بیماری های عمومی حبوبات
1 – بیماری تار عنکبوتی حبوبات Web blight
عامل بیماری : فرم غیر جنسی Rhizoctonia solani فرم جنسی Thananthephorus cucumeris
این قارچ دامنه میزبانی بسیار وسیعی دارد و تقریباً به همه حبوبات حمله میکند. علایم کلی آن شامل مرگ گیاهچه، پوسیدگی بذر و ریشه و نیز مرگ گیاه بالغ است. هنگامیکه این قارچ به قسمتهای هوایی گیاه حمله میکند، علایمی شبیه به خسارت کنهها در آن نمایان میشود که از اینرو آن را Web blight گویند. علایم زیرزمینی در همه حبوبات یکسان و شامل پوسیدگی ریشه و طوقه است. علایم هوایی تاحدی در حبوبات متفاوت است. در عدس برگهای گیاهان مبتلا برنگ ارغوانی تا بنفش درمیآید. در نخود سفید برگها زرد شده و سریعاً فرومیریزند و گیاه از پای درمیآید. در لوبیا گیاه ضعیف شده و پژمرده میشود.
کنترل
1 – ضدعفونی بذر با سمومی چون PCNB
2 – آیش و تناوب زراعی
3 – کشت نبایستی عمیق صورت گیرد. میتوان کشت را سطحی انجام داده و بعداً روی آن خاکدهی نمود.
2 – بیماری پوسیدگی خشک ریشه حبوبات
عامل: در لوبیا Fusarium solani f.sp. phaseoli در نخودفرنگی F. solani f.sp. pisi در باقلا F. solani f.sp. fabae
در گیاهان مبتلا به این قارچ پوسیدگی ریشه دیده میشود. ریشه اصلی بصورت خشک میپوسد و گیاه کوتوله و ضعیف میشود. دامنه میزبانی این قارچها محدود میباشد. بقای قارچ بصورت کنیدهای بزرگ با جداره بیرونی ضخیم میباشد.
کنترل :
1 – استفاده از ارقام مقاوم و تناوب زراعی با گیاهانی مثل چغندر3 تا 4 سال
2 – جلوگیری از متراکمکاری برای تهویه بیشتر
3 – دفن بقایا با انجام شخم
3 – بیماری پوسیدگی آبکی ریشه حبوبات
این بیماری بویژه در مراحل گیاهچهای بوجود میآید و توسط گونههای مختلف قارچ Pythium بوجود میآید. از روشهای مقابله با آن میتوان به ضدعفونی بذر و ایجاد زهکشی برای کمکردن رطوبت در مزرعه اشاره نمود.
4 – پژمردگی آوندی فوزاریومی حبوبات
در لوبیا Fusarium oxysporum f.sp. phaseoli
در باقلا Fusarium oxysporum f.sp. fabae
در نخود سفید Fosarium osysporum f.sp. ciceri
در نخود فرنگی Fusarium oxysporum f.sp. pici
که در سیستم آوندی اختلال ایجاد نموده و سبب بوجود آمدن پژمردگی میگردد. در ایران این بیماری تنها بر روی نخود سفید گزارش شده است. این قارچها از لحاظ میزبانی بسیار اختصاصی بوده و تنها به گیاه مربوط به خود حملهور میشوند.
کنترل
1- آیش و تناوب
2 – استفاده از ارقام مقاوم
5 – پوسیدگی ذغالی حبوبات (به پوسیدگی ذغالی لوبیا مراجعه شود)
بیماری های لوبیا
الف – بیماریهای قارچی لوبیا
1 – بیماری زنگ لوبیا bean rust
عامل بیماری Uromyces phaseoli
این بیماری از بیماریهای مهم لوبیاست که درصورتیکه شرایط شیوع آن در اوایل فصل فراهم شود، میتواند تمام محصول را از بین ببرد. در ایران نواحی شمال و آذربایجان و .... شیوع دارد.
جوشهای زنگ در همه بخشهای هوایی گیاه دیده میشوند. جوش ها دایرهای شکل بوده و رنگ آنها قهوهای است و روی غلافهای میوه هم دیده میشود. برگ ها شدیداً فرو میریزند. قارچ عامل بیماری یک میزبانه است و تمام طول دوره زندگی خود را روی لوبیا سپری میکند و فاقد میزبان حدواسط است. تمام مراحل از 5 مرحله اسپوری زنگها در این زنگ دیده میشود و تنها مرحله ائسیدی بندرت دیده میشود. قارچ در مناطق سرد بصورت تلیوسپور زمستانگذرانی میکند. در طول فصل اوردیوسپورها پخش شده و آلودگیهای ثانوی را باعث میشوند. قارچ عامل بیماری بذرزاد نیست. تلیوسپورهای این زنگ یک سلولی میباشد.
