روش های بودجه بندی سرمایه ای
برخلاف دارایی های جاری، دارایی های بلندمدت که دارایی های سرمایه ای نیز نامیده می شوند، در فرآیند فیزیکی تولید کالا و خدمات طی چند دوره مختلف توسط واحد تجاری مورد استفاده قرار می گیرند. نظر به این که مبالغی که صرف خرید دارایی های سرمایه ای می شود، عموماً قابل توجه است، واحدهای تجاری معمولاً این گونه مخارج را قبل از انجام به دقت طرح ریزی و ارزیابی می کنند. بودجه بندی سرمایه ای شامل جریان کل برنامه ریزی برای آن دسته از هزینه های سرمایه ای است که بازده آن ها از یک سال تجاوز می کند.
برای دستیابی به بالاترین بازده ممکن بر روی سرمایه گذاری ها، باید آن دسته از طرح ها و پروژه هایی انتخاب و اجرا شوند که واقعاً توجیه مالی اقتصادی داشته باشند. انتخاب و اجرای بهترین پروژه ها، باعث می شود که ثروت سهام داران (در مورد شرکت های دولتی، ثروت ملی) حداکثر شود.
روش های زیادی برای تعیین برتری یک پروژه نسبت به پروژه دیگر وجود دارد که از آن ها به عنوان معیارهای بودجه بندی سرمایه ای نام برده می شود. این معیارها را می توان به دو دسته سنتی و مدرن تقسیم بندی کرد. برای قضاوت در مورد پروژه ها لازم است مواردی از قبیل جریانات نقدی، نرخ تورم، مخارج سرمایه ای و... را برآورد کرد. در روش های سنتی برای هر یک از موارد مذکور یک رقم پیش بینی می شود، در حالی که در روش های مدرن هر یک از حالات مختلف هر یک از متغیرها را با حالات مختلف متغیر دیگر در نظر گرفته و سعی می شود تمام حالات ممکن بررسی شود. یکی از روش های مدرن روش شبیه سازی مونت کارلو است. شبیه سازی یعنی همانندسازی یک سیستم واقعی با استفاده از یک مدل ریاضی که تقریباً تمام ویژگی های مؤثر بر سیستم را در نظر می گیرد. سه کاربرد اساسی شبیه سازی11) در طراحی سیستم ها22)، تجزیه و تحلیل حساسیت آن ها و33) آموزش حرفه ای کارکنان برای هماهنگ کردن خود در موقعیت های آتی است.
در شبیه سازی مونت کارلو در ابتدا باید تمام عوامل تاثیر گذار برای تعیین جریانات نقدی را در نظر گرفت. بعضی از این عوامل کاملاً قابل کنترل بوده و عدد و رقم شان مشخص است مثلاً فرض کنیم سرمایه گذاری اولیه و عمر مفید تجهیزات خریداری شده از جمله این موارد باشد. بعضی دیگر از این عوامل متغیر هستند و شرایط اقتصادی جامعه، قوانین و مقررات مصوب آتی و توان و فعالیت شرکت و... روی آن ها تاثیر می گذارد مثلاً میزان فروش کارخانه، هزینه های ثابت و متغیر عملیاتی و...
در مرحله بعد با توجه به تمام حالات ممکن میانگین و انحراف معیار عوامل متغیر به دست می آید و با ترکیب حالت های مختلف آن با عوامل قابل کنترل و ثابت نتیجه به نرم افزار داده می شود و در خروجی براساس تعداد بارهای شبیه سازی شده مثلاً ما 500 ارزش فعلی خالص برای طرح استخراج می کنیم. در حالی که در روش سنتی ما فقط یک ارزش فعلی خالص برای طرح برآورد می کنیم. در این تحقیق ارزش فعلی خالص طرح مجتمع فولاد مبارکه به روش شبیه سازی مونت کارلو برآورد شده است. علت استفاده از این روش این است که در بین روش های مدرن، این تنها روشی است که می تواند مساله به این بزرگی را حل کند. سایر فنون جدید عمدتاً برای مقایسه مزیت نسبی یک طرح نسبت به طرح دیگر به کار می روند. در حالی که در مورد طرح مجتمع فولاد مبارکه، هیچ پیشنهاد موازی دیگری مطرح نبوده است
نتایج حاصله مؤید این مطلب است که استفاده صحیح از تکنیک شبیه سازی مونت کارلو می تواند منجر به پیش بینی شود، که نسبت به پیش بینی سنتی به واقعیت نزدیک تر است.
این تحقیق همان طور که قبلاً هم ذکر شد بر روی مجتمع فولاد مبارکه انجام شده است. فرضیه های آن عبارتند از:
1- به کارگیری فنون جدید و مناسب بودجه بندی سرمایه ای به تخصیص بهتر منابع اقتصادی در مجتمع فولاد مبارکه می انجامد.
