لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه17
فهرست مطالب
علم و دانش :
سرزمین علم و فرهنگ
طرح‌های ملی در یک نگاه
سه دهه تحول در عرصه فرهنگ
- تنوع
- شادابی
- تبادل
آزادی؛ بیان، سکوت
علم زندگانی:
نیایش
حضرت محمد (ص)
زندگى رسول گرامى اسلام(ص) و ائمه اطهار(ع) سرشار از نکاتى است که اگر با نگاهى نو به آن توجه شود، بسیارى از خط مشىها و سیاستهاى اصولى در حوزههاى مختلف علمى، معرفتى، اجتماعى، سیاسى، دفاعى و... شناسایى خواهد شد. بررسى دقیق و همه جانبه ابعاد مختلف زندگى این بزرگان، مخصوصا با شیوههاى جدید و بابهرهگیرى از آخرین دستاوردهاى علمى، از ضرورتهاى جوامع اسلامى است.
یکى از حساسترین و سرنوشتسازترین حوادث صدر اسلام، غزوه احزاب است. مورخان، این غزوه را بیشتر از آن جهتبا اهمیت مىدانند که آخرین صحنه تهاجم دشمن به نیروهاى اسلام و نقطه اوج اقدامات دفاعى مسلمین بود. اما آنچه کمتر در منابع تاریخى مورد توجه قرار گرفته، مدیریت این حادثه سرنوشتساز و مهم است.
مدیریت پیامبر اکرم(ص) در جریان این غزوه ابعاد مختلفى دارد. در مقاله حاضر کوشش شدهاست، در حد امکان یکى از اقدامات مدیریتى پیامبراکرم(ص) در جریان یکى از تدابیر آن حضرت یعنى «حفرخندق» مورد بحث و بررسى قرار گیرد. البته مقاله حاضر به مدیریتى که رسول الله(ص) در جریان حفر خندق اعمال فرمودند محدود نمىشود، بلکه موضوع اداره و بهرهگیرى کامل از این اقدام دفاعى هم مورد بحث قرار مىگیرد.
امام خمینی (ره)
نزدیک به نود سال قبل شهر خمین صحنه نزاع و درگیری خوانین محلی بود که کشمکش آنها بر سر تصاحب املاک، مال و جان رعایا را به مخاطره انداخته بود. در این میان آقا سید مصطفی مایه آرامش برای اهالی و مانع بزرگی برای زورگویان دولتی و خوانین بود. او به مقابله با ستمگری‌ها برخاست و خانه خود را با دیوارهای بلند و برج‌های متعدد سنگر دفاع از اهالی شهر قرار داد. توطئه‌ها بالا گرفت از این رو آقا سید مصطفی برای شکایت از خوانین ستمگر دیار خود راهی اراک شد اما در میان راه توسط عوامل خوانین محلی خلع سلاح گشته و به شهادت رسید. این در حالی بود که روح الله کوچکترین فرزندش پنج ماهه بود. او که در روز ولادت حضرت زهرا (مصادف با سال 1281 ه.ش) چشم به جهان گشوده بود یادگار کوچک پدر شد.
صاحبه خانم خواهر آقا سید مصطفی به خانه برادر نقل مکان کرد و به همراه همسر وفادار او کمر به تربیت فرزند او بست. بانو صاحبه زنی با تقوا و شجاع بود. پس از چندی به خونخواهی برادر روانه تهران گشت و با تلاش و پیگیری بسیار موفق به گرفتن حکم قصاص قاتل برادر شد و سرانجام پس از دو سال در اردیبهشت ماه 1284 قاتل آقا سید مصطفی در میدان بهارستان تهران به دار آویخته شد.
ماجرای مرگ پدر برای روح الله که او را به خاطر نمی‌آورد حماسه‌ای بود از شهادت و ایستادگی در برابر ظلم و ستم خوانین و حکام وقت و دفاع از محرومین و مستضعفین تا حد ایثار جان. نفرت و انزجار روح الله از روابط ظالمانه اقتصادی- اجتماعی تا دهها سال پس از آن ادامه داشت و بعدها مبانی نظری پیدا کرد و به صورت اصل بدون چون و چرای دفاع از مستضعفین در برابر مستکبرین جلوه نمود.
