نگاه قاسم غنی در کتاب «بحث در آثار و افکار و احوال حافظ» نگاهی مبتنی بر جامعه شناسی، مردم شناسی و روانکاوی است. کار او در این کتاب ماندگار ادبیات فارسی درست شبیه آن پزشک نامدار دنیای مدرن است که می خواست خدا را با چاقوی جراحی اش تشریح کند.
غنی در این کتاب، می خواهد همه چیز را از دریچه یی علمی و دقیق واکاوی کند. از این روست که او در شرح اشعار حافظ به دنبال یگانه معنایی است که احتمالاً می شود از آن استفاده کرد. نگاه این چنینی گرچه به دلیل تقدمی که نسبت به بسیاری از آثار منتشر شده درباره حافظ دارای اولویت است بر لبه تیز و تند تک صدایی حرکت می کند و این در حالی است که ویژگی اشعار حافظ ابعادی است که می توان از سطر سطر شعر او دریافت، اما این نکته از اهمیت کار قاسم غنی کم نمی کند.
پژوهش دقیق او از دو جنبه دارای اهمیت است: اول آنکه این کتاب دوجلدی که نشر هرمس آن را در یک مجلد به چاپ رسانده از اولین شرح هایی است که به طور علمی به زندگی، افکار، احوال و آثار حافظ پرداخته است و دوم اینکه تحلیل قاسم غنی از زندگی و شعر حافظ، می تواند به عنوان یک خوانش دقیق موردنظر باشد، با توجه به این نکته این شرح را نباید تنها نگاه به غزل های حافظ دانست، چنانچه هیچ شرحی کامل ترین به حساب نمی آید.
بحثی در تصوف