پایان نامه ارشد رشته ادبیات فضایل و رذایل در دیوان ناصر خسرو

اختصاصی از زد فایل پایان نامه ارشد رشته ادبیات فضایل و رذایل در دیوان ناصر خسرو دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دانلود پایان نامه ارشد رشته ادبیات فضایل و رذایل در دیوان ناصر خسرو با فرمت ورد و قابل ویرایش تعداد صفحات225

دانلود پایان نامه آماده

چکیده

ناصر خسرو شاعری توانا، فیلسوفی اندیشمند و از چهره های درخشان ادبی و علمی ایران است. وی خواستار جامعه ای پاک و منزّه، به دور از مفاسد اخلاقی است.دیوان ناصر خسرو سرشار از پند و اندرز بر پایۀ مذهب و حکمت است. از پیروی نفس، دروغ، ریا، حرص و آزمندی، خواب و خور، دنیاپرستی و تجمّل، تکبّر، نادانی و ستمکاری نهی، و به زهد و طاعت و خرسندی، مناعت طبع، فروتنی، دانش، حقیقت جویی، دادگری و نام نیک تشویق می کند و در همه جا زیربنای اخلاق وبنیاد فکری وی «دین» و «مذهب» است.از نظر او برای رسیدن به فضایل و ملکات فاضله، ریاضت های علمی و عملی ضروری است. بنا بر این در مرحلۀ نخست، شناخت فضایل و رذایل و آگاهی از شخصیّت و جایگاه واقعی انسان ضرورت دارد سپس مبارزه و مجاهده با نفس امّاره؛ زیرا آن که بر هواهای نفسانی غالب نشود، نمی تواند به مرحلۀ فضیلت و کرامت و سلامت نفس نایل شود.فضایل اخلاقی در شعر ناصر به بهترین و مؤثّرترین بیان و از سویدای جان با دلی آکنده از صفا و خلوص آمده است و در این پایان نامه سعی شده فضایل و رذایلی که در دیوان این شاعر حکیم انعکاس یافته تفکیک و مورد بررسی قرار گیرد.

مقدمه:

شکّی نیست که همه خواهان نیک بختی و سعادتند و برای رسیدن به این هدف بزرگ راهی جز تزکیه و تصفیه و تهذیب نفس، یعنی کسب مکارم و فضایل و دوری از رذایل اخلاق، وجود ندارد، که انبیای عظام و اولیای کرام علیهم‌السّلام بدین طریق رفته و طالبان حقیقت را به این راه دعوت کرده‌اند.مهمترین مسأله‌ای که فراوان مورد توجه آیین مقدّس اسلام قرار گرفته و در رسیدن به کمالات و فضایل انسانی نقش اساسی دارد مسأله‌ی تزکیه‌ی نفس و پرورش روح است که به عنوان یک امر حیاتی و ضروری مطرح می‌باشد. به هر حال، برای رسیدن به فضایل و ملکات فاضله ریاضت‌های علمی و عملی لازم است. در مرحله اول، شناخت فضایل و رذایل و آگاهی از شخصیّت و جایگاه واقعی انسان ضرورت دارد سپس مبارزه و مجاهدت با نفس امّاره؛ چرا که اگر مجاهدت و مبارزه نباشد، انسان بر هواهای نفسانی غالب نمی‌شود و کسی که از این میدان پیروز و سربلند بیرون نیاید به مرحله‌ی فضیلت و کرامت و سلامت نفس نائل نمی‌شود و آن کس که به مرحله سلامت نفس نرسد، در روز حساب و میزان از تبهکاران است.