2- استفاده از روش شبیه سازی مونت کارلو نسبت به روش برآورد نقدی، پیش بینی نزدیک تری از ارزش فعلی خالص واقعی طرح مجتمع فولاد مبارکه می دهد.
براساس ارزش فعلی خالص پیش بینی شده از روش شبیه سازی، اجرای طرح مجتمع فولاد مطلقاً توجیه مالی ندارد، واقعیت نیز مؤید صحت این مطلب است. این طرح در عمل نیز توجیه مالی ندارد. در حالی که براساس روش سنتی طرح سرمایه ای مذکور ارزیابی و سودآور برآورد شده بود.
منابع عظیم اقتصادی هم در این طرح صرف شده اند، منابعی که مصرف آن ها توجیه مالی ندارد.
همان طور که در نتایج این تحقیق هم دیده شد، سهل انگاری و عدم توجه در انتخاب روش های علمی صحیح تا چه حد می تواند ثروت ملی را کاهش دهد، مسلماً چنین اشتباهاتی در پروژه های دولتی با مخارج بسیار بالا، سنگینی زیان های محوله را بر گرده ملت ایران افزون می کند.
\ تلخیص: فیروزه سالارالدینی
این مقاله خلاصه ای از پایان نامه درجه کارشناسی ارشد آقای مهراب یوسفیان تحت عنوان «بررسی امکان استفاده از فنون جدید بودجه بندی سرمایه ای در مجتمع فولاد مبارکه» است که با راهنمایی آقای دکتر حسین عبده تبریزی در دانشگاه امام صادق در پاییز 1378 دفاع شده است.
تجزیه وتحلیل بودجه بندی سرمایه ای
با سلام اینجانب امیر نیک بختی فارغ التحصیل کارشناسی حسابداری ، در این مقاله مدیریتی ، به تجزیه و تحلیل و تصمیم گیری در بودجه بندی سرمایه ای پرداخته ام. متن پیش رو ، ترجمه مقاله ای از Matt H. Evansبا همین عنوان(Capital Budgeting Analysis) می باشد. امیدوارم کاستی های ترجمه ی اینجانب را ببخشید.
با امید به اینکه مورد توجه و استفاده شما دوست عزیز قرار بگیرد.
با تشکر از انتخاب شما :
امیر نیک بختی – فارغ التحصیل کارشناسی حسابداری بهار 1386
منتظر نظرات و پیشنهادات شما هستم با :
www.Nikbakhty.blogfa.com
Amir_nikbakhty@yahoo.com
خواهشمندم در صورت استفاده از این مقاله ،منبع را نیز ذکر
فرمائید..(Nikbakhty.blogfa.com)
هزینه های سرمایه ای
هر زمان که ما هزینه ای را ایجاد می کنیم که برای ما یک جریان سود نقدی برای بیشتر از یکسال ایجاد میکند این را هزینه های سرمایه ای می گوییم. که بطور مثال می تواند شامل خرید یک تجهیزات جدید ، گسترش تاسیسات تولیدی ، خریدن یک شرکت دیگر، بدست آوردن فن آوریهای جدید ، شروع و دسترسی به یک تحقیق و گسترش برنامه ها و امثال اینها . هزینه های سرمایه ای غالبا مخارج زیادی را به منظور بدست آوردن منافع آتی یا ارزش آینده متحمل شرکت می کند.بعلاوه یک بار به کار بردن هزینه های سرمایه ای به دلیل فرسوده شدن مشکل است. بنابراین ما به تجزیه و تحلیل دقیق و پیشنهادات ارزیابی هزینه های سرمایه ای نیازمندیم.
