نوع فایل: word
قابل ویرایش 66 صفحه
مقدمه:
بر اساس تعلیمات قرآن کریم موجودات عالم بر پایه حساب و میزان و اندازه آفریده شده و بر اساس قانون الهى حاکم بر آنها در حرکت هستند.
در آیات 5، 6 و 7 در سوره الرحمن مىفرماید:
الشمس و القمر بحسبان، و النجم و الشجر یسجدان و السماء رفعها و وضع المیزان.
یعنى خورشید و ماه با حسابى (از جانب خداى تعالى) در حرکتند و در مسیرى و بنحوى حرکت مىکنند که خداى سبحان براى آن دو تقدیر فرموده، گیاه و درختبراى خدا سجده مىکنند، آسمان را برافراشته و میزان نهاده است. علامه طباطبائى منظور از رفع میزان را در تفسیر خود اینطور بیان مىنماید:
"منظور از آن هر چیزى است که وسیله آن حق از باطل، راست از دروغ، عدل از ظلم و فضیلت از رذیلت تمیز داده مىشود. " (2)
سید قطب مىنویسد: "میزان قرارداد، میزان حق، میزان ثابت و راسخ و مستقر براى اندازهگیرى ارزشها، ارزشها و قدر اشخاص و حادثهها و چیزها تا اندازهگیرى آنها مختل نشود و وزن آنها پریشان نگردد. " (3)
در بسیاری از نوشته‌هایم به مسأله قانون و حاکمیت قانون پرداخته‌ام، اما از آنجا که این پرداختن‌ها در حاشیه مطالب دیگر و طبعا بصورت خلاصه مطرح شده است، لذا ممکن است موجب سوء برداشت‌هایی شده باشد که مقصود نویسنده نبوده، البته نامه‌های متبادله با جناب حجاریان فرصتی بود که به این مسأله پرداخته شود، اما یادداشت آقای بیژن حکمت موجب آن شد که به این مسأله به صورت مستقل بپردازم. و به جای پرداختن به تک تک موارد مذکور در یادداشت آقای حکمت که ممکن است موجب از قلم افتادن مطالبی شود ،مسأله را از زاویه خودم مطرح می‌کنم و امیدوارم که پاسخ‌های آن موارد نیز در آن یافت شود که اگر نشد، فرصت پرداختن مجدد هم هست. فقط یک نکته کوچک را اشاره کنم که آقای حکمت در یادداشت خودشان در تعریضی به عنوان کتاب «معمای حاکمیت قانون» اشاره کرده‌اند (البته به صورت کاملاً حاشیه‌ای) مبنی بر این که اگر چیزی معماست چگونه می‌تواند مبنای یک راهبرد قرار گیرد؟ در توضیح این نکته عرض کنم که اولاً؛ عنوان مورد نظر من برای آن کتاب موانع حاکمیت قانون در ایران بود که ناشر محترم به دلایل خاص خود و اصول چاپ ،خواهان تغییر نام شد که من هم مخالفتی نکردم. ثانیا؛ بر فرض که چنین عنوانی باشد، خوب کتاب در صدد رمزگشایی از این معماست، معمایی که مسأله اصلی ایران بویژه در یک قرن اخیر بوده است.
فهرست مطالب::
حاکمیت قانون
قانون یا حاکمیت قانون؟
کمیت قانون
مقدمه
فراگیرى و استثناناپذیرى
هدف قانون
پاسخ به یک پرسش
قوانین مشروطه
برای ثبات اجتماعی
ماهیت تمرکز زدای شوراها
پروژه رشته حقوق در مورد قانون یا حاکمیت آن. doc