139 صفحه
تحقیق با موضوع سیره عبادی ، سیاسی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) می باشد که به زندگی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) نگاهی گذرا داشته ایم ، در این تحقیق دو بعد از زندگی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) عبادی و سیاسی مورد بررسی قرار گرفته است .
درباره زندگانی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) بسیار کم بحث شده است و اگر بگوییم تا کنون کمتر پژوهشی
( البته به روش علمی و جدید ) انجام گرفته است سخن به گزاف نگفته ایم ، سبب این امر کمبود مدارک و اسناد معتبر می باشد مطالعه و تحقیق درباره این بزرگوار بسیار ضروری به نظر می رسد و از اهمیت ویژه برخوردار است ، زیرا کمی تحقیقات پیرامون این پیشوای عالی مقام سبب گنجانیده شدن تصورات و پندارهایی دور از واقعیت در ذهن دوستان و حتی دشمنان آن حضرت گردیده است و این بر عهده ما است که از میان منابع تاریخی و روایات صادره از آن حضرت با سیمای راستین آن امام (عَلیهِ السّلام) آشنا شویم .به منظور آگاهی بر فعالیت های علی بن الحسین (عَلیهِ السّلام) در طول مدت امامت آن حضرت – از واقعه عاشورا تا شهادت امام – باید نکات زیادی را در نظر گرفت ، زیرا بیشتر دانستنی ها و معلومات راجع به امام از ظهر عاشورا آغاز و با بازگشت از شام به مدینه پایان می پذیرد.
در تحقیق انجام شده از کتاب های تاریخی و روایی و تفسیری استفاده شده و جمع آوری مطالب از طریق فیش برداری بوده است .
در این تحقیق با زندگی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) آشنا شده ایم . نقش امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در کربلا و علل عدم قتل ایشان را دانستیم و نقش برجسته و حساس آن حضرت در اسارات نیز آشکار شود ، اگر امام سجاد (عَلیهِ السّلام) نبود ، عاشورا الان زنده نبود و یک واقعه تاریخی ابتر می ماند ، رسالت خون به عهده پدرش بود و اکنون نوبت اوست که باید پیام و خون شهیدان را به گوش همه تاریخ برساند علی بن الحسین (عَلیهِ السّلام) اکنون یک تنه وارث کارنامه پرعظمت اسلام است . او تنها ، ولی با مسئولیت بس عظیم و مهم . رسالتی با این عظمت ، یکی رهبری اسلام و مسلمین با درنظر گرفتن جو و شرایط آن زمان ، و دیگری پیام خون شهیدان .در ادامه عبارت های امام سجاد (عَلیهِ السّلام) ذکر شود ، مطالبی نیز در مورد صحیفه سجادیه امام (عَلیهِ السّلام) آوردیم ، کتابی که راهنمای بشر در دوران های مختلف بوده است .بعد از آن بعد سیاسی ، سیاسی که بعضی ها فکر می کردند امام سجاد (عَلیهِ السّلام) به طور کلی از آنان دور بود اما نمی توانستند که عبادت و زندگی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) عین سیاست آن حضرت است.امام سجاد (عَلیهِ السّلام) ، چهارمین پیشوای شیعه و ششمین آفتاب آسمان عصمت و طهارت است که در بحرانی ترین شرایط تاریخ اسلام عهده دار امر امامت امر گردید و قافله اسلام را از تاریکی های دوران حکومت بنی امیه به سلامت عبور داد و شیعه را از نابودی مصون داشت .امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در روزگاری می زیست که همه صدا ها خاموش شده بود و امویان دارهایی را که برافراشته بودند همچنان نگه داشته و خون های مطهری را که ریخته بودند نمی شستند تا درس عبرتی باشد برای همه آنان که هنوز نفسی در سینه دارند و زمزمه ی زیر لب ، تا مبادا لب به سخن بگشایند و دودمان اموی را بر باد دهند .آری ، امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در چنین روزگاری قافله سالار راهیان نور شد . قافله ای که ضربات سهمگینی بر پیکرش وارد شده و امویان این قافله را نابود شده می پنداشتند .وقتی نگذاشتند که امام سجاد (عَلیهِ السّلام) ، بعد از واقعه عاشورا ، ندای حقیقت را بر فراز منبر جدش رسول الله (ص) فریاد کند آن امام همام در دل شب با دعا و نیایش ، عالی ترین روز دینداری و حق طلبی را به یارانش ابلاغ کرد . و باران نیازهای شبانه اش ، صحیفه ای از معارف و رهنمود ها و درس ها تدارک دید و با سجده های طولانی اش قیامها را شکل بخشید .زمانی که دشمن اجازه نداد او درمیان یارانش و در جمع پیروانش حضور علنی داشته باشد ، آن حضرت با خلوت خویش جمع امویان را ضعیف ساخت و آرامش آن ها را بر هم زد ! به راستی که امام سجاد (عَلیهِ السّلام) محراب نیایش را میدان مبارزه با سیاست ها و تبلیغات امویان تبدیل کرد و از دعا که نرم ترین شیوه گفتاری است حربه ای برنده علیه دشمنان دین و منکران ولایت پدید آورد . او در مجلس یزید که خونخوارترین و بی رحم ترین بیدادگاه تاریخ بود با چنان شهامت و شجاعتی از حریم شهیدان کربلا دفاع کرد که نجوای سخنانش برای همیشه در گوش زمان و تاریخ باقی ماند.امام سجاد (عَلیهِ السّلام) ، در آن مجلس و نیز در بقیه عمر خویش با منش و رفتار خود برای همه ی دشمنان به اثبات رسانید که در حلم ، علم ، فصاحت ، شجاعت مانند اجداد طاهرینش سرآمد خلق است . از آن پس هرگاه صدای نیایش امام سجاد(عَلیهِ السّلام) بلند می شد همه درد ها و رنجهایی که از سوی غاصبان ولایت و خلافت بر خاندان عصمت رفته بود پدیدار می گشت .از نوای گرم و مهربان دعاهایش چیزهایی زیادی می توان دریافت ، ندای توصیه ی رسول خدا (ص) ، صلابت امیرالمونین علی (عَلیهِ السّلام) و رنجهای حسن بن علی (عَلیهِ السّلام) و مظلومیت های حسین (عَلیهِ السّلام) سالار شهیدان کربلا .و اکنون به شناخت ابعاد وجودی آن زینیت بخش تقوا پیشگان می نشینیم . بدان که امید که مائده امداد های الهی ، در این مسیر یاری و توانمان بخشد
فهـرست مطالـب
عنوان
صفحه
تقدیم .....................................................................................................................................................
