمحل حساب مذکور چک جهت هریک از کارکنان صادر می شود. این روش برای اعمال کنترل نسبت به جمع حقوق قابل پرداخت مناسب تر است .
2. پرداخت نقدی :
چنانچه به اقتضای واحد ، زمان پرداخت یا سایر شرایط ، استفاده از تسهیلات بانکی به آسانی امکان پذیر نباشد . حقوق و دستمزد نقداً پرداخت می شود. دراین صورت چکی معادل جمع مبلغ قابل پرداخت به کارکنان به نام صندوقدار یا شخص مسئول دیگری صادر و وجه آن از بانک دریافت میشود. سپس مبالغ قابل پرداخت به هریک از کارکنان دستمزد درپاکت های مخصوصی قرارداده می شود و با نظارت مسئولین توزیع می شود. دراین سیستم توزیع می شود . در این سیستم بایستی تأیید دریافت وجه از هریک از کارکنان از طریق دریافت رسید جداگانه از آنها یا امضاء در ردیف مربوط برروی لیست حقوق اخذ شود.
3. واریز حقوق به حساب بانکی کارکنان :
اغلب کارفرمایانی که تعداد زیادی کارمند دارند ترجیح میدهند که برای سهولت هریک حساب بانکی جهت هر یک از کارکنان نزدیکی از شعب بانکی نزد محل واحد افتتاح کنند دستمزد رموعد پرداخت حقوق ، چکی معادل جمع قابل پرداخت به کارکنان همراه با لیست اسامی ومبلغ قابل پرداخت به هریک تسلیم بانک مذکور می شود.
بانک رقم قابل پرداخت به هر کارمند رابه حساب بانکی وی منظور میکند به این ترتیب دشواری ناشی ازصدور چک های متعدد یا تحویل و تحول وجه نقد برطرف می شود.
روش ثبت درحسابها:
همان طور که قبلاً‌ذکر شده . پس از تهیه لیست حقوق و دستمزد . معادل جمع مبلغ قابل پرداخت به کارکنان در حساب حقوق پرداختی بستانکار می شود. پس از پرداخت ، معادل جمع مبلغ پرداختی به بدهکار حساب مذکور و بستاکار حساب های بانک یا صندوق – بسته به اینکه پرداخت از محل حساب بانکی یا نقداً صورت گرفته باشد – منظور می گردد.
بازنشستگی و پس انداز کارکنان :
برخی از سازمان ها یا واحد ها دارای صندوق یازنشستگی خاص هستند یاترجیح میدهدند جهت تشویق کارکنان صندوقهای پس انداز اختصاصی ایجاد نمایند. در این صورت درصدی از حقوق کارکنان به عنون سهم کارمند از مبلغ قابل پرداخت به آنها کسر و در صدی نیز به عنوان سهم کارفرما منظور می شود. طریقه نگهداری حساب و ثبت آنها مشابه روش های مورد استفاده برای حق بیمه است . با این تفاوت که وجوه مربوط ا زکنترل واحد خارج نمی شود ،بلکه در حساب بانکی خاصی نگهداری ویاصرف سرمایه گذاری مخصوص می گردد تا هنگام بازنشستگی کارکنان به آنان پرداخت شود.
تأثیر طرحهای تشویق دستمزد :
اگر به کارکنان فرصت داده شود که مزد بیشتری در مقابل تولید اضافی دریافت دارند اکثراً‌میزان تولید خودرا افزایش خواهند داد . در مؤسساتی که طرحهای تشویقی دستمزد بکار می رود استاندارد تولید که پس از بررسیهای مهندسین صنایع تعیین می شود غالباً‌بالاتر ازسطح تولید کارگران روز مزد است . موقعی که مبنای اجرت کار از نرخ ساعتی به یکی از طرحهای تشویقی تبدیل می شود افزایش نسبتاً کمی در میزان تولید کافی است که کارگررا مشمول پاداش و جایزه نماید. مع ذالک در اکثر طرحهای تشویقی اجرت کارگر با افزایش میزان تولید بالامی رود بطوریکه تولید بیش از استاندارد منجر به کاهش هزینه دستمزد واحد تولید نمی گردد.