سه مرحله از تجزیه و تحلیل بودجه بندی سرمایه ای
تجزیه وتحلیل هزینه های سرمایه ای فرآیندی است که منجر می شود به اینکه ما چقدر برای دارائیهای سرمایه ای ، سرمایه گذاری کنیم. یعنی دارائیهایی که باعث فرآیند جریان منفعت و وجه نقد برای بیشتر از یکسال می شوند. ما سعی می کنیم که به سوال زیر پاسخ دهیم :
- آیا منافع آتی این پروژه به مقداری زیاد است تا سرمایه ای را که درگیر می کنیم پوشش دهد؟
سابقا گفته می شد که صرف پول امروز تعیین می کند که چقدر در فردا (آینده) داریم.از اینرو ما بر ارزش کنونی تمرکز می کنیم تا بتوانیم درک کنیم که هزینه امروز چه میزان به ارزشهای آینده اعتبار دارد. یک روش معمول برای متصور شدن ارزش فعلی یک پروژه، روش تنزیل جریانات نقدی یا DCF می باشد. به هر حال ما می آموزیم که این روش برای ارزیابی صحیح یک پروژه ،خیلی سطح است. سه مرحله در تجزیه و تحلیل بودجه بندی سرمایه ای شامل موارد زیر است:
- تجزیه و تحلیل تصمیم در مورد شناسایی ساختار
- انتخاب روش قیمت گذاری برای برقراری ارتباط با شرایط
- تنزیل جریانات نقدی به منظور اتخاذ تصمیمات سرمایه گذاری
مرحله اول : تجزیه و تحلیل تصمیم
تصمیم گیری در امروزبرای آینده، به دلیل عدم اطمینان و خطاهای تخمینی بسیار پیچیده است. بعلاوه بیشتر پروژه های سرمایه ای شامل درگیری متغیرهای فراوان و خروجی ها می باشد. برای مثال،برآورد جریانات نقدی یک پروژه با نیازمندیهای سرمایه ای، احتمال خطر پروژه، قوانین مالیاتی، نرخ تورم مورد انتظار و ارزشهای در اختیار و در دسترس، مرتبط می شود. ما می دانیم که برای درآمدهای پیش بینی شده پروژه ها بازارهایی وجود دارد ،و پیچیدگی و فشار ناشی ازدارائیهای رقابتی و عمر مفید یک پروژه وجود دارد. اگر پروژه سرمایه ای ما، درگیر با تولید باشد، درک می کنیم که بعلاوه هزینه های تولید، سربار، بکارگیری استعدادها و نیروی انسانی و هزینه های شروع یک پروژه و اول دوره را نیز داریم. در نتیجه ما نمی توانیم با تصوری ساده و سطحی از ارقام ناشی از تنزیل جریانات نقدی ، پروژه های سرمایه ای را مدیریت کنیم. ابتدا ما باید ببینیم تصمیم گیریها کامل بوده و متغیرهای وابسته به دارائیها و خروجی ها با سلسله مراتب منظم صورت گرفته است.
بنابراین قدم اولیه ما در بودجه بندی سرمایه ای کسب آگاهی در مورد پروژه و سازماندهی در قالب مسیر تصمیم گیری است.ما می توانیم از نرم افرارهایی مثل Expert Choice یا Decision Pro استفاده کنیم، این نرم افزارها به ما کمک می کنند تا بتوانیم اقدامات لازم جهت تصمیم گیری را انجام دهیم.
مرحله 2 : انتخاب روش قیمت گذاری
عدم اطمینان نسبت به یک پروژه به دلیل کاهش آگاهی و انجام کار در سطح وسیعی از اقدامات و تصمیمات می باشد. قدم دوم در این فرآیند، رسیدگی به همه گزینه ها یا انتخابهایی است که در مورد یک پروژه داریم. بنابراین ما قبل از شروع فرآیند تنزیل جریانات نقدی ، به دلیل مدیریت تغییرات غیر منتظره ، ما نیاز به فراهم کردن یک سری منظم از انتخابها در مورد یک پروژه داریم.
در مدیریت مالی ، رسیدگی به انتخاب بین پروژه های سرمایه ای ، تجزیه و تحلیل مطالبات موکول به آینده یا انتخاب روش قیمت گذاری نامیده می شود. بعنوان مثال، تصور کنید که می خواهید از بین دو دیگ بخار برای کارخانه خود ، یکی را انتخاب کنید، برای دیگ بخار A از نفت و برای دیگ بخار B میتوان از نفت یا گاز طبیعی استفاده کرد. بر مبنای روش سنتی بودجه بندی سرمایه ای، کم هزینه ترین دیگ بخار که همان دیگ بخار A است، انتخاب می شود. هر چند اگر ماقیمت دیگ بخار B را بررسی کنیم و انتخاب کنیم ، می تواند انتخاب بهتری باشد ،زیرا در اینصورت می توانیم انتخاب کنیم که از چه سوختی استفاده کنیم. تصور کنید پیش بینی کنیم که قیمت نفت در 5 سال آینده افزایش پیدا می کند. در نتیجه هزینه های عملیاتی دیگ بخار A افزایش می یابد، اما در مورد دیگ بخار B می توان از یک سوخت جایگزین دوم برای کنترل بهتر هزینه های عملیاتی استفاده کرد.در نتیجه ما می خواهیم دارائیها را از پروژه های سرمایه ای انتخاب کنیم.
روش قیمت گذاری باعث تشخیص ارزش افزوده یک پروژه می شود، زیرا از روشهای مشابه قابل انعطاف تر است. این انعطاف به ما کمک می کند تا پروژه های سرمایه ای را مدیریت کنیم و از اینرو نقص به رسمیت شناختن انتخاب ارزشها می تواتد از یک پروژه بدون ارزیابی منتج شود.
