لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:273
فهرست مطالب:
چکیده
مقدمه
چگونگی پیوند معنای لغوی (اصطلاح) با مفهوم علمی و فنی آن
«اصطلاح» در عرف علمی و فنی
معنی لغوی و اصطلاحی «وضع»
وضع تعیینی و تعینی
وضع مصطلح در این پایان نامه
تقسیمات الفاظ به طور کلی
اقسام «منقولات»
چند معنایی‌ها یا کلمات «هم آوا»
به نظر بسیاری از محققان «هیچ کلمه‌ای مصداق واحد و ثابت ندارد»
منشأ کلمه: از ساختار عمل ـ وابسته، تا ساختار معنی ـ
وابسته
علل پیدایش چند معنایی
خلاصه بحث
وضع جدید و تأثیر آن در ادب
شکل‌گیری علوم علمی و ادبی
پیدایش مصطلحات جدید
تحول در اسلوب زبان عربی
گسترش مرزهای جغرافیایی و اختلاط با اقوام بیگانه
فساد حاکم بر عصر عباسی
عصر عباسی و جریان‌های فکری بیگانه
اسلامی در آن
ریشه‌های اصلی تحولات ادبی در عصر عباسی و تقلیل مصطلحات
خلاصه بحث
اوج شعر سیاسی
بررسی لغوی واژه «الربّ»
استعمال «رب» پیش از اسلام و پس از آن
«الرب» علم است یا صفت؟
شواهد شعری از دوره‌های مختلف
امیه بن ابی الصلت، شاعر حنیف عصر جاهلی
«رب» در شعر جاهلی
عدی بن زید، شاعر نصرانی عصر جاهلی
شعراء مخضرم
نابغه ذبیانی، شاعر معلقة
کمیت بن زید اسدی
دعبل بن علی الخزاعی
شواهد شعری از دوره‌های مختلف
کعب بن زهیر، شاعر مخضرم صدر اسلام
جعفربن عفان الطائی، شاعر شیعی عصر اموی
اشتراک معنایی در ابیات دعبل و طغرائی
نگاهی به واژة (الاسلام)
تفاوت معنوی (اسلام) و (ایمان)
«مومن» و «مسلم»به عنوان مصطلح اسلامی، به چه معنا است؟
ایمان و امانت از یک ریشه‌اند
وجه انتخاب (اسلم) و (مسلم) برای آیین جدید و معتقداتش
شواهد شعری از دوره‌های مختلف
ابوالطیب المتنبی
بررسی لغوی واژه الحدیث
چگونه می‌توان بین وضع لغوی مفهوم لغوی «حدیث» و کاربرد اصطلاحی آن، نسبت منطقی برقرار کرد؟
تحولات اجتماعی، فرهنگی، عقیدتی و سیاسی که در پی ظهور اسلام در جامعه عربی، ایجاد شد به خودی خود، عرب را با مفاهیمی نو روبرو ساخت. و طبیعی است که به تبع نیاز جامعه، موضوعات جدیدی شکل گرفت و به دنبال آن نیاز به تولد لغاتی نو، جهت پاسخگویی به این نیاز ایجاد شده در سطح وسیع، در جامعه عربی، احساس شد. ایجاد واژگان جدید تنها راه پاسخگویی به این نیاز نبود، بلکه بهترین راه، بارور کردن و تلفیق واژگان و عبارات با یکدیگر، به قصد بیان مفاهیم نو بود.
بنابراین مادة اولیة مصطلحات اسلامی، همان ریشه‌های لغوی موجود در عصر جاهلی است که قالب‌های اسلامی، در پی نیاز جامعه آن را وسعت داد.
البته نظر به اهمیت بالای مفاهیم اسلامی موجود در واژگان مولد، مجموعه‌های مختلفی در قالب فرهنگ نامه‌های گوناگون، در زمینه علوم اسلامی، به طور تخصصی شکل گرفت. از این‌رو فرهنگ‌های متنوعی در زمینه اصطلاحات فقهی یا لغات و مصطلحات اصول اسلامی و یا در باب حقوق اسلامی و... تألیف گردید.
اما کیفیت کاربرد مصطلحات اسلامی در اشعار شعراء و اساساً میزان تأثیرپذیری شعر از آن، امری است در خور بررسی، که کمتر بدان پرداخته شده؛ از این رو به آن شدیم که پژوهشی در این باب انجام دهیم، تا نه به عنوان کاری کامل و در خور تقدیر بلکه در حد تحقیقی قابل نقد و بررسی، خدمت اهل نظر ارائه شود.
از آنجا که دامنه موضوع و حیطه زمانی مورد بررسی، وسیع بود، در انتخاب مصطلحات اسلامی، دست به گزینش زدیم؛ به این ترتیب معیار را در این گزینش، اصول و فروع دین و مباحث مربوط به آن قرار دادیم و همین معیار نیز، در طبقه‌بندی ارائه شده در خصوص مصطلحات، در نظر گرفته شد.
کلید واژه‌ها: مصطلحات، اصطلاحات، وضع، معنی، نقل، مخضرم، اموی، عباسی، اسلامی.
مقدمه
عرب جاهلی زندگی ساده قبیله‌ای داشت. قبیله تنها عنصر وحدت اجتماعی اعراب جاهلی محسوب می‌شد؛ قبیله‌ای که عرب خود را وابسته به آن می‌دانست، از آن دفاع می‌کرد و نسبت بدان تعصب داشت. این قبایل، پیش از اسلام در جنگ‌ها و درگیری‌های خونین دائمی به سر می‌برند. تا اسلام آمد و در پی ظهور آن، واژه (امت) متولد شد. و به این ترتیب با تمسک به آیه شریفه: «إن هذه أمتکم أمه واحده و أنا ربکم فاعبدون»1، (امت) جایگزین (قبیله) شد؛ امتی که در سایه آن، مطامع و منافع قبیله‌ای رنگ باخت و افراد را با توجه به عقاید و عواطف و اهداف مشترک، زیر چتر حمایت خود گردآورد. امت واحد اسلامی که اجزاء آن هریک در جهت یاری یکدیگر و سوق دادن جامعه به سمت و سوی خیر و راستی در حرکت بودند که: «کنتم خیر أمته أخرجت للناس تأمرون بالمعروف و تنهون عن المنکر».2
پروژه در مورد بررسی مصطلحات اسلامی در شعر از آغاز تا قرن پنجم