کاراموزی انواع روشهای قالبگیری در کارگاه

اختصاصی از زد فایل کاراموزی انواع روشهای قالبگیری در کارگاه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

 

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

 

تعداد صفحه:43

فهرست و توضیحات:

مقدمه                                    1

انواع روشهای قالبگیری در کارگاه                     2

مدل سازی                                 5

انواع و اقسام غلتکها و رینگها                       8

کارگاههای خاص                            10

تجهیزات کارگاه ریخته گری                        12

مجتمع آزمایشگاهی و آزمایشگاههای مواد                18

قالبگیری زمینی                           24

قالبگیری CO2                              26

ماهیچه سازی                                 27

برخی از مشخصه های سنماتیت                   33

عوامل موثر در انتخاب کوره                       35

آزمایشهای آزمایشگاهی چدن                        36

تئوری ریخته گری فولادها                      42

فولادهای کم کربن                             44

مقدمه

کارگاه ذوب فلزات مدرن در سال1342 تاسیس گردیده این کارگاه واقع در نزدیکی ایستگاه وردآورد جاده مخصوص کرج می باشد .

کارگاه 5 هکتار می باشد که شامل یک سوله بزرگ و در کنار آن یک ساختمان دو طبقه که شامل دفتر کارگاه محل قرار گرفتن دستگاهها می باشد . در پشت سوله یک محوطه می باشد که در آن انواع کوره ها از جمله کوره زمینی - دوار - کوپل قرار دارد . بیشتر تولیدات این کارگاه شامل سفارشات چدن - چدن نشکن و آلومینیوم می باشد . البته مس ،‌روی و برنج و برنز و غیره نیز هست ولی کمتر از این سفارشات را دارند . عمده سفارشات تولیدات این کارگاه شامل کارتر روغن کمپرسورهای 250 لیتری ، لوازم دستگاه آپارت گیری و پنچر گیری و سیلندر ماشین های سنگین و غیره که اینها برای ریخته گری آلومینیوم و همچنین چدن ریزی برای انواع و اقسام قطعات ماشین آلات سنگین می باشند .

گزارش کارآموزی ساختمان بتنی در کارگاه ساختمانی

اختصاصی از زد فایل گزارش کارآموزی ساختمان بتنی در کارگاه ساختمانی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

گزارش کارآموزی ساختمان بتنی در کارگاه ساختمانی 85ص

ساختمان بتونی:

منظور از ساختمان های بتنی ساختمانی است که کلیه اجزای اصلی آن (ستون های تیرهای اصلی و پی) از بتن و میله گرد ساخته شده باشد سقف اینگونه ساختمانها با انواع مختلف ساخته می شود از قبیل دال های بتونی پیش ساخته –دال های بتونی ریخته شده در محل-تیرچه بلوک وغیره

مزایای ساختمانهای بتونی:

ساختمان های بتونی بعلل زیر مورد توجه مهندسین و شهرسازان قرار گرفته وروز به روز رو به توسعه است.

1- ماده اصلی بتن که شن وماسه میباشد تقریبا در تمام نقاط کره زمین بحد وفور یافت می شود روی این اصل امکان ساختن ساختمانهای بتونی را میسر می سازد.

2- ساختمانهای بتونی در مقابل عوامل جوی از ساختمانهای فلزی مقاوم تر بوده و در نتیجه نسبت به ساختمانهای فلزی دارای عمر طولانی می باشد.

3- در مقابل آتش سوزی ساختمانهای بتونی نسبت به ساختمانهای فلزی مقاوم تر می باشند.

4- بعلت شکل پذیری بتن که می تواند بهر شکلی که قالب آن تهیه می شود ساخته شود ساختن ستون وپل به اشکال مختلف را میسر می سازد بهمین علت مهندسین معمار به این نوع ساختمانها توجه بیشتری می نمایند.

قسمتهای مختلف ساختمانهای بتونی:

اجزاء تشکیل دهنده یک ساختمان بتونی بشرح زیر می باشد.

1-   پی

2-   ستون

3-   تیرهای اصلی

4-   سقف

5-   دیوار

تخریب:  

 تخریب ساختمانهای کلنگی از خر پشته آن اغاز میشود.

معمولأ در ساختمانهای قدیمی از سقف طاق ضربی استفاده شده است که معمولأ ازIPE 14,16,18 استفاده شده است و به فواصل 1متری که این تیرها بر روی پل های اصلی  قرار گرفته اند.

 بعضی ازساختمانهای قدیمی دارای اسکلت و ستون است که بار اصلی و فرعی بر روی ستونها وارد می شود و از ستون به فونداسیون که برای هر ستون ابعادی را جهت پی ان   که منفرد است در نظر گرفته اند.

ولی بعضی ساختمان های قدیمی ستون ندارند.

در اکثر ساختمانهای قدیمی ستون نمیباشد و بنابراین بار از تیرهای فرعی به دیوارهای باربر انتقال داده میشود که دیوارهای باربر معمولأ دارای قطر 40 سانتیمتر به بالا است که توسط اجرهای فشاری ساخته شده است.

بنابر این در تخریب ساختمان های قدیمی باید دیوارهای باربر را شناسایی کرد.

ولی در محل کار آموزی من ساختمان دارای اسکلت و ستون بود .

فهرست

ساختمان بتنی 5

مزایای ساختمان بتنی6

قسمتهای مختلف ساختمان بتنی6

تخریب ساختمان قدیمی 7

گود برداری 8

اجرای دیوار فونداسیون 10

اثر ناخالصی های آب بر روی بتن 11

اجرای بتن مگر 12

آرماتور بندی پی 13

بتن ریزی فونداسیون16

ویبره کردن بتن 18

آرماتور بندی ستون ها20

بتن ریزی ستون ها23

چند نکته مهم در زمان اجرای بتن ریزی ستون ها25

نحوه صحیح ریختن بتن در قالب 26

اجرای تیر بتنی29

تیرچه 31

طریقه ساخت تیرچه در کارگاه 32

طریقه اجرای سقف تیرچه بلوک35

نصب تیرچه ها بر روی سقف تیرچه بلوک 35

خیز منفی در سقف 38

بتن ریزی سقف تیرچه بلوک38

پشت بام 44

پله47

پیوست:

توضیحات عمومی 55

دانه های نامطلوب از نظر شکل 58

مواد نامطلوب در شن و ماسه و اندازه دانه ها 58

آب60

کیفیت آب مصرفیدر بتن 61

نسبت اختلاط اجزاء بتن 61

بتن ریزی65

نگهداری بتن 67

قالب بندی 68

باز کردن قالب69

آرماتور بندی 71

پی سازی طبق آیین نامه 72

چگونگی اتصال شبکه میلگرد ستون ها به ریشه 80

مراحل مختلف اجراء به صورت خلاصه80

دانلود مقاله مراحل آمادگی کارگاه ساختمانی

اختصاصی از زد فایل دانلود مقاله مراحل آمادگی کارگاه ساختمانی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

(۱-۰) تخریب ساختمانهای موجود
ساختمانهای موجود و قدیمی که در محدوده عملیاتی پروژه و در محل اجرا و استقرار بناهای جدید بوده و به منظور انجام کار، تخریب آنها ضروری است، باید با نظر کارفرما طبق دستورات دستگاه نظارت اندازه‌گیری، صورتمجلس و تخریب شوند. این موارد باید در مشخصات فنی خصوصی ذکر گردند.
قبل از شروع به تخریب ساختمانها باید مسائل ایمنی و اصول فنی در مورد قطع و کنترل انشعابات خطوط آب، برق، تلفن و … با هماهنگی سازمانهای مسئول مراعات گردد. در صورت لزوم باید مصالح حاصل از تخریب مطابق نظر دستگاه نظارت دسته‌بندی و در محلهای مناسب انبار شوند.
به طور کلی تخریب و حذف ساختمانهای موجود در محل اجرای پروژه باید با نظر و تصویب قبلی صورت گیرد. ساختمانهای مربوط به آثار باستانی از شمول این قسمت خارج است و هیچ گونه دخل و تصرف در آنها مجاز نبوده و باید با کسب مجوز و زیر نظر مقامات رسمی ذی‌صلاح اقدام لازم صورت گیرد.
(۲-۰)تسطیح محوطه، گودبرداریها و زهکشی
چنانچه محوطه کارگاه دارای پستی و بلندیهای زیاد باشد به نحوی که مانع از شروع اجرای عملیات گردد، پیمانکار باید با نظر دستگاه نظارت نسبت به تسطیح محوطه تا تراز مورد نظر و پاک کردن آن اقدام نماید.
گودبرداری محل سازه‌ها باید با توجه به رعایت نکات ایمنی و حفظ ساختمانهای موجود همجوار و رعایت مقررات و دستورالعملهای شهرداریها و وزارت کار صورت گیرد و تدابیر لازم هنگام گودبرداریها و حین عملیات ساختمانی در مورد حفاظت ساختمانهای همجوار اتخاذ گردد. چنانچه محل اجرای پروژه در محدوده شهرها و در نقاط مسکونی باشد، پیمانکار باید نسبت به ایجاد دیوارهای موقت و جدا کننده محل کارگاه در سواره‌روها و پیاده‌روها اقدام نموده و شرایط ایمن‌سازی محوطه را برای عبور عابرین و وسائط نقلیه کاملاً فراهم نماید. پیمانکار مسئول جبران خسارات وارده به شخص ثالث در اثر عدم رعایت نکات ایمنی فوق‌الذکر خواهد بود.
کنترل و هدایت آبهای سطح‌الارضی به داخل گودها و محل حفاریها باید با نظر دستگاه نظارت و بر اساس ضوابط و مندرجات قرارداد و سایر ضوابط قانونی در پروژه‌های شهری صورت گیرد.
(۳-۰)نقاط نشانه و مبدأ
برای پیاده کردن قسمتهای مختلف پروژه و تعیین حدود قانونی کار و مرز عملیات قرارداد بر اساس نقشه‌های اجرایی، مقدار کافی نقاط نشانه و مبدأ از طرف کارفرما و دستگاه نظارت طی صورتجلسه‌ای هنگام تحویل زمین در اختیار پیمانکار قرار داده خواهد شد.
پیمانکار موظف است نسبت به حفظ و حراست این نشانه‌ها ضمن عملیات اجرایی و تا پایان کار و تحویل موقت اقدام نماید. در صورت نیاز پیمانکار موظف است بر اساس نشانه‌های اصلی نسبت به ایجاد نشانه‌های فرعی و کمکی اقدام نماید. این نشانه‌ها باید توسط پایه‌های بتنی حداقل 15× 15 و ارتفاع 70 سانتیمتر ساخته شود و حداقل 20 سانتیمتر از آن، از سطح زمین تسطیح شده اجرای عملیات بالاتر باشد.
(۴-۰) پرکردن چاهها، قنوات و قطع اشجار
چاههای آب و فاضلاب و قنوات متروکه که در محوطه عملیاتی پروژه واقع شده‌‌اند و پر کردن آنها ضروری است باید با نظر دستگاه نظارت پر و ساخته شوند. نحوه اجرای عملیات و چگونگی پرداخت حق‌الزحمه مربوط به آنها با نظر دستگاه نظارت و توافق پیمانکار صورت خواهد گرفت.
پاک کردن محوطه از ریشه درختان و اشجار باید با نظر دستگاه نظارت صورت گیرد. به طور کلی لزوم قطع اشجار باید قبلاً به تصویب کارفرما رسیده باشد. جمع‌آوری درختان و ریشه‌ها و برداشت خاک زراعی (خاک نباتی) تا عمقهای خواسته شده و تخلیه آنها به نقاط مشخص طبق دستور دستگاه نظارت صورت خواهد گرفت.
(۵-۰) ساختمانها و تأسیسات تجهیز کارگاه
پیمانکار باید بر اساس دستورالعملها و مشخصات مندرج در مشخصات فنی خصوصی و فهرست مقادیر و بها نسبت به اجرای ساختمانها و تأسیسات مربوط به تجهیز کارگاه اقدام نماید. بدین منظور پیمانکار باید پس از امضای قرارداد و تحویل زمین، نقشه جانمایی و استقرار ساختمانها و تأسیسات کارگاه را تهیه و به تصویب دستگاه نظارت برساند. ساختمانهای مربوط به تجهیز کارگاه و تأسیسات مربوط باید دارای استحکام کافی و از نظر فضا جوابگوی نیازهای پروژه بوده و اصول ایمنی در آنها رعایت شده باشد.
(۶-۰)تحویل و کنترل مصالح
محل دپوی مصالح ساختمانی نظیر آجر، سیمان، شن و ماسه و آهن‌آلات باید در نقشه جانمایی کارگاه مشخص شود. کالاهای بسته‌بندی شده باید در محلهای سرپوشیده و انبارهای مناسب نگهداری و دپو شوند. مصالح خراب و نامرغوب کلاً نباید به کارگاه وارد شود، در صورت ورود مصالح نامرغوب پیمانکار باید بلافاصله آن را از کارگاه خارج سازد. مصالحی که در مرغوبیت آن شک و تردید باشد نیز باید مورد ارزیابی و آزمایش قرار گیرد تا در صورت اثبات عدم مرغوبیت سریعاً از کارگاه خارج شود.
ممکن است مصالح پای کار به هر دلیل بر اثر توقف زیاد در کارگاه بموقع مصرف نشود و در نتیجه خواص خود را از دست بدهد یا کلاً در مشخصات آن تغییر حاصل گردد. در این قبیل موارد باید با حصول اطمینان از کیفیت این مصالح نسبت به استفاده از آنها اقدام گردد.
به طور کلی تمامی مصالح باید قبل از مصرف، کنترل و مناسب بودن آن مورد تأیید قرار گیرد.

