دانلود مقاله برنج دیم

اختصاصی از زد فایل دانلود مقاله برنج دیم دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه
برنج دیم چیست ؟
زراعتی که فقط وابسته به نزولات جوی باشد اصطلاحا به آن زراعت دیم می گویند. حدود 30 سال قبل زمانی که کشاورزان شمالی به شدت با گمبود آب روبرو بودند و سدی نبود ، در مزارع خود اقدام به کشت چند رقم برنج می نمودند و این سوال همیشه برای من مطرح بود که چرا رقم چمپا ازگروه برنجهای کم ارزش را کشت می نمایند پاسخ خود را زمانی دریافتم که به علت خشکسالی و نبود آب در رودخانه ها کلیه ارقام برنج کشت شده از بین رفته بود و به استثنای رقم چمپا که به روایتی تا 60 روز تحمل خشکی را دارد سالها بعد در استان فارس که به عنوان مروج کشاورزی خدمت میکردم مشاهده نمودم که ارقامی از برنجهای گرده را در زمینهایی که مرطوب است مانند گندم در سطوح بسیار کم بصورت مستقیم کشت می نمایند.
با توجه به نکاتی که ذکر شد زراعت دیم برنج که نیاز رطوبتی کمی دارد در بسیاری از نقاط دنیا از جمله در کشورمان می تواند کشت شود وبه دلایل زیر حائز اهمیت است :
1-غذای اصلی انسانها را تشکیل می دهد .
2-از نظر ارزش اقتصادی در مقایسه با گندم و جو با ارزش تر است.
به نظر اینجانب در صورتی که برنامه ریزی به طریق اصولی و صحیحی انجام گیرد، کشورمان می تواند در تولید غلات خود کفا گردد و در مورد برنج با کشت برنج غرقابی و برنج آپلند دیگر نیازی به واردات نباشد.
در سال 126 پیش از میلاد مسیح به امپراطور چین می دهد ، از کشت برنج در ترکستان (خراسان کنونی ) و سرزمین پارتیا و کلده یاد می کند و به نظر می رسد که منظور سردار چینی از پارتیا قلمرو اشکانیان از جمله سواحل دریای خزر یعنی گیلان و مازندران باشد که در آن زمان جزء قلمرو اشکانها بوده است گیر شمن هم برنج را جزء یکی از کالاهای صادراتی زمان پارتیان یاد گرده و می گوید : بین التجاره های دیگر از پوست … برنج و … باید نام برد ماخذ دیگر وجود برنج را در عهد ساسانیان نشان می دهد و مسئله کشت برنج در عهد آخرین شاهان ساسانی نیز پیچیده می نماید و در گفته های مورخان تناقض فراوانی وجود دارد.
در خوزستان در قرن دهم میلادی کشت برنج در میان غلات سوم را (بعد از گندم و جو) داشته بود قرن دهم میلادی در ایران مردم با کشت برنج آشنا بودند در قرن دوازدهم میلادی کشت برنج در فارس متداول بود. حمداله مستوفی از کشت برنج در ایران فقط در نواحی زنجان ، عراق ،عجم، فارس، سرایر گیلان بویژه رشت و لاهیجان یاد می کند از میان مناطق برنج خیز ایران جلگه های ساحلی دریای خزر، یعنی سرزمینهای گیلان و مازندران و گرگان هم از لحاظ سطح زیر کشت و میزان تولید و هم از لحاظ کیفیت نوع محصول برنج دارای اهمیت ویژه ای است و این امتیاز در گذشته نیز وجود داشته است. کیفیت بهترین برنج ایران گیلان است و پس از آن برنج مازندران قرار دارد.

