امروزه بریزینگ بعنوان یکی از روشهای موثر در اتصال فلزات مختلف ‘ در سطح وسیعی توسط مهندسا ن مورد تحقیق وبرسی قرار گرفته است.
نتیجه عملی آن گسترش انواع روشهای بریزینگ ‘ انواع فیلر متالها ‘ انواع فلاکسها و بکارگیری
آنها در توسعه فرایند بریزینگ در اتصال فلزات مختلف بوده است .
ازجمله فلزاتی که کاربرد وسیعی در صنایع مختلف از جمله صنایع نظامی و غذایی دارد
خانواده فولادهای زنگ نزن می باشد که در نتیجه ساخت ابزارها و وسایل مختلف در این زمینهها نیاز به فرایند ها ی اتصال بوجود خواهد آمد .
اهمیت موضوع فوق و در این مورد پایین بودن سطح مطالعات ‘ در کشور ما سبب شد تا
موضوع پروژه فارغ التحصیلی خود را به "بریزینگ فولادها ی زنگ نزن" اختصاص دهم .
در این پروژه به ارایه راهکارها یی در زمینه انواع روشهای بریزینگ‘ وبریزینگ انواع فولادهای زنگ نزن پرداخته شده است.
در پایان بر خود لازم می دانم تا از زحمات تمامی اساتید و بویژه استاد راهنما ‘مهنس والفی
که در به ثمر رسیدن این پروژه مرا یاری نموده اند کما ل تشکر وقدردانی را داشته باشم.
اصول بریزینگ
١.١ تعریف بریزینگ:
بریزینگ فرآیند اتصالی است که درآن فلزات جامد بافاصلهء بسیار کم توسط یک فلزمایع که
دردمای بالای C’450 ذوب می شود به یکدیگر متصل می شوند.
یک اتصال بریز محکم‘ معمولا" زمانی حاصل می شود که انتخاب آلیاژ فیلرمتال مناسب باشد
‘ سطح فلز پایه تمیز باشد ودرهنگام اعمال حرارت وجریان یافتن فیلرمتال مذاب نیز ‘ تمیز باقی
بماند وطرح اتصال مناسبی انتخاب شود .
همانند سایر فرآیندهای اتصال ‘ بریزینگ نیز یک ترتیب عملی گسترده ای رادر برمی گیرد .
بریزینگ توسط انجمن مهندسین پذیرفته شده است وهم اکنون به موفقیتها وشرایط پایا‘ بایک
زمینه جذاب رسیده است.
این شرایط در نتیجه عوامل زیر حاصل شده است :
• توسعه انواع فیلرمتالهای بریزینگ
• قابل دسترس بودن فرمها واشکال جدید فیلرمتالها
• گسترش استفاده ازبریزینگ کوره ای تحت خلاء ‘ گاز خنثی یا گاز فعال
٢. ١قواعد فیزیکی :
جریان موینگی یک پدیده فیزیکی غالبی است که عمل برزینگ وقتی سطوح اتصال توسط فیلرمتال ذوب شده خیس می شوند بخوبی ومطمئن صورت می گیرد.
فاصله اتصال باید مناسب درنظر گرفته شود تا اجازه دهد عمل موینگی وامتزاج بطور موثری
انجام پذیرد .
اساسا" موینگی حاصل جذب نسبی مولکولهای مایع نسبت بهم ونسبت به مولکولهای جامد است . درحالت واقعی ‘ خصوصیات جریان فیلرمتال متاثر ازشرایط دینامیکی است که شامل سیالیت ‘ ویسکوزیته ‘فشاربخار ‘ جاذبه و بویژه تاثیرات عکس العملهای متالوژِیکی بین فیلرمتال وفلزپایه می باشد .هنگامی که محل اتصال بخوبی طراحی شده باشد جذب موینگی به تنهایی‘ سبب جریان یافتن فیلرمتال بداخل درز اتصال می شود وهیچگونه خلل وفرجی تحت اتمسفر محافظ پدید نمی آید . جذب موینگی یک نیروی فیزیکی است که برعکس العمل بین مایع وسطوح جامد درنواحی محدود وکوچک غلبه می کند . شاید بتوان پدیده خیس کنندگی را با مثال زیر بهتر توضیح داد.اگر جامدی در وان که حاوی یک سیال است غوطه ور سازیم و خیس کنندگی اتفاق بیفتد ‘پس از آنکه انرا خارج می کنیم یک لایه نازک و پیوسته ای از مایع روی سطح جامد قرار می گیرد (شکل شماره 1-1 ).
شکل1-1:شماتیکی از اصول حاکم بر جذب مویینگی
.a زمانی که لوله داخل آب قرار داده شده است.
مایع داخل ظرف جیوه است. b
طبق اصول فنی نیروی چسبندگی بین جامد ومایع بیشتر از نیروی کشش سطحی مایع است.
عملا" در رابطه با بریزینگ ‘ پدیده خیس کنندگی است که بجای آنکه فیلر متال مایع روی سطح جامد بغلتد سبب می شود به درون فلز پایه حرکت کند. نشان داده شده است که خیس کنندگی عملا" بستگی به آلیاژ فلز پایه وفیلرمتال بریزینگ دارد.به عنوان مثال سرب باآهن تشکیل آلیاژ نمی دهد وآنرا خیس نمی کند. در عوض قلع آهن را خیس میکند وبا آن تشکیل آلیاژ می دهدومی توان لحیم کاری قلع – سرب را انجام داد. بطور تجربی مشاهده شده است که وقتی مایعات روی سطح جامد قرار می گیرند آنرا بطور کامل خیس نمی کنند . بلکه مانند یک قطره باقی می ماند که یک زاویه تماس مشخصی بین فازهای مایع وجامد می سازد .
این وضعیت درشکل شماره ( 1-2 ) نمایش داده شده است.
شکل1-2اثر انرژی سطحی بر روی قطرات شکل 1-3: جهت فلشها نشانگر جهت انرژی سطحی سیستم است
a:زمانی که زاویه تماس بزرگتر از 90 است
‘در این حالت هیچ خیس کنندگی وجود ندارد.
b:زاویه تماس کوچکتر از 90 ‘خیس کنندگی
حاصل میشود
معادله یانگ و دوپر (معادله1) نشان دهنده تغییرات انرژی آزاد سطحی ‘ ‘به همراه تغییرات کوچک در سطح جامد پوشیده شده است.
بنابراین:
(معادله 1 ):
در صورتیکه :
: انرژی سطحی بین مایع و بخار
: انرژی سطحی مایع وجامد
:انرژی سطحی جامد وبخار
(معدله 2)
(معدله 3)
(معدله 4)
(معدله 5)
درمعادله 4 و 5 دیده می شود که وقتی بزرگتر است از مقدار نیز از90 بیشترمی شود وهمان طور که درشکل 2 دیده می شود قطرات مایع بسمت کروی شدن تمایل پیدا می کنند. دراین حالت کمترین میزان خیس کنند گی وجود دارد .وبالعکس زمانی که زاویه کوچکتر از90 است قطرات مایع پهن تر می شوند ومیزانخیس کنندگی جامد افزایش می یابد ( در صفر درجه رادیان ) بیشترین میزان خیس کنندگیوجود دارد . این موضوع نشان دهندهء اهمیت انرژی سطحی دربریزینگ است . اگرفیلرمتال بریزینگبخواهد یک اتصال خوبی را شکل دهد باید بتواند ماده ء جامد راخیس کند . تعادل انرژی سطحی باید به گونه ای باشد که زاویهء تماس تراز90 باشد . معادلهء انرژی نشان می دهد که اگر کمتر از90 باشد ( آنگاه
باید بیشتراز باشد .
این موضوع درجدول شماره یک نشان داده شده است که درآن زاویه تماس چندفلز مایع برروی
برلیم دردماهای آزمایشی مختلف تحت اتمسفر آرگن وخلاء آمده است .
جدول 1-1:زاویه تماسی که چند فلز مایع مختلف روی فلزبریلیم در اتمسفر آرگن وخلا میسازند.
اگرچه درطول دورهء زمانی تست تغیرات کوچک درزاویه مورد توجه قرار گرفت ‘ اما
بطورکلی باافزایش زمان دردمای آزمایش زاویهء تماس کاهش می یافت . باانجام چند آزمایش ازمواد مختلف برروی برلیم مشخص شد که دربعضی ازفلزات مایع که باید برلیم راخیس کند.
این عمل اتفاق نمی افتد .
این مشکل بسیار پیچیده تر ازآن است که درمرحلهء اول به نظر میرسد . براساس آخرین مطالعات درژاپن وامریکا نشان داده است که تاثیرات ناشی ازعکس العملهای بین فلز
پایه وفیلر متال‘ برروی خیس کنندگی نیترید سیلیکون ( ) وفیلرمتالهای فعالی
که تیتانیم به آنها اضافه شده است .
همان طور که بانوع ترکیبات لایه انفعالی فرق می کند باضخامت وسا ختار متالوژی نیزلایه
انفعالی نیزفرق می کند .
می توان گفت که خیس کنندگی عبارتست ازتوانایی فیلرمتال مذاب درچسبیدن به سطح فلز جامد
وایجادیک باند قوی ازفلز هنگامی که به زیردمای ذوب می رسد .
خیس کنندگی خاصیت طبیعی فیلرمتال نیست بلکه تابعی است ازفعالیت بین فلزاتی که باید بهم
متصل شوند .
مدرک مهمی وجود دارد که نشان می دهد اگرخیس کنندگی بخواهد بخوبی انجام پذیرد فلز ذوب
شده باید قادر باشد درمقداری ازفلزی که روی آن جریان می یابد حل شود ویاباآن بصورت
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 126 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلودمقاله جوشکاری ( بریزینگ )