ماده 1- پیمان
پیمان، مجموعه اسناد و مدارکی است که در ماده (2) موافقتنامه پیمان، درج شده است.

ماده 2- موافقتنامه
موافقتنامه، سندی است که مشخصات اصلی پیمان، مانند مشخصات دوطرف، موضوع، مبلغ و مدت پیمان، در آن بیان شده است.

ماده 3- شرایط عمومی
شرایط عمومی، مفاد همین متن است که شرایط عمومی حاکم بر پیمان را تعیین می‌کند.

ماده 4- شرایط خصوصی
شرایط خصوصی، شرایط خاصی است که به منظور تکمیل شرایط عمومی، برای این پیمان، با توجه به وضعیت و ماهیت آن، تنظیم شده است. موارد درج شده در شرایط خصوصی، هیچ‌گاه نمی‌تواند مواد شرایط عمومی را نقض کند.

ماده 5- برنامه زمانی اجرای کار
الف ـ برنامه زمانی کلی: برنامه‌ای است که در آن، زمانبندی کلی کارهای مورد پیمان برحسب ماه، منعکس گشته و در اسناد و مدارک پیمان درج شده است.
ب‌ـ برنامه زمانی تفصیلی: برنامه‌ای است که زمانبندی فعالیتهای مختلف کارهای موضوع پیمان، به تفصیل و در چارچوب برنامه زمانی کلی، در آن آمده است.
ماده 6- کارفرما
کارفرما، شخص حقوقی است که یک سوی امضاکنندة پیمان است و عملیات موضوع پیمان را براساس اسناد و مدارک پیمان، به پیمانکار واگذار کرده است. نمایندگان و جانشینهای قانونی کارفرما، در حکم کارفرما می‌باشند.

ماده 7- پیمانکار
پیمانکار، شخص حقوقی یا حقیقی است که سوی دیگر امضاکنندة پیمان است و اجرای موضوع پیمان را براساس اسناد و مدارک پیمان، به عهده گرفته است. نمایندگان و جانشینهای قانونی پیمانکار، در حکم پیمانکار می‌باشند.

ماده 8- مدیر طرح
مدیر طرح، شخص حقوقی است که به منظور مدیریت اجرای کار، در چارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان، از سوی کارفرما به پیمانکار معرفی می‌شود.

ماده 9- مهندس مشاور، مهندس ناظر
الف ـ مهندس مشاور، شخص حقوقی یا حقیقی است که برای نظارت براجرای کار، در چارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان، از سوی کارفرما به پیمانکار معرفی می‌شود.
ب ـ مهندس ناظر، نماینده مقیم مهندس مشاور در کارگاه است و در چارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان به پیمانکار معرفی می‌شود.

ماده 10- رئیس کارگاه رئیس کارگاه، شخصی حقیقی دارای تخصص و تجربه لازم است که پیمانکار، او را به مهندس مشاور معرفی می‌کند تا اجرای موضوع پیمان در کارگاه را سرپرستی کند.

ماده 11- پیمانکار جزء
پیمانکار جزء، شخصی حقیقی یا حقوقی است که تخصص در انجام کارهای اجرایی را دارد و پیمانکار برای اجرای بخشی از عملیات موضوع پیمان، با او قرارداد می‌بندد.

ماده 12- کار، کارگاه، تجهیز و برچیدن کارگاه
الف ـ کار، عبارت از مجموعه عملیات، خدمات یا اقدامات موردنیاز، برای آغاز کردن، انجام و پایان دادن عملیات موضوع پیمان است و شامل کارهای دایمی است که باقی خواهد ماند و به عنوان موضوع پیمان تحویل کارفرما می‌گردد، و کارهای موقتی است که به منظور اجرا و نگهداری موضوع پیمان انجام می‌شود.
ب ـ کارگاه، محل یا محلهایی است که عملیات موضوع پیمان در آن اجرا می‌شود یا به منظور اجرای پیمان، با اجازه کارفرما از آن استفاده می‌کنند. کارگاهها یا کارخانه‌های تولیدی خارج‌از محلها و زمینهای تحویلی کارفرما، که به منظور ساخت تجهیزات یا قطعاتی که در کار نصب خواهد شد مورد استفاده قرار می‌گیرد، جزو کارگاه به شمار نمی‌آید.
ج ـ تجهیز کارگاه، عبارت از عملیات، اقدامها و تدارکاتی است که باید به صورت موقت برای دوره اجرا انجام شود، تا آغاز کردن و انجام دادن عملیات موضوع پیمان، طبق اسناد و مدارک پیمان، میسر شود.
د ـ برچیدن کارگاه، عبارت از جمع‌آوری مصالح، تجهیزات، تأسیسات و ساختمانهای موقت، خارج‌کردن مواد زاید، مصالح، تجهیزات، ماشین‌آلات و دیگر تدارکات پیمانکار از کارگاه و تسطیح و تمیز کردن محلهای تحویلی کارفرما می‌باشد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  9  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله ایمنی در کارگاه ها

اختصاصی از زد فایل دانلود مقاله ایمنی در کارگاه ها دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

بخش اول
فصل اول
گزیده ای از آئین نامه های حفاظت و بهداشت کار در کارگاهها :
1ـ برای هر کارگر در هر گار گاه حداقل باید دوازده متر مکعب فضای مفید منظور گردد(فضای اشغال شده به وسیله آلات با ابزار و اثاثیه مربوط به کار و همچنین فضای بالاتر از ارتفاع 3 متر جزو فضای مزبور محسوب نمی شود.
2ـ بنای سقف و بدنه عمارات کارگاه باید مصالحی پیش بینی شود تا از نفوذ رطوبت به داخل جلو گیری نماید و حتی الامکان مانع نفوذ گرما یا سرمای خارج گردد.
ماده 4 آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاهها.
3ـ عرض پلکان عمومی باید حداقل 120 سانتی متر و پاگردههای آن متناسب با عرض مزبور باشد و فرمول 2h+p=61-62با در نظر گرفتن h=16-19 در آن صدق نماید و در صورتی که تعداد پله بیش از چهار پله باشد در طرف باز پله باید نرده محکم نصب شود‌. ماده 8 آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاهها.
4ـ عمارات کارگاه باید متناسب وسعت محل کارگاه به اندازه کافی در و پنجره ای برا‌ی ورود نور و هوا داشته باشد ابعاد نورگیر به تناسب حجم عمارت کارگاه نور مستقیم داشته باشد ماده 9آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاهها
5ـ در کارگاههائی که دود یا گاز یا گرد و غبار و یا بخار دهی مضر مانند رنگ و غیره ایجاد می شود باید موارد مزبور با وسائل فنی موثر از محل تولید به خارج هدایت شود و قدرت مکش دستگاه متناسب با حجم تولید شده بخارات فوق الذکر باشد. ماده 14 آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاهها.
6ـ سیم کشی و کابل کشی برق کارگاه متناسب فشار الکتریسیته ، رطوبت ،گرما،ضربه و سائیدگی دارای روپوش عایق شود و روی اصول فنی نصب و حد الامکان داخل کانال باشد و میزان برق مصرفی متناسب با ظر فیت برق شبکه ای کارگاه باشد.
7ـ دستگاههای برقی کارگاه دارا ی اتصال زمین موثر باشد و هر کارگاه به تناسب تعداد و نوع دستگاه دارای چاه های اتصال زمین باشد. ماده 31آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاهها
8ـ هر کارگاه به تعداد 25نفر کارگر باید حداقل یک مستراح داشته باشد و سطح نور گیر مستقیم حداقل سطح مستراح باشد و جهت انتقال بوی عفونت به خارج تعبیه هواکش ضروری است . ماده 51 آوین نامه حفاظت و بهداشت در کارگاهها
9ـ هر کارگر به تعداد هر بیست نفر یک رو شو یی داشته باشد برای تامین نظافت کارگران به مقدار کافی صابون و وسائل خشک کن در اختیار کارگران قرار داده شود ماده 53 و 54 آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی.
10ـ هر کارگاه به تعداد هر شش نفر در یک زمان کار خود را ترک کند حداقل یک دوش با آبگرم و سرد باید داشته باشد و سطح نورگیر مطابق بند 9 در نظر گرفته شود.
ماده 55 آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاهها
11ـ هر کارگاه برای کارگرانی که در همان جا غذا صرف می نمایند باید محل مخصوص با وسعت حداقل 12 متر مربع برای چهار نفر و برای بیش از چهار نفر به ازای هر نفر 2 متر مربع اضافه وجود داشته باشد پیش بینی تعداد میز و نیمکت مورد نیاز ،رو شنائی، جدا نمودن فضای غذا خوری از گرد و غبار مواد مضر تولیدی کارگاه ضروری می باشد. ماده 57 آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاهها
12ـ هر کارگاه برای تعویض کارگران باید اطاقی با وسعت حداقل 6 متر مربع برای چهار نفر و به ازای هر نفر اضافی یک متر مربع داشته باشد و قفسه های انفرادی به ابعاد 50*50 سانتی متر پیش بینی گردد به طوری که مانع نورگیر اطاق و باز و بسته شدن درب نگردد . ماده 56 آئین نامه حفاظت و یهداشت عمومی در کارگاهها
13ـ درب های عمارات به تناسب نوع استفاده از جنس مقاوم و همچنین ارتفاع آن حداقل 2/2 متر در نظر گرفته شود.
14ـ در هر سالن به تناسب محل کار درهای نجات یک طرفه که به خارج باز شوند در نظر گرفته شود و هنگام کار کار گران به هیچ وجه پشت درب قفل نباشد و به وسیله علائم با چراغ های مخصوص مشخص شود. ماده17 و 18 آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی درکارگاهها.
15ـ سیستم فا ضلاب کارگاه به تناسب فضولات باید به وسیله مجاری فاضلاب که به مصالح غیر قابل نفوذ ساخته شود و به چاهها و یا سپتیک تانک رفته شود به طوری که مسیر مخزن فاضلاب بایستی کاملاً سرپوشیده باشد و در موقع رفع فضولات باید از نظر سلامت و بهداشت و جلو گیری از خطرات ممکنه دقت و پیش بینی لازمه به عمل آید. ماده 49 آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاهها.
16ـ وسعت ساختمان انبارها و بارانداز(مواد اولیه و تولید) با در نظر گرفتن حجم مواد پیش بینی و روابط آن را با تولید مشخص و حد الامکان در یک جهت انجام گیرد.
17ـ نصب ماشین آلات و قرار دادن اشیا و محصو لات در کارگاه و انبار باید پیش بینی گردد به طوری که مزاحمتی در عبور و مرور و یا کارگران ایجاد ننماید.ماده 4 آئین نامه و مقرارات حفاظتی ساختمان کارگاهها.
18ـ سقف و بدنه سالن ها بایستی به وسیله عایق بندی مقاوم در مقابل حرارت و برودت باشد.
19ـ در صورتی که کارگاهها دارای دیگ بخار باشد حد الامکان در محل جداگانه ای به فاصله حداقل 3 متر از ساختمان عای دیگر با مصالح غیر قابل اشتعال و مفاوم در مقابل ارتعاش پیش بینی شود و دسترسی به شهرها ،آب نما و قسمت های باز دیگ باید از راهروها و پلکانی که غیر قابل اشتعال و لغزنده باشد استفاده شود به طوری که ارتفاع زیر سقف 5 سانتی متر مر تفع ترین شهر و 2 متر از کف محل عبور با ایستادن افراد فاصله داشته باشد.
20ـ وسائل و انتقال دهنده نیرو از قبیل تسمه ، فلکه ،زنجیرو چرخ دنده و مثال آن و سایر قسمت های از ماشین که امکان ایجاد سانحه داشته باشد باید دارای پوشش و با حفاظت و استقامت کافی باشد .
21ـ کارگاه مجهز به وسائل کمک های اولیه باشد و متناسب با تعداد عمارات در کارگاه باشد . ماده 57 آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کار گاهها.
22ـ فراهم نمودن وسائل اطفا حریق در کارگاه ضروری می باشد ماده 2 ،3،19،25 آئین نامه پیش گیری و مبارزه با آتش سوزی در کارگاهها.
23ـ هر کارگاه به تناسب تعداد کارگران باید محل مخصوصی برای انجام فریضه دینی (نماز)داشته باشد.

