پارسی نامه نوشتاری است که در راستای آماج(هدف) پالایش و بهسازی زبان پارسی و با رویکرد به جستارهای فرهنگی و خویی نوشته شده و برای کارایی بیشتر بگونه ی چامه (شعر) و یا سخن هایی سامانمند (منظوم) و آهنگین نگارش یافته است. در این نوشتار بجای برخی از واژه های بیگانه ی آمیخته شده با زبان ، واژه هایی پارسی برابر آنها جایگزین شده است.گزارش بیشتر درباره ی آماج پارسی نامه را می توانید در پیشگفتار آن بخوانید.
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:46
فهرست:
تولید ناب
اکنون که به لطف خداوند و کمکهای بی شائبه پدر و مادر عزیزم و البته تلاشهای خود و اساتید بزگوارم توانستم که بر میزان معلومات و تحصیلاتم بیافزایم ، خدای را سپاسگزارم. و از او می خواهم که مرا در تمامی مراحل زندگی از مدد الهیش بی نصیب نگرداند. و راه پیشرفت را برایم هموار سازد . و این تحقیق را که به عنوان پروژة پایانی اخذ مدرک مهندسی صنایع در زمینه اصول تولید ناب و متدولوژی 6 سیگما و همچنین سیستم SPC به عنوان یکی از ابزارهای 6 سیگما در شرکت کارخانجات پارس الکتریک انجام داده ام را با کسب اجازه از استاد گرانقدر جناب آقای دکتر صدیق رئیسی که بدون شک می توانم بگویم که بیش از نیمی از آینده کاریم را به دلیل دیدگاهی که ایشان به من داده اند مدیون آن استاد بزگوار هستم و همچنین استاد بزگوار جناب آقای دکتر عبدی که با معرفی تولید ناب و اصرار بر تحقیق در این زمینه باعث شدند که من با جنبه های مدرن تولیدی و تفکرات جدیدی در دنیا آشنا شوم ؛ به پدر و مادر بزگوارم تقدیم می کنم .
با توجه به اینکه از تلاش مهندسین دلسوز شرکت پارس شکی ندارم ، دیدگاه منتقدانه ایی را که در مدت اندک در خدمتشان بودم ، ارائه کرده ام
چکیده :
افزایش روز افزون رقابت در بازار جهانی ، مدیران واحدهای اقتصادی را ناگزیر به تولید محصولات با کیفیت بالا ، ارائه خدمات مناسب به مشتریان در کوتاه ترین زمان و با کمترین بهای تمام شده نموده است به عبارتی دستیابی به این سه هدف یا همان مثلث بقاء سازمان، لازمة ماندگاری در بازار رقابت جهانی است. استفاده از روش‌های نوین مدیریت از قبیل شش سیگما و مدیریت کیفیت جامع در بستر تفکر ناب در یک سازمان فراهم کنندة شرایط تولید محصولاتی در راستای دستیابی به مثلث بقاء سازمان است. در مقالة حاضر ابتدا به معرفی فلسفه تولید ناب و تکنیک های شش سیگما و مدیریت کیفیت جامع پرداخته شده و در ادامه ارتباط مفهومی، ساختاری و عملی بین آنها بیان شده و در نهایت به نتیجه‌گیری اجمالی در خصوص پیامدهای بکار گیری توأمان این روش ها اشاره شده است.
لغات کلیدی : فلسفه تولید ناب، شش سیگما، مدیریت کیفیت جامع
مقدمه :
در قرن بیستم میلادی جهان شاهد دو انقلاب عظیم در صحنه تولید محصولات بوده است . اولین انقلاب را پس از جنگ جهانی اول هنری فورد و آلفرد اسلون پی ریزی کردند که منجر به ظهور تولید انبوه و پایان عصر تولید صنعتی شد و انقلاب پایانی این قرن توسط تاییچی اونو در شرکت خودروسازی تویوتا صورت گرفت که با محوریت حذف اتلاف ها ، اتمام عصر تولید انبوه و رویش فلسفه تولید ناب را در پی داشت . فلسفه تولید ناب بر پایه حذف هرگونه اتلاف منابع و ایجاد خلاقیت برای سازمان بنا شده است. فلسفه تولید ناب نگرشی برای افزایش بهره‌وری ، ارزش آفرینی پیوسته و کاهش اتلاف منابع است و به بیان دیگر عبارتست از حداکثر کردن کارایی عملکرد ، حداکثر کردن ارزش محصول یا خدمت نهایی و کاهش اتلاف منابع. فلسفه تولید ناب با حداقل منابع و تجهیزات در زمان به حداکثر کردن نتایج می‌اندیشد. به طور خلاصه تولید ناب به معنی کنترل منابعی است که نیاز مشتری می‌باشند که این کنترل همراه با کاهش ضایعات است(صفار، 1387). اصول بنیادی ارزش آفرین در فلسفه تولید ناب به هدف ایجاد تناسب برای تولید و توزیع مناسب طراحی شده است.
