دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل: Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه :58
بخشی از متن مقاله
مقدمه
رشد و گسترش روز افزون نهادهای آموزشی از جمله مدارس ودانشگاهها طی چند دهه گذشته در ایران ضمن آنکه موجبات حضور هر چه بیشتر زنان را در فعالیتهای اقتصادی فراهم ساخته است خود آثار ونتایجی در برداشته است که حائز اهمیت بسیارند.
گرچه زنان در گذشته و خصوصاً در روستاها دوش به دوش مردان در فعالیتهای اقتصادی شرکت داشته‌اند اما نوع فعالیتهای اقتصادی که زن امروز انجام می‌دهد با فعالیت اقتصادی که زن در گذشته انجام می‌داده است تفاوتهای آشکاری دارد که بارزترین نوع آن جدا بودن کار امروز زن از خانه می‌باشد. بر خلاف گذشته‌ها که کار و فعالیت اقتصادی او در خانه و یا نزدیک به آن بوده است جدا شدن زن از خانه و حضورش در محل کار برای ساعتها طولانی نتایج و مسائل تازه‌ی را بوجود آورده است که چه در سطح جامعه و چه در سطح خانواده قابل تامل است.
در جهان امروز خصوصاً جوامع توسعه نیافته و کم توسعه نقش زن چه در سطح خرد و چه در سطح کلان می‌تواند به عنوان یک انسان در راه پیشبرد اهداف جامعه خود مثمر ثمر باشد رنگ باخته است و به او بصورت موجودی که از لحاظ جسمی ضعیف و از لحاظ روحی ضربه پذیر نگریسته می‌شود که کاری جز خانه داری و امور منزل از عهده‌اش برنمی‌اید. اکثراً نام وی با ضعیف بودن مترادف می‌گردد و حتی در زمانهای نه چندان دور از او به عنوان ضعیفه یاد می‌شود و این نام در جوامع توسعه نیافته کاربرد فراوانی دارد. محرومیت اجتماعی زنان در فرهنگهای مختلف را با جرات میتوان از نظر فرهنگی دانست نه از نظر جسمی واین نگرش غلط نسبت به زن را میتوان ناشی از یک سری افکار پوچ زاییده فرهنگ متداول اجتماعی که در ذهن انسانها اعم از زن یا مرد نقش بسته است دانست.
بیان مسئله
بر خلاف تصورات عامیانه، زنان در برابر مردان در بالا بردن وضع اقتصادی و توسعه کشور سهم بسزایی دارند و اگر در جای مناسب از کار آنان قدردانی شود و برای رسیدگی به امور آنان سرمایه گذاری کنند ما میتوانیم به جرات بگوییم که فرآیند توسعه اقتصادی و اجتماعی بصورت کاملاً مشهودی به جهت مثبت تغییر می‌یابد زیرا یکی از تفاوتهای اساسی کشورهای توسعه نیافته و توسعه یافته اختلاف در تعداد زنان شرکت کننده در نیروی کار و حرفه‌های گوناگون در نظام آموزشی و فعالیتهای فرهنگی است که در کشورهای توسعه یافته این فعالیتها به مراتب بیشتر است و هدف کلی ما در این تحقیق بررسی اشتغال زنان و تاثیرات آن بر خانواده است.
اهمیت و ضرورت تحقیق
اشتغال زن تاثیراتی شگرف بر خانواده و روابط درونی آنها نقش و پایگاههای مربوط به اعضا و توزیع قدرت در میان آنها باقی گذاشته است وتغییراتی در تعادل سنتی خانواده پدید آورده است.
بدون شک این تغییرات در همه گروهها و اقشار اجتماعی یکسان نبوده است.
چنانچه زنان با ایفاء نقشهای جدید همچنان بار اصلی وظایف خانه را بر دوش بکشند بدون شک دیر یا زود جامعه با فرسودگی و تحلیل بخش عظیمی از نیروی انسانی خود مواجه خواهد شد در همین جاست که اهمیت و مطالعه و شناخت مسائل و مشکلات ناشی از اشتغال زنان معلم به عنوان بخش مهمی از نیروی انسانی شاغل روشن می‌شود. اهمیت دیگر مطالعه در این زمینه می‌تواند از آن نظر باشد که ضمن دستیابی به شناخت و آگاهی در رابطه با مسائل و مشکلات اشتغال زنان دستاوردهای پژوهشی خود را در اختیار نهادها و سازمانهای آموزشی جهت برنامه ریزی و به منظور ترویج و آموزش و ارزشیابی قرار دهد که مشوق بیشمار مردان درانجام امور خانه و بی اعتباری نفکر سنتی بر وظیفه تلقی نمودن امور خانه داری برای زنان باشد. پنهان ماندن کار زنان(در خانه) و لزوم توجه به شغل زن در خارج از خانه و جامعه نیز ضرورت دارد و این تحقیق بر آن است تا هر چند اندک مشخص کند که زن نیز می‌تواند در صورت مهیا بودن امکانات مناسب حتی بیشتر از مردان در اقتصاد خانواده و کشور از جمله رفاه خانواده، کاهش جمعیت، کاهش فقر، کاهش بیسوادی افزایش رشد فرهنگی، پیشگیری از بیماریها و آلودگی محیط زیست سهم بسزایی داشته باشد و اگر از لحاظ اجتماعی و فرهنگی از بی ارزش جلوه دادن سهم زنان و کار زنان از بین رود و برعکس به اهمیت نقش آنان دقت شود. آهنگ رشد جامعه و خانواده با روند صعودی پیش می‌رود و با حمایت بیشتر از این قشر نتایج موثرتری حاصل می‌گردد( خیاط پور و دالوند، 1371)
سئوالات تحقیق
1ـ آیا بین اشتغال زنان و بدست آوردن امکانات رفاهی بیشتر خانواده رابطه معنی داری وجود دارد؟
2ـ آیا بین اشتغال زنان در خارج از خانه و وجود اختلافات بین زن و مرد رابطه معنی داری وجوددارد؟
3ـ آیا فرزندان مادران شاغل افرادی دارای اعتماد به نفس و متکی به خود هستند؟
متغیرها و واژه‌های اساسی تحقیق
مفاهیم عمده‌ای که در طول تحقیق مورد استفاده قرار می‌گیرند به قرار زیر تعریف می‌شود.