بخش اول – کلیات
1-روشهای مختلف کشت برنج
یکی از ویژگیهای طبیعی برنج سازگاری آن به شرایط مختلف محیطی ، بخصوص از نظر مقدار آب است یعنی آن را هم به صورت دیم می توان کشت کرد که تنها باران ، آب مورد نیاز آن را تامین می کند و هم در حالتی که بوته های آن در آبی به عمق چند متر باشد البته برنج در شرایط بین این دو حالت نیز قابل کشت است.به این ترتیب طبقه بندی اصلی کشت برنج بر اساس مقدار آب است.
طبقه بندی پیشنهادی واردا برای آفریقا شامل دو روش عمده کشت برنج است :
برنج های زمین های پست
برنج های دیم
برنج غرقابی
در این نوع زراعت برنج ، خاک مزرعه در تمام یا بخشی از دوره رویش تا ارتفاع متفاوتی با آب پوشیده می شود بین کشت برنج در زمینهای با تلاقی تا کشت برنج با آب شیرین به درجات مختلفی تقسیم بندی شده است.
الف-کشت برنج در زمینهای با تلاقی مانگرو
مانگرو منطقه ای است در نواحی پست حاشیه رودخانه ها یا سواحل دریا که پوشش گیاهی خاصی دارد .گاهی بر اثر طغیان رودخانه ها یا پیشروی در یا ،آب شور به این مناطق وارد می شود و مشکلاتی نظیر شوری یا اسیدی شدن خاک را به بار می آورد.
این نوع کشت برنج حدود 10 در صد از مناطق زیر کشت آفریقا را شامل می شود.
کشورهایی که بیشترین سطح زیر کشت برنج در آنها به این شیوه است : عبارتند از شالیزارهای آفریقای غربی .
ب-کشت برنج با آب شیرین
این نوع کشت برنج بستگی به مدیریت آبیاری دارد. این روش کشت برنج خود به دو گروه تقسیم بندی می شود: کشت غرقابی برنج بدون کنترل آب و کشت برنج با کنترل آب .
پ-کشت برنج غرقابی بدون کنترل آب
در این نوع کشت ، کشاورز هیچگونه کنترلی بر منابع آبی ندارد .منبع تهیه آب می تواند نزولات جوی و یا بالا آمدن آب رودخانه ها در مواقع سیل باشد .هر چند بخشی از این آب را می توان به وسیله ایجاد موانعی نظیر کرت بندی و تسطیح و در مواردی با در نظر گرفتن شیب زمین به صورت تراس بندی برای مدتی در کشتزارها نگهداری کرد این روش کشت در آسیا بویژه در کشورهایی نظیر هندوستان و تایلند متدوال است .غرقابی شدن کشتزارها می تواند در هر مرحله ای از زندگی گیاه انجام گیرد و عمق آب نیز متفاوت باشد.
کشت برنج غرقابی بدون کنترل آب در شرایط خاصی انجام می گیرد و ممکن است زمانی اقدام به کشت کرد که عمق آب در مزرعه بالا باشد. در چنین شرایطی باید اقدام به کشت رقم زودرس برنج کرد.
در آفریقای غربی این نوع کشت گسترش فراوان یافته است ، کشت برنج بدون گنترل آب حدود 5/22 در صد کل زمینهای زیر کشت برنج را در آفریقا شامل می شود این روش دومین نوع زراعت از نظر اهمیت در منطقه است.
ت-کشت برنج با کنترل آب
نیاز رطوبتی گیاه برنج را می توان بطور مصنوعی در طول دوره رشد گیاه با روشهای مختلف ثقلی و یا با پمپاژ آب بر طرف کرد. تسطیح زمین چنانچه بدرستی انجام می شود امکان کنترل آب را در مزرعه فراهم می کند.
علاوه بر آن ابزارهای مهندسی آبیاری این امکان را میسر می سازد که پس از اتمام آبیاری و قبل از برداشت ، کشتزار را خشک نمود ، چون هنگام درو و یا پخش کود و علف کش ها لازم است که مزرعه خشک باشد.