روح الله پانزده ساله بود که دو مصیبت او را ماتم‌زده کرد. اول فوت عمه مهربان و فداکار و پس از آن وفات مادر مهربانش که او را غرق در اندوه و غم نمود.
روح الله، تحصیل و ازدواج
در سال 1339 روح الله که جوانی نوزده ساله بود برای ادامه تحصیل در حوزه آیت الله حایری راهی اراک شد و پس از مدتی به قم عزیمت کرد. استادان ایشان را در طول دوران تحصیل تا چهارده نفر ذکر کرده‌اند که از میان آنها آیت الله حایری و آیت الله شاه‌آبادی به دلیل شخصیت خاص معنوی بسیار بارز بودند.
سال هزار و سیصد و هشت بود که روح الله با وساطت یکی از دوستان خود از دختر آقای ثقفی یکی از طلاب حوزه علمیه خواستگاری نمود. گرچه آقای ثقفی شخصاً با این ازدواج موافق بود پاسخ را منوط به نظر دخترش نمود اما دختر ایشان بنابر برخی ملاحظات در تصمیم به ازدواج مردد بود به همین دلیل خواستگاری ده ماه به طول انجامید. سرانجام بر اثر خوابی که دختر دید و بعداً نیز تعبیر شد همگی به این نتیجه رسیدند که این ازدواج مقدر و مورد رضایت اهل بیت (ع) است. از این رو تردیدها برطرف شده و ازدواج صورت گرفت. در سال 1316 روح الله الموسوی الخمینی که سی و شش سال داشت از استادان و مدرسین فاضل و به نام حوزه علمیه قم بود و طلاب جوان آرزوی روزی را می‌کشیدند که در مجلس درس ایشان حضور پیدا کنند
علم و دانش :
خداوند انسان را آفریده و از یک طرف به او توانایی تعقّل واندیشیدن را داده و از طرف دیگر انگیزه ها و اسباب خواسته های نفسانی و حیوانی را در اختیارش قرار داده است. وبه همین خاطر دو نیروی درونی عقلانی و خیر خواهی، نفسانی و شرارت، هر یک او را به طرف خویش می کشانند. ودر همین ارتباط است که اسلام به نقش و منزلت علم در جهت تقویت جنبۀ عقلانی وخیرخواهی انسان اشاره نموده ومی فرماید:
(تنها آگاهان و دانشمندانند که براستی از خداوند می ترسند ) -«فاطر:28»
بدین معنی که تنها عالمان و آگاهانی که به مقام و منزلت خداوند آگاهی راستینی دارند، هراس ( انحراف از دین او را) در دل دارند. زیرا آگاهی حقیقی خشیت را در پی دارد.
قرآن در حرمت نهادن به علم و علما و بلندی بخشیدن منزلت صاحبان علم و اندیشه پیشگام و پرچمدار همۀ کتابهای ادیان آسمانی است.
همچنین خداوند متعال در جای دیگر می فرماید: (بگو: آیا آنهایی که می دانند و آنهایی که نمی دانند مساویند؟ این تنها اندیشمندانند که متذکر می شوند) «زمر:9»
اسلام رفتن به دنبال کسب علم ودانش را یکی از واجبات به شمار می آورد، و اوّلین آیاتی از قرآن که نازل شده اند با «خواندن و قلم و علم» آغاز شده است.