تعریف نظری
1ـ اشتغال: در فرهنگ اصطلاحات اجتماعی و اقتصادی نوشته توماس سووه در مقابل این کلمه چنین آمده است.
«مشغول بودن در کاری که پاداش دارد واز دست دادن شغل به این معنی یعنی بیکار شدن از کار و اشتغال»
تعریف علمی
نحوه اندازه گیری در این تحقیق از پرسشنامه استفاده شده است.
2ـ خانواده: برگس ولاک چنین می‌گوید« خانواده گروهی است متشکل از افرادی که از طریق پیوند زناشویی،همخونی و یا پذیرش به عنوان فرزند با یکدیگر به عنوان شوهر، زن، مادر، پدر، برادر و خواهر در ارتباط متقابلند و فرهنگ مشترکی پدید آورده و در واحدخاصی زندگی می‌کنند.
3ـ قشر اجتماعی: قشرهای اجتماعی گروههای وسیع اجتماعی هستند که از لحاظ درآمد شغل و تحصیلات تا حدی به هم نزدیک و دارای فرهنگ مشترکی باشند.(عبدی 1372)
4ـ انگیزه(محرک): عامل یا محرکی که موجبات بروز علی آگاهانه و با هدف قبلی را فراهم می‌آورد.(ساروخانی، 1375)
5ـ معلمان زن متاهل: در این پژوهش منظور کلیه زنانی است که در لحظه تحقیق با سمت آموزگار یا مربی پرورشی یا معلم ورزش در مقطع ابتدایی مشغول به فعالیتند و به لحاظ تاهل دارای همسر یا بی همسر در اثر فوت یا طلاق و دارای فرزند بوده باشند.
6ـ استقلال مالی: منظور توانایی صرف درآمد به میل واراده خود توسط زنان معلم است.
با گسترش دانشگاهها و موسسات آموزشی عالی در چند دهه گذشته و دسترسی بیشتر زنان به این موسسات پدیده اشتغال زن نیز به شکل جدی مطرح شده است. ساخت خانواده خصوصاً در جوامع شهری تا قبل از این پدیده از تعادل سنتی مبتنی بر کار ونان آوری مرد و خانه دار بودن زن برخوردار بود. حضور زن در فعالیتهای اقتصادی خارج از خانه دگرگونیهایی را در این ساخت موجب شده و مسائلی تازه در مورد رابطه با والدین با یکدیگر و یا رابطه والدین با فرزندان پدید آورده است. که به دلیل اهمیتشان مورد مطالعه جامعه شناسان مختلف قرار گرفته است. گرایش زنان به اشتغال و عواملی که موجب حضور آنها در فعالیتهای اقتصادی خارج از خانه را فراهم ساخته است از دیدگاه و اقشار طبقات مختل متفاوت بوده که بیانگر برداشتهای مختلف این اقشار و طبقات نسبت به موضوع اشتغال زن است با توجه به این مسائل است که این پدیده می‌تواند به عنوان یک مسئله اجتماعی مهم هم در سطح خانواده و هم در سطح جامعه مورد مطالعه قرار گیرد.
وضعیت زنان در دوران پیش از تاریخ
شناخت انسان در مورد وضعیت زنان در دوران پیش از تاریخ بسیار ناچیز است چرا که اینگونه جوامع برای ثبت تاریخ هنوز فاقد خط بودند. اما از آنجا که این دوره از تاریخ بشر بسیار طولانی است بنابراین موضوع اهمیت لازم را برای مطالعه و بررسی پیدا می‌نماید.
