19 ص
جزایربیماریزایی درباکتری های بیماریزا
محمدعلی ملکان[1], مهنازتوکلی, ملودسراجی ,هدی احمدی[2]
مقدمه:
هریک ازباکتری های بیماریزا مکانیسم خاصی جهت ایجادبیماری دارند.فاکتورهای بیماریزایی توسط ژن های باکتریال ایجادمی شوند که ممکن است روی پلاسمید یاکروموزوم باشند.بسیاری ازاین ژن هاروی اپران های خاصی وجوددارند که ازژن های متعددی تشکیل شده که باهمکاری هم مکانیسم خاصی ازبیماریزایی راایجادمی کنند.به مجموعه این اپران ها "جزایربیماریزایی "[3] اطلاق می شود.
- PAI درواقع زیرگروهی از"جزایرژنومی" است که ترکیب وسازماندهی مشابهی بااین جزایردارد.براساس مدلی که پترسون وهمکارانش درسال 1998 ارائه دادند, سلول باکتری درابتدا بصورت انتقال افقی ژن بلوک هایی از ژن های بیگانه رادریافت کرده وبنام جزایر ژنومی خوانده می شود.سپس باکتری ژن هایی راکه باعث افزایش تناسب خود می شود راحفظ کرده ,ژن هایی که نقشی درتناسب وبقامیکروب ندارد رادرطول تکامل ازدست می دهدوبصورت جزایر تناسبی درمی آید.این جزایربراساس محیط زندگی باکتری اختصاصی شده وبه زیرگزوه هایی تقسیم می شوند.آن دسته ازجزایرتناسبی که به میکروارگانیسم کمک می کندتادرخارج ازبدن موجودزنده بقاداشته باشد" جزایراکولوژیکی" نامیده می شود.وآن دسته ازجزایرتناسبی که باعث بقا میکروب دربدن یک جانداربه عنوان ساپروفیت می شود " جزایر ساپروفیتی " خوانده می شود. اگرجزایرتناسبی باکتری, درمیزبان باقی مانده ومزایایی رابرای خودومیزبان فراهم کند " جزایرهمزیستی " است.ودرنهایت اگراین جزایرباعث ایجادبیماری درموجودکنند, یعنی به عنوان یک انگل عمل کنند" جزایر بیماریزا " گفته می شود.
- دراواخر دهه 1980 جورج هکروهمکارانش دردانشگاه ورتزبورگ آلمان اولین مطالعه راروی PAI انجام دادند. این گروه مشغول بررسی اساس ژنتیکی UPEC سویه 536 و 96J بودند که رابطه ای بین محل استقرار ژنهای کدکننده فیمبریه p وهمولیزین با خود این دوشدند.قبلا" محل این دوژن وخاصیت بالای بیماریزایی آن تشریح شده بود اما هکر مشاهده کردکه باحذف وموتاسیون این ژن ها بیماریزایی باکتری ازدست می رود.بنابراین نام جزایر DNA بیماریزایی برروی این دسته از ژن ها گذاشته شدکه بعدهاباکشفیات جدیدوتعیین توالی کامل باکتری هابه جزایربیماریزایی تغییرنام داد.
- PAI نقش بسیارمهمی درویرولانس باکتری های بیماریزا درانسان, حیوانات وگیاهان ایفا می کند که درقسمت های بعدی به تفضیل بحث خواهدشد.
- PAI درطول تکامل ازاجدادمحیطی وغیربیماریزا بدست آمده است.
- کسب اطلاعات درباره ساختار مکانیسم انتقال PAI وفاکتورهایی که کدمی کنند کمک شایانی به درک بهترتکامل باکتری است.هم چنین رابطه پاتوژن باسلول میزبان یوکاریوتی راتعیین می کند.بوسیله PAI می توان سیستم های انتقالی وواکسیناسیون رابهبودبخشید وازهمه مهم تر ایجادراه کارهای جدید وموثری برای درمان عفونت های باکتریال است.
[1] .استادمدعو دانشگاه آزاد اسلامی کرج, گروه میکروبیولوژی
[2] .دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی کرج, گروه میکروبیولوژی
[3] .Pathogenicity Islands
جزایربیماریزایی درباکتری های بیماریزا 19 ص