فهرست مطالب
عنوان          صفحه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ    
چکیده
فصل اول کلیات پژوهش
مقدمه.............................................................................................................................................................4
کلّیات وتعاریف.............................................................................................................................................5
 1- 1-  بیان مسأله...........................................................................................................................................5
1 - 2 – اهمیت و ضرورت تحقیق...................................................................................................................5
1-3- اهداف تحقیق.......................................................................................................................................6
1-4- سؤالات تحقیق......................................................................................................................................6
1-5- پیشینة تحقیق.........................................................................................................................................7
1-6- روش انجام تحقیق.................................................................................................................................7
فصل دوم: زندگینامة ناصر خسرو.....................................................................................................................9
فصل سوم: بحثی دربارة اخلاق و آشنایی با چند نظر فلسفی............................................................................14
فصل چهارم: قوای نفس................................................................................................................................23
فصل پنجم: اخلاق اسلامی............................................................................................................................34
فصل ششم: آشنایی با فرقة اسماعیلیه..............................................................................................................42
فصل هفتم: فضایل اخلاقی با تأویل اسماعیلیه................................................................................................53
الف ) احسان................................................................................................................................................56
ب ) خود شناسی برای خدا شناسی................................................................................................................58
ج ) خضوع..................................................................................................................................................59
د ) دوستی با خاندان حق...............................................................................................................................60
ه ) راستگویی ..............................................................................................................................................63
و ) زیارت کعبه و مراسم و اعمال حج...........................................................................................................65
ز )  عقل.......................................................................................................................................................68
ح ) علم ـ علم ایزد ـ مدینة علم و .....   ..........................................................................................................72
ط ) علم توأم با عمل.....................................................................................................................................77
ی ) نماز و روزه و زکات..............................................................................................................................79
فصل هشتم: فضایل اخلاقی...........................................................................................................................81
الف: (حکمت).............................................................................................................................................88
ب: (عفّت)...................................................................................................................................................96
1-    عفّت..............................................................................................................................................97
2-    حیا...............................................................................................................................................98
3-    رفق و مدارا...................................................................................................................................99
4-    آراستن نفس یا حسن هدی............................................................................................................104
5-    مناعت طبع....................................................................................................................................106
6-    صبر..............................................................................................................................................108
7-    قناعت...........................................................................................................................................112
8-    وقار..............................................................................................................................................115
9-    ورع..............................................................................................................................................117
10- عقل معاش...................................................................................................................................119
11- حریّت و آزادگی.........................................................................................................................121
12- سخا.............................................................................................................................................123
        ج: شجاعت........................................................................................................................................127
1-    کرامت.........................................................................................................................................129
2-    نَجدت..........................................................................................................................................132
3-    همّت بلند......................................................................................................................................136
4-    سکون ..........................................................................................................................................138
5-    حلم..............................................................................................................................................140
6-    صبر وثبات....................................................................................................................................141
7-    تواضع...........................................................................................................................................144
8-    حمیت، غیرت و مردانگی..............................................................................................................145
9-    رقّت.............................................................................................................................................147
       د: عدالت............................................................................................................................................149
1-    راستی و صداقت...........................................................................................................................152
2-    وفا................................................................................................................................................153
3-    مکافات.........................................................................................................................................155
4-    شفقت...........................................................................................................................................157
5-    تودّد.............................................................................................................................................158
6-    تسلیم............................................................................................................................................160
7-    عبادت..........................................................................................................................................161
     فصل نهم: رذایل اخلاقی........................................................................................................................166
الف : رذایل ضد حکمت ......................................................................................................................167
1-    اسناد اعمال بد و ناپسند به خداوند قهّار............................................................................................168
2-    تقلید..............................................................................................................................................171
3-    در خواب غفلت فرو رفتن...............................................................................................................172
4-    غلبة جاهلان بر عالمان....................................................................................................................173
5-    جستجو کردن معنای ظاهری شریعت..............................................................................................174
6-    دشمنی با علم و علما.......................................................................................................................175
ب: رذایل ضدّ عفّت...................................................................................................................................174
1-    شکم بارگی و شهوت رانی.............................................................................................................177
2-    حرص ـ آز ـ طمع...........................................................................................................................180
3-    دروغ ـ مکر ـ حسد و ... غیبت و غمّازی..........................................................................................182
4-    لواط و زنا......................................................................................................................................187
5-    نگریستن به نامحرمان......................................................................................................................187
6-    افشای راز.......................................................................................................................................188
7-    نفاق...............................................................................................................................................188
8-    دروغگویی و مکر و حسد...............................................................................................................189
9-    فریفتة دنیا بودن..............................................................................................................................189
   ج: رذایل ضد شجاعت............................................................................................................................191
1-    دنائت...........................................................................................................................................193
2-    عجله و شتابکاری..........................................................................................................................193
3-    عیبجویی.......................................................................................................................................194
4-    ریا................................................................................................................................................195
5-    ترس از مرگ...............................................................................................................................195
6-    مِراء..............................................................................................................................................196
7-    خفّت و خواری.............................................................................................................................197
8-    ژاژخایی........................................................................................................................................198
9-    خودآرایی.....................................................................................................................................199
10- خودخواهی..................................................................................................................................200
11- کبر و عجب.................................................................................................................................201
12- غدر و حیله..................................................................................................................................202
13- عصیانگری و سرکشی..................................................................................................................203
14- بی‌حمیّتی......................................................................................................................................204
د: رذایل ضد عدالت...................................................................................................................................205
فهرست لغات.............................................................................................................................................213
فهرست آیات.............................................................................................................................................219
فهرست منابع .............................................................................................................................................221
چکیده انگلیسی..........................................................................................................................................225