دانشمندان نوعی تقسیم کار اولیه را در جوامع شکارچی مربوط به دوران دیرینه سنگی تشخیص داده‌اند. انسان در این دوران با طبیعت هماهنگ و یگانه بوده و مطابق با نیازهای خود در آن دخل و تصرف می‌کرد. شیوه زندگی بیش از هر چیز برپایه شکار و گرد آوری خوراک است زنان بخصوص به گردآوری خوراک اشتغال دارند. اما در شکار نیز با مردان مشارکت می‌کنند(زنجانی زاده، 1372). آندره میشل با توجه به تحقیقات دیرینه شناسی نوع تقسیم کار بین زن و مرد را در جوامع شکارچی مربوط به این دوران بر پایه تعاون می‌داند و نقش و اهمیتی را که زنان در این دوران داشته‌اند با توجه به مجسمه‌های کوچک زنانه‌ای که از جنس سنگ عاج بوده و از این دوران به جا مانده است برابر و یا حتی برتر از نقش و اهمیت مردان می‌داند.
میشل برای اینکه تصویر روشنی از پایگاه و اهمیت زنان دوره دیرینه سنگی ارائه بدهد به کشفیات نخستین کاشفان در مورد قبایل شکارچی موجود استناد جسته و قدرت زنان در قبائل ایروکوازی را ملاک قرار داده و می‌گوید: زنان می‌توانستند زمین‌های کلان را که نتیجه اتحاد و ازدواج بوده است بفروشند و به میل خود اقدام به عزل و نصب مامورین امور مالی کنند. در حالی که شوهرانشان همین وظایفی را بر عهده داشته‌اند که زنان در جامعه پدر سالار. او سپس وضع زنان را در عصر انقلاب نوسنگی یعنی حدود ده هزار سال پیش از میلاد مسیح بررسی می‌کند و این فرضیه‌ها را مطرح می‌سازد. که ترقی وضعیت اجتماعی زنان در نوسنگی قدیم نتیجه اختراع کشاورزی، نخ ریسی، بافندگی و سایر رشته‌های وابسته بوده است اما با انقلاب تکنیکی که در دوره نوسنگی میانه یعنی ما بین هزاره سه قبل از میلاد به وقوع پیوست سازمان اجتماعی و همچنین پایگاه اجتماعی زنان در جامعه واژگون گردید. اما در تبیین چگونگی این انحطاط با توجه به نظریه ژرمی‌‌تی‌یوپن: آرمان جدید توسعه خانواده‌های یکجانشینی که از طریق کشاورزی زندگی کرده و به برکت رشد جمعیت و مواد غذایی تحقق یافته‌اند. ساخت گروه و شیوه نویی روابط با بیرون را معین می‌کند. جای برون همسری را که به منظور امکان حیات شکارچیان دیرینه سنگی صورت می‌گرفته تا از طریق ایجاد میان شکارگاهها تخمین حیات بیابند. رژیم درون همسری میگرد که در آن تمامی دختران خانه به عنوان عوامل تولید مثل، روسای خانواده برای عموزادگان و دایی زادگان خانواده در نظر گرفته می شوند این آغاز بستن در به روی زنان است.
منابع
آصفی، آمنه، خانواده و تربیت در ایران، تهران انتشارات مکتب امام چاپ دوم 1356
انصافپور، غلامرضا، حقوق و مقام زن از آغاز تا اسلام در ایران، تهران 1348
جاراللهی، عذرا، تاریخچه اشتغال زن در ایران، فصلنامه علوم اجتماعی،دوره اول شماره 4و3، زمستان 1372
خیاط پور و دالوند، بررسی ویژگیهای اشتغال زنان در استان خوزستان 1371
ساروخانی، باقر: دایره المعارف علوم اجتماعی، تهران انتشارات کیهان 1375
ساروخانی، باقر: مقدمه‌ای بر جامعه شناسی خانواده، تهران انتشارات فروش چاپ اول 1370
ساوجی، مریم: حقوق زن در اسلام و خانواده، تهران انتشارات مجرد، چاپ اول 1371
سووه، توماس: فرهنگ اصطلاحات اجتماعی و اقتصادی: ترجمه ـ م ـ آزاده، تهران انتشارات مازایر چاپ اول 1345
شمیم، علی اصغر: ایران در دوره سلطنت قاجار، تهران، شرکت چاپ و انتشارات علی چاپ سوم
عبدی، حسن تاثیر قشربندی بر پیشرفت تحصیلی مجله رشد علوم اجتماعی شماره 15، بهار 1372کار، مهرانگیز: زنان در بازار کار ایران.
مطهری، مرتضی: نظام حقوق زن در اسلام، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین علمیه قم، چاپ نهم 1359
میشل آندره، جنبش اجتماعی زنان، ترجمه هما زنجانی زاده، تهران، نشرینکا 1372
مشهور، حسین: بررسی جنبه‌هایی از اثرات اشتغال زن بر خانواده روستایی اطراف تهران1355
متن کامل را می توانید بعد از پرداخت آنلاین ، آنی دانلود نمائید، چون فقط تکه هایی از متن به صورت نمونه در این صفحه درج شده است.
دانلود فایل
