بحث طبقات اجتماعی یکی ازمباحث اصلی ومهم تاریخ قبل ازاسلام می باشد . گرچه درمورد این طبقه بندی ومراتب آن دیدگاه ها متفاوت بوده است ولی آنچه که مسلم است این است که بحث مورد نظردرسلسله های قبل ازاسلام ایران مطرح بوده است. ازخلال این طبقه بندی وسلسله مراتب آن،درعهد ساسانی نیز شکل منسجمی از طبقات اجتماعی پدیدارگشته است.مقصود ازطبقه ی اجتماعی گروه هایی ازافراد جامعه با موقعیت اجتماعی معین هستند.به عبارتی :«طبقات اجتماعی به گروه هایی ازاعضای جامعه اطلاق می شودکه ازنظر ارزش های مشترک،حیثیت، فعالیت وموقعیت اجتماعی،میزان ثروت ونیزآداب معاشرت ازبخش های دیگر جامعه تفاوت داشته باشند.» ( ایور، جامعه و حکومت ، 138).
آنچه که ازمنابع برمی آید حکایت ازاین دارد که درعهد ساسانی طبقات اجتماعی به دو دسته ی اشراف وعامه ی مردم تقسیم می شده است . طبقه ی اشراف خود به سه گروه:1- موبدان 2- جنگاوران یا سپاهیان 3- دبیران.وطبقه ی عامة مردم نیزبه دو گروه : 1- کشاورزان 2- پیشه وران مجزا می شده است .درمنابع متفاوتی آمده است که طبقه ی اشراف حق درس خواندن داشته ومالیات نیز پراخت نمی کرده اند ولی برعکس طبقه ی عامه ی مردم علاوه بر این که بایستی مالیات پرداخت می کرده اند ولی حق درس خواندن نداشته اند .
تحقیقی که پیش رو دارید گذری خواهد داشت بریکی ازگروه های طبقه ی اشراف به نام جنگاوران یا سپاهیان و ویژگی ها وخصوصیاتی که براین گروه حکمفرما بوده است.
تحقیق حاضروضعیت طبقه ی سپاهیان رادرعهد ساسانی مورد بررسی قرارمی دهد. درمباحث جزئی تر به مباحثی همچون : 1- اهمیت سپاه و وظایف آن 2- اصلاحات نظامی 3- مقرری ومجازات سپاهیان 4- پیامدهای جنگ 5- مناسب نظامی در عهد ساسانیان 6- تقسیمات ارتش توجه گردیده است .طبقه ی سپاهیان که ازآن به نام جنگاوران یادشده است جزو طبقه ی اشراف وبزرگان بوده است ودارای حق وحقوق متفاوتی نسبت به طبقه ی مردم معمولی بوده است.
اهمیت سپاهیان و وظایف آنها درعهد ساسانیان
با تشکیل دولت ساسانی ، یک نظام سیاسی قوی برپایه مرکزیت نیرومندی بعد از امپراطوری هخامنشی درایران بوجود آمد. ازهمان آغاز ساسانیان درسه جبهه محاربات طولانی را با رومیان درمغرب ، کوشانیان وهیاطله در مشرق وبا بدویان در شمال ، ادامه می دادند . مسئله ارمنستان نیز دربیشتر اوقات موجبات درگیری برای ایران وروم را فراهم می ساخت . این محاربات وبرخوردهای مستمر نظامی با دشمنان درمدت چهار قرن ، ضرورت تشکیل یک ارتش قوی ومنسجم را ازهمان آغاز دردولت نوبنیاد می طلبید.
این ضرورت اهمیت قابل توجه رسیدگی به امر سپاهیان ، ازجانب دولت ساسانی را درابتدا لازم می نمود. به همین دلیل در تمامی دوران حاکمیت ساسانی وجود ونقش سپاهیان وسرداران آنان درمصونیت داخلی وخارجی دولت حائز اهمیت بوده است .
«کلمه سپهبد اززمان های بسیار قدیم درزبانهای ایرانی رایج بود ؛ اما در دوره ساسانی این کلمه وسعت بیشتری پیدا کرد . برفرمانده سپاه ناحیه بزرگ نیز «اسپهبذ»می گفتند که پیش از سلطنت خسرو اول ، هرناحیه ای منظماً اسپهبدی مخصوص به خود نداشتند. آنهازیر نفوذ شخصی به نام «ایران سپاهبذ»بوده اند ؛ اما ازآنجا که بسیاری ازشاهان ساسانی علاقمند به جنگ بودند ، خود فرماندهی ورسیدگی به امور ارتش را برعهده
فهرست مطالب:
مقدمه........................................................................................................................................... 2
چکیده............................................................................................................................................ 4
اهمیت سپاهیان و وظایف آنها در عهد ساسانیان............................................................................................. 5
اصلاحات نظامی انوشیروان............................................................................................................................... 7
مقرری و مجازات سپاهیان................................................................................................................................. 8
پیامدهای جنگ................................................................................................................................................. 10
مناصب نظامی در عهد ساسانیان....................................................................................................................... 12
تقسیمات ارتش در عهد ساسانیان...................................................................................................................... 18
نتیجه............................................................................................................................................. 21
منابع ومآخذ...................................................................................................................................... 22
شامل 22 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله خصوصیات طبقه اشراف (جنگاوران)در عهد ساسانی
