ساختمان، انواع، طریقه تنظیم و عملیات مختلف
ماشین صفحه تراش یکی از ماشینهائی است که آنرا جزء ماشینهای ابزار مینامند. این نوع ماشین برخلاف ماشین تراش دارای حرکت اصلی رفت و برگشت خطی است. با حرکت رفت و برگشت متوالی که رنده را حمل می کند قطعه کار تراشیده می شود. در ماشینهای ابزار مشابه مثل ماشین صفحه تراش دروازه ای اختلاف آنها در حرکت ابزار می باشد. زیرا حرکت ابزار در ماشین صفحه تراش معمولی فقط طولی و در ماشین صفحه تراش دروازه ای حرکت ابزار عمودی و یا عرضی است. در ماشین صفحه تراش معمولی قطعه کار را که روی میز ماشین می بندند دارای حرکت عرضی است که دراین صورت بار برداشته شده بازنده بوسیله حرکت عرضی میز ماشین انجام می گیرد . بطور کلی عمل برش در ماشینهای صفحه تراش معمولی و دروازه ای یکسان است. بنابارین اصول و قوانینی که در صفحات آینده خواهد آمد برای هر دو نوع ماشین فوق در زمان برگشت قلم قدری از روی کاربسمت بالا حرکت کرده در این حالت با سطح کار فاصله خواهد داشت.
انواع ماشینهای صفحه تراش
معمولاً برای تراش کارها از نظر فرم و اندازه ماشینهای صفحه تراش را بانواع مختلف بشرح زیر می سازند:
1- ماشین صفحه تراش معمولی (کورس کوتاه)
2- ماشین صفحه تراش دروازه ای (کورس بلند)
3- ماشین صفحه تراش عمودی (کله زنی)
ماشین صفحه تراش معمولی (کورس کوتاه)
امورزه در ساخت کارهای فلزی که مورد نیاز صنایع است صفحه تراش یکی از ماشینهای مفیدی می باشد که برای انواع مختلف کارها با سرعت های متفاوت و قابل تنظیم پیشنهاد و ساخته شده است.
ماشینهای صفحه تراش را در کارگاههای ابزار سازی و قالبسازی و کارگاههای تعمیراتی کارخانجات مختلف و نیز در کارهای کوچک بکار می‌برند. کارهائیکه با این ماشین می توان انجام داد با سایر ماشینها تقریباً غیرعملی و یا مقرون به صرفه نیست.
ماشین صفحه تراش که در شکل شماره 1 نشان داده شده ماشینی است که برای براده برداری از روز سطوح مسطح با حرکت متوالی رفت و برگشت بکار می برند . این نوع ماشین با حرکت کشاب در صفحه افقی بطور معمولی بسیار زیاد مورداستفاده قرار می گیرد.
اجزاء مختلف ماشین صفحه تراش
قسمتهای عمده ماشین صفحه تراش معمولی قطعاتی هستند که از سوار نمودن آنها روی یکدیگر تشکیل ماشین صفحه تراش را می دهند.
وظایف اصلی و موارد استفاده ماشین صفحه تراش عمودی (کله زن) که یکی از انواع ماشینهای صفحه تراش می باشد بعداً مورد بحث قرار می گیرد.
پایه ماشین صفحه تراش
پایه ماشین صفحه تراش که جنس آن از چدن و بصورت مکعب مستطیل است بطور مستقیم روی کف کارگاه و یا روی فنداسیون سیمانی که بستگی به نوع ماشین دارد قرار می گیرد و در بعضی از موارد که ماشین کوچک است آنرا روی میز قرار می دهند. که معمولاً این نوع ماشین را ماشین صفحه تراش رومیزی نامگذاری نموده‌اند.
سطح روی پایه بطور دقیق و صحیحی تراشیده شده که بتوان سایر اجزاء ماشین را روی آن سوار کرد.