استفاده از این روش که در آسیا مخصوصا در کشور چین بسیار متداول است ، فقط در سالهای اخیر به کشورهای آفریقای معرفی شده است و گستردگی این روش گمتر از 5 در صد از کل زمینهای زیر کشت برنج است، زیرا هزینه بالای نصب و نگهداری سیستم آبیاری باعث عدم توسعه این روش در کشورهای آفریقایی شده است.
برنج دیم :
کشت برنج دیم در مناطقی انجام می گیرد که زمین به ندرت به حالت ماندابی در می آید.

کشت برنج به صورت کاملا دیم
کشت برنج دیم در مناطقی صورت می گیرد که زمین دارای زهکش مناسب و در قسمت بالای مسیر سیلاب باشد و آب مورد نیاز آن فقط توسط باران و رطوبت ذخیره شده در خاک تامین می شود این شیوه کشت معمولا در قسمتهای شیبدار یا زمینهای کنار تپه ها اعمال می شود.
بطور کلی در دنیا حدود 16 میلیون هکتار زمین زیر کشت برنج دیم می باشد کشور برزیل به تنهایی با 5/4 میلیون هکتار کشت دیم برنج یکی از بزرگترین تولید کنندگان این نوع برنج است.
در کشورهای آسیایی با توجه به بالا بودن سطح زیر کشت که حدود 129 میلیون هکتار زراعت آبی است سطح زیر کشت به صورت دیم جزئی بوده و در کل حدود 9 میلیون هکتار می باشد.
کشت دیم برنج مهمترین برنج دیم نوع کشت در آفریقا می باشد که حدود 60 در صد از زمینهای زیر کشت برنج یعنی 2/1 میلیون هکتار را شامل می شود.
لازم به توضیح است در مناطقی که کشت برنج دیم به صورت سنتی انجام می گیرد میزان محصول پایین است و حدود 1 تن در هکتار و در مواردی هم کمتر از آن است در مناطقی که برنج دیم به صورت متمرکز و از روی اصول صحیح انجام می شود میزان محصول بالا است و در مواردی به بیش از آن بالغ می شود که البته به شرایط اقلیمی بستگی دارد .میزان محصول برنج دیم همانند سایر محصولات دیم به میزان نزولات جوی بستگی دارد و با زراعت برنج تحت آبیاری متفاوت است.
کشت برنج وابسته به آبهای زیر زمینی :
آب لازم برای کشت برنج در مواردی توسط آبهای زیر زمینی تامین می شود مشروط بر اینکه سطح آبهای زیر زمینی نزدیک به سطح خاک بوده و ریشه ها بتوانند به راحتی رطوبت را جذب کنند.این روش کشت برنج معمولا در قسمتهای انتهایی شیب ها ویادر مناطقی که خاک دارای لایه های غیرقابل نفوذ است انجام میشود و باعث بوجود امدن شرایط مناسب برای کشت میشود.
به برکت استفاده از دو منبع ابی (نزولات و ابهای زیرزمینی) ،محصول برنج بااستفاده ازابهای زیرزمینی بیشتر ازبرنج دیم است.
کشت برنج دیم با استفاده از ابهای زیرزمینی در افریقا چندان متداول نیست و تنها 5/2 درصد ازکل زمینهای زیرکشت در این قاره را شامل میشود.
جدول زیر بطور خلاصه انواع مختلف کشت برنج و موقعیت ان را در افریقا نشان می دهد.لازم به ذکر است که در صفحات بعد از نظر اهمیت نسبی تنها به کشت برنج دیم خواهیم پرداخت.