احادیث نبوی همۀ آیات قرآنی را که به جایگاه علم و منزلت علما مربوط می شود مورد تأکید قرار میدهند. از رسول خداصلی الله علیه وسلم روایت شده است: ( چنانچه خداوند به کسی ارادۀ خیر داشته باشد او را در دین آگاه می سازد.) «رواه البخاری و مسلم»(1037)
و از ابوهریره روایت شده است که: (هرگاه عمر انسان خاتمه پیدا نماید، کار وعمل او بجز در سه مورد پایان می پذیرد: یکی صدقه واحسانی که ادامه پیدا کند ، دوم : علمی که مورد استفاده قرار بگیرد، سوم: فرزند پاک وپرهیزگاری که برای او دعای خیر بنماید).« رواه مسلم»(1631)
یکی از ویژگیهای علم و دانش دوام و ماندگاری منافع آن است. و اجر و پاداش آن هم حتی پس از مرگ برای انسان همچنان ادامه پیدا خواهد نمود. حافظ المنذری می گوید: ( کسی که علم سودمندی را به دیگری می آموزد و نسخه برداری می نماید پاداش خود و پاداش همه کسانی که آن را می آموزند یا نسخه برداری می کنند و آنهایی که به آن پس ازاو عمل می کنند، تا زمانی که آن علم باقی می ماند و به آن عمل می شود، پاداش نویسنده و نقل کنندۀ آن باقی خواهد ماند.
همچنین کسانی که چیزهای غیرمفید را می نگارند و به طرق مختلف آن را در اختیار مردم قرار می دهند، گناه آن و گناه کسانی که آن را می خوانند ونسخه برداری می کنند و پس از او به آن عمل می نمایند، تا زمانی که آن دانش و وسیله زیانبار و عمل به آن وجود داشته باشد، ادامه پیدا خواهد کرد). « المنتقی من الترغیب والترهیب ج1 ص125».
اما منزلت وجایگاه علم در نزد بزرگان اسلام به اینگونه بیان شده که حضرت علی رضی الله عنه خطاب به کمیل بن زیاد می فرماید:
(ای کمیل! بدان که: علم نگهبان توست و تو نگبهان مال و ثروت، علم حاکم و داور است و دارایی محکوم و مورد قضاوت قرار می گیرد، خرج و هزینه نمودن از مقدار ثروت می کاهد، اما انفاق و دادن علم به دیگران آن را بیشتر و خالص تر می گرداند).
امام ابن القیم جوزیه این سخنان سنجیدۀ حضرت علی کرّم الله وجهه را که در واقع گلی بر گرفته از گلستان نبوّت می باشد، در کتاب «مفتاح دار السّعادة» بسیار زیبا تشریح نموده است.
ودیگر فضایل و ارزشی که علم دارد اینست که در پیشاپیش عمل قرار دارد، و انسان را به عملگرایی راهنمایی می نماید.
در حدیثی مشهور که از معاذ در مورد فضیلت علم ابن عبدالبرّ آن را روایت می نماید چنین آمده است:
(علم را بیاموزید! زیرا فراگیری آن خداگرایی، و کسب آن عبادت، و مدارسه اش ذکر وتسبیح، و تحقیق و بررسیش جهاد، و آموزش آن صدقه، وبخشش از آن موجب نزدیک شدن به خداوند می شود).
یکی دیگر از فضایل علم بر اساس آنچه در احادیث به اثبات رسیده، برتری و فضل آن بر عبادت ومقدم بودن عالمان برعابدان است. در حدیث مشهور ابودرداء آمده است که: (فضل و برتری عالم بر عابد، مانند برتری ماه شب چهارده بر دیگر ستارگان است.«رواه احمد واصحاب السنن».
ودر روایتی که ابو امامه نقل می نماید آمده است: (فضلیت عالم بر عابد مانند فضیلت من بر پایین ترین شماست).
«صحیح الجامع الصغیر» (4213)
از این جهت علم و دانش بر عبادت برتری داده شده که منافع علم شامل عالم ودیگران نیز می شود، و منافع عبادت منحصر به خودعبادت گذار است. و به عبارت دیگر خیر و دستاورد عبادت تنها متعلق به عبادت کننده و منافع علم فراگیر و همگانی است.( برگرفته از بیداری اسلامی
سرزمین علم و فرهنگ
به عنوان یکی از گروههای برتر و ممتاز شبکه به بحث و بررسی مسائل اجتماعی، سیاسی، اقتصادی ـ فرهنگی و خانوادگی می پردازد.
