استفاده از تصویرسازی ذهنی وسیله مناسبی برای نیل به آرامش روانی و تحقق یافتن یادگیری و اجرای موفق یادگیرنده است و در کل تغییرات مناسبی را در رفتار حرکتی ایجاد میکند.
تصویرسازی نه یک رمز است و نه یک افسون و جادو بلکه قابلیتی است نهفته در وجود انسان که بسیاری از افراد در پروراندن آن کوتاهی میکنند و فقط برخی از قهرمانان بزرگ آن را به بالاترین حد خود رساندهاند.مطالعات متعددی وجود دارد که نشان میدهد تمرین بدنی بهمراه تمرین ذهنی برای بهبود عملکرد موثر است اما در مجموع تمرینات ذهنی برای دانش آموزان پیشرفته مفیدتر از دانش آموزان مبتدی است زیرا آنان در تمرینات ذهنی نیز مهارت کسب کرده اند.
واژههای کلیدی:
تمرین ـ تمرین ذهنی ـ تصویرسازی ـ یادگیری ـ مهارت ـ تاکتیک ـ تمرکز ـ اضطراب ـ پیشرفته ـ مبتدی .
بشر از آغاز تا پایان زندگی به صورتهای مختلف با فرآیند یادگیری در ارتباط بوده است و دائماً به نوعی در حال یادگیری دانش مهارتهای مختلف میباشد. از جمله انواع یادگیری، یادگیری مهارتهای حرکتی است که از بدو تولد شروع و در طول
زندگی از اهمیت ویژهای برخوردار است.تربیت بدنی، که وظیفه انتقال مهارتهای حرکتی پایه تا مهارتهای پیچیده ورزشی را بر عهده دارد، در جایگاه خاصی قرار گرفته است. به طوری که، یادگیری حرکتی با تأکید بر کسب مهارتهای حرکتی به عنوان قلب تربیتبدنی و تجارب ورزشی میباشد. در طول سالهای گذشته محققین کوشیدهاند تا اطلاعات ضروری در مورد عوامل متغیر
و فزاینده یادگیری مهارتهای حرکتی را بشناسند. با اینکه یادگیری حرکتی جز با انجام دادن و تمرین عملی بدست نمیآید. اما، روشهایی نیز وجود دارد که به عنوان مکمل تمرین عملی برای یادگیری بهتر و سریعتر مهارت مورد توجه مربیان و ورزشکاران میباشد.
یکی از مهمترین این روشها تمرین ذهنی است. که در این روش، از فراگیران میخواهیم که بدون انجام دادن آن، مهارت موردنظر را به طور ذهنی مرور کنند، ورزشکاران در این تمرین ذهنی که گاهی به آن مرور ذهنی نیز میگویند، درباره مهارتی که در حال آموختن آن هستند، فکر میکنند. مراحل انجام آن را به نوبت مرور میکنند و تصور میکنند که حرکات را به طور موفقیتآمیز انجام میدهند و حتی برنده مسابقات قهرمانی میشوند.
آیا این روش واقعاً در یادگیری مؤثر است؟ با اینکه شواهد و مدارک موجود اجازه نتیجهگیری و جمعبندی قطعی به ما نمیدهند. اما، این موضوع قابل ذکر است که در نتیجه تفکر در مهارتهای حرکتی، پیشرفت ایجاد میشود. به نظر میرسد، سطح مهارت و میزان آشنایی یاد گیرنده با مهارت و ترکیب تمرین ذهنی با عملی، همگی اثرات مثبتی بر این نوع یادگیری داشته باشند.
با توجه به مطالب ذکر شده این تحقیق بر آن است، تا تأثیر و راههای استفاده تمرینات ذهنی را بر یادگیری مهارت های ورزشی دانش آموزان مورد بررسی قرار دهد.
تعریف تصویرسازی و تمرین ذهنی:
افرادی که با مطالعه کتب و مقالات علوم ورزشی و به ویژه روانشناسی حرکتی و علم تمرین و سروکار دارند به فراوانی با واژههای «تصویرسازی»، «تجسم کردن»، «تمرین ذهنی» و «مرور ذهنی» برخورد کردهاند. که این واژهها برخی اوقات تعریف
مستقلی دارند ولی در یک معنای کلی به مفهوم تجسم نمودن اجرای موفقیتآمیز یک مهارت حرکتی و یا تصویری آرامبخش در ذهن بدون هیچگونه تمرین بدنی و تجربه خارجی است. پس به طور کلی تمرین ذهنی فرآیندی است که در طی آن، شخص، واکنشها و مهارتهای حرکتی آموخته شده را به صورت درونی و ذهنی (بدون اجرای آن) به تصویر کشیده و با تکرار و تجسم آنها در ذهن خود این مهارتها و حرکات را تقویت میکند. این تمرین به منظور بهبود عملکرد و اجرا انجام میشود(منبع شماره1).
تأثیر تمرینات ذهنی بر روی یادگیری
1- کاهش مشکلات تدریس:
یکی از اثرات مهم تمرین ذهنی به عنوان قسمتی از تدریس، کاهش مشکلاتی است که در تدریس وجود دارد. این مشکلات عبارتند از: وجود شاگردان زیاد در یک کلاس، نبودن وسایل کافی و یا زمانی که شاگردی آسیب دیده باشد.
2- مرور مهارت:
نکته دوم اینکه تمرین ذهنی روش موثری است برای مرور مهارتهااین نوع تمرین تقریباً در هر زمان انجامپذیر است. مثلاً بین نوبتهای تمرین، بین روزهای تمرین، هنگام استراحت در منزل یا در اتوبوس و هنگام رفتن به مدرسه.از آنجائی که تمرین ذهنی به هیچ وسیله و یا ابزار خاصی نیاز ندارد. بنابراین بسیاری از افراد میتوانند آن را به طور همزمان انجام دهند.
3- افزایش تمرکز و اطمینان و کاهش اضطراب:
تمرینات ذهنی میتواند مشکلات کوچک در فنون ورزشی را رفع کند. این امر به از بین رفتن افکار منفی مانند تصور کردن شکست، کمک میکند و از پراکنده شدن توجه و تمرکز ورزشکار پیشگیری مینماید.از تأثیرات دیگری که میتوان برای تمرینات ذهنی بر شمرد این است که تمرین ذهنی اطمینان به وجود میآورد و اجراکننده میتواند حالات هیجانی آسیب زننده ماننده تنش و
شامل 4 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله تمرینات ذهنی