دانلودمقاله دستورالعمل های سیستم های مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی

اختصاصی از زد فایل دانلودمقاله دستورالعمل های سیستم های مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دستورالعمل های
سیستم های مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی
ILO – OSH 2001
پیشگفتار
حفاظت کارگران در مقابل بیماریها، امراض و حوادث ناشی از کار بخشی از وظایف سازمان ILO را در طول تاریخ تشکیل داده است. بیماریها و حوادث ناشی از کار در اثر بی توجهی نسبت به ایمنی و بهداشت کارگران بوجود می آیند. اولین هدف ILO افزایش شانس زنان و مردان برای دستیابی به کار مولد و شایسته در شرایطی: دارای آزادی، عدالت، ایمنی و احترام به حقوق بشر است. ما اینها را به عبارت «کار شایسته» خلاصه کرده ایم. کار شایسته، کار ایمن است و کار ایمن نیز عامل موثرو مثبتی برای رشد اقتصادی و تولید محصول می باشد.
امروزه پیشرفتهای تکنولوژیکی و وجود رقابت شدید بین صنایع، باعث ایجاد تغییرات سریعی در شرایط، فرایند و سیستم مدیریتی گردیده است. قانون گذاری در مورد پرداختن به این تغییرات و همگامی با رویایی در مورد خطرات جدید هر چند لازم است، ولی کافی نمی باشد. سازمانها باید قادر به حل مسائلی که بطور پیوسته و مداوم در زمینه ایمنی و بهداشت رخ می دهد باشند و با استراتژی پویای مدیریتی، برای آنها راه حل مناسبی بیابند. در این مقاله دستورالعملهایی در زمینه ایمنی و بهداشت شغلی ارائه شده است.
این دستورالعمل ها بر مبنای توافقات بین ILO و ارکان سه گانه آن و سرمایه گذاران دیگر تهیه شده است. این سازمانها، توافق نامه ای بین المللی در مورد ایمنی و بهداشت شغلی را نیز که «استانداردهای بین المللی کار» نامیده اند، تدوین نموده اند. در نهایت، یک ابزار قدرتمند و بی همتا برای گسترش فرهنگ ایمنی در کار و حتی فراتر از آن حاصل شده است که سازمانها، کارگران، سیستم های ایمنی و بهداشت و محیط زیست از آن منتفع خواهند شد. سازمان ILO خوشحال می شود که از تجربیات افراد در تدوین این دستورالعملها بهره مند شود. بی شک این دستورالعمل ها وسیله ای بسیار ارزشمند و کارآمد برای کارفرمایان، کارگران، شرکت ها و سازمانهای ملی و همه کسانی که نقشی در ایمن و سلامت کردن محیط های کاری دارند، می باشد.

مقدمه:
هم اکنون دولتها، کارفرمایان و کارگران دریافته اند که ایجاد سیستم های مدیریت بهداشت و ایمنی شغلی (OSH) نقش بسیار موثری هم در کاهش خطرات و هم افزایش راندمان تولید دارد.
این دستورالعمل ها در سیستم مدیریت OSH توسط سازمان بین المللی کار ILO بر مبنای توافقنامه های بین المللی بین بخش های سه جانبه آن تدوین شده است. این توافق سه جانبه اهرم های قدرت و انعطاف پذیری را برای گسترش فرهنگ ایمنی در اختیار سازمانها قرار می دهد. همچنین ILO توصیه هایی را در سیستم مدیریت OSH ارائه می کند که در آنها ارقام و ابزارهای مربوط به حفاظت، ایمنی و بهداشت کارگران منعکس شده است.
در این دستورالعمل ها توصیه های عملی برای استفاده همه افرادی که در مدیریت بهداشت و ایمنی شغلی مسئولیتی دارند ارائه شده است. این توصیه ها قانوناً الزامی نیستند و برای جایگزین شدن به جای قوانین، مقررات و استانداردهای ملی پذیرفته شده در کشورها نمی باشند.
کارفرما مسئول سازماندهی و ایجاد ایمنی و بهداشت شغلی است و اجرای سیستم مدیریت OSH روشی سودمند برای انجام این وظیفه می باشد. ILO این دستورالعمل ها را به عنوان ابزار عملی برای خدمت به سازمانها و شرکت ها طراحی کرده و آن را
وسیله ای برای بهبود مستمر اجرای OSH دانسته است.

1- اهداف
1-1- این دستورالعمل ها باید به حفاظت کارگران از خطرات و محدود کردن حوادث ناشی از کار، بیماریها، جراحات و مرگ و میرها کمک کند.
2-1 در سطوح ملی این دستورالعمل ها باید:
- برای تعیین چارچوب و ساختار ملی سیستم های مدیریت OSH که ترجیحاً توسط قوانین و مقررات ملی حمایت می شوند، استفاده گردند.
- راهنمایی هایی برای تقویت توصیه نامه ها با ابزار قانونی یا ضمانت اجرایی توسط مقررات و استانداردها برای بهبود مستمر اجرای OSH ارائه دهند.
- توصیه هایی برای بهبود و تطابق دستورالعمل های ملی و محلی در سیستم های OSH ارائه دهندتا پاسخگوی نیازهای واقعی سازمان ها، مطابق با اندازه و نوع فعالیت آنها باشند.
3-1- در سطوح سازمانی این دستورالعملها باید:
- توصیه هایی در ارتباط با ترکیب عناصر سیستم مدیریت OSH در سازمان به عنوان جزئی از سیاست ها و برنامه های مدیریتی آن ارائه دهند.
- همه اعضاء سازمان خصوصاً کارمندان، کارفرمایان، هیأت مدیره ، کارگران و نمایندگان انتخابی آنها را تشویق کنند تا مبانی و روش مدیریت OSH را در جهت بهبود مستمر بهداشت و ایمنی شغلی بکار گیرند.

2- چارچوب ملی سیستم های مدیریت بهداشت و ایمنی شغلی
1-2- خط مشی ملی
1-1-2 یک یا چند سازمان کارآمد باید برای تنظیم، اجرا و بازنگری متناوب سیاست های منسجم ملی انتخاب شوند تا سیستم مدیریت OSH را در مؤسسات ایجاد کرده و سطح آن را ارتقاء بخشند و این کارها باید پس از مشورت با ارگانهای انتخابی از سوی کارفرمایان و کارگران یا افراد ذیصلاح صورت پذیرد.
2-1-2 سیاست ملی مدیریت OSH باید روشها و مبانی عمومی زیر را تنظیم و ایجاد کند:
- ارتقاء و بهبود روش ایجاد وتلفیق سیستم های مدیریت OSH به عنوان بخشی از مدیریت کلی یک سازمان.
- تدوین و بهبود برنامه هایی برای شناسایی سیستماتیک ، برنامه ریزی، اجرا و ارتقاء فعالیت های OSH در سطوح ملی و سازمانی .
- تشویق کارگران و نمایندگان آنها به شرکت در فعالیت های سازمانی .
- بهبود مستمر سیستم و در ضمن آن دوری از دیوان سالاری و کاغذبازی غیرضروری در کارهای اداری و هزینه های مربوطه.
- تشویق به کارها و فعالیت های دسته جمعی و حمایت از برنامه های سیستم مدیریت OSH در سطوح سازمانی توسط بازرسان کار، شرکت های فعال در زمینه ایمنی و بهداشت شغلی و یا خدمات دیگر و راهبری فعالیت های آنها به یک چارچوب هماهنگ با مدیریت OSH.
- ارزیابی چارچوب و اثربخشی سیاست ملی در فواصل زمانی مناسب.
- ارزیابی و شناسایی اثربخشی سیستم های مدیریت OSH و اجرای آن با ابزار مناسب.
- اطمینان از اینکه لوازم ایمنی و بهداشتی برای همه تهیه شده است اعم از پیمانکار و یا کارگران او، چه کارگران موقت و چه کارگران یا کارمندانی که مستقیماً توسط سازمان استخدام شده‌اند.
3-1-2 با این نگرش در مورد اطمینان از انسجام سیاست ملی وبرنامه های لازم برای تحقق آن، شرکت های ذیصلاحی باید چارچوب ملی سیستم های مدیریت OSH را تدوین کنند تا:
- وظایف خاص و مسئولیت های شرکت های مختلف را شناسایی و تدوین کنند و آن را با سیاست های ملی تطبیق دهد و هماهنگی مناسبی بین آندو ایجاد نمایند.
- دستورالعمل های ملی در مورد کاربرد و اجرای سیستماتیک سیستم های مدیریت OSH در سازمان را منتشر و بطور دوره ای بازنگری کنند.
- معیارهای مناسبی برای طراحی و تعیین وظایف شرکت های مسئول، آماده سازی و تطبیق دستورالعمل ها با سیستم های مدیریت OSH تنظیم کنند.
- اطمینان دهند که این دستورالعمل ها برای بهره‌مندی کارفرمایان، کارگران و نمایندگان آنها از سیاست های ملی در دسترس آنها قرار گرفته است.
4-1-2 یک شرکت ذیصلاح باید برنامه هایی اتخاذ کند و برای بازرسان کار ، شرکتهای فعال در زمینه OSH و دیگر شرکتهای دولتی و خصوصی، سازمانها و شرکت های مربوط به OSH مثل تولید کنندگان وسایل حفاظتی – بهداشتی دستورالعمل های فنی تهیه کرده وآنها را کمک وتشویق نماید تا سیستم های مدیریت OSH را بکار برند.

2-2 دستورالعمل های ملی
1-2-2 باید دستورالعمل های ملی بر مبنای مدل ارائه شده در فصل 3 و با توجه به شرایط و تجربیات ملی هر کشور در جهت کاربرد و اجرای سیستماتیک سیستم های مدیریت OSH نوشته شود .
2-2-2 باید بین دستورالعمل های ILO ، دستورالعمل های ملی و دستورالعمل های تطبیق یافته محلی ، تطابق و سازگاری وجود داشته باشد و برای ارتقاء و بهبود کاربرد مستقیم و یاغیرمستقیم این دستورالعمل‌هادر سطوح سازمانی انعطاف پذیری لازم وجود داشته باشد.
3-2 دستورالعمل های تطبیق یافته محلی
این دستورالعمل که نقطه نظرات ILO را منعکس می کند باید شامل عناصر کلی دستورالعمل‌های ملی بوده ودر طراحی آن ، بایستی شرایط خاص و نیازهای سازمان یا گروههای سازمان یافته را در نظر گرفته همچنین به موارد خاص زیر نیز توجه شود:
- اندازه آنها (بزرگ، متوسط، کوچک) و زیربنای آنها.
- انواع خطرات و درجه خطرپذیری و احتمال وقوع آنها.
2-3-2 ارتباط بین چارچوب ملی سیستم مدیریت OSH (OSH-MS) و اجزاء ضروری آن در شکل 1 نشان داده شده است.

3- سیستم مدیریت بهداشت و ایمنی شغلی در سازمان
ایجاد ارتباط بین نیازهای رسمی OSH و قوانین و مقررات ملی در مورد بهداشت و ایمنی شغلی، مسئولیت و وظیفه کارفرما است. کارفرما باید قدرت راهبری قوی داشته و نسبت به اجرای فعالیت های OSH در سازمان نیز متعهد باشد و برنامه های مناسبی برای ایجاد سیستم مدیریت OSH تنظیم کند. این سیستم شامل عناصر اصلی مثل خط مشی مدیریتی – سازماندهی – برنامه ریزی و اجرا – ارزیابی و ارتقاء سیستم می‌باشد که در شکل 2 نشان داده شده است.

شکل 2: عناصر اصلی سیستم مدیریت OSH

سیاست و خط مشی مدیریتی
1-3 خط مشی ایمنی و بهداشت شغلی.
1-1-3 کارفرما باید پس از مشورت با کارگران و نمایندگان آنها ، سیاست و خط مشی OSH را تدوین کند که باید دارای مشخصات زیر باشد:
- مربوط به سازمان و مخصوص آن و متناسب با اندازه و طبیعت فعالیت های آن باشد.
- به صورت مختصر و روشن دارای تاریخ نوشته شود و با امضاء و یا حمایت کارفرما یا بالاترین مقام مسئول در سازمان، لازم الاجرا گردد.
- در محل کار به سهولت در دسترس همه افراد باشد.
- برای اطمینان از اینکه همیشه از کارآیی لازم برخوردار است ، مورد بازنگری قرارگیرد.
- برای گروه ها و بخش های خارج از سازمان که به موضوعات فوق علاقمند هستند نیز قابل دسترسی باشد.
2-1-3 خط مشی OSH باید حداقل دارای مبانی کلیدی زیر باشد وتوسط افراد سازمان اجرا گردد.
- حفظ سلامتی و ایمنی همه افراد سازمان با پیشگیری از حوادث و بیماریهای ناشی از کار و دوری از اعمال ناایمن.
- اطاعت و بکارگیری قوانین و مقررات ملی OSH ، توصیه نامه ها و توافقات حاصله بین OSH و نیازهای سازمان.
- حصول اطمینان از اینکه کارگران و نمایندگان آنها مورد مشورت قرار می‌گیرند و به شرکت فعالانه در همه بخش های سیستم مدیریت OSH تشویق و ترغیب می شوند.
- بهبود مستمر اجرای سیستم مدیریت OSH.
3-1-3 سیستم مدیریت OSH باید با دیگر سیستم های مدیریتی سازمان هماهنگی داشته یا با آن تلفیق شود.