گروه فرهنگ و جامعه سعی دارد با تدوین برنامه هایی مدون و به روز به مسائل و مشکلات اصلی جامعه بپردازد و با حضور صاحبنظران، کارشناسان و اساتید دانشگاه و حتی وزراء و نمایندگان مجلس شورای اسلامی به بحث و بررسی مسائل روز جامعه بپردازند و راهکارهای مناسب را ارائه می دهد
طرح‌های ملی در یک نگاه
طرح‌های ملی عنوان سه پژوهش است که اجرای آنها مطابق قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفته و در قانون برنامه چهارم بر استمرار آن تأکید شده است. هدف اصلی این پژوهش‌ها شناخت روند‌های فرهنگی در جامعه ایران است. پیمایش ملی "ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان"، پیمایش ملی "رفتارهای فرهنگی ایرانیان" و طرح جامع آمارگیری "فضاهای فرهنگی ایران" عنوان این سه پژوهش است. بعدها پیمایش ملی "تحولات فرهنگی ایرانیان" نیز به این مجموعه اضافه شد. یافته‌های طرح‌های ملی نشان میدهند که مردم در باره خود، جامعه و آینده آن چگونه می‌اندیشند، چه آرزوهایی دارند و تا چه حد از زندگی فردی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی خود رضایت دارند (پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان)، میزان و نحوه استفاده از کالاها و خدمات فرهنگی در بین گروههای مختلف اجتماعی (اعم از گروههای سنی، جنسیتی، قومیتی، مراتب مختلف پایگاه اجتماعی و...) چگونه است (پیمایش رفتارهای فرهنگی ایرانیان)، و امکانات فرهنگی کشور شامل امکانات کالبدی، تجهیزات فیزیکی، نیروی انسانی و نیز میزان استفاده از فضاها و امکانات در چه وضعیتی قرار دارند (فضاهای فرهنگی ایران).
سه دهه تحول در عرصه فرهنگ
پژوهش فرهنگی براساس روش‌های علمی جدید در ایران بسیار نوپاست. پیش از این مطالعه درباره عوامل و شیوه‌های فرهنگی چنان محدود و ناچیز بوده است که تصویر روشن و شفافی از شرایط و امکانات فرهنگی ایرانیان در اختیار نبوده است. با وجود چنین خلا‡یی در حوزه فرهنگی ضرورت انجام پیمایش‌های ملی با هدف اطلاعات معتبر مطرح شد. نخستین هدف از چنین پیمایشی و تولید داده‌های اجتماعی پاسخ به این پرسش بود که نگرش‌های اجتماعی و فرهنگی مردم چگونه است؟ و تحولات و نگرش‌های ایرانیان چیست؟ برای مشخص شدن راهبرد این طرح تنها دو تجربه در دست بود و شاید یکی از راهکارها برای شروع کار اتکا بر همین تجربیات بود و آنها تا اندازه‌ای خطوط کلی طرح را روشن کرده بودند. نخستین تجربه مربوط به سال 1353 بود. به همت مرحوم دکترعلی اسدی و همکاری دکتر منوچهر محسنی و دکتر مجید تهرانیان، یک پیمایش اجتماعی شکل گرفت. این پیمایش رفتارهای مردم در رابطه با رسانه‌های ارتباط جمعی به‌خصوص رادیو و تلویزیون در کنار گرایش‌های اجتماعی و فرهنگی از قبیل احساس رضایت از زندگی، مشارکت سیاسی و... را بررسی کرده بود.
با بهاری که می رسد از راه
بهار اولین فصل از فصل‌های مناطق معتدل است. در نیمکره شمالی زمین، این فصل منطبق با سه ماه فروردین، اردیبهشت و خرداد (براساس تقویم خورشیدی جلالی) است.
بسیاری از مردم فصل بهار را آغاز زندگی دوباره طبیعت می‌دانند. در فصل بهار حیواناتی که دارای خواب زمستانی هستند و همچنین درختان از خواب زمستانی بیدار شده و دوباره زندگی را آغاز می‌کنند. حیوانات نیز در این فصل شروع به تولیدمثل می‌کنند.
بهار واژه‌ای فارسی است که در فارسی میانه و نوین به همین شکل بوده است.