انواع مختلف کشت برنج درافریقاو اهمیت انها
نوع زراعت اهمیت نسبی نوع زراعت
درافریقا(درصد)
غرقابی:
کشت برنج درزمینهای باتلاقی (مانگرو)
کشت برنج با اب شیرین 0/10
*بدون کنترل اب 5/22
*باکنترل اب 0/5
کشت برنج دیم:
*کاملا دیم 0/60
*وابسته به ابهای زیرزمینی 5/2

2 روشهای اصلی و زرع برنج دیم
بطورکلی روشهای اصلی کشت برنج عبارتند از:
زراعت نوبتی
زراعت پیشگام
زراعت ثابت
زراعت نوبتی

روش نوبتی یک روش گسترده سنتی و مهم در افریقا برای تولید برنج بشمار می رود.در این روش ابتدا کشاورز یک قطعه زمین بکر جنگلی را که معمولا قطعات بسیار کوچکی هستند پاک می کند.به دلیل اینکه ابزارهای مورد استفاده بسیار ساده ابتدایی هستند .کشاورز معمولا اقدام به قطع بوته‌ها، درختچه ها و علفهای هرز می نماید و درختان بزرگ را به حال خود رها می کنند و این امر سبب میشود که بعد از برداشت محصول ،گیاهان قطع شده بار دیگر به حالت اولیه خود باز میگردند.
پس از قطع گیاهان و پاک کردن مزرعه ،اقدام به سوزانیدن بقایای گیاهی میشود.سوزانیدن بقایای گیاهی از اهمیت بسیاری برخوردار است و این مرحله به منظور اطمینان از پاک شدن کامل قطعه از علفهای هرز می باشد.علاوه بر ان زمان اجرای عملیات از اهمیت بسیاری برخوردار است و معمولا زمان سوزانیدن در ابتدای شروع بارانهای موسمی است.
اماده کردن در این روش بسیار ساده میباشد.معمولا اماده کردن زمین با خراش دادن سطح خاک و با وسایل بسیار ساده مانند کج بیل انجام می گیرد و سپس اقدام به پخش بذر میشود که در هر شیار ایجاد شده 6 تا 8 بذر کاشته میشود و سپس با خاک سطحی پوشانده میشود .در مواقعی که مشکل خشکی در اوایل رشد گیاه حادث شود،گیاهانی که هنوز به مرحله ی حساس رشد خود نرسیده باشند شانس زنده ماندن را خواهند داشت.بنابراین کشاورزان اقدام به کشت همزمان ارقام مختلفی که دارای دوره رشد متفاوتی هستند می کنند .میزان تراکم بذر در واحد سطح با توجه به دیم بودن نوع کشت معمولا پایین است.
در این روش ،اجرای کشت مخلوط متداول است و گیاهانی نظیر ذرت ،کاساوا ،سیب زمینی شیرین و گیاهان دیگر توام با برنج کشت میشوند.
کشت بذور مورد نظر بصورت همزمان در شیارهای ایجاد شده توسط کج بیل انجام میشود .کاساوا و سیب زمینی شیرین معمولا به صورت همزمان در بین ردیف های برنج کشت میشوند.در این روش به دو نکته باید بطور خلاصه توجه کرد:
(الف)کنترل علفهای هرز
هرچند که در طول سال اول علفهای هرز یک مشکل مهم به حساب نمی اید،اما این امکان وجود دارد که در اثر متراکم شدن علفهای هرز ،مزرعه الوده شده و امکان دستیابی به عملکرد بالا کم شود.کنترل علفهای هرز بطور کلی با دست انجام می گیرد(وجین دستی)در صورتی که در انجام وجین تاخیر صورت گیرد نیاز به کارگر بیشتر خواهد شد که با توجه به کمبود کارگر در منطقه سبب بالا رفتن هزینه تولید خواهد شد.
(ب)کنترل پرندگان
مراقبت از مزرعه باید با دقت صورت گیرد.
عملیات بعدی ،برداشت محصول است که با دست انجام می گیرد.فقط خوشه های برنج جمع اوری میشود و این به معنی ان است که برداشت می تواند تحت هر شرایطی انجام پذیرد .برداشت به صورتهای مختلف انجام می گیرد .و این بستگی به روشهای متداول در هر منطقه دارد.در برخی از موارد محصول به میزانی که بتوان در پایان روز ان را به دهکده رساند، برداشت میشود.