یکی دیگر از طرحهای تشویق طرح سهیم نمودن کارگران در منافع کارگاه است .
دراین قبیل کارها کارفرما موافقت می کند که قسمتی از منافع کارگاه را به کارگران تخصیص دهد واز این راه کارگران را نسبت به بالابردن درآمد کارگاه خواه از طریق بهبود کیفیت محصول ویا بالابردن مقدار تولید و یا کاستن میزان ضایعات علاقه مند نماید.
مالیات حقوق و دستمزد :
طبق مقررات قانون مالیاتهای مستقیم کارفرمایان هنگام پرداخت یا تخصیص حقوق و دستمزد مکلفند مالیات را پس از وضع معافیتهای مقرر به نرخهای مقرر ازقانون کسروظرف سی روز باصورتی حاوی نام ونشانی دریافت کنندگان حقوق و دستمزد و میزان آن بدارایی محل تادیه کنند و درماههای بعد فقط تغییرات را صورت دهند.
آشنایی با برخی از اصطلاحات :
1. پاداش :
ازموارد درآمد کارکنان که برای تشویق وافزایش کارآیی علاوه برحقوق و دستمزد سایر مزایا محاسبه و پرداخت می شود.
2.سیستم حقوق و دستمزد :
مجموعه ای از اجزاء به هم پیوسته درداخل موسسه که داده های مربوط به سهم نیروی کار در تولید محصولات ویا ارائه خدمات را به صورتها و اطلاعات حقوق و دستمزد تبدیل می کند.
3. اضافه کاری :
انجام کار بیش از ساعات عادی .
4. سایر کسور:
کسوردیگری که به غیر از کسور قانونی و با توافق کارکنان ازجمع حقوق و دستمزد آنها هنگام پرداخت کسر می گردد، مثل وام ضروری ، وام مسکن ومساعده .
5. پیمانکارن :
یکی از دو گروهی که بطور مستقل طی قرارداد خاص خدماتی به موسسه ارائه می کنند.
6. درآمد کارکنان ( حقوق و دستمزد ناخالص ) :
جمع حقوق و دستمزد کارکرد ساعات عادی ( ثابت ) اضافه کاری ، نوبت کاری ، پاداش و سایر مزایای نقدی و غیر نقدی که به کارکنان پرداخت می گردد.
7. حق بیمه سهم کارفرما :
23% از جمع حقوق و دستمزد کارکنان که کارفرما علاوه برحق بیمه سهم کارکنان به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت می کند.
8. حق بیمه سهم کارکنان :
یکی ازکسور قانونی حقوق و دستمزد که در هر پرداخت 7%از جمع حقوق و دستمزد کارکنان کسرو همراه با حق بیمه سهم کارفرمابه سازمان تامین اجتماعی پرداخت می گردد.
9. دایره پرداخت :
یکی از دوایر سیستم حقوق و دستمزد که وظیفه پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان را بهعده دارد .
10. دایره ثبت اوقات کار :
یکی ازدوایر سیستم حقوق و دستمزد که کنترل و تأیید اوقات کار کارکنان را به عهده داشته و آن به دایره حقوق و دستمزد گزارش می کند.
11. دایره حقوق و دستمزد :
یکی دیکر از دوایر سیستم حقوق و دستمزد که محاسبات (پردازش ) داده ها به سیستم حقوق و دستمزد را انجام می دهد.
12. دایره کارگزینی :
یکی از دوایر سیستم حقوق و دستمزد که وظیفه عمده آن تأمین نیروی انسانی برای قسمتهای مختلف موسسه است .
13. صورتحساب حقوق و دستمزد:
یکی از فرمها و مدارک سیستم حقوق و دستمزد که نشاندهنده چگونگی محاسبات حقوق و دستمزد بوده وهنگام پرداخت تحویل کارکنان می شود.