فصل دوم
بررسی حوادث در کارگاه ها
طرق مختلفی را که امروزه در زمینه پیشگیری حوادث به کار گرفته می شود می توان به ترتیب زیر طبقه بندی نمود :
1ـ تحقیقات آماری
2ـ بررسی جنبه های روانی و فیزیولوژیکی کارگران
3ـ فعالیت های آموزش و تبلیغاتی
4ـ سازمان و تشکیلات حفاظت
5ـ بازرسی از کارهای اجرائی در کارگاه ها

1ـ تحقیقات آماری :
تمامی حوادث کلاً از یک سری عوامل که در یک زمان و در یک مکان جمع شده اند تشکیل می گردند برای روشن شدن مسئله مثالی ذکر می کنیم برایتشکیل آتش لازم است عواملی مختلفی مانند سوخت، اکسیژن و حرارت در یکجا و در یک زمان در کنار هم قرار گیرند حال اگر به هر طریقی یکی از عوامل را ما حذف کنیم دیگر آتشی نخواهد بود. پس با کنترل علل وقوع حادثه و جلوگیری از تجمع آنها در یک مکان و در یک زمان از به وجود آمدن می توان پیشگیری نمود.
لذا برای جلوگیری از حادثه باید آن را شناخت و به مفهوم واقعی آن پی برد. طبق تعریف علمی حادثه عبارت از منطبق شدن چند عامل خطر از نظر زمان و مکان
می باشد. تهیه آمار حوادث ناشی از کار و بررسی و تجزیه و تحلیل آن گامی مهمی در شناخت ماهیت حوادث، عوامل به وجود آورنده و پیامدهای زیانبار آنهاست. بدیهی است چنین شناختی عامل مؤثری در پیشگیری از وقوع مجدد حوادث درآینده خواهد بود.

2ـ بررسی جنبه های روانی و فیزیولوژیکی کارگران :
1ـ2ـ عامل روانی :
به طور کلی نقش این عامل در امر پیشگیری ازحوادث آن است که معین سازد اشخاص در چه شرایطی و به چه دلایلی سبب ایجاد خطر برای خود و دیگران می شوند در هنگام استخدام انتخاب پرسنل باید به طور صحیح صورت گیرد و فرد واقعاً از روی علاقه شروع به کار نماید یا بهتر بگوییم افراد برای مشاغل در نظر گرفته شوند نه مشاغل برای افراد. البته این کار میسر نخواهد بود مگر این که شغل های مختلف تجزیه و تحلیل شوند و افراد را از نظر وضع جسمانی و تعادل روحی و اخلاقی و ضریب هوش و غیره بررسی نموده و متناسب با این شغل انتخاب نمایند.
روابط صحیح و درست مسئولین با کارگران و احترام به احساسات و شخصیت کارگر به او آرامش خاطر می بخشد و در مسئله حفاظت این امر از مهم ترین عوامل روحی است. البته باید دانست که آرامش خاطر تنها به شرایط محیط کار بستگی ندارد بلکه شرایط زندگی بیرون کارگاه ها نیز در این زمینه تأثیر دارد می تواند موجب تغییر در رفتارکارگر و در نتیجه تکثیر سوانح گردد.
پرسنلی که جدیداً مشغول به کار می شوند با توجه به تازگی محیط نظر آنها به هر چیز تازه جلب می شوند و این امر به همراه عدم تجربه در کار می تواند حادثه آفرین باشد.
در این زمینه پرسنلی که دارای استعداد حادثه هستند یعنی در مدت زمان معینی بیشتر از دیگران دچار حادثه می شوند که علت آن را می توان ترکیب چند عامل مثلاً خود پسندی، بی قیدی و عصبی بودن در یک شخص را نام برد و برای جلوگیری از این امر سعی می شود چنین افرادی در کارهای کم خطر به کار گرفته شوند البته همانطوری که گفته شد این مسئله در بدو استخدام باید مد نظر قرار گیرد.

2ـ2ـ شرایط فیزیولوژیکی :
وضعیت بدنی و جسمنی پرسنل باید متناسب با کارشان در نظر گرفتهشود. البته به این منظورنیست که افرادی که نقص عضو دارند به کر گماشته نشوند بلکه مزبور باید تجزیه و تحلیل گردد. اگر شخص مناسب با کار باشد مانعی ندارد در غیر این صورت هم باری خود و دیگران ممکن است حادثه ساز باشد. بدین منظور تمامی پرسنل قبل از استخدام و در فواصل متوالی باید از نظر جسمانی مانند (اندازه گیری دید چشم، تست شنوایی و دیگر موارد) توسط پزشک تست شوند.

3ـ فعالیت های تبلیغاتی و آموزشی :
1ـ3ـ آموزش و فقدان آموزش یکی از علل عمده وقوع حوادث است. کلیه کارگاه ها با توجه به شغل های مختلف پرسنل را باید برای دوره های کوتاه مدت و بلند مدت اعزام نماید و اولویت با پرسنلی است که جدیداً در کارگاه ها استخدام می شوند. در کلاس ها باید سعی شود حوادث مختلف تجزیه و تحلیل گردد تا از تکرار حوادث جلوگیری شود. در این راستا کارگاه ها می تواند از وجود مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت و بهداشت کار بهره مند شوند و پرسنل را برای آموزش به دوره های کوتاه مدت و بلند مدت که این مرکز برای نیمه های اول و دوم سال تعیین می نماید رهنمون کنند.

کلاس ها باید در موارد ذیل تدریس شوند :
1ـ آشنا نمودن پرسنل با قوانین و مقررات ایمنی با توجه به شغل های مختلف.
2ـ آموزش عملی و توری طرز استفاده صحیحی از وسائل ایمنی و نگهداری صحیح از آنها.
3ـ آشنا نمودن پرسنل با مسئولیت ایمنی که در قبال شغل شان دارند.
4ـ آشنا نمودن پرسنل با کمک های اولیه و اطفاء حریق که در مواقع ضروری بتوانند اقدامات لازم را انجام دهند.
5ـ آشنا نمودن پرسنل با بهداشت کار و ارگونومی تا بتوانند در مقابل بیماری ها حفاظت های لازم را انجام دهند.
6ـ آشنا نمودن پرسنل با عوامل شیمیایی و فیزیکی و طریقه استفاده صحیح از وسائل حفاظتی در مقابل این عوامل.

2ـ3ـ تبلیغات :
1ـ2ـ3ـ انتشار جزوات مختلف در مورد ایمنی بوده و باید سعی بر این شود که این جزوات به طور مرتب منتشرگردد و بدینوسیله پرسنل با اخبار و اقدامات ایمنی در کارگاه ها آگاه شوند و در صورت لزوم تابلوی ایمنی تهیه شده و با نصب تصاویر و اخبار ایمنی در این تابلو تمامی پرسنل در جریان اقدامات انجام شده قرار گیرند.
2ـ2ـ3ـ مانور ایمنی که لازم تمایمی پرسنل هر از چند گاهی با تجهیزات کامل ایمنی و وسیله نقلیه حضور پیدا کنند.
3ـ2ـ3ـ تهیه فیلم ها و به نمایش گذاشتن آنها برای کارگران و همچنین روزنامه های دیواری و نصب آن در تابلو و تشویق پرسنل به رعایت ایمنی.

4ـ سازمان و تشکیلات حفاظتی :
اولین افرادی که در امر حفاظت نقش مهم و سازنده ای را ایفا می نمایند، مدیران کارگاه ها می باشند. چنانکه درباره سازمان فعالیت های حفاظتی می گویند : حفاظت از بالا شروع می شود.
مسئول مستقیم واحدها سرکارگران که در ارتباط با کارگران می باشند با اولویت دادن به ایمنی قبل از شروع به کار و در حین انجام کار سعی ب راین کنند که به طور کامل تمامی کارگران اقدامات لازم ایمنی را انجام دهند.

کمیته حفاظت و ایمنی :
اعضاء کمیته باید تماماً از افرادی انتخاب شوند که در ارتباط نزدیک با گروه های اجرائی هستند و به جزئیات کار مهم تر از همه با روحیه کارگران آشنایی کاملداشته تا اینکه تصمیماتی که از طرف کمیته اتخاذ می گردد به راحتی قابل اجرا باشد و در چهارچوبی که برای فعالیت کمیته مشخص شده است پیشرفت گسترده و چشمگیری داشته باشد.