در برخی از کشورها مثل ایران به این فصل بسیار اهمیت میدهند به طوری که حتی سال نو آنها در این فصل و با رسیدن خورشید به نقطه تعادل بهاری (اول فروردین، ۲۰ مارس) شروع می‌شود، آنها شروع این سال را با مراسمی به نام نوروز جشن می‌گیرند که سیزده روز طول می‌کشد.
بهار، درس هایی آموزنده و زندگی ساز دارد. از نکته های درس آموز بهار، ذیلاً به مواردی اشاره می نماییم که مطابقت آنها با خانواده متعادل، الهام بخش زوجین است:
1- تنوع
در بهار، تنوع خاصی در رنگها و جلوه های طبیعت ، درختان، گیاهان و گلها مشاهده می شود. زندگی متعادل نیز باید برخوردار از تنوع ویژه ای باشد. کار، استراحت، اوقات فراغت، مطالعه، ورزش ، ارتباط با خدا و ... همگی عناصری از یک زندگی متنوع بوده و در جای خود، مهم و با ارزش تلقی می شوند.
2- شادابی
بهار، آکنده از شادابی و طراوت است، به گونه ای که معرّف تحول و دگرگونی در تمامی طبیعت می باشد. زندگی متعادل نیز برخوردار از شادابی و سرزندگی است. باید زوجین درزندگی مشترک خویش، مشوّق روح شادمانی و مسرت باطنی باشند و هر یک بر دیگری در این امر، سبقت جویند.
3- تبادل
از زیبایی های بهار، تعادل در هواست؛ نه آن چنان سرد است که گزنده باشد و نه آن اندازه گرم است که سوزنده باشد. هوای ملایم و نسیم فرحبخش بهار، جان ها را گرمی می بخشد. زوجین درزندگی متعادل، با الهام ازمکتب بهار، در روابط متقابل خویش به دور از هر گونه افراط و تفریط ، مناسباتی گرم و ثمربخش را پی ریزی می کنند. روابط نه افراطی است که به وابستگی و اتکای بیش از حد بینجامد و نه سرد و قهر آمیز است که بذرهای محبت و عاطفه را از قلوب آنان برکند.
آزادی
آزادی؛ بیان، سکوت
الف. گرفتن آزادی بیان فقط این نیست که وقت حرف زدن دهان مردم را ببندی یا سخن‌رانی‌شان را به هم بزنی یا قلمشان را بشکنی. فقط این نیست که مجوز تجمع و سخن‌رانی به فلان و فلان ندهی.
همین که بگویی زدن فلان حرف به معنای بهمان کار است که کیفر سنگین دارد، آزادی‌شان را گرفته‌ای. همین که حرفِ گفته یا نگفته‌شان را، به صدای بلند، آن‌گونه که نگفته‌اند بخوانی که بترسانی‌شان آزادی‌شان را گرفته‌ای.
آزادی بیان فقط این نیست که تو بگذاری من حرفم را بزنم؛ این است که قدرت نداشته باشی این کار را به دل‌خواه خودت و بی هیچ ترسی بکنی؛ این است که مرا از قدرتت برای گرفتن آزادی‌ام نترسانی؛ این است که نتوانی بترسانیم.
آزادی بیان این است که انتخاب‌هایم را برای چیزهایی که می‌خواهم بگویم محدود نکنی؛ این است که بلایی سر تن وروانم نیاوری که اصلاً به فکر گفتن نیفتم.
راستی فکر نمی‌کنی که تو هم اگر می‌گویی آزادی نمی‌خواهی یا آزادی فلان و فلان است و «ما» آزادی نمی‌خواهیم برای این است که آن را داری!
نداری؟ پس چه‌طور این حرف‌ها را می‌زنی و کسی با تو کاری ندارد؟ کسی بازخواستت نمی‌کند که چرا می‌گویی؟
فکر می‌کنی به «دلیل» اینکه حرف‌هایت بی‌اشکال است؟ نه! فقط برای این که «علت»ی ندارد از کسی بابت حرف‌هایت بترسی. وگرنه روزهایی که می‌ترسی حرف زدن تو را هم دیده‌ایم.