مرحله 3: جریانات نقدی تنزیل شده
ما در دو مرحله از تجزیه و تحلیل بوجه بندی سرمایه گذاری را تمام کردیم: 1) ساخت و سازماندهی بین دانسته ها درفرآیند تصمیم گیری 2) شناخت و ساختار انتخابهای خود در پروژه های سرمایه ای. حالا می توانیم یک تصمیم در مورد سرمایه گذاری بر مینای جریانات نقدی تنزیل شده اتخاذ نماییم.÷
بر خلاف حسابداری، مدیریت مالی مرتبط می شود با ارزشهای امروز دارائیها یعنی ارزش کنونی یا جاری. از آنجایی که پروژه های سرمایه ای باعث سودآوری در آینده می شوند و چون می خواهیم ارزش جاری یک پروژه را تعیین کنیم، باید جریانات وجوه نقد آینده یک پروژه را به ارزش فعلی تنزیل نماییم.
تنزیل توجه دارد به گرفتن یک مبلغ در آینده و پیدا کردن و اندازه گیری این مبلغ در امروز. ارزش آتی به خاطر ارزش زمانی پول، با ارزش فعلی متفاوت است. مدیریت مالی ارزش زمانی پول را شناسایی کرده و آن را در نظر می گیرد به دلیل :
1- تورم ، ارزشها را در طول زمان کاهش می دهد. یعنی 1000دلار در 5 سال آینده ارزش کمتری از 1000 دلار در امروز دارد و این بخاطر افزایش سطح قیمتها می باشد.(تورم)
2- عدم اطمینان به آینده، یعنی فکر می کنیم که اگر 1000 دلار را در 5 سال آینده بجای امروز دریافت کنیم ممکن است دستخوش اتفاقاتی در طول این مدت بشویم.
3- هزینه فرصت پول، 1000دلار امروز ارزش بیشتری دارد از این مبلغ در 5 سال آینده، به این دلیل که میتوانیم این مبلغ را سرمایه گذاری کرده و سودآوری داشته باشیم.
ارزشهای جاری با استناد به جداول محاسبه می شود و یا می توانیم از ماشین حساب و یا صورتهای منتشر شده برای محاسبه تنزیل استفاده کنیم. برای نرخ تنزیل از هزینه های فرصت سرمایه گذاری استفاده می شود، یعنی نرخ عوایدی که ما نیاز داریم و از سایر پروژه ها با احتمال خطر مشابه می توانیم بدست آوریم.
روشهای ساده تحلیل مخاطره *
مدیران مالی در عمل سه روش تحلیل مخاطره مبتنی بر تکنیکهای گردش وجوه نقد تنزیل شده را که مستلزم استفاده از معیارهای عددی مخاطره نیست بکار میگیرند.کلیه روشهای مزبور براساس قضاوت مدیریت در مورد مخاطره پروژه سرمایه ای بنیان گذاشته شده است
.روشهای مورد بحث عبارتند از:
١.استفاده از براوردهای محافضه کارانه گردش وجوه نقد پروژه.
٢.استفاده از قضاوت مدیریت در مورد این که آیا سود آوری پروژه به اندازه ای هست که
مخاطره آن را جبران کند یا خیر.
٣.استفاده از یک سیستم طبقه بندی برای پروژه ها بر اساس حداقل نرخهای بازده قابل قبول
از پیش تعیین شده برای هر یک از طبقات.
هرسه روش مذکور در بالا با یک مسئله مشترک یعنی ملحوظ نکردن مستقیم نحوه ارزشیابی
گردش وجوه نقد پروژه توسط سرمایه گذاران مواجه اند.بنابراین روشهای مزبور از لحاظ تعیین
منافع پروژه ها از دیدگاه صاحبان واحد تجاری از دقت کافی برخوردار نمیباشند.علیرغم فقدان
دقت کافی روشهای مورد بحث را میتوان به آسانی بکار گرفت.ضمنا̋ در شرایط و وضعیتهای
مناسب کلیه روشهای مذکور در بالا میتوانند نتایج معقول و قابل قبولی را نیز ارائه کنند.
تجزیه و تحلیل حساسیت
در روشهای مطروحهدر بخش قبل از براوردهای الگوی گردش وجوه نقد یک پروژه ارزشهایمورد انتظار و همچنین اشکال مختلف ارزیابی قضاوتی مخاطره استفاده شد.بیشتر روشهای
مورد استفاده برای اندازه گیری مخاطره یک پروژه سرمایه ای مستلزم تعیین و توسعه توزیعاحتمال است.
خالص گردش وجوه نقد یک پروژه سرمایه ای به متغییرهای بسیاری بستگی دارد که برآورد هریک از آنها ضروری است.