این اصول پنج گانه به صورت دانشی کلی عبارتند از (اندرسون و همکاران ، 2006):
درک ارزش از دید مشتری : یعنی درک موضوعاتی که برای مشتری ارزش دارند.
تحلیل جریان ارزش : به جهت ارزیابی جریانها و تغییر یا حذف جریان های فاقد ارزش افزوده.
جریان : تمرکز بر ساماندهی جریان مستمرفروش از طریق برنامه ریزی در زنجیره تولید یا تأمین کالا.
کشش : مدیریت زنجیره تأمین و تقاضای کالاهای تولیدی .
پیگیری کمال : حذف عناصر بدون ارزش افزوده از طریق بهبود مستمر.
واژة ناب و اصول ناب اولین بار توسط ومک و جونز پس از سالها تجزیه و تحلیل موفقیت‌های شرکتهای ژاپنی در کتابی با عنوان تفکر ناب در سال 1989 بیان شد. در نگرش ناب ، مدیران ارشد کارخانه با یک دید سیستمی با مسائل برخورد می‌کنند به طوری که در تلاش اند تا یک رابطه دو سویه در تمام زمینه ها بر قرار کنند.
شش سیگما :
شرکت موتورولا اولین شرکتی بود که در دهة 1990 شش سیگما را اجرا نمود. این شرکت برندة جایزة ملی کیفیت شد . یکی از نوآوریهای موتورولا اجرای موفقیت آمیز برنامة شش سیگما بود. ماهیت شش سیگما توانایی بررسی شکاف بین تولید و نیاز مشتری است. در اصل شش سیگما آرمان و هدفی است که سازمان را در جهت این نگرش سوق می‌دهد که انجام کار بی‌عیب و نقص را به شکل فرهنگ کاری خود درآورد (شاهین و احمدی، 1387).
شش سیگما به عنوان یک فرآیند به شرکتها القاء می کند که خط عملیاتی خود را طراحی و کنترل نمایند و به صورت روزمره راه کارهایی را برای حداقل کردن ضایعات و افزایش رضایت مندی مشتری ارائه نمایند. هدف اصلی، کاهش انحرافات تولید محصولات و خدمات جهت افزایش رضایت مندی مشتری است. اهداف برنامة شش سیگما عبارتند از : بهبود رضایت مشتری، کاهش زمان سیکل تولید، کاهش ضایعات. بهبود در هر یک از این اهداف باعث صرفه‌جویی قابل ملاحظه‌ای در هزینه و همچنین حفظ مشتریان ، تسخیر بازارهای جدید ، خوشنامی به علت تولید محصولات و خدمات مناسب می‌شود. پیام حقیقی شش سیگما چیزی فراتر از آمار است . اساساً سه گروه از شش سیگما منتفع می شوند(شاهین و احمدی، 1387) :
1. مشتری : که خدمات با ثبات‌تر و بهینه یا محصول و پشتیبانی فنی بهتری دریافت می‌کند.
2. سازمان : که در آن صرفه جویی بسیار زیاد ( به علت سازگارتر شدن عملیات )و اثر بخشی بیشتر( که منتج به کسب سهم بیشتر از بازار و رضایت سهامداران می‌شود) اتفاق می افتد .
3. کارمندان: که در مواجه با عملیات کار آمدتر شده و رضایت بیشتری از کار خود پیدا می‌کنند.
نهایتاً شش سیگما نه تنها فرآیند را بهبود می‌بخشد بلکه اثربخشی تفکر و روش های آماری را در سازمان افزایش می‌دهد. از این رو دو روش بهبود در شش سیگما وجود دارد یکی برای فرآیند موجود و دیگری برای فرآیند جدید. روش نخست برای بهبود فرآیند موجود به پنج قسمت به شرح زیر تقسیم می‌شود (اندرسون و همکاران، 2006) :
1. تعریف : معین کردن اینکه فرآیند نیازمند بهبود است یا محصول.
2. اندازه‌گیری : شناسایی عناصر کلیدی که تأثیر بیشتری بر فرآیند دارند و چگونگی اندازه‌گیری آنها.
3. تجزیه و تحلیل : تحلیل عناصری که نیاز به بهبود دارند .
4. بهبود : طراحی و اجرای راه حل های مؤثر و تحلیل هزینه منفعت برای معرفی بهترین راه حل.
5. کنترل : بازبینی فرآیند که به صورت موفق اجرا شود و از اجرای آن در تمام اوقات مطمئن شویم.
مدیریت کیفیت جامع :
کیفیت مسئله بسیار مهمی است که برای سالیان متمادی در اکثر کشورهای جهان مطرح بوده که تمرکز اولیه آن برکنترل کیفیت و سپس بر روی تضمین کیفیت است. از مدیریت کیفیت جامع تعاریف متفاوتی ارائه شده که به رغم ناهمگونی، از نظر اهداف بلند مدت و روش‌های دستیابی به آن اتفاق نظر وجود دارد . مدیریت کیفیت جامع نه تنها بر کنترل کیفیت در تمام مراحل تولید تأکید دارد، بلکه کیفیت در مراحل ساخت قطعات و نیاز مشتری پس از فرآیند فروش را نیز مدنظر قرار می‌دهد.
هدف اصلی مدیریت کیفیت جامع آن است که هزینه‌های قصور داخلی را از راه حرکت به سمت هدف کاهش ضایعات تا سطح صفر، کلاً حذف نماید. این هزینه‌ها در بعضی از شرکتها به قدری زیاد است که با صرفه جویی آن می‌توان کل هزینه‌های استقرار مدیریت کیفیت جامع را جبران کرد . فلسفه وجودی مدیریت کیفیت جامع، پاسخ گویی به فرهنگ سازمانی و استفاده از کیفیت به عنوان متغیر راهبردی و کلیدی فعالیت‌های اقتصادی است. یکی از ابعاد و شاید بهترین بعد مدیریت کیفیت جامع عبارت است از تطابق با نیازهای مشتری تا جایی که معتقد باشد کالایی که نیازهای او را تأمین می کند، کالایی با کیفیت است(ناصر آبادی، 1389). نهایتاً می‌توان کاستن از هزینه و زمان و تصمیم‌گیری صحیح در راستای دستیابی به اهداف رقابتی را بیانگر چرایی انجام مدیریت کیفیت جامع دانست. کنترل کیفیت جامع شامل فعالیت‌های سازمان داده شدة کایزن است که با مشارکت کلیه کارکنان شرکت و در سطحی فراگیر و گسترده در پی ایجاد بهبود مستمردرعملکرد شرکت در تمامی بخش‌ها و قسمت های مختلف است. مدیریت کیفیت جامع جنبشی است که بر بهسازی عملکرد مدیریت تمرکز یافته و شامل مولفه های زیر است:
تضمین کیفیت
کاهش هزینه‌ها
حفظ سهم بازار
رعایت دقیق برنامة زمانی تحویل کالا
ساخت تولیدات جدید
افزایش بهره‌وری
مدیریت عرضه کالا و محصولات
افزایش ایمنی
ارتباط مفهومی، ساختاری و عملی بین شش سیگما، مدیریت کیفیت جامع و فلسفه تولید ناب :
به طور کلی وجوه تشابه و تفاوت شش سیگما، مدیریت کیفیت جامع و فلسفه تولید ناب مربوط است به مباحثی ازقبیل خاستگاه و تئوری، دیدگاه فرآیندسازی و شیوه عمل، روش شناسی، ابزارها، اثرات و نهایتاً انتقاداتی که به این مفاهیم وارد شده است (خلاصه مقایسه شش سیگما، مدیریت کیفیت جامع و فلسفه تولید ناب بر اساس این مفاهیم در نمایه شماره 1 نمایش داده شده است).
خاستگاه و تئوری : با وجود اینکه روش های مدیریت کیفیت جامع، شش سیگما و همچنین فلسفه تولید ناب منشأ مشابهی دارند که ناشی از تحول مباحث کیفیت در کشور ژاپن بوده، سیر تحول و هدف اصلی آنها متفاوت است. مدیریت کیفیت جامع تفکر رایج در آغاز 1990 میان کسانی بوده است که در پی توصیف چگونگی عملکرد بهینه سازمان‌ها بوده اند به طوری که عملکرد آنان موجب افزایش رضایت مشتریان گردد. دستیابی به موفقیت از طریق شش سیگما در شرکت موتورولا و در شرکت تویوتا از طریق فلسفه تولید ناب دلیل اصلی بسط این نظریه‌ها به سازمان‌ها و شرکت های دیگر بوده است، در صورتی که هیچ سازمانی در دنیا منشأ مدیریت کیفیت جامع نبوده و این بحث مطرح شده که چه کسی اولین بار آن را عنوان کرده است. تفاوت اصلی بین شش سیگما و فلسفه تولید ناب این است که شش سیگما بر رخ ندادن هرگونه نقصی در سازمان تمرکز دارد در حالی که فلسفه تولید ناب انتخاب شیوه بهینه در زمانی است که شخص میخواهد روند پردازش مواد خام در فرآیند تولید را بهبود بخشد و اتلاف‌ها را حذف نماید(جورج و همکاران ، 2003). مدیریت کیفیت جامع نیز اهداف رخ ندادن نقص‌ها و حذف اتلاف را دربر دارد ولی هدف اصلی آن افزایش تعداد مشتری داخلی (کارکنان) و سهم بازار خارجی همراه با مقداری کاهش در مصرف منابع است(هلستن وکلفسجو ،2000).