14. کارت مجموع درآمد کارکنان :
یکی دیگر از فرمها و مدارک سیستم حقوق و دستمزد که اطلاعات لازم در مورد درآمد حقوق و دستمزد کسور مربطوطه وخالص قابل پرداخت طی هر ماه کارکنان در طو ل یکسال را نشان میدهد.
15. کارت مشخصات حقوق و دستمزد :
یکی دیگر از فرمها و مدارک سیستم حقوق و دستمزد که اطلاعات ثابت و تغییرات بعدی حقوق و دستمزد هریک از کارکنان درآن درج می گردد.
16. مدارک سیستم حقوق و دستمزد :
فرمها و مدارکی که برای پردازش و ثبت اطلاعات حقوق و دستمزد و پرداخت آن استفاده می شود .
17. مبلغ خالص قابل پرداخت :
تفاضل جمع ناخالص حقوق و دستمزد وکسور مربوطه
18. مالیات حقوق :
یکی دیگر از کسور قانونی که براساس قانون مالیاتهای مستقیم از جمع حقوق و دسمتزد کارکنان کسر می شود.
19. لیست حقوق و دستمزد :
یکی دیگر از فرمها و مدارک سیستم حقوق و دستمزد ( فرم چند ستونی ) که اطلاعات مربوط به جمع ناخالص حقوق و دستمزد ، کسوروخالص قابل پرداخت هریک از کارکنان به تفکیک و دریک سطر آن ثبت و ارائه
می گردد.
20 . کسور مربوط به آمد کارکنان :
مبالغی که براساس قانون یا توافق بین کارکنان و کارفرما از جمع درآمد کارکنان هنگام محاسبه حقوق و دستمزد کسر می گردد.
کنترل دستمزد :
دستمزد تولیدی عبارت از وجوهی است که برای کار انجام شده تولیدی در یک مدت معین پرداخت یا تعهد می گردد.
بنابراین ،کمیت و کیفیت نیروی کار وهزینه های مربوط به آن از موضوعاتی است که همواره باید کنترل و بررسی شود تا با پرداخت حقوق و دستمزد مناسب، کیفیت نیروی کارحفظ شود . کنترل حقوق و دستمزد به لحاظ ارتباط و تأثیری است که این هزینه ها با تولید و بهای تمام شدة هر واحد محصول دارند .
دستمزد مستقیم :
عبارت است از هزینه کارانجام شده ای که مستقیماً‌به جهت
ساخت محصول پرداخت یا تعهد شود به عبارت دیگر ، دستمزد کارگرانی
که مستقیماً به ساخت محصول اشتغال دارند ، دستمزد مستقیم
می گویند .
دستمزد غیر مستقیم :
عبارت است از هزینه نیروی کار انجام شده که مستقیماً‌در ساخت محصول صرف نشده باشد به عبارت دیگر دستمزد سرکارگران ، سرپرستان وکسانی که به تعمیر ونگهداری ماشین الات اشتغال دارند و مستقیماً تأثیری درتولید ندارد ، دستمزد غیر مستقیم می گویند.
زمان عادی انجام کار :
عبارت است از مدت زمانی که طبق روال عادی برای انجام کار
لازم است
زمان استاندارد انجام کار :
عبارت است از میزان کار مورد انتظار از هر کارگر درزمان معین ، زمان استاندارد از طریق زمان سنجی حرکات لازم برای تولید و با درنظر گرفتن اوقات استراحت ، توقف و تأخیرات احتمالی بدست می‌آید
دوایر کنترل کننده حقوق و دستمزد :
واحدهای تولیدی، به منظور کنترل حقوق و دستمزد ازدوایر نظیر کارگزینی ،برنامه ریزی تولید، زمان سنجی ثبت اوقات کار ، دایره حقوق ودایرة حسابداری بهای تمام شده استفاده می کنند. این دوایر اطلاعات لازم را جمع آوری ، ثبت ، نگهداری و به مدیریت واحدهای دیگر گزارش می نماید.
وجود تمام یا بعضی ازکنترل کننده فوق ،به وسعت عملیات و تعداد کارکنان بستگی دارد .