یک یا دو سال پس از کشت اولیه مشکلات فراوانی نظیر الوده شدن کشتزار به علفهای هرز ،پایین امدن حاصل خیزی خاک …, بتدریج در مزرعه افزایش خواهد یافت.در روش سنتی ،زمین مورد نظر به صورت ایش بمدت 8 تا 10 سال رها میشود و این خود سبب رشد مجدد گیاهان خودرو در ان میگردد .برای بعضی از سالها طول دوره ایش کوتاه تر در نظر گرفته میشود.به دلیل فشارهای مربوط به افزایش جمعیت امکان انکه زمین برای مدت طولانی ایش گذاشته شود وجود ندارد.بنابراین کشاورزان بسیار سریعتر (3تا5سال)به قطعه زمین خود باز می گردند. که این امر سبب می شود که بار وری کافی در خاک تامین نگردد
علاوه بر این تقاضای مصرف کنندگان به طور یک نواخت و ثابت در حال افزایش است محصول به دست آمده از کشت نوبتی سنتی برنج بسیار پائین است و نمی تواند با زار تقاضا را جبران کند بنابر این تلاش می شود کشت به صورت متراکم (متمرکز) انجام شود به نظر می رسد اگر کشاورزان می خواهند که سیستم تولید را بیشتر توسعه دهند باید یک روش ثابت تر برای زندگی اتخاذ کنند آنها چطور باید زمین را به دقت آماده کنند جلوی فرسایش را بگیرند و کود دهی کنندو ضمنا زمین را به مدت یک سال به صورت آیش رها کنند ؟
زراعت پیشگام
در این روش برنج به عنوان مقدماتی در زمین کاشته می شود این روش به دو صورت است :
الف)پس از پاک شدن زمین قبل از آنکه اقدام به کشت گیاهان علوفه ای به صورت توام شود برنج به عنوان یک گیاه اصلاح کننده کشت می شود این روش کشت به ویژه در کشور برزیل مرسوم است اما گاهی اوقات در برخی از کشورهای آفریقایی از جمله ساحل عاج و یا ماداگاسکار به کار گرفته می شود
ب) برنج به عنوان یک گیاه پوششی در کشت زارهای جدید الاحداث نظیر (قهوه ، کاکائو ، مرکبات کائوچو و …) یا در جنگل کاری های مصنوعی در فاصله بین ردیف ها کشت می شود در این روش کشت در کشور ژاپن ،برزیل ، ساحل عاج، تایلند و … به اجر در می آید این دو روش کشت دارای ویژگی های مشترک مهمی هستند در هر دو روش غلات صرفا به عنوان یک محصول موقتی و همراه با محصول اصلی کشت می شوند در ضما می تواند نیازهای غذایی ساکنین محلی را تامین کند هر دو سیستم مستلزم جابجایی کشت برنج هستند ، مورد اول در روی زمین های آیش انجام می شود . گاهی اوقات این امر به نواحی که رشد برنج دیم بی ثبات می شود گسترش می یابد و مورد دوم در کشت زارهای جدید التاسیس به اجرا گذاشته می شود
زراعت ثابت
در روش ثابت کشت برنج قواعد زیر را باید مد نظر قرار داد :
-کود دادن به گیاه بر مبنای نیاز گیاه انجام گیرد
-اجتناب از کاهش فزاینده و سریع حاصل خیزی خاک
-به کار گرفتن روشهای ضد فرسایش
-کشت متناوب گیاه با به قولات ؟
-استفاده از روش هایی جهت مقابله با آلوده گی به علفهای هرز
-به منظور باز گشت سرمایه اختصاص یافته جهت کودهای شیمیایی ، علف کش ها و هزینه کارگر در نهایت باید از ارقام پر محصول استفاده شود. تا این امکان فراهم اید که حداقل 5/2 تن در هکتار محصول برداشت شود.در روشهای کشت متراکم این امکان وجود دارد که با استفاده از توسعه فنون زراعی به این میزان محصول دست یافت.