5ـ بازرسی های مکرر از کارهای اجرائی در کارگاه ها :
برای حفاظت صیانت نیروی انسانی لازم است تمامی قوانین و مقررات ایمنی به طور کامل در کارگاه ها اجرا شود و همچنین کارگران به نحو احسن از لوازم ایمنی استفاده نمایند. البته این قوانین به غیر از دروسی که در کلاس های ایمنی ارائه می گردد دفترچه استاندارد ایمنی در اختیار واحدها قرار گرفته و همچنین تدابیری برای کارهای مختلف کارگاه نوشته و برای تمامی واحدها ارسال گردد که در تقلیل حوادث بسیار حائز اهمیت می باشد. لذا برای اجرای صحیح قوانین و مقررات وضع شده لازم است بازرسی مستمر از اکیپ های اجرایی صورت گیرد.
در این زمینه مسئول ایمنی کارگاه بدون اطلاع قبلی از تمامی اکیپ ها بازرسی نموده و برای تمامی این بازرسی ها گزارش و برای حسن اجرای آن پیگیری های لازم را انجام دهند.
البته در بازرسی ها موارد ذیل بیشتر مدنظر باید قرار گیرد :
1ـ کلیه لوازم ایمنی قبل از خرید از نظر کیفیت و کارآیی بررسی شوند.
2ـ کلیهتجهیزات ایمنی در حین انجام کار بررسی شوند اگر کیفیت و کارآیی خودشان را از دست داده باشند از رده خارج شوند.
3ـ اگر کمبودی در لوازم ایمنی مشاهده گردد در گزارش قید شود تا جهت تکمیل این لوازم اقدامات لازم صورت گیرد.
4ـ اگر قصوری در رعایت قوانین وضع شده مشاهده گردد آموزش های لازم در محیط کار داده شود و همچنین در گزارش ذکر شود.
5ـ از انجام کارهای غیر ایمن جداً جلوگیری شود.
6ـ پرسنل را تشویق به رعایت اصول ایمنی و استفاده از وسائل حفاظتی نمایند.
7ـ برای کارگرانی که مقررات را به خوبی اجرا کنند جایزه تعیین گردد.
8ـ کسانی که در این مورد کوتاهی می کنند به مسئولین گزارش گردد تا از اقدامات آ“ جلوگیری شود.
9ـ در صورتی که در این بازرسی ها مسئول ایمنی متوجه خطر شدیدی گردد تا زمانی که خطر رفع نشود کار تعطیل گردد.
با توجه به مسائل فوق برخی از محققان توصیه می کنند که علل بروز حوادث ناشی از کار را به دو گروه علل مستقیم و علل غیر مستقیم طبقه بندی کنیم. در ردیف علل مستقیم می توان مواردی مانند انواع سوختگی،‌برخورد با مانع، سرخوردن،‌تصادف با وسیله نقلیه،‌به کار بردن نادرست ابزار کار، سقوط از ارتفاع،‌سقوط اشیاء، جابجا کردن اشیاء و کالاها و کار کردن با انواع ماشین آلات را قرار داد. علل غیر مستقیم بروز حوادث ناشی از کار بسیار زیاد هستند و مکانیسم اثر آنها نیز خیلی پیچیده است. مهمترین این عوامل که بعضاً بر حسب مورد ممکن است با یکدیگر نیز در رابطه باشند عبارتند از : مشکلات شخصی و خانوادگی|،‌خستگی مفرط، عدم رضایت شغلی، سر و صدای زیاد، درجه حرارت نامناسب،‌ اختلال در نور رکارگاه‌، آهنگ نامتعادل انجام کار، تهویه نادرست محل کار،‌ عدم به کارگیری معیارها و وسائل ایمنی، فقدان تجربه حرفه ای و مهارت شغلی،‌روابط انسانی نامتعادل در محیط کار، عدم تطابق شغلی کارگر و کار، زیاد بودن ساعت کار و تنظیم نامناسب ساعت کار روزانه.
تجریبات گذشته نشان داده است که اگر مدیران نسبت به اجرای اصول ایمنی باور و اعتقادی نداشته باشند وجود هر گو.نه تشکیلات حفاظتی که با حکم قانون و یا بر حسب ضرورت ایجاد شده باشد توفیق چندانی نخواهد داشت. اگر مدیریت خود را در امر پیشرفت ایمنی کارخانه پیشقدم نباشد سایر عناصر تصمیم گیری و اجرایی نیز به این مطلب رغبت و توجه مثبتی نخواهند داشت، لذا مدیران می بایست از این نظر ننه تنها خود دارای باوری ژرف بوده بلکه این علاقمندی را نیز به زیر دستان خود انتقال دهند.
عدم توجه و عنایت مدیران به امور ایمنی، بی تفاوتی و سردی را درکارکنانسایر رده ها شایع خواهد نمود توجه مدیران به خط تولید، ایمنی ماشین آلات،‌نظم و نظافت کارگاهی، شرایط بهداشتی محیط کار، مسائل بهسازی و رفاهی کارکنان، تأمین روشنایی مطلوب،‌کاهش آلوده کننده های شیمیایی هوای محیط کار،‌ تأمین وسائل ایمنی فردی مناسب به منظور ایجاد یک محیط ایمن بهداشتی نقس اساسی در کاهش حوادث شغلی و بیماریهای حرفه ای و لاجرم تقلیل هزینه ها و خسارات آشکار و نهان خواهد داشت.
از آنجائی که امروزه بهداشت حرفه ای و ایمنی کار به عنوان روش ها و ابزارهایی مقرون به صرفه در خدمت کاهش هزینه های غیر ضروری و ایجاد فضای مناسب و مطلوب درآمده است. لذا مدیران این امور را از تولید جدا نمی دانند و صرف هزینه در این راه ها را نوعی سرمایه گذاری مثبت و سازنده تلقی می کنند.
تأثیر مدیران در کاهش یا افزایش حوادث بحثی امروزی نبوده به طوری که در نظریه‌های تئوری که در ده ها سال قبل به نام ‹‹ مدل های کیفی حادثه›› مطرح بوده مورد تحلیل قرار گرفته اند.
در این مورد یک سری نظریات و مدل هایی تحت عنوان ‹‹مدل های مدیریتی حادثه›› توسط پژوهشگران عنوان شده است که از آن جمله مدل های ‹‹دومینوی قدیمی››، ‹‹دومینوی BIRD››، ‹‹دومینوی WEAVER ›› و مدل ‹‹ZABETAKIS›› می باشد که در تمام این تئوری ها که امروزه مورد قبول بسیاری صاحبنظران است ریشه اصلی حوادث ‹‹ضعف مدیریت›› عنوان گردیده است. به طور مثال در مدل دومینوی BIRD که نقش مدیریت را به عنوان اصلی ترین عامل بروز حوادث محسوب نموده است.
در این نظریه اعتقاد بر این است که حادثه ناشی از کار نظیر ضایعات مواد اولیه و انرژی در خط تولید به عنوان بخش عمده از زیان تقی شده و باید مدیریت با اعمال اصول صحیح مدیریتی این زیان را مانع شده و هزینه ها را کاهش دهد.
اقدامات کنترل زیان فوق الذکر از طریق چهار مرحله زیر بهینه می شود :
الف ـ بررسی دقیق برنامه و تعیین فعالیت هایی به منظور اخذ نتایج مطلوب در آن مانند بررسی حادثه، بازبینی تجزیه و تحلیل شغل، ارتباط میان افراد،‌آموزش سرپرستی،‌انتخاب و استخدام، مهندسی طراحی و غیره.
ب ـ تدارک استانداردهای لازم برای اجرای فعالیت های کاری مدیریت.
ج ـ ایجاد استانداردهایی به منظور اندازه گیری فعالیت اجرای مدیریت در حوزه های مختلف.
د ـ بهبود برنامه، تصحیح خطاهای مدیریت و اجرای درست برنامه ها بر مبنای اصول بیان شده در بند الف فوق.
باید توجه نمود که در صورت استفاده صحیح از منابع مالی، مدیریت اصولی،‌تخصص و مهارت فنی می توان سیستم (کارخانه) را آن سان اطمینان ساخت که امکان خطر به حداقل برسد و در صورتی که نظام مؤثر کنترل زیان در سازمان توسط مدیریت ایجاد نگردد، سیستم های استاندارد، اندازه گیری،‌ارزیابی و تصحیح پدید نمی آید.در واقع فقدان یک نظام کنترل زیان قابل اعتماد، موجب می گردد که عوامل نامطلوب فردی و شغلی و محیططی گه آنها را علت های مؤثر در وقعو حادثه تلقی می نماید به وجود می آید.
این عوامل نامطلبو فردی از جمله فقدان دانش کافی، عدم مهارت لازم، انگیزه نامناسب و نبود برنامه صحیح تعمیر و حفظ و نگهداری ماشین آلات نامبرده می شود همچنین نقش مدیریت در بروز حوادث طبق نظریه WEAVER آمده است که ضعف مدیریت در اداره مؤثر سازمان و وجود زمینه های فردی نامطلوب و شرایط محیط کار نامناسب موجب بروز مکانیزمی به نامه ‹‹خطای عملیاتی››‌می گردد و حادثه بروز می کند.
بنابراین طبق این الگو محل ناایمن کارگرو شرایط ناایمن محیط کار، ابزار معیوب و ماشین آلات غیر ایمن و امثال هم، نشانه هایی از عدم پرداخت مناسب مدیریت در تعیین خط مشی، اولیویت ها،‌ساخت سازمانی، تصمیم کیری، ارزیابی و کنترل صحیح بر سازمان می باشد که عمدتاً نیزاینعدم توجه مدیران ریشه در عدم اطلاع و باور سطحی آنها نسبت به ایمنی دارد و یا طبق مدل دیگری که توسط دکتر زابیتاکس ZABETAKIS رئیس آکادمی ایمنی و بهداشت معدن در آمریکا طرح شده است سرفصل تمام علل بروز حوادث شغلی، خط مشی ضعیف مدیریت ها محسوب شده است. که با آمیزه ای از ویژگی های فردی کارگران (فقدان دانش ایمنی کافی، بی تجربگی و . . .) و شرایط نامساعد محیط کار (نقصان روشنایی، هوای گرم، سر و صدای زیاد و . . .) و شرایط نامساعد محیط کار (نقصان روشنایی،‌هوای گرم، سر و صدای زیاد و . . .) منجر به بروز اعمال نا ایمن و اوضاع ناایمن گردیده و طبق این مدل این دو پدیده اخیر چاشنی رهایی برنامه ریزی نشده و یا ناخواسته انرژی گردیده و حادثه رخ می دهد.
به روایت این تئوری این دو مقوله ذکر شده علل اساسی حادثه نبوده بلکه نشانه هایی از قصور مدیریت ( ضعف برنامه ریزی، کنترل نامناسب شرایط، فقدان دانش ایمنی، ارزیابی غلط از مخاطرات کار و غیره) می باشد. لذا مدیریت آگاه به امور ایمنی که باور عمیق نیز در این خصوص داشتهباشد، شرط اساسی توفیق اقدامات حفاظتی و بهداشتی در صنایع است و خوشبختانه زمینه های بسیار روشنیاز این موارد در مدیران کنونی صنایع کشورمان به چشم می خورد.

زبان های وارده در اثر حادثه :
1ـ زیان های نامشهود
2ـ زیان های مشهود
تعریف :
زیان های نامشهود ضررهایی است که قابل محاسبه و بیان به رقم و ریال نمی باشد.
تعریف :
زیان های مشهود هزینه هایی است که قابل محاسبه به رقم و ریال می باشند.

زیان های نامشهود وارده بر کار فرما :
1ـ اتلاف وقت مدت زمانی که کارگز، کارفرما سرکار نیست.
2ـ اتلاف وقت سایر کارکنان که در اثر حادثه دست از کار می کشند.
3ـ اتلاف وقت سرپرست و کارکنان اداری
4ـ هزینه آماده نمودن کارگر به جای کارگر مصدوم
5ـ اتلاف وقت شرح گزارش به کارگران و توصیه نمودن برای جلوگیری از بروز حادثه
6ـ اتلاف وقت شاهدین در زمان بازجوی (تحقیق و بررسی)
7ـ اثر سوء روحی در بین کارگران که موجب کندی کار می گردد
8ـ کم شدن تولید به علت خرابی دستگاه یا نبود کارگر
9ـ ضرر حاصله در نتیجه توقف دستگاه برای بازدید بازرس کار
10ـ عدم قادر به کار کارگر مصدوم و یا مدتی قادر به انجام کار سابق نخواهد بود
11ـ از بین رفتن حسن شهرت کارفرما و سلب اعتماد عمومی

زیان های نامشهود وارده بر کارگر حادثه دیده :
1ـ هزینه اضافی در مدت استراحت (عیادت) در منزل
2ـ تغییر شغل
3ـ امکان تنزل شغل در اثر ناتوانی در اشتغال به کار سابق
4ـ اثرات روحی برای خود و خانواده
5ـ از دستدادن قدرت کاری به علت کاهش نیروی جسمانی در اثر نقص عضو یا قطع عضو
زیان های نامشهود وارده بر جامعه :
1ـ خسارتی که جامعه به علت از دست ددن نیروی ماهر متحمل می شود
2ـ اثرات سوئی که از نظر روانی در جامعه مؤثر واقع می شود
3ـ بالا رفتن آمار حوادث در کشور و اثرات نامطلوب آن در سازمان جهانی کار
4ـ هزینه های درمانی مصدوم توسط مراکز درمانی دولتی و سازمان تأمین اجتماعی

زیان های مشهود :
1ـ حقوق ایام بیماری کارگر مصدوم
2ـ خساراتی که بابت غرامت از کارافتادگی یا نقص عضو پرداخت می شود3ـ هزینه تعمیر یا اصلاح ماشین آلات
3ـ هزینه تعمیر یا اصلاح ماشین آلات
4ـ ضایعات مواد به علت حادثه
5ـ هزینه معالجه و مداوای مصدوم
6ـ مخارجی که برای رسیدگی حادثه دیده در محاکم پیش می آید
7ـ جرائم مربوط به عدم اجرای قانون کار

حاصل حادثه یکی از موارد زیر است :
1ـ جراحات کم
2ـ نقص عضو یا قطع عضو
3ـ عدم توانائی در اشتغال به کار سابق
4ـ از کار افتادگی دائم
5ـ فوت

نتیجه : هزینه پیشگیری کمتر از هزینه درمان می باشد :
برای مقایسة آمارهای مختلف که توسط سازمانهای زیربط اعلام می گردد میزانهای از طرف کمیته کارشناسان آمار سازمان بین المللی کار پبیشنهاد گردیده است که عبارتند از ضریب تکرار حادثه (Frequency Rate)
منظور از ضریب تکرار حادثه، یا ضریب تعداد حادثه، یا ضریب فراوانی،‌عبارت است از تعداد حوادث و تصادفاتی که در مدت معینی (معمولاص‌یک سال) منجر به ضایعات انسانی (اعم از تلفات، نقص عضو جزئی یا کلی و بیمایهای شغلی) می شود که در سازمان مورد بررسی قرار می گیرد. برای محاسبه ضریب حادثه از فرمول زیر استفاده می شود :

به عقیده صاحب نظران، در صورتی که ضریب حادثه در کارخانه و یا کارگاهی بین صفر تا ده باشد،‌آن کارگاه یا کارخانه از نظر رعایت اصول ایمنی و حفاظتی خیلی خوب است.