تجزیه و تحلیل حساسیت یک روش سیستماتیک برای تعیین میزان اهمیت عواملی است که برگردش وجوه نقد پروژه تاثیرمیگذارد. روش مزبور برای ارزیابی میزان مخاطره پروژه ومشخص کردن مواردی است که نیازمند کوشش بیشتر برای تحصیل برآورده های بهترباابهام کمترمیباشد.روش اساسی این است که خالص ارزش فعلی بر مبنای مفروضاتی متفاوت از مفروضاتبکار گرفته شده درمحاسبه اولیه مجددا̋ تعیین شود.منظورازمحاسبه مجدد خالص ارزش فعلی این است که میزان حساسیت ان درقبال تغییر مفروضات مرتبط با عوامل اقتصادی ارزیابی گردد.
مخاطره و توزیعهای احتمال در پیشرفته ترین تکنیکهای تجزیه و تحلیل مخاطره از توزیعهای احتمال گردش وجوه نقد مربوط استفاده میشود.در ارتباط با توزیعهای احتمالی به دو سوال باید پاسخ دادهشود:
١.چگونه میتوان توزیعهای احتمال را بدست آورد؟
٢.پس از بدست آوردن آن چه استفاده ای میتوان از آن به عمل آورد؟
تاکید این بخش بر پاسخگوئی به سوال دوم است زیرا شخص تهیه کننده پروژه سرمایه ای
معمولا̋ توزیعهای احتمال مربوط را در اختیار مدیر مالی قرار میدهد.
توزی احتمال ممکن است گسسته یا پیوسته باشد.
ضریب همبستگی معیار سنجش ارتباط دو متغیر به حساب می ایداندازه گیری مخاطره
یکی از معیارهائی که برای میزان ابهام مربوط به گردش وجوه نقد مورد استفاده قرار
است ) ضریب پراکندگی ( میگیردضریب پراکندگی یک توزیع احتمال به شرح زیر تعریف میشود:
CV= ارزش مورد انتظار /انحراف استاندارد
روش برآورد توزیع احتمال
به منظور برآورد توزیعهای احتمال دو نکنیک متداول است که مدیر مالی بایداز آنها آگاهی
داشته باشد.تکنیکهای مزبور عبارتند از ١)شبیه سازی ٢)تجزیه و تحلیل درخت تصمیم گیری.شبیه سازی در مواردی که توزیع احتمال کامل گردش وجوه نقد مورد نیاز است معمولا̋ از شبیه سازی کامپیوتری استفاده میشود.روش مزبور نوعا̋ در مورد پروژه های بزرگی بکار گرفته میشود که فواید حاصل از تحلیل کامل برای توجیه وقت و هزینه نسبتا̋ زیاد آن تکافو کند.در تکنیک شبیه سازی ابتدا برای هر یک از دوره ها و برای هر یک از عوامل مبهم موثر بر خالص گردش وجوه نقد(قیمتهای فروش .هزینه دستمزدو.....)توزیعهای احتمال جداگانه برآورد میشود که میتواندگسسته یا پیوسته باشد.سپس یک برنامه کامپیوترکه شامل معادله محاسبه خالص گردش وجوه نقد است برای هر یک از عوامل مبهم ارزشهائی را براساس اعداد تصادفی و توزیع احتمال مربوط برای اولین دوره از عمر پروژه براورد وخالص گردش وجوه نقد را محاسبه میکند.
روش مزبور برایهر یک از دوره های مورد بررسی تکرار و یک مجموعه از مبالغ خالص گردشوجوه نقد توسط کامپیوتر محاسبه میشود.در مراحل بعد با پیروی از روش مذکور در بالا و براساس اعداد تصادفی جدید مجموعه های دیگری از مبالغ گردش وجوه نقد توسط کامپیوترمحاسبه و ارائه میگردد.پس از محاسبه تعداد نسبتا̋ زیادی از مجوعه های خالص گردش وجوه نقد میتوان مجموعه ای از توزیعهای احتمال مرتبط با گردش وجوه نقد را برای هر یک از دوره ها استنتاج کرد. ارزش مورد انتظار(میانگین)برای هر یک از دوره ها انحراف استاندارد یا هر معیارضروری دیگر نیز توسط برنامه کامپیوتر این است که در روش مورد بحث انجام محاسبات متعدد و وقت گیر ضرورت دارد.
درخت تصمیم گیری در برخی وضعیتها براورد توزیع احتمال خالص گردش وجوه نقد مستلزم ارزیابی تصمیمات آینده است.در این قبیل موارد میتوان از تجزیه تحلیل درخت تصمیم گیری استفاده کرد.در تکنیک وزبور معمولا̋ از شبکه ای شامل شاخه های متعدد استفاده میشود که وجه تسمیه آن نیز محسوب حوادث احتمالی (ممکن الوقوع)را منعکس میکند.
