در قرن حاضر تحقیقات گسترده و کاربردی در زمینه مکانیک خاک صورت گرفته که شمار زیادی از آنها در زمینه تاثیر عبور و مرور وسایل نقلیه بر روی خاک بوده است. مشکل اصلی در انجام این تحقیقات تعیین پارامترهای مهم و بنیادی خاک است. تعیین این پارامترها به منظور شناخت و آگاهی از ویژگیهای خاک در کشاورزی دقیق، برای تعیین عکس العمل خاک در برابر رفت و آمدهای مکرر وسایل نقلیه و هم چنین تعیین مقاومت غلتشی خاک ضروری است. معادله بیکر یکی از معادله های کاربردی در تعیین پارامترهای خاک است. در معادله بیکر kc، kφ و n پارامترهای فشار، نشست هستند که به کمک دستگاه بوامتر اندازهگیری میشوند. در این تحقیق به منظور تعیین پارامترهای خاک دستگاه بوامتر پشت تراکتوری طراحی و ساخته شد که شامل شاسی اصلی، صفحات بارگذاری، شاسی حامل و سیستم الکتروهیدرولیکی میباشد. صفحات بارگذاری به شکل مستطیل در دو اندازه مختلف با نسبت طول به عرض یکسان در نظر گرفته شدند. دستگاه بر روی خاک لومی با سه تکرار برای هر صفحه مورد آزمایش قرار گرفت. با انجام آزمایشهای لازم برای ارزیابی کار دستگاه، مشخص شد که دستگاه بوامتر پشت تراکتوری ساخته شده دارای سیستم سنجش نیرو با دقت 02/0 کیلوگرم و سیستم سنجش جابجایی با دقت 01/0 میلیمتر است. بنابراین این دستگاه توانایی ترسیم نمودارهای فشار- نشست را با دقت بالا دارا میباشد
توصیف ویژگیهای خاک برای مدیریت صحیح و آگاهی از رشد محصولات در کشاورزی دقیق، نشان دادن کارایی وسایل نقلیه غیر جادهای[1]، تغییر شکل خاک (فشردگی و پیدایش اثر چرخ بر روی خاک) که ناشی از رفت آمد وسایل نقلیه است و تعیین قابلیت خاک برای حرکت وسایل نقلیه[2] ضروری میباشد [4]. مقاومت نفوذی خاک و تنش برشی در بین پارامترهای خاک دو پارامتری هستند که، از طرفی با محدود کردن پتانسیل مزرعهای، بر رشد محصول و از طرف دیگر با محدود کردن پتانسیل کششی بر قابلیت حرکت وسیله نقلیه اثر میگذارند [2]. یکی از شناخته شدهترین روشها برای تعیین پارامترهای خاک و سنجش قابلیت حرکتی وسایل نقلیه توسط بیکر[3] ارایه شده است [5]. معادله ارایه شده توسط بیکر به شرح زیر است:
که در معادله بالا p مقدار فشار بر حسب کیلوگرم بر سانتیمترمربع؛ z مقدار نشست صفحه بارگذاری بر حسب سانتیمتر؛ b کوچکترین بعد صفحه بارگذاری بر حسب سانتیمتر؛ kc، kφ و n پارامترهای فشار- نشست هستند که kc مدول چسبندگی خاک تغییر شکل یافته برحسب (kg/cm(n+1))؛ kφ مدول اصطکاکی خاک تغییر شکل یافته بر حسب (kg/cm(n+2)) و n ضریب بدون بعد است [5]. برای محاسبه ضرایب معادله بیکر از روش ارایه شده توسط بیکر استفاده میشود. بر اساس این روش برای حل معادله (1) باید از دو صفحه بارگذاری با عرضهای متفاوت استفاده کرد. روش کار به این ترتیب است که ابتدا معادله بیکر برای دو صفحه با عرضهای متفاوت نوشته می شود (معادله 2)، سپس از طرفین دو معادله لگاریتم گرفته شده (معادله 3) و نمودار لگاریتم z در برابر لگاریتم p برای هر دو صفحه رسم میشود. شیب نمودار بیانگر مقدار n است. این دو نمودار در خاک همگن موازی بوده ولی در خاک غیر همگن ممکن است با هم موازی نباشند. در این حالت مقدار میانگین n به دست آمده از دو نمودار در نظر گرفته میشود.