دور پایه دارای لبه برآمده ای است که برای نگهداری روغنهای اضافی که ممکن است از سایر قسمتها ریزش کند در نظر گرفته شده است. روغنهای اضافی در ضمن عملیات براده برداری می چکند. شکل2
بدنه (ستون)
بدنه یا قاب صفحه تراش روی پایه قرار میگیرد که جنس آن از چدن و بصورت توخالی مانند یک جعبه ریخته شده است که از طرف بالا و پائین باز می باشد. دستگاه مکانیزم انتقال حرکت که کشاب را بحرکت در می آورد در داخل آن قرار دارد و نیز دستگاه خود کار با در یک طرف آن سوار شده است.
روی بدنه در دو طرف آن شیارهای دم چلچله ای برای هدایت و راهنمائی فرمهای دم چلچله ای که روی کشاب قرار گرفته ایجاد شده است شکل شماره (3)
در قسمت جلو ستون دو سطح عمودی با فرمهای دم چلچله ای و در بعضی از ماشینها فرم مکعب مستطیل شکل بطور دقیق تراشیده و سنگ زده شده است که برای هدات میز ماشین در جهت بالا و پائین میباشد.
ریل عرضی
ریل عرضی میز ماشین مطابق شکل (4) که در جلو ستون سرتاسر آن قرار گرفته از جنس چدن ریخته و بصورت فرم دم چلچله ای یا فرم راست گوشه تراشیده و بطور دقیق سنگ زده شده اند. این قسمت برای حرکت دادن میز ماشین بصورت افقی بسمت چپ و راست استفاده میشود. این قسمت که میز با آن درگیر است کلاً بوسیله پیچ و مهره که بصورت عمودی قرار گرفته‌اند میز را بسمت بالا یا پائین حرکت می‌دهند.ضمناً پیچ بار عرضی را پیچ هدایت می نامند که بطور افقی در وسط ریل عرضی قرار گرفته است. پیچ حرکت عرضی حرکت زین را که میز روی آن سوار است کنترل می نماید.
زین ماشین که بصورت سطح صافی و نسبتاً نازک از جنس چدن ریخته و تراشکاری و سنگ زده شده است. شکل شماره 4 و 5 یک طرف آن روی ریل قرار گرفته و طرف دیگر آن میز سوار شده است. این قسمت بوسیله مهره ایکه روی پیچ ریل می باشد در عرض ماشین حرکت می نماید . در دو طرف زین که روی ریل قرار گرفته برای جلوگیری از ورود کثافات داخل زین و ریل 4 عدد کاسه نمد قرار داده‌اند که با حرف b نشان داده شده است.
میز ماشین و پایه محکم کننده آن
میز این نوع ماشینها از چدن بصورت توخالی ریخته و بصورت مکعب مستطیل شکل مطابق شکل 2 و 7 بالا وپائین آن آزاد است . پیشانی میز به سطح پایه بوسیله پیچ و مهره محکم می شود. یک طرف میز در بیشتر از ماشینهای صفحه تراش بصورت قائم نسبت به سطح میز کاملا تراشیده شده و در بعضی دیگر از ماشینها دو طرف میز نسبت بسطح آن بصورت زاویه قائمه ساخته شده اند. همانطور که در شکل 2 و 7 ملاحظه میگردد دو طرف میز دارای شیارهای t شکل برای بستن بعضی از کارها که امکان بستن آن روی میز نیست می باشد . البته باید تذکر داد که علاوه بر بستن مستقیم کار روی میز در دو طرف آن می توان گیره رومیزی و با قالبهای راهنما و یا صفحه گونیا را قرار داد و سپس کار را در آن وسائل جا داده و محکم نمود. برای بستن کارها و یا وسایل نگهدارنده کار از پیچ و مهره و نیز روبنده استفاده می گردد. پایه میز مطابق شکل 8 دارای شیارهای عمودی در طول آن بوده که محل قرار گرفتن پیچ جهت محکم نمودن آن می باشد. کف پایه نیز کاملاً دقیق تراشیده شده که می تواند بطور صحیح روی سطح پایه قرار گیرد.
