10 ص
خواص دارویی گیاهان
خلاصه
کشور ما ایران مساحت پهناوری دارد که آب و هوای متفاوت آن سبب تنوع گیاهی فراوان گردیده است .در این تنوع آب و هوایی ، گیاهان مهم و با ارزشی از جمله گیاهان دارویی رویش می‌کنند که می‌توان به گیاه مرتعی موسیر که یکی از محصولات فرعی مراتع می‌باشد و بصورت خودرو در رویشگاهها ی مرتفع و طبیعی رویش می‌کند اشاره نمود که بهره برداریهاهی نادرست و بی رویه سبب نابودی و انقراض آنها شده است. بدین منظور طرحی با عنوان بررسی کشت واهلی کردن گیاه موسیر به منظور اراﺌه راه حلی جهت جلوگیری از فرسایش ژنتیکی این گیاه با ارزش دارویی ، همچنین جهت کشت و گسترش زراعی و تعیین بهترین روش کاشت و برداشت انجام گرفت. برای این کار ابتدا از سه نقطه(اکوتیپ ) استان لرستان شامل ریمله ، الشتر و نخوددر پیاز موسیر جمع‌آوری و در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و آزمایش کرتهای خردشده (split plot )در سه تکرار و با دو روش چاله ای وفارو، کشت صورت گرفت. پس از کشت از مراحل مختلف فنولوژی گیاه طی سه سال آمار برداری بعمل آمد.در نهایت پس از تجزیه و تحلیل اطلاعات مشخص شدکه روش کشت فارو و پیاز موسیر منطقه ریمله ااز نظر عملکرد برتر از بقیه مناطق و روش کشت چاله ای می‌باشد .
واژه‌های کلیدی : موسیر ، کشت ، ردیفی ، چاله ، لرستان
مقدمه
موسیریکی از محصولات فرعی مراتع می‌باشد مه بصورت خودرو و در رویشگاههای مرتفع و طبیعی از جمله مراتع استان لرستان رویش می‌کندبررسی کشت و اهلی نمودن گیاه موسیر به منظور اراﺌه راه حلی جهت جلوگیری از فرسایش ژنیتکی این گیاه مرتعی که خاصیت ادویه ای (عطر و طعم دهنده) و داروایی (درمان روماتیسم ، ترمیم زخمهای سطحی ، خلط سینه )دارد ،همچنین جهت کشت و گسترش زراعی و تعیین بهترین روش کاشت و برداشت اصولی اقدام به انجام این طرح تحقیقاتی گردید.با توجه به تحقیقات دیگری که در سطح کشور بر روی بذر آن انجام گردیدوجواب مثبت گرفته نشد لذا با این اطلاعات اقدام به کشت پیاز موسیر گردید.امید است با انجام چنین طرحهایی زمینه برای تولید هر چه بیشتر محصولات فرعی از منابعی طبیعی فراهم گردد.
مواد و روشها
از سه نقطه ریمله ، الشتر ونخوددر پیازموسیر جمع‌آوری گردید و در ایستگاه تحقیقاتی زاغه با طول جقرافیایی48درجه و 42ثانیه وعرض جقرافیایی33درجه و29ثانیه و ارتفاعار سطح دزیا 1960متر با بارندگی 602میلیمترکشت گردید.طرح در قالب بلوکهای کامل تصادفی وآزمایش کرتهای خرد شده در سه تکرار اجرا گردید فواصل بین خطوط کشت 40سانتی متر و روی ردیف فواصل بین بوته‌ها در کشت فارو 8 سانتی متر و درچاله ای 24سانتی متر مربع منظور گردید. و در هر پلات 5 ردیف پیاز کشت گردید. در هر چاله سه پیاز تقریبا هم وزن و همسان ودر کشت ردیفی در هر 8سانتی متر یک پیاز کشت گردید. پس از کشت از مراحل مختلف فنولوژی گیاه آماربرداری شد و در نهایت جهت مقایسه میزان تولید پیاز موسیر در هر سال در هر پلات یک متر مربع از خاک مزرعه بر گردانده شد.
نتایج وبحث
نتایج تجربه و تحلیل عملکرد سه ساله موسیر نشان می‌دهد که بین اکو تیپ‌های مناطق ریمله، الشتر و نخود در تفاوت معنی داری وجود دارد بطوریکه در سال اول عملکرد اکوتیپ منطقه ریمله با روش کشت فارو بیشتر از عملکرد دو منطقه دیگر بود ولی اکوتیپ منطقه نخوددر به روش کشت چاله ای از نظر عمکرد در سالهای دوم و سوم نسبت به عملکرد سایر اکوتیپهای برتر می‌باشد. از نظر اقتصادی پیشنهاد می‌گردد که اکوتیپ منطقه ریمله با روش کشت فارو انجام گیرد .
خلاصه
سداب (Ruta graveolens ) یک گیاه مهم دارویی با میزان بالای فلاوونویید روتین می‌باشد که بر میزان فلاوونوییدهای این گیاه دارویی چندین عامل از جمله ویژگیهای خاک تاثیر گذار است. هدف از این پژوهش ارتباط بین ویژگیهای خاک و میزان فلاوونوییدهای این گیاه است. به این منظور، از 3 لایه خاک مربوط به سه محل تبریز که سداب به طور طبیعی در آنها می‌روییددر سه تکرار نمونه‌های خاک گرفته شد. این نمونه‌ها در آزمایشگاه مورد تجزیه و تحلیل پاره‌ای ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک قرار گرفتند. نمونه‌هایی از سداب نیز از از همین مکانهای نمونه برداری گرفته شد و مقدار فلاوونویید روتین آنها نیز، با استفاده از دستگاه HPLC اندازه گیری شد. با استفاده از رگرسیون خطی بین مجموع کلسیم ( گرم بر کیلوگرم ) و کبالت ( میلی گرم بر کیلوگرم ) در خاک و میزان آلکالویید دانه، همبستگی بالایی بدست آمد: 96/0 = 2r. در نتیجه، با افزودن کلسیم و کبالت به خاک یا برگپاشی آن، می‌توان میزان روتین سداب را تا 50% افزایش داد.
پروژه خواص دارویی گیاهان