در تجزیه تحلیل درخت تصمیم گیری از بین کلیه تصمیمات احتمالی آتی بنها تصمیماتی مورد توجه قرار میگیرد که بطور معقول در شرایط واقعی اتخاذ خواهد شد.
مبانی بودجه بندی سرمایه ای *
با پیشرفتهای شگرف تکنولوزیک در زمینه بهبود روشهای تولید کالاها وخدمات، واحدهای
تجاری مختلف همه ساله مبالغ هنگفتی را در تاسیسات، ماشین آلات، تجهیزات، حفظ محیط زیست و سایر دارائیهای جدید سرمایه گذاری میکنند.بر خلاف دارائیهای جاری دارائیهای بلند مدت که دارائیهای سرمایه ای نامیده میشود،در فرایند فزیکی تولیدکالاها و خدمات طی چند دوره مختلف توسط واحدتجاری موردهاستفاده قرار می گیرد . نظر به این که مبالغ ریالی_ارزی که صرف تحصیل داراییهای سرمایه ای می شود عموما̋ قابل توجه است، واحد های تجاری معمولا̋ این گونه مخارج را قبل از انجام به دقت طرح ریزی و ارزیابی می کنند طرح ریزی مخارج مزبور را اصطلاحا̋ بودجه سرمایه ای نامیده می شود . به فرآیند تعیین مبلغ مخارج برای تحصیل داراییهای سرمایه ای و نوع دارائیهایی که باید تحصیل شود نیز بودجه بندی سرمایه ای اطلاق می گردد.
فرآیند بودجه بندی سرمایه ای
اغلب واحدهای تجاری دست کم بودجه کوتاه مدتی که مبالغ سرمایه گذاریهای طرح ریزی شده را در دوره جاری و دوره آتی نشان میدهد تهیه می کنند.بسیاری از واحدهای تجاری نیز بودجه های سرمایه ای میان مدت و بلند مدتی را تهیه می کنند که نیاز به داراییهای سرمایه ای آتی را برای سه تا پنج سال ودر برخی موارد حتی ده سال یا بیشتر پیش بینی و منعکس مینماید.
بودجه های سرمایه ای معمولا̋ برای مبنای پیش بینی های فروش محصولات و دستیابی به
ماشین آلات و تجهیزات لازم برای تولید محصولات جهت فروش پیش بینی شده تهیه می شود .
بسیاری از اقلام منعکس در بودجه سرمایه ای معمولا̋ از طریق مدیران تولید و کارخانه پیشنهاد می گردد.این گونه پروژه های پیشنهادی همراه با اقلام واطلاعات پشتیبان آن،به مدیریت سطح بالای واحد تجاری ارائه می شود تا مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد،اما در برخی موارد و به ویژه هنگام انجام اقدامات استراتژیک نظیر توسعه سریعیا ورود به بازارهای جدید،پروژه های سرمایه گذاری ممکن است رٲسا̋ توسط مدیریت سطح بالا نیزارائه شود.بررسی و تجدید نظر در پروژه های سرمایه ای پیشنهادی معمولا̋ بحثهای طولانی را بین مدیران سطح بالا و سطح میانی و همچنین مدیران اجرایی ایجاب میکند که در نهایت ، به تهیه فهرست پروژه های قبول وتصویب شده یا بودجه سرمایه ای،منتج و برای تصویب نهایی به ارکان ذیصلاح واحدهای تجاری
تسلیم میگردد.