مثال :
کارگاهی دارای پانصد نفر کارگر است که هر یک از آنها 50 هفته در سال و 48 ساعت در هفته کار می کنند. تعداد حوادث طی یک سال در آن کارگاه عبارت از 60 فقره بوده است. بر اثر بیماری و حوادث و یا به علل دیگر، کارگران مدت معادل 5 درصد کل ساعات کار یعنی 60000 ساعت غیبت داشته اند. مطلوب است ضریب تعداد حادثه در این کارگاه.
جواب 1200000=500×50×48= جمع کل ساعات کارگران
14000=60000 - 1200000= جمع کل ساعت کار
بنابراین ضریب تعداد حادثه برابر است با :

معنای ضریب حادثه این است که در مدت یک سال، در مقابل هر یک میلیون ساعت کار، تقریباً 53 حادثه اتفاق افتاده است.
تا اینجا فقط تعداد حوادث مورد نظر بوده است و با این ترتیب نمی توان دقیقاً حوادث کار را اندازه گیری نمود. برای اینکه موضوع کاملاً روشن گردد، بهتر است ضریب شدت حادثه نیز در نظر گرفته شود.
2ـ ضریب شدت حادثه (Severity Rarte)
ششمین کنفرانس بین المللی آمارگران کار توصیه کرده است که شدت حادثه به صورت زیر محاسبه شود :

یعنی تعداد روزهای تلف شده به مقیاس هر هزار ساعت کار :
انجمن آمریکائی تعیین استانداردها نیز به نوبه خود پیشنهاد می نماید که شدت حادثه بر اساس هر یک میلیون ساعت کار محاسبه شود. بدین ترتیب شدت حادثه مورد قبول در کشورهای متحدخه آمریکا هزار برابر میزانی است که ششمین کنفرانس بین المللی آمارگران تصویب نموده است.
اگر در مثال فوق که برای محاسبه ضریب حادثه ذکر کردیم، تعداد روزهای تلف شده بر اثر 60 حادثه 1200 باشد، شدت حادثه، بدین ترتیب است :

معنای آن است که در مدت یکسال، در ازاء هر هزار ساعت کار،‌ یک روز تلف شده است (که طبق روش آمریکائی 1053 روز از قرار هر یک میلیون ساعت کار می باشد.)
اگر تعداد ساعات کار سالانه هر کارگر تقریباً 2400 ساعت باشد تعداد روزهای تلف شده به وسیلة هر کارگر 4/2 خواهد بود.
محاسبه شدت حادثه،‌هنگامی که حادثه باعث از کارافتادگی دائم و یا مرگ کارگر شود،‌ بسیار مشکل است. از لحاظ ثبت آماری در این موارد بارم یا ضرایبی کلی وجود دارد که تعداد روزهائی را که باید در مورد هر شکل از کارافتادگی در نظر گرفت، معین می سازد. حداکثر ضریب در مورد فوت بر طبق روش آمریکا،‌6000 روز وبر طبق کنفرانس بین المللی آمارگران 7500 روز است.

چک لیست ایمنی
شرکت : تاریخ بازرسی : نتیجه بازرسی : بلی خیر
نمره ارزیابی :
1ـ میزان اطلاعات حفاظت،‌ایمنی و بهداشت کار در متن آگهی های کار
2ـ شرح صدمات شغلی ثبت شده
3ـ ثبت روزانه صدمات یا بیماری های شغلی
4ـ اعلان خلاصه بیماری ها و صدمات شغلی
5ـ قبول موارد ثبت شده به منظور تثبیت موارد جاری مندرج در دفتر ثبت و موارد تفکیک شده هر حالت
6ـ مشخص کردن مسیرهای عبوری و راه های ویژه و دائمی
7ـ نظافت مسیرهای عبور، اتاق های ذخیره مواد، اتاقک های سرویس و نگهداری، فضای کار و راهروها
8ـ نظافت و خشک کردن تمامی کف های کارگاه
9ـ میخ های بیرون آمده از کف، تخته پاره، سوراخ ها، صفحات لق و رها
10ـ مشخص کردن میزان بارگذاری انبارهای دو طبقه،‌ بالکن ها یا دیگر فضاهای مرتفع
11ـ نرده گذاری استاندارد دهانه های باز در کف و پوشش دادن محکم گودال ها
12ـ نیاز دهانه های موقتی در کف به نرده های حفاظتی استاندارد یا مراقبت دائمی
13ـ نصب نرده های استاندارد و حفاظ مشبک ب روی دهانه ها یا چاه های با عمق10 متر به بالا در کف
14ـ نیاز پلکان های چهار پله یا بیشتر به نرده های دستی استاندارد
15ـ شرایط ندربان های پله ای قابل حمل
16ـ جا پایی محکم نردبان های میله ای قابل حمل
17ـ نگهداری نردبان های چوبی در محلی امن و دور از اشیاء دیگر
18ـ جلوگیری از لغزندگی نردبان های فلزی به وسیله به کارگیری مواد غیر لغزنده
19ـ عدم استفاده از لغزندگی نردبان های فلزی در محل هائی که احتمال تماس با جریان برق وجود دارد
20ـ مشخص کردن خروجی ها با علائم خوانا و تمیز و روشن کردن محل نصب آنان
21ـ در نظر گرفتن حداقل فاصله خروجی ها نسبت به محل کار
22ـ مشخص کردن خروجی های غیر قابل رؤیت در محل کار با علائم واضح و استاندارد
23ـ مشخص کردن درها و دریچه های غیر قابل استفاده برای عبور و مرور به وسیله علامت ‹‹خروجی نیست››
24ـ تعیین میزان تراز تماس صوت در محل های کار و تهیه تجهیزات حفاظت فردی مورد نیاز در صورت لزوم.
25ـ تدارک مخازن استاندارد و تأیید شده برای مواد قابل اشتعال
26ـ تهیه مخازن در بسته برای مصرف مواد نفتی
27ـ استفاده از کلاه ایمنی در محل هایی که احتمال سقوط اجسام وجود دارد
28ـ به کارگیری دستکش های ایمنی در صورت کار با اجسام تیز و سخت
29ـ تأمین تسهیلات آرایشی و بهداشتی جداگانه برای کارگران زن و مرد به تعداد کافی
30ـ بسته شدن خودکار در اتاق های استراحت و سرویس های بهداشتی
31ـ در نظر گرفتن وسائل خشک کن یا حوله های اختصاصی برای کارگران در محلهای شستشو
32ـ تأمین منابع آب آشامیدنی در فواصل 500 متری در تمام قسمت ها
33ـ تعیین محل شستشوی ظروف آب و مخزن ویژه برای این کار
34ـ استفاده از ناهاری متناسب با ظرفیت حداکثر کارگران
35ـ تهیه ظروف غذاخوری سرپوشیده و قابل شستشو
36ـ به کارگیری سیستم قفل کن برای از کار انداختن موتورهای برقی ماشینن ها در هنگام تعمیر یا انجام موارد مشابه
37ـ نصب علامت ‹‹سیگار نکشید›› در محل هایی که بسته به شرایط این امر ضروری است
38ـدر دسترس بودن تجهیزات کمک های اولیه پزشکی
39ـ تأمین، به کارگیری و نگهداری صحیح وسائل حفاظت فردی مختلف برای کارگران در صورت نیاز (چشم، گوش، صورت،‌سر، بدن، تنفس، پا)
40ـ تدوین برنامه های آموزش حفاظت و ایمنی و روش های صحیح انجام کار و به کارگیری وسائل حفاظت فردی مورد نیاز.

چک لیست بازرسی ایمنی
فضا : تاریخ بازرسی:
سرپرست قسمت: زمان بازرسی
علامت رضایت بخش بودن علامت عدم رضایت  علامت غیر قابل اجرا 
(1) ماشین آلات :
الفـ ـ منطقه عمل حفاظ ها
بـ ـ تسمه ها، پولی ها، چرخ دنده ها، شفت و غیره
جـ ـ روغن کاری ،نظافت و تنظبم بودن
دـ تعمیر ، نکهداری و و نشتی روغن
(2) نظافت کارگاهی:
الفـ راهروها ،کف ها،‌پله ها، و راه پله ها
بـ ـ انبار و چیدن مواد
جـ ـ ذخیره و جمع آوری ضایعات و زباله ها
(3) تجهیزات و جمع آوری ضایعات و زباله ها
(4) تجهیزات حفاظت فردی:
الف ـ کلاه ها، عینک ها ،‌ حفاظ ها،ی صورت ، حفاظ های تنفسی
ب ـ دستکش (لاستیکی ، چرمی و آبزیستی)
ج ـ گوشی های داخل گوش و روی گوش
دـ لباس های حفاظتی و کمر بند ایمنی
ه ـ کفش ها و چکمه های ایمنی
(5) ابزار کار:
الف ـ ابزار نیرو ،سیم کشی
ب ـ ابزار دستی
ج ـ انبار داری
(6) سیم کشی برق :
الف: اتصالات و سیم های فلزی
ب ـ‌ موتورها و دگمه های نیرو
(7) تجهیزات فشار :
الف ـ وسا ئل دگمه های تحت فشار
بـ ـ مخازن و لوله های گاز
(8) حفاظت در برابر آتش :
الف‌ ـانبار داری مواد قابل اشتعال
ب ـ خاموش کننده ، لوله های آب ، شیر های آتش نشانی ، خروجی آب فشان ها و آشکار سازی دودی
ج ـ خروجی اضطراری و علائم مربوطه
(9) کمک های اولیه :
الف ـ جعبه های کمک های اولیه
ب ـ چشم شوی ها
(10) اعمال نا امن :
الف :سیگار کشیدن در فضا های خطر ناک
ب ـ ماشین آلات گردنده با سرعت بالا
ج ـ کار بر روی ماشین بدون حفاظ
د ـ کار بدون تجهیزات ایمنی
ه ـ راهرو ها
و ـ بلند کردن نادرست بار
ی ـ دخالت در کار دیگران
(11) موارد متفرقه:
الفـ ـ سر و صدا
ب ـ روشنا یی و تهویه
ج ـ اسیدها و با زها
د ـ گرد و غبار ، گازها
ه ـ فر آیند های مواد شیمیایی
چک لیست تعیین عوامل اصلی صدمات ناشی از کار
ماهیت حادثه : بریدگی ،کوفتگی ، کشیدگی و رگ به رگ شدن ، شکستگی ، سوختگی ، قطع شدگی ، سوراخ شدن ، فتق ، حساسیت های پوستی و عوارض عصبی ، سائید گی ، سایر موارد
عضو حادثه دیده :
سر و گردن : پوست سر ، چشم ها ، گوش ها ، دهان و دندان ، گردن . صورت ، جمجمه و سایر موارد
بالا تنه : شانه ها ، بازوها ، آرنج ،‌ ساعد ، مچ ،‌دست ، انگشتان ، شست ، سایر موارد
تنه : پشت ، قفسه سینه:‌شکم ، کشاله ران ، سایر موارد
پائین تنه : کفل ،‌ ران ، ساق ، زانو، مچ پا ، انگشتان ،‌سایر موارد
منبع صدمه دیده : اشیا ، مواد ، تماس ، آسیب وارد به اعضا بدن
نوع حادثه : برخورد با اشیا تیز و زبر ،‌سطوح و غیره ، محدود شدن به سقوط ، اشیا متحرک در هوا
برخورد از طریق : سر خور دن ، سقوط یا حرکت اجسام دیگر ، سطوح هم سطح یا سطوح غیر هم سطح
برخورد ناشی از : کشش، فتق و غیره ، سر خور دن نه افتادن ، تماس با حرارت زیاد ، سوختگی ، مسمومیت از طزیق خوراکی ، پوست ، تنفسی ،‌برق گرفتگی و سایر موارد
تجهیزات فنی : ماشین ، وسائل انتقال نیرو ، ابزار دستی ، کار به صورت دستی ،‌مواد خراب ، کهنه یا قراضه ، تسمه نقاله ها ، ( زنجیره ها ، کابل ، زنجیر های سنگین ) تجهیزات بالابر ها و جراثقال ها ( وسائل حمل و نقل ) ، ساختمان ( در ، دیوار ، پنجره و غیره ) کف ها ، تراز سطوح ،‌پله ها ،‌راه پله ها یا سکو ها ، نردبان ، چوب بست ها ، تجهیزات الکترو نیکی ، بویلر ها ، مخازن تحت فشار ،‌لوله های انتقال انرژی
اعمال نا امن :
ابزار یا وسا ئل انتقال نیرو : بکار گیری تجهیزات ، ابزار ،‌مواد و نقاله ها به طور نا امن ،‌ عدم بکار گیری حفاظت فردی ، فقدان تجهیزات حفاظتی مورد تیاز
جابجایی و مخلو ط کردن ئ حمل بار به صورت نا ایمن بار و حمل و نقل آن به صورت گیر دادن نادرست و نا ایمن بار و برداشتن آن در شرایط نا امن ، آزمایش کردن غلط و سایر موارد .
عملیات بدون برنامه ریزی ، فقدان اخطار یا امنیت ،‌ عملیات در سرعت های نا امن
شرایط خطر ناک : حفاظ های نا کافی یا نامناسب و بر داشتن آنان ، ابزار نا مناسب ،‌تجهیزات ،‌مواد ،‌طراحی یا ترکیب ناایمن ،‌چیدن خطر ناک ، روشنایی نامناسب ، تهویه نامناسب ، لباس نامناسب ، برنامه نظافت کارگاهی ضعیف ، فضای کم کار و سایر موارد
عوامل مشترک : مربوط به آمو زش ، اثرات جسمی ،فقدان دانش یا مهارت کار ، نقص در گزارش دادن به مراکز درمانی و سایر موارد .

فصل سوم
چگونگی کاربرد لوازم حفاظت انفرادی
لوازم حفاظت انفرادی که کارگران بنا به موقعیت خاص شغلی که دارند باید از آنها استفاده کنند معمولاً به وسایلی اطلاق می شود که مانند سدی بین شخص و عوامل خطر ناک ، مواد تشعشعات زیان آور قرار می گیرد ، در حقیقت یک نوع حفاظ گذاری شیئی یا ماده نیست بلکه حفاظ گذاری انسان است .
در رابطه با وسائل حفاظت گذاری انفرادی سه فاکتور باید در نظر گرفته شود . اول آنکه با در نظر گرفتن حوادث فوری و غیر قابل پیش بینی که در این صورت باید در انتخاب نوع وسیله دقت شود . مسئله دوم مشخص شود به چه وسیله حفاظتی احتیاج است . بالاخره مسئله سوم کاربرد صحیح این کارگران است .
مشکلات در تهیه وسائل حفاظت فردی:
1ـ انتخاب وقت گیر است ـ از کجا ـ از کدام شرکت
2ـ عدم آشنایی با مراکز تولید و بخش حفاظت فردی
3ـ چگونگی کنترل ورود و خروج آنها توسط مسئو لین کار خانه
4ـ چگونگی کنترل آنها توسط کارگران
5ـ چگونگی تدابیر لازم برای نگهداری آنها

اطلاعات در مورد سازنده :
1ـ آدرس و نام شرکت سازنده ـاطلا عا ت در مورد استفاده از آن ـ چگونگی شستشوی و مدت زمان استفاده و چگونگی نگهداری آنها ـ عمر مفید کلاه ایمنی .
2ـ بر اساس کدام استاندارد ساخته شده است.
3ـ تاریخ انقضای استفاده از آن .

وظیفه کار فرما در تامین وسائل حفاظت فردی :
1ـ تهیه وسائل حفاظتی
2ـ آموزش : کار فرما باید دوره های کوتاه مدت آموزشی برای کارگران تدارک ببیند و برو شور وسائل حفاظتی را ترجمه به کار گران آموزش دهد.
3ـ نصب شعار و دستور العمل های ایمنی در مکان های مناسب کارگاه ها
4ـ به صورت بخشنامه و الصاق آن در تابلوی اعلانات
5ـ مکاتبات شخصی
بهترین روش های آموزشی : آموزش از طریق سمعی و بصری

وظیفه کارگران در رابطه با استفاده از حفاظت از وسائل حفاظت فردی و وسائل حفاظتی :
1ـ استفاده از وسائل حفاظتی
2ـ نگهداری از وسائل حفاظتی
3ـ رعایت مقررات و دستور العمل حفاظت و ایمنی
تدابیر لازم برای کارگرانی که به توجه به اینکه وسائل حفاظتی فردی در اختیار آنان گذاشته شده است از آن استفاده نمی کنند :
1ـاخطار کتبی
از طریق تدوین آئین نامه انضبباطی به تائید اداره کارمحل
2ـ جریمه کمیته انضباطی به تائید اداره کار محل
3ـ شرح چند حادثه منجر به قطع از بدن و جراحات به علت عدم استفاده از وسائل حفاظتی فردی
4ـ با دلیل و برهان قبولاندن مسئله فوق به نفع کارگران
5- افزایش آکاهی کارگران
6ـ تعریف و تحسین کردن ( تشویق کارگران که از وسائل به طور مناسب استفاده می کنند.
7ـ تعیین جایزه برای کارگرانی که از وسائل حفاظت فردی استفاده می کنند .

وظیفه اصلی وسیله مکانیکی عوامل خطر زا وسیله حفاظتی مورد نیاز
در مقابل صدمات مکانیکی وسایل نوک تیز ـ اشیا تیز و برنده دستکش، لباس کار ، کفش:‌پیش بند چرمی ، عینک
در مقابل خطرات شیمیایی مایعات ، گازها، فلزات ، داغ ، اسیدها ،‌وقلیاها ماسک ،ودستکش های لاستیکی ،گالش های لاستیکی ،‌نقاب و پیش بند لاستیکی
حفاظت بدن در مقابل مواد شیمیایی اشعه ها ، فرکانس عای زیاد صدا ، انرژی هسته ای ماسکها ، رو گو شی ،‌تو گوشی ،‌گوش های جفتی ، رو پوش سربی
حفاظت بدن در مقابل مواد مضر برای بدن دود،‌بخارات ،‌گازها ماسک های حفاظتی
به طو ر کلی وسائل حفاظت انفرادی بایستی دارای اختصاصات زیر باشد :
1ـحفاظت کافی را در مقابل خطراتی که انسان با آن روبروست تامین نماید .
2ـ ضمن اینکه قدرت حفاظتی کافی داشته باشد باید حد اکثر را حتی و حداقل وزن را داشته باشد .
3ـ برای حرکات اساسی بدن یا کار محدودیتی بوجود نیاورند .
4ـ بادوام باشند.
5ـ حداکثر زیبایی ظاهری را داشته باشند
6ـ ساختمان آنها بر طبق استانداردهای قابل قبول باشد .
7ـ مقاوم در مقابل صدمات شیمیایی ، سوختگی و انجماد باشد.
8ـ مقاوم در مقابل صدمات مکانیکی باشد.
9ـ تامین حفاظت در مقابل جریانهای تند و جریان برق.
وسائل حفاظت انفرادی عبارتند از:
لبا سکار، پیش بند، کلاه فلزی (کاسک) کلاه کار و سرند ،‌ماسک جوشکاری و عینک و سایر انواع ماسک ها ،‌حفاظ گوش ،‌ کمر بند حافظ ،‌ انواع دستکش ها، کفش و چکمه و گتر .
1ـ لباس کار :‌لباس کار بایستی با توجه به خطراتی که در حین کار برای کارگر مربوطه می آید انتخاب شود و به ترتیبی باشد که از بروز خطرات تا حدممکن جلو گیری نماید.
لباس کار باید مناسب با بدن کارگر استفاده کنند بوده و هیچ قسمت آن آزاد نباشد کمر آن همیشه بسته و جیب های آن کوچک بوده و حتی الامکان تعداد جیب ها کم باشد.
کارگرانی که با ماشین کار می کنند و یا در جوار ماشین آلات مشغول کار هستند باید لباس کاری در بر داشته باشند که هیچ قسمت آن باز و یا پاره نباشد.
2ـ پیش بند : در مقابل قطعات دوار و متحرک ماشین ها و همچنین در جوار آنها نباید از پیش بند استفاده شود پیش بند های مخصوص کارگرانی که در مقابل شعله و با آتش های بدون حفاظ و یا در مقابل فلزات مذاب کار می کنند باید تمام سینه را پوشانیده و از جنسی تهیه شود که در برابر آتش کاملاً مقاومت داشته باشد .
پیش بند کار گرانی که با ماعیات خورنده مثل اسیدها و مواد قلیایی سوزاننده کار می‌کنند بایداز کائو چوی طبیعی و یا از مواد دیگر تهیه گردد.
پیشبند های سربی برا ی حفاظت در مقابل اشعه ایکس باید قفسه سینه را پوشانده و 30 تا 40 سانتی متر پائین تراز کمر را نیز محفوظ دارد .
3ـکلاه ایمنی: با استفاده از کلاه ایمنی حساس ترین عضو بدن را از سقوط و پرتاب اجسلم حفظ می کنیم. مطابق شکل در داخل کلاه اجزا و نوارهای مختلفی وجود دارد:
1ـنوارهای نگه دارنده
2ـ نوار تنظیم
3ـنوار عرق گیر
4ـ ضربه گیر داخلی
الفـ کلاه ایمنی از مواد پلاستیکی ، پارچه ، پرم و مواد ضد آتش تهیه می شود و حداکثر زمان استفاده از آن نباید بیش از 3سال باشد بنابر این زمان شروع استفاده باید روی اتیکت ویژه ای در درون کلاه قید شود .
ب ـکلاه ایمنی باید به نحوی بر سر گذارده شود که نوار تنظیم آن در پشت سر قرار گیرد بدون آنکه بر سر فشار آورد نوارهای نگاه دارنده که در درون کلاه روی سر قرار می گیرند در عمقی قرار دارند که فاصله ای بین سطح فوقانی سر و دیوار داخلی سقف کلاه بوجود می آورند که این فضا به نام فضای حافظ نامیده و با ابر فشرده و در زمستان ها با پوشش زمستانی پر می شود.
ج ـ معمولاً کلاه ایمنی در 3 اندازه استاندارد تهیه می شود:‌
1ـ برای دور سر با اندازه

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  101  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله کارآفرینی کارگاه تولید فرمان خودرو

اختصاصی از زد فایل دانلود مقاله کارآفرینی کارگاه تولید فرمان خودرو دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

خلاصه طرح :
در این طرح به بررسی تولید فرمان خودرو پرداخته شده است ، برای بررسی طرح از روش های آماری و اقتصادی و برآورد های مالی استفاده شده است ، این طرح شامل چهار فصل میباشد ، فصل اول به بیان کلیاتی از قبیل مقدمه ، تاریخچه ، مجوز های قانونی مورد نیاز ، وضعیت بازار ، میزان واردات و صادرات و ... پرداخته است ، فصل دوم به بیان روش انجام کار پرداخته است ، بازدید از واحد کاری مشابه ، نیروی انسانی ، نحوه تامین سرمایه و ... از جمله عناوین موجود در این فصل میباشد ، فصل سوم به بررسی طرح از دیدگاه اقتصادی پرداخته است ( طرح توجیهی یا BP ) ، عناوینی از قبیل نیروی انسانی مورد نیاز ، میزان سرمایه گذاری ، مواد اولیه مورد نیاز ، ماشین آلات مورد نیاز و ... از جمله عناوین موجود در این فصل میباشد ، در نهایت فصل چهارم به بیان نتیجه اجرای طرح می پردازد .

فصل اول
کلیات

مقدمه :
مطالعات امکانسنجی، مطالعات کارشناسی است که قبل از اجرای طرحهای سرمایه گذاری اقتصادی انجام میگیرد. در این مطالعات از نگاه بازار، فنی و مالی و اقتصادی طرح مورد بررسی و آنالیز قرار گرفته و نتایج حاصل از آن به عنوان مبنایی برای تصمیم گیری سرمایه گذاران مورد استفاده قرار میگیرد.
گزارش حاضر مطالعات امکانسنجی مقدماتی تولید قطعات و اجزاء فرمان خودرو میباشد. این مطالعات در قالب متدولوژی مطالعات امکانسنجی تهیه گردیده است و مطابق متدولوژی فوق ، ابتدا محصول مورد مطالعه به طور دقیق معرفی شده و سپس بررسی های لازم روی بازار آن صورت خواهد گرفت و در ادامه مطالعات فنی در خصوص چگونگی تولید و امکانات سخت و نرم افزاری مورد نیاز نیز شناسایی شده و در نهایت ظرفیت های اقتصادی و حجم سرمایه گذاری مورد نیاز برای اجرای طرح برآورد و ارائه خواهد شد تا با استفاده از آن سرمایه گذران و علاقه مندان محترم بتوانند کلیه اطلاعات مورد نیاز را کسب و در جهت انجام سرمایه گذاری اقتصادی با دید باز و مسیر شفاف اقدام نمایند. امید است این مطالعات کمکی هرچند کوچک در راستای توسعه صنعتی کشورمان بعمل بیاورد .

نام کامل طرح و محل اجرای آن :
تولید فرمان

محل اجرا :

مشخصات متقاضیان :
نام نام خانوادگی مدرک تحصیلی تلفن

دلایل انتخاب طرح :
قطعه سازی یکی از صنایع مادر و اساسی در هر کشور به شمار میآید. این قطعات خود به عنوان کالای واسط های در تولید انواع خودرو یا بازار خدمات پس از فروش آن مورد استفاده دارند. از اینرو توسعه صنعت قطعه سازی به مفهوم توسعه صنعت خودروسازی کشور است و لذا مجموعه قطعه سازی را میتوان به عنوان یکی از محورهای توسعه کشورها تلقی کرد. در حال حاضر صد ها واحد صنعتی مشابه طرح حاضر در کشورمان مشغول قطعه سازی برای خودرو میباشند. خودرو های صنعتی و کشاورزی از دیگر موارد کاربرد قطعات طرح است و اهمیت این صنعت نیز برای همگان روشن و شفاف میباشد. بنابراین در مجموع ملاحظه میگردد که قطعات تولیدی طرح به عنوان زیرساختهای صنعت کشور به شمار میآیند و از درجه اهمیت بالایی برخوردار میباشند.

وضعیت و میزان اشتغالزایی :
تعداد اشتغالزایی این طرح 24 نفر میباشد .

تاریخچه و سابقه مختصر طرح :
معرفی محصول :
محصولات مورد نظر طرح حاضر، تولید قطعات و اجزاء فرمان خودرو میباشد. فرمان مجموعه ای از یک خودرو است که نقشتغییر جهت چرخ ها را بر عهده دارد که این امر خود سبب تغییر مسیر حرکت خودرو می گردد . فرمان ها در خودرو دارای انواع مختلف می باشند که ذیلا به آنها اشاره شده است.
• فرمان با جعبه فرمان ساچمه ای
• فرمان با جعبه فرمان حلزونی تاج خروسی
• فرمان با جعبه فرمان حلزونی غلطکی
• فرمان با جعبه فرمان انگشتی
• فرمان با جعبه فرمان کشویی
مجموعه فرمان از قطعات متعددی تشکیل یافته است که این قطعات ذیلا فهرست شده است .فلکه فرمان ، جعبه فرمان ، هزار خار فرمان ، اهرم هزار خار ، سگدست ، بلبرینگ، کاسه نمد ، تاج خروسی ، پیچ تنظیم خلاصی ، میل فرمان ، شغالدست ، سیبکها نمدی فرمان میل تعادل که حرکت از فلکه فرمان به جعبه فرمان منتقل و در آنجا حرکت دورانی به کمک هزار خار فرمان به حرکت رفت وبرگشتی تبدیل می شود . هزار خار فرمان به کمک اهرم هزار خار به میله های رابط فرمان متصل است و حرکت را به اهرمی که به سگدست متصل است منتقل می نماید . حرکت اهرم سگدست باعث حرکت چرخها حول محور سگدست می شود.
قطعات فوق الذکر به لحاظ روش تولید ، ماهیت فنی قطعه ، تکنولوژی ساخت و غیره با همدیگر متفاوت است بطوریکه می توان دسته بندی های متعددی را برای آنها انجام داد . لذا با توجه بر دسته بندی فوق ، در طرح حاضر قطعات زیر برای تولید در نظر گرفته شده است .
• اهرم هزار خار
• هزار خار فرمان
• فلکه فرمان
• تاج خروسی
• میل فرمان
• میل تعادل
مجموعه قطعات فوق الذکر بعنوان اجزاء سیستم فرمان محسوب و بعنوان محصول همگن فرمان در طرح حاضر مورد مطالعه قرار خواهد گرفت . در شکل زیر چند نمونه از قطعات فرمان آمده است.

کد ISIC :
مطابق طبقه بندی وزارت صنایع و معادن، قطعات و اجزاء فرمان ، دارای کد آیسیک 34301316 می باشند.

شماره تعرفه گمرکی
شماره تعرفه گمرکی قطعات خودرو بر اساس سهم تولید داخل آنها تعیین شده است . و از آنجائیکه قطعات مورد مطالعه در قسمت های مختلف خودرو دارای کاربرد هستند ، لذا نمی توان قطعه خاصرا تعیین و شماره تعرفه دقیقی را برای آن عنوان کرد . از اینرو در جدول زیر شماره تعرفه بر اساس تقسیم بندی وزارت بازرگانی آورده شده است .

قطعات مورد مطالعه نیز در قالب تقسیم بندی بالا قرار میگیرند .

شرایط واردات محصول
با مراجعه به کتاب مقررات صادرات و واردات وزارت بازرگانی، نتیجهگیری شده است که محدودیت خاصی برای واردات قطعات مورد مطالعه وجود ندارد. لذا با پرداخت حقوق گمرکی به شرح میزان ذکر شده در جدول بالا ، امکان واردات وجود خواهد داشت.

توضیح:
همانطوریکه ذکر شد مطابق مقررات منتشر شده از سوی وزارت بازرگانی، هیچگونه محدودیت قانونی برای واردسازی قطعات خودرو وجود ندارد، لیکن لازم است در این خصوصبه مورد بسیار مهم زیر توجه شود.
الف - بازار قطعات خودرو درکشورمان به سه گروه AM و 3 OES2 – OEM تقسیم میگردد
و شرایط خرید این گروهها به صورت زیر است.

بازار OEM
در این بازار به طورکامل قطعات از داخل کشور تهیه میشود و لذا در صورتی که امکان ساخت داخل برای قطعهای موجود نباشد. خودروساز خود رأساً اقدام به واردسازی قطعه مورد نیاز مینماید. لذا واردات توسط غیر و فروش آن به خودروساز اتفاق نمیافتد )خودروساز قطعات وارداتی را خرید نمیکند(

بازار OES
شرایط این بازار نیز مشابه شرایط عنوان شده برای بازار OEM است.
بازار AM
در این بازار شرایط رقابتی برقرار است. لذا در صورتی که قطعات وارداتی قابلیت رقابت به لحاظ کیفی و قیمت به موارد مشابه داخلی را داشته باشند، امکان واردات وجود خواهد داشت. با توجه به مطالب ذکر شده ، می توان عنوان کرد که عملا" امکان واردات و فروش قطعات در بازار OES و OEM تنها برای شرکتهای خودرو ساز قابل انجام بوده ولی در بازار AM واحدهای مختلف امکان واردسازی و فروش قطعات منفصله خودرو را دارا هستند .
ب - قطعات و اجزاء فرمان در گروه قطعات کند مصرف خودرو طبقهبندی میگردند، لذا مصرف آن در بازار خدمات پس از فروش بسیار پایین تر از بازار خودروسازان است بطوریکه بخش قریب به اتفاق این قطعات در بازار OEM مصرف می شود و از اینرو میزان واردات نیز در سطح پائین خواهد بود.
ج - با توجه به مطالب ذکر شده ، قابل نتیجهگیری است که علیرغم نبود محدودیت برای واردات، عملاً واردات این قطعات امکانناپذیر و یا در سطح بسیار پایین اتفاق میافتد.

بررسی استانداردهای موجود در مورد محصول
محصول مورد مطالعه، قطعات و اجزاء فرمان خودرو است که از طرق مختلف تولید خواهد شد. این قطعات خود به عنوان یک محصول واسطه در تولید یا تعمیرات خودرو ها مورد استفاده دارند. از اینرو ماهیت این قطعات طوری است که نمیتوان استاندارد خاصی را برای آن تعیین کرد و لذا هیچگونه استاندارد ملی یا بینالمللی برای این قطعات وجود ندارد. ولی باید گفت که تولید این قطعات تحت مشخصات فنی ارائه شده از طرف خودرو سازان صورت میگیرد که به نوعی نیز میتوانیم مشخصات فوق را به عنوان الزامات و استانداردهای مورد نیاز در تولید تلقی نماییم. مشخصات فنی قطعات در قالب نقشه فنی، برگ آنالیز مواد اولیه مصرفی و برگ مشخصات مکانیکی و متالوژیکی از طرف هر خودرو ساز تهیه و ارائه میگردد که رعایت تک تک آنها از طرف سازندگان امری اجتناب ناپذیر است .
همچنین لازم به ذکر است که هر شرکت خودرو ساز استاندارد و الزامات فنی مخصوصبه خود را دارا است .

بررسی و ارائه اطلاعات لازم در زمینه قیمت تولید داخلی و جهانی محصول
بررسی قیمتهای داخلی
هر قطعه از خودرو، با توجه به نوع قطعه و خودروی مورد استفاده از قیمت های متفاوتی برخوردار است . قطعات فرمان نیز همانند سایر قطعات خودرو به نسبت خودروی مورد استفاده دارای قیمت های مختلفی می باشند .
بازار قطعات خودرو به سه گروه خودرو سازان ، خدمات پس از فروش خودرو و صادرات تقسیم بندی گردید . لذا می توان گفت که یکی دیگر از عوامل تعیین قیمت قطعات محسوب می گردد ، نوع بازار می باشد . لذا در اینجا قیمت چند نمونه قطعه جهت تفهیم موضوع آورده شده است .


همانطوریکه جدول بالا نیز نشان می دهد قیمت قطعات با توجه بر نوع خودروی مورد استفاده و همچنین نوع بازار متفاوت است .

مروری بر قیمتهای جهانی قطعات
همانند مطالب عنوان شده قبل ، در مورد قیمت جهانی قطعات خودرو نیز نمیتوان اقدام به تعریف رقم خاصی نمود. چرا که قیمتها تابع نوع قطعه تولیدی و همچنین خودروئی می باشد که قطعه برای آن ساخته می شود و نظر بر اینکه یک کارخانه قطعه سازی اقدام به تولید رنج وسیعی از قطعات مینماید از اینرو ارائه قیمت واحد برای آن امکان ناپذیر میباشد. لازم به ذکر است که در بررسی امکان پذیری صادرات قطعات صنعتی ، عموما مزیت های رقابتی تولید در کشور مبداء با موارد مشابه در کشور مقصد مورد مقایسه قرار می گیرد و در صورت وجود مزیت ، صادرات شکل می گیرد .در مورد عوامل مطرح در صادرات در ادامه توضیحات لازم ارائه خواهد شد .

معرفی موارد مصرف و کاربرد محصولات
محصول تولیدی طرح قطعات و اجزاء فرمان خودرو است و لذا کاملا واضح است که مورد مصرف و کاربرد این قطعات در خودرو سازی است و می توان گفت که هر خودرو بدون استثناء از این قطعات استفاده می کنند ، لیکن مشخصات فنی آنها به نسبت نوع خودرو متفاوت است . لازم به ذکر است که بازار قطعات خودرو به بخش های زیر تقسیمبندی میگردد:

بازار OEM :
این بازار را خودروسازان کشور تشکیل می دهند که شرکتهای تأمین کننده آنها اقدام به تأمین قطعات مورد نیاز خود از قطعهسازان مینمایند. شرکتهای ساپکو )تأمین کننده شرکت ایران خودرو( شرکت سازهگستر سایپا )تأمین کننده شرکت سایپا( شرکت اپکو )تأمین شرکت ایران خودرو دیزل( از شرکت اصلی فعال در این بازار به شمار میآیند.

بازار OES :
این بازار خدمات پس از فروش خودروها میباشد که وابسته به شرکتهای خودروساز است. سازمان خدمات پس از فروش ایران خودرو )ایساکو( ، شرکت سایپا یدک، شرکت گسترش خدمات پارس خودرو، مزدا یدک از شرکتهای این گروه محسوب میشوند.

بازار AM :
این بازار قطعات خودرو شامل کلیه لوازم یدکی فروش های مختلف در سطح کشور میباشد که به صورت آزاد ) بدون ارتباط خاصبا خودرو سازان ( اقدام به فروش قطعات خودرو مینمایند. میزان مصرف در هر کدام از بازارهای خودرو متفاوت است که مطالعات بیشتر در این خصوصدر بخش مطالعات عرضه و تقاضا ارائه خواهد شد .

بررسی کالاهای جایگزین و تجزیه و تحلیل اثرات آن بر مصرف محصول
ماهیت طرح حاضر، قطعه سازی است و در صنعت قطعه سازی نیز تولید براساس مستندات فنی، نقشه، روش تولید و دستورالعملهای آن صورت میگیرد و لذا خارج از فرایند فوق، نمیتوان قطعهای را تولید و عرضه کرد. از طرف دیگر هر قطعه در جایگاه خود دارای کاربرد است. به طوری که در عوضیک قطعه، هیچ نوع قطعه دیگری را نمیتوان استفاده کرد. از اینرو در مجموع میتوان گفت که برای محصولات تولیدی طرح، هیچگونه کالای جایگزین وجود ندارد. البته واردات همین قطعات یا قطعات تولید شده توسط دیگر واحدهای صنعتی وجود دارند که از موارد فوق نیز به عنوان محصولات رقیب می توان یاد کرد نه محصولات جایگزین.

کشورهای عمده تولید کننده و مصرف کننده محصول
مورد مصرف قطعات تولیدی طرح در صنعت خودرو می باشد . لذا کشورهای تراز اول در تولید خودرو را میتوانیم به عنوان بزرگترین تولیدکننده و همچنین بزرگترین مصرف کننده قطعات مورد مطالعه معرفی نماییم.
در جدول زیر فهرست چند کشور عمده تولید کننده خودرو و میزان تولید آنها )به عنوان صنایع مصرف کننده قطعات مورد مطالعه( آورده شده است

با توجه به جدول فوق میتوان گفت که کشورهای عنوان شده در جدول که به عنوان کشورهای مطرح تولیدکننده خودرو میباشند، به عنوان کشورهای عمده تولیدکننده و مصرف کننده قطعات آلومینیومی نیز محسوب میگردند.

معرفی شرایط صادرات
از نقطه نظر مقررات وزارت بازرگانی، برای صادرات محصولات تولیدی طرح هیچگونه شرایط و محدودیتی وجود ندارد. لیکن از آنجایی که این محصولات، یک کالای صنعتی و مهندسی محسوب میگردند، از اینرو ورود به بازارهای جهانی مستلزم برخورداری تولیدکننده از شرایطی میباشد که در جدول زیر به شرایط فوق اشاره شده است

وضعیت عرضه و تقاضا
بررسی ظرفیت بهره برداری و روند تولید از آغاز برنامه سوم تاکنون
بررسی ظرفیت های بهره برداری
با مراجعه به اطلاعات وزارت صنایع و معادن، ملاحظه شده است که تعداد زیادی واحد صنعتی در حال تولید قطعات و اجزاء فرمان می باشند . بنابراین به منظور خلاصه نویسی ، فهرست این واحدها در هر استان جمع بندی و در جدول زیر ارائه شده است .

همچنین علاوه بر واحدهای فوق ، واحدهایی نیز درحال تولید میل موج گیر فرمان می باشند که فهرست آنها در جدول زیر آمده است .

بررسی روند ظرفیت نصب شده تولید قطعات فرمان در کشور
با توجه به جدول شماره 5 ، براساس تاریخ شروع بهرهبرداری واحدهای فعال موجود، روند ظرفیت نصب شده تولید قطعات در کشور به شرح جدول زیر جمع بندی شده است.

بررسی روند تولید واقعی قطعات فرمان در کشور
در جدول بالا، واحدهای فعال در تولید اجزاء و قطعات فرمان خودرو در کشوربه همراه ظرفیت اسمی آنها بر آورد شد . لیکن نکته ایکه در اینجا باید ذکر گردد اینست که محوریت فرایند تولید قطعات مورد مطالعه ماشینکاری است و مطابق ماهیت فنی این کارخانه ها ، قابلیت تولید بسیاری از قطعات صنعتی ) خودروئی و غیره خودروئی ( با استفاده از ماشین آلات موجود ، امکان پذیر می باشد . از اینرو هر چند مجوزهای صنعتی آنها برای تولید قطعه خاصی است ، لیکن این واحدها بر اساس نیاز بازار و قابلیت اخذ سفارش ، اقدام به تولید می نمایند . در بازار قطعات خودرو ، سه عامل قیمت، تحویل به موقع و فروش اعتباری 4( تا 5 ماه ( نقش محوری را در سفارش دهی خودرو ساز دارند و لذا قطعه سازانی می توانند از این بازار سفارش دریافت کنند که از قابلیت رقابت در عوامل فوق برخوردار باشند . با توجه به حضور قطعه سازان زیادی در بازار، مسلما " واحدهایی میتوانند نظر خود روساز را به خود جلب نمایند که از توان رقابتی بالایی نسبت به سایرین برخوردار باشند.
با توجه به مطالب ذکر شده قابل نتیجه گیری است که واحدهای قطعه ساز عموما" نمی توانند از تمام ظرفیت تولیدی خود استفاده نمایند ولذا تنها متناسب با سفارش کسب شده اقدام به تولید کرده و باقی مانده ظرفیت خود را به تولید قطعات دیگر اختصاصمی دهند. از این رو برای بررسی تولید واقعی این واحدها ،از آنجائیکه قطعات مورد مطالعه تنها در بخش خودرو دارای کاربرد هستند لذا ما با استفاد از جمع تقاضای بازار و با در نظر گرفتن این که بخش عمده این تقاضا توسط قطعه سازان داخلی تامین میشود ،اقدام به برآورد تولید واقعی کشور خواهیم کرد. در جدول شماره 18 جمع مصرف اجزاء و قطعات فرمان در بازار کشورمان آورده شده است و لذا مطابق توضیحات مربوط به مصرف ، می توان گفت که کلیه قطعات فوق در داخل کشور تولید می گردد . از اینرو میزان مصرف فوق الذکر را می توان معادل با تولید داخل احتساب کرده و بر اساس آن روند تولید واقعی قطعات مورد مطالعه را در سالهای گذشته بصورت جدول زیر تهیه کرد .

در نمودار زیر روند تولید واقعی نشان داده شده است

بررسی سطح تکنولوژی تولید در واحدهای فعال
فرایند تولید قطعات فرمان به صورت زیر است:

با توجه به فرایند بالا میتوان گفت که تکنولوژی مورد استفاده در قطعه سازی در مورد کلیه واحدهای تولیدی آن یکسان است و تفاوت خاصی بین تکنولوژی ها وجود ندارد. لیکن آنچه که سبب ایجاد تمایز بین قطعات تولید شده کارخانجات مختلف نسبت به همدیگر میتواند بشود ، شامل موارد زیر خواهد بود:
• توان مهندسی واحد تولیدی در انتخاب مواد
• اجرای دقیق سیکل عملیات حرارتی
• دقت عمل در هنگام ماشینکاری و استفاده از ماشین آلات مخصوص
همچنین در اینجا باید گفت که تکنولوژی تولید قطعات فرمان علاوه بر ایران در سایر نقاط جهان نیز به همان شکلی انجام میگیرد که در فرایند بالا شرح داده شده است و لیکن همچنان کیفیت قطعات تولیدی نیز به مشابه مطالب ذکر شده در بالا، تابع توان مهندسی، دقت عمل اپراتورها و کنترل کیفیت و همچنین کیفیت عملیات حرارتی خواهد داشت.

نگاهی به راندمان تولید )درصد استفاده از ظرفیت اسمی( در واحدهای تولیدی فعال
قطعات مورد مطالعه، محصولات واسطه ای هستند که در صنایع خودروسازی کاربرد دارند. بنابراین برنامه ریزی تولید واحدهای صنعتی قطعه ساز به طور کامل تابع سیاست های خودروسازان و بازار خدمات پس از فروش آنان میباشد . در جدول شماره 7 ظرفیت نصب شده تولید قطعات در کشور آورده شده است . همچنین در جدول شماره 8 تولید واقعی کشور بر آورد گردید . از اینرو با تقسیم تولید واقعی بر ظرفیت اسمی ، می توان گفت که واحدهای فعال در تولید این قطعات بطور متوسط با راندمان 33 درصد فعالیت داشته اند .

نام کشورها و شرکتهای سازنده ماشینآلات مورد استفاده در تولید محصول
فرایند تولید قطعات فرمان نیازمند استفاده از ماشین آلات زیر میباشد. همچنین با مراجعه به تعدادی از قطعه سازان فعال کشور، کشورها و شرکت های سازنده آنها نیز در جدول زیر جمع آوری شده است.

بررسی وضعیت طرحهای جدید و طرحهای توسعه در دست اجرا
با مراجعه به بانک اطلاعات صنعتی وزارت صنایع و معادن، وضعیت و مشخصات طرح های جدید در حال ایجاد تولید قطعات فرمان، جمع آوری و در جدول زیر وارد شده است:

پیشبینی عرضه در بازار آینده کشور
عرضه قطعات فرمان خودرو ، در آینده از طریق تولید واحدهای فعال و طرحهای در حال ایجاد و همچنین واردات صورت خواهد گرفت که در ادامه هر کدام از آنها مورد بررسی قرار گرفته است.

الف( پیشبینی تولید داخل واحدهای فعال
در جدول شماره 5 ظرفیت نصب شده کشور برای تولید قطعات فرمان در سالهای گذشته آورده شد. همچنین در جدول شماره 8 تولید واقعی این قطعات برآورد گردید و لذا با مقایسه ظرفیت نصب شده و تولید واقعی در سالهای گذشته ، مشاهده می گردد که واحدهای فوق تنها با 33 درصد ظرفیت خود در حال فعالیت بوده اند . از اینرو می توان گفت که در سالهای آینده در صورت وجود تغاضا ، واحدهای فعال کشورمان قابلیت افزایش تولید را خواهند داشت و در نهایت در صورتیکه راندمان تولیدی این واحدها پس از افزایش ظرفیت 75 درصد فرض گردد در اینصورت واحدهای فوق پتانسیل تولید سالانه 2032126 دست در سال را خواهند داشت .
ب( پیشبینی تولید داخل واحدهای در حال ایجاد
در جدول شماره 10 فهرست طرحهای در حال ایجاد کشور آورده شد. بنابراین مطابق سوابق موجود، بر حسب درصد پیشرفت فعلی طرحها ، مقاطع بهره برداری از آنها به صورت زیر فرض شده است :

با توجه به جدول بالا ، ظرفیت طرحهای در حال ایجاد که در آینده به ظرفیت نصب شده کشور اضافه خواهد شد، به صورت زیر قابل پیشبینی است:

راندمان تولید واقعی طرحهای در حال ایجاد متناسب با عرف طرحهای صنعتی به صورت 50 درصد ظرفیت اسمی در سه سال اول بهرهبرداری لحاظ شده است.

بررسی روند واردات محصول از آغاز برنامه سوم تا نیمه اول سال
در قسمت بررسی شماره تعرفه قطعات مورد مطالعه عنوان شد که این قطعات شماره تعرفه مستقلی ندارند. این قطعات به صورت مجموعهای وارد میشوند که متشکل از تعداد متنوع از قطعات مختلف است. و لذا تنها در مورد قطعات عمومی امکان دسترسی به شماره تعرفه وجود دارد . بنابراین نمیتوان آمار دقیقی از حجم واردات آنها ارائه کرد.

جمع بندی عرضه
در جدول زیر جمع بندی عرضه قطعات فرمان خودرو آمده است .

بررسی روند مصرف از آغاز برنامه سوم تاکنون
ضریب مصرف قطعات فرمان در هرخودروی تولیدی یک است . از طرف دیگر بازار خدمات پس از فروش خودرو نیز مصرف کننده این قطعات است . لذا به منظور بررسی روند مصرف این قطعات ، لازم است تعداد خودرو در کشور به همراه تولید سالانه آن مورد توجه قرار گیرد . در ادامه بررسی های لازم در این خصوصانجام گردیده است .

الف ( برآورد مصرف در خودرو سازان
مجموعه خودروهای تولید داخل کشورمان را میتوان از نگاه مصرف قطعات تولید داخل در ساخت آنها، به دو گروه عمده تقسیم بندی کرد :
گروه اول: این گروه از خودروها بخش عمده قطعات مصرفی در تولید خودرو را از سازندگان داخلی تأمین مینمایند و درصد کمی قطعات وارداتی در ساخت این گروه از خودروها کاربرد دارد. بخش عمده خودروهای تولیدی گروه ایران خودرو و سایپا در این گروه قرار دارند.
گروه دوم: در این گروه از خودروها ، آن دسته از خودروها قرار دارند که تولید آنها در کشور با تعداد پایین صورت میگیرد و لذا داخلی کردن تولید قطعات آنها از توجیه اقتصادی لازم برخوردار نمیباشد. از طرف دیگر برخی خودروها علاوه بر تیراژ پایین تولید در گروه خودروهای لوکس نیز طبقه بندی میشوند و لذا تولید داخل قطعات آنها صرف اقتصادی ندارد. باتوجه به مطالب ذکر شده میتوان گفت که برای برآورد نیاز صنایع خودروسازی کشورمان به قطعات ساخت داخل، تنها میتوان به حجم تولید دو شرکت اصلی ایران خودرو و
سایپا به عنوان بازار مصرف کننده قطعات خودرو استناد کرد. در جدول زیرآمار تولید انواع خودرو در کشورمان آورده شده است.

پیشتر اشاره گردید که مصرف قطعات تولید داخل صرفا دًر مورد خودروهایی میباشد که دارای تعداد تولید بالا در کشور میباشند که این امر در مورد خودروهای سواری و وانت تولیدی دو شرکت بزرگ ایران خودرو و سایپا و همچنین بخشی از خودروهای نیمه سنگین و سنگین صادق میباشد و لذا سایر خودروهای تولید داخل )سواری – سنگین – نیمه سنگین( از قطعات تولید داخل استفاده نکرده بلکه خودروسازان اقدام به واردات مجموعههای خودرو مینمایند که قطعات مورد مطالعه نیز در دل مجموعههای فوق قرار دارند. از اینرو در اینجا تولید خودروهای سواری و وانت بعنوان خودرو های استفاده کننده از قطعات فرمان ساخت داخل در نظر گرفته خواهد شد که در این رویکرد سهم آن دسته از خودروهای سواری که از قطعات تولید داخل استفاده نمی کنند با سهم خودروهای سنگین که از قطعات ساخت داخل استفاده مینمایند تهاتر شده است .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  57  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید