روش ترانشه باز:
برای احداث تونل با این روش ابتدا بررسی و آزمایش های ژئوتکنیکی جهت تشخیص لایه های زمین و مقاومت خاک در مسیر حفر تونل انجام می گیرد. پس از خاکبرداری و گود نمودن تونل اقدام به تسطیح کف گود نموده و آن را با قالب لغزنده قالب بندی آرماتوربندی و سپس بتن ریزی می کنند
معرفی تونل و مطالعات قبل از حفر
منظور از تونل کلیه راهروهای زیرزمینی است که برای استخراج مواد معدنی ، رفت و آمد وسایل نقلیه و قطارها ، انتقال آب و ... احداث می شود .
مراحل تونل سازی به ترتیب عبارتند از :
تهیه طرح تونل
حفر تونل
نگهداری موقت تونل
انجام خدمات فنی از قبیل تهویه ، آبکشی ، روشنایی و ...
نگهداری دائم
درصورت مناسب بودن شرایط ، احداث تونل کار اسانی است ، اما معمولاً تونلها با مشکلات فراوانی روبرو هستند که در بعضی از موارد احداث تونل موقف شده است .
طبقه بندی تونلها :
1- تونلهای حمل و نقل : که به قصد رفت و آمد و حمل مواد ، احداث شده اند که شامل موارد ذیل می باشند :
تونل راه آهن
تونل راه
تونل پیاده رو
تونل ناوبری
تونل مترو
2- تونلهای صنعتی : بمنظور انتقال مواد و تاسیسات احداث می شوند که عبارتند از :
تونل انتقال آب
تونل پناهگاه
تونل فاضلاب
تونل انبار نظامی
تونل دفن زباله های اتمی
3- تونلهای معدنی : بمنظور حداث شبکه معادن حفر می شود که عبارتند از :
تونلهای گشایش معدن
تونل اکتشافی
تونل استخراجی
تونل زهکشی و خدماتی
و ...
تفاوت تونلهای معدنی با تونلهای حمل و نقل :
تونلهای معدنی با عمر کاری معینی طراحی
می شوند و پس از استفاده بصورت متروکه
رها می شوند . البته این عمر در معان مختلف در مقیاس وسیعی در حال تغییرات می باشد .
اما تونلهای حمل و نقل بعنوان یک سازه دائمی و برای استفاده طولان مدت طراحی می شوند
و بطور اصولی سیستم نگهداری آنها با تونلهای معادن متفاوت می باشد .
از جمله اختلافات دیگر تونلهای معدنی با تونلهای حمل و نقل ابعاد آنهاست ، تونلهای معدنی ابعاد محدودی دارند و به ندرت ابعاد
دهانه تونل در آنها از 3 متر تجاوز می کند ، حال آنکه تونلهای حملو نقل به مراتب ابعاد بزرگتری دارند .
در تونلهای حمل و نقل پس از خاتمه حفر و احداث تاسیسات بندرت افراد یا گروه کاری در آنها مستقر می شوند (تونلهای کوتاه راه) و بجز در مورد تونلهای بزرگ (تونلهای مترو) که گروههایی برای تامین روشنایی و تهویه حضور دارند در تونلها معمولاٌ فرد یا افرادی مستقر نیستند ، حال آنکه در تمام تونلهای معدنی افراد ثابتی جهت نظارت و کنترل بر مسائل فنی و ایمنی تونل حضور دارند .
مطالعات حفر تونل :
برای حفر تونل می بایست مطالعاتی پیرامون حفر آن صورت بگیرد . گرچه این مطالعات زمان بر و پرهزینه می باشد اما ممکن است بدون انجام آنها اشکالات اساسی در ضمن حفر تونل ایجاد گردد ، که این خود باعث افزایش هزینه ها و زمانبری بیشتری نسبت به هزینه ها و زمانبری مطالعات اولیه می گردد و در گاهی اوقات باعث توقف کامل پروژه می گردد . گاهی نیز عدم انجام مطالعات دقیق ممکن است باعث ایجاد صدمات جانی گردد .
بعنوان نمونه می توان پروژه های زیر را مطرح نمود :
تونل لستربگ در فرانسه که حفاری آن در سال 1908 میلادی آغاز و پس از حفر 120 متر از تونل
به علت هجوم شدید آب زیرزمینی متروک شد ، البته مدتها بعد مسیر این تونل را تغییر دادند و به اتمام رساندند .
تونل باکس هیل در انگلستان بطول 3.4 کیلومتر که بدلیل عدم انجام مطالعات دقیق باعث کشته شدن 100 نفر از پرسنل آن شد .
بطورکلی هرچند احداث تونل ، خیلی فوری و ضروری باشد ، اما این تعجیل نباید مانع انجام تحقیقات اکتشافی گردد ، زیرا نبود اطلاعات ناکافی قطعاٌ زمان حفر تونل را طولانی تر خواهد نمود .
بطورکلی مطالعات مسیریابی را می توان به شرح ذیل رده بندی نمود :
جمع آوری اطلاعات منطقه
بررسی عکسهای هوایی و نقشه های توپوگرافی منطقه
مطالعات ژئوفیزیکی
حفرگمانه های اکتشافی
مطالعات آبشناسی
حفر گالریهای اکتشافی
آزمایشهای برجا
بررسی آزمایشگاهی
البته انجام همه موارد در تمام پروژه ها ضروری نیست و تنها وقتی روشهای ساده تر و کم خرج تر اطلاعات مورد نیاز را به دست نداد باید سراغ روشهای دیگر رفت .
از دیدگاه مهندسی ، خاک یا سنگ مسیر تونل نوعی مصالح ساختمانی به شمار میرود ، بنابراین ویژگیهای مهندسی آنها را بخوبی شناسایی نمود .
باید توجه داشت در بسیاری از موارد انتخاب زمین مناسب برای حفر ممکن نیست .
بعنوان نمونه در تونلهای راه آهن چون امکان تغییر مسیر برای دستیابی به زمین بهتر وجود ندارد ، می بایست حفر تونل با توجه به مشخصات همان زمین صورت بگیرد .
درچنین مواردی هدف از مطالعات اکتشافی کسب اطلاعاتی جهت استفاده کمترین پوششهای لازم سازه زیرزمینی بریا پایداری در مقابل عوامل مخرب می باشد .
شامل 30 صفحه word
دانلود تحقیق تونل ها