توسط مدیریت به سیستمهای بودجه بندی سرمایه ای که در آن،پروژه های سرمایه ای رٲس سطح بالا ارائه میشود، اصطلاحا̋ سیستم سطح بالا به پایین اطلاق می گردد. سیستم های بودجه بندی سرمایه ای مستلزم پیشنهاد پروژه های سرمایه ای توسط مدیران اجرایی است نیز سیستم پایین به بالا نامیده می شود
در اغلب واحد های تجارتی بزرگ ، ترکیبی ازدو سیستم مذکور در بالا وجود دارد ودرعمل از آن پیروی می گردد.نظریات و پروژه های سرمایه ای توٲما̋ از رده های بالا وپایین سازمان تدوین وارائه می شود و اختیارات تصویب و تصمیم گیری بین مدیریت سطح بالا و مدیریت اجرایی تقسیم می گردد .مدیریت سطح بالا معمولا" پروژه های اصلی را که انجام مخارج عمده را ایجاب میکند رٲسا̋ تصویب یا رد می نماید و مدیریت اجرایی نیز اختیار تائید پروژه ها را تا مبلغی معین دارا میباشد.اما ،در دههای اخیر اغلب شرکتها در کشورهای مختلف،با گرایش بیشتر به عدم تمرکز،سیستم پایین به بالا بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است.شرایط اقتصادی بطور مداوم در حال تغییر است و حتی بهترین پیش بینی های مرتبط با عملیات آتی نیز با گذشت زمان تجدید نظرهایی را ایجاب میکنند.بودجه بندی سرمایه ای نیز از انجام تجدید نظرهای ادواری بی نیاز و مثتسنی نیست،به موازات تحصیل اطلاعات جدید در ارتباط با تقاضا برای محصولات واحد تجاری ،تغییرات تکنولوژیک و بهای تمام شده تولید،طرحهای سرمایه گذاری نیزباید مورد بررسی مجدد قرار گیرد و در صورت لزوم تغییرات لازم در آن داده شود.بر اساس تغییرات مذبور و متناسب با آن،بودجه های سرمایه ای میان مدت و بلند مدت نیز مورد تجدید نظر قرار گیرد.اطلاعات جدید نه تنها راهنمایی برای مخارج سرمایه ای آتی محسوب میشود
بلکه ارزیابی تصمیمیات سرمایه گذاری گذاشته را نیز تسهیل میکند.اطلاعات مربوط به موفقیت و سوداوری سرمایه گذاری های گذشته واحد تجاری،از چند لحاظ مفید است.اطلاعات مزبور،
بخشهایی از واحد تجاری رامشخص میکند که تعهدات مالی بیشتری را توجیهیا توقف پروژه هایی را که بطور دائمی زیان ده است توصیه مینماید.نتایج حاصل از یک سرمایه گذاری معین،
انعکاسی از عملکرد مدیرانی است که به نحوی با پروژه مزبور سروکار داشته اند.بالاخره،
اشتباهات و موفقیتهای گذشته،راهنمای تشخیص نقاط ضعف و فوت فرایند بودجه بندی
سرمایه ای نیز محسوب میشود.
گردش وجوه نقد حاصل از سرمایه گذاری
در هر یک از روشهای تجزیه و تحلیل،لازم است مخارج و منافع هر یک از فرصتهای سرمایه گذاری مورد توجه قرار گیرد.روش های ارزیابی مزبور،بر گردش نهایی وجوه نقد هر پروژه مبتنی است.گردش نهایی وجوه نقد یک پروژه سرمایه گذاری عبارت است از تغییر در جمع گردش وجوه نقد واحد تجاری که بر اثر قبول آن پروژه ایجاد میشود.
روش تعیین و تحلیل گردش وجوه نقد حاصل از یک سرمایه گذاری را میتوان در سه مرحله به شرح زیر خلاصه کرد:
١)تعیین تغییر در گردش وجوه نقد واحد تجاری به دلیل تحصیل دارایی جدید.تغییر مزبور رامیتوان بر اساس روش مورد استفاده محاسبه کرد.در این محاسبه،کلیه تغییرات گردش وجوه نقد حاصل از فروش دارایی در پایان عمر مفید،باید ملفوظ شود.
٢)قرار دادن نتایج حاصل از محاسبات بند ( ١)بالا که زمان بندی و مبلغ گردش وجوه نقد را نشان دهد.
٣)تجزیه و تحلیل گردش وجوه نقد با بکار گیری روشهای خالص ارزش فعلی یا نرخ بازده داخلی به منظور تصمیم گیری درباره قبول با رد پروژه سرمایه ای.
گردش وجوه نقد معرف تحصیل یا از دست دادن واقعی قدرت خرید توسط واحد تجاری میباشد هنگامی که یک دارایی خریداری میشود،به تناسب قیمت آن قدرت خرید از دست میرود . در زمانی که خالص گردش وجوه نقد،در ارتباط با دارایی مزبور،در دوره های آتی بدست می اید،قدرت خرید تحصیل می شود.گردش آتی وجوه نقد حاصل از یک دارایی،وجوه نقدی است که در ارتباط با آن بدست می اید و به منظور پرداخت سود سهام به سهامداران و پرداخت بهره به اعتبار دهندگان یا تامین مالی سرمایه گذاری های جدید،در دسترس واحد تجاری قرار میگیردگردش وجوه نقد مزبور،جریانی است از قدرت خرید که از طریق بکارگیری دارایی مورد بحث ایجاد میشود و بنابراین،معیاری از بهره وری دارایی به حساب می اید.بودجه نقدی و گردش وجوه نقد یک واحد تجاری از یکدیگر متمایز شوند.بودجه نقدی،مبادلات نقدی پیش بینی شده را در یک دوره معین نشان می دهد.بودجه مزبور،برآوردی از دریافتها و پرداختهای نقدی واحد تجاری است که بر اساس تجزیه و تحلیل عملکرد گذشته و طرحهای آینده آن واحد تهیه شده است.بودجه بندی برای مقاصد طرح ریزی عملیات و تامین مالی مورد استفاده قرار میگیرد.