با توجه به معلوم بودن مقادیر n، b1 و b2 و هم چنین با توجه به مقادیر اندازهگیری شده برای p و z به کمک بوامتر، میتوان مقادیر مجهول kc و kφ را محاسبه کرد[5]. از آن جایی که فشار وارد از طرف وسایل نقلیه غیر جادهای بر سطح خاک از 03/1 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع بیشتر نمی شود، و این فشار حداکثر تا عمق 50 سانتیمتر از سطح زمین تاثیرگذار است، وسایل اندازه گیری روابط فشار- نشست برای فشار 03/1 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع و نشست 50 سانتیمتر در نظر گرفته می شوند. بیکر نشان داد که در خاک های همگن اگر نسبت طول به عرض صفحههای بارگذاری بزرگتر از 5 تا 7 باشد، مقدار عرض صفحه بر روی مقادیر kc و kφ تاثیر گذار نیست. ولی با توجه به امکان وجود نواحی غیر همگن در خاک، توصیه کرد که عرض صفحههای بارگذاری نباید از 5 سانتی متر کمتر باشد و حتی بهتر است که از 10 سانتیمتر نیز کمتر نباشد. از شرایط مهم دیگر آزمایش سرعت نفوذ صفحه بارگذاری به خاک است که باید بین 5/2 تا 5 سانتیمتر بر ثانیه باشد [5]. از جمله وسایل اندازهگیری مقاومت و تعیین پارامترهای خاک بوامتر[4] است که اولین بار توسط بیکر ابداع شد [5]. این بوامتر از نوع ثابت بود. در سالیان بعد انواع دیگری از وسایل اندازه گیری مقاومت خاک ساخته شد که به واسطه اتصال به وسایل نقلیه، قابل انتقال به مزرعه بودند (بوامترهای متحرک). از جمله این بوامترها، دستگاهی است که واسترلند[5] برای تعیین مقاومت خاکهای جنگلی ابداع کرد. در این دستگاه میزان انحنای صفحه بارگذاری و حرکت آن بر روی زمین به شکل چرخ طراحی شده بود. این دستگاه دارای دو جک هیدرولیک افقی و عمودی بود که به طور هم زمان وارد عمل میشدند و حرکت صفحه انحنادار را تامین میکردند [4]. جان و هومبرگ[6] بوامتری را ابداع کردند که قادر بود اطلاعات دریافت شده از چندین نفوذسنج مخروطی را به طور هم زمان ثبت کند. این بوامتر مجهز به جک هیدرولیک در مرکز دستگاه بود که بار لازم برای نفوذ صفحه بارگذاری در خاک را تامین میکرد. صفحه بارگذاری به کار گرفته شده توسط آنها دایرهای شکل و به قطر 3/20 سانتیمتر بود [3]. یو[7] نیز بوامتر متحرکی را ابداع کرد که علاوه بر انجام آزمایش نشست صفحه بارگذاری و آزمایش برش خاک، قابلیت نصب نفوذ سنج مخروطی را نیز داشت و قادر بود میزان شاخص مخروطی را اندازه گیری کند. این بوامتر دارای دو جک هیدرولیک افقی و عمودی بود. جک هیدرولیک عمودی برای اعمال بار بر روی صفحه بارگذاری و جک هیدرولیک افقی برای تامین حرکت افقی صفحه برشی به کار میرفت [6].
شامل 12 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله طراحی، ساخت و ارزیابی دستگاه بوامتر پشت تراکتوری