دانلود مقاله شاتکریت

اختصاصی از زد فایل دانلود مقاله شاتکریت دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه
اولین بار شاتکریت یا گانایت در سال 1909 میلادی در آمریکا توسط دستگاهی به نام تفنگ سیمان مورد استفاده قرار گرفت و سپس در سال 1914 برای اولین بار در یک معدن در ایالات متحده استفاده شد از آن پس، این سیستم برای پوشش سطوح سنگها و حفاظت آنها از هوازدگی مورد استفاده واقع گردید.
ترکیب شاتکریت مشابه بتن معمولی (سیمان ، سنگدانه و آب ) میباشد با این تفاوت که دانه بندی سنگدانه ها بسته به محدودیت ماشین آلات و دستگاههای موجود میباشد.
( حداکثر قطر سنگدانه ها حدود 30 میلیمتر )
در حقیقت شاتکریت بتنی است که با استفاده از هوای فشرده روی سطوح مورد نظر پاشیده و با نفوذ در ترکها و درزه ها باعث استحکام مناسب سطوح میگردد.

امروزه شاتکریت کاربردهای فراوانی یافته و سالانه در جهان بالغ بر ده میلیون متر مکعب شاتکریت مورد استفاده واقع میگردد بیشترین کاربرد شاتکریت در فضاهای زیر زمینی و جهت پایدار سازی سنگها میباشد شاتکریت به منظور مشابه در حفاریهای روباز نیز استفاده میگردد حتی درمواردی، شاتکریت در سازه های باربر مانند دیوارها ، سقف ها ، گنبدها و گاهی برای پوشش سازه های هیدرولیکی ، سازه های دریایی ، پوششهای ضد خوردگی و ضد آتش نیز مورد استفاده قرار میگیرد..

پیشرفتهای عظیمی که در شاتکریت به عنوان یک روش نگهداری رخ داده است شاتکریت را به یک ابزار مهم و لازم در کارهای بزرگ زیر زمینی تبدیل نموده است و پروژه هایی که قبلا اجرای آنها غیر ممکن یا خیلی سخت و خطرناک بود را قابل اجرا نموده است.
در ایران برای اولین بار شاتکریت در دهة 1930 میلادی توسط پروفسور رابسویچ اتریشی که مشغول تحقیق جهت ابداع یک روش جدید تونل زنی (NATM)بود در جریان ساخت راه آهن سراسری مورد استفاده واقع گردید اما کاربرد وسیع و گستردة آن از اواخر دهة 60 هجری همزمان با شروع جدی اجرای پروژه های عمرانی در ایران آغاز گردید.
انواع شاتکریت به لحاظ روش اجراء :
2-1- شاتکریت خشک :
در این روش سنگدانه ها با سیمان ترکیب شده (حداکثر مقدار آب در ترکیب اولیه حدود 5 % میباشد که به منظور جلوگیری از ایجاد گرد و غبار با مصالح ترکیب میشود) و به وسیلة دستگاهی موسوم به پمپ شاتکریت توسط هوای فشرده به داخل لوله های لاستیکی پمپ شده و از طریق افشانه به سطح مورد نظر پاشیده میشود آب مورد نیاز مخلوط در افشانه ( نازل ) با فشار حدود 10 تا 15 بار به مخلوط اضافه میگردد.
امروزه روش خشک با استفاده از تجارب علمی و روش ها و ماشین آلات جدید به حد قابل قبولی از کیفیت و اقتصاد رسیده است این روش که از ابتدای ابداع شاتکریت مرسوم بوده است با توجه به دستگاههای اجرایی کوچک و عدم نیاز به تراک میکسر و ماشینهای حمل بتن انتظار میرود در آینده نیز نقش اساسی را در تحکیمات حفاریها به عهده داشته باشد در این روش انتقال مصالح و نگهداری مصالح خشک به صورت طولانی مدت امکانپذیر بوده و امکان پمپ کردن مصالح از محل دستگاه تا ارتفاع 100 متر و طول 300 متر وجود دارد این فواصل تقریبا 10 برابر فواصل پمپ کردن در روش تر که متعاقبا شرح داده خواهد شد میباشد.
در فرآیند شاتکریت ترکیبی خشک مواد ترکیبی شامل (سیمان ـ مصالح دانه‌ای و سنگی و مواد افزودنی) پمپاژ می‌شوند و به داخل یک مجرای حامل در حالت خشک و اب نیز درست در قسمت دهانک نازل قبل از پرتاب شدن روی سطح مهیا شده مخلوط می‌گردد و اضافه می‌شود.
2-1-1- اشکالات روش خشک:
یکی از مشکلات روش خشک فرسایش بوش ها ، واشرهای لاستیکی و قطعات تحت اصطکاک میباشد. مسئلة دیگر تولید گرد و غبار زیاد است که با توجه به فضاهای بسته زیرزمینی مشکلات زیادی را در بر دارد برای مقابله با گرد و غبار با افزایش فشار آب تا 80 بار به نتایج مناسبی دست یافته اند که تامین این فشار هزینة زیادی را در بر خواهد داشت یکی دیگر از مشکلات روش خشک پس ریز زیاد مصالح در حدود 15 تا 35 درصد است .
2-2- شاتکریت تر:
در این روش ابتدا مصالح شاتکریت و آب به وسیلة بچینگ مخلوط شده و توسط تراک میکسر به محل اجراء منتقل میشود و توسط پمپهای مخصوص روش تر روی سطح حفاری شده پاشیده میشود.مخلوط بتن برای روش تر همانند بتن معمولی میباشد بدین ترتیب کنترل کیفیت شاتکریت تر آسانتر میباشد، مخلوط در پمپ پیستونی تخلیه شده و با فشار وارد لوله های انتقال میشود در افشانه هوای فشرده با نرخ 7 تا 15 متر مکعب در دقیقه و با فشار 7 بار اضافه میشود هوای فشرده باعث افزایش سرعت بتن شده و بتن را خوب به سطح می چسباند عدم استفاده از هوای فشرده مناسب باعث کاهش مقاومت شاتکریت و افزایش پس ریز میگردد.
در فرآیند شاتکریت ترکیبی مرطوب همه مواد ترکیبی به همراه آب قبل از پرتاب شدن آمیخته و مخلوط می‌شود، شاتکریت مرطوب نسبت به شاتکریت خشک برتری دارد اما شاتکریت خشک نیز در هنوز برای مقیاس‌های کوچک استفاده می‌شود. در استخراج معدن برای مثال و تعدادی از ترکیبات الیاف تقویتی فولادی بیش تنیده گسترش یافته است.
امروزه در بسیاری ازکشورها و پروژه های بزرگ دنیا از شاتکریت به روش تر استفاده میشوداین روش ابتدا توسط نروژی ها به کار گرفته شده و از اواخر دهة 70 با استفاده ار افزودنیها در شاتکریت ،جهان شاهد رشد شدید استفاده از تکنولوژی شاتکریت تر بود.
نرم میانگین اجرای شاتکریت به روش تر حدود 30 تا 40 متر مکعب در ساعت میباشد که در مقایسه با روش خشک این میزان حدود 4 تا 5 برابر میباشد تولید گرد و غبار بسیار کم مزیت دیگر روش تر میباشد با کنترل نسبت آب به سیمان و مواد افزودنی ، مقاومت فشاری اندازه گیری شده شاتکریت تا 100 مگاپاسکال افزایش یافته است.
2-3- مقایسة روش تر و روش خشک :
با دقت مناسب پس ریز روش تر در حدود 5 تا 10 درصد میباشد که در مقایسه با روش خشک ( 15 تا 35درصد) کاهش قابل ملاحظه ای دارد.
استفاده از شاتکریت الیافی در روش تر میسر میباشد.
ایجاد گرد و غبار بسیار کم در روش تر
امکان اجراء شاتکریت تر در لایه های ضخیم وجود دارد.
مقدار آب مخلوط براحتی قابل کنترل است.
دستیابی یه مقاوتهای فشاری بالا امکان پذیر میباشد.
ظرفیت تولید و اجرا در روش تر بیشتر و در نتیجه هزینة اجراء کمتر میباشد.
فاصله حمل مصالح و زمان نگهداری مصالح در روش تر کوتاهتر میباشد.
مصالح در روش تر میبایست کیفیت بهتری نسبت به روش خشک داشته باشند.
تمیز کردن لوله ها و دستگاه شاتکریت در روش تر سخت و پرهزینه است.
امکان تنظیم آب در مواجهه با شرایط طبیعی زمین حفاری شده در روش تر وجود ندارد.
دستگاهها و وسایل مورد نیاز در روش خشک کوچکتر و ارزانتر از روش تر میباشد .

روش اجرای صحیح شاتکریت:
استقرار شاتکریت
چگونگی و کیفیت قرارگیری شاتکریت روی سطح کار، همانطور که در بالا بحث شد، بستگی به مصالح استفاده شده در شاتکریت و به طرح اختلاط شاتریک دارد، البته این امر بستگی شدید به روش پاشیدن نیز دارد. بویژه، مهارت مامور بتن پاشی در آماده‌سازی سطح کار، کنترل سرعت بتن پاشی و ضخامت آن، و در حالت اختلاط خشک، نسبت آب ب سیمان تأثیر مهم و اساسی در کیفیت نهائی کار دارد.
آماده سازی سطحی که باید شاتکریت شود از قسمت‌های اساسی کار است، ترازسازی موثر سطح کار به گونه‌ای که قبلاً بحث شد، از نظر فراهم سازی ایمنی مجریان شاتکریت و نیز کاهش احتمال طبله کردن بتن بعلت پاشیدن آن در قسمت‌های سست، از اهمیت زیادی برخوردار است. روشن است که اگر سنگ خیلی ضعیف باشد، ترازسازی ممکن است امکان‌پذیر نباشد و بتن پاشی باید پس از نمایان شدن جبهه و سطح کار هرچه سریعتر اجرا شود تا موجب حفاظت و تقویت سازه گردد. در اینگونه موارد، لایه دیگری از شاتکریت که با توری جوش شده مسلح گردد ممکن است موردنیاز باشد تا موجب تکمیل بازسازی و تقویت سطح سنگ گردد.
سطح کاری که قرار است شاتکریت شود باید عاری از هرگونه مواد خارجی یا مواد لق چسبنده به سطح باشد، تا یکپارچگی و چسبندگی کامل بدست آید. گرد و غبار حاصل از آتشکاری و خاک و مواد نرم حاصل از درزها باید بوسیله آب از سطح شسته شود و این امر به راحتی با استفاده از سیلنگ آب تحت فشار عملی است. آب پاشی سطح را می‌توان با دستگاه بتن پاشی که با فشار معمول برای بتن پاشی (Mpa 4/0 ـ 3/0 یا lb/m2 60 ـ 45) تنظیم شده است، انجام داد، آب را باید به اندازه کافی در دستگاه وارد نمود تا کلیه مواد زائد و لق جدا شوند. دهانة لوله پخش (nozzlc) باید حدوداً از فاصله یک تا دو متری از سینه کار قرار گیرد.
آماده‌سازی سطوح خیلی صاف و آیینه‌ای به آسانی از طریق جت آب عملی نیست و گاهی استفاده از ماسه‌پاشی (Sandblasting) برای زبر کردن و بهبود سطح کار لازم خواهد بود. برای ماسه‌پاشی از دستگاه معمول بتن‌پاش برای شاتکریت با اختلاط خشک استفاده می‌شود، با این تفاوت که نازل بتن‌پاشی با نازل مناسب ماسه‌پاشی تعویض می‌گردد. از آنجاییکه این عملیات از لحاظ صرف وقت و تأمین مصالح گران تمام می‌شود، صرفاً باید در شرایط خاص و بحرانی و پس از اینکه جت آب موثر واقع نشد، مورد استفاده قرار گیرد.
همینکه سطحی که قرار است شاتکریت شود کاملاً تمیز شد، عملیات بتن‌پاشی را می‌توان شروع کرد. مأمور بتن‌پاشی فشار مناسب برای دستگاه انتخاب می‌کند و مأمور مصالح، سرعت تغذیه مصالح را به دستگاه به نحوی که با فشار دستگاه هماهنگ باشد تنظیم می‌نماید. چنانچه سرعت تغذیه مصالح کم باشد جریان بتن پاشی یکنواخت و پیوسته نبوده و بصورت منقطع انجام خواهد شد. همچنین اگر سرعت تغذیه زیاد باشد موجب گیر کردن دستگاه و قطع بتن‌پاشی خواهد شد. روشن است که وضع ضابطه‌ای عمومی برای این مرحله از عمل بتن‌پاشی خیلی مشکل است. زیرا، این قسمت از کار به مشخصات دستگاه بتن‌پاشی و میزان مهارت و درجه هماهنگی بین مسئولین بتن‌پاشی و تغذیه مصالح دارد.
فاصله بهینه و مناسب بیتن لوله بتن‌پاش (نازل nozzle) و سطح کار حدوداً یک متر است. مقدار ریخت و پاش ، شدیداً تحت تأثیر این فاصله است.
مقدار ریخت و پاش به زاویه لوله پخش نسبت به افق نیز بستگی دارد.
هنگام بتن‌پاشی، چه از طریق دستی و چه از طریق ربات و دستگاه خودکار، باید لوله بتن‌پاش در مسیر مشخص بحرکت درآید. اگر این عمل درست انجام نشود، بتن‌پاشی بصورت یکنواخت و با ضخامت یکسان انجام نخواهد شد. وقتی که از نازل دستی استفاده می‌کنید، توصیه می‌شود که بتن‌پاشی در امتداد حلقه‌های دایره‌ای یا بیضی شکلی که رویهم را می‌پوشانند انجام پذیرد.
هنگامیکه بتن‌پاشی روی توری‌های جوش شده انجام می‌شود، باید دقت کرد که در پشت سیم‌ها حفره خالی تشکیل نگردد، یک روش برای غلبه بر این کار نزدیک‌تر کردن لوله پخش به سطح کار می‌باشد. روش دیگر که خصوصاً وقتی از دستگاه خودکار (ربات) برای بتن‌پاشی استفاده می‌شود موفقیت‌آمیز است، تغییر زاویه لوله پخش نسبت به سطح کار است. این امر از تشکیل حباب بعلت رانده شدن بتن به پشت سیم‌ها جلوگیری می‌کند.
ضخامت لایه شاتکریت عموماً توسط حجم مصالح مصرف شده و با اضافه کردن ضریب مربوط به ریخت و پاش تعیین می‌گردد. وقتی که بتن‌پاشی روی سطوح خیلی نامنظم انجام می‌شود، تقریباً غیر ممکن است که به یک ضخامت یکنواخت دست یافت و ممکن است لازم باشد شاتکریت بیشتری از آنچه طرح و محاسبه شده مصرف کرد تا مطمئن گردید که تمام سطح سنگ پوشیده شده است. وقتی که تور سیمی جوش شده به سطح سنگ اضافه می‌شود، می‌توان از آن بعنوان شاخص و وسیله اندازه‌گیری ضخامت شاتکریت استفاده کرد.
همچنین اگر از سنگ دوز در سیستم حائل سازه استفاده شده است می‌توان انتهای میله‌های سنگ‌دوز را روی سطح کار باقی گذاشت تا از آنها بعنوان شاخص اندازه‌گیری ضخامت شاتکریت استفاده کرد.
پاره‌ای از طراحان تأکید می‌کنند که باید میخ‌های کوتاه فولادی با طول موردنیاز در فواصل مختلف به سطح سنگ متصل گردد تا توسط آنها ضخامت شاتکریت را اندازه گرفت. این کار در عمل، بعلت گرانی اجرای آن و نیز خطراتی که از نصب میخ‌ها قبل از اجرای شاتکریت ممکن است حادث شود، بندرت انجام می‌شود.
در اجرای شاتکریت موارد ذیل میبایست مورد توجه قرار گیرد:
قبل ازاجرای شاتکریت برداشت زمین شناسی و مقایسه با زمین شناسی طرح میبایست انجام گیرد تا در صورت تغییر در ساختار زمین ، اصلاحات لازم روی ترکیب نگهداری اعمال گردد.
سطح سنگ میبایست قبل از اجرای شاتکریت لق گیری و از آلودگیها تمیز شود در مواردی که آب برای ساختار زمین مشکل آفرین نباشد شستشوی سطح حفاری با آب توصیه میشود این عمل علاوه بر تمیز نمودن سطح باعث جلوگیری از جذب آب شاتکریت توسط سنگ و درنتیجه تغییر نسبت آب به سیمان میشود.
اجرای شاتکریت از پائین ترین نقطه شروع و به بالاترین نقطه ختم میگردد این عمل برای جلوگیری از احتمال ترکیب شاتکریت با پس ریز توصیه میشود.
نازل همواره میبایست عمود بر سطح باشد در زوایای غیر عمودی علاوه بر پس ریز بیشتر ، بتن با دانسیته کمتر و کیفیت ضعیف تری حاصل خواهد شد.