2-3 مساعدت و همکاری کارگران.
1-2-3 تشریک مساعی کارگران، یک عنصر ضروری سیستم مدیریت OSH در سازمان است.
2-2-3 کارفرما باید اطمینان دهد که کارگران و نمایندگان ایمنی و بهداشت آنها مورد مشورت قرار می‌گیرند و به آنها اطلاعات و آموزش لازم در همه زمینه های OSH از قبیل برنامه های ضروری و غیر مترقبه که با کار آنها در ارتباط است ، داده می‌شود.
3-2-3 کارفرما باید برای کارگران و نمایندگان یا مسئولان ایمنی و بهداشت آنها ترتیباتی اتخاذ کند تا دقت و امکانات کافی برای شرکت فعالانه در فرایند سازماندهی – برنامه ریزی و اجرا – ارزیابی و ارتقاء سیستم مدیریت OSH داشته باشند.
4-2-3 کارفرما ملزم به تاسیس و توانمند کردن کمیته حفاظت و بهداشت است و باید مسئولان یا نمایندگان ایمنی و بهداشت کارگران را مطابق با قوانین و تجربیات ملی به رسمیت بشناسد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   34 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله بهداشت روانی

اختصاصی از زد فایل دانلود مقاله بهداشت روانی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه :
امروزه در نقش و وظایف مدارس بسیاری از کشورهای جهان دگرگونی های عظیمی رخ داده است. این تحولات باعث شده تا علاوه بر نقش سنتی مدرسه یعنی آموزش صرف و رشد مهارت هایی مانند خواندن و نوشتن و اکتساب دانش نقش پرورش روان و تکامل انسان نیز مورد توجه قرار گیرد. در حال حاضر در بسیاری از کشورها فعالیت های پرورشی و بهداشتی وسیعی به عهده مدارس گذاشته شده است که مطالعات حکایت از نتایج و پیامدهای مثبت آن می کند.
در کشور ما نیز با توجه به خیل عظیم دانش آموزان و همچنین نقش سلامت روان و پرورش کودکان و نوجوانان توجه بیشتر به نقش پرورشی مدارس ضرورت تام دارد. حال زمان آن است که باید با ایجاد زمینه های مناسب به ارتقای بهداشت روانی و سطح سلامت در مدارس پرداخته و شرایطی فراهم شود تا مسئولان مدارس برنامه ریزان مشاوران روان شناسان و دیگر دست اندرکاران آموزش و پرورش از طریق آشنایی با موضوعات بهداشت روانی نونهالان این آب و خاک را برای دستیابی به روان سالم یاری دهند. بهداشت روانی صرفا در محیط سالم فیزیکی به دست نمی آید بلکه محیط سالم روانی نیز یک اصل مهم است. چه بسا که محیط فیزیکی کودکان سالم و آرام باشد اما محیط روانی آنها از درون ناامن و مضطرب باشد.
طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت “بهداشت روانی” عبارت است از “توانایی کامل برای ایفای نقش های اجتماعی روانی و جسمی”. این سازمان معتقد است که بهداشت روانی فقط نبود بیماری یا عقب ماندگی نیست بنابراین کسی که احساس ناراحتی نکند از نظر روانی سالم محسوب می شود.
بهداشت روانی کودکان
بهداشت و سلامت روان کودکان موضوعی است که به توجه جدی نیاز دارد. امروزه با استفاده از برنامه های مختلف مانند آموزش مهارت های زندگی آموزش بهداشت روانی مداخلات بهداشتی مبتنی بر مدرسه و نیز درمان های تخصصی می توان به کودکان کمک کرد تا زندگی مفیدتر و رضایتمندانه تری داشته باشند.
همه کودکان در زندگی خود با استرس های شدیدی روبه رو می شوند که بخشی از آنها ناشی از تغییرات رشد بهنجار کودکان است مانند رشد و تغییرات هورمونی و همچنین تغییراتی که در ارتباط با والدین و اجتماع رخ می دهد. استرس های دیگر فردی تر بوده و شامل فشار برای پیشرفت در مدرسه نقل و انتقال خانواده تغییر مدرسه نزاع والدین طلاق یا فشار برای سواستفاده از مواد است.
بسیاری از کودکان بدون این که دچار مشکلات رفتاری یا تحصیلی جدی شوند این دوره را پشت سر می گذارند و این امر به علت ترکیب عواملی چون مهارت های مقابله ای موفقیت آمیز میزان حمایت های قابل دسترس و میزان استرس های محیطی (که با آن روبه رو شده اند) است. متاسفانه تعیین کودکانی که مشکلات بهداشتی دارند تا پیش از بروز مشکل امکان پذیر نیست بنابراین در برنامه ریزی های بهداشتی همه کودکان و نوجوانان باید مدنظر قرار گیرند و دامنه گسترده ای از مداخلات از آموزش مهارت هایی برای سلامت روان تا مداخلات اختصاصی بهداشت روان به کار گرفته شود.
تقریبا یک پنجم کودکان بدون در نظر گرفتن این که کجا و چگونه زندگی می کنند در دوران کودکی دچار اختلالات رفتاری هیجانی می شوند. حتی با محافظه کارانه ترین برآورد هم می توان ادعا کرد که 10 درصد کل کودکان زمانی در طول این دوره دچار آشفتگی های روانی می شوند که با آسیب های جدی همراه است و مدرسه در زندگی بسیاری از کودکان نقش اساسی دارد و در رشد بالقوه آنان موثر است بویژه هنگامی که خانواده از ایفای نقش های اساسی خود ناتوان باشد. بنابراین مدارس برای بسیاری از کودکان حساس ترین و مناسب ترین نقطه مداخلات بهداشت روانی است. از آنجا که همه کودکان بخصوص کودکان در معرض خطر وارد مدرسه نمی شوند یا مدرسه را ترک می کنند برای ماندن این کودکان در مدرسه یا دسترسی به کودکانی که مدرسه نمی روند باید به فکر استراتژی های دیگر بود. در جهت تامین نیازهای کودکان و نوجوانان باید بین نهادهای جامعه نگر نهادهای جوانان و سازمان های ورزشی نهادهای مذهبی موزه ها پارک ها و کتابخانه ها و... از یک سو و خانواده مدرسه سازمان های بهداشتی رسانه های گروهی و دولت از سوی دیگر همکاری و فعالیت مشترک ایجاد شود.

نقش مدارس در ارتقای بهداشت روان
مدرسه برای بهبود زندگی بسیاری از کودکان و نوجوانان فرصت بسیار مناسبی فراهم می کند. به موازات حرکت ملت ها در جهت آموزش همگانی نقش مدارس در ارائه خدماتی مانند خدمات بهداشت روانی در امور تحصیل اهمیت روزافزون یافته است. در حال حاضر مدارس با حمایت کامل خانواده و اجتماع بهترین محل برای برنامه های جامع بهداشت روانی به شمار می رود زیرا: تقریبا تمام کودکان در دوره ای از زندگی خود به مدرسه می روند.مدارس قوی ترین سازمان اجتماعی و آموزشی قابل دسترسی برای مداخله هستند.مدارس اثر عمیقی بر کودکان خانواده ها و اجتماع می گذارند.مدارس مانند شبکه ای امن از کودکان در برابر خطراتی که بر یادگیری رشد و سلامت روانی اجتماعی تاثیر می گذارد محافظت می کنند.مدرسه همگام با خانواده نقش تعیین کننده ای در ایجاد یا تخریب عزت نفس کودک و احساس شایستگی آنان دارد.توانایی و انگیزه کودکان برای ماندن در مدرسه یادگیری و استفاده از آموزه هایشان متاثر از سلامت روان آنان است.محیط موسسه آموزشی در سطوح مختلف کودکستان دبستان دبیرستان و دانشگاه از عواملی هستند که تاثیر اساسی در بهداشت روانی افراد دارند. کار آموزش و پرورش در آموزشگاه ها در واقع دنباله کار پرورش شخصیت افراد در محیط خانواده است. کودکان در محیط آموزشگاه ها یاد می گیرند که چگونه رفتار اجتماعی داشته باشند و نقش خود را در اجتماع ایفا کنند. آنان می آموزند در چه محدوده ای بیندیشند و حس مکاری داشته باشند. این محیط می تواند ارتباط درستی با کودک برقرار کند. او را آماده پذیرش مسئولیت تصمیم گیری و حل مسائل زندگی سازد.کودکانی که تازه به محیط آموزشگاه پا می گذارند مسلما مشکلاتی مانند پیوستگی اخلاقی دارند یعنی هریک از کودکان در محیط خانوادگی خاص خود تربیت شده اند و والدین آنها سلیقه های تربیتی متفاوتی دارند. مربیان و آموزگاران باید با درایت خود این مسائل را درک کنند و کودکان را با محیط جدید تطبیق دهند.آموزشگاه محیطی نیست که فقط مسائل و مطالبی به کودک القا شود; بلکه در این محیط اخلاق و رفتار کودک نیز تکوین می یابد. مهم ترین تمایلات بنیادی کودکان بنا به تعلق داشتن و احساس امنیت ناشی از نیاز به ارزشمند بودن است. کودکی که به مدرسه می رود به دنبال احساس تعلق مشابه آنچه در خانه تجربه کرده است می گردد و در صورتی که در خانواده به این احساس دست نیافته باشد در پی جبران آن در مدرسه است.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  12  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله بهداشت و ایمنی و رفاه کارکنان

اختصاصی از زد فایل دانلود مقاله بهداشت و ایمنی و رفاه کارکنان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

چکیده
آینده کار و سازمانها به تفکر مجدد،نگاه نو و شکل گیری دوباره مدیریت منابع انسانی بستگی دارد. متخصصان منابع انسانی باید نگاهی نو به فلسفه خلقت و دنیای سازمانی امروز و رابطه آن با سیر تکامل زندگی بشری داشته باشند مدیران مهم ترین عامل تغییر در جوامع امروز هستند و متخصصان منابع انسانی ، خود می توانند عامل تغییر مدیران باشند و نگاه آنها را به منابع انسانی تغییر داده و تکامل بخشند.
تکنولوژی زندگی کردن در دهه های اخیر به شدت تغییر کرده است،اما روروانشناسی زندگی کردن تغییر وتحولی نداشته است. انسان امروز از آموزش های بسیار زیادی (در مقایسه با گذشته)
بهره می برد اما بصیرت کمتری دارد ،ثروت و درآمد بیشتری دارد، اما لذت کمتری می برد؛از امکانات بیشتری برخوردار است،اما سلامت کمتری دارد.در چنین موقعیتی،چالش اصلی حوزه مدیریت منابع انسانی این است که کمک کندتا توازنی بین کار و زندگی برقرار شود و از طریق سازماندهی مجدد کار شرایطی فراهم نماید که کارکنان در حین کار کردن و از طریق کارکردن رشد کنند و تعالی یابند.
انسان حتی در دوران غار نشینی و زمانی که از ابزار سنگی یا شکستن شاخه های درخت برای تهیه مایحتاج زندگی خود استفاده می کرده کم وبیش به فکر حفظ جان و مراقبت از سلامت اعضا خود بوده است و حتی گفته شده که در یونان و رم قدیم کارگران معادن از پوست مثانه بز به عنوان ماسک برای جلوگیری از وارد شدن گاز و دود به داخل ریه استفاده می کرده اند. با این حال اقدامات و تحقیقات جدی در زمینه امور ایمنی وبهداشت در محیط کار از پدیده های مربوط به انقلاب صنعتی در دنیاست به اعتقاد عده ای از محققین اصولاً میزان سوانح و ضایعات انسانی قبل از انقلاب صنعتی قابل ملاحظه نبوده که فکر مسئولین را به طور جدی به خود جلب نماید.
ایمنی وبهداشت در مشاغل مختلف ابعاد متفاوتی را در بر دارد از جمله این که در سازمانهای امروزی به نیروی انسانی اهمیت خاصی داده می شود.این اهمیت در مورد ایمن کردن کارکنان بانک و کاهش استرس کارکنان به صورت گذاشتن شیشه ای جلوی باجه ها جلوه می کند تا کارکنان در آرامش و دور از دخدخه های دیگر مشتریان پول مشتری مورد نظر را تحویل بگیرد.