همانطور که قبلاً بیان شد دو نوع میز برای ماشینهای صفحه تراش ساخته شده است که عبارتند از میز استاندارد شده که قادر است حرکت عمودی و افقی را که قبلاً توضیح داده شد انجام دهد. علاوه بر آنها نوع دیگری میز برای ماشین صفحه تراش ساخته اند که آنرا بنام میزگردان (یونیورسال) می نامند که در شکل 9 مشاهده می شود این میز می تواند بر روی میز معمولی و یا مستقیم بجای میز معمولی بسته شود. این میز علاوه بر حرکت دورانی خواهد بود که حرکت چرخشی آن بموازات حرکت کشاب (رنده) صورت میگیرد. از این میز میتوان برای تراشیدن صفحاتیکه دارای زاویه میباشند استفاده کرد.
کشاب
یکی دیگر از قسمتهای مهم این ماشین کشاب است شکل 2و 10 که دارای رفت و برگشت بسمت جلو و عقب بصورت خط افقی روی ستون می باشد. رنده بوسیله این قسمت حرکت نموده و عمل برش صورت می گردد. کشاب در روی سرستون با دقت زیاد دارای حرکت لغزشی است زیرا که شیارها و برآمدگی های دم چلچله ای بطور دقیق طراحی و تراشیده و سنگ زده شده است. محل مناسب قرار گرفتن کشاب روی سرستون بوسیله محور f که با دسته مخصوص بخود میچرخد تنظیم می گردد . همانطور که در شکل 11 مشاهده می شود با چرخش محور F جفت چرخ دنده مخروطی که روی دو محور عمود بر هم قرار گرفته‌اند حرکت از محور F به پیچ C که چرخ دنده مخروطی روی آن سوار است منتقل می گردد. با حرکت پیچ مهره را که روی آن قرار دارد و قطعه برنجی که بین A از داخل آن خارج شده منتقل می کند با جابجا شدن قطعه برنجی یعنی دور شدن از مرکز چرخ دنده حرکت لنگی بوجود آمده که این حرکت لنگی تبدیل به حرکت خطی می شود.
از طرفی دیگر حرکت دادن کشاب ماشین بر منبای مکانیزم دیگری پایه ریزی شده است که این مکانیزم بوسیله هیدرولیک صورت میگیرد که بعداً درباره آن توضیح داده خواهد شد.
اهرم لنگ (اهرم نوسانی)
این قسمت دارای شیار می باشد که قطعه برنجی با فولادی در داخل آن حرکت خطی انجام می دهند که سر اهرم دارای سوراخی است که بوسیله محور A در قسمت پائین بدنه ماشین لولا شده است و سر دیگر اهرم (بازو) بوسیله بازوی کمکی B به قفل کشاب ضربه ای C متصل می باشد. بازوی کمکی وسیله ای برای خنثی کردن اختلاف فاصله ای است که در اثر نوسان اهرم پائین قفل کشاب و سراهرم لنگ ایجاد می شود می باشد ولی در بعضی از ماشینها سر اهرم لنگ مستقیماً داخل محفظه ای که در انتهای مهره پیچ کشاب است قرار میگیرد.