نقش شاتکریت در پایدار سازی سنگ:
بتنی که با سرعت بین 20 تا 100 متر بر ثانیه (بستگی به روش و نوع دستگاهها)روی سطح پاشیده میشود داخل ترکها و درزه ها را پرکرده و با مقاومت حدود سه مگاپاسکال به سطح سنگ می چسبد این بتن علاوه بر افزایش مقاومت تودة سنگ ، تشکیل یک آرک بتنی مقاوم و نسبتا باربر را میدهدکه میتواند در مقال بارهای ناشی از ریزش موضعی سنگ جلوگیری نماید.تجارب نشان داده است حتی یک لایه شاتکریت به ضخامت سه سانتیمتر اثرات بسیاری بر روی مقاومت جداره ها بر جای میگذارد که در اثر عملکرد هماهنگ سنگ و شاتکریت میباشد با اینهمه هنوز تمام ابعاد فرآیند اثر شاتکریت بر سنگ به درستی شناخته نشده و موضوع تحقیق و بررسی محققین میباشد.
اجزاء تشکیل دهنده شاتکریت:
• سنگدانه:
سنگدانه های مصرفی در شاتکریت میبایست بر اساس استانداردهای جهانی (معمولا ASTM ) دارای کیفیت مناسب و از نظر دانه بندی در رده بندی تعیین شده باشد تا هدفهای مورد نظر یعنی تراکم مناسب ، جرم مخصوص ، نفوذ ناپذیری و مقاومت فشاری لازم را تامین نماید همچنین دانه بندی پارامتر موثر در تعیین میزان پس ریز میباشد.
در جدول ذیل ترکیب عمومی تر دانه بندی مصالح سنگی مشاهده میشود .

ابعاد سرندها طبق استاندارد آمریکا درصد وزنی عبوری ذرات
4/3 اینچ (19 میلیمتر) 100
2/1 اینچ ( 12.5 میلیمتر) 75 – 95
8/3 اینچ (9.5 میلیمتر) 65 – 87
سرند شماره 4 (75/4 میلیمتر) 50 – 70
سرند شماره 8 (36/2 میلیمتر) 35 – 55
سرند شماره 16 (18/1 میلیمتر) 20 – 40
سرند شماره 30 (60/0 میلیمتر) 10 – 30
سرند شماره 50 (30 /0 میلیمتر) 5 – 20
سرند شماره 100( 15/0 میلیمتر ) 2 – 10
سرند شماره 200 (075/0 میلیمتر) 0 –6

توصیه میشود که حداکثر قطر دانه های سنگی نباید از 3/1 قطر لوله ها و شیلنگهای انتقال در باریکترین قسمتها تجاوز کند.
اگر چه مصالح شکسته که عموما دارای ابعاد مناسبتر و گوشه های تیزتری میباشد موجب چسبندگی و تراکم بهتر است اما مصالح طبیعی به علت گردگوشه بودن قابلیت پمپاژ بهتری داشته و فرسایش قطعات و دستگاهها کاهش می یابد.
• سیمان:
برای ساختن شاتکریت میتوان از انواع مختلف سیمان استفاده نمود اما نوع سیمان باید به گونه ای انتخاب گردد که با شرایط محیط و اهداف تحکیم سازگار باشد.
آب:
آبی که برای ساختن شاتکریت مورد استفاده قرار میگیرد میبایست استانداردها و مشخصات آب آشامیدنی را دارا باشد .
نسبت آب به سیمان نیز در مقاومت شاتکریت همانند بتن نقش بسیار مهمی را به عهده دارد نسبت بهینه در شاتکریت خشک بین 3/ تا 5/ و در شاتکریت تر بین 4/ تا 6/ توصیه شده است.

• زودگیر کننده ها:
استفا ده از زودگیر کننده ها به منظور بالابردن مقاومت اولیة شاتکریت جهت پایداری ساختارهای سسست زمین و حفاظت از کارگران و حتی کاهش پس ریز شاتکریت رایج گردید .
از جمله زودگیرکننده های متداول در شاتکریت کلرید کلسیم ، کربنات سدیم ، آلومینات سدیم و هیدروکسید کلسیم میباشد که بر اساس توصیه های شرکت سازنده معمولا 2 تا 6 درصد وزن سیمان مصرفی میباشد بدیهی است که با توجه به اثر منفی زودگیر کننده ها بر مقاومت دراز مدت شاتکریت ، استفادة کمتر و محدود این نوع مواد توصیه میشود.
از دیگر موارد استفاده از زودگیر کننده در تونلهای در معرض نفوذ آب میباشد به عنوان مثال در تونل زهکشی شهر مکزیکو سیتی هنگامی که جریان اب حدود 3400 لیتر در دقیقه از جداره ها وارد تونل میشدبا استفاده از شاتکریت و مقدار مناسب زودگیر کننده و نصب لوله های زهکش در داخل شاتکریت مشکل به طور کامل حل شد.
از خواص مثبت زود گیر کننده ها میتوان به امکان اجرای شاتکریت در ضخامتهای بالاتر در یک مرحله اشاره کرد.
به هر حال باتوجه به امکان ناسازگاری این نوع افزودنی با بعضی از انواع سیمان ، توصیه میشود قبل از استفاده اجرایی ، حتما نمونه های آزمایشگاهی تهیه و مورد آزمایش قرار گیرند.
بررسی ها نشان داده است که با استفاده از زودگیر کننده ها ، گیرش اولیة سیمان پس از 3 دقیقه و گیرش نهایی پس از 12 دقیقه حاصل شده است که این مدت زمان میتواند در مواقع حساس بسییار کارساز باشد.
• ترکیب مواد تشکیل دهنده:
اگر چه ترکیب اجزای شاتکریت ، در مورد هر پروژه باید به عنوان یک مسئله جدید بررسی و بهترین ترکیب انتخاب گردد اما ترکیب وزنی متوسط شاتکریت های معمولی را میتوان به شرح زیر به عنوان یک معیار اولیه در نظر گرفت:
سیمان: 15 تا 20 درصد
سنگدانه های درشت : 30 تا 40 درصد
ماسه : 40 تا 50 درصد
نسبت آب به سیمان : 3/ تا 6/ بسته به نوع شاتکریت تر یا خشک
واضح است که ترکیبات مختلف مصالح ، مشخصات نهایی متفاوت را به دست خواهد داد .
روشهای مسلح کردن شاتکریت :
شاتکریت نیز همانند بتن دارای مقاومت کششی بسیار پائین میباشد بنابراین در محلهایی که از شاتکریت در نگهداریهای موقت بلند مدت یا با ضخامت بالاتر از 7 سانتیمتر و یا در نگهداریهای دائم استفاده میشود شاتکریت را به وسیلة مش فولادی مسلح میکنند. (امروزه مسلح کردن با الیاف نیز مرسوم میباشد که در ادامه مورد بحث قرار خواهد گرفت )
انواع توری فولادی مورد استفاده جهت تسلیح شاتکریت عبارتند از:
توری فولادی با سیم های جوش شده (WWF)
توری فولادی با سیم های بافته شده (CLW)
هر چند که مش با سیمهای بافته شده دارای انعطاف و مقاومت بیشتری نسبت به نوع دیگر مش دارد اما مشکلات اجرایی ، پس ریز بیشتر شاتکریت روی آن و اجرای مشکل شاتکریت باعث شده است از این نوع شبکه های فولادی کمتر استفاده گردد.قطر میلگرد مورد استفاده در مش ها عموما بین 3 تا 10 میلیمتر و اندازة چشمه ها معمولا بین 5 تا 15 سانتیمترمیباشد اندازة چشمه ها و قطر میلگردها و نوع فولاد مورد استفاده مستقیما بر روی انعطاف پذیری شبکه های فولادی موثر میباشند .

- شکل ، شبکه فلزی مش را نشان می دهد که بسیار محکم و انعطاف پذیر است ، اما برای کاربری در شاتکریت مناسب نمی باشد به این دلیل که وارد کردن شاتکریت به داخل روزنه های مش بسیار دشوار و وقت گیر است .

شکل : شبکه سیمی مش را که بطور محکم با سطح صخره اتصال داده شده است را نشان می دهد ، که برای تقویت و مسلح کردن شاتکریت بسیار عالی می باشد .

بتن تقویت شده با الیاف (FRC) دارای سیمان پرتلند استاندارد و الیاف کوتاه است، این الیاف باعث کاهش ترک خوردگی و افزایش شکل پذیری شده و گاهی حتی جایگزین میله های فلزی می شود.
مزایای بتن الیافی
- مقاومت در مقابل تورق، سایش و هوازدگی سطح ؛
- مقاومت زیاد در مقابل تنش های خستگی؛
- مقاومت بسیار عالی در مقابل ضربه؛
- قابلیت کششی عالی (ظرفیت زیاد تغییر شکل نسبی)؛
- قابلیت باربری زیاد بعد از ترک خوردگی؛
- مقاومت کششی، خمشی و برشی زیاد؛
- طاقت خیلی زیاد
خصوصیات مکانیکی ترکیبات سیمانی مسلح به الیاف ترکیبات سیمانی مسلح به الیاف فولادی
الیاف فولادی متداولترین نوع الیاف برای تقویت بتن و ماترس های سیمانی اند هر چند استفاده از این الیاف می تواند موجب بهبود مقاومت کششی و خمشی گردد. تاثیر عمده استفاده از این افزایش در شکل پذیری و شکست ترکیبات سیمانی است .
تاثیر الیاف فولادی روی مشخصات مکانیکی ماتریس‌های سیمانی نظیر مقاومت فشاری، کششی، خمشی، وزن مخصوص، مقاومت سایشی، دوام دربرابر ذوب و انجماد در ذیل تشریح شده است.
مقاومت فشاری :
اثر مهم استفاده از الیاف فولادی، افزایش شکل پذیری بتن است. استفاده از الیاف موجب افزایش کرنش متناظر با تنش حداکثر می باشد.
افزایش مقاومت فشاری بتن بر اثر استفاده از الیاف فولادی به ندرت از 25 درصد بیشتر می گردد. درصد استفاده از الیاف فولادی قلابدار در بتن ، معمولا kg/m260 (75/0 درصد حجمی) استو در این درصد استفاده تاثیر الیاف فولادی بر مقاومت فشاری بسیار کم بوده و توان از آن صرفنظر نمود. اثر مهم استفاده از الیاف فولادی، افزایش شکل پذیری بتن است. استفاده از الیاف موجب افزایش کرنش متناظر با تنش حداکثر می باشد. همچنین شیب منحنی بار تغییر شکل بعد از رسیدن به حداکثر بار بشدت کاهش می یابدو قابلیت تحمل بار بعد از بار حداکثر، افزایش پیدا میکند.
مقاومت کششی :
مقاومت کششی قطات بتنی، معمولا یا توسط کشش مستقیم قطعات و یا به روش غیرمستقیم (شکافت نمونه) انجام می پذیرد.
در درصدهای استفاده معمولی که کمتر از 2 درصد می باشد الیاف تاثیری روی مقامت کششی حداکثر بتن ندارند. البته با افزایش چسبندگی الیاف به ماتریس (بطور مثال برای استفاده از میکروسیلیس) شکل تخریب نمونه از حالت بیرون کشیدگی الیاف به سمت گسیختگی الیاف میل کرده و در نتیجه افزایش در مقاومت کششی حاصل می گردد.
مقاومت کششی قطعات بتنی، معمولا یا توسط کشش مستقیم قطعات و یا به روش غیرمستیم (شکافت نمونه) انجام می‌پذیرد. در درصدهای استفاده معمولی که کمتر از 2 درصد می باشد الیاف تاثیری روی مقاومت کششی حداکثر بتن ندارند.
شایان توجه است که استفاده از الیاف فولادی عمدتا شکل پذیری ترکیب را در کشش افزایش می‌دهد.
با توجه به اینکه بتن، در کشش ضعیف است چنانچه الیاف فولادی به طور پیوسته و در جهت اعمال تنشهای کششی قرار گیرند در حدود 133 درصد مقاومت کششی بتن را می افزاید و این در صورتی است که الیاف بتنی کاملا اتفاقی وبه صورت رندم در بتن قرار می گیرد و در این حالت مقاومت کششی حدود 50 درصد بهبود می یابد. البته مقدار دقیق افزایش مقاومت به شکل، نوع، اندازه و سایرمشخصات الیاف بستگی دارد .
رفتار بتن حاوی الیاف در خمش، معیار عمده ارزیابی عملکرد این نوع بتنها می باشد. زیرا برای بیشتر کاربردهای عملی ترکیب تحت خمش قرار می‌گیرد.
استفاده از الیاف تاثیر بسیار قابل توجهی در افزایش طاقت خمشی بتن دارد.
به منظور بررسی رفتار بتن الیافی در خمش عموما از روش آزمایش ASTMC1018که طی ان منشورهای به ابعاد 350*100*100 میلیمتر تحت بار 2 نقطه‌ای قرار می‌گیرند، استفاده می‌شود.
علاوه بر تنش حداکثر بدست آمده رفتار نمونه بعد از ترک و ارزیابی شکل پذیری آن مدنظر است که کل پذیری را با پارامتر ضریب طاقت (TI:Toughnes Index) نشان میدهن.
ضریب طاقت برابر است با مساحت زیر منحنی بار تغییر شکل برای یک تغییر شکل موردنظر تقسیم بر مساحت زیر منحنی بار تغییر شکل متناظر با اولین ترک (بخش خطی منحنی بار تغییرشکل)