مقدمه
افزایش بهره وری،ایمنی و بهداشت شغلی نیروی کار از جمله مسائل اصلی در صنایع می باشد.برخی مشکلات معمول در این راستا عبارتند از طراحی نا مناسب محل کار،عدم انطباق بین رقابتهای کارگر و الزامات شغلی،وجود محیط کار و مشاغل زیان آور،طراحی نامناسب سیستم انسان-ماشین و برنامه های ضعیف مدیریت.این مشکلات منجر به ایجاد مخاطرات در محل کار،ضعف سلامتی کارگران،صدمات ناشی از کار با تجهیزات می شود.
مدیران همواره به فکر افزایش کیفیت و کمیت کار هستند و تعداد کمی از آنان واقعاً به سلامت جسم و روح،ایمنی،رفاه و امنیت اجتماعی و اقتصادی کار کنان می اندیشند. در اواسط قرن و نوزدهم،اصولاًانتظارات مدیران از کارکنان بسیار بالا بود و در کشور های صنعتی، ساعات کاری طولانی، شریط نامطلوب محیط کار و افزایش تولید را به کارکنان تحمیل می کرد. درقرن بیستم هم در کشور ها ی در حال توسعه،به ویژه در بخش خصوصی، انتظارات کارفرمایان از کارکنان بیش از حد بوده و شرایط نامطلوب کار،ساعات کاری طولانی وکارهای سخت و خارج از توان به کارکنان تحمیل می شده است .به همین سبب،اکنون دولتها برای جلوگیری از اجحاف کار فرمایان در حق کارکنان،قوانین و مقرراتی را به منظور تضمین سلامت،ایمنی ،رفاه وامنیت کارکنان شاغل در بخشهای دولتی وخصوصی وضع واجرا می کنند.البته،تأثیر خود کارکنان،اتحادیه ها و نمایندگی کارکنان در ایجاد این قوانین و مقررات نادیده گرفت؛ ولی به هر حال،صرف نظر از این که این قوانین و مقررات از چه منابعی سرچشمه گرفته اند.
مطالعه و بررسی روابط زیست شناسانه میان فعالیتهای فیزیکی انسان با شرایط محیط کار آرگونومی نامیده می شود.آرگونومی در واقع،علم مطالعه کارآیی و فعالیتهای اندام انسان است که ویژگی ها
و توانایی های ارگانیسم انسانی را مورد بررسی و تحقیق قرار می دهد و از این راه،شرایط کار را با انسان و انسان را با شرایط کار تطبیق می دهد.این علم،امروزه در ایجاد محیط امن کاری و کاهش سوانح در محیط کار،کاربرد فروانی دارد.
به هر حال ،باید توجه داشت ایجاد وتوسعه فعالیتهایی که سلامت،ایمنی،رفاه و امنیت اجتماعی کارکنان را تأمین می کنند،با آموزش و توسعه مدیران سطوح بالای سازمانی-بویژه مدیران پرسنل-ارتباط مستقیم دارند.بنابراین،لازم است با برنامه ریزی های آموزشی آنان را به اجرای این برنامه ها متعهد ساخت .در ذیل به شرح مختصر هریک از فعالیتهای مربوط به تأمین سلامت،رفاه و ایمنی کارکنان خواهیم پرداخت.

ارزش و اهمیت کار :

1- کار کردن وسیله ای برای صرف انرژی در راه مطلوب و حفظ تعادل فیزیولوژیکی بدن است .
2- کار کردن وسیله ای برای ایجاد روابط اجتماعی با دیگران و ارضاء نبازهای روانی تا حد ممکن .
3- از طریق کار فرد خود را جزئی از جامعه محسوب می دارد و نقش سازندگی خود را در جامعه ایفاء می کند .
4- از طریق کار کردن و مقایسه خود با دیگران انسان به ارزشیابی توانایی ها ومهارت ها و نیز کشف محدودیت های خود اقدام می نماید بدین طریق فرد درصدد توسعه و گسترش مهارتهای شغلی و حرفه ای خود بر می آید .
5- کارکردن نشانه ای از استقلال مالی است و مهمترین عامل ترقی و تعالی هر فرد و جامعه می باشد .

تاریخچه بهداشت شغلی :

اولین فردی که آثاری ارزنده در مورد بهداشت شغلی از خود به یادگار گذاشته است طبیبی از
ناحیه ساکسونی در ایتالیا بنام اگریکولا بود .پس از یازده سال از انتشار کتاب اگریکولا پزشک دیگری بنام پارا سلسوس کتابی در باره بیماریهای وابسته به شغل در بین کارکنان معدن و ذوب فلزات منتشر کرد . پس از آن در ایتالیا نوزادی پا به عرصه وجود گذاشت که بعدها به " پدر طب شغلی " مشهور گردید . وی شخصی بود بنام را مازینی که یکی از پیشگامان بزرگ قرن هفدهم در زمینه بهداشت کار می باشد . اوست که برای اولین بار به پزشکان توصیه می کند که علاوه برسوالاتی که در موقع معاینه از بیماران خود دارند شغل بیمار را فراموش نکنند و از همه بیماران خود بپرسند که " شغل شما چیست ؟" . در حال حاضر سازمان بین المللی کار بهبود شرایط کار و استقرار عدالت اجتماعی در سطح بین المللی را هدف خود قرار داده است .
برنامه های بهداشت حرفه ای :
1- آزمایشات پزشکی قبل از استخدام- دوره ای و اختصاصی
2- برنامه های مربوط به بهداشت محیط کار
3- برنامه های مربوط به حفاظت و ایمنی
4- ایجاد امکانات درمانی وکمکهای اولیه
5- برنامه های مربوط به آموزش بهداشت
6- برنامه های مربوط به تغذیه
7- برنامه های مربوط به ناتوانی
8- برنامه های روانشناسی کار


معرفی بهداشت حرفه ای

تقریبا 45 درصد جمعیت دنیا و 58 درصد افراد بالای 10 سال در شمار نیروی کارجهانی قرار دارند. تلاش آنها که بی تردید به توان ایشان بستگی دارد موجب استحکام پایه های اقتصادی جوامع
می گردد .
بسیاری از افراد بیش از یک سوم زندگی پس از بلوغ خود را در محیطهای مخاطره آمیزمی گذرانند. طبق تخمین سازمالن جهانی بهداشت در سال 1995 سالانه 68 تا 157 میلیون مورد بیماری شغلی در اثر تماسهای شغلی مختلف ایجاد می شود
بهداشت حرفه ای از جمله باارزشترین دارائیهای افراد جوامع و کشورهاست که بعنوان یک استراتژی با اهمیت نه تنها سلامتی شاغلین را در نظر می گیرد بلکه تاثیر مثبت و قابل ملاحظه ای در بهره وری و کیفیت محصولات – انگیزش کار – رضایت شغلی وکیفیت کل زندگی افراد جامعه دارد .
بیماریهای شغلی در اثر تماس مستقیم باعوامل مضر شیمیایی و بیولوژیکی و خطرات فیزیکی محل کار بوجود می آیند .اگرچه بنظر می رسد که اینگونه بیماریها شیوع کمتری نسبت به دیگر بیماریها دارند شواهد دال براین مدعاست که گروه عظیمی از مردم بخصوص در کشورهای در حال توسعه مبتلا به اینگونه بیماریها هستند.
در بسیاری از موارد بیماریهای شغلی به حدی شدید هستند به فرد مبتلا را ناتوان از انجام کار می سازد . مع ذالک دو عامل پیشگیری از آنها را آسان می سازد : اول اینکه عامل مولد اینگونه بیماریها قابل شناسایی – اندازه گیری و کنترل است . دوم اینکه افراد در معرض خطر در دسترس می باشندو میتوان آنها را مرتبا تحت معاینه و درمان قرار داد . مضافا اینکه اینگونه بیماریها در صورت معالجه فوری در مراحل اولیه برگشت پذیر می باشند . در نتیجه تشخیص بموقع بیماریهای شغلی حائز اهمیت است .

تعریف بهداشت حرفه ای :

بهداشت حرفه ای علمی است از بهداشت کار که با مسایل بهداشتی و درمانی افرادی که بکار گمارده می شوند سروکار دارد .
تاریخچه کار :

1- عصر ابزار دستی 2- دوره بردگی 3- کار زراعتی 4- کار زنان 5- عصر ماشین

با شروع انقلاب صنعتی بین سالهای 1760 تا 1830 در انگلستان ،جون به این امر آگاه بودندکه نیروی انسانی آنهاست که می تواند چرخ ماشین های عظیم و غول پیکر صنعتی را به حرکت در آورد اتحادیه ها و سندیکاههای صنعتی و سازمانهایی همچون سازمان بین المللی کار و سازمان بهداشت جهانی تشکیل گردید
هدف بهداشت حرفه ای :
ارتقاء و تامین عالی ترین درجه ممکن وضع جسمی – روانی و اجتماعی کارکنان همه مشاغل WHO و ILOطبق تعریف جلوگیری از بیماریها و حوادث شغلی انتخاب کارگر ویا کارمند برای محیط وشغلی که از لحاظ جسمی و روانی قدرت انجام آن را دارد ویا بطور اختصار تطبیق کار با انسان ودر صورت عدم امکان این امر تطبیق انسان با کار.

سلامت
سلامت عبارت است از آسایش جسم و روح و مبتلا نبودن به بیماری های جسمی روحی_ روانی و روان تنی.در مدیریت منابع انسانی،سلامت کارکنان از آن نظر مهم است که اصولاً شخص سالم،شخصی است که با محیط اطراف خود اعم از محیط خانوادگی،اجتماعی و کاری سازگاز است.شخص سالم،معمولاً زندگی را رضایتبخش و خوشایند می یابد و شیوه زندگی او چنان است که می کوشدآن را برای خود و دیگران شیرین سازد.بنابراین،داشتن کارکنان سالم در سازمان،باعث خواهد شد که محیط کاری شاداب،سرزدنه،پرتحرک وثمربخش باشد و رسیدن به هدفهای سازمان و مدیریت و کارکنان آسان تر گردد.

تدابیری برای حفظ سلامت کارکنان
١.مبارزه با مصرف الکل و مواد مخدر
کارکنان معتاد به الکل و یا مواد مخدر مشکلات فراوانی را برای خود، سازمان و دیگران ایجاد
می کنند . غیبتهای بیش از اندازه،کیفیت های پایین و سوانح محیط کار،غالباًمربوط به کارکنانی است که معتادبه الکل و یامواد مخدر هستند.معالجه معتادان به الکل و مواد مخدرشاید بهترین راه برای مقابله با این مشکل باشد.البته،باید ریشه های این مشکل را هم شناخت و آنها را از بین برد.ضمن آنکه مدیران و سرپرستان هم در محیطهای کاری باید کارکنان و همقطاران خود را زیر نظر داشته باشند و به محض مشاهده آثاری از ابتلا به الکل و یا مواد مخدر،آنان را برای ترک اعتیاد به مراجع مسئول معرفی کنند. گواهی اعتیاد نداشتن به الکل و موادمخدر در بدو استخدام و معاینات متوالی کارکنان مشکوک هم می تواند در کاهش مشکلات یادشده موثر باشند
۲.مبارزه باسیگار
سیگار کشیدن قبل از اینکه یک خودکشی باشد،یک دیگرکشی است.عکس العمل سلزمانها در برابر مشکلات ناشی از اعتیاد به سیگار متفاوت بوده است:برخی برنامه هایی را برای ترک سیگار به مرحله اجرا در آورده اند؛برخی دیگر محل مشخصی را به سیگار کشیدن اختصاص داده و پاره ای دیگر حتی از استخدام معتادان به سیگار خود داری کرده اند.
۳.کاهش فشارهای عصبی
دکتر هانس سلیه بنیانگذار پژوهشهای علمی و کاربردی،استرس را عکس العملهای،فیزیکی،روانی ویا شیمیای بدن در مقابل رویدادها،موقعیت های وحشتناک،هیجان آور،گیج کننده خطرناک و حساس برای انسان می داند هرچند به نظر وی انسانها در مراحل زندگی به فعالیت بپردازند و توانائی های خویش را بروز دهند،ولی همواره این سوال مهم و اساسی مطرح است که تا چه میزان استرس برای زندگی سالم و طبیعی انسان ضرورت دارد در پاسخ به این پرسش روان شناسان به این عقیده اند که به سبب اختلافهایی که در انسان ها وجود دارد،اولاً میزان«استرس مفید» بستگی به میزان تحمل آنان دارد و ثانیاً «استرس آفرین» در انسانها یکسان نیست؛به عنوان مثال ممکن است عامل و یا موقعیتی برای شخصی خوشایند وبرای شخصی دیگر نا خوشایند و استرس آفرین باشد اما آنچه می توان از نظریه های مختلف نتیجه گرفت این است که همه در مقابل درجاتی از استرسهای خوشایند ونا خوشاین،بهترین عکس العملها را نشان می دهند ولی در صورتی که این فشارها بیش از حد تحمل آنان باشد،ممکن است رفتارهای ناهنجار و حتی خطرناک وجبران ناپذیری را از خود بروز دهند که پیامدهایی برای سازمان مدیریت و منابع انسانی به همراه داشته باشد .از این رو مدیران سطوح بالای سازمانی –بویژه مدیران پرسنلی –باید عوامل استرس آفرین در منابع انسانی را بشناسند ودر جهت رفع ویا کاهش آنها سعی فراوانی بنمایند.
استرس شغلی و سلامت روانی
مشاغل و حرفه‌ها بخش مهمی از زندگی‌ ما هستند. همراه با ایجاد یک منبع درآمد، مشاغل به ما کمک می‌کنند تا خواسته‌های شخصی خود را برآورده کنیم، شبکه‌های اجتماعی شکل دهیم و به جامعه خدمت نماییم.
استرس در کار

