در ربع اول قرن بیستم بیشتر مجلات نظری در کشور آمریکا به دیدگاههای روانشناسی مبتنی بر تداعی گرایی به خصوص رفتارگرایی متمرکز بود . در این دیدگاه ها ، به دنبال کاربرد عملی روش شناسی تجربه گرا در حوزه علم بودند . روشی که مبتنی بر این فرض بود که با گرداوری حقایق می توان به مفهوم درستی از طبیعت دست یافت . اندیشه جدید که دیدگاه های فوق را به چالش انداخت . ظهور نظریه گشتالت در کشور آلمان بوده است . گشتالت به معنای هیئت ، شکل و کل است .
نظریه گشتالت یکی از معدود نظری هایی است که در زمان طرح دیدگاه های تجربه گرایی با رویکرد خردگرایانه مطرح گردید . گشتالت گرایان کار خود را با مفاهیم نسبتا انتزاعی در خصوص طبیعت ادراک و تفکر و ساخت تجربه روانی آغاز کردند .
ادراک و نیز فرایندهای حل مسئله بیش از هر چیز دیگر مورد توجه روانشناسان گشتالت بود و یادگیری یک امر ثانوی و کم اهمیت تلقی میشد .
آزمایش های کهلر:
آزمایش های کهلر با میمون ها در خلال الهای 1913 تا 1918 درجزیره تنریف در ساحل آفریقا انجام شد . دو سلسله عمده از آزمایش های کهلر توجه محافل روانشناسی آمریکا را به خود جلب کرد .
این ها عبارت بودند از مسئله های قوطی و مسئله های چوبدستی .
در ازمایشی که در آن فقط از یک قوطی استفاده می شود ، مشوقی نظیر یک موز از سقف قفس شامپانزه اویخته می شود . میمون نمی تواند به مشوق دست یابد ولی می تواند روی قوطی برود و با پرش از بالای ان مشوق را به دست آورد ، حل این مسئله برای میمون دشوار است . فقط یکی از میمون ها به نام سلطان توانست آن را بدون کوچکترین کمکی حل کند. البته شش میمون دیگر نیز در این کار موفق بودند منتها کمک هایی برآنها نشد ، مثلا قوطی ای زیر موز آویخته از سقف گذاشته شد یا میمون ها اجازه یافتند میمون دیگری در حال استفاده از قوطی تماشا کنند . حل مسئله از طریق تقلید مستقیم از دیگر صورت نمی گرفت .
تنها اثری که تماشای میمون دیگری در حال استفاده از قوطی داشت این بود که میمون ناظر سعی می کرد از قوطی به عنوان سکوی پرش استفاده کند بی آنکه گاهی حتی کوشش کند که قوطی را به طرف مشوق یا موز ببرد . وقتی که مسئله یک بار حل میشد ، میموندر قفس خود که غیر از او و قوطی و موز آویزان چیز دیگری در آن نبود از هدف کنار می گرفت تا قوطی را پیدا کند و در محل مناسبی قرار دهد ای ن حالت دور زدن که در ماهیت رفتار توام با « بینش » نهفته است به عقیده کهلر یکی از ویژگی های مهم چنین رفتاری است .
آزمایش دوم کهلر در ارتباط با مسئله های چوب دستی بوده است . در مسئله های چوب دستی آزمودنی می بایستی از یک یا چند چوب به عنوان ابزلر استفاده کند و با استفاده از آنها غذایی را که دور از دسترس او خارج از میله های قفس قرار داشت به دست آورد .در این مسئله ها بینش وقتی ظاهر می شود که میمون شروع به استفاده از چوب ها میکند ، و آنکهدر آغاز به موفقیتنرسد و چوب ها را به طرف موز بیندازد و از دست بدهد اما به دنبال استفاده موفقیت آمیز از چوب ها ، میمون مرتبا به دنبال چوب های دیگر است و به محض دسترسی به آنها فورا آنها را به کار می برد . جالبترین بخش آزمایش های استفاده از چوب در مسئله ای دیده شد که سلطان حل کرد .
در این مسئله سلطان سرانجام تونست دو تکه چوب را مثل چوب دوتکه ماهیگیری به هم وصل کند و موزی را که با هیچ یک از این دو تکه چوب به تنهایی قابل دسترسی نبود به دست آورد . حل این مسئله به کندی پیش می رفت و میمون نخستین بار به طور تصادفی چوب ها را به هم وصل کرد . اما به محض اینکه چوب ها را در این رابطه تازه مشاهده کرد ، « متوجه قضیه شد » و توانست به دفعات متعدد چوب ها را به انتهای چوب دیگر فرو ببرد و به موزی که دور از دسترس او قرار داشت ، دست یابد.
نتایج آزمایش کهلر و اختلاف با تداعی گرایان:
کهلر اعتقاد داشت که در حل مسئله ، میمون ها به آزمایش و خطا نپرداختند بلکه انها به کسب « بینش » رسیدند . بینش یعنی درک ناگهانی به راه حل یک مسئله . توجه کهلر مخصوصا به این نکته جلب شد که چگونه میمون ها ناگهان به ارزش عملی ابزار به خصوص به عنوان وسیله ای برای رسیدن به هدف پی می برند .( مثلا چوب را به صورت بازوی بلند می بینند . ) به علت اینگونه تفسیرهای ادراکی از « تجربه کشف ناگهانی » در این آزمایش ها ، آنها را در بینش و تکرار موفقیت آمیز عملی که به دنبال بینش ظاهر شده « یادگیری بینش » نامیده اند .
شامل 25 اسلاید powerpoint
دانلود پاورپوینت نظریه ی گشتالت