ب. امید می‌گوید که یکی از چهار نفر است:
”من امید، یکی از این چهار نفر!
من یکی از چهار نفر هستم. روزبه هم هست وشهرام. یکی می‌گفت بمانید تا افتخار گرفتن حکم نصیبتان شود. داستان‌های زیادی هنوز باقی است.....بچه های هم پرونده‌ای ما نامه‌ای به اقای شاهرودی نوشته‌اند. دوست‌های روزهای سخت. شاهرودی مردی است که می‌کوشد تصویر روشنی از قوه قضاییه ارائه کند. اما ظاهرا این بنده خدا هم در تنگناست تا گوش چند نفر پیچانده شود. آنان که می خواستند ارعاب کنند به جای گفت و گو ، گوش بپیچاند و به جای همدلی، سر به دیوار بزنند و شاهد استفراغ روی زمین باشند، صدای بلندتری دارند. صدای چند نفری که قلمشان برای خیلی‌ها آشنا است.....راستی من یاد مرحوم مختاری افتادم، یاد پوینده ...و سیمی که ماند دور گلو.... آهای آقا؟ شما شب‌ها چگونه می‌خوابید؟ آن شب گفتید بعد از نماز خدمت ما می‌رسید. راستی شما با کدام خدا صحبت می‌کنید؟ هان؟
علم زندگانی:
مهارت زندگی یعنی ایجاد رابطه بین فردی مناسب و موثر، انجام مسئولیت های اجتماعی، انجام تصمیم گیری صحیح و حل تعارض ها و کشمکش ها بدون توسل به اعمالی که به خود یا دیگران صدمه می زند. یا مهارت های زندگی مهارت هایی اند که برای افزایش توانایی های روانی اجتماعی به افراد آموزش داده می شوند و آنان را قادر می سازند که به طور موثر با مقتضیات و کشمکش های زندگی رو به رو شوند.
در بیان اهمیت آموزش مهارت های زندگی همین بس که متخصصان و صاحب نظران با توجه به نقش کلی آموزش و آگاهی به عنوان عامل موثر در پیشگیری از بروز مشکلات روانی، اجتماعی معتقدند که آموزش مهارت های زندگی با هدف تقویت مهارت های مقابله ای و توانایی های روانی- اجتماعی نقش بسیار تعیین کننده ای در ارتقای بهداشت روانی، پیشگیری از بروز مشکلات و در نهایت بهبود کیفیت زندگی انسانها خواهد داشت.
بعضی از دست اندکاران برنامه های درسی عقیده دارند که آموزش مهارت های زندگی را باید در کتابهای درسی گنجانید یا به عنوان یک کتاب درسی خاص به دانش آموزان داده اما بسیاری از متخصصین برنامه ریزی آموزش و پرورش بر این باورند که نه تنها دانش آموزان پایه دانش مهارت های زندگی را بیاموزند بلکه مهم ترین نکته این است که مهارت های زندگی را باید در معاملات آموخت. در خانه تعاملات بین اعضای خانواده می تواند بیش تر و حساب شده تر از مدرسه باشد. اگر اولیاء این آگاهی و شناخت را داشته باشند و بتوانند به درستی عمل کنند.