حتی «شغل‌های رویایی» هم دارای لحظه‌هایی پراسترس، انتظارات کاری و سایر مسئولیت‌ها می‌باشند . برای برخی افراد، استرس محرکی است که انجام بعضی کارها را حتمی می‌سازد. به هرحال، استرس محیط کاری می‌تواند براحتی زندگی شما را تحت تأثیر قرار دهد.
ممکن است بطور مداوم در مورد یک پروژه خاص نگران باشید، از رفتار نادرست یک همکار یا سرپرست (مدیر گروه) احساس ناخوشایندی داشته باشید یا آگاهانه و به امید کسب یک ترفیع،
بیش از حد توانتان کاری را بپذیرید. چنانچه شغل‌تان را در رأس همه امور خود قرار دهید، روابط شخصی‌تان تحت تأثیر قرار گرفته‌ و با فشارهای کاری ادغام می‌شود.
از کار برکنار شدن، تغییرات مدیریتی و سازمانی می‌تواند امنیت شغلی فرد را آشفته سازد. مطالعه یک محقق نروژی نشان داده است که تنها شایعه‌ای در مورد تعطیلی کارخانه باعث افزایش فشارخون و تپش قلب کارگران شد.
تحقیقات انجام گرفته در آمریکا دال براین است که صدمات و آسیب‌های محیط کاری در سازمان‌هایی که به سمت خصوصی شدن پیش می‌روند، افزایش یافته است.
واکنش بدن
در کنار ضررهای حاصله از استرس کاری برروی احساسات، طولانی شدن این نوع استرس می‌تواند بر سلامتی جسمانی شما نیز تأثیر بگذارد.
مشغولیت ذهنی مداوم با مسائل شغلی غالباً منجر به تغذیه نامناسب و نامرتب و عدم ورزش کافی می‌شود که نهایتاً مشکلاتی چون اضافه وزن، فشارخون بالا و افزایش مقدار کلسترول را به همراه خواهد داشت.
تنش‌های شغلی مثل پاداشهای کم، محیط کاری غیردوستانه و ساعات کاری طولانی می‌تواند موجب بیماری قلبی شود (مثل حملات قلبی).
این مسأله، بویژه برای کسانی که کارهای پورسانتی انجام می‌دهند بیشتر صدق می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد، از آنجائیکه این افراد کنترل کمی بر محیط‌های کاری خود دارند، بیشتر از افرادی که دارای شغل‌های قراردادی ثابت می‌باشند مبتلا به بیماری قلبی می‌شوند.
سن نیز بعنوان عاملی جهت استرس کاری محسوب می‌شود. مطالعات دانشگاه اوتاوا مبنی بر این است که کارکنان شاغل پراسترس، زودتر پیر می‌شوند و فشار خون آن‌ها نسبت به سطوح نرمال، بالاتر است.
عدم وجود انرژی روانی
فشار کاری باعث فرسودگی روانی می‌شود، حالتی که با خستگی روحی ونگرش‌های منفی و بدبینانه نسبت به خود و دیگران همراه می‌باشد. فرسودگی روانی منجر به افسردگی می‌شود و انواع بیماری‌های قلبی و سکته، اختلالات غذایی و گوارشی، دیابت و انواع سرطان را به دنبال خواهد داشت.
افسردگی مزمن نیز ایمنی شما را در مقابل بیماری‌های دیگر کاهش داده و حتی می‌تواند موجب مرگ زودرس شود.
چه می‌توان کرد؟
خوشبختانه، راه‌های زیادی برای کنترل استرس شغلی وجود دارد. یکی از بهترین روش‌ها، ورزش و تغذیه مناسب می‌باشد. روش‌های دیگر بر موضوعات خاصی چون مدیریت زمان (کنترل زمان)، آموزش مداوم مهارت‌های اجتماعی مناسب توجه می‌کنند.
یک روان‌‌شناس خوب نیز می‌تواند به شما کمک کند تا علت استرس خود را شناخته و روش‌های خاصی را برای غلبه بر آن اعمال کنید.
در پایان نکات دیگری نیز درباره استرس شغلی ارائه می‌شود:
۱- از بیشترین مقدار تنفس (و استراحت) در یک روز کاری بهره ببرید:
حتی ده دقیقه استراحت، به دیدگاه ذهنی شما طراوت می‌بخشد. قدری پیاده‌روی کنید، با همکارتان پیرامون مسائلی غیر از شغل صحبت کنید. چشمایتان را به آرامی ببندید و چند نفس عمیق بکشید.
۲- استانداردهای قابل قبولی برای خود و دیگران در نظر بگیرید:
انتظار کمال مطلوب را نداشته باشید. با کارفرما در مورد وضعیت شغلی خود صحبت کنید. مسئولیت‌ها و معیارهای کاری شما، دقیقاً بازتاب آن چیزی است که انجام می‌دهید. کار گروهی به منظور ایجاد تغییرات لازم نه تنها برای سلامتی جسمی و روانی شما مفید است بلکه روی هم رفته خلاقیت سازمان را نیز بالا می‌برد.
عوامل استرس آفرین
به طور کلی این عوامل را در منابع انسانی به سه دسته طبقه بندی کرد؛
دسته اول،عوامل «استرس آفرین سازمانی» ،که مستقیماً به نوع شغل و محیط کاری بستگی دارند
دسته دوم، «رویدادهای زندگی» که ربطی به سازمان ندارند،مانند مشکلات زندگی خصوصی کارکنان، دلواپسی و شکستها در برنامه های آینده
دسته سوم عوام «استرس آفرین فردی» از قبیل نوع شخصیت که موجب برداشتهای شخصی انسان از محیط می شوند.
هرچند که استرس ممکن است از یرشه ها و عوامل مذکور ناشی گردد ولی به نظر مرسد که عوامل
«استرس آفرین سازمان»، «رویدادهای زندگی» وعوامل «استرس آفرین فردی»می توانند یکدیگر را تشدید کنند؛مثلاً،اگر نا بسامانیهای اقتصادی و گرانی در جامعه باعث شوند که منابع انسانی یک سازمان برای گذرانیدن زندگی خوداضافه کاری کنند ویاچند پیشه داشته باشند،مسلماً خستگی ناشی از آن می تواند بر رویدادهای زندگی و مسایل ومشکلات فردی انسان آثار نا مطلوبی بز جای بگذارد ویا بالعکس،مسایل ومشکلات فردی انسان می تواند اثرات ناخواسته ای را بررویدادهای زندگی کاری و اجتماعی داشته باشد.
عوامل استرس آفرین سازمانی
«تعارض در نقش» از وظایف گوناگونی که انسان در مقام رئیس یا مرئوس در سازمان به عهده دارند ناشی می شود،که خود یکی از عوامل استرس آفرین سازمانی است.تعارض هایی که میان افراد و گروهها در سازمان بوجود آیند از عوامل استرس افرین سازمانی به شمار می روند .خط مشی های سازمانی،ساخت سازمانی،شرایط فیزیکی محل کار،کاربیش از حد،مبهم بودن وظیفه،ارتباطات ناقص،نظارت های بیجا،ارزیابی های نا عادلانه و غیره می توانند استرس آفرین باشند.

عوامل استرس آفرین رویداد زندگی
در بسیاری از موارد،شدت عوامل استرس آفرین فردی،بررویدادهای زندگی انسان اثر می گذارند وبالعکس رویدادهای زندگی نیز منجر به ایجاد عوامل استرس آفرین فردی می شوند جدول زیر برای،اندازه گیری و سنجش میزان استرسی است که ممکن است انسان به علت رویدادهای زندگی باآن مواجه باشد، که مقابله کردن با آنها ممکن است فرد را دچار بیماری های از قبیل زخم معده ،حمله قلبی،تورم عصب و سایر بیماری های خطرناک سازد روش استفاده از جدول این گونه است که شما رویدادها ی زندگی خود را در یک سال گذشته مرور می کنید سپس با توجه به امتیازات منعکس شده در جدول به خود امتیاز دهید.تحقیقات نشان دهنده این واقعیت است که با جمع امتیازات300و یابیشتر احتمال 80درصد امکان ابتلابه بیماری های فوق الذکر و امثال آن وجود دارد .با امتیاز بین 150تا300،در حدود 50درصد امکان اطلاع به بیماری وجود دارد.

ردیف رویدادهای زندگی ارزش میانگین
1 مرگ همسر 100
2 طلاق 73
3 جدایی از همسر 65
4 زندانی شدن 63
5 مرگ بستگان نزدیک 63
6 بیماری و یا زخمی شدن 53
7 ازدواج 50
8 اخراج شدن از کار 47
9 عدم تفاهم با همسر 45
10 بازنشستگی 45
11 در معرض خطر قرارگرفتن سلامت همسر و فرزندان 44
12 بارداری 40
13 مشکلات جنسی(ناتوانی جنسی) 39
14 افزایش فرزند 39
15 عدم امنیت/نابسامانی های شغلی 39
16 کاهش درامد 38
17 مرگ دوست نزدیک 37
18 تغییر حرفه شغلی 36
19 افزایش تعداد مجادله با همسر 35
20 وام مسکن 31
21 نا توانی در پرداخت وام مسکن 30
22 تغییر مسئولیت در محل کار 29
23 فرار فرزند از خانه 29
24 مشکل با مادر زن ویا پدر زن 29
25 موفقیتهای شخصی برجسته 28
26 شروع ویا خاتمه کار 26
27 شروع ویا خاتمه تحصیل 26
28 تغییر در وضع زندگی 25
29 تغییر درعادتهای شخصی 24
30 مشکل با رئیس 23
31 تغییر در ساعات ویا شرایط محیط کاری 20
32 تغییر محل سکونت 20
33 تغییر در روشهای تفریح 20
34 تغییر در فعالیتهای مذهبی 19
35 تغییر در فعالیتهای اجتماعی 19
36 وام مسکن کمتر از 1.5میلیون تومان 18
37 تغییر در عادات خوابیدن 17
38 تغییر در میزان مهمانی خانواده 16
39 تغییر در نوع غذا 15
40 مرخصی 15
41 ایام عید 13
42 مراعات کردن قواننین ومقررات 12
43 11

عوامل استرس آفرین فردی
صفات و خصوصیات افراد،بصورت بازتابهای گوناگونی در مواقع استرس،بروز می کنند،برخی از محققان،سن،جنسیت،سلامت،الگوهای ورزشی وحتی نوع غذای مصرفی را در رابطه با نوع و میزان استرس پذیری افراد مورد بررسی قرار دادند،که معروف ترین این بررسی ها،تحقیقی است که دو دانشمند بنامهای فریدمن و کوزنمن در سالهای 1950در مورد نوع شخصیت انسانها انجام دادند.در این تحقیق ،شخصیتبه دو نوع کلی الف و ب تقسیم گردیده است.
شخصیتهای نوع الف،معمولاً افراد بی حوصله،سخت کوش و اهل رقابت اند ودر نتیجه همواره با کمبود وقت و دل شوره مواجه اند.
شخصیتها نوع ب، بر خلاف نوع الف افرادی پر حوصله،خون سرد و آرام هستند و برا ی انجام دادن کارهها برنامه ریزی می کنند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   34 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله مقایسه ی بهداشت روانی دانشجویان سیگاری و غیر سیگاری

اختصاصی از زد فایل دانلود مقاله مقایسه ی بهداشت روانی دانشجویان سیگاری و غیر سیگاری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه:
در هر جامعه¬ای نیروی فعال و جوان بعنوان یکی از ذخایر و سرمایه¬های آن جامعه محسوب و مطرح می¬باشد و در عمل نیز چرخه¬ی فعالیت¬های مختلف پیکره اجتماع بطور مستقیم و غیرمستقیم متکی به نیروهای فوق است که متاسفانه قشر وسیعی از جوانان و نوجوانان ما اکنون گرفتار سیگار شده¬اند که آنان را در کام خویش فرو می¬برد و توان حرکت و فکر را از آنان می¬گیرد و هستی را از آن¬ها ساقط میکند .
۱ - بالاترین رقم سنی معتادان در ایران را افراد ۲۷ - ۲۱ساله تشکیل می¬دهند.
۲ - افرادی که به انواع سیگار اعتیاد پیدا کرده¬اند، اغلب اولین تجربه¬شان را به صورت تفریحی و در دوران نوجوانی با کشیدن سیگار شروع کرده¬اند.
۳ - تشخیص رفتارهای آشکار دوره نوجوانی از رفتارهای ناشی از مصرف سیگار دشوار است.
۴ - نوجوانانی که از بودن در خانواده¬یشان احساس رضایت داشته¬اند و روابط صمیمی بین اعضای خانواده وجود داشته-است، کمتر به دنبال سیگار، الکل و انواع مخدرها بوده-اند.

یکی از مشکلات عمده¬ای که نسل جوان جامعه با آن رو به روست، خطر گرایش به مصرف سیگار است. از آن جا که مصرف این گونه مواد (انواع سیگارها، قرص¬ها، مخدرها و...) در بین جوانان و نوجوانان رو به افزایش است، وظیفه والدین، مربیان و سایر نهادهای اجتماعی و آموزشی برای آگاه ساختن قشر جوان از عواقب مصرف سیگار به مراتب سنگین¬تر از قبل می¬شود. با توجه به این موضوع، والدین و مربیان باید سعی کنند با استفاده از روش¬ها و آموزش¬های لازم، بچه-ها را از همان دوران کودکی و پیش نوجوانی با آثار زیان بار مصرف سیگار و اثرات و پیامدهای ناشی از آن بر جسم و روان شان مطلع سازند.
به رغم نکوهش و مذمت در مضرات سیگار و هشدار محققان، پزشکان و کارشناسان بهداشتی و فعالیت رسانه‌ها در مورد این بلای خانمانسوز و قاتل خاموش، باز هم به وفور مشاهده می‌کنیم که افراد بسیاری در جامعه همچنان به کشیدن سیگار و دود کردن وجود خود مشغول هستند و هیچ توجهی به این هشدارها و علایم خطر ندارند و افراد دیگر را به این ورطه و منجلاب می‌کشند.
آیا می‌دانند که چرا سیگار می‌کشند و چه چیزی از کشیدن سیگار نصیب آن¬ها می‌شود یا چه خسارات جبران‌ناپذیری به روح و جسم و اگر صاحب خانواده هستند به خانواده بیگناه آن¬ها وارد می‌شود و جدای از این چه ضربه‌ای به افراد جامعه¬ به خصوص نوجوانان، جوانان و قشر دانشجو که در حالت هشدار قرار دارد وارد می‌شود؟!
باید بدانیم که اگر راهکارهای پیشگیرانه و موثر در شیوع مصرف سیگار و سیگار در میان نوجوانان و جوانان در نظر گرفته نشود، همواره باید نگران عواقب به مراتب بدتری از این بلای خانمانسوز در میان نسل فردای جامعه باشیم!
افرادی که نگرش¬ها و باورهای مثبت و یا خنثی به سیگار دارند، احتمال مصرف و اعتیادشان بیش از کسانی است که نگرش¬های منفی دارند. این نگرش¬های مثبت معمولاً عبارتند از: کسب بزرگی و تشخص، رفع دردهای جسمی و خستگی، کسب آرامش روانی، توانایی مصرف مواد بدون ابتلا به اعتیاد.
از آنجا که محیط آموزشی بعد از خانواده، مهم¬ترین نهاد آموزشی و تربیتی است، می¬تواند از راه¬های زیر زمینه ساز مصرف سیگار در نوجوانان باشد:
بی توجهی به مصرف سیگار و فقدان محدودیت یا مقررات جدی منع مصرف در محیط آموزشی، استرس¬های شدید تحصیلی و محیطی، فقدان حمایت اساتید و مسئولان از نیازهای عاطفی و روانی به خصوص به هنگام بروز مشکلات و طرد شدن از طرف آنان. تحقیقات نشان می¬دهند، افرادی که به انواع سیگار اعتیاد پیدا کرده اند، اغلب اولین تجربه¬شان را به صورت تفریحی و با کشیدن سیگار و در دوران نوجوانی کسب کرده بودند و به تدریج اعتیاد آنان، از حالت تفریح خارج شده و با تکرار و زیاد شدن میزان مصرف، معتاد شده¬اند. گروهی دیگر از جوانان و نوجوانانی که شروع به مصرف سیگار می-کنند، اظهار می¬دارند که برای فرار از مشکلات و مسائل زندگی روزمره و داشتن احساسی بهتر از احساس فعلی شان دست به این کار زده¬اند.
1-2 . بیان مسأله:
پدیده گرایش به سیگار بعنوان یکی از مهمترین آسیب‌های اجتماعی خاصه در میان نسل جوان توجه بسیاری از متخصصان و مسئولین، سیاسی فرهنگی، تربیتی و آموزشی بسیاری از کشورها را به خود معطوف ساخته است.
در کشور ایران به دلیل وجود بافت جوان جمعیتی این موضوع پیچیدگی خاص خود را یافته است. لذا شناسایی و تبیین درست آن برای یافتن ‌راه‌حلهای مناسب ضروری به نظر می‌رسد . اما از آنجایی این گروه نقش‌های متعدد و تعیین‌کننده‌ای در جامعه بعهده دارند، آسیب آنان حتی در میزان پایین لطمه‌های جبران ناپذیری فردی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و غیره را بدنبال خواهد داشت؛ لذا اتخاذ برنامه‌های پیشگیرانه در مورد آنان از الویت بسیار برخوردار است.
بررسی مصرف سیگار در زمان حاضر از اهمیت ویژه¬ای برخوردار است. از یک طرف جمعیت جامعه¬ی ایران جوان است و از طرف دیگر جوانان اصلی¬ترین قربانیان مصرف سیگار هستند چرا که جوانان به خاطر خصوصیات جوانی، آسیب پذیری بیشتری دارند چون پویا و جستجو گرند.
امروزه کارشناسان و صاحب نظران معتقدند که در حال حاضر بحران مصرف سیگار و سیگار را در کنار 3 بحران یعنی((بحران نابودی محیط زیست، بحران تهدید اتمی و بحران فقر)) به عنوان مسئله روز در آمده است. طبیعی است که حل این بحران و معضل و بلای خانمانسوز از عهده یک سازمان و یا چند مرجع، آن هم صرفاً با یک بر خورد قهری نه تنها خارج بوده بلکه نگرش یک بُعدی به مسئله است و وضعیت فعلی را بدتر خواهد نمود. به گونه¬ای که عمیقاً احساس می¬شود تنها راه حل موضوع، خارج شدن از ((برنامه روزی)) و گام برداشتن در مسیر ((برنامه ریزی)) و ایجاد عزم ملی و بسیج همگانی در این راستا است. کسی نیست که در خصوص مضرات و اثرات سوء سیاسی، اجتماعی و فرهنگی معضل سیگار که در قرن حاضر از مهمترین و دردناکترین معضلات بشری است آگاهی نداشته باشد. سیل خروشان مصرف سیگار بیرحمانه در مسیر حرکت خود، کودکان، نوجوانان و جوانان و حتی سالخوردگان را طعمه قرار داده و علاوه بر متلاشی کردن کانون گرم و پاک خانوادگی سبب ناکامی در زندگی و تمایل بخودکشی و مرگ در آن¬ها نیز می¬گردد.
مشکل مصرف سیگار به عنوان یک پدیده مهلک که نتایجش می¬تواند اثرات بسیار سویی در
زمینه¬های سیاسی، اقتصادی وفرهنگی جامعه داشته باشد در هر جامعه¬ای مطرح است ومعمولاً گروهی که در برابر این پدیده خطرناک بیش از سایرگروه¬ها آسیب¬پذیر است همانا (گروه جوان) یک جامعه می¬باشند به طورکلی وقتی صحبت از گروه جوانان می¬شود مقصود افرادی بین پانزده تا بیست سال است که گروهی وسیعی از جمعیّت جهان یعنی حدود % 5/8 ازجمعیت کشورهای پیشرفته و %9/10 ازجمعیت کشورهای در حال توسعه را تشکیل می¬دهند .
آنچه مسلم است دلایل مصرف سیگار بسیار پیچیده است و از فرهنگی به فرهنگ دیگر و کشوری به کشور دیگرتفاوت می-کند. تحقیقات متعددی در داخل کشور و از آن جمله در سطح دانشگاه¬ها صورت گرفته است که به نحوی به علل گرایش به مصرف سیگار و غیره پرداخته¬اند و در این زمینه به نتایجی نیز دست یافته¬اند امّا همچنان که ذکر شد گرایش و مصرف سیگار بسته به فرهنگ،مذهب، قومیت، منطقه¬ی جغرافیایی، شرایط آب و هوایی، سطح اقتصادی، فرهنگی و علمی نه تنها با خارج از کشور بلکه حتی در داخل کشور ما نیز تفاوت می¬کند. به همین خاطر و با توجه به اهمیت موضوع یعنی مصرف سیگار در بین دانشجویان دانشگاه، از آنجایی که پژوهشی در این خصوص در سطح دانشگاه فردوسی صورت نگرفته بود بر آن شدیم تا با انجام این پژوهش به بررسی مصرف سیگار و مقایسه¬ی بهداشت روانی در بین دانشجویان سیگاری و غیر سیگاری بپردازیم.
1-3. اهمیت و ضرورت تحقیق:
دانشجویان قشری هستند که سکانداران آینده¬ی هدایت کشور محسوب می¬شوند و اگر این قشر عظیم خود دارای زمینه و بستر مناسب برای رشد و تعالی نباشند چه بسا پس از اینکه وارد جامعه و نیروی کار کشور که شدند با توجه به پیشینه¬ی نامناسب خود بسیاری دیگر از اقشار و گروه¬¬های مختلف جامعه را نیز تحت تأثیر خود قرار داده و از این طریق لطمات جبران ناپذیری به پیکره¬ی اجتماع بزنند. برای مثال دانشجویی که اکنون خود سیگار مصرف می¬کند و در آینده نیز قرار باشد معلم شود و به تربیت و تعلیم فرزندان ما بپردازد، چگونه می¬تواند مانع از این شود که الگوی دانش¬آموزان خود واقع نشود و از این طریق آن¬ها را تحت تأثیر خود قرار ندهد. از اینگونه مثال¬ها زیاد می-توان بیان نمود اما آنچه که مهم است این است که مسئولان آموزشی و فرهنگی کشور و بخصوص دانشگاه¬ها اقدام به آموزش و فرهنگ سازی در این زمینه در سطح کشور و دانشگاه¬ها نمایند.
آنچه که تقریبا همگانی است و در بین جوانان بیشترجامعه¬ها دیده می¬شود مصرف سیگار به منظور برطرف کردن اضطراب وافسردگی نهفته است. در صورتی که جوانان به علت نا آگاهی به جای استفاده ازمکانیسم¬های دفاعی موجود در از بین بردن ناراحتی¬هایشان به دنبال یک راه¬حل فوری و معجزه¬آسا می¬کردند که اضطراب یا افسردگی خود را برطرف کنند که معمولا در این گونه موارد به وسیله دوستان همسن و سالشان سیگار به آن¬ها معرفی می¬گردد به عقیده¬ی یکی از متخصصان عادت به مصرف سیگار مانند سایر عادت¬ها، عادت نمی¬شود مگر با انجام و تامین نیازهای فرد البته باید ذکر کرد که فقط یک شخصیت فکری مضطرب و یا افسرده نیست که به مصرف سیگارروی می¬آورد بلکه گروه¬های دیگر جوانان نیز ممکن است دچار این دام شوند. جوانان به علت اینکه مانند بزرگسالان آمادگی پذیرش و مقابله با مشکلات زندگی را ندارند و برخی از مشکلات عادی برای آنان به صورت شدید و جدّی جلوه و تظاهر می¬کند بنابراین دربرابرمشکلات وخطرات احتمالی آسیب پذیرند به ویژه دوران بلوغ که جوانان دچار مشکلات و بحران¬هایی می¬گردند. وظیفه¬ی بزرگترها ایجاب می-کند که به طورمنطقی و صحیح با جوانان و مشکلاتشان روبه¬رو گردند. متاسفانه والدین یا مربیان آگاهی و اطلاعات اندکی در مورد تحولات روحی دوران بلوغ جوان دارند. لذا به جای برخورد منطقی و درست با مشکل جوانان او را هدف انتقادها وملامت¬های خود قرار می¬دهند. لذا نمی¬توانند آنچنان که باید و شاید جوان را در برابر مشکلات زندگی و یا ناراحتی¬هایش که ناشی ازدوران بلوغ و احیانا کمبود محبت و عدم درک ازطرف بزرگترها از خانواده و اجتماع فراری شده و به دنبال یک ماده معجزه¬گر باشند که سیگار را می-یابند زیرا جوان می¬بیند که دوستانش نه تنها او را ملامت نمی¬کنند بلکه وی را بیشتر و بهتر نیز درک می¬کنند لذا هرگونه راه¬حلی را که آنان برای رفع مشکل پیشنهاد کنند بدون هیچ¬گونه تامل و تعلقی میپذیرد...........و همه چیز از همین جا شروع می¬شود..........ابتدا سیگار..............سپس سیگار همراه حشیش ...........وبلاخره هروئین.
پیشینه مصرف دخانیات به طور تخمینی به حدود ده هزار سال پیش می¬رسد. در چین و یونان باستان، بر اساس نوشته های تاریخ نویسان و آثار حکاکی شده، از تنباکو و توتون به عنوان گیاهی داروئی یاد شده است.
پژوهش¬های انجام شده نشان می¬دهد که اکثر معتادان، سیگار مصرف می¬کنند و نیز اعتیاد را از سیگار شروع کرده-اند. بر اساس معیارهای تشخیصی سازمان بهداشت جهانی، سیگار در ردیف مواد اعتیادآور محسوب می¬شود. سیگار، در ورودی اعتیاد، و چراغ سبزی برای سایر اعتیادها است. مصرف سیگار، نخستین قدم به سوی اعتیاد است. سیگار، زمینه¬ساز اعتیاد به سیگار بوده و مادر اعتیاد به سیگار محسوب می¬شود.
بنابراین، آشنایی با عوامل زمینه¬ساز مستعد کننده در مقابل آن از دو جهت ضرورت دارد:
1- شناسایی افراد در معرض خطر مصرف سیگار و اقدام¬های پیشگیرانه لازم برای آنان؛
2- انتخاب نوع درمان و اقدامهای خدماتی، حمایتی و مشاوره¬ای لازم برای معتادان به سیگار.
در بررسی تاریخ، بشری را نمی توان یافت که با مسائل مربوط به سیگار دست به گریبان نبوده و شاید بتوان گفت سیگار همزاد با بشر در این جهان یافت شده و تا زمانی که انسان در این عرصه وجود دارد آن نیز پا بر جاست. مسائل مربوط به سیگار تازگی نداشته و اثرات آن نیز همواره در سرنوشت ملت¬ها و اقوام قابل جستجو است. در کتب تاریخی ایران و حتی در کتاب قانون ابن سینا از اثرات این مواد نامبرده شده است. اما بیشتر گزارشات در مورد سیگارمربوط به زمان صفویه و سپس قاجاریه تا عصر کنونی است همراه با فراز و نشیب¬های این دوران که اشاعه مصرف مواد افیونی مورد توجه بوده است. قوانین یکصد ساله در مورد محدود نمودن مصرف مواد نیز یافت میشود.
در زمان ما مسئله سیگار شکل مخاطره آمیز و کاملا پیچیده ای به خود گرفته و در عین حال گسترش جهانی یافته است.
استعمال دخانیات همچنین عامل موثری در ابتدا به انواع بیماری¬هاست زیرا براساس آمار در مراکز بیمارستانی کشور 90 درصد سرطان ریه 75 درصد بیماری¬های ریوی 40 درصد کل سرطان ¬ا و 50 درصد بیماری¬های قلبی بخاطر استعمال دخانیات به وجود می¬آید.
مصرف سیگار به عنوان یک آسیب ومعضل اجتماعی بهداشتی اقتصادی و فرهنگی با پیچیدگی¬های خاص خود حاکمیت ملی امنیت و استقلال کشور ما را تحت تاثیر قرار داده است با توجه به مسائل جنبی آن میتوان ادعا نمود که ارزش¬های انسانی و اسلامی و نیز هویت ملی ما در معرض خطر و آسیب این آفت بزرگ قرار گرفته است. توجه به آمارها نشانگر رشد روزافزون مصرف کنندگان سیگار در اجتماع رو به قوت ما دارد. این موضوع که قشر جوان جامعه بیشتر در معرض آسیب و آماج سیگار می باشند وظیفه همگان را در موضع تقابل با این مشکل خطیرتر می¬سازد. براستی وظیفه ما افراد این جامعه درقبال این دیو بدسیرت چیست؟ خانواده-های ما و والدین ما چه وظیفه و مسئولیتی را بر عهده دارند ؟ دستگاه¬های تعلیم و تربیت ما چطور ؟ و یا اینکه عزم ملی و جزم تک تک افراد این جامعه در هر لباس و در هر مکان و هر زمان را می طلبد، براستی کدام یک چاره کار است ؟
هم‌اکنون مصرف سالانه سیگار در کشور ما بیش از 50 میلیارد نخ است که حدود 27 میلیارد نخ آن توسط شرکت‌های داخلی تولید و بقیه از مبادی رسمی وارد کشور می‌شود! حال، چقدر از مبادی قاچاق وارد می‌شود معلوم نیست! هر سیگاری در کشور ما در هر روز از 13 تا 15 و ماهانه معادل 450 نخ سیگار دود می‌کند و این در حالی است که در سال 3 تا 4 هزار میلیارد تومان برای خرید و هزینه‌های درمانی ناشی از سیگار مصرف می‌شود که با این هزینه گزاف هزاران شغل ایجاد می‌شود؟!
تحقیقات نشان می‌دهد سالانه 5/1 میلیون نفر در اثر کشیدن سیگار در جهان فوت می‌کنند که این رقم در سال 2020 به 10 میلیون نفر خواهد رسید، این در حالی است که 25/1 میلیارد نفر از جمعیت کره زمین سیگاری هستند و تقریبا 100 هزار نفر در هر روز کشیدن سیگار را به صورت حرفه‌ای شروع می‌کنند و اکثر آن¬ها را جوانان و نوجوانان تشکیل می‌دهند که بیشتر در سنین 15 تا 25 سالگی هستند که این امر دریچه‌ای برای ورود به اعتیاد و ناهنجاری‌های اجتماعی و حرکتی آرام و خاموش برای ویرانگری زندگی است. تلفات انسانی ناشی از مصرف دخانیات هم در کشور ما در مرز خطرناکی قرار دارد زیرا به طور میانگین هر 8 دقیقه یک ایرانی به واسطه بیماری¬های ناشی از مصرف سیگار جان خود را از دست می¬دهد. به اعتقاد پژوهشگران افرادی که سیگار کشیدن را از سنین نوجوانی آغاز کرده باشند حتی اگر این عادت خود را ترک کنند بیشتر از کسانی که در سنین بالاتر به سیگار روی آوردند ولی آن را ترک کرده¬اند دچار صدمات ژنتیکی می¬شوند.
تحقیقات بیانگر آن است که اکثر افراد سیگاری در کشورهای در حال توسعه هستند، یعنی می‌توان گفت از هر 10 نفر 8 نفر در این کشورها سیگاری هستند که با این احتساب حدود 80 درصد از بیماری‌ها و مرگ ومیرها نیز به این کشورها تعلق می‌گیرد و جالب است که این روند رو به افزایش است در حالی که در کشورهای توسعه یافته روبه کاهش است و این نشان از عدم آگاهی کافی کشورهای فقیر و در حال توسعه در مورد آثار مخرب و زیانبار مصرف سیگار و دخانیات و آگاهی کافی در کشورهای توسعه یافته است چرا که آن¬ها معتقدند این کار نوعی عقب‌افتادگی و بی‌تفکری است.
طبق آخرین آمارها در کشور ما 12 درصد از افراد جامعه مصرف کننده دخانیات هستند، حال اگر تنها یک درصد سیگاری‌ها درایران کم شوند یعنی به 11 درصد برسند، 700 هزار سیگاری کم می‌شوند و به ازای صرفه‌جویی در هزینه آن می‌توان 18 هزار شغل جدید ایجاد کرد! برخی آمارها شمار سیگاریهای کشور را 10 میلیون نفر اعلام می کنند یعنی از هر 7 ایرانی یک نفر به مصرف دخانیات (سیگار قلیان پیپ ) معتاد است. هم اکنون حدود 28 درصد مردان و 4 درصد زنان و در کل 10 میلیون نفر از جمعیت کشور روزانه 13 4 نخ سیگار می¬کشند که اگر روزانه به طور متوسط 5000 ریال صرف استعمال دخانیات نمایند رقمی معادل 50 میلیارد ریال در روز در کشور دود می¬شود که همین رقم هم از سوی دولت برای هزینه¬های درمانی بیماران ناشی از مصرف سیگار بودجه درمانی صرف می¬شود.
شاید در باب علت¬یابی بتوانیم به دوستان زیاد و ناباب، در دسترس بودن آسان مواد دخانی، سیگاری بودن والدین (دلیل سیگاری بودن 50 درصد دختران و پسران)، عدم ممنوعیت و ارزان بودن سیگار، سهل انگاری والدین و عدم برخورد مسئولانه و منطقی با فرزندان و موارد گوناگون دیگر اشاره کنیم که این باعث تأسف است.
به هر حال، پیگیری مجدانه دست اندرکاران و مسئولان ذیربط در ممنوعیت تبلیغ و تشویق مستقیم و غیر مستقیم افراد و تحریک آن¬ها نسبت به فروش و مصرف سیگار در اماکن عمومی و محیط اداری و آموزشی و فروش و مصرف آن توسط افراد زیر 18 سال - که قانون ممنوعیت آن هنوز حالت اجرایی جدی به خود نگرفته است ـ، گسترش شعارها و هشدارهای بهداشتی در اماکن فرهنگی- آموزشی و اماکن عمومی بخصوص روی پاکت‌های سیگار،تا حد زیادی در پیشگیری و اعتیاد به مواد دخانی موثر است.
همچنین، عزم جدی و جهانی در برابر تبلیغات سوء شرکت‌های تولیدی (اکثرا آمریکایی با سود سالیانه بیش از 300 میلیارد دلار)، افزایش قیمت سیگار و همچنین مالیات (که در این صورت درآمد دولت نیز افزایش می‌یابد)، برنامه‌ریزی و اقدامات پیشگیرانه از سوی کارشناسان و مسئولان به عنوان ضرورتی انکارناپذیر در خصوص گرایش افراد زیر 20 سال، چرا که اعتیاد به سیگار در این سنین زمینه‌ساز بیشتری برای اعتیاد به مواد مخدر است، ارائه آموزش‌های لازم در زمینه مضرات و زیان‌های ناشی از استعمال دخانیات از طرف سازمان‌هایی نظیر مراکز دانشگاهی و آموزش و پرورش که درصد بالایی از ارتباط با جوانان و نوجوانان را دارند، گسترش مراکز دولتی و غیردولتی ترک سیگار، خدمات بیشتر مشاوره‌ای ترک دخانیات و ... از راهکارهای بسیار موثر در این امر مهم است.
همانطورکه می دانیم بر اساس هرم¬های سنی کشور ما با جمعیتی جوان روبرو است و درصد بیشتری از جامعه ما را جوانان تشکیل می¬دهند. جوانی جمعیت بر تمامی مسایل در همه جنبه¬ها تأثیر می¬گذارد. اثرات تخریبی فردی و اجتماعی مصرف سیگار باعث شده است که مصرف سیگار به عنوان بیماری (فردی و اجتماعی) مورد بررسی قرار گیرد.
در جریان آموزش و پرورش عوارض نامطلوبی می گذارد ازقبیل:
الف:با پیش زمینه¬ی اعتیاد می¬تواند مانع ادامه تحصیل جوان شود.ب: بر روند آموزشی تأثیر منفی بگذارد.ج: تأثیر سیگار منحصر به فرد نمی شود،بلکه کل جامعه را در بر می گیرد.
از طرف دیگر چون تحقیق در زمینه سیگار هم بنیادی و هم کاربردی است. لذا با توجه به مسایل فوق از آنجایی که جامعه انتخاب شده ((دانشجویان)) که مشاهده می¬شود اعتیاد یه مصرف سیگار و در ببین آنان رو به گسترش است. بدین جهت هر گونه بررسی و مطالعه در جهت روشن¬تر شدن ابعاد مختلف این پدیده اجتماعی، هر چند اندک باشد.امری ضروری و اساسی به شمار می¬رود.
1-4 . هدف پژوهش

1-5 . فرضیه¬ها یا سئوالات:
سوء مصرف مواد در دانشجویان سیگاری در مقایسه با دانشجویان غیر سیگاری میزان بهداشت روانی را بطور معنی-داری کاهش می¬دهد.
1-6 . تعریف اصطلاحات، مفاهیم کلیدی و متغیر ها:
1-6 -1. تعاریف نظری:
1-6 -1-1. تعاریف اعتیاد
□ اعتیاد یعنی خوگرفتن و وابسته شدن جسمی‌، روانی و عصبی فرد به سیگار که ترک یا فرار از آن ناممکن و یا بسیار مشکل است.
□ دکتر پرویز پیران، اعتیاد را عادت کردن، وابسته شدن فرد به وسیله یا ابزار اعتیاد می¬داند که معمولاً دارای مابه ازای خارجی و شخصی است و عادت کردن وابسته شدن به نیاز جسمی و فکری یا هر دو مبدل شده به نحوی که فرد برای به دست آوردن وسیله¬ی اعتیاد، به هر کاری تن می¬دهد. و چنانچه کنش و واکنش به فعل در بیاید، مشکلات جسمی و روانی رفتاری هر کدام به تنهایی یا به هم پدید می¬آید(آقا بخشی، 1378).
□ اعتیاد یعنی مصرف نابجا و مکرر سیگار که موجب وابستگی به آنها می‌شود. این وابستگی بدنی و روانی است، ترک مصرف مواد افیونی مشکلات و محرومیت های بدنی و روانی را در پی خواهد داشت ( از مقاله دکتر سید حسین فخر ).
□ اعتیاد عبارتست از وابستگی به عوامل یا موادی‌ که تکرار مصرف آنها با کم و کیف مشخص و درمان معین از دیدگاه معتاد ضروری می‌نماید. ( از مقاله دکتر احمد حسنی ).
□ اعتیاد یک بیماری روانی، اجتماعی، اقتصادی است که بر اثر فعل و انفعال تدریجی بین بدن انسان و مواد شیمیائی تحت تأثیر یک سلسله شرایط و اوضاع و احوال خاص روانی، اقتصادی، اجتماعی و سنتی به وجود می‌آید. ( از تحقیق خانم دکتر ربابه شیخ‌الاسلام )
□ از نظر فارماکولوژی اعتیاد عبارت است از حالت مقاومت اکتسابی که در نتیجه استعمال متمادی دارو در بدن حاصل می‌شود به قسمی که استعمال مکرر دارو موجب کاسته شدن اثرات تدریجی می‌گردد و پس از مدتی شخص می‌تواند مقادیر سمی دارو را در بدن بدون ناراحتی تحمل کند و در صورتی که دارو به بدن نرسد اختلالات جسمی و روانی موسوم به سندروم محرومیت بروز می‌کند. در سال 1950 سازمان جهانی بهداشت تعریف زیر را برای اعتیاد ارائه دادند:
□ اعتیاد داروئی حالتی است که در اثر مصرف دوره‌ای یا مداوم یک ماده شیمیائی ( طبیعی یا مصنوعی ) که برای انسان یا جامعه مضر باشد ایجاد می‌گردد و ویژگی‌های آن به قرار زیر است: 1- اشتیاق یا نیاز اجباری به استفاده مداوم آن ماده و ظهور رفتاری اجباری برای پیدا کردن آن به هر وسیله. 2- تمایل به افزودن به مقدار مصرف به مرور زمان. 3- پیدا شدن وابستگی‌های جسمی و روانی براثر استفاده از آن ماده.
سازمان جهانی بهداشت برای استفاده مداوم یا دوره‌ای مواد شیمیائی که برای فرد و جامعه مضر نبوده و نیز حالت ایجاد شده توسط آن خصوصیات بالا را نداشته باشد واژه عادت داروئی را در نظر گرفت. ولی به مرور زمان مشخص گردید که تعاریف خصوصاً برای عادت داروئی نارسا هستند و به همین دلیل در سال 1957 میلادی تعاریف توسط کمیته کارشناسان سازمان جهانی بهداشت مجدداً به این صورت تصحیح گردید که وابستگی روانی به یک دارو “بدون پدیده محرومیت” را عادت و وابستگی روانی و جسمی “همراه با پدیده محرومیت” را اعتیاد نامیده‌اند. اما تعاریف فوق نیز با شروع مصرف داروهائی از قبیل ال . اس . دی و آمفتامین‌ها نارسا شدند. چون مصرف آمفتامین‌ برای گروهی موجب افزایش فعالیت‌های روزانه می‌گشت و برای گروهی حمله جنون ایجاد می‌کرد به همین جهت در سال 1964 کمیته مزبور اصطلاح وابستگی داروئی را Drug Dependence برای هر دو حالت فوق انتخاب کرد و چنین استدلال نمود که یک بیمار ممکن است نسبت به داروی خاص وابستگی روانی پیدا کند، در حالی که بیمار دیگر نسبت به همین دارو، علاوه بر وابستگی روانی از لحاظ جسمانی نیز وابسته شود. کمیته مزبور وابستگی داروئی را حالتی ناشی از استعمال مکرر یک دارو به طور دوره‌ای یا مداوم می‌داند، که خصوصیات آن بسته به ماده مورد استفاده متغیر است و به هیم دلیل ذکر شده است که نام شیمیائی مورد بحث در جلو عبارت “وابستگی داروئی” قید گردد. به هر حال با توجه به اینکه در کشور ما واژه اعتیاد از همه جهت قابل درک عموم می‌باشد در این سایت از کلمه اعتیاد بیشتر استفاده شده است. با توجه به تعاریف فوق در رابطه با اعتیاد مشخصاً در چند مقوله با یکدیگر شریکند و آن اینکه:
1- وابستگی شدید وجود دارد.
2- وابستگی جسمی و روانی است.
3- قطع این وابستگی مشکلاتی را به همراه دارد.
وابستگی به مواد(Substance dependence)
امروزه در محافل دانشگاهی به جای اعتیاد از وابستگی نام برده می شود، هر چند که میان مردم این بیماری به “اعتیاد” و خود بیمار به عنوان “معتاد” شناخته شده است. بر اساس آخرین جمع بندیهای علمی که در دهه هشتاد انجام گرفت “وابستگی” یک نشانگان بالینی است که در پی مصرف مواد علائمی در حالات رفتاری، شناختی و فیزیولوژیکی فرد مصرف کننده ظاهر می گردد میزان وابستگی کمی است و به درجات مختلفی می تواند وجود داشته باشد. شدت وابستگی با رفتارها متعاقب مصرف مواد، سنجیده می شود. بیمار وابسته به مواد علیرغم تجربه مشکلات متعدد ناشی از مصرف مواد، قادر به قطع مصرف آن نیست و به طور اجباری و وسواس گونه به مصرف آن ادامه می دهد.
تفاوت عادت و اعتیاد
« عـادت » و « اعتــیاد » دو اصطلاح و عنوانی هستندکه در افکار عمومی به غلط مشابه و معادل هم در نظر گرفته می‌شوند در صورتیـکه اختلاف کلی و اساسی با هم دارند .
« عادت » در اصل عبارتست از تطابق موجود زنده با محیط زیـست یا شرایـط جدید و بی‌سابقه که در انسان انواع مختلف وجود داشته و در کتاب « معمای عادت » طرح جدیـدی در مورد تعریف و تقسیم‌بندی آن ارئه گشته و « عادت » بر چهار گروه اصلی بشرح زیر تقسیم شده‌اند:
اول - « عادت روحی » که عبارتست از تطابق روحی و معنوی با مسائل و موضوعات و کلیه پدیده‌های جدید و بی‌سابقه‌ایـکه با آنها انس و عادتی از پیش وجود نداشته تا آثار معنـوی حاد آنها از بین برود ؛ از قبیل خبر خوش یا ناخوش مهمی که در ابتدا انـسان را بشدت متأثـر نموده و تحت تأثیر خود قرار میـدهد ، مانند اثرات خبر فوت پدر یا مادر و نزدیکان مورد علاقه یا خبر موفقیت در کنکور ورودی دانشگاه و یا خبر اصابت جایـزه بزرگی در قرعه‌کشی و غیـره . به مرور زمان که خبر کهنه میـشود ( انسان ضـمن انس گرفتن به آن عادت کرده ) اثرات روانی آن از بین میرود .
دوم - « عادت عضوی » عبارتست از عادت دادن عضوی از اعضاء بدن بکار و فعالیت منظم و مداوم غیرارادی معینی که قبلاً‌ از روی علم و آگاهی و دخالت شـعور و اراده انسان صورت میگرفته ولی پس از تمرین و تکرار کافی میتواند بطور خودبخودی و غیر ارادی و ناآگاه نیز انجام گیرد ، مانند عادت دادن انگشتان به حروف ماشین تایپ یا عادت دادن دستها و پاها بکارهای معینی مانند دوچرخه سواری و راننـدگی یا به هنرها و صنایع .
سوم - « عادت غریزی » عبارتست از عادت عضوی مشخصی که به اقتضـای فطری و ناآموخته از بدو حیات در اعضاء وسـلولها و نسوج معینی بوجود آمده و همان خـصوصیات عادت نامبرده دو فوق را داراست مانند کار قلب و کلیـه‌ها و ریـه‌ها و فعالیتهای درونی اعـضاء و نـسوج و سلولهای داخلی بدن که بطور غیر ارادی و منظم انجام میگیرد .
چهارم - « عـادت حیاتی » عبارتست از تـطابق بدن مـوجود زنده ( تطابق بیولوژیکی ) با شرایط جدید محیط زندگی بخصوص از نظر عوامل فیزیکی وشیمایی مانند تـطابق بدن با گرما و سرما ( عامل فیزیکی ) یا با رژیم‌های غذائی و داروئی مختلف ( عامل شیـمیائی ) یـا با آب و هواهای مختلف ( عامل فیـزیکی و شیمیائی توأم ) .
در استعمال دارو بمدت دراز ( و هر نوع ترکیبات شیـمیائی مختلف در حد تحمل بدن ) نوعی تطابق بیـولوژیکی بوجود می‌آید که در صورت قطع استعمال آن دارو یا ماده شیمیائی معین و بخصوص ( مانند استعمال طولانی داروهای مسـکن یا خواب آور ) ممکنست اختلالات فیزیکی و شیمیائی و بدنبال آن اختلالات فیـزیولوژیکی و بیولوژیـکی محسوس و گاهی غیرقابل تحمل در شخص بوجود آید زیرا بدن در اثر عادت به آن دارو و تطابق با شرایـط مربوط بمصرف آن به یک اعتدال مجازی موقتی رسیـده که با حذف آن ، اعتدال بدن بر هم میخورد و شخص موقتاً‌تحت فشار خاصی قرار میگیرد زیرا بدن مستقیماً به آن دارو عادت کرده و خو گرفته است که ایـن امر در مورد سیگار بسیـار سخت و از تمام انواع عادات بیـولوژیکی یاحیاتی ( تطابق بیـولوژیکی ) دردناکتر و غیرقابل تحمل‌تر است .
« اعتیـاد » عبارتست از تطابق بدن با هر دارو یا ماده شیمیائی خارجی غیرلازمی بمدت طولانی که یکی از انواع عادات حیاتی یا عادات بیولوژیـکی محسوب میگردد . استعمال مداوم و طولانی سیگار منجر به ایـجاد سخت‌تریـن انواع عادات حیـاتی در بدن میشود که همان « اعتیـاد به سیگار » میـباشد .
تـریـاک یا تغییر « عـادت » عموماً سهلتر و سریعتر و بـدون عوارض سخت بوده و به مانند ترک اعتیاد با مـشکلات بزرگ روبرو نمی¬گردد ، در حالیکه « اعـتیاد » علاوه بر لطمات سنگین جانی و خـسارات مالی بسیـار و آماده کردن بـدن به انـواع بیـماریهای جسمی و روحی گوناگون ، از نظر تـرک و رهائی با مشکلات بزرگ و گاهی با زحمات و مشقات و سختـی‌ها و نامـلایمات بیشتری همراه است ولی البته نباید فراموش کنیم که « ترک اعتــیاد غیر ممکن نیست » و چون عنوان « اعتــیاد »‌ از طرفی اکثراً با « عادت »‌قابل اشتباه بوده و در تمام موارد نمی¬تواند مطابق با واقعیـت امر در استعمال طولانی داروهای مختلف و مواد ، صدق و تطابق نمایـد از اینروست که در سال¬های اخیر از طرف محافل علمی و پزشکی تعاریف دیگری انتخاب گردیده که بیش از همه تعاریـف سازمان بهداشت جهانی کامل¬تر و جامع‌تر و مطمئن‌تر و نیز قابل استفاده در تمام جهات استعمال مداوم داروها ( اعم از مخدر و غیره ) بوده و آن انتخاب عنوان « وابستگی به دارو » است.
1-6 -1-2. پیشگیری چیست؟
لغت «پیشگیری» یعنی جلوگیری از وقوع یک اتفاق، از نظر بهداشتی، پیشگیری عبارت است از مداخله ای مثبت و اندیشمندانه برای مقابله با شرایط مضر قبل از اینکه منجر به اختلال یا ناتوانی شود.
هدف از پیشگیری اولیه پیشگیری از شروع اختلال است که منجر به کاهش میزان بروز (Incidence) ودرنتیجه،کاهش میزان شیوع (Prevalence) می‌گردد.
روش‌های پیشگیری اولیه عبارتند از:
1- از بین بردن علل
2- کاهش عوامل مخاطره آمیز
3- افزایش مقاومت فرد
4- جلوگیری از سرایت بیماری
بر طبق نظر مرکز پیشگیری از سوء مصرف مواد (CSAP) یکی از سه مرکز تحت نظرمدیریت سرویس‌های بهداشت روانی و سوءمصرف مواد (SAMSHA)، بخشی از خدمات بهداشت عمومی آمریکا، دپارتمان خدمات انسانی و بهداشتی، پیشگیری بعنوان مجموعه کوشش¬های ما برای تامین زندگی سالم و سازنده برای همه افراد گفته می‌شود.
پیشگیری سبک‌های زندگی سازنده را ارتقاء و بهبود می‌بخشد که این سبک¬ها مخالف سوء مصرف مواد است و ایجاد محیط‌های اجتماعی را تشویق می‌کند که سبک‌های زندگی عاری از مواد را تسهیل می‌کند. پیشگیری باعث جلوگیری از مشکلات مربوط به سوء مصرف مواد می‌شود.
پیشگیری موفق از تنباکو، الکل، و دیگر مواد به این معنی است که نوجوانان، زنان حامله و دیگر جمعیت‌های در معرض خطر، الکل، تنباکو و دیگر مواد را مصرف نکنند. پیشگیری خطر مصرف مواد را کاهش می‌دهد و محیط ایمن را بوجود می‌آورد. پیشگیری موفق منجر به کاهش در مرگ و میرهای مربوط به ترافیک، خشونت. HIV/AIDS و دیگر بیماری¬های مقاربتی جنسی (STDs)، تجاوز، حاملگی نوجوان، سوء رفتار با کودک، سرطان و بیماری قلبی، صدمات و تروما و دیگر مشکلات مربوط به سوء مصرف مواد می‌شود. پیشگیری فرآیند پویایی است که باید مرتبط با هر نسل باشد و استمرار پیدا کند.

1-6 -1-3. بهداشت روانی:
بهداشت روانی به مفهوم عام خود یعنی سلامت فکر و تعادل روانی و دارا بودن خصوصیات مثبت روانی و نیز راه‌های دستیابی به سلامت فکر و روح که تکامل فردی و اجتماعی انسان‌ها با پرداختن به آن روشن می‌شود.

1-6 -2. تعاریف عملیاتی:
در این پژوهش منظور از علل سیگار کشیدن نمره¬ای است که فرد از پرسشنامه¬ی علل سیگار کشیدن بدست می¬آید.

فصل دوم

2-1. موضع گیری¬های نظری و یافته¬های پژوهشی در خصوص اعتیاد به سیگار و سیگار
2-1-1. دیدگاه¬های مربوط به سوء مصرف مواد
1. دیدگاه زیست شناختی و پزشکی
دیدگاه پزشکی اولین دیدگاهی است که به اعتیاد به چشم یک اختلال نگریسته است(دیویسون و نیل ، 2001). تحقیقات مختلفی در زمینه¬¬ی پایه¬های زیست شناختی اعتیاد انجام می-گیرد. در سال 1974، آنکفالین یک پناپپتید درونزا با اثرات شبیه به تریاک شناسایی شد. این کشف به شناسایی سه طبقه از مواد درونزا در مغز از جمله اندروفین¬ها و آنکفالین¬ها منجر شد. اندروفین¬ها در انتقال عصبی وقفه دادن درد، درگیر هستند. این مواد وقتی کسی از نظر جسمی آسیب می¬بیند آزاد شده و تا حدودی مسئول فقدان درد در ضمن تصادفات حاد هستند. اثرات اولیه¬ی ترکیبات تریاک و شبه تریاک از طریق گیرنده¬های مواد افیونی اعمال می-شود.(کاپلان، سادوک و گرب، 1994).
فرد مبتلا به اختلال وابسته به مواد افیونی ممکن است کاهش فعالیت با منشأ ژنتیکی در سیستم افیونی داشته باشد، این کاهش فعالیت ممکن است نتیجه¬ی کمتر بودن تعداد یا حساسیت کمتر گیرنده¬های افیونی، آزاد شدن کمتر مواد افیونی درونزا یا غلظت بالای آنتاگونیست¬ها فرضی مواد افیونی درونزا باشد(کاپلان، سادوک و گرب، 1994). یکی از پایه¬های نورولوژیکی مهم که واسطه¬ی اثرات¬ تقویت کنندگی سوء مصرف مواد است سیستم میان مغزی دوپامین است که هسته¬های سلول آن در ناحیه¬ی تگمنتال بطنی است. و مغز قدامی، خصوصاً هسته آکومبنس را عصب می¬دهد(گیلدر و همکاران، 1996). این راه¬های دوپامینی بخشی از سیستم پاداش فیزیولوژیکی را تشکیل می¬دهد که خاصیت بالا بردن فراوانی رفتارهای فعال کننده آن را دارد. این دیدگاه تبین¬های بسیار جالبی در مورد وابستگی ، تحمل و درد دارو فراهم ساخته¬اند و همینطور تا حدودی زمینه¬های ژنتیک سوء مصرف مواد را آشکار ساخته¬اند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  136  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

سلامتى تن و روان

اختصاصی از زد فایل سلامتى تن و روان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

بخشی از متن اصلی :

فهرست

سلامتى تن و روان

دکتر محمود بهشتى، استاد دانشگاه

مقدّمه

فصل نخست : شناخت انسان

تن:

نفس:

روان:

مقام اوّل:

مقام دوم:

مقام سوم:

فصل دوم: شناخت نفس و روان

1 ـ نفس و شئون آن

نبات:

حیوان:

انسان:

اوّل:

دوم:

سوم:

قواى پنجگانه:

وهم و خیال:

عقل:

انواع نفس

نفس امّاره:

نفس مطمئنّه:

2 ـ منِ اصلى

3 ـ منِ مجازى

1 ـ شهوات

1 ـ حرص:

2 ـ هراس:

3 ـ غم:

2 ـ قیاسها

3 ـ کینهها

داستانى درباره منِ مجازى و منِ اصلى

4 ـ عوارض زندگى در منِ مجازى

1 ـ اضطراب

2 ـ تعلّق خاطر

ثانیاً:

ثالثاً:

3 ـ بینش غلط

4 ـ تنوّعطلبى

5 ـ یأس

6 ـ افسردگى

7 ـ ترس

8 ـ تضاد و تشتّت خاطر

9 ـ رذایل اخلاقى

5 ـ غرایز

6 ـ فطرت

فطرت و رابطه هستى با خدا

1 ـ خصوصیت این نزول، نزول به تجلّى است:

]به او مىگویند:

حکایت سرپاتک هندى

7 ـ عقل

1 ـ عقل نظرى:

2 ـ عقل کلّى:

جزئى:

کُلّى:

فصل سوم : بهداشت و سلامتى

1 ـ آشنایى با بهداشت و سلامتى

2 ـ بهداشت خانواده

اوّل ـ مشاوره

مقدّمه

ژن و کروموزوم چیست؟

بیماریهاى ژنتیک

جهش یا موتاسیون چیست؟

ناهنجاریهاى مادرزادى

مشاوره ژنتیک

1) ازدواج فامیلى

2) ازدواج زوجین غیر فامیل

3) اقدامات پیش از آبستنى

4) بررسیهاى زمان آبستنى

5 ـ بررسیهاى موقع تولد

موارد مطالعه کروموزومى

موارد بررسیهاى کروموزومى

سن والدین

عقب ماندگى ذهنى

عقبماندگى ذهنى چیست؟

سطوح عقبماندگى

1. خفیف:

2. متوسط:

3. شدید:

4. عمیق:

ملاکهاى رشد طبیعى

دوم ـ ازدواج

شرایط پیش از ازدواج

1 ـ تفاهم و اشتراک نظر

2 ـ علاقه و محبّت

3 ـ پرهیز از ازدواجهاى تحمیلى

4 ـ هماهنگى بینش

5 ـ اختلاف سنّى

6 ـ برخورد با مسائل آینده زندگى

7 ـ مسائل اقتصادى

8 ـ مسائل خانوادگى و محیطى

9 ـ جهیزیه و مهریه

10 ـ مراسم عقد و عروسى

سوم ـ روابط خانواده

ارزشها

2 ـ محبّت

3 ـ گذشت

ثانیاً:

ثالثاً:

نتیجه

چند توصیه براى حفظ عشق و محبت در محیط خانه و خانواده

چهارم ـ کودک

1 ـ محیط خانواده

2 ـ رفتار و یادگیرى

3 ـ ارتباط والدین با کودک

محبت والدین

انتظارهاى والدین

ارج نهادن به شخصیت کودک

4 ـ محیط نامتعادل در خانواده

نبودن الگوى خوب والدین براى فرزند

مشکلات رفتارى والدین با یکدیگر

هماهنگ نبودن والدین در ارتباط با کودک

مشکلات رفتارى والدین با کودک

5 ـ شخصیت عصبى

عکس العمل اوّل:

هماهنگىسه نوع واکنش در عکس العمل اوّل داریم:

عکس العمل دوم:

نتیجه این موضعگیریها

مشکل اوّل:

مشکل دوم:

نتیجه کلّى

3 ـ بهداشت و سلامتى بدن:

اوّل ـ تغذیه

آداب و احکام غذا خوردن

چربىها

مواد قندى

پروتئینها

پروتئینهاى حیوانى:

پروتئینهاى گیاهى:

ویتامینها

ویتامین a

ویتامین d

ویتامین c

ویتامین b

مواد معدنى

کلسیم

فسفر

آهن

روى

فلوئور

یُد

مس

دوم ـ بهداشت و پیشگیرى

1 ـ پاکیزگى

2 ـ بهداشت دهان و دندان

پلاک دندانى:

پیشگیرى از پوسیدگى دندان:

مسواک کردن دندانها:

بوى دهان:

3 ـ بهداشت آب و هوا

بهداشت آب

بیماریهاى ناشى از کمبود املاح در آب

گواتروکرتینیسم:

بیماریهاى عروقى، قلبى و مغزى:

پوسیدگى دندان:

بیماریهاى ناشى از افزایش املاح در آب

نوزاد کبود:

فلئوروزیس دندان:

مسمومیت با فلزات:

سختى آب

بیماریهایى که توسط آب منتقل مىشوند

بهداشت هوا

اثرات آلودگى هوا بر سلامتى

4 ـ سیگار و اعتیاد

قهوه و چاى

5 ـ پیشگیرى از بیماریها

چاقى

بیماریهاى قلبى و عروقى

سرطانها

سوم ـ ورزش

نرمش:

استقامت

تشخیص میزان ضربان هنگام تمرینها

توجه:

انعطافپذیرى

قدرت

زمان و دفعات تمرین

حرکات کششى و گرمکننده

4 ـ بهداشت و سلامتى روان:

اوّل ـ مقدّمه و تعریف

دوم ـ نشانههاى هشداردهنده بیماریهاى روانى

سوم ـ بیماریهاى روانى

بیماریهاى اصلى یا پسیکوزها

1 ـ کنارهگیرى

2 ـ تجزیه و انفکاک

3 ـ اختلالات پارانوئیدى و هزیان

این فایل به همراه چکیده ، فهرست مطالب ، متن اصلی و منابع تحقیق با فرمت word ( قابل ویرایش ) در اختیار شما قرار

می‌گیرد.

تعداد صفحات :376