مقاومت دینامیکی بتن الیافی
الیاف فولادی اثر قابل توجهی در مقاومت دینامیکی بتن دارد به طوریکه 10 تا 5 برابر بهبود در مقاومت دینامیکی خواهیم داشت.
نتیجه گیری :
با افزایش الیاف بر بتن با مقاومت بالا، مقاومت فشاری اندکی تغییر میکند، با توجه به گرانی الیاف ملاحظه می شود که استفاده از الیاف فقط برای افزایش مقاومت فشاری روش مناسبی نیست.
مقاومت کششی بتن درصورت استفاده از الیاف، بعد از ترک خوردن افزایش می یابد اما این افزایش نمی تواند با افزایشی که آرماتوربندی معمولی ایجاد میکند، مقایسه شود.
مقاومت کششی بتن در صورت استفاده از الیاف بعد از ترک خوردن افزایش می یابد. اما این افزایش نمی تواند با افزایشی که آرماتوربندی معمولی ایجاد می‌کند، مقایسه شود.
افزودن الیاف باعث افزایش قابل ملاحظه‌ای در انرژی شکست و چقرمگی نمونه‌ها شده و رفتار بتن را بسیار نرمتر می کند.
چقرمگی مخصوص کششی و فشاری نسبت به نمونه بدون الیاف افزایش می یابد.
افزایش الیاف باعث کاهش نفوذپذیری نمونه‌های ترک خورده می شود. تاثیر این الیاف در ترکهای بزرگتر از 100 میکرون تائیدشده است.
با توجه به نیاز کشور در زمینه های راه،‌ باندهای فرودگاه ایجاد سالنهای ورزشی لوله های بتنی ، جدارهای نسوز (صنایع پتروشیمی ، ذوب آهن، کارخانه های سیمان) استفاده از بتن های الیافی و ایجاد کارخانه های تولید بتنهای الیافی پیش ساخته کمک شایانی در اقتصاد کشور دارد بر هم زمینه های ایجاد اشتغال را فراهم خواهد کرد.
الیاف فولادی تولید داخل کشور از نظربهبود مقاومت استاتیکی بتن عملکردی مشابه الیاف خارجی دارد.
الیاف فولادی تولید داخل کشور از نظر بهبود طاقت و انعطاف پذیری بتن عملکردی مشابه الیاف خارجی دارد.
الیاف فولادی تولید داخل کشور نقش مهم و موثری در کنترل عرض ترکهای کششی در دال مهارشده، از خود نشان میدهد و با توجه به اینکه عمق ترک تابعی از عرض آنهاست میتوان نتیجه گرفت عمق ترک کاهش می یابد.
الیاف فولادی تولید داخل کشور نقش مهمی و موثر در کنترل طول ترکهای کششی در دال مهار شده از خود نشان میدهد.
نسبت ظاهری برابر 50 در الیاف داخلی باید رعایت گردد ولی برای کاکش هزینه می توان طول و قطر را افزایش دا. مثلا در روسازی‌ها طول mm40 و قطر mm8/0 توصیه می گردد.
الیاف فولادی تولید داخل کشور kg78 برابر با 4/94kg آرماتور در روسازی بتنی و دالهای مهار شده عمل می نماید.
الیاف فولادی تولید داخل کشور نقش مهم و موثری در کنترل عرض ترکهای کششی در دال مهار شده از خود نشان میدهد و با توجه به اینکه عمق ترک تابعی از عرض آنهاست می توان نتیجه گرفت عمق ترک کاهش می یابد.
با توجه به طرح درصد حجمی الیاف 5/1-75/0 درصد توصیه میشود چون بیش از 5/1 درصد مقرون به صرفه نبوده و روی یکنواختی و همگنی به صرفه نبوده و روی یکنواختی و همگنی به علت درگیری در بتن اثر منفی دارد و کمتر از 75/0 درصد نقشی در کنترل ترکهای کششی نخواهد داشت.
در نهایت با بررسی خصوصیات ماتریسهای سیمانی با یک سوال و جواب این موضوع را به پایان می رسانیم. ایا استفاده از تکنولوژی بتن الیافی اقتصادی است باید گفت که استفاده از بتن الیافی در همه موارد از بتن سنتی به صرفه تر نمی باشد، اما با توجه به پژوهش های انجام یافته در جاهایی که سرعت اجرای بالا مدنظر باشد و یا نیاز به پاشیدن بتن (شات- کرت) روی سطحی است که شبکه بندی سنتی مشکل و زمان بر بوده و یا جوا گوی کار نیست، هزینه استفاده از بتن الیافی نسبت به مشابه سنتی خود، کمتر می باشد،‌علاوه بر این سادگی و سرعت عمل بالاتر موجود در تکنولوژی بتن الیافی از مزیت‌های آن می باشد به طوریکه برای تعمیر باند یک فرودگاه،‌جمعی از متخصصین بعد از ماهها بررسی روش بتن الیافی را پیشنهاد کردند و مدت پروژه را یک ماه تخمین زدند که با بهره جستن از روش سنتی تخمین مدت پروژه سه ماه بود.
اگر دیده می شودکه در کشورهایی همچون ترکیه، به کارگیری بتن الیافی بجای روش‌های سنتی مقرون بصرفه تر از کشور ما است ریشه های آن در سرمایه گذاری و تلاش سازمان یافته جهت اقتصادی نمودن استفاده از این تکنولوژی است.
اگردیده می شود که در کشورهایی همچون ترکیه به کارگیری بتن الیافی بجای روشهای سنتی مقرون بصرفه تر از کشور ما است . ریشه های آن در سرمایه گذاری پرهیز کنی. خواهیم دید که تکنولوژی سنتی در غیاب بهره گیری از فناوری نوین رقم بسیار بالایی از سرمایه های ما را به هدر خواهد داد. بطور مثال ریزدانه‌های تولید شده در کشور ما که به روشهای قدیم غیراستاندارد تولید می‌شوند، باعث افزایش درصد سیمان بکار رفته می شود.

با توجه به این مقدمات ، به موضوع مورد بحث در مورد شاتکریت الیافی می پردازیم .

شاتکریت الیافی:
کلیات:
یکی از موارد استفاده مهم و زیاد برای الیاف فولادی در سرتاسر جهان شاتکریت الیافی است. شاتکریت مواد استفاده شده‌ای برای نگهداری صخره‌ها و سنگ‌ها در بسیاری از جاها در طول تاریخ بوده است.
در ابتدا شاتکریت بدون هیچگونه تقویت در وضعیت‌هایی که صخره‌ها از جنس خوب بودند استفاده می‌شد و نیز در بیشتر مواردی که صخره‌ها مشکل‌ساز بود از شاتکریت ترکیبی با تقویت‌کننده‌هایی با شبکه توری استفاده می‌شد ـ امروزه امکان‌پذیر است که الیاف فولادی جایگزین این شبکه‌های توری شوند. این الیاف فولادی با شاتکریت متصل شده به صورت تقویت با هم کار می‌کنند تا در بعضی جاها و در بعضی از زمان‌ها قرار داده شود. نصب و قرار دادن این شبکه‌های مشی فولادی ـ سیمی روی سطوح ناهموار صخره‌ها کار سخت، بسیار گران و در بعضی موارد اتصال آن با ریسک زیادی همراه است. همچنین در تعمیرات نصب تقویت‌های عادی پر زحمت است و اغلب لایه‌های پوششی ضخامت زیادی را نیز دارا می‌باشد. این گونه بود که در سال 1970، اولین تجربه استفاده از شاتکریت الیافی حاصل شد و در چند سال بعد علاقه‌مندی به استفاده از آن بیشتر شد تا جایی که برای تبیت شیب‌ها، معادن و در وضعیت‌های تعمیرات پر زحمت مورد استفاده قرار می‌گرفت. با توجه به این تحقیقات روی شاتکریت الیافی نشان داد که باربری الیاف وابسته به طول الیاف و نیز کوچکی قطر و نسبت ضرائب بین آنهاست.
تحقیقات بعدی نشان داد که استفاده از الیاف‌های قلاب شده با یک نسبت‌هادی مساوی به طور قابل ملاحظه‌ای از لحاظ مشخصات استحکام و دوام نسبت به الیاف‌های عادی بیشتر خواهد بود.
بعد از این شاتکریت الیافی استفاده‌های موفقیت‌آمیز و گسترده در پوشش‌های تونل، تثبیت و استحکام زمین‌های شیب‌دار آب گذرها، مجاری فاضلاب، سدها و کانال‌ها و وشش استخرهای شنا و مخازن داشته است.
یکی از موارد استفاده اصلی شاتکریت الیافی تعمیر و نوسازی سازه‌های دریایی، بزرگراه‌ها، راه‌آهن و دیگر ساختارها می‌باشد. با وجود این تنها با یک تحقیق محدود و فعال در مورد اساس شاتکریت الیافی باعث گسترش استفاده فراوان آن می‌شود.
یکی از معایب شاتکریت معمولی مقاومت کششی پایین آن است و لذا مشاهده ترک‌های زیاد و متعدد در شاتکریت در اثر حرکت توده سنگ پس از گرفتن شاتکریت غیر معمول و دور از انتظار نیست. قرار دادن تور سیمی جوش شده در شاتکریت همانطور که در صفحات قبل بحث شد، می‌تواند بر این مسئله غلبه نماید، لیکن نصب تور سیمی وقت‌گیر است و بنابراین گران تمام می‌شود. فکر استفاده از رشته‌های فولادی که مستقیماً با شاتکریت مخلوط شده و اجرا شود، توجه زیادی را به خود جلب نموده و تحقیقات زیادی در این زمینه طی دهه گذشته انجام شده است.
در بیشتر تحقیقات و کارهای ازمایشگاهی اخیر، رشته‌های فولادی بطول 25 میلیمتر و قطر 25/0 میلیمتر و با نسبت 3 تا 6 درصد وزنی به سیمان و مصالح سنگی اضافه گردیده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که استفاده از فایبر بیش از این درصد، آمیختن آن با شاتکریت و پاشیدن شاتکریت را با مشکل روبرو می‌سازد. اشکالات ناشی از کلاف و درهم پیچیده شدن رشته‌ها و ریخت و پاش بتن تا 60% گزارش شده است (مرجع).
تحقیقات بیشتر و اخیری که توسط سندل (288 ـ Sandell) انجام شده نشان می‌دهد که مخلوط رشته‌ها با بتن در دهانه لوله پخش، اتلاف آنها را تا حدود 15% کاهش داده و مشکلات مربوط به در هم پیچیده شدن رشته را نیز کم می‌کند. سندل مقاومت 28 روزه شاتکریت مسلح با رشته‌های فولادی را Mpa 8 گزارش می‌کند که در مقایسه با شاتکریت غیرمسلح با مقاومت Mpa 5 ـ 2 قابل ملاحظه است.
نه تنها مقاومت کششی شاتکریت مسلح از شاتکریت غیر مسلح بیشتر است، بلکه حتی اگر تنش وارده از حد مقاومت نهایی شاتکریت تجاوز نماید، رشته‌های فولادی از ظرفیت قابل ملاحظه‌ای برای نگهداری و حفظ و یکپارچگی شاتکریت برخوردار است. این بدان معنی است که شاتکریت در محل خود خواهد ایستاد و نقشی مفید بعنوان حائل علی رغم شکستگی ایفا خواهد کرد.
الیاف فولادی در برابر مش (شبکه توری)
هرچند که هردو تقویت شاتکریت با الیاف فولادی و تقویت شاتکریت با مش به نظر می‌آید که می‌توانند در برابر سرعت حداکثر ذرات مقاومت کنند، اما یک تفاوت بسیار مهم در رفتار این دو مواد در منطقه نزدیک منطقه خروجی از دستگاه وجود دارد، جایی که باقیمانده شاتکریت در چندین منطقه به شکاف آن وجود دارد. از لحاظ کار این دو سیستم هنگامیکه چندین شکاف بزرگ در حالت تقویت الیاف مش‌ها با هم مقایسه می‌شود ـ خطراتی که در شاتکریت تقویتی با الیاف فولادی بسیار کمتر و ایمن‌تر است در حالتی که عرض شکاف از 3 تا 5 میلیمتر افزایش می‌یابد. الیاف فولادی می‌توانند خارج از شاتکریت را نیز بپوشانند بدون اینکه تقویت کمتر شود اما مش با میله‌های کشیده شده سرد ممکن است خیلی شکننده باشد. یکی از مزایای شاتکریت الیافی این است که می‌تواند از خطوط تراز سنگ صخره را نیز کاملاً پوشش دهد ـ با توجه به شکل‌بندی شاتکریت تقویتی با مش اغلب نیاز به پوشش 30 تا 50 میلیمتری دارد تا خوب همه فضای خالی پشت مش توسط شاتکریت پرشود ـ نیازهای اضافی اخیر برای شاتکریت در حالت تقویت با مش بیشتر از این‌هاست و اغلب ممکن است اتفاق بیفتد که بعضی از مش‌ها غیر پوشش توسط شاتکریت باقی بمانند.
مزیت دیگر شاتکریت الیافی این است که شاتکریت تقویتی باشد برای اینکه در دیوار تونل مش‌ها ثابت بمانند و رعایت شود کار بسیار مشکل ساز ـ زمان بر و پر هزینه و بسیار در بعضی موارد دارای ریسک است ـ گذشته از این غیرممکن است که تقویت کردن شاتکریت با الیاف گسیختگی ناشی از برش را نسبت به تقویت‌های معمولی تقویت می‌کند.

مقایسه اقتصادی و فنی استفاده از شاتکریت الیاف و شاتکریتمسلح با مش در طرح کارون سه

در این پروژه ضخامت شاتکریت مسلح به مش فولادی مورد نیاز 13 سانتیمتر طرح گردیده بود که با تغییر به شاتکریت الیافی به 10 سانتیمتر ضخامت کاهش یافت الیاف فولادی مورد استفاده از نوع Dramix Zp30/50 و به میزان 40 کیلوگرم در متر مکعب بود این تونل یک راه سه خطه به طول 2 کیلومتر و با مقطع نعل اسبی به عرض 13.79 متر و به ارتفاع 10.64 متر بود که در نهایت استفاده از شاتکریت مسلح به الیاف فولادی باعث 25 درصد صرفه جویی در هزینه ها گردید.
در این پروژه 64 درصد در زمان هر سیکل پیشروی و 30 درصد در حجم شاتکریت به علت استفاده از الیاف فولادی صرفه جویی گردید.

