81 صفحه
گونه اهلی کرم ابریشم که پرورش آن از آغاز تا به امروز متداول بوده و تقریباً در چهار هزار و ششصد سال پیش به طور اتفاقی توسط ملکه چین ( سی لینگ شی ) در هنگام قدم زدن در جنگلی با پیدا کردن پیله ای از روی درخت توت و تنیدن تارهای آن به دور انگشت خود کشف و بدین ترتیب رازی از طبیعت آشکار گردید.
در حقیقت این پدیده اتفاقی به تدریج پایه گذار صنعت پرورش و تهیه ابریشم در جهان شده و بعدها این شاهزاده خانم در تاریخ به الهه ابریشم ، ملقب گردید. تا مدتها پس از کشف ابریشم راز تهیه آن در انحصار چین بود امپراطوران چین در طی قرون متمادی همواره سعی کردند تا اسرار تهیه آن را از جهانیان پنهان دارند، حتی حکومت چین برای کسانی که می خواستند راز تهیه ابریشم را به خارج از کشور انتقال دهند مجازات مرگ تعیین کرده بودند . با وجود این سختگیریها تا نیم قرن ، چین تنها کشور تولید کننده ابریشم در جهان بود.
استقبال وسیع و همه جانبه مردم دنیا از ابریشم و سود آوری تجارت این کالا آن چنان مورد توجه واقع گردید که برای تجارت آن جاده ای ساخته شد که یازده هزار کیلومتر طول داشت و شهر هسیان چین را به رم شرقی متصل می کرد. این جاده از ترکستان ـ سمرقند گذشته و به مرزهای ایران می رسید و پس از عبور از طوس ، دامغان ، گرگان و ری به قزوین و از آنجا به شعباتی متصل می شد که شاخه ای از آن به ترکیه و بعد به اروپا متصل می گشت . در ضمن برای اینکه کاروان های حامل ابریشم به سلامت مسیر تا اروپا را طی نمایند مرتباً بین ایران و چین نمایندگانی در رفت و آمد بودند.
در تمام این مدت سختگیری های امپراطوران چین ، به منظور حفظ انحصار تهیه ابریشم زیادتر می شد و هر روز مقررات سخت تری وضع می کردند با وجود چنین سیاست وحشت و استتاری ، نوشته اند به سال 419 میلادی شاهزاده خانم دیگری از چین که به ازدواج فرمانروای کشور ترکستان در آمده بود ، برای نشان دادن درجه محبت و فداکاری خود با استقبال از مرگ چندین عدد تخم نوغان را در لابلای موهای خود پنهان و به عنوان هدیه ای در ترکستان تقدیم همسرش کرد.
و بدین ترتیب تهیه ابریشم از انحصار چین خارج گردید .
در حال حاضر با گذشت قرن ها هنوز چین بزرگترین تولید کننده ابریشم در جهان است.
هندوستان دو مین کشور تولید کننده ابریشم بوده و ژاپن سومین کشور تولید کننده ابریشم و شوروی سابق مقام بعدی را در جهان دارا بوده است.
فرانسه نیز زمانی از تولید کنندگان عمده ابریشم جهان بود ولی پس از شیوع بیماری واگیردار پبرین در سال 1850 ، خسارات فراوانی به این صنعت وارد شد این بیماری چنان دامنه وسیعی پیدا کرد که ناپلئون سوم ، لویی پاستور را مأمور مطالعه روی این بیماری و پیدا کردن راههای مبارزه با آن نمود.
پس از چهار سال تحقیق پاستور ، دانشمند فرانسوی موفق به شناسایی و کشف عامل بیماری و راه مبارزه با آن گردید. با وجود این ، این توفیق تربیت و پرورش کرم ابریشم دیگر در فرانسه پا نگرفت ، زیرا واردات آن از کشورهای دیگر توسعه زیادی یافته بود.
وضعیت ابریشم در ایران
تولید ابریشم ایران در حال حاضر 400 تن در سال است طبق مدارک موجود میزان ابریشم تولیدی در گذشته در حدود 3000 تن در سال بوده حتی زمانی از ایران تخم نوغان جهت پرورش به کشورهای خارج بویژه اروپا صادر می شده است.
فهـرست مطالب
عنــوان صفحه
فصل اول
پیشگفتار
تاریخچه کرم ابریشم
وضعیت ابریشم در ایران
چگونگی پرورش کرم ابریشم در ایران
برخی مشکلات صنعت ابریشم در ایران
مراکز تهیه و توزیع ، تولید تخم نوغان تا مرحله ابریشم در ایران
فصل دوم
توتستان
کلیاتی راجع به درخت توت و توتستان
روشهای تولد نهال توت
بذر کاری
پیوند زنی
خوابانیدن شاخه
قلم چوب نرم
قلم چوب سخت
خزانه نهال
انتخاب نهالهای توت و روش انتقال آن
ایجاد توتستان
وضعیت هواشناسی
بررسی خاکشناسی
روش پیداکردن بیماریهای پوسیدگی و ریشه
انتخاب نهال توت
فاصله درختان
کاشت
روشهای داشت ، هرس و برداشت
روش بهره برداری از توتستان ویژه کرم جوان
نحوه برداشت از توتستان برای کرم بالغ
نگهداری توتستان
فصل سوم
بررسی کرم ابریشم از نظر جانورشناسی و سیر تکامل آن
لارو
مراحل رشد
اندامهای درونی کرم ابریشم
اعضای گوارشی
دستگاه گردش خون
دستگاه دفع کرم ابریشم
دستگاه تنفس
دستگاه عصبی
دستگاه تولید مثل
غده های ابریشم
فصل چهارم
کرم ابریشم
تخم کرم ابریشم
تعیین جنس
تولید تخم
نگهداری و به کاربردن تخم کرم ابریشم
تفریخ مصنوعی تخم کرم ابریشم
روش اجرایی تفریخ تخم
فصل پنجم
پرورش کرم ابریشم
مشخصات کرم ابریشم
فصل پرورش
آماده سازی پرورش
انتخاب واریته کرم ابریشم
ضد عفونی
آغاز پرورش
پرورش کرم جوان
پرورش کرم بالغ
پیله رفتن لارو
برداشت پیله و حمل آن
خشک کردن پیله
فصل ششم
بیماری های کرم ابریشم
بیماریهای های قارچی
بیماریهای فلاشری
بیماریهای پیرین
آفات کرم ابریشم
منابع
اصول پرورش کرم ابریشم