چون حرکت نوسانی رفت و برگشت اهرم لنگ را نمی توان مستقیماً از حرکت گردش موتور و چرخ تسمه ها گرفت لذادر عمل این تغییر نوع حرکت را می توان بوسائل مختلف ایجاد کرد. که یکی از این وسائل چرخ لنگ است، که مشخص کننده این نوع ماشین از سایر ماشینها است. حرکت الکتروموتور توسط جعبه دنده بزرگ شکاف زبانه داری مستقر شده که با چرخش پیچ داخل آن بوسیله دسته مخصوص مهره‌ایکه به محور E وصل است محور و قطعه برنجی D را بمرکز چرخ دنده دور و یا نزدیک کرده و چون قطعه مکعب شکل D در راهنمای اهرم شکاف دار حرکت می کند در اثر حرکت دوران چرخ دنده بزرگ سر آزاد اهرم لنگ که سر دیگر آن در پائین بدنه لولا شده بحرکت آمده و بجلو و عقب حرکت می نماید و همان حرکت توسط اهرم لنگ بکشاب ماشین داده میشود. مسلم است که هر چه قدر قطعه مکعب شکل D از مرکز دور شود طول کورس (طول حرکت کشاب) ایجاد شده بیشتر خواهد شد. بطور کلی قطعه مکعب شکل فقط برای ایجاد سطح اتکاء بیشتر بوده و با این وسیله سائیدگی سریع بین را تقریباً از بین می برد . وقتیکه چرخ دنده بزرگ بگردش در می آید بین لنگ شروع بحرکت دایره ای در حول مرکز چرخ دنده داشته و هم زمان با آن مکعب D شروع بحرکت بالا و پائین در امتداد شیار اهرم لنگ خواهد کرد و این عمل باعث خواهد شد تا اهرم لنگ در یک قسمت از حرکت دورانی بین بطرف جلو بصورت خطی و در قسمت دیگر عقب حرکت نوسانی داشته باشد.
حرکت بار یا دستگاه تنظیم بار
در ماشین صفحه تراش جهت ایجاد براده بایستی قطعه کار نسبت به لبه برش رنده بطرف چپ یا راست حرکت کند تا سبببرداشتبراده توس رنده شود. که در تراش صفحات بطور افقی قطعه کار که روی میزماشین بسته شده با میز ماشین آهسته بسمت رنده حرکت کرده و در تراش قطعات بصورت عمودی بایستی رنده که روی دستگاه رنده گیر بسته شده توسط دسته تنظیم بار عمودی بطرف قطعه کار حرکت داد که این عمل قبل از هر کورس بکار یعنی در زمان برگشت قلم انجام می گیرد ولی چنانچه عمل بار دادن چه در حالت عمودی و چه در حالت افقی با دست صورت گیرد در نتیجه حرکت نامرتب و نامنظم اهرم بار سطح قطعه کار نامرتب خواهد شد و اگر بار اجباری یا باصطلاح خودکار صورت گیرد دیگر این عمل صورت نخواهد گرفت و در نتیجه سطح کار صاف و پرداخت میگردد که البته این عمل بستگی به نوک رنده خواهد داشت. بطور کلی ساختمان تنظیم بار در ماشینهای مختلف متغیر بوده و در اکثر ماشینها دستگاه تنظیم بار فقط جهت خودکار نمودن بار عرضی (حرکت جنبی میز) ساخته شده و در برخی دیگر از ماشینها از این دستگاه برای بحرکت درآوردن میز در هر دو جهت افقی و عمود استفاده می شود.
دستگاه تنظیم بار
دستگاه تنظیم بار تشکیل شده است از چرخ لنگی با شکاف T شکل که بوسیله محور چرخ دنده بزرگ بگردش در می آید. در داخل شکاف این رخ دنده میلیه ای قابل حرکت است و در هر نقطه ای قابل تنظیم میباشد از طرفی دیگرپیچ میز حرکت عرضی بار در قسمت دو سر در داخل ریل عرضی یاطاقان بندی شده است و امکان حرکت آن بطرفین ممکن نمی باشد در روی این پیچ مهره ای قرار گرفته که بمیز ماشین محکم شده و هنگامیکه پیچ میز ماشین بوسیله دستگاه خودکار حرکت کند مهره میز ماشین را همراه خود بطرفین خواهد کشاند در یک طرف این پیچ استوانه ای که دارای شیارها و دندانه هائی می باشد که در آن شیارها دندانه موشکی (خار) قرار میگیرد. میله ایکه در شیار چرخ لنگ دار حرکت می کندتوسط میل رابطی بموشک (خار متحرک) وصل شده واین میل رابط زمانیکه بطرف جلو حرکت میکند بوسیله موشک چرخ دنده روی پیچ و یک یا چند دندانه بحرکت درمی‌آورد که نتیجتاً این حرکت به پیچ میز ماشین منتقل میگردد، زمانیکه چرخ لنگ (1) حرکت خود را ادامه دهد میل رابط (2) دوباره بعقب برمیگردد و موشک چنانچه گام بر حسب اینچ یعنی 5/1 اینچ باشدرابطه فوق بصورت زیر نوشته می شود.