کنترل
1 – استفاده از ارقام مقاوم و تناوب زراعی طولانی مدت
2 – شخم بقایای محصول پس از برداشت برای از بین بردن تلیوسپورها
3 – سمپاشی بمحض بروز علایم (7 روز یکبار تا 4 هفته قبل از برداشت) با زینب، مانب، کلرتالونیل، گوگرد و اکسی کاربوکسین.
2 – بیماری آنتراکنوز لوبیا
عامل بیماری: فرم غیر جنسی Colletotrichum lindemathianum فرم جنسی Glomerella cingulata
این بیماری نیز از نقاط مختلف کشور گزارش شده است. مشخصترین علایم بیماری شامل لکههای بزرگ سیاه و فرورفته بر روی غلاف ها میباشند که حاوی نقطههای سیاهرنگی میباشند که در اصل آسروولهای عامل بیماری میباشند. آسروولها حاوی کنیدیهایی 2 سلولی میباشند که برای آزاد شده نیاز به آب دارند، چراکه در یک ماده ژلاتینی که محتوی مواد غذایی است، قرار دارند. این کنیدیها با حشرات، وسایل کشاورزی، لباس و حیوانات و ... پخش شده و به سایر گیاهان منتقل میشوند. این بیماری بذرزاد است و میتواند در بقایا نیز زمستانگذرانی نماید. این قارچ در فرم جنسی تولید پرتیس میکند.
کنترل
1 – شخم بقایای گیاهی پس از برداشت
2 – تناوب زراعی 3 – 4 ساله یا بیشتر
3 – استفاده از زمین های زهکشی شده برای کاشت و تهویه مناسب مزرعه با عدم متراکم کاری و کنترل علف های هرز
4 –کاشت بذور سالم
5 – استفاده از ارقام مقاوم به بیماری
6 – بکاربردن قارچکشهایی مثل مانب، مانکوزب، تیرام، محلول بوردو و بنومیل، ابتدای ظهور گلها، اواخر گلدهی و مرحلهای که غلافها پر میشوند.
7 – خیس کردن بذور در آب داغ (15 ساعت در 22-18 درجه سانتیگراد و سپس 25 دقیقه در 47 درجه)
8 – ضدعفونی بذر با محلول تیرام (2/0% و 50 درجه بمدت 24 ساعت)
3 – پوسیدگی سفید (کپک سفید) لوبیا White rot of bean
عامل بیماری Sclerotinia sclerotium
پوسیدگی سفید یا پژمردگی اسکلروتینیایی به 64 خانواده گیاهی حملهور میشود. علایم بیماری معمولاً 7 روز پس از ظهور شکوفهها و گلها ظاهر میشود. پوسیدگیهای آبکی همراه با پوشش پنبهای قارچ روی شاخهها و برگها بوجود میآید که معمولاً اسکلروتهای سیاه و سخت قارچ را بهمراه دارد. با پیشرفت بیماری، کل گیاه پژمرده شده و از بین میرود. اسکلروت ها روی خاک زنستان گذرانی میکنند و بعداً در شرایط مناسب جوانه زده و آپوتیس های کوچک شیپوری شکل را بوجود میآورند که حاوی آسک و آسکوسپورها میباشد. آسکوسپورها گیاهان جدید را آلوده میکنند. همچنین لوبیا میتواند از آسکوسپورهایی که روی گیاهانی از قبیل علف های هرز تولید میشود، آلوده شود.
کنترل
1 –تناوب زراعی و شخم بقایا زیاد کارساز نیست چرا که اسکلروت های سخت جان 3 تا 4 سال در خاک باقی میمانند.
2 – تهویه مزرعه با عدم متراکم کاری گیاهان
3 –غرقاب کردن مزرعه بعد از برداشت به مدت23 تا 45 روز برای از بین بردن اسکلروت ها
4 – حداقل آبیاری در زمان داشت
5 – روشهای سمپاشی مطمئنی برای این بیماری ارائه نشده است. اما سمپاشی خاک اغلب نتیجه بهتری میدهد که با بنومیل، تیوفانات متیل، دایکلون، PCNB، ایپرودیون و تیابندازول میتواند انجام شود.
شامل 5 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود جزوه بیماری های حبوبات