جیوه که آنرا سیماب( quicksilver) هم می نامند عنصر شیمیایی است که در جدول تناوبی دارای نشان Hg و عدد اتمی 80 می باشد. جیوه که فلزی سبک ، نقره ای ، سمی و جزء عناصر واسطه است ، یکی از دو عنصری می باشد که در دماهای معمولی اتاق حالت مایع دارند ( فلز دیگر برم است) و در دماسنجها ، فشارسنجها و سایر وسایل علمی کاربرد دارد.جیوه عمدتا" بوسیله کاهش از ماده معدنی cinnabar( سولفور جیوه) بدست می آید.
خصوصیات قابل توجه
جیوه فلزی سنگین ، نقره ای رنگ ، یک ظرفیتی یا دو ظرفیتی است که هادی ضعیفی برای گرما اما هادی مناسبی برای الکتریسیته می باشد و تنها فلزی است که در دمای اتاق به حالت مایع است ( مایعی مات و درخشان).
جیوه به راحتی وتقریبا" با تمامی فلزات معمولی از جمله طلا و نقره آلیاژ می سازد ( بجز آهن) که به هر کدام از این آلیاژها ملغمه «amalgam ) می گویند.
نقطه انجماد جیوه 40- درجه سلسیوس معادل 40- درجه فارنهایت می باشد. این تنها دمایی است که در هر دو مقیاس برابراست.
همچنین این عنصر دارای انبساط حرارتی حجمی ثابتی می باشد ، واکنش پذیری آن نسبت به روی و کادمیم کمتراست و جایگزین هیدروژن اسیدها نمی شود.حالتهای عادی اکسیداسیون این عنصر عبارتند از: mercurous یا 1+ و mercuric یا 2+. نمونه های بسیار نادری هم از ترکیبات جیوه 3+ وجود دارد.
کاربردهــــــا
بیشترین کاربرد جیوه در ساخت مواد شیمیایی صنعتی و کاربردهای برقی و الکترونیکی است .علاوه بر اینها از جیوه در دماسنجها بخصوص برای حرارتهای بالا مورد استفاده قرار می گیرد.سایر کاربردهای آن عبارتند از:
چون به آسانی با طلا تولید آمالگام می کند، برای تهیه طلا از سنگ معدن مورد استفاده قرار می گیرد.
از جیوه علاوه بر دماسنجها در فشارسنجها، پمپهای انتشار و بسیاری وسایل آزمایشگاهی دیگراستفاده می گردد.
نقطه سه گانه جیوه – 8344/38- درجه سانتیگراد – نقطه ثابتی است که بعنوان معیار در مقیاسهای بین المللی حرارتی ( ITS-90) بکار رفته است.
از جیوه گازی در لامپهای بخار جیوه و تابلوهای تبلیغاتی استفاده می شود.
کاربردهای متنوع جیوه : سویچهای جیوه ای ، حشره کشها، آمالگامها/ داروهای دندان ، باتریهای جیوه ای برای تولید هیدروکسید سدیم و کلر، الکترود در برخی انواع الکترولیز، باتریها ( پیلهای جیوه ای) و کاتالیزورها.
تاریخچــــــــه
جیوه را چینیان و هندیهای باستان شناخته بودند و در گورهای متعلق به s1500 قبل از میلاد یافت شده اند.تا سال 500 قبل از میلاد از جیوه به همراه مواد دیگر برای ساخت آمالگامها استفاده می شد.یونانیان باستان از این فلز سمی در پمادها و رومیان از آن در لوازم آرایشی استفاده می کردند.کیمیاگران تصور می کردند تمامی مواد از این ماده ساخته شده اند همچنین می پنداشتند در صورتیکه جیوه سخت شود به طلا تبدیل خواهد شد.
در قرن 18 و قرن 19 از نیترات جیوه برای کندن موی حیوانات جهت ساختن کلاههای نمدی استفاده می کردند.این مسئله موجب بروز آسیبهای مغزی در بین کلاهدوزان شد که گفته می شود عبارت: " دیوانه مثل یک کلاهدوز" و شهرت Mad hatter آلیس در سرزمین عجایب از آنجا آمده است.
کیمیاگران نام خدای رومیان Mercury را برای این عنصر درنظر گرفتند. نماد جیوه Hg ،از واژه hydrargyrum که لاتینی شده کلمه یونانی hydrargyros می باشد برگرفته شده که ریشه های یونانی این واژه مرکب به معنی " آب " و" نقره " بود.جیوه یکی از معدود عناصری است که دارای یک نماد کیمیاگری است.اگر شما یک browser درست و یک فونت برای پشتیبانی Unicode داشته باشید می توانید این نماد را اینجا ببینید :
پیدایــــــــش
جیوه که عنصری کمیاب در پوسته زمین است یا در کانیهای محلی ( کمیاب) و یا درcinnabar, corderoite, livingstonite ودیگر مواد معدنی یافت می شود که cannibar ) HgS) فراوان ترین سنگ معدن جیوه می باشد.
تقریبـا" 50% جیوه مورد نیاز جهان از اسپانیا و ایتالیا و بیشتر 50% بقیه از یوگوسلاوی ، روسیه و شمال آمریکا تامین می شود.این فلز را با روش گرم کردن cannibar در جریان هوا و تغلیظ بخار آن استخراج می کنند.
ترکیبات
مهمترین نمکهای آن عبارتند از :
• کلرید جیوه – که بسیار خورنده ، پالایش شده و به شدت سمی است.
• کلرید mercurous – کالومل بوده و هنوز هم گاهی اوقات در پزشکی کاربرد دارد.
• فولمینات جیوه – یک چاشنی که در مواد انفجاری کاربرد وسیعی دارد.
• سولفید جیوه – از آن در ساخت شنگرف - رنگدانه مرغوبی برای رنگسازی - استفاده می شود.
شامل 15 صفحه word
دانلود تحقیق جیوه