پیش بینی گردش وجوه نقد واحد تجاری را میتوان با استفاده از اطلاعات منعکس در بودجه نقدی تهیه کرد.لازم به یادآوری است که بر خلاف بودجه بندی،گردش وجوه نقد شامل آثار نقدی مبادلات سرمایه ای نظیر پرداخت هزینه استقراض،سود سهام و اوراق قرضه و. نیست اما منعکس کننده خالص گردش وجوه نقد مرتبط با داراییهای واحد تجاری یا یک دارایی یگانه)است که میتوان در اختیار سرمایه گذاران واحد تجاری(سهامداران و اعتبار دهندگان)قرارگیرد.هم چنین گردش وجوه نقد غالبا̋ برای یک پروژه سرمایه ای یگانه محسوب می شود و در این محاسبه،کل واحد تجاری یا یک بخش تابعه آن مورد نظر نیست.گردش وجوه نقد برای ارزیابی مطلوبیت پروژه های سرمایه ای مورد استفتده قرار میگیرد در حالی که معمولا̋ بودجه نقدی در ارتباط با طرح ریزی کلی واحد تجاری بکار گرفته میشود.
گردش وجوه نقد و ابهام
به طور کلی موارد گردش آتی وجوه نقد قطعیت ندارد و تنها براوردهای این گردش ها،برای ارزیابی پروژه های سرمایه ای در دسترس است.براورد هایی که اغلب موارد بکار برده میشود،گردش وجوه نقد مورد انتظار نام دارد.
براورد گردش وجوه نقد،یک براورد علمی مبتنی بر اطلاعات در دسترس است که معمولا̋ در فاصله بالاترین رقم و پائین ترین رقم ممکن قرار میگیرد. نظر به اینکه کلیه پروژه های سرمایه ای،مخاطره مشابه دارند.کلیه این پروژه ها را می توان بر اساس هزینه تامین مالی یکسان مورد ارزیابی قرار داد. (k)
را میتوان حداقل بازده قابل قبول برای پروژه های سرمایه ای قلمداد کرد . k نرخ
تکنیکهای ارزیابی پس از براورد گردش وجوه نقد،لازم است به منظور تصمیم گیری درباره قبول یا رد پروژه های سرمایه ای،این گونه موارد گردش،مورد ارزیابی قرار می گیردوبرای ارزیابی پروژه های سرمایه ای چند تکنیک در دسترس است که به شرح زیر است:
١)ارزش فعلی
٢)نرخ بازده داخلی یا نرخ گردش وجوه نقد تنزیل شده
٣)دوره بازیافت سرمایه یا دوره برگشت سرمایه
۴)معکوس دوره بازیافت سرمایه
۵)نرخ بازده حسابداری.
١)ارزش فعلی:
مفهوم ارزش زمانی پول را میتوان به منظور ارزیابی گردش وجوه نقد مرتبط با یک
پروژهسرمایه ای مورد استفاده قرار داد.ارزش فعلی گردش وجوه نقد عبارت از ارزش ان بر
حسب ریال امروز (با قدرت خرید جاری)است.ارزش فعلی،مفهوم ارزش زمانی پول را از طریق
تنزیل ریالهای آتی و با استفاده از نرخ تنزیلمناسب ملحوظ میکند.در تحلیلهای سرمایه گذاری،
هزینه تامین مالی به عنوان نرخ تنزیل مورد استفاده قرار میگیرد.
قاعده ارزش فعلی بیان میکند که یک پروژهسرمایه ای هنگامی مورد قبول واقع خواهد شد که ارزش فعلی گردش وجوه نقد حاصل از آن در دوره های آتی بیش از بهای تمام شده آن باشد.
معنای بیان مزبور این است که:
پروژه مورد ارزیابی،مثبت باشد. (NPV) خالص ارزش فعلی
خالص ارزش فعلی یک دارایی مساوی با:
NPV= بهای تمام شده اولیه_ارزش فعلی گردش آتی وجوه نقد
=(CF١/(١+K))+(CF٢/(١+K)٢)+…+(CFn/(١+K)٢) -١
=CF١(P/F,K,١)+CF٢(P/F,K,n) -١
در فرمول بالا :
معرف گردش وجوه نقد دوره اول. ١ معرف بهای تمام شده یا سرمایه گذار یاولیه CF١
معرف گردش وجوه نقد دوره دوم و الی آخر..... CF٢
معرف نرخ هزینه تامین مالی است. K
چنانچه گردش آتی وجوه نقد،یک مبلغ معین و مساوی در هر یک از دوره های آینده باشد
میتوان نوشت:
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 43 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله بودجه بندی سرمایه ای