1- Steal Fiber Reinforcement Shotcrete

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 mm
تغییر شکل
منحنی فشار – تغییر شکل برای دو نوع شاتکریت مسلح به الیاف و توری فولادی

شاتکریت مسلح به توری فولادی
شاتکریت مسلح به الیاف فولادی

تغییر شکل (mm)

منحنی فشار – تغییر شکل کمپن (Compen) برای شاتکریت ساده و مسلح به الیاف فولادی

کاربردهای شاتکریت الیافی
مواد استعمال شاتکریت تقویتی با الیاف در :
تعمیر و مرمت شیب صخره‌ها، معادن، تونل‌ها، سدها، نیروگاهها، پل‌های قوسی، پوشش نازک روی ساختارهای کتیبه‌ای شکل، سنگ غارهای زیرزمینی، مخازن نفت، بدنه کشتی، تثبیت ریزش خاک کوه کنار جاده، تعمیر سطوح ترک خورده بتن استفاده می‌شود.
1) تثبیت شیب دامنه‌ها
یکی از کاربردهای وسیع شاتکریت سلح با الیاف در ژانویه 1974 میلادی در طول رودخانه مارپیچی در ایالت واشنگتن که سد کوچکی نزدیک رودخانه بود انجام شد. شاتکریت برای پایا ساختن یک قسمت خراب شده مربوط به شیب صخرة بالای را، آهن (Camas prairie) استفاده شد که کار شامل سنجش، نصب کردن راک بلت‌ها و به کارگیری شاتکریت با حداقل ضخامت 5/2 اینچ ( 63 میلیمتری) می‌شد. سطح درگیر شده در حدود 1550 فوت ( 460 متر) طول و ارتفاع متغیر از 15 تا 45 فوت ( 5 تا 14 متر) و کل سطح هم (6900 یارد مربع (5800 مترمربع) و یک پروژه بزرگ دیگر در پالایشگاه نفت در سوئدانجام شد که در ساحل غربی سوئد بود. در حدود 5380 یارد مربع (4500 مترمربع) از سطح صخره تثبیت گردید.
ـ کاربردهای زیرزمینی منتخب
در دسامبر 1972 شاتکریت الیافی مسیری به طول 40 فوت (12 متر) در راهرو تونل اکتشافی معدن و در پایه کناری سد Rivie در Idaho استفاده شد. ضخامت 3 اینچ (77 میلی متر) بود و مقاومت خمشی 34 روز مربوط به قطعه تیرها 910 پوند بر اینچ مربع (3/6 مگاپاسکال) بود. (روش آزمایش ASTM C78)

- د ستاوردهای جدید :
تقویت شاتکریت با تقویت الیاف فولادی میکروسیلیس
پیشرفتهای زیادی در تکنولوژی شاتکریت در سالهای اخیر بوده است و تا از پراهمیت‌ترین استفاده از بخار سیلیس که در مخلوط ملاط سیمانی وارد شده و الیاف فولادی نیز استفاده می‌شود. بخار سیلیس یا میکروسیلیس یک محصول فرعی از صنعت فلز فراسیلیکون یک محصول فرعی از صنعت فلز فراسیلیکون است و یک پوزولان بسیار خوب است. پوزولان‌ها مواد سیمانی هستند که در طول آبدهی سیمان با هیدروکسید کلسیم واکنش می‌دهد. بخار سیلیس بمقدار زیاد در حدود 8 تا 13 درصد وزن سیمان اضافه شده و شاتکریت موجود دارای مقاومت فشاری دو یا سه برابر مخلوط‌های شاتکریت عادی است. این شاتکریت به شدت محکم، غیرقابل نفوذ و با دوام و پایدار است. مزایای دیگر این شاتکریت شامل؛ کاهش خاصیت ارتجاعی، بهبود مقاومت خمشی، بهبود پیوستگی توده سنگ، قابلیت نگهداری لایه‌هایی تا حدود 200 میلی‌متر ضخیم بعلت وجود چسبندگی شاتکریت، هرچند، در موقعی که از شاتکریت تراستفاده می‌شود این چسبندگی کارائی بتن را کاهش می‌دهد که از مواد نرم کننده و افزودنی‌هایی برای بازسازی این کارائی بتن استفاده می‌شود.

شکل 4 ـ 15 : انواع الیاف موجود در بازار های آمریکا (اعداد بر حسب mm می باشند )- (1992 )

ـ شاتکریت الیافی در سال 1970 مطرح گردید و بعد از آن برداشت متداول در همه جهان نسبت به آن تغییر کرد و جایگزین شاتکریت تقویتی با شبکه‌های مش (شبکه فلزی) گردید.
نقش اصلی که تقویت در شاتکریت بازی میکند این است که مواد ترد و شکننده را به قابلیت کشش ( قابلیت تورق) می‌رساند.
در سال 1993 نتایجی از یک مطالعه نسبتاً وسیع در بین تمام الیاف در شکل 4 ـ 15 نمایش داده شده که نمونه‌هایی از شاتکریت مسلح است و سپس دامنه این آزمایش‌ها مورد مطالعه قرار گرفته. نمونه‌هایی از شاتکریت عادی و مسلح با الیاف فولادی سیلیکافوم توسط شوت کردن و پرتاب کردن روی سطوح قائم ساخته می‌شود که در دو حالت شاتکریت خشک و تر است. همه نمونه‌های تقویت شده با الیاف مقدار معینی الیاف فولادی به صورت یکسان در بردارند ( 600 کیلوگرم بر مترمکعب) مطابق جدول 1 ـ 15. همه نمونه‌ها تحت شرائط رطوبت نسبی کنترل شده خیسانده شده و همه نمونه‌ها 7 روز بعد از پرتاب کردن آزمایش می‌شوند.

جدول 1 ـ 15 : مخلوط طراحی شده شاتکریت با silica fume مسلح با الیاف

این آزمایش نشان داد که افزایش سیلیکافوم یا بخار سیلیس به الیاف در شاتکریت باعث افزایش هر دو مقاومت فشاری و مقاومت خمشی تا حدود 20 درصد در شاتکریت سخت شده شود ـ افزایش قابل توجه در شکل‌پذیری (قابلیت کشش) نیز در همه آزمایش‌ها و نمونه‌های از الیاف تقویتی فراهم می‌آید که با نمونه‌های عادی مقایسه می‌شود. Kompen در سال 1989 آزمایش‌های خمش روی دالهایی از شاتکریت غیرمسلح و شاتکریت مسلح با الیاف فولادی (Ova mix) انجام داد در شکل 5 ـ 15 نشان داده شده است.

شکل 5 ـ 15 : الیاف فولادی "DRAMIX " در آزمایش های خمشی روی دالها
توسط ) Kompen1989 )

شاتکریت تاب فشردگی غیر محدودی دارد که از آزمایش روی نمونه‌های مکعبی به میزان 50 مگاپاسکال را تعیین می‌شود. نتایج این آزمایش‌ها در شکل 6 ـ 15 آورده شده است. ماکسیم مقاومت و استحکام این دالها به ترتیب برای یک صد از حجم الیاف تقریباً 85 درصدو برای 5/1 درصد حجم الیاف تقریباً 185 درصد افزایش نشان می‌دهد.

شکل 6 ـ 15 : منحنی های تاب خمشی برای شاتکریت مسلح و غیر مسلح ( بعد از –Kompen 1989)

قابلیت کشش دالهای تقویت شده با الیاف نیز به ترتیب برای 1 درصد از حجم الیاف تقریباً 20 برابر و برای 5/1 درصد از حجم الیاف تقریباً 30 برابر بیشتر شده است. الیاف فولادی در شاتکریت استفاده می‌شوند تا شکل‌پذیری، سختی، مقاومت در برابر ضربه را افزایش دهد و انتشار ترک را کاهش دهد. الیاف مقدار 1 تا 2 درصد از حجم شاتکریت را در بر می‌گیرند. الیاف اثر کمی بر مقاومت فشاری دارند و تنها میزان کمی مقاومت خمشی را افزایش می‌دهند. آنها ظرفیت باربری را بعد از ترک خوردن بخشی گاهاً و یا پیوسته بهبود می‌بخشند.
ـ الیاف فولادی با چندین روش تولید می‌شود ـ الیاف مفتولی سیمی که از سیم ممتد پوک که پیوسته بریده و جدا می‌شوند تولید می‌شود. الیاف فولادی تحت که از ورق فولادی بریده یا شکافته می‌شود یا توسط فشردگی سیم تولید می‌شود.
ـ الیاف پلی پروپیلن:
الیافی که در شاتکریت استفاده می‌شوند طول آنها از 5/0 تا 5/2 اینچ است. به طور معمول 1 تا 2 پوند از الیاف پلی پروپیلن در هر یارد مکعب از شاتکریت استفاده می‌شود. مزیت عمده این الیاف این است که انبساط و انقباض بتن ناشی از ترک را کنترل می‌کند. اخیراً این الیاف در حدود 10 پوند در یاد مکعب استفاده شده با موفقیت در مورد سختی بالا جوابگو بود. هنگامی که الیاف پلی پروپیلن استفاده شد خطر خاصیت ارتجاعی نیز کمتر شد. بیشترین طول مشخص شده متداول برای الیاف پلی پروپیلن 5/1 اینچ است. هرچند که الیاف بلندتر نیز مشکلی ندارند.
ـ الیاف شیشه
الیاف شیشه‌ای از فلز زیرکونیم قلیایی با مقاومت که شیشه AR است ساخته می‌شوند. در الیاف شیشه‌ای برای تقویت از پشم شیشه استفاده می‌شود که در این حالت از ملاط سیمان پرتلند نباید استفاده شود ـ هنگامی که شیشه‌ای کوچکتر از 0002/0 اینچ می‌شوند آنها معمولاً با هم اتصال داده می‌شود. در داخل اعضایی که قطر آنها 0005/0 تا 05/0 اینچ است بر طول الیاف به طور نمونه 1 تا 2 اینچ است.
ـ مقدار الیاف فولادی:
طول الیاف فولادی در شاتکریت به طور نمونه 1 اینچ و اما اغلب در حد فاصل تا 5/1 اینچ است. الیاف باید حداقل اینچ بیشتر از مقدار قطر بزرگترین اندازه مصالح دانه‌ای باشد. الیاف کوتاهتر به راحتی داخل سیستم پمپ می‌شوند. هرچند برای کارائی معادل نیاز خواهیم داشت ـ نسبت الیاف داخل شاتکریت بین 5/0 تا 2 درصد ازحجم است.

ـ روش جدید استفاده از الیاف فولادی دوبل به صورت قلابی (لنگر ی شکل)
چکیده مطلب:
تغییر شکل‌پذیری بالا و معین شاتکریت از الزاماتی است که درتعمیر، نوسازی، تثبیت شیب‌ها، نگهداری زمین و صخره‌ها و نیز کاربردهای دیگر باید رعایت شود که در این صورت از الیاف فولادی در شاتکریت استفاده می‌شود که روز به ر

دانلودمقاله شرح بیماری

اختصاصی از زد فایل دانلودمقاله شرح بیماری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

ایدز عبارت‌ است‌ از بوجود آمدن‌ ضعف‌ عمده‌ در دستگاه‌ ایمنی‌ بدن‌ (نقص‌ ایمنی‌). این‌ امر باعث‌ کاهش‌ توانایی‌ بدن‌ در مقابله‌ با عفونتها و توانایی‌ سرکوب‌ سلول‌های‌ غیرطبیعی‌ مثل‌ سلول‌های‌ سرطانی‌ می‌شود. ویروس‌ ایدز سلول‌های‌ ایمنی‌ موجود در خون‌ (لنفوسیت‌ها) و سلول‌های‌ ایمنی‌ موجود در بافت‌ها مانند مغز استخوان‌، طحال‌، کبد و گره‌های‌ لنفاوی‌) را درگیر می‌سازد. این‌ سلول‌ها در تولید پادتن برای‌ مقابله‌ با بیماریها و سرطانها نقش‌ دارند. در مجموع‌ باید گفت‌ که‌ ایدز یک‌ نوع‌ نقص‌ ایمنی‌ ثانویه‌ است‌ که‌ در سیر عفونت‌ با ویروس‌ ایدز ایجاد می‌شود.

علت بیماری
عامل بیماری ایدز یک نوع ویروس از گروه رترو ویروسها است که باعث کاهش توانایی سیستم ایمنی بدن میزبان می‌شود. علایمی که ما در بیماری ایدز می‌شناسیم مربوط به بیماریهایی است که در اثر نقص دستگاه ایمنی بدن تولید می‌شوند. در اکثر بیماریهای ویروسی وضع به این منوال است که سلولهای مملو از ویروس ویروسها را آزاد کرده و این ویروسها خود را با پادتنهای آماده مواجه می‌بینند. در چنین وضعی بیماری شخص برطرف می‌شود. اما در مورد ویروس ایدز وضع به گونه‌ای دیگر است.
در اینجا اولین ویروسی که وارد اولین سلول میزبان می‌شوند از حمله پادتنها در امان می‌مانند. ویروسهای جدیدی که از سلول خارج می‌شوند بعضا توسط پادتنها خنثی می‌شوند اما ژنهای اولیه در درون سلول میزبان به تولید ویروس ادامه می‌دهند. ممکن است که ویروس در بدو ورود به سلول میزبان به صورت غیر فعال درآید و بعد از گذشت چندین سال به مساعد شدن اوضاع فعالیت بیماریزایی خود را آغاز کند. این ویروس دستگاه ایمنی بدن را تضعیف می‌کند و در این یک سرماخوردگی ساده هم می‌تواند برای شخص مشکل ساز باشد.
سیر بیماری و علایم آن
ابتلا به بیماری ایدز در اغلب موارد با عوارض ساده‌ای مانند اسهال ، خارش پوست و افزایش خفیف حرارت بدن شروع می‌شود. این عوارض پس از چند هفته خودبخود برطرف می‌شود و شخص خیال می‌کند که به سرماخوردگی دچار بوده است. از آنجا که ساخته شدن پادتنهای موثر حدود 14 روز طول می‌کشد دراین زمان جدال بین ویروسها و پادتنها در جریان است. پس از سپری شدن این مرحله دورانی فرا می‌رسد که حال شخص بیمار خوب می‌شود اما در خون او پادتن ضد ایدز را می‌توان تشخیص داد و از خون وی ویروس ایدز را بدست آورد.
لنفوسیت T4 که مبتلا شده است شروع به تقسیم می‌کند همین امر باعث تورم غدد لنفاوی می‌شود. تورم غدد لنفاوی گاه ماهها یا سالها بعد از ابتلای اولیه پدیدار می‌شود و می‌تواند مدتها به همان حال باقی بماند. در بسیاری از موارد هم ناراحتیهای جدی دیگری به آن اضافه می‌شود. بیماران اکثرا به شدت لاغر می‌شوند چون دیواره روده آنها مواد غذایی را بطور کامل جذب نمی‌کند. در اروپا که تغذیه مردم رضایت بخش است کم شدن وزن چندان مخاطره آمیز نیست. اما در بعضی کشورهای جهان سوم که مردم با سوء تغذیه دست به گریبانند کاهش وزن فرد را نحیف می‌کند.

عرق کردن در شب و احساس خستگی ، التهاب بیضه‌ها از سایر علایم این بیماری است. مرحله بعدی که در آن تصویر نهایی بیماری ایدز به نمایش گذاشته می‌شود حاصل از درهم شکسته شدن کامل سیستم دفاعی بدن است. تعداد سلولهای لنفوسیت T4 به شدت کاهش یافته است و در این حالت انواع بیماریهای باکتریایی ، ویروسی و انگلی قادر هستند که فرد مبتلا را از پای بیاندازند.