اکنون به توضیح مختصری در مورد وظایف هر یک از دوایر کنترل کننده و دستمزد می پردازیم :
1. دایره کارگزینی :
وظیفه عمده این دایره تهیه و تدوین ویا اصلاح دستور العملها آئین نامه های استخدامی و فرمهای پرسنلی می باشد ، به گونه ای که با قانون کار و مقررات بیمه وتأمین اجتماعی منطبق باشد..
از وظایف دیگراین دایره ، امور مربوط به استخدام ، آموزش ، ترفیعات، مرخصیها و نقل وانتقالات ، اجرای طرح طبقه بندی مشاغل و تعیین شرح وظایف و برقراری ارتباط با سازمانها و اتحادیه های کارگری می باشد .
2. دایره زمان سنجی :
وظیفه این دایره ، بررسی و محاسبه زمان استاندارد برای ساخت یک واحد محصول است . زمان استاندارد انجام کار را باتوجه به امکانات و شرایط فیزیکی تعیین می کنند. بدین ترتیب که ابتدا زمان هر حرکت را با بررسی حرکات لازم برای تولید اندازه می گیرند. و سپس با جمع مدت حرکات ، زمان استاندارد را برای ساخت یک واحد محصول در دوایری نظیر برنامه ریزی تولید ، حسابداری حقوق و دستمزد و حسابداری بهای تمام شده به دلایل مختلف کاربرد دارد.
3 .دایره برنامه ریزی تولید:
این دایره قبل از شروع عملیات ، با استفاده از زمان استاندارد محصول، برنامه تولید را برای هر سفارش ، دایره یا مرحله تولید تهیه می کنند تا از این طریق ، امکان مقایسه و کنترل هزینه واقعی دستمزد با بودجه دستمزد ،همچنین مقایسه ساعات ، کار واقعی ساعات استاندارد و تولید واقعی با تولید پیش بینی شده فراهم گردد.
4. دایره ثبت اوقات کار :
وظیفه این دایره گرد آوری اطلاعات مربوط به اوقات کارانجام شده در مورد هر یک از سفارشات، مراحل تولید ، یا محصولات می باشد.
اطلاعات مربوط به اوقات کارصرف شده ، با استفاده از دو کارت ( کارت ساعت و کارت اوقات کار) مشخص ، ثبت ونگهداری می شود.
5. دایره حسابداری حقوق و دستمزد :
وظیفه این دایره، تهیه و تنظیم لیست حقوق و دستمزد و تعیین مبلغ ناخالص و خالص حقوق و دستمزد است .همچنین ، این دایره برمبنای اطلاعاتی که از دوایر دیگر دریافت داشته است . وظیفه طبقه بندی لیست حقوق و دستمزد را برحسب نوع کار ، دوایر ومراحل تولید بر عهده دارد. مدارک حقوق و دستمزد هر یک از کارکنان در این دایره نگهداری می شود.
6. دایره حسابداری بهای تمام شده :
حسابداری بهای تمام شده اطلاعات ومدارک را ازدوایر مربوط دریافت نموده ، ساعت کار کارگران وهزینه مربوط به آن را برای هرنوع سفارش و مرحله تولید ثبت و در گزارشات منعکس و تحلیل می نماید.
اطلاعات لازم برای محاسبه حقوق ودستمزد :
برای محاسبه هزینه حقوق ودستمزد ،باید اطلاعات وعوامل لیست حقوق ودستمزد راشناخت وعلاوه برآن ازقوانین ومقررات مربوط (کار وبیمه اجتماعی ،مالیات و…) اطلاع کافی داشت . برخی اطلاعات مربوط به دستمزد ،شامل :مدت کارکرد ،حقوق پایه ، اضافه کاری ،حق نوبت کاری ، مرخصی استحقاقی ، پاداش ،کارآموزی ،اوقات تلف شده ،طرحهای تشویقی ،حق بیمه های اجتماعی ،سهم کارفرما ، بیمه عمر ،بیمه حوادث ناشی از کار وهزینه های رفاهی کارگران می باشد که شرح مختصری در مورد آنها داده می شود.
حقوق پایه:
حقوقی است که با رعایت قانون کار(برای کا