از طرفی دیگر در ماشینهای صفحه تراش ضامن تنظیم بار موشک بصورتهای مختلف ساخته شده که در زیر مشاهده خواهید کرد.در دو نوع نشان داده شده نوع اول بصورت موشکی و نوع دوم بطریق ضامن دار می باشد.
خارلنگ) که یکطرف آن قدری مایل و طرف دیگر آن کاملا مستقیم می باشد میله رابط موشک از داخل شیار بالا آمده و در اثر برگشت میله موشک با فشار فنر که در پشت آن است مجدداً در داخل شیار دیگری وارد میشود در اینحالت استوانه شیاردار یک دندانه حرکت دورانی کرده که با حرکت آن پیچ میز عرضی دارای گردش بوده که این گردش سبب حرکت عرض میز خواهد شد. چنانچه بخواهیم حرکت بار راعکس نمائیم لازم است که موشک را باندازه 180 درجه بگردانیم تا جهت گردش پیچ میز ماشین برعکس شود . و از طرفی برای تعیین مقدار بار (پیشروی میز ماشین) بایستی میله داخل چرخ لنگ قابل تنظیم بوده و برای بار لازم تنظیم نمود، هر چقدر بمرکز چرخ لنگ نزدیک باشدمقدار بار لازم کمتر شده و در نتیجه سطح تراشیده پرداخت خواهد شد برای این منظور معمولاً برای خشن تراشی باید خار هر دفعه از روی چند دندانه بگذرد در صورتیکه در هنگام پرداخت فقط باید یک دندانه تغییر مکان داده شود. از طرفی برای تعیین مقدار پیشروی میز در هر دور گردش پیچ در قسمت سرپیچ حلقه مدرجی قرار گرفته که هنگام گردش پیچ مقداری نیز خواهد گشت که این مقدار معمولاً بر حسب یکهزارم اینچ و یا دو صدم میلیمتر نشان داده شده است برای محاسبه مقدار پیشرفت میز (حرکت بار) از رابطه زیر میتوان استفاده کرد.
اگر مقدار پیشروی را با a و تعداد شیارها را باZ و گام پیچ ماشین را P نشان دهیم مقدار پیشروی برابر است با:
مقدار پیشروی میز بازاء یک دور گردش پیچ
مثال – گام پیچ ریل عرضی ماشین صفحه تراش 4 میلیمتر و استوانه روی پیچ دارای 40 شیار میباشدمقدار پیشروی را محاسبه نمائید.
علاوه بر دستگاههای تنظیم بار خودکار گفته شده نوع دیگری از دستگاه تنظیم بار خودکار بصورت زیر توضیح داده میشود. این نوع دستگاه از نظر موشک یا خار و استوانه دندانه دار با نوع دیگر یکی است و تفاوت کلی آن در اینست که در این نوع دستگاه بجای چرخ دنده لنگ دار از وسیله مطابق شکل 19 از یک میلیه که یک سر آن به موشک (خار) و سر دیگر آن دارای مهره ای است که روی پیچی که یک سر آن در قسمت پائین دوشاخه ای یاطاقان بندی و سردیگر آن در قسمت بالای دو شاخه یاطاقان بندی و انتهای پیچ یک استوانه آج زده شده وجود دارد که با گردش این قسمت مهره میله رابط را بسمت پائین یا بالا منتقل کرده و در نتیجه میله رابط بسمت موشک یا خار حرکت کرده و بار لازم را تامین می نماید.
