چکیده
MS SQL Server یکی از سیستم های مدیریت بانک های اطلاعاتی رابطه ای (Relational) است که توسط شرکت مایکروسافت ارائه شده است . SQL Server از مدل سرویس دهنده - سرویس گیرنده (Client/Server) تبعیت می نماید . در این مدل ، درخواست های (InQuery) سرویس گیرندگان برای سرویس دهنده ارسال و در سمت سرویس دهنده بررسی و آنالیز می گردند . در ادامه ، پردازش های مورد نیاز بر روی اطلاعات ذخیره شده در بانک های اطلاعاتی انجام و در نهایت ، نتایج برای سرویس گیرنده ارسال خواهد شد .MS SQL Server با استفاده از مجموعه عناصری ( Components ) که به صورت هدفمند اجراء میگردند ، قادر به تامین نیازها و درخواست ها از مخازن داده (Data Storages) می باشد . مخازن داده در SQL Server به دو روش زیر مدیریت می گردند :
- OLTP ( برگرفته از OnLine Transaction Processing System )
- OLAP ( برگرفته از OnLine Analytical Processing System )
در مدل OLTP ، مخازن داده به صورت جداول رابطه ای که عموما" به جهت جلوگیری از تکرار و ناهمگونی اطلاعات به صورت هنجار (Normalize) درآمده اند ، سازماندهی می شوند. این نوع از بانک های اطلاعاتی برای درج و تغییر سریع اطلاعات توسط چندین کاربر بطور همزمان مناسب می باشند . در مدل OLAP مخازن داده جهت تجزیه و تحلیل و خلاصه سازی حجم زیادی از اطلاعات سازماندهی می شوند . مخازن داده و ارتباط بین اطلاعات در این مدل توسط SQL Server مدیریت می گردد .
یکی از اهداف مهم سیستم های مدیریت بانک های اطلاعاتی ، قابلیت رشد و توسعه (Scalability) است . MS SQL Server مجموعه ای از پتانسیل ها را به منظور تامین هدف فوق ارائه نموده است که به برخی از مهمترین آنها اشاره می گردد :
- قابلیت کار با بانکهای اطلاعاتی حجیم (در حد ترابایت)
- قابلیت دسترسی هزاران کاربر بطور همزمان به بانک اطلاعاتی
- قابلیت خود سازگاری (Self Compatibility) . با استفاده از ویژگی فوق ، منابع مورد نیاز هر کاربر (نظیر حافظه ، فضای دیسک و ...) به محض اتصال به سرور (Log in) به صورت اتوماتیک به وی تخصیص داده می شود و پس از Log off ، منابع اختصاص یافته به منظور استفاده سایر کاربران آزاد می شوند .
- قابلیت اعتماد و در دسترس بودن (Reliability) . با استفاده از ویژگی فوق می توان بسیاری از فعالیت های مدیریتی را بدون توقف سرور انجام داد (نظیر BackUp) .
- برخورداری از سطوح امنیتی بالا . بدین منظور اعتبار سنجی کاربران توسط SQL با اعتبار سنجی ویندوز تجمیع می گردد . در چنین مواردی ، ضرورتی به تعریف کاربر در MS SQL نخواهد بود و اعتبار سنجی وی توسط ویندوز انجام خواهد شد .
- پشتیبانی از حجم بالائی از حافظه در سرور (در نسخه 2000 تا 64 گیگابایت و در نسخه 2005 متناسب با حافظه ای که سیستم عامل از آن حمایت می نماید ) .
- استفاده از چندین پردازنده به صورت موازی (در نسخه 2000 تا 32 پردازنده همزمان و در نسخه 2005 محدودیتی وجود ندارد )
- پشتیبانی از لایه ها و سوکت های امنیتی نظیر SSL ، خصوصا" جهت استفاده در وب .
یکی دیگر از ویژگی های مهم سیستم های مدیریت بانک های اطلاعاتی ، ایجاد تسهیلات لازم به منظور مدیریت بانک های اطلاعاتی است . SQL Server با ارائه برنامه های جانبی نظیر Enterprise Manager استفاده و مدیریت بانک های اطلاعاتی را آسان نموده است . MS SQL Server بطور اتوماتیک در Active Directory ثبت می شود (Register) ، بنابراین کاربران شبکه به راحتی می توانند آن را در Active Directory جستجو و در صورت نیاز به آن متصل شوند . همچنین ، MS SQL Server توسط IIS پشتیبانی می گردد و مرورگرها با استفاده از پروتکل HTTP قابلیت استفاده از آن را خواهند داشت .
از جمله نکات مهم در خصوص MS SQL Server ، اجرای آن به صورت یک سرویس است . بنابراین ، در صورتی که کاربری به ماشینی که MS SQL Server بر روی آن اجراء شده است ، Log on نکرده باشد ، همچنان سیستم در دسترس کاربران خواهد بود . علاوه بر این ، می توان از سیستم مانیتورینگ ویندوز به منظور مانیتورینگ SQL Server استفاده نمود . یکی از مهمترین و شاخص ترین ویژگی های MS SQL Server که از نسخه 2000 در آن ایجاد شده است ، امکان نصب چندین نسخه SQL بر روی یک ماشین می باشد (Multi Instance) ، بطوریکه هر یک از نسخه ها فایل های باینری مخصوص به خود را داشته و بطور جداگانه مدیریت و راهبری می گردند ، ولی تمام نسخه ها بطور همزمان اجرا می شوند (دقیقا" مشابه این است که چندین نسخه بر روی چندین کامپیوتر نصب شده باشد ) .
با توجه به این که نسخه (Instance) قراردادی فاقد نام است و سایر نسخه ها می بایست دارای نام باشند به آنها نسخه های دارای نام (Named Instance) می گویند . نسخه های دارای نام را می توان هر زمان نصب نمود (قبل و یا بعد از نسخه قراردادی) . ابزارهای همراه SQL نظیر SQL Enterprise Manager یک مرتبه نصب خواهند شد و در تمامی نسخه های SQL به صورت مشترک استفاده خواهند شد .
تاکنون نسخه های متعددی از MS SQL Server ارائه شده است . استفاده از نسخه های 2000 و 2005 بیش از سایر نسخه ها ، متداول است . هر یک از نسخه های MS SQL Server ، در مدل های مختلف ( با توجه به نوع استفاده و اندازه سازمان متقاضی ) ، ارائه شده اند که در یک مقاله جداگانه به بررسی ویژگی هر یک از آنها خواهیم پرداخت .
Olap چیست و چگونه کار میکند