احکام حریم خصوصی با توجه به ارتباط مستقیمی که با کرامت انسان دارد یکی از اساسی ترین حقوق بشر امروز به شمار می آید، و از اهمیت ویژهای برخوردار است.
وجوب رعایت حریم خصوصی دیگران یکی از احکام مهم اسلام است. قرآن کریم در آیات متعدد نظیر: (27 و 28) سورة نور و (12) سورة حجرات، بر وجوب رعایت حریم خصوصی افراد تأکید کرده است. روایات پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) نیز به پرهیز از نقض حریم خصوصی دیگران توصیه مینماید.
هرچند حریم خصوصی با این عنوان خاص در کتب فقهی مطرح نشده است ولی بسیاری از مصادیق آن مانند حق مالکیت، منع تجسّس، حق برخورداری از اصل برائت، حق غیرقابل تعرض بودن حقوق وابسته به شخصیت با تأکید بر نهی از سوء ظن، اشاعة فحشاء، سَبّ، هجو، قذف، نمیمه، و غیبت به طور صریح مورد حمایت قرار گرفته است. آیات (27 و 28) سورة نور نیز صریحاً یکی از عمده ترین مصادیق حریم خصوصی یعنی مصونیت مسکن را به رسمیت شناخته است.
در این رساله پس از بررسی مفاد واژه های کلیدی و مبانی فقهی و حقوقی حریم خصوصی شامل آزادی، امنیت و کرامت انسانی، به بحث از حمایت های شرعی و قانونی از مصادیق و حوزه های حریم خصوصی در برابر تعدی پرداخته ایم، همچنین بیان کرده ایم که از منظر فقهی و حقوقی برای اشخاص متعدی چه مجازات هایی در نظر گرفته شده است. البته برخی از مصادیق تعدی مانند سوء ظن، نمیمه و غیبت منحصراً دارای مجازات اخروی هستند با آنکه از نظر تعدی به حریم حیثیتی، گناه بزرگی به شمار می آیند.
بطور کلی از نظر شرع، وارد شدن به حریم خصوصی افراد، مصداق بارز ظلم و حرام است. قرآن کریم نیز در آیات (104) و (190) سورة بقره و (87) سورة مائده، دفاع در برابر متجاوز را واجب میداند. از این رو بخشی از مباحث پایان نامه را به بیان راهکارهای شرعی و قانونی برای برخورد با فرد متعدی اختصاص داده ایم.
واژگان کلیدی: احکام، تعدی، حریم خصوصی، مجازات
بررسی فقهی و حقوقی احکام فرد متعدی به حریم خصوصی اشخاص حقیقی