فصل اول: تاریخچه سازمان مقدمه
صِنف یا رَسته انجمنی است که از سوی گروهی از افراد دارای یک حرفه و پیشه تشکیل میشود تا از این راه به پشتیبانی و یا گسترش منافع صاحبان آن پیشه و بهبود کیفیت، و بالابردن سطح کیفی مجموعه واحدها، در کنار تعیین تدابیری برای مقابله با تخلفات، و وظیفه اطلاعرسانی درست درباره اتفاقات حوزههای مرتبط با صنف موردنظر، را یاری میرساند. یکی از ویژگیهای اساسی بازارها، تشکل بازاریان در انجمنهای صنفی، یعنی «اصناف» بودهاست. این انجمنها اصولاً به صاحبان حرفهها تشکل میبخشند و دارای وظایف اجتماعی وسیعی نیز هستند.
واژه صنف را به سه صورت جمع میبندند: صنفها، اصناف، صنوف.
توزیع کالاها از جمله اصلیترین مسئولیتهایی است که بهعهده اصناف میباشد. دسترسی به آمار اصناف ایران از طریق سایت دبیرخانه هیات عالی نظارت بر سازمانهای صنفی امکانپذیر است.
تاریخچه اصناف
ابتدای پیدایش اصناف اسلامی به قرن سوم هجری میرسد که دوره شکوفائی تمدن اسلامی و رونق تجارت و شهرنشینی بود. در این سده بود که تشکل افزارمندان و صنعتگران بر اساس حرفهها و پیشهها بوجود آمد، رشد و توسعه کامل شهرها در دو قرن پنجم و ششم هجری، فعالیتهای اصناف را توسعه فراوان بخشید. برخی از خاورشناسان شوروی، خاستگاه پیدایش انجمنهای صنفی در شهرهای ایرانی را، دوره ساسانیان میدانند. برخی دیگر از خاورشناسان، منشأ انجمنهای صنفی اسلامی را در فرقههای درویشان و صوفیان و یا صنفهای غازیان جستجو میکنند.
در قرون وسطی وظیفه اصلی مجموع اصناف در اروپای غربی شامل نظارت محلی بر حرفه یا کسب و کار از طریق تعیین موازین مرغوبیت و قیمت کالا، حمایت از کسب و کار در مقابل رقابت و تعدی، وبر قرار کردن مقام اجتمعی اعضای صنف میشد. در اداور گوناگون تشکیلاتی نظیر بازرگانان و ارباب حرف و صنایع در بسیاری از نواحی وجود داشتهاست. اصنفا سوداگر یونانی در دوره هلنیستی و زمان رومیان، دارای اهمیت فراوان بودند، اتحادیههای صنفی در این کشور به دلیل تحریف قدرت در دست امپراتوری روم شرقی و در بعضی از شهرهای ایتالیا (بویژه در راونا) حداقل تا پایان قرن دهم میلادی باقیماندند، ولی تأثیر آنها در پیدایش صنفهای اروپای قرون وسطی مشخص نیست.
برخی از پژوهندگان، مجموعه اصناف اروپای قرون وسطی را ناشی از تشکیلات قبیلهای قدیم ژرمنها یا از گروههای مذهبی شمردهاند. در هر حال، بازرگانان در آغاز قرن یازده میلادی «اصناف تجارتی» را بوجود آوردند. هدف آنها حمایت از تجارت در مقابل خطرات حکومتهای دوره فتودالیته بود. با توسعه تجارت از طریق دریای مدیترانه اصنفا و بازرگانان قدرت فراوانی کسب کردند، و بعضی از تجار ایتالیائی مانند «جنووا» و «فلورانس» بر حکومتهای محلی استیلا یافتند. در انگلستان و برخی شهرهای آلمان نیز بسیاری از اصنفا و بازرگانان در توسعه شهرها قدرت زیادی را اعمال کردند. از این پس جنبه محلی بازرگانی بیش از گذشته کاهش یافت. و اصناف شهرهای مختلف برای توسعه و حمایت از داد وستد، با یکدیگر متحد میشدند که نمونه بارز آن، اتحادیه «هانسائی» در اروپای شمالی است
گزارش کارورزی در امور صنفی