دیدگاه فرآیندسازی و شیوه عمل : پروژه های بهبودسازی در یک برنامه شش سیگما در حیطه وسیعی ازسازمان و در سطوح مختلف پیچیده هدایت می شود که سبب کاهش بروز انحرافات گردد(مگناسن و همکاران ،2003). هنگامی که اعضاء پروژه انحرافات را در یک فرآیند کاری کاهش دهند و همچنین به اهداف واحد تجاری، افزایش سودآوری و کاهش بهای تمام شده محصولات دست یابند، پیشرفتها برای مدیران واحد ملموس و قابل رویت خواهد بود. لذا موفقیت پروژه های شش سیگما بستگی زیادی به مساعدت و یاری مدیران ارشد به عنوان تحلیل گران آثار اقتصادی ای پروژه ها دارند. این خود مزیت شش سیگما نسبت به مدیریت کیفیت جامع است که به زبان مدیران یعنی همان نمایش منافع اقتصادی ناشی از بهبودها، با آنان ارتباط برقرار می کند.
از طرف دیگر فلسفه تولید ناب روشی است که به سرعت پردازش و کارایی فرآیند یا همان جریان کار به جای افزایش ارزش مشتری تاکید دارد (جورج و همکاران، 2003). با وجود اینکه فلسفه تولید ناب و شش سیگما اساساً بر انجام بهبودها از طریق انجام کار پروژه ای تاکید دارند، مدیریت کیفیت جامع روش متفاوتی دارد و بر متعهد ساختن و درگیر نمودن تمامی کارکنان به امور کنترل و تضمین کیفیت، تاکید دارد. البته در مدیریت کیفیت جامع نیز مانند دو مفهوم دیگر تاکید زیادی بر فرآیندها می شود و هدف اصلی از این امر نیز بهبود و یکسان سازی فرآیندها است.
روش شناسی : چرخه بهبودها یکی از گسترده ترین روش های مطرح در مدیریت کیفیت جامع است(ایوانز و لیندزی ، 1996). این چرخه دارای چهار مرحله برنامه ریزی، روش، مطالعه و عمل است. در شش سیگما نیز دو روش بهبود مهم وجود دارد، یکی برای فرآیندهای موجود و دیگری برای فرآیندهای جدید. البته اصول شش گانه فلسفه تولید ناب نیز در واقع روش ناب تلقی می گردد که شامل شناسایی ارزش مشتری، جریان ارزش، تحلیل، جریان، کشش و پیگیری کمال است. وجوه تشابه بسیاری بین چرخه بهبودها در مدیریت کیفیت جامع و روش های شش سیگما وجو دارد از جمله اینکه هردو روش چرخه ای بوده و شامل عبارات مشابهی است. البته اصول ناب بر خلاف این دو، ماهیتاً چرخه ای نیستند و بر چگونگی ایجاد بهبودها تاکید ندارند.
ابزارها : دمینگ معتقد است که 96 درصد مشکلات ناشی از سیستم ها بوده و تنها 4 درصد آنها توسط کارکنان قابل کنترل است و هدف اکثر فعالیت های بهبود نیز کسب اطلاعات در خصوص این است که در کدام بخش ها سیستم ها دچار اختلال و اشتباه شده اند. لذا در شش سیگما و مدیریت کیفیت جامع ابزارهای گوناگونی جهت اطلاع از نقاط ضعف سیستم ها بکارگرفته می شود که عموماً ماهیت تحلیلی آماری دارند و سطوح مختلف ابزارها از بسیار ساده تا ابزارهای پیچیده مورد استفاده قرار می گیرند. در برنامه های شش سیگما تاکید بسیاری بر بخش های آماری در مدیریت کیفیت می شود و همچنین در مدیریت کیفیت جامع نیز عموماً از داده ها و ابزارهای آماری استفاده می شود، با وجود این در فلسفه تولید ناب ابزارهای مورد استفاده جهت حذف اتلاف ها ماهیتاً تحلیلی بوده و کمتر جنبه آماری دارد.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 18 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:5
فهرست:
بیکاری، فقر، فساد و تبعیض، هیچگاه از عمل به دین پدید نمی‌آید، بلکه نشانه فاصله‌گرفتن از اسلام و انقلاب اسلامی در سطح مدیران ارشد کشور است و اثر آن به‌صورت فاصله نسل سوم از انقلاب اسلامی ظاهر می‌شود؛ زیرا آنها با پرورش در این نظام اسلام را می‌شناسند و تضاد هنجاری موجود آنها را با بحران جدی در رابطه با انقلاب مواجه می‌کند
نیروی روشنفکری به‌صورتی‌مقلدانه به توجیه حیات برمبنای حق طبیعی و کمک به گسترش آن پرداخت ولی حتی در فراگیری عمیق این اندیشه‌های مدرن نیز کمتر توفیق یافت؛ چنان‌که طرفداران آن به گفته خودشان حتی هنوز به مرحله ترجمه و تفکر در آثار بنیادین دانش غربی هم نرسیده‌اند: «بیاییم آثار فیلسوفان مدرن را به فارسی ترجمه کنیم و درباره آنها به نوشتن و تحقیق بپردازیم. این کمبودی است که در کار روشنفکرهای ما در پنجاه سال اخیر مشاهده می‌شود. کار روشنفکر ما در برخورد با غرب، بیشتر بر روی ترجمه مبتنی بوده تا تالیف. شایدهم چون شهامت و یا پتانسیل فکری مورد نیاز را نداشتیم که مستقلا درباره فلسفه غرب بیندیشیم.»