نیایش
نیایش یکی از والاترین مفاهیم معنوی است که درفطرت خداجوی انسانها نهادینه شده است. بیان این حقیقت معنوی درغالبی مادی که درتقید جسمیت و دوبعد طول وعرض باشد، همراه با بضاعت اندک معنوی حقیر، کاری بس مشکل است. بالاخره با استمداد ازخدا و چهارده معصوم (ع) پروژة عملی خود را با موضوع نیایش آغاز نمودم. درابتدا به دنبال منابعی مذهبی بودم که اشاراتی مستقیم وغیرمستقیم به هنرونقش داشته باشد. به همین منظور، به متون مذهبی همچون نهج البلاغه، اصول کافی، حلیه المتقین، کتاب الحدیث، علل شرایع، امام صادق (ع) مغز متفکرجهان شیعه و. . . مراجعه نمودم وبا جستجوی فهرست و عناوین، موارد مرتبط را مورد مطالعه قراردادم. برخی احادیث کلیاتی انسانی، جهانشمول و انسانی را مطرح می کردند که به صورت غیرمستقیم هنر را هم بعنوان یک پدیده انسانی دربرمی گرفتند. به طور مثال درنهج البلاغه حضرت علی (ع) درخصوص عدل- که یکی از پایه های اصلی درهنراست- می فرمایند:
« عدل یعنی هرچیزی درجای خود ودرجایی دیگر درتعریف عاقل می فرمایند: عاقل کسی است که هرچیزی را درجای خود بنهد. آن حضرت با این تعاریف بین عاقل و عدل رابطه ای قائل هستند و در موردی دیگرمی فرمایند:« من اسطصلح الاضداد بلغَ المراد.» کسی که بین ضدها صلح ونزدیکی برقرارکند به مراد ومقصود خود می رسد. بخشی از آموزش های آکادمیک ما دردانشگاه ها به همین منظور بوده است و یکی از آنها فهم و درک تعادل بوده و اینکه جای هرفرم، رنگ وخط و. . . دریک اثرکجا وبه چه مقداراست؟ و یا اینکه ایجاد ارتباط و آشتی برقرار نمودن بین عناصرمتضاد تشکیل دهنده یک اثر چگونه است. احادیثی اینگونه پرمغز و کاربردی ولی مغفول مانده، درمتون مذهبی ما بسیارند. علاوه بر این احادیث، احادیثی نیز مشاهده می شود که مستقیماً به هنر و نقش اشاره دارند. ازجمله: درکتاب امام صادق (ع) مغز متفکر جهان شیعه، امام معصوم (ع) طی مباحثه ای، با جابر بن حیّان درباره نقش می فرمایند:
‹‹ آیا این نقش را بردیوار می بینی ومشاهده می کنی که یک شکل هندسی ومنظم است. تو از مشاهده این نقش لذت می بری اما نه برای اینکه هندسه میدانی واطلاع داری که این کدام یک ازاشکال هندسی است ، بلکه ازاین جهت که آن را منظم می بینی و مشاهده می کنی که یک نقش کامل می باشد، برای اینکه انتظام دارد. آنهائی هم که اطلاعی از هندسه ندارند، بعد ازدیدن این نقش لذت می برند زیرا آن را منظم وکامل می بینند. کودکان هم ازمشاهده این نقش احساس رضایت می نمایند برای اینکه شکل منظم و کامل آن، در روح آنها یک نوع آرامش بوجود می آورد. اگراین نقش که من وتو می بینیم نامنظم بود وخطوط آن بطور درهم واز هرطرف امتداد می یافت بطوری که نه یک شکل هندسی کامل را تشکیل می داد و نه اینکه شبیه به یکی از اشیائی که ما می شناسیم می شد، آیا همین طور از مشاهده آن لذت می بردیم؟ جابر جواب داد، نه! امام جعفر صادق فرمودند: ما نه فقط از مشاهده یک نقش نامنظم ودرهم لذت نمی بریم، بلکه ما را ناراحت هم می کند وعیب ونقص آن ما را ناراحت می نماید و توگوئی طعامی می خوریم که برای ذائقه ما بدمزه است››.
نسل آینده ساز:
دین واحد، حکومت واحد، نظام واحد، جامعه واحد و عدالت و برابرى و صلح و امانت و صداقت و طهارت و رحم و احسان و رفاه وآسایش و امنیّت و قانون براى همه و همه دعوت قرآن است و در یک کلمه، قرآن جهان را از ظلمات و تاریکىها به نور و روشنایى وارد کرد و با نداى دلنواز اِنّ اللّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْاِحْسانِ، اِنّ اَکْرَمَکُمْ عِنْدَاللّهِ{. P نحل ، 90 ؛ همانا خدا انسان را به عدل و احسان امر مىکند . P} اَتْقیکُمْ، و صدها نواها و نداهاى نجاتبخش، مقام انسانیّت تمام افراد را گرامى داشت و پایان{. P حجرات ، 13 ؛ بىگمان گرامىترین شما در نزد خداوند ، پرهیزگارترین شماست . P} دورههاى سیاه استبداد و استکبار و استعمار را اعلام نمود. این کتاب کریم، همانگونه که چهارده قرن پیش معجزه کامله و دلیل باهر و برهان ظاهر به حق بودن اسلام بوده، امروز و همیشه و تا ابد معجزه و برهان است و هر مسلمان در هر عصر و زمان مىتواند با تلاوت آیه وَ اِنْ کُنْتُمْ فى رَیْبٍ مِمّا نَزّلْنا عَلى عَبْدِنا فَاْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ، اعجاز آن را به دنیا اعلام کند و تأیید خبر غیبى{. P بقره ، 23 ؛ و اگر از آنچه بر بنده خویش فروفرستادهایم ، شک دارید ، اگر راست مىگویید سورهاى همانند آن بیاورید . P} فَاِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ لَنْ تَفْعَلُوا، را که چهارده قرن است تأیید شده، از نو مشاهده کند.
{. بقره ، 24 ؛ ولى اگر چنین نکردید - که هرگز نخواهید کرد - . } وظیفه مؤمنان در عصر غیبت
منتظر حقیقى که منتظر فرج ظهور آن عدل جهانى و دولت کریمه حضرت صاحب الزمان، عجل اللّه تعالى فرجه الشریف، است، آینده دنیا و روزى را که دین اسلام عالمگیر مىشود و همه جا عدل و برادرى و برابرى اسلامى حاکم مىگردد، و عقلها تکامل یافته، علم و معرفت تاریکیهاى جهالتها و گمراهیها را از میان بر مىدارد، به چشم ایمان مىبیند، خود نیز باید در مسیر تحقق این اهداف قدم بردارد و همیشه پیشقدم باشد و در صحنه عملیات اسلامى و میدانهاى کار و تلاش براى هر چه بیشتر شدن اعتلاى اسلام و عزّت مسلمین حضور داشته باشد، و از آنچه در گوشه و کنار دنیا، در ارتباط با اسلام و مسلمین مىگذرد، مطّلع باشد، تا مسؤولیتى را که به عهده هر مسلمان است، ایفا نماید.
اسلام و ایران
جابه جایی حکومت ها، همواره یکی از دل مشغولی های متخصصان دانش سیاست بوده است. هرگاه این جابه جایی خشن، سریع و بنیادین یعنی در اثر یک انقلاب باشد، دگرگونی های حاصل از آن، ظرفیت باز خوانی، تحلیل و کالبد شکافی بیشتر دارد. تجربه جدیدی از نظم سیاسی در ایران، در مقام حکومت حاصل از انقلاب اسلامی یکی از این موارد قابل توجه صاحبنظران علوم سیاسی بوده، کتابها و مقاله ها و پژوهش های فراوانی دربارة آن تولید و انجام شده است. این انقلاب به دلایل مختلف نوعی تمایز و یا تفاوت را با دیگر انقلابها (دست کم در برخورد اول محققان) در قالب این پرسش که «این انقلاب تا چه میزان ازقواعد عمومی انقلابها و اصول نظریه های انقلاب پیروی می کند؟» نشان می دهد.
مطالعه و پژوهش درباره انقلاب اسلامی از حیث نظری طیف گسترده ای از قبیل: نظریه های ساختاری، روانشناسی اجتماعی، جنبش های اجتماعی، نظریه های عاملیت (کارگزاری) را شامل می شود. کتاب «شکل گیری انقلاب اسلامی» نوسته محسن م. میلانی پژوهش جدیدی است که مدعی روایتی نو از انقلاب اسلامی و پیامدهای آن است. مفروض اصلی نویسنده این است که ناتوانی کارشناسان از پیش بینی این تحول در ایران، به نوعی ضعف نظریه های انقلاب را می نمایاند و به همین دلیل چارچوب خاص خود را که براساس تلفیق، تصحیح و اضافاتی بر نظریه هاست، آزمون می کند. در این نوشتار به آزمون ادعای نویسنده از طریق نقد وی می پردازیم.
تحقیق در مورد حضرت محمد