ج
تقدیر و تشکر .........................................................................................................................................
د
چکیده .....................................................................................................................................................
هـ
مقدمه .....................................................................................................................................................
1
کلیات .....................................................................................................................................................
4
فصـــل اول: امام سجاد (عَلیهِ السّلام) و عاشورا
بخش اول : بیوگرافی مختصری از زندگی امام سجاد (عَلیهِ السّلام)
15
ولادت علی بن الحسین (عَلیهِ السّلام).....................................................................................
15
نام گذاری امام سجاد (عَلیهِ السّلام)........................................................................................
16
کنیه و القاب امام سجاد (عَلیهِ السّلام)....................................................................................
17
دوران کودکی ................................................................................................................................
19
دوران نوجوانی ..............................................................................................................................
20
مادر امام سجاد (عَلیهِ السّلام)....................................................................................................
22
همسر و فرزندان امام (عَلیهِ السّلام)..........................................................................................
24
قیام زید ..........................................................................................................................................
25
شهادت امام سجاد (عَلیهِ السّلام)..............................................................................................
27
بخش دوم : بررسی نقش امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در عاشورا .......................................
28
حرکت امام حسین (عَلیهِ السّلام) از مدینه ............................................................................
28
بیماری امام سجاد (عَلیهِ السّلام)..............................................................................................
30
عدم توان مبارزه ...........................................................................................................................
31
نشانه های جهاد در سیره امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در عاشورا .........................................
32
علل عدم قتل امام (عَلیهِ السّلام)...............................................................................................
35
ز
35
فصــل دوم: امام سجاد (عَلیهِ السّلام) و کاروان اسراء
تبیین نقش امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در اسارت ............................................................................
38
ز
38
امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در مجلس یزید ........................................................................................
43
خطبه امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در مسجد اموی ...........................................................................
45
خواب دیدن همسر یزید و نجات اهل بیت (عَلیهِ السّلام) از شام ...............................................
51
بازگشت به مدینه ..................................................................................................................................
52
خطبه امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در مدینه .......................................................................................
54
فصـــل سوم: عبادت و امام سجاد (عَلیهِ السّلام)
بخش اول : دعا و مناجات امام (عَلیهِ السّلام) .......................................................................
59
عبادت امام سجاد (عَلیهِ السّلام).............................................................................................
59
امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در محراب عبادت و معنویت .......................................................
60
نماز امام سجاد (عَلیهِ السّلام) ابلاغگر پیام شهیدان...............................................................
63
علی بن الحسین سید الساجدین ..............................................................................................
63
امام سجاد (عَلیهِ السّلام) و عبادت ...........................................................................................
65
عبادت و آتش ...............................................................................................................................
67
سقوط فرزند در چاه ....................................................................................................................
67
امام و عبدالملک سروان ..............................................................................................................
67
امام در مسجد کوفه .....................................................................................................................
69
بخش دوم : صحیفه سجادیه .........................................................................................................
70
تعریفی از صحیفه سجادیه .....................................................................................................
70
شرح صحیفه سجادیه ..............................................................................................................
73
سند و رجال صحیفه سجادیه ................................................................................................
74
ابعاد صحیفه ..............................................................................................................................
83
فصــل چهارم: سیاست و امام سجاد (عَلیهِ السّلام)
بخش اول : با چه سیاستی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) از عاشورا به نفع اسلام استفاده کرد
90
ح
90
زنده نگه داشتن یاد و خاطره عاشورا ......................................................................................
90
جهاد در لباس اسارت ...............................................................................................................
93
افشاگریها .......................................................................................................................................
94
بیان علل ........................................................................................................................................
95
بخش دوم : سیاست و برخورد امام سجاد(عَلیهِ السّلام)با حکومت های وقت ..........
96
برنامه سیاسی کوتاه مدت ......................................................................................................
96
زندگی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در خلافت یزید ..............................................................
99
واقعه اسفبار حرّه .....................................................................................................................
99
امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در واقعه حرّه ...............................................................................
103
تحلیلهای نادرست ...................................................................................................................
105
یزید و هجوم به مکه ...............................................................................................................
110
دوران معاویه بن یزید ..............................................................................................................
105
دوران مروان بن حکم .............................................................................................................
117
انحطاط دینی و سیاسی مردم ..............................................................................................
119
دوران حکومت سیاه عبدالملک .............................................................................................
120
برخوردهای امام سجاد (عَلیهِ السّلام) با عبدالملک ...........................................................
122
دوران ولید بن عبدالملک .......................................................................................................
124
شیوه امام در افشاگری علیه حاکمان ناصالح .....................................................................
125
نتایج .......................................................................................................................................................
128
پیشنهادات ..........................................................................................................................................
134
فهرست منابع و ماخذ ......................................................................................................................
136
سیری در زندگی عبادی سیاسی امام سجاد (عَلیهِ السّلام)