عوامل تشدید کننده بیماری
• تماس‌ جنسی‌ با افراد آلوده‌. همجنس‌بازها در معرض‌ بیشترین‌ خطر هستند.
• بی‌بند و باری‌ جنسی‌
• استفاده‌ از سرنگهای‌ آلوده‌ برای‌ تزریق‌ مواد مخدر
• تزریق‌ خون‌ یا فرآورده‌های‌ خونی‌ آلوده‌
• مواجهه‌ کارکنان‌ بیمارستانها و تکنسینهای‌ آزمایشگاهی‌ با خون ‌، مدفوع‌ ، یا ادرار افراد آلوده‌ به‌ ویروس‌ ایدز.
پیشگیری‌
• از تماس‌ جنسی‌ با افراد آلوده‌ یا افرادی‌ که‌ مواد مخدر تزریقی‌ مصرف‌ می‌کنند خودداری‌ شود.
• از کاندوم‌ استفاده‌ شود.
• از بی‌بندوباری‌ جنسی‌ خودداری شود.
• خون‌ یا فرآورده‌های‌ خونی‌ باید از لحاظ‌ آلودگی‌ بررسی‌ شده‌ باشد.
تشخیص بیماری
تشخیص این بیماری از طریق آزمایش خون امکان‌پذیر است. خوشبختانه در کشور ما این آزمایش به صورت رایگان انجام می‌شود تا افراد مختلف از سلامتی خود اطمینان حاصل کنند.
درمان
در حال‌ حاضر داروها در معالجه‌ عفونت‌ ایدز مؤثر نیستند. برای‌ مقابله‌ با عفونت‌ها یا پیشگیری‌ از آنها ممکن‌ است‌ آنتی‌بیوتیک‌ تجویز شود. داروهای‌ ضد ویروسی‌ مانند دیدانوزین ، استاوودین ، زالسی‌ تابین‌ ، زیدوودین و نیز داروهای‌ مهارکننده‌ پروتئاز در درمان‌ عفونت‌ با ویروس‌ ایدز مورد استفاده‌ قرار می‌گیرند و ممکن‌ است‌ پیشرفت‌ بیماری‌ را به‌ تأخیر اندازند. تجویز آنها باید توسط‌ پزشکان‌ با تجربه‌ انجام‌ پذیرد. با این‌ داروها (مثل‌ زیدووین‌) می‌توان‌ انتقال‌ عفونت‌ به‌ نوزادان‌ مادران‌ حامله‌ را کاهش‌ داد. تحقیقات‌ زیادی‌ در رابطه‌ با داروهای‌ جدیدتر و واکسن‌ آن‌ از طریق مهندسی ژنتیک در دست‌ انجام‌ هستند.

درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
• اگر شما یا یکی‌ از اعضای‌ خانواده‌تان‌ علایم‌ عفونت‌ ایدز را دارید.
• اگر پس‌ از تشخیص‌، علایم‌ یک‌ عفونت‌ دیگر ظاهر شوند (تب‌، سرفه‌، یا اسهال‌).
• اگر دچار علایم‌ جدید و غیر قابل‌ توجیه‌ شده‌اید. داروهای‌ مورد استفاده‌ در درمان،‌ عوارض‌ جانبی‌ بسیاری‌ دارند.
معرفی
اچ آی وی ویروسی است که به بیماری مرگبار ایدز منجر می شود. این ویروس با حملات بی امان خود سیستم دفاعی بدن را چنان تضعیف می کند که حتی کوچکترین عفونت ها جان بیمار را به خطر می اندازند.
تاکنون دست کم 28 میلیون نفر در سراسر جهان در اثر ابتلا به ایدز در گذشته اند.
در حالی که 20 سالی است از شناسایی اچ آی وی می گذرد، هنوز هیچ واکسنی برای اچ آی وی و معالجه ای برای ایدز کشف نشده است. با این حال نسل تازه داروها، طول عمر افراد آلوده به اچ آی وی را به طور چشمگیری افزایش می دهد.
برای آگاهی از چگونگی حمله ویروس اچ آی وی و نحوه مبارزه داروها با آن راهنمای سمت راست را کلیلک کنید.
ویروس اچ آی وی

اچ آی وی (Human Immunodeficiency Virus) به سیستم دفاعی، یعنی دقیقا همان سیستمی که معمولا در مقابل عفونت ها از بدن دفاع می کند، هجوم می برد.
این ویروس به یک نوع خاص از گلبولهای سفید خون به نام "سی دی 4 +" حمله می کند. اچ آی وی این سلول را ربوده، ژن های خود را وارد دی ان ای آن می کند، و از آن برای تولید ذرات ویروسی بیشتری استفاده می کند. این ذرات سپس سایر سلول های سالم سی دی 4 + را آلوده می کنند.
آن دسته از سلول های سی دی 4 + که میزبان ویروس اچ آی وی هستند در نهایت از بین می روند. نحوه نابودی این سلول ها هنوز برای دانشمندان مجهول است.
با کاهش شمار سلول های سی دی 4 + توانایی بدن برای مبارزه با بیماری ها افت می کند و به تدریج به سطحی خطرناک می رسد. از این مرحله به بعد بیمار به ایدز (Acquired Immune Deficiency Syndrome) مبتلا شده است.
اچ آی وی نوع خاصی از ویروسی به نام "رتروویروس" (retrovirus) است. هرچند این رتروویرسها نسبت به ویروس های معمولی ارگانیسم ساده تری دارند، اما از میان بردن آنها دشوارتر است.
ژن های رتروویروسها در داخل دی ان ای سلول ها لانه می کنند. به این ترتیب هر سلول جدیدی که از سلول میزبان تکثیر شود حاوی ژن های این ویروس خواهد بود.
رتروویروس ها همچنین ژن های خود را با ضریب خطای بالا در سلول میزبان کپی می کنند. توام شدن این خصیصه با سرعت بالای تکثیر اچ آی وی ، باعث می شود این ویروس با همان سرعتی که منتشر می شود، تعییر شکل نیز بدهد.
علاوه بر این، "پوششی" که ذرات ویروس اچ آی وی در آن محفوظ است، جنسی مشابه سلول های بدن دارد که باعث می شود سیستم دفاعی بدن نتواند ذرات ویروس را از سلول های سالم به راحتی تشخیص دهد.
شرح تصویر
اچ آی وی چگونه تکثیر می شود:
1- ویروس خود را می چسباند: خوشه های پروتئینی در سطح بیرونی ذرات ویروس، به دریافت کننده های پروتئینی "سی دی 4 +" سلول مقصد "ملحق" می شوند.
2- ژن ها کپی می شوند: ویروس اچ آی وی نمونه ای از اطلاعات ژنتیکی خود را کپی می کند.
3- تکثیر: ویروس این کپی از ژن ها را وارد دی ان ای سلول میزبان می کند. وقتی سلول میزبان شروع به تکثیر می کند، بخشهای تشکیل دهنده ویروس اچ آی وی را هم تکثیر می کند.
4- ویروس جدید آزاد می شود: بخشهای تشکیل دهنده ویروس اچ آی وی در نزدیکی جداره سلول جاسازی می شوند. آنها یک "جوانه" را تشکیل می دهند که از سلول جدا می شود و به یک ذره جدید اچ آی وی تبدیل می شود.
آلودگی
ویروس اچ آی وی در خون، مایعات تناسلی افراد و همینطور شیر مادر آلوده یافت می شود.
این ویروس همراه با این مایعات وارد بدن دیگران می شود.
راه های سرایت اچ آی وی:
- آمیزش جنسی با فرد آلوده بدون رعایت اقدامات پیشگیرانه
- استفاده اشتراکی از سرنگ آلوده یا ابزاری که برای سوراخ کردن اعضای بدن استفاده می شود و آلوده هستند
- از طریق خون آلوده
- در معرض تماس قرار دادن زخم یا بریدگی در بدن با مایعات آلوده به اچ آی وی
- نوزادان مادران آلوده ممکن است در دوران جنینی، هنگام تولد یا از طریق تغذیه از شیر مادرآلوده شوند
ویروس اچ آی وی در بزاق دهان شخص آلوده وجود دارد، اما میزان آن کم تر از حدی است که بتواند بیماری را منتقل کند.
زمانی که مایعات حامل ویروس خشک شده باشد، خطر انتقال ویروس نزدیک به صفر خواهد بود.
برای پیشگیری از انتقال اچ آی وی، بهترین راه خودداری از برقراری رابطه جنسی با فرد آلوده به ایدز و استفاده از کاندوم های جنس "لاتکس" (نوعی پلاستیک) است.
ذرات با ابعاد اچ آی وی نمی توانند از کاندوم لاتکس عبور کنند و اگر به درستی و به طور منظم استفاده شوند شیوه کاملا موثری در کاهش خطر انتقال بیماری محسوب می شوند.
هرچند تنها شیوه صد در صد موثر خودداری کامل از آمیزش جنسی است.
معتادان تزریقی می توانند با خودداری از مصرف سرنگ های مشترک خطر آلودگی به اچ آی وی را کاهش دهند
توهمات پیرامون اچ آی وی
آی وی به طرق زیر غیر قابل سرایت است
- از طریق هوا، سرفه و عطسه
- از طریق بوسیدن، تماس پوستی یا دست دادن
- از طریق استفاده مشترک از لوازم آشپزی مانند دیگ و چاقو
- از طریق تماس با صندلی توالت
- از طریق حشرات، نیش یا گاز حیوانات
- از طریق شنا در استخرهای عمومی
- از طریق خوردن غذایی که توسط فرد آلوده به اچ آی وی تهیه شده باشد
مراحل ابتدایی
حدود نیمی از افرادی که تازه به اچ آی وی آلوده می شوند در عرض دو تا چهار هفته به علائمی شبیه آنفولانزا مبتلا می شوند. این علائم شامل تب، خستگی، ناراحتی پوستی، درد مفصل، سردرد و تورم در غدد لنفاوی است.
نمودار سمت چپ فرآیند تدریجی آلودگی به اچ آی وی را نشان می دهد. واحد شمارش گلبولهای سفید سی دی 4 + برابر با تعداد آنها در یک میلیمتر مکعب خون است. با پیشرفت ویروس از تعداد آن کاسته می شود.
یک سیستم دفاعی سالم دارای 600 تا 1200 سلول سی دی 4 + در میلیمتر مکعب است. اگر این رقم به 200 عدد کاهش یابد، بیمار مبتلا به ایدز محسوب می شود.
"بار ویروسی" شمار ذرات ویروسی در میلیمتر مکعب است. در مراحل ابتدایی، این رقم با تکثیر سریع ویروس در خون به اوج می رسد.
در برخی از افراد آلوده به اچ آی وی سالها طول می کشد تا بیماری ایدز ظاهر شود و در این مدت آنها احساس سلامت کرده و هیچ علائم بیرونی حضور این ویروس در آنها دیده نشود.
در سایر افراد آلوده به اچ آی وی ممکن است علائمی مانند کاهش وزن، تب و عرق، کهیر و برای مدتی کوتاه پاک شدن حافظه نمود کند.
آزمایش های اچ ای وی:
- در جریان عمومی ترین آزمایش برای تشخیص اچ آی وی، یک نوع خاص از پادتن ها یا همان پروتئین های ضدبیماری ردیابی می شود
- با این که پادتن ها در واکنش به حضور اچ آی وی در بدن تولید می شوند، اما این اتفاق شش تا دوازده هفته پس از آلودگی رخ می دهد
- در حالی که این پادتن ها در مبارزه با ویروس چندان موثر نیستند، اما به عنوان نشانه وجود ویروس در بدن قابل اعتماد هستند
- در چند هفته ای که ردیابی آلودگی بی ثمر و جواب آزمایش منفی است، فرد آلوده می تواند ویروس را به سایرین منتقل کند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   16 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله نما

اختصاصی از زد فایل دانلودمقاله نما دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

نماز و یاد خدا
خداوند به حضرت موسی(ع) می فرماید:
« اَقِمِ الصَّلوة لذکری – برای یاد من نماز به پا دار».(طه/24).
ذکری قلبی با روشی مخصوص یاد خداوند و با شیوه ای ابتکاری که اعضای بدن انسان از موی سر تا نوک پا در آن نقش دارند. هنگام وضو که مقدمه ای برای شروع نماز است، هم روی سر را مسح می کنیم هم روی پا را؛ هنگام سجده هم پیشانی بر زمین نهاده می شود هم انگشت پا؛ هم زبان حرکت می کند و هم دل به یاد اوست. در نماز چشم ها باید به محل سجده به حال نیمه باز دوخته شود. اگر خودتان بیشتر فکر کنید در می یابید که در نماز همه اعضا به نحوی در خدمت یاد خدا هستند.

نماز و تشکر
یکی از اسرار نماز تشکر از ولی نعمت است. قرآن می فرماید:
« عبادت کنید پروردگاری را که شما و نیاکان شما را آفرید. هستس شما و همه از اوست ».
در سوره کوثر می خوانیم : « ما به تو کوثر دادیم و خیر زیاد عطا کردیم پس نماز بخوان ». یعنی به شکرانه عطایای ما نماز به پا دار.
نماز بهترین نوع شکرگزاری است که شیوه آن را خداوند تبیین نموده و تمام اولیاء هم آن شیوه را به کار گرفته اند. تشکر از ولی نعمت یک ارزش است و نماز تشکری است هم عملی، هم زبانی و هم دائمی.

نماز و قیامت
مردم نسبت به رستاخیز و معاد چند دسته هستند:

1- به قیامت شک دارند: « ان کنتم فی ریب من البعث »
2- به قیامت گمان دارند : « یظّنون انّهم ملاقوا الله »
3- به قیامت یقین دارند : « و بالاخرة هم یوقنون »
4- منکر قیامت هستند : « و کنا نکذب بیوم الدّین »
5- به آن ایمان دارند ولی فراموش می کنند : « نسوا یوم الحساب ».

قرآن کریم برای رفع شک استدلال کرده و از مومنین و گمان دارندگان با (تفاوت ها) ستایش کرده و از منکران خواسته است که دلیل و برهان بیاورند. و برای گروه پنجم تذکراتی داده که انسان فراموش نکند. نماز هم شک زدایی می کند و هم غفلت ها را به «یاد» تبدیل می کند.
در نماز با گفتن جمله «مالک یوم الدین»، در هر شبانه روز حداقل ده بار مسأله قیامت را به خود تذکر می دهیم و تلقین می کنیم.
ابعاد معنوی و محتوایی نماز

نماز و صداقت
کسی که دیگری را دوست دارد سخن گفتن با او را هم دوست دارد. آنها که با زبان مدعی خداخواهی و خدا دوستی اند و لی علاقه ای به نماز ندارند در ادعای خود صداقت ندارند. نماز ملاک و میزان مقدار تعهدی است که انسان در اظهارات خود دارد. به همین دلیل نماز منافق همچون سایر اعمالش همراه با صداقت نیست.