مثالهایی که ارائه خواهد شد ،ذهنیتی درباره یافتهای مختلف در سراسر جهان به همراه خواهد داشت.این روشها بر مبنای میزان مکانیزاسیون طبقه بندی میشود.(کشت دستی ،استفاده از گاو اهن دامی ،استفاده از ماشین الات کشاورزی به صورت نیمه مکانیزه و غیره).
(الف)استفاده ازدام برای اماده کردن زمین
این یک روش خیلی دقیق برای اماده کردن زمین است که شیارهای در جهت خطوط تراز زمین زده میشود .زمین با گاو اهن قلمی دوبار خراش داده می شود و سپس سه بار دیسک زده میشود که کار با ادواتی که به پشت دام متصل میشوند، صورت میگیرد و معمولا از گاو میش استفاده میشود.
بذر به صورت دست پاش (افشان )در شیارهایی که به وسیله ی دیسک ایجاد میشود پخش شده و سپس با زدن ماله با خاک پوشانده میشود.
عملیات نگهداری گیاه در مرحله ی داشت با دست انجام می گیرد.وبا توجه به وسعت عملیات الودگی به علفهای هرز کنترل میشود.برنج را غالبا در تناوب با گیاهانی نظیر ذرت یا حبوبات کشت می کنند.
(ب)روش نیمه مکانیزه
عملیات اماده کردن زمین و بذر افشانی به صورت مکانیزه انجام می گیرد.روش کار بدین ترتیب است که ابتدا زمین شخم خورده وسپس دیسک زده میشود و با دستگاهی بذرافشان اقدام به کشت میشود.با این وجود،هنوزعملیات مرحله ی داشت نظیر کنترل علفهای هرز و برداشت با دست انجام میشود .از کود و علف کشها به صورت محدود استفاده می شود.
در این روش کشت برنج در تناوب با گیاهانی نظیر پنبه ،ذرت و سیب زمینی شیرین انجام میشود.
(پ)روش مکانیزه
در این روش کشت برنج در سطح وسیعی صورت می گیرد و از اماده کردن زمین تا برداشت به صورت کاملا مکانیزه انجام میشود .بذرهای اصلاح شده ،کود،علف کشها و سایر فراورده ها به صورت وسیع مورد استفاده قرار می گیرند.این عملیات در بعضی مواقع با هواپیما صورت میگیرد.این روش کشت برنج مشابه همان روشی است که در سطح وسیع در کشورهایی نظیر استرالیا ،ایالات متحده امریکا انجام می گیرد.

3 تنگناهای عمده
تنگناهای عمده به مفهوم موانع کشت برنج به صورت دیم از دو جنبه گسترش مناطق جدید جهت کشت برنج دیم و یا تمرکز (تراکم )تولید مطرح است.
علفهای هرز
در روش زراعت نوبتی بعد از انکه قطعه ای از زمینهای جنگلی انتخاب گردید و به صورت ایش گذاشته شده و اقدام به سوزاندن بقایای گیاهی میشود ،علفهای هرز مشکلی را بوجود نمی اورند.امادر سالهای بعد و براثر کشتهای پیاپی به صورت یک مشکل اصلی بروز می کنند و معمولا از سال سوم و چهارم به بعد محصول توسط علفهای هرز مورد تهاجم قرار میگیرد بطوری که در بسیاری موارد مزرعه ناچارا رها می شود.در سیستم ثابت ،علفهای هرز یکی از تنگناهای عمده است و مزرعه نیاز به مراقبت مداوم دارد.در اینجا بر خلاف کشت برنج غرقابی که اب به صورت راکد در مزرعه وجود دارد ،کشاورز از روشهای مراقبت موثر مربوط به نشاکاری و روش غرقابی نمی تواند استفاده کند.هرچند که جهت جلوگیری از تراکم علفهای هرز می توان با وجین کردن دستی ،روشهای مکانیکی یا شیمیایی با تلفیقی از همه روشها ،علفهای هرز را کنترل کرد.
