فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 14 صفحه
چکیده
به منظور تعیین تنوع ژنتیکی بخشی از ژرم پلاسم برنج کشور، تعداد 10 ژنوتیپ شامل لاین های برنج، در مزرعه آزمایشی مؤسسه تحقیقات برنج کشور واقع در تنکابن کشت گردید. محاسبات آماری شامل: تجزیه واریانس برای هر صفت، محاسبه میانگین، ضریب تغییرات، و گروه بندی ارقام با استفاده از تجزیه خوشه ای انجام گرفت. برای کلیه صفات، ضرایب همبستگی دو به دوی صفات و محاسبه فرمول عملکرد با توجه به نقش سایر صفات به وسیله رگرسیون گام به گام صورت گرفت. معادله رگرسیونی برآورد عملکرد با توجه به نقش سایر صفات، ارزش و اهمیت صفات مساحت برگ پرچم، وزن هزار دانه و تعداد دانه پر را به عنوان معیار مناسب برای گزینش ارقام و لاین های با عملکرد بالا مشخص ساخت. نتایج تجزیه علیت نشان داد که وزن هزار دانه اثر مستقیم بالایی بر عملکرد دانه دارد.تجزیه واریانس صفات نشان داد که اختلاف بین ژنوتیپ ها در همه صفات معنی دار است. تجزیه خوشه ای با استفاده از روش وارد، ژنوتیپ ها را به 3 دسته گروه بندی کرد و نشان داد که بین ارقام تنوع مطلوبی وجود دارد.
واژه های کلیدی: برنج، تنوع ژنتیکی، تجزیه خوشه ای، رگرسیون گام به گام، تجزیه علیت.
مقدمه
با توجه به نرخ رشد جمعیت کشور و توجه به این نکته که تولید سالانه برنج در جهان باید تقریباً به اندازه 70% افزایش یابد (محدثی، 1380). این مقدار تولید به هیچ وجه جواب گو نخواهد بود، لذا باید در جهت معرفی ارقام جدید با عملکرد بالا تلاش بیشتری شود. (اخوت و وکیلی، 1376). بر اساس آزمایشات انجام شده، توسط محدثی (1380) در زمینه مطالعه 16 صفت در 56 رقم برنج مشخص شد که همبستگی منفی بین ارتفاع بوته و عملکرد دانه وجود دارد.. وزن هزار دانه یکی از مهمترین اجزای عملکرد می باشد که نشان دهنده انتقال بیشتر مواد فتوسنتزی به دانه است. بابائیان و همکاران (1378) به منظور بررسی تنوع صفات در برنج های بومی مازندران تعداد 101 رقم و لاین برنج را مورد مطالعه قرار دادند. نتایج به دست آمده از مطالعات آنها نشان داد که ارقام مورد مطالعه در فاصله تشابه ژنتیکی به هفت گروه مشخص تقسیم می شوند.
هدف از این مطالعه، بررسی تنوع ژنتیکی در ارقام و لاین های برنج با استفاده از صفات کمی و گروه بندی آنها جهت دستیابی به والدین مناسب برای استفاده در برنامه های دورگ گیری در برنج ایرانی می باشد.
مقاله بررسی تنوع ژنتیکی لاین های برنج با استفاده از صفات کمی