نماز و تجملات
علاوه بر حضور قلب و خشوع معنوی و توجه کامل که سفارش اسلام و از علائم مومن است و اهمیت آن تا آن جاست که اگر نمازی با توجه خوانده نشود قبول نمی شود و از نماز همان مقداری مورد قبول است که با حضور قلب باشد؛ ولی با این همه ، اسلام سفارش کرده است که نماز با بهترین لباس از نظر پاکی و نو بودن همراه با عطر و گلاب و وقار و آرامش انجام گیرد. تا جایی که بعضی به امام سجاد(ع) که به سوی مسجد می رفت گفتند : گویا منزل عروسی می روی !
امام فرمود : ملاقات با خالق زیبایی ها دارم. ( حلیة المتقین/علامه مجلسی).

نماز یک معامله پر سود
خداوند می فرماید : « اذکرنی اذکرکم ». یعنی : شما مرا یاد کنید من هم شما را یاد می کنم.
یاد ما برای خداوند سودی ندارد ولی یادی که خداوند از ما می کند لطفش را نصیب ما می گرداند، لغزش ما را می بخشد، دعای ما را می پذیرد، مشکل ما را حل می کند و ... لطف او برای ما بی نهایت ارزش دارد. پس در نماز که ما یاد خدا می کنیم متاع کم ارزشی را داده و در عوض متاع بسیار با ارزشی را گرفته ایم.
ما از کسی یاد کرده ایم که او به یاد ما نیاز ندارد : « ان الله لغنی عن العالمین ». یعنی : خداوند از تمام جهانیان بی نیاز است. ولی بدینوسیله یاد خداوندی را به سوی خود جلب کرده ایم که در حقیقت تمام کمالات را دریافت کرده ایم. و این معامله پر سودی است( البته برای بعضی ها! ) که خداوند ما را به آن دعوت کرده است.

بخش دوم: تاریخچه نماز در ادیان دیگر

نماز در برخی ادیان غیروحیانی
از آن جایی که خداوند سرشت انسان را خداپرست آفریده و خداشناسی و خدا گرایی فطری است، لذا بشر در طول تاریخ همواره به دنبال پرستش و عبادت معبودی بوده است که مظهر و نمود عینی آن ، در ادیان الهی ، در نماز تجلی یافته است. باید گفت که مسأله نیایش به ویژه نماز مخصوص ادیان وحیانی نبوده بلکه در ادیان غیر وحیانی یا غیر الهی هم مطرح بوده که به برخی از آن ها اشاره می شود.در تاریخ ، در مواقعی که در دیر یا صومعه ی تبتیان جشن معینی برپا می شد ، زوار از هر طرف به آن جا روی می آوردند و هدایایی مثل قماش ، کره و ... برای راهبان می آوردند ودر آن جا چند روز اقامت کرده ، به طواف و نماز و دعا و رقص مشغول می شدند و پس از یک سلسله مراحل سحر آمیز به سرزمین خود برمی گشتند و نیز یادآور شده بعد ازاین که امپراتوری مغول از دیار چین محو و منقرض گردید، یکی از راهبان تبتی به نام تسونگ- خا-پا در صدد اصلاحاتی در دین «لاما» برآمد و شریعتی بنیان نهاد که به نام «معبد زرد» موسوم است . این اصلاح مذهبی انتظامات دیر ها را شدید تر و سخت تر گرداند و استعمال نوشابه ها به کلی حرام و عبادت و نماز ها بیشتر معمول گردید .طبق آماری که جان ناس در کتاب تاریخ ادیان خود می آورد ، تعداد معابد مذهبی شینتو در سال 1945 میلادی، به بیش از یکصد هزار می رسید. این معابد هرکدام دارای صحن و حیاطی بودند و در ضلع مرکزی مدخل ورود و دروازه ی معروف شینتو توری گشوده شده بود.این دروازه ها ، بناهایی مقدس شمرده می شدند و زائران پاکنهاد ازآنجا می گذشتند و به ضریح مرکزی راه می یافتند. شخص زائر در آنجا بعد از شست وشوی دست و دهان ، دست هارا به علامت استرحام به سبک مخصوص ژاپنی ها با یکدیگر جفت کرده ، تعظیمی می کرد و سپس زنگ را می نواخت وبا خضوع و خشوع هدایایش را در محل مخصوص می گذاشت. پس از دعا ونیایش ، در حال رکوع به تفکر و مراقبه مشغول می گردیدو سپس با همان سکون و ادب مراجعت می کرد ودر عبور از دروازه با تعظیم خارج می گردید.
درباره کنفوسیوس آمده است که او به پیامبری اش و این که به او وحی می شده است ، اشاره ای نکرده است و در واقع بیشتر حکیم بوده تا این که مرد دین باشد ، ولی با این همه اعتقاد او به امور مذهبی محدود به نوعی خودداری و احتیاط است و چه در اعتقادات نفسانی و چه در اعمال ظاهری وی ، پیوسته روح ایمان یعنی یک حقیقت مذهبی نمودار است.او نماز می خواند ، در حالی که ساکت بوده ، حرف نمی زده است. برخلاف عادت مردم در زمان خودش و زشت می دانست نماز بخواند تا این که خداوند اورا ببخشد و یا نعمتی به او بدهد، زیرا او معتقد بود نماز هدفی جز تنظیم سلوک افراد و الفت میان آن ها نمی باشد. همچنین در مورد مذهب او آمده است که وقتی او به سختی بیمار شده بود و شاگردش«تسو – یو» رخصت طلبید تا برای شفای او نماز بخواند ، او به طفره گفت:آیا آمادگی چنان که باید دارید؟ تسو – یو گفت: آری و درکتاب دعا آمده است به ارواح زبرین و ارواح زیرین نماز آورید. کنفوسیوس بی درنگ گفت: نماز من باید راهی بس دراز بپیماید. از مطالب فوق چنین می توان برداشت نمود که مسأله عبادت و پرستش ، در طول تاریخ همیشه همراه بشر بوده است، چون این امر ریشه در سرشت و فطرت انسان داشته و نماز هم به عنوان عبادت خاص از مصادیق همان عبادت و پرستش بوده که تمامی انسان ها در طول تاریخ آن را به گونه ای مخصوص اقامه می کردند.

نماز در آیین یهود
قرآن کریم متقن ترین منبعی است که از گذشتگان خبر می دهد و درآن شواهدی درباره نماز درشریعت حضرت موسی آمده است.وقتی حضرت موسی(ع) در راه رسالت الهی با همسرش از وطن هجرت نمود و سر به بیابان گذاشت ودر تاریکی وظلمت شب، به طوفان و باران برخورد کرد وبه خاطر سختی ها و مشکلات فراوان دستخوش اضطراب وناراحتی گشت، پروردگار مهربان برای آرامش او به او وحی نمود که:«همانا من الله هستم و معبودی جز من نیست، پس مرا عبادت کن و نماز رابرای یاد من به پادار.»در این آیه پس از بیان عبادت خدای یکتا به حضرت موسی (ع)مسأله نماز یادآوری شده است.درآیه دیگری به موسی و برادرش هارون دستور داده شده که:«...شما و پیروانتان در مصر منزل گیرید وخانه هایتان را قبله و معبد قرار دهید و نماز بپادارید...». در این آیه هم خطاب به موسی(ع) و هارون به پاداشتن نماز مطرح گردیده است. درتأیید این مطالب که یهودیان باید نماز هایشان را درمعابدشان اقامه کنند درکتاب«گنجینه تلمود»آمده است که:«علاوه بر عبادتها و نمازهای فردی و خصوصی که انسان به وسیله آن حاجات خود را ازخدا می طلبد ، نمازهای جماعتی نیز هستند که افراد موظف هستند در آن شرکت جویند.»ودرتاریخ ادبی و فکری قوم یهود، کتاب تلمود بزرگترین و جامع ترین کتاب شمرده شده است.این کتاب درقرن پنجم میلادی توسط«یوخاس» فردی که از روحانیون یهود وبا همکاری کاهنان یهودی ، باترکیب و تلفیق دو کتاب میشنا و گبارا و چند کتاب کوچک دیگر ،تدوین گردید و این کتاب ترکیبی را تلمود خواندند.
در باره برگزاری نماز جماعت در کنیسه نیز گفته شده است :«هرآن کس که در شهر او کنیسه ای وجود دارد و برای خواندن نماز به آن جا نمی رود وی را «همسایه بد»می خوانند وبه شدت ، این همسایگان بد را مورد نکوهش و مذمت قرار می دهند .» در روایتی هم که ازائمه (ع) به ما رسیده وجود نماز را در این شریعت آسمانی تأیید می کند؛از جمله ، روایتی است در ارشادالقلوب دیلمی که می گوید:«خداوند سبحان به موسی بن عمران (ع) وحی فرمود:ای موسی... اگر ببینی آن کسانی را که نماز می خوانند درتاریکی شب و خود را به من نزدیک می نمایند به حدی که گویی مرا می بینند و با من سخن می گویند ، من به آن ها جلال و عزت می دهم.» همچنین در روایتی از امام باقر(ع) نقل شده است که فرمودند:« خداوند به موسی (ع) وحی کرد می دانی چرا از میان بندگانم ترا برای شنیدن کلامم به طریق مستقیم انتخاب کردم؟گفت:خیرای پروردگارم.خطاب رسیدبه خاطر این که در عبادت و بندگی همانندت را نیافتم که نسبت به من در نفس خود به این اندازه با تواضع باشد.ای موسی تو بنده ای هستی که درپیشگاه من به وقت نماز صورت بر خاک می گذاری.» از دقت در روایات می توان چنین نتیجه گرفت که نماز یکی از دستورات ضروری و با اهمیتی بوده است که توسط حضرت موسی(ع) از طرف خداوند به مردم ابلاغ شده است. یهودیان در شبانه روز ۳مرتبه نماز می خوانند که آنهارا نماز صبحگاه ،نیمروز و شامگاه می گویند.و همچنین نمازشان دارای مقدماتی است ،ازجمله این که : در حال جنابت نمی توان نماز خواند و بدن و لباس باید از هرگونه کثافت و پلیدی پاک باشد.آنان دستها و صورت را به عنوان وضو شسته و به طرف بیت المقدس ایستاده و با خضوع و خشوع نماز می خوانند. از مجموع آن چه گفته شد به خوبی می توان دریافت که نماز در آیین یهود از دستورات قطعی و واجبی بوده که توسط حضرت موسی(ع) به مردم ابلاغ شده است و خود آن حضرت اهتمام زیادی بر انجام آن داشته اند.

نماز در آیین مسیحیت
قرآن در آیات متعددی چندین بار از حضرت عیسی(ع) سخن به میان آورده است.آنگاه که مریم پاکدامن به قدرت و معجزه خداوندی بدون داشتن همسر حامله گردید و فرزندش حضرت عیسی(ع) را به دنیا آورد ، این وضع موجب شگفتی و حتی باعث تهمت ناروا به او گردید که این هنگام مریم به فرمان خدا سکوت کردو تنها کاری که اشاره به نوزادش کرد و افراد ماجراجو را به اطراف گهواره عیسی(ع)ارجاع داد.اما این کار بیشتر تعجب آن هارا برانگیخت و برخی آنرا حمل بر سخریه گرفته و خشمناک شدند ، ولی این وضع چندان به طول نکشید ، چرا که آن نوزاد ربان به سخن گشود و گفت :«به درستی که من بنده خدایم که به من کتاب داده و مرا پیامبر قرار داده است. مرا هرکجا باشم مایه برکت قرار داد وتا زنده ام به زکات و نماز سفارش کرد.» دراین آیات حضرت عیسی(ع) پس از بیان این که فرستاده خداست و کتاب آسمانی به او داده شده ازمیان برنامه ها، توصیه به نماز و زکات را مطرح می کند آن هم با این بیان:مادامی که زنده باشم ،واین به خاطر اهمیت فوق العاده این دو برنامه است چرا که این دو ، رمز ارتباط خالق و خلق است. در مورد خود مریم نیز در قرآن آمده است:«ای مریم ! برای پروردگارت خضوع کن و سجده به جا بیاور و با رکوع کنندگان رکوع نما.»این آیات به خوبی مؤید این مطلب می باشد که در شریعت آسمانی حضرت عیسی(ع) نماز و اقامه آن ، از واجبات مهمی بوده که از طرف خداوند از ابتدای تولد به آن حضرت توصیه شده بود و مادرش حضرت مریم(ع) از طرف فرشتگان امر به اقامه نماز شده بود.
دکتر احمد شبلی در کتاب مقارنة الادیان خود می گوید :«مهم ترین عبادت نزد مسیحیان روزه ونماز است، ولی محمدوده آن متفق علیه نیست. بسیاری از مسیحیان معتقدند که انتظامات و قانون در روزه و نماز توجیه اختیاری است نه اجباری. اما نماز، پس هفت نماز در روز و شب دارند که عبارتند از :نماز صبحگاهان و نماز ساعت سوم و ششم نهم و یازدهم و دوازدهم و نیمه شب، و اهتمام و توجه آنان به نماز ، بیشتر از روزه است و نماز، ترتیبی خاص ندارد.» مسیحیان در روز یکشنبه در کلیسا، جلسات دعای دسته جمعی تشکیل می دهند.بعلاوه، روحانیون و وابستگان آنان دعاهایی دارند و معتقدند که باید دعا کنند و با دلی پاک ، حاجات خود را از خدا بخواهند. با وجود این ، آخرین نمازی را که مسیح با حواریون به جای آورد ، بهترین صورت دعا می دانند و این دعا یا نماز، مشتمل بر تمجید خداست و آنگاه شش فقره آن به بیان حاجات که طلب نان روزانه، یکی از آنهاست، اختصاص دارد و پس از اظهار حوائج، باز به تسبیح مقام ربوبیت می پردازند. در قاموس کتاب مقدس در مورد کیفیت نماز عیسویان آمده است :«اما لازم به ذکر است که وضع هیئت بدن در قیام و قعود نزد عیسویان مراعات نمی شود و دارای اهمیت نمی باشد که شخص نماز گزار در قیام باشد یا در قعود یا در رکوع یا در سجود ، با چشم های بسته یا گشاده بلکه قصد کلی ، نیت خالص و پاکی و طهارت فکر می باشد و البته باید ملتفت این معنی نیز شد که استجابت دعا یا نماز البته به کثرت کلمات مکرر و طولانی نماز نیست، بلکه بهترین نماز آن است که مختصر و مفید و با نهایت گرمی و حرارت تقدیم شود.»مسیحیان کتاب مخصوصی برای نماز دارند و بر حسب آن چه در آن مکتوب است نماز باید بخوانند و اما درباره نماز ارتجالی (فرادی) که شخص نماز گزار به خودی خود نماز کند این است که افکار و خواسته های مخصوص خود را به نوع مخصوص در حضور خالق خود می آورد و البته در این صورت با اختلاف ظروف و حرارت نفس نماز گزار ، تفاوت کلی خواهد داشت و به هیچ وجه مقید به قیود مخصوص نخواهد بود.در پایان باید گفت صرف نظر از بعضی تحریفات و اضافاتی که در کتاب آسمانی انجیل شده وبه حضرت عیسی (ع) نسبت داده شده است، نماز در این شریعت الهی ، جایگاه خاصی داشته و از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است و نمی توان منکر اصل نماز در شریعت آسمانی عیسی(ع)شد و از دیدگاه اسلام حضرت مسیح(ع) یکی از پیامبران بزرگ الهی است.

بخش سوم: اهمیت نماز در اسلام

الحمد الله رب العالمین والعاقبة للمتقین والصلوة والسلام علی نبینا محّمد وعلی اله واَصْحابِه اَجْمَعِین اَما بعد.
نماز مهمترین واساسی‌ترین عامل ارتباط بنده با خداوند خویش است که هرفرد مسلمان روزانه 5مرتبه در بارگاه احدیت اعلام بندگی نموده وتجدید پیمان مینماید وجبین به زمین می‌ساید وبه بردگی وعجز خویش اعتراف می کند پیمانی که از ژرفای وجود آدمی نشاُت می گیرد و از اعماق وجود ودرنهایت شوق و اشتیاق اداِء شود او را با ذات احدیت مرتبط می سازد نماز بزرگترین عامل اصلاح جامعه وبزرگترین عامل باز دارنده از جرایم وگناهان می باشد زیرا که خداوند متعال می‌فرماید ((………واَقِمَ اَلْصَلوةاِنَ اَلْصَلوة تنهی عن الفحشاء والمنکر ؛؛
جایگاه نماز
بعد از به زبان آوردن شهاد تین نخستین جایگاه به نماز اختصاص داردکه هرفردبایدبه فرضیت آن عقیده وایمان داشت عملاً به ادای آن بایبندباشد. برواضح است که درجامعه ی اسلامی برترین وبالاترین جایکَاه احکام دینی به نمازاختصاص داردکه بایدٍ آحادمردم به آن توجه ویزه ای مبذول دارنددرقرآن کریم آیات بیشماری بیرامون اهمیت نماد وعقوبت تارکین آن واردشده است که ذکرهمه انهامجال این مختصرخارج است وفقط به بیان برخی ازآنها بسنده می شود.
فضلیت واهمیت نماز درقرآن وحدیث
1.قدافلح المؤمنون الذین هم فی صلاتهم خاشعون حقیقتاً مؤمنان رستکَارشدندآنان که در نمازشان خاشع ومتواضعند.
2.بامبر اکرم(ص)فرمودند:کسی که برای انحام نماز فرض مواظبت نمایدو ارکان وشرایت آنرادرست
بجا آوردوبا جماعت بخواند در روزقیامت نماز نور روشنایی ودلیل وبرهان ایمان داری و
وسیله ىنجات ورهایی اوازعذاب الهی اوخواهد بود و کسیکه بر انجام نمازهای فرض مواظبت ننماید.
ونماز نخوانده باشد او هیج نوری ندارد و بی نصیب از هر نور و وسیله ی نجاتی وازهمراهان قارون , فرعون,هامان وابی بن خلف خواهد بود.
اهمّیّت نماز با جماعت
جامعه اسلامی جامعه ای است که آحاد ملت آن همجون اعضای یک جسم به هم بیوندی عمیق و,نا کَستنی دارند وادای نماز با جماعت روزانه بنج مرتبه بیانکَر واستحکام بخش این واقعیت است و در خصوص اهمیت نماز با جماعت خداوند متعال می فرماید((وارکعوا مع راکعین))
وبیامبر اکرم (ص)میفرمودند:نماز با جماعت 27 بار از نماز انفرادی برتر است .
نماز تحفه‌ی معراج
کلیه احکام اسلامی توسط جبرءییل(ع)به بیامبر اکرم(ص)ابلاغ شده اند مکَر نماز که خداوند متعال در سفر معراج بیامبر اکرم (ص) مستقیماً آن را به انحضرت به عنوان هدیه به امّتش اعطاء نمودند.
در دین اسلام به ادای هیج عبادتی قبل از رسیدن به سّن تکلیف امر نشده است مکَر نماز……فرزندانتان را وقتی به سن هفت سالکَی رسیدند به نماز امر نمایید وقتی که به سن 10 سالکَی رسیدند (و در نماز خواندن سستی کردن )آنان را بزنید (تنبیه کنید )الحدیث ترک نماز.
پاسخ اهل جهنّم
در روز قیامت وقتیکه از اهل جهنّم برسیده می شود جه جیزی شما رابه جهنّم کشاند
در باسخ جنین می کَویند (لم نه –من المصلین ولم نک لظعم المسکین وکنانخوض مع الخاضعین)
از نماز کَُزاران نبودم وبه فقراء ومساکین غذا ندادیم وبا باطل کَویان همراه بودیم )
اهل جهنّم با حسرت تمام نخستین عامل راکه باعث ورود آنها به جهنّم شده ترک نماز اعلام می دارند
جقدر بدبختند کسانیکه ,ترک نماز و سهل انکَاری در آن موجبات هلاکتی خویش را فراهم می آورند.
بیامبر اکرم (ص)می فرمودند :(حد فاصل ایمان با کفر ترک نماز است )(فویل للمصلین الذین هم فی صلاتهم خاشعون ):بس وای بحال اینکَونه نماز کَزارانی که اینان آن مردمی هستند که از نمازشان به سهو وغفلت افتاده اند .


اهمیت نماز جمعه
« ای کسانی که ایمان آورده اید هرگاه شما را برای نماز روز جمعه بخوانند به ذکر خدا بشتابید و کسب و تجارت را رها کنید که این اگر بدانید برایتان بهتر است. پس آنگاه که نماز پایان یافت روی زمین منتشر شوید و از فضل خدا بطلبید و یاد خدا بسیار کنید. امید است که رستگار شوید ». ( سوره جمعه/آیات 10و9).

در مراسم هفتگی اجتماعی مسلمین، نماز جمعه جایگاه والایی دارد و نه تنها یک عبادت بلکه مظهر وحدت مسلمین و شکوه و عظمت اسلام است. برپایی نماز جمعه که با ایراد خطبه همراه است آگاهی پیروان قرآن و ولایت را بالا می برد و نماز عبادی، سیاسی محسوب می گردد. امام خطیب در خطبه نماز جمعه مصالح دین و دنیای مسلمانان را تذکر می دهد و مردم را در جریان مسائل زیان بار و سود مند کشورهای اسلامی و غیر اسلامی قرار می دهد.

نماز جمعه و دو خطبه آن نظیر حج و مراکز تجمع آن و نمازهای عید فطر و قربان و ... از سنگرهای بزرگی است که متاسفانه کثیری از مسلمانان از وظائف مهم سیاسی خود در آن غافل مانده اند، چنانچه از سایر پایگاه های عظیم سیاسی اسلامی هم غافلند. اسلام دین سیاست آن هم در همه شئون آن است و اگر کسی در احکام قضائی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی اسلام اندکی تامل کند متوجه این معنی می شود.

هر کس گمان کند دین از سیاست جداست جاهلی است که نه اسلام را می شناسد و نه سیاسی را می داند.

حضرت امام خمینی(ره) می فرمایند: « نماز جمعه که نمایشی از قدرت سیاسی و اجتماعی اسلام است، باید هرچه باشکوه تر و پر محتواتر اقامه شود. ملت عظیم و عزیز با شرکت خود باید این سنگر اسلامی را هرچه عظیم تر و بلند پایه تر حفظ نماید تا به برکت آن توطئه های خائنان و دسیسه های مفسدان خنثی شود ».

از علی آموز اخلاص عمل

امام علی(ع) به عنوان بزرگداشت نماز جمعه و تنظیم شعائر پا برهنه برای نماز جمعه حاضر می شد و کفش ها را در دست چپ می گرفت و می فرمود: « این نماز جایگاه خاص الهی است ». و این کار را از روی تواضع در برابر خداوند انجام می داد. با این حساب اهمیت این فریضه آشکار می شود و مسلمانان متعهد نباید از حضور در این صحنه سیاسی، عبادی غفلت ورزند

بلاهای سبک شمردن نماز
پیامبر اکرم(ص)فرمودند:
هرکس در نماز سستی کند خداوند هجده کیفر به او دهد :شش تا در دنیا ،سه تا هنگام مرگ ،سه تا در قبر ،سه تا در قیامت ،سه تا وقت عبور از صراط0اما در دنیا:برکت از رزق وزندگی اش بردارد ؛نور از صورتش بر می گیرد ،بهره ای از اسلام به وی ندهد ،دعای صالحان در حقش را مستجاب نکند ؛ودعایش را مستجاب نکند 0واما به هنگام مرگ به ذلت جان دهد ،چنان سنگینی احساس کند که گویی کوه بر او افتاده است وچنان ضعف بر او غلبه کند که گویی شلاق به او می زنند ،دیگر آنکه تشنه شود به طوری که اگر تمام آبهای دنیا را بنوشد بازهم سیراب نشود، سوم آنکه گرسنه گردد چنان که اگر تمام غذاهای دنیا را بخورد سیر نشود واما در قبر غصه ی شدید وتاریکی ،تنگی قبر وعذاب تا قیامت ومحرومیت از بشارت ملائکه ی رحمت 0اما در محشر :به صورت حیوان محشور شود ؛نامه ی عملش را به دست چپش دهند وحسابش طولانی شود 0واما بر پل صراط :خدا با او نظر رحمت نفرماید واز گناه پاکش نکند ،عوضی از او نپذیرد وهزار سال برای حساب نگاهش دارد ؛سپس اورا وارد جهنم کند ؛چنان که خداوند فرماید چه چیز شما را با دوزخ کشاند ؟گویند ما از نماز گزاران نبودیم

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   21 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله حسابداری شرکت ها

اختصاصی از زد فایل دانلودمقاله حسابداری شرکت ها دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه
در چند دهه گذشته، گسترش تکنیکهای جدید حسابداری در تمامی رشته ها و کاربرد آن، نوآوری و دگرگونیهای بسیاری را در زمینه های اقتصادی و بازرگانی پدید آورده است . به خوبی آشکار است که حسابداری شرکتها نیز طی سالهای اخیر، تحولات شگرفی را پذیرا شده و، علاوه بر ارائه اطلاعات و ارقام مربوط به عملکردها، توانسته است با بهره گیری از روشهای جدید، به فرانگری پرداخته و جهت حرکت موسسات بازرگانی و شرکتهای دولتی و غیر دولتی را به نحو مشخصی ترسیم نماید .
از سوی دیگر استحکام مبانی مالی که به تعبیر حضرت علی (ع) رگ حیات و رشته جان ملت محسوب می شود از اهمیت فوق العاده ای برخوردار بوده که باید با استفاده از جدیدترین یافته های علمی به نحوی مطلوب و منظم برقرار گردد .
تحقق این هدف البته نیازمند بکارگماری نیروی انسانی ماهر و کارآمد و بهره گیری از روشها و ابزار مناسب می باشد که این امر اهمیت مسئولیت و رسالت مرکز آموزش مدیریت دولتی را در ایجاد زمینه های مناسب برای پرورش و تجهیز کارگزاران و افزایش توانایی های علمی و مهارتهای تخصصی آنان بیش از پیش آشکار می سازد .
نظام اقتصادی و مالی هر جامعه و نحوه و میزان فعالیت های بازرگانی موسسات تجاری در بخش خصوصی، یکی از معیارهای قابل تحقیق و پژوهش در وضعیت رشد
اقتصادی و درجه توسعه یافتگی آن جامعه است .
اقتصاد بخش غیر دولتی، در نظام های مختلف سیاسی و حکومتی، جایگاه ویژه و متفاوتی پیدا کرده است مثلاً، در نظام سرمایه داری، سهام داران و سرمایه گذاران عمده ترین نقش را در نظام اقتصادی دارا می باشند و زمینه ساز بسیاری اتفاقات و حوادث مهم اجتماعی، سیاسی، اداری و غیره نیز می گردند . در نظام سوسیالیستی، بیشترین مسئولیت به عهده نهادهای دولتی است و اقتصاد بخش خصوصی بسیار کم رنگ و ضعیف عمل می کند .
در بخش چهارم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تحت عنوان نظام اقتصادی و مالی ، ضمن بیان هدفهای کلی و زیر بنائی، نظام اقتصادی را بر سه پایه دولتی، تعاونی و بخش خصوصی استوار ساخته است(اصل چهل و چهارم قانون اساسی ). بنابراین جایگاه قانونی اقتصاد بخش خصوصی از اهمیت خاصی برخوردار می باشد و می باید به عنوان مکمل دو بخش دیگر، رسالت بسیار مهم و موثر خود را به عهده بگیرد و انجام دهد .
در بخش نخست، نظام های مختلف حسابداری، قوانین و مقررات جاری کشور در مورد نحوه ثبت و نگهداری دفاتر قانونی، چگونگی تشکیل و انواع شرکت های تجاری و ویژه گیهای شرکت های دولتی مورد بحث قرار گرفته است .
بخش دوم به عملیات حسابداری شرکتهای سهامی اختصاص یافته است که حاوی سرمایه گذاری و تغییرات آن، انتشار اوراق قرضه، تبدیل و انحلال و تصفیه و ادغام و جذب شرکتهای سهامی و در نهایت استخراج گزارش های مالی و مباحث مربوط به آن می باشد .
نکته بسیار مهمی که یادآوری آن ضروری به نظر می رسد این است که تا حدود 18 سال دیگر یعنی سال 1385 جمعیت کشور به مرز یکصد میلیون نفر خواهد رسید و برای اداره صحیح نظام اقتصادی در بخش های مختلف تولید، توزیع و مصرف ، استفاده و بکارگیری سرمایه گذاریهای دولتی و غیر دولتی به صورت برنامه ریزیهای بلند مدت اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد . بدیهی است ایجاد تشکیلات مناسب اداری و سازمانی و استفاده از ابزار و فنون موثر از جمله نظام حسابداری و مالی کاربردی، می تواند مدیران و سرمایه گذاران را در این امر مهم یاری نماید .
حسابداری امروزین را بدرستی «زبان تجارت» می نامند . این زبان که برای ثبت و تفسیر اطلاعات مالی بکار می رود از زمان تحریر الفبای اولیه آن، یعنی ثبت دو طرفه بر اساس تمایز شخصیت واحد تجاری از شخصیت صاحب یا صاحبان آن، در جریان تغییرات شتاب آمیز و شگرف اقتصادی ـ اجتماعی جوامع بسری در طول چند قرن گذشته روز به روز تکامل یافته و به مثابه ابزاری کارآمد در خدمت پیشرفتهای صنعتی، پیدایش و گسترش شرکتهای بزرگ سهامی و توسعه فعالیتهای اقتصادی قرار گرفته است .
زبان تجارت یا حسابداری در جریان تحول و تکامل خود، متناسب با نیازها و در واکنش به ضرورتها، پذیرای ابتکارات و نوآوریهای فراوانی شده و با انباشت واژگانی از روشها و رویه ها، اینک به فرهنگی گسترده و پیچیده مبدل گردیده است که شاخه ها و رشته های گوناگونی را در بر دارد .
برای این زبان نیز ، همانند دیگر زبانها ، دستور زبانی به شکل اصول و ضوابط پذیرفته شده تدوین گردیده است که شیوه صحیح نوشتن، راحت بیان کردن و استفاده درست را فراهم می سازد و درک اطلاعات مالی را برای افراد، واحدهای اقتصادی، سازمانها و موسسات خصوصی و عمومی تسهیل و استفاده دلخواه از آن را امکان پذیر می سازد. در تدوین دستور زبان حسابداری؛ یعنی اصول، ضوابط ئ استانداردهای حسابداری؛ شرط اساسی، پذیرش همگانی بوده و هست، اما در چند دهه اخیر توصیف و تبیین ضوابط و کوشش در سنجش اصول مزبور برمبنای استدلال و برخورد منطقی رایج شده است که این مقوله“ تئوری حسابداری ” نام دارد .
تئوری در معنای عام آن چنین تعریف شده است :“ مجموعه ای منسجم از اصول مفروض، مفهوم و عملی که چارچوبی کلی برای استدلال منطقی و آگاهی و تحقیق در زمینه خاصی از دانش را تشکیل می دهد ”. تئوری حسابداری در معنای خاص آن چنین تعریف شده است :“ مجموعه ای مستدل از اصول فراگیر حسابداری که چارچوبی کلی برای استدلال منطقی در زمینه درک مفاهیم، سنجش و ارزیابی رویه ها و عملکردهای حسابداری را فراهم می آورد و راهنمای پژوهش ، توسعه و ابداع رویه های نوین حسابداری قرار می گیرد ”.
شاید برای ما که هنوز در نخستین مراحل آگاهی از دانش حسابداری هستیم و از لحاظ کتابهای پایه حسابداری با کمبودها و نارسائیهای فراوان مواجهیم، پرداختن به مباحثی چون تئوری حسابداری بلند پروازی و نابجا جلوه کند، اما تئوری حسابداری می تواند:
• بستر تاریخی ضرورتها و نیاز های اقتصادی ـ اجتماعی جوامع پیشرفته صنعتی را که به ابداع، رشد و تکامل دانش حسابداری انجامیده به ما بنمایاند و از این راه انتخاب، انطباق، تدوین و کاربرد اصول، رویه ها و روشهای متناسب با اوضاع و احوال خاص اقتصادی ـ اجتماعی کشورمان را تسهیل کند .
• چگونگی پیدایش، شکل گیری و توسعه اصول ، میثاقها، مبانی، ضوابط و استانداردهای حسابداری را توصیف کند و از این طریق مفاهیم و کاربردهای اصول و معیارهای مزبور را روشن سازد و بدین ترتیب، امکان انتخاب منطقی رویه ها و استانداردهای متناسب را از بین استانداردهای وضع شده توسط مجامع حرفه ای بین المللی و ملی فراهم آورد .
• و بالاخره تئوری حسابداری ما را با ابزار کارآمد استدلال منطقی در این رشته از دانش آشنا می سازد و می تواند از تعصب و پیش داوریهای ناشی از پیشینه های متفاوت آموزشی جلوگیری و راه انتخاب مستدل از بین متون و منابع گوناگون را هموار سازد .
از این رو تدوین و انتشار مباحثی از تئوری حسابداری در برنامه کار این مرکز قرار گرفت . اما چون امکانات و نیروی کافی برای عرضه یک کتاب کامل تئوری حسابداری را نداشتیم بر آن شدیم که مباحث مختلف تئوری حسابداری را به صورت نشریات جداگانه و با توجه به اولویت رفع نیاز های جاری و در محدوده امکانات موجود تهیه و منتشر نمائیم تا در نهایت کتابی جامع فراهم آید، اگرچه به درستی می دانیم که در طول زمانی که این کتاب آماده می شود ، روند شتاب آمیز پیشرفت دانش حسابداری بسیاری از مطالب را کهنه و رنگ باخته خواهد کرد .

بخش اول
آشنائی با نظامها و مقرارت جاری شرکتها
قسمت اول: نظامهای حسابداری
در موسسات اقتصادی کشور نظام حسابداری با توجه به نوع کار و هدفهای مورد نظر ، ظرفیت تولید کالا و خدمات ، قوانین و مقرارت و سایر شرایط و اوضاع و احوال حاکم بر جامعه به صورت گوناگون تنظیم و مورد استفاده قرار می گیرد. ذیلاً “ هریک از نظام های مورد استفاده در بخش های مختلف اقتصادی مختصراً ” تعریف می شود :
1ـ نظام حسابداری دولتی: در این نظام عملیات مالی سازمان های دولتی با توجه به :
الف) قانون و مقرارت مالی؛
ب) اعتبارات و بودجه دولت،
ج) عدم انگیزه کسب سود در فعالیت های دولتی،
د) روش ها و فرم ها و اسناد و مدارک تعیین شده در سازمان های دولتی، طراحی وبکار گرفته می شود .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  134  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله مواد نوری

اختصاصی از زد فایل دانلودمقاله مواد نوری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .



در بسیاری موقعیتها تقسیم کردن یک سیگنال نوری به مؤلفه های قطیدة Orthogonally آن لازم است . این کار معمولاً با منشورهای قطبندة Beam Splitter انجام می شود.
این علائم می تواند از طریق یکسری از راهها تولید شود اما دوراه بسیار رایج است .

منشور Glan-Thompson
دو منشور ساخته شده از مادة ( Usually Calate ) bire fringent در طول وترهایشان به یکدیگر متصل می شوند . ضخامت لایة چسب و شاخص آن دقیقاً کنترل می شود .
معمولاً برخورد یک اشعه به سطح خارجی یک منشور بسته به قطبش دو اشعة مجزا ( یک اشعه معمولی و یک اشعه غیر معمولی ( ویژه ) تقسیم می شود . اشعة غیر معمولی ( ویژه ) بدون شکست مستقیماً عبور می کند اما اشعه معمولی در جهت ( زاویه ) Brewster شکسته می شود . این موضوع علاوه بر این در ( 5.4.4.1) مواد bire fringent بحث می شود.
ابزار ( دستگاه ) معمولاً در شکل یک چهارضلعی ساخته می شود این موشوع رسیدن به فلز را در برخورد اشعه به سطح منشور ( برای سیستم بازتاب ) ممکن می سازد . و هنوز هم با سطح قطری در زاویه مناسب تر مواجه می شود . در ابزارهای واقعی سطوح ورودی و خروجی حتماً بازتاب می شوند .
مکعب قطبش Beam Splitter
این ابزارها همان نقش منشور Glan – Thompson را بازی می کنند به جز آنکه به جای استفادة از یک کریستال bire fringent آنها از یک ترکیب لایه ها از مواد دی الکتریکی در یک فصل مشتریک قطری بین دو منشور استفاده می کنند .
( 5.4.4.1 ) مواد bire fringent
bire fringent یک خاصیت در بعضی از مواد است به طوریکه نور از قطبشهای مختلف یک فهرست متفاوت انکساری با آن ماده می چیند .یک اشعه غیر قطبیده یا باریکه ای از نور ازامواج عمودی واقعی قطبیده تشکیل می شود که این دو اشعه مجزا در داخل مادة bire fringent تقسیم می شود عملکرد ( طرزکار ) جداکنندهها و منتشر کندهها ( پخش کننده ها ) برانار bire fringent استوار می باشد ( یا در حداقل قطبش ) . مواد بسیاری وجود دارند که خواص bire fringent رانشان می دهند . Calcite ( ) و rutile ( ) معولاً به خاطرخواص bire fringent شان استفاده می شوند . کوارتز نیز این خواص را دارد می تواند درموقعیتهای زیادی ایجاد مشکل کند . یک مادة bire fringent یک ساختار کریستالی دارد. در داخل این ساختار یک محور نوری وجود دارد . ( در بعضی ازمواد بیشتر از یکی ) هنگامی که یک اشعه تحت یک زاویه به محور نوری کربستال وارد می شود آن اشعه به دو اشعه تقسیم می شود. یک اشعه ( معمولی ) قطبش عمودی دارد اشعة دیگر ( اشعه غیر معمولی ) نسبت به اشعه معمولی قطبش Orthogonal دارد . برای اشعة معمولی ماده یک فهرست انکسای ثابت را نماش می دهد ( در مورد Calcite 66/1 ) برای اشعه غیر معمولی بسته به زوایه برخورد بخشی از اشعه اصلی ماده یک فهرست انکساری متغییر را نمایش می دهد . ( بین 1.49 تا 1.66 ) یک اثر ( ) بسیار مفیدی در اینجا این است که ما می توانیم یک زوایه برخوردی را آنچنان که یک اشعه با فصل مشترک هوا-ماده مواجه می شود بیابیم . اشعة معمولی شکسته می شود اما اشعهغیر معمولی بازتاب می شود. زوایة برخوردی در موردی که این اتفاق می افتد Brewster نامیده می شود . این یک راه خوب برای جدایی یک اشعة غیر قطبیده به دو اشعه قطبیدة Orthogonal است
بسیاری از مواد معمولی اثر فوق را نمایش میدهند هنگامی که نور قوی خورشید روی آنها می افتد نور یک قطبش آن جذب و نور قطبش Orthogonal بازتاب می شود .
برای مثال برگ سبز یک درخت در نور مستقیم خورشید به نظر می رسد علت این موضوع بارتاب قطبش قوی از سطح می باشد . اگر شما در حال گرفتن عکس از یک صفحة درخشندة نورانی باشید شما می توانید از یک فیلتر قطبنده استفاده کنید . اگر فیلتر را به زوایة صحیح بچرخانید بازتاب قطبیده ( از سطح ) بلوکه خواهد شد . ولی تنها قسمتی از نور تابیده شده دقیقاً از یر سطح بلوکه خواهد شد . بنابراین رنگها تشدید می شوند .
شما می توانید اثر یکسان استفادة قطبی کردن ( قطبش ) عینک خورشیدی را ببینید . شکستهای مختلف بدست آورده شده وابسته به رابطة‌ ارتباط زاویة برخورد به محور نوری کریستال می باشد . توجه به آنکه برای اشعه های موازی با محور نوری یا 90 درجه نسبت به آن اگر آن اشعه عمود به کریستال است هر دو قطبش از میان فصل مشترک متأثر شده عبور داده می شوند اگر اشعه عمود به کریستال نباشد آن به دو اشعة مجزای قطبش معولی و غیر معمولی پاشیده می شود.
برای یک اشعه رسیده و در یک زوایة به محور فوری ولی عمود بر فصل مشترک کریستال ـ هوا اشعة معمولی شکسته نمی شود اما اشعة غیر معمولی شکسته می شود.
Isolators 5.4.5 ( جداکننده ها )‌.
یک جداکننده یک ابزاری است ک اجازه می دهد تا نور در طول یک رشته در یک جهت عبور کند اما نه در جهت مخالف . در عمل آن کاملاً شبیه یک دیود در جهان الکتریکی است . جداکننده ها در سیستمهای نوری در بسیاری نقشها ( وظایف ) لازم می شوند . معمولی ترین آن جلوگیری از بازتابهای Coming back clown یک فیبر از دوباره وارد شده و تجزیه ( فروپاشی )‌عملیات یک لیزر است .
بیشتر پدیده های خارق العادة نوری دوجهته هستند و بنابراین ساختمان یک جداکننده به قابل فهمی We might Like نیست . با وجود این یک پدیدة نوری دوجهته نیست . این «‌اثر فارادی » است . این اثر وابسته به قطبش است بنابراین بر طبق استفادة از آن شما بایستی قطبش را حساب کنید .
5.4.5.1 اثر الکترواپتیک The Electrooptic Effect
بعضی مواد مانند فهرستی از خواص انکساری متغییری بسته به درجة کاربردی زمینة الکتریکی دارند بسته به جهت گیری زمینه الکتریکی در ارتباط با کریستال بعضی مواد همچنین نمایش Bire fringence مختلف ( دلیل نوسانات RL متفاوت ارتباطتهای متفاوت زمینه الکتریکی هستند . ) این اثر درتغییر دهنده ها استفاده می شود

5.4.5.2 اثر فارادی The Faraday Effect
اثر فارادی هنگامی که بعضی از مواد ا زجمله ( Yttrium – Iron – Garnet ) در یک میدان مغناطیسی قوی قرار می گیرند بدست می آید . عبور نور در داخل مواد سطح قطبش آن را ( بردارهای میدان الکتریکی و مغناطیسی ) با یک مقدار شبیه طول و قدرت میدان مغناطیسی چرخانده است . این می تواند مفید باشد اما حالت بسیار مهم آن است که اثر نامتقارن است عبور نور در یک جهت ممکن است قطبش آنرا درست 45 درجه چرخانده باشد . عبور نور در جهت دیگر قطبش آن را به چپ با یک مقدار یکسان ( در این مورد 45 درجه ) خواهد چرخاند .
چرخش مخالف جهتهایی در ارتباط با جهت اشعة نور است اما در جهت مشابه ارتباط با Rotator جداکننده ها استفاده می شود در موقعیتهای بسیار تا نوری را که فقط در یک جهت عبور می کند فراهم کند . این برای زمان اتصال یک لیزر به یک رشته ( فیبر ) لازم است . نور منعکس شده می تواند باعث ناپایداری در لیزر و باعث بسیاری اثرات نامطلوب شود .
تعدادی از راههای ساختمان جداکننده ها وجود دارند و بیشتر اینها وابسته به اثرات یک راه است .
نور در حال آمدن اول با یک فیلتر قطبش دهنده مواجه می شود که همة قطبشها به جز آنها که در جهت قطبنده اند را برطرف می کند . ( این معنی میدهد که اگر نور در حال آمدن به نوبت قطبیده شود ما قصد داریم 50% آن را کم کنیم ) در خروج از فیلتر نور به طور عمودی قطبیده می شود . قطبش نور ورودی سپس دوران فارادی را وارد می کند . این ابزار ( تشریح شده در بالا ) قطبش را 45 به راست می چرخاند ( بدون شکست ) .
دومین فیلتر قطبنده در جلوی جهت زیادی است . نور از بیان این فیلتر اکنون بدون شکست عبور خواهد کرد و آن در جهتی یکسان درست مانند قطبش نور در حال ورود تطبیق داده می شود .
اولیننور با یک قطبنده که فیلترها هر نوری را که در زاویة 45 درجه با خط قائم تطبیق نمی کند خارج می کنند مواجه می شود. این امر چون که مانمی توانیم مطمئن باشیم از قطبش ناخواسته بازتابها لازم است
دوران فارادی کلید عمل جداکننده است . در جهت معکوس این وسیله قطبش را در خلاف جهت حرکت عقربة ساعت ( در اثر ارتباط با جهت انتشار ) خواهد چرخاند . بنابراین عمل چرخاننده نامتقارن است .
در خروج از پرتو(نور) روتاتور (آلت دوار) فارادی که حالا پولاریز (قطبی) شده است در بعلت عمود بودن آن . وقتی که آن (نور) برخورد می کند با فیلتر پلاریز سنیگ بعدی ، حذف خواهد شد (جذب می شود) . مشکل این نوع از ایزولاتور (جداساز - مجزا کننده) این است که ، پلاریزاسیون (قطبش) ورودی نیاز داردبه هماهنگی (تطابق) در جهت یابی از یک جداساز . اگر ورودی تا قطبیده (unpolarised) است ، پس ما از دست می دهیم یک نیمه از سیگنال (3dB) را 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  29  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید