کلان شهر تهران در جدول رده بندی شهرهای بزرگ جهان، از نظر آلودگی هوا در رده بالایی قرار گرفته و این امتیاز منفی، دلایل عمده ای دارد که یکی از آنها موقعیت جغرافیایی و اقلیمی تهران است.
بدون تردید یکی از مهمترین معضلات شهر تهران آلودگی هوای این شهر است که تنها سالانه میلیاردها تومان هزینه درمان شهروندان ان می شود. علاوه بر این ترافیک تهران هزینه های بسیار زیاد دیگری نیز به مجموعه مدیریت شهری و مردم پایتخت تحمیل می کند که محاسبه آن نشان دهنده عمق اتفاق ناگواری است که در حال رخ دادن است. با این حال مطالعات جامعی در این باره انجام شده است که مرور آنها خالی از لطف نیست.
کلان شهر تهران در جدول رده بندی شهرهای بزرگ جهان، از نظر آلودگی هوا در رده بالایی قرار گرفته و این امتیاز منفی، دلایل عمده ای دارد که یکی از آنها موقعیت جغرافیایی و اقلیمی تهران است. در فصل های پاییز و زمستان (روزهایی که اکنون در آن بسر می بریم) آلودگی هوای تهران به بالاترین میزان خود می رسد، زیرا در بیشتر روزهای این فصول پدیده ای موسوم به اینورژن «Inversion» یا وارونگی دما سراسر شهر را که در گودالی شبیه به یک کاسه بزرگ قرار دارد، می پوشاند و آلودگی هوا را تشدید می کند. در این گزارش، آلودگی هوای تهران به اختصار از دیدگاه علمی بررسی شده که به اتفاق می خوانیم.
از آنجا که در این بحث شناخت موقعیت جغرافیایی تهران حائز اهمیت است، ابتدا موقعیت اقلیمی این شهر به اختصار شرح داده می شود.
تهران بزرگ با مساحت۷۰۷ کیلومتر مربع در موقعیت ۱۰/۵۱ درجه طول جغرافیایی و۴۱/۳۸ درجه عرض جغرافیایی و در ارتفاع حدودیک هزار و۲۰۰ متر از سطح دریا قرار گرفته است. قله دماوند با ارتفاع پنج هزار و۶۲۸ متر از شمال و قله توچال با ارتفاع۳ هزار و۹۳۳ متر ارتفاع در شمال غربی آن قرار دارد. کوههای جنوب و جنوب شرقی آن در حدود۲ هزار متر ارتفاع دارند. ارتفاع مرکز تهران حدود یک هزار و۲۰۰ متر و ناحیه شمیرانات حدود یک هزار و۶۰۰ متر از سطح دریا است.
تحقیقات به عمل آمده گویای آن است که جنوب تهران نسبت به مرکز آن مرتفع تر است و این ارتفاع با دور شدن به سمت جنوب افزایش می یابد. شرق و غرب تهران نیز نسبت به مرکز آن مرتفع تر است و با توجه به این موارد شهر تهران را می توان به صورت کاسه ای نامنظم مجسم کرد، که از نظر جغرافیایی و اقلیمی مکان مناسبی برای یک شهر گسترده و بزرگ نبوده است.
علاوه بر این، عامل مهمی که در پراکندگی آلاینده های هوا بسیار موثر است مسئله وارونگی دماست که براساس آمار تقریبا دو سوم از روزهای سال وارونگی دما اتفاق می افتد و ارتفاع آن در حدود۲۵۰ تا۴۰۰ متر از سطح زمین است.
وارونگی دما موجب تجمع مواد آلاینده در نزدیکی سطح زمین و تشدید آلودگی هوای تهران می شود.
● وضعیت وزش باد در شهر تهران
حرکت بادها و سرعت آنها متاثر از وجود اصطکاک در سطح زمین است. وجود پستی و بلندی ها و ارتفاع ساختمان ها همگی عواملی هستند که درجریان، سرعت باد و حرکت هوا تاثیر می گذارند. محاسبه پراکندگی و میزان غلظت مواد آلوده در اتمسفر نه تنها بستگی به سرعت باد دارد، بلکه بستگی به جهت آن نیز خواهد داشت. طبق اطلاعات جمع آوری شده سازمان هواشناسی وضعیت بادهای تهران در یک دوره ده ساله به شرح زیر است:
سرعت باد: بادهای ضعیف (بین یک تا شش گروه) صبح ها، ۸۳ درصد و بعدازظهرها۵۰ درصد و هنگام غروب۶۵ درصد بادها را تشکیل می دهند.
شامل 7 صفحه word
دانلود مقاله هوای پاک