امروزه نیز در برابر انقلاب اسلامی صورت جدیدی از حیات طبیعی بازتولید می‌شود. این بار منشا اقتدار، نظامی‌گری و نفوذ بین‌المللی و منبع مشروعیت آن، رسانه‌های صوتی و تصویری و تکنولوژی اطلاعات (IT) میباشد. این صورت جدید با بهره‌گیری از شاخصهای جهانی‌سازی تولیدات فرهنگی در راستای ایجاد ابرفرهنگ سلطه‌پذیری در جهان و همچنین به پشتوانه تهدید و نظامی‌گری (میلیتاریسم) و نیز استفاده گسترده از رسانه‌ها و تکنولوژی اطلاعات و مجازپردازی، شکل گرفته است. در این وضعیت، تحول ساختاری بنیادینی پدید نیامده و نیروی استکبار همان نیروی سلطه‌گر دوران مدرن است که برای تداوم استیلای خود به‌گونه‌ای فعالانه سعی در ایجاد صورت‌بندی تازه‌ای دارد.[xiii]
اما انقلاب اسلامی نه یک انقلاب سنت‌گرا در برابر مدرنیسم پهلوی یا انقلابی مدرن در برابر ناتوانی حکومت مطلق پهلوی در گذر از میراث باستانی گذشته ایران بود و نه به زعم عده‌ای انقلابی پست مدرن، بلکه قیامی بود که دامن مردم را از حیات طبیعی برکشید تا فراتر از همه این اوهام به حیات طیبه برساند و با منبع ولایت آشنا سازد. نظریه ولایت فقاهت و عدالت، طومار استکبار را در هم پیچیده و منشا قدرت و مشروعیت را از ناحیه قدس الهی برای کسانی ثابت می‌داند که عدالت و هدایت را برای مردم می‌خواهند. «استقلال و آزادی» در این دیدگاه، درواقع پیش از هرچیز مستلزم نفی استکبار از همه ساحتهای حیات است و «جمهوری اسلامی» طرحی برای ساختن حیات طیبه پیش می‌نهد. اینکه بعضی می‌پندارند جمهوریت و اسلامیت با هم جمع نمی‌شوند،[xiv] برای این است که هنوز در نظامهای فکری حیات طبیعی از نوع مدرن می‌اندیشند و با این تفکر نوین و طرح تازه آشنا نشده‌اند. امام خمینی(ره) با ایجاد تحول در نهاد دین از موضع یک مجتهد جامع‌الشرایط و عالم دینی ذوالفنون، کارکردهای تازه‌ای را برای دین ایجاد کرد و در‌حقیقت ظرفیتهای پنهان دین را آشکار نمود و غبار اوهام و خرافات را از آن ربود. امام(ره) درواقع عزم آن داشت تا سایر نهادهای جامعه را بر اساس تحول نهاد دین، دگرگون کرده و شرایط تحقق حیات طیبه را فراهم سازد.
حضرت امام دین را که در جامعه منفعل و سرکوب شده بود و در بهترین وضعیت، صرفا در سایه الطاف سلاطین می‌توانست بخشی از آموزه‌های خود را به مردم منتقل کند، به‌طور جدی احیا کرد و بر ایجاد تحول در نهادهای سیاسی و اقتصادی و نظام تعلیم و تربیت در جمهوری اسلامی تاکید نمود
تولید ناب
مقاله ای مفید و کامل
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word(قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:21
چکیده :
دو انقلاب در ابتدا و انتهای قرن بیستم رخ داد. انقلاب آغازین همانا ظهور تولید انبوه و پایان عصر تولید دستی است و انقلاب پایانی ظهور ناب و خاتمه یافتن عصر تولید انبوه است . اکنون جهان در آستانه عصری جدید به سر می برد، عصری که در آن دگرگونی شیوه های تولید محصولات و ساخته های بشر چهره زندگی او را یکسره دگرگون خواهدکرد.
پس از جنگ جهانی اول هنری فورد و آلفرد اسلون (مدیر جنرال موتورز) تولیدات صنعتی جهان را از قرون تولید دستی که شرکتهای اروپایی رواج داده بودند، به در آوردندو به عصر تولید انبوه کشاندند. و باترویج این شیوه تولید در تمام صنایع این کشور(آمریکا) رهبر جدید شیوه های تولیدی گردید و صنعت خودروسازی موتور و قلب تپنده اقتصاد این کشور شد. در همین راستا، پیتر دراکر در سال 1946 لقب <صنعت صنعتها> رابه صنعت خودروسازی اطلاق کرد.
همچنین تولید ناب در سالهای پایانی جنگ جهانی دوم توسط تاای چی اوهنو درشرکت خودروسازی تویوتا در کشور ژاپن مطرح گردید. بحث تولید ناب در سال 1990توسط جیمز ووماک و همکارانش از دانشگاه MIT در قالب یک کار تحقیقی با عنوان <ماشینی که جهان را تغییر داد> منتشر گردید. او و همکارانش تولید ناب را تقریبا به عنوان ترکیبی از مدل تولید سنتی (FORD) و کنترل اجتماعی در محیط تولید ژاپنی می شناسند.(منبع شماره 4)
بنابراین بحث تولید ناب ، و سایر شیوه های تولیدی با صنعت خودروسازی گره خورده است و برای توصیف شیوه تولید ناب نیاز به بررسی سه شیوه تولیدی بالاست تابا مقایسه آنها تفاوت و امتیازاتشان معلوم گردد.
تولید دستی
یک تولیدگر دستی از کارگران بسیار ماهر و ابزارهای ساده اما انعطاف پذیر استفاده می کند تا دقیقا آنچه را بسازد که مشتری میخواهد. یعنی یک واحد در یک زمان برخی مشخصه های تولید دستی عبارتند از:
1 - وجود نیروی کاری ماهر;
2 - وجود سازماندهی بسیار غیرمتمرکز;
3 - به کارگیری ابزارآلات ماشینی چندکاره ;
4 - حجم بسیار پایین تولید.
همچنین از ضعفهای تولید دستی این است که قیمت محصول بالا بوده و در صورت افزایش حجم تولید، قیمت پایین نمی آید. (امروزه در مورد ماهواره ها و سفینه های فضایی که برجسته ترین تولیدات دستی هستند همین مشکل وجود دارد).
از مشکلات دیگر تولیدکنندگان دستی این است که معمولا فاقد آن سرمایه مالی وانسانی کافی هستند که به دنبال نوآوریها و پیشرفتهای اساسی باشند چرا که پیشرفت واقعی در دانش فنی مستلزم تحقیق و پژوهش سازمان یافته است .
اما بااین حال محصولات دستی و سفارشی همچنان بازار خود را حفظ کرده است چرا که برخی از مشتریان نیازها و سلیقه های خاصی دارند که فقط این شیوه تولیدی پاسخگوی نیازهای آنهاست . اما در دهه 1990 برای شرکتهای تولیدکننده دستی ، تهدیددیگری از جانب شرکتهای تولیدکننده ناب ، به ویژه شرکتهای ژاپنی آغاز شده است و آن تهدید این است که تولیدگران ناب در تعقیب آن بخشی از بازار هستند که تاکنون درانحصار تولیدگران دستی بوده است . برای مثال ، شرکت هوندا با اتومبیلهای ورزشی (NS-x) با بدنه آلومینیومی خود حمله مستقیمی به بازار خودروهای ورزشی (FERRARI) کرده است .
تولید انبوه
تولیدگر انبوه در طراحی محصولات از متخصصان ماهر استفاده می کند، اما این محصولات توسط کارگران غیرماهر ساخته می شوند که ماشین آلات گران و تک منظوره راهدایت می کنند. این محصولات همشکل ماشینی ، در حجم بسیار بالا تولید می شوند. ازآنجا که تولید محصول جدید محتاج تغییر کل سیستم است ، بسی گرانتر از محصول قبلی خواهد شد. از این رو تولیدکننده انبوه تا جایی که ممکن باشد، از نوآوری در طرح خودداری می کند. در نتیجه اینکه محصول ، به قیمت از دست رفتن تنوع و به دلیل وجودروشهای کاری که برای کارکنان کسالت بار است ، ارزانتر در اختیار خریدار قرار می گیرد.برخی از مشخصه های تولید انبوه عبارتند از:
نیروی کار: تقسیم کار تا هرجا که امکان دارد. در کارخانه های با تولید انبوه ، کارگرمونتاژکننده تنها به چند دقیقه تعلیم و آموزش نیاز دارد;
سازماندهی : بااستفاده از یک ادغام عمودی کامل ، تولیدکننده انبوه سعی می کند که از مواداولیه تا سایر قطعات را خود تولید کند. ولی مشکل ادغام عمودی کامل ، دیوان سالاری وسیع است ;
ابزارها: از ابزارآلاتی که فقط در هر زمان یک وظیفه را انجام می دهد استفاده می کند که این کار صرفه جویی زیادی در زمان آماده سازی ماشین آلات به وجود می آورد.
محصول : محصولات تنوع کم دارند ولی قیمتهای آن به خاطر تنوع کم روند نزولی پیدا
می کند.
تولید ناب
زادگاه تولید ناب در شرکت تویوتا(1) در جزیره ناگویا در ژاپن است . نخستین پیروزی خانواده تویودا در صنعت ماشین آلات نساجی بود و در دهه 1930 به دلیل نیاز شدیددولت شرکت مذکور وارد صنعت وسایل نقلیه موتوری گردید در آن سالها این شرکت بامشکلاتی از قبیل بازار داخلی کوچک ، نیروی کار ثابت ، فقدان سرمایه کافی و رقبای خارجی علاقه مند به بازار ژاپن روبرو بود.
در آن سالها، آی جی تویودا (EIJI TOYODA) با مهندس شرکت تاای چی اوهنو به آمریکا سفر کرده واز شرکت اتومبیل سازی فورد بازدید به عمل آوردند و نهایتا به این نتیجه رسیدند که اصول تولید انبوه قابلیت پیاده سازی در ژاپن را ندارد و این سیستم پر ازمودا MUDA(اتلاف ) است . برهمین اساس ، آنها شیوه جدید از تولید که بعدها تولید ناب نام گرفت را ایجاد کردند.
یک تولیدگر ناب مزایای تولید دستی و تولید انبوه را با یکدیگر تلفیق کرده و ازقیمت بالای اولی و انعطاف ناپذیری دومی اجتناب می کند و از ماشین آلاتی استفاده می کند که هم خودکار و هم انعطاف پذیرند. برخی از مشخصه های تولید ناب عبارتند از:
1 - استفاده از JIT;
2 - تاکید بر پیشگیری از تولید محصول معیوب ;
3 - پاسخ به نیازهای مشتریان ;
4 - کایزن ;
5 - سیستم افقی ارتباطات ;
6 - افزایش ادغام وظایف .
اما مهمترین تفاوت میان تولید انبوه و تولید ناب ، تفاوت در اهداف نهایی این دواست . تولیدگر انبوه هدف محدودی که <به اندازه کافی خوب بودن > است را دارد وبه عبارتی دیگر: <شمار قابل قبول عیبها>، و همچنین بیشترین سطح قابل قبول برای موجودی و گستره معینی از محصولات یکسان اما اندیشه تولیدکننده ناب بر <کمال >است ، یعنی نزول پیوسته قیمتها، به صفر رساندن میزان عیوب ، به صفر رساندن موجودی ،تنوع بی پایان محصول !
کارخانه مونتاژ نهایی
در سیستم تولید انبوه مدیران معمولا دو ملاک برای تولید دارند: اول بازدهی دوم کیفیت . بازدهی عبارت است از شمار محصول تولیدشده در مقایسه با جدول زمانی پیش بینی شده تولید کیفیت عبارت است از محصولاتی که از کارخانه بیرون آمده است ،یعنی پس از آنکه بخشهای معیوب محصول اصلاح شده باشد.
به همین دلیل ، مدیران برای اینکه از جدول زمانی عقب نیفتند اجازه می دهند که مونتاژ وسیله ای با قطعه ای معیوب تا به آخر ادامه پیدا کند چرا که عیب آن باید در محوطه دوباره کاری رفع شود.
اما <اوهنو> این سیستم را پراز اتلاف "MUDA" می دید. به نظر او تولید انبوه درمحاصره اتلاف نیروی کار، مواد خام و زمان بود. استدلال او این بود که هیچ یک ازمتخصصانی که فراتر از کارگران مونتاژ قرار داشتند به راستی هیچ ارزش افزوده ای برای محصول ایجاد
نمی کرد.
استدلال او درباره دوباره کاری این بود که وقتی در تولید انبوه برای آنکه خط متوقف نشود کار معیوب را به پیش می رانند، به تدریج عیبها روی هم انباشته می شود و حجم زیادی را تشکیل می دهد. از آنجا که محوطه مجدد کاری وجود دارد، تعمیر دوباره آن نیروی زیادی می برد و چون عیبها تا پایان خط کنترل نمی شوند، تعداد زیادی محصول باعیبهای مشابه ساخته می شود، پیش از آنکه منشا مشکل پیدا شود.
بنابراین ، برخلاف کارخانه تولید انبوه که فقط مدیر ارشد خط اجازه دارد خط رامتوقف کند، اوهنو به هر کارگر این اجازه را داد تا در صورت بروز مشکلی غیرقابل حل ،کل خط را فورا متوقف کند تا همه اعضای گروه جمع شوند و مشکل را برطرف کنند.
شایان ذکر است که ، مشکلات در تولید انبوه به عنوان وقایعی تصادفی نگریسته می شوند. به این معنا که هر عیب تعمیر می شود تا به این امید که دیگر روی ندهد. امااوهنو سیستمی برای حل مشکل ایجاد کرد به نام <چراهای پنجگانه > (THE FIVEWHY'S) که به کارگران تولید آموخته می شود که علت اصلی هر عیب را به طورسیستماتیک پیدا کنند و سپس چاره ای بیندیشند که مشکل مورد نظر دیگر روی ندهد.
زنجیره عرضه
وظیفه کارخانه مونتاژ نهایی که ، مونتاژ قطعات به صورت یک محصول کامل است ،تنها 15% از کل روند تولید را تشکیل می دهد. چالشی که شرکتهای مونتاژ نهایی پیوسته باآن روبرو بوده اند، عبارت است از هماهنگی بخشیدن به روند عرضه به طوری که سفارشات به موقع ، با کیفیت و هزینه پایین به خط مونتاژ نهایی برسد.
در سیستم تولید انبوه مسئله خرید یا ساخت ، ابتدا توسط کارکنان مرکز مهندسی طراحی می شود سپس شرکتهای مذکور طراحی ها را در اختیار عرضه کنندگان قرارمی دهند. همچنین تعداد، کیفیت و زمان ارائه را نیز مشخص می کنند، آنگاه ازعرضه کننده ها می خواهند که قیمت خود را پیشنهاد دهند(2) از بین همه شرکتهای داخلی و خارجی که در این مناقصه شرکت کرده اند، شرکتی که کمترین قیمت را داده باشدمناقصه را می برد.
کارخانه ناب ، شرکتهای مختلف عرضه کننده قطعات را در سطوحی با کارکردهای مختلف سازماندهی می کند. و به شرکتهای که در هر سطح قرار می گیرند، مسئولیتهای مختلفی واگذار می کند. مسئولیت عرضه کنندگان نخست آن است که به عنوان بخش مکمل گروه تکوین محصول ، در امر تکوین محصول جدید فعالیت کنند. همچنین کارخانه ناب عرضه کنندگان رده نخست را تشویق می کند تا با یکدیگر درباره بهترکردن مراحل طراحی مشورت کنند. چون اکثرا هر عرضه کننده در یک نوع قطعه تخصص داردو از این لحاظ با عرضه کنندگان دیگر گروه در رقابت نیست ، انتقال اطلاعات امری ساده ودر عین حال مفید برای همه است .
هر عرضه کننده رده نخست ، با عرضه کننده رده دومی کار می کند و وظیفه ساختن هرجزء به این شرکتهای رده دوم داده می شود. این شرکتهای عرضه تقریبا مستقل بوده ومونتاژگر ناب در بخشی از سرمایه این شرکتها سهیم است و به صورت بانکدار گروه عرضه کنندگانش عمل می کند، و نیاز مالی آنها را به صورت وام رفع می کند و از نیروی انسانی خود در صورت نیاز شرکتهای عرضه کننده به آنها نیروی متخصص و مدیر قرض می دهد.
بنابراین مزیت استفاده از تولید ناب برای عرضه کنندگان عبارت است از کاهش موجودیهای ، افزایش جریان نقدینگی ، بهبود کیفیت ، تسهیل بازاریابی و... که تمام مواردمذکور منجر به کاهش هزینه های شرکتهای عرضه کننده می شود.
طراحی قطعات در تولید انبوه
روند طراحی در این شرکتها مرحله به مرحله ، به صورت هرگام در یک زمان آغازمی شود. نخست ، گروه طراحی محصول در شرکت مونتاژ، طرح کلی مدل جدید رامشخص می کند و مدیریت ارشد آن را مورد بررسی قرار می دهد. سپس جزئیات محصول طراحی می شود و در مرحله بعد نقشه های مهندسی دقیق برای قطعه آماده می شود و موادی که باید از آن ساخته شود، به طور دقیق تعیین می گردد و در این مرحله سازمانهای سازنده این قطعات از طریق مناقصه مشخص می شوند. در این مرحله مونتاژگرتولید انبوه یک حد کیفی نیز تعیین می کند سپس قیمت ، شرایط تحویل و زمان قراردادمشخص می شوند.
در این شکل رابطه ، مونتاژگر تکیه بر <قیمت > دارد. بنابراین ، رمز اصلی در بردن مناقصه برای عرضه کنندگان ، دادن یک قیمت پایین برای هر قطعه است . بنابراین عرضه کنندگان در ابتدا سعی می کنند که قیمتی حتی پایین تر از بهای تمام شده بدهند تامناقصه را ببرند. بعد از آنکه مونتاژگر به آنها وابسته شد به دلایل مختلف و بنابر سنت تعدیل قیمت سالانه ، که تورم کلی را مدنظر قرار می دهد قیمتها را افزایش می دهند واینگونه است که قرارداد آنها به قرارداد پولسازی تبدیل می شود.
طراحی قطعات در تولید ناب
عرضه کنندگان در این سیستم تولیدی براساس قیمتهایی که می دهند انتخاب نمی شوند، بلکه اساس گزینش آنها سابقه همکاری و تجربه ای است که از عملکرد آنهاوجود دارد. در این سیستم ، ارتباط عرضه کنندگان به صورت هرمی شکل است که عرضه کننده اول طرف اصلی با مونتاژگر است و عرضه کنندگان فرعی به صورت سلسله مراتبی با هم ارتباط دارند. عرضه کنندگان رده اول پس از شروع روند طراحی دو تا سه سال پیش از تولید، هیاتی را که مهندسان طراح دائم نامیده می شوند، به گروه تکوین درشرکت مونتاژ معرفی می کنند. هنگامی که طراحی محصول با همکاری پیوسته مهندسان شرکتهای عرضه کننده تکمیل شد، طراحی و مهندسی دقیق تر بخشهای متفاوت به متخصصان مربوطه در شرکتهای عرضه کننده ارجاع می شود. از این رو، کل مسئولیت طراحی و ساخت قطعات یک سازه به عهده عرضه کننده رده اول است .
و...