دستگاه تنظیم بار با چرخ دنده‌های مخروطی
این نوع دستگاه قدیمی ترین نوع دستگاه تنظیم بار خودکار برای ماشینهای صفحه تراش می باشد. این وسیله بیشتر در ماشینهای صفحه تراش قدیمی مورد استفاده قرار میگرفت برای تنظیم مقدار بار
(پیشروی میز) با درگیر کردن کلاچ کوپلینگی A یاکوپلینگ چرخ دنده مخروطی B حرکت از چرخ دنده B به چرخ دنده مخروطی C منتقل گشته و باچرخش چرخ دنده C حرکتبه میز ماشین منتقل و در نتیجه میز ماشین در عرض آن حرکت بسمت چپ و یا راست خواهدداشت.
در صورتیکه کلاچ A را با کوپلینگ چرخ دنده سمت راست درگیر نمائم در اینحالت حرکت از طریث این چرخ دنده به چرخ دنده C. منتقل و در نتیجه جهت حرکت چرخ دنده مخروطی C برعکس حالت قبلی خواهد بود. در اینصورت با انتقال حرکت از چرخ دنده C به میزماشین حرکت عرضی ماشین مخالف جهت حرکت قبلی میز می باشد. برای تعیین مقدار بار مشخصی روی محور این دستگاه حلقه های مدرجی در نظر گرفته شده که مقدار آن بر حسب اینچ و یا بر حسب میلیمتر درجه بندی شده است.
دستگاه بار عمودی یا دستگاه قلم گیر
دستگاه قلم گیر مطابق شکل 23 در پیشانی کشاب با وسائل لازم بسته می شود. این قسمت شامل محلی است که می توان قلم گیر را در آن قرار داده و بوسیله پیچ مخصوص آنرا بست. دستگاه قلم گیر را بایستی با استفاده از دسته سوپرت که در بالای آن قرار دارد بسمت پائین یعنی قطعه کار هدایت کرده و عمق بار لازم را تنظیم کرد. از طرفی دیگر این وسیله دارای پیچ و مهره هدایت کننده می باشد. علاوه بر آن دارای قوطی زیر رنده و مکعب مستطیل زیررنده است. برای اینکه بتوان مقدار بار لازم را تعیین نمود روی دسته سوپرت دستی که در انتهای پیچ هدایت رنده است یک حلقه مدرج شده بر حسب نوع ماشین که ممکن است متریک یعنی 1/0 میلیمتر و در سیتسم اینچی بر حسب 01/0 اینچ یاکمتر مدرج نمایند، و نیز درجات تنظیم شده بر حسب دهم میلیمتر و یا هزارم این تقسیم بنده شده است.
همانطور که در شکل 23 نشان داده شده است دستگاه سوپرت دستی با قلم گیر را میتوان در پیشانی کشاب تحت هر زاویه ای که لازم باشد منحرف نمود.
دستگاه زیر رنده
بطور کلی دستگاه زیر رنده از دو قسمت کلی تشکیل شده است که درشکل 24 نمایان است. این قسمت مهمترین قسمت دستگاه حامل قلم گیر (سوپرت دستی) است. هنگامیکه کشاب بسمت جلو حرکت میکند یعنی عمل برش صورت میگیرد از طرف رنده که در روی زیررنده قرار گرفته است به پیشانی آن فشار وارد می نمایدبنابراین لازم است که دستگاه زیر رنده بطور مناسبی روی دستگاه سوپرت دستی بوسیله پیچ و مهره مخصوص به خود محکم شود تا از تغییر مکان جلوگیری گردد . از طرفی دیگر در روی دستگاه زیررنده که با حرف D نشان داده شده است قطعه مکعب مستطیل شکلی که با E مشخص شده با استفاده از محوری در طرفین دستگاه زیررنده قرار گرفته محکم میشود. این ق طعه روی محور بطور آزاد می تواند حرکت چرخشی داشته باشد. حال با استفاده از حرکت هنگام برگشت کشاب یعنی برگشت رنده از روی قطعه کار قطعه مورد نظر با رنده بسمت بالا حرکت کرده و در نتیجه از شکستن و صدمه دیدن رنده جلوگیری بعمل می آید.
قسمت زیر رنده روی دستگاه حامل قلم گیر با استفاده از پیچ و مهره محکم شده و نیز می توان آنرا نسبت به سطح قائم تحت هر زاویه که برای تراش قطعات لازم است قرار داد. که البته جهت گردش می تواند موفق و یا مخالف حرکت عقربه ساعت باشد. شکل 25 طریقه انحراف دستگاه زیر رنده را نشان می دهد. که با استفاده از انحراف دستگاه زیر رنده در هنگام برگشت کشاب رنده بطور آزاد و راحت تری بسمت بالا رانده می شود. این عمل بیشتر در مواقعی صورت می گیرد که می بایستی بغل تراشی و یا زاویه تراشی نمود. معمولاً دستگاه زیررنده عمودی بر روی دستگاه حامل قلم گیر قرار میگیرد.
رنده صفحه تراش مانند رنده تراش دارای فرم مخصوص بکار می باشد این رنده ها در داخل قلم گیر و یا مستقیم در داخل دستگاته قلم گیر بسته می شود. همانطور که قبلاُ نیز گفته شد در هنگام حرکت رنده بسمت جلو یعنی در عمل برش از طرف رنده به پیشانی دستگاه قلم یا پایه سطح رنده فشار وارد میآورد . که می بایستی در این باره بسیار دقت نمود.
ظرفیت و اندازه ماشینهای صفحه تراش
اندازه صفحه تراش را بر مبنای حداکثر طول کشاب (رنده) مشخص می نماید که این اندازه ممکن است بر حسب اینچ و یا بر حسب میلیمتر در نظر گرفته شود . حداکثر طول حرکت کشاب در ماشینهای صفحه تراش رومیزی 6 اینچ و در ماشینهای صفحه تراش بزرگ 36اینچ می باشد . ولی در ماشینهای صفحه تراش که بر مبنای سیستم متریک ساخته می شود طول حرکت کشاب از 200 تا 900 میلیمتر یا یک متر در نظر گرفته شده است. ولی در بعضی از موارد ممکن است طول حرکت کشاب تا 2400 میلیمتر در نظر گرفته شود. مثلا ماشین صفحه تراش 16 اینچی ماشینی است که میتواند قطعاتی که دارای طول و عرض بین صفر تا 16 اینچ است بتراشد.
انواع ماشینهای صفحه تراش
همانطور که قبلا توضیح داده شد صفحه تراش برای تراش صفحات به اندازه های متفاوت و فرمهای مختلف می باشد که از نظر ساختمان کلی یکی است ، ولی در دستگاه انتقال حرکت متفاوت بوده که میتوان بصورت زیر تشریح نمود. ماشینهای صفحه تراش که حرکتکشاب آن بصورت مکانیکی است و نوع دیگر ماشین صفحه تراش است که دستگاه انتقال حرکت آن هیدرولیکی می باشد. در نتیجه از گفته های فوق معلوم می گردد که در اصول انتقال حرکت باهم متفاوت اند. سایر قطعات و وظایف کلی آنها اغلب در هر دو نوع یکی است. مکانیزم انتقال حرکت برای هر یک راهم اکنون بطور خلاصه شرح خواهیم داد.
ماشین صفحه تراش لنگی
این نوع ماشین صفحه تراش مطابق شکل 1 و 4 نام خود را از مکانیزم حرکت که در شکل 26 نشان داده برداشته است بدین صورت که حرکت بطور لنگ (نوسان) بطور یکنواخت انجام میگیرد.
در ساختمان این نوع ماشینها لنگ بطریقی عمل میکند که از چرخ دنده ها گرفته به حرکت رفت و برگشت (حرکت مناسب خطی)تبدیل میگردد. برای این منظور از یک چرخ دنده بزرگ که باعث لنگ میشوداستفاده شده که این چرخ دنده را عموماً چرخ لنگ مینامند حرکت دورانی این چرخ دنده از چرخ دنده کوچک که آن نیز حرکت را از جعبه دنده سرعت با استفاده از چرخ فلکه میگیرد تامین می شود. از طرفی دیگر جعبه دنده سرعت داراری چندین جفت چرخ دنده بوده که بوسیله یک موتور مجزا در جعبه دنده ماشین سرعتهای متفاوتی بر حسب نوع جعبه دنده ایجاد می نماید. سرعتهای ایجاد شده جعبه دنده درهر مرحله از جعبه دنده سرعت به چرخ لنگ رسیده و با استفاده از اهرم لنگ به کشاب منتقل شده و در نتیجه کشاب که حامل رنده است بصورت متناوب حرکت خطی رفت و برگشت خواهد داشت.
در شکل 26 الف – C حرکتبرش R حرکت برگشت رنده Ls طول حرکت رفت برگشت می باشد.
در شکل 26 ب - زاویه رفت کشاب و زاویه برگشت A نقطه شروع حرکت رفت و B نقطه ماکزیمم حرکت رفت و Cنقطه شروع حرکت برگشت لنگ و D نقطه ماکزیمم حرکت برگشت لنگ در یک دور چرخ دنده لنگ می باشد بطول کلی هر اندازه طول حرکت رفت و برگشت کم باشد اختلاف زاویه رفت و برگشت کم خواهد بود.
ماشین صفحه تراش هیدرولیکی
ماشین صفحه تراش هیدرولیکی که در شکل 27 مشخص شده است این ماشین از نظر ساختمان خارجی و عملیات تراش قطعات کاملا مانند ماشین صفحه تراش لنگی است. اختلاف اصلی که در این نوع ماشینها مشاهده می گردد فقط در دستگاه انتقال حرکت آنها می باشد.
فشار هیدرولیک وسیله ای است که می تواند کشاب را به حرکت درآورد که این روش دارای ارزش عملی خواهد بود. اصولی کلی این روش بر مبنای قانون پاسکال بنا شده است. بدین معنی حالتی را که مایع در لوله های مخصوص محصور و در جریان است انتقال حرکت صورت خواهدگرفت.
در شکل 28 محل قرار گرفتن سیلندر و پیستون و مسیر جریان روغن بوسیله پمپ که در داخل دستگاه تعبیه شده مشخص شده است در این شکل پیستون در متنها الیه سیلندر در سمت راست قرار گرفته است و کشاب نیز بسمت عقب رانده شده است از طرفی میدانیم که عمل جریان روغن در لوله و داخل سینلدر بر اثر فشاری است که بوسیله پمپ صورت میگیرد. با این نوع دستگاه انتقال حرکت می توان سرعتهای برش متعددی بوجود آورد.
افزارهای برش در ماشین صفحه تراش (رنده های صفحه تراش)
بطور کلی جنس رنده های ماشین صفحه تراش، مانند ماشین تراش از فولاد تندبر و فولاد افزار آلیاژی و فولاد کربندار (فولاد غیرآلیاژی) و سایر فلزاتی که درساختن رنده ها برای ماشینهای تراش بکار گرفته می شود استفاده می نمایند. و از طرفی دیگر ممکن است که لبه برش رنده ها را از فلز سخت و یا الماسه جوش دهند واز ظر فرم لبه برنده رنده با نوع کاریکه باید تراشیده شود بستگی دارد ولی اغلب فرم آنها مانند فرم رنده های تراش می باشند.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 38صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله ماشینهای صفحه تراش