کاهش حاصلخیزی خاک
در روش سنتی ،گیاهان از مواد ذخیره شده در خاکهای بکر نهایت بهره را می برند.زیرا خاک مزرعه قبل از به زیر کشت رفتن گیاهان زراعی قبلا به صورت جنگل کاری و یا مرتع طبیعی بوده و پس از قطع کردن انها اقدام به سوزاندن و برگرداندن بقایای گیاهی به خاک شده است که به حاصلخیزی خاک کمک می کند.این حاصلخیزی خاک موقتی است و به تدریج در اثر عدم اضافه شدن مواد غذایی و برگرداندن بقایای گیاه زراعی ،باعث عدم حاصلخیزی خاک و افت شدید محصول میشود.
بالا رفتن تراکم علفهای هرز در مزرعه ،یکی از دلایلی است که اجبارا باید زمین را برای مدتی به صورت ایش گذاشت و این تنها روشی است که باعث میشود زمین به حاصلخیزی اولیه خود برگردد.
به منظور کمک به حاصلخیزی خاک و همچنین دستیایب به محصول زیاد پیشنهاد می شود از کودهای شیمیایی نظیر کودهای ازته ،فسفره ،پتاسه و در صورت امکان کودهای الی نظیر مدفوع دام و کمپوست و کود سبز بر حسب مورد استفاده شود.
در بعضی از مناطق خاک بطور طبیعی ضعیف است و علاوه بر این مشکلاتی مانند مسمومیت در اثر اسیدی شدن خاک وجود دارد ،که در نهایت باعث افت محصول می شود در این صورت با اضافه کردن اهک و بالا اوردن pH خاک می توان ایسن مشکل را برطرف کرد.
خشکسالی
کشت دیم برنج بستگی به شرایط اقلیمی منطقه از نظر تامین اب دارد .اگر میزان نزولات ناکافی یا نا منظم باشد یا خاک قدرت نگهداری رطوبت را نداشته باشد ،نیازهای ابی گیاه برطرف نمیشود و سبب خسارت به ان می‌گردد.
بطور کلی کشت برنج دیم را باید در مناطقی انجام داد که خاک حاصلخیز و میزان نزولات جوی در طول دوره رشدونمو گیاه فراوان باشد.
در مورد مناطقی که شرایط جوی ان نا مشخص است باید از ارقام اصلاح شده و مقاوم استفاده کرد.ترجیحا بهتر است از ارقامی استفاده شود که محصول انها ثابت است و استفاده از ارقامی که در شرایط مناسب محصول فراوان تولید می کنند ولی در سالهای سخت ،محصولشان بسیار پایین است توصیه نمیشود.
علاوه بر ان عملیاتی نظیر نحوه صحیح عملیات اماده کردن خاک ،بالا بردن رطوبت ذخیره شده در خاک با استفاده از گاو اهن قلمی و پنجه غازی جهت افزایش نفوذ اب باران و ایجاد موانع در مزرعه به منظور کم کردن فرسایش و ممانعت از هدر رفتن اب نظیر بانکت بندی … باید به اجرا گذاشته شود.
بیماریها
بعضی از بیماریها برای برنج بسیار خطرناک هستند.از بیماریها مهم در افریقا می توان بلاست را نام برد که در بعضی از ارقام حساس به بلاست ممکن است محصول را کاملا از بین ببرد.این بیماری بیشتربه برگها و خوشه خسارت می رساند.
در کشت برنج دیم خسارت حاصل از بلاست در مقایسه با کشت برنج تحت ابیاری به مراتب بیشتر است.به منظور کم کردن میزان خسارت ،پیشنهاد می شود که از ارقام مقاوم استفاده شود زیرا روش کنترل شیمیایی جهت مبارزه با بلاست پرهزینه است.
از بیماریهای دیگر که تا حدود زیادی خسارت می رسانند بیماری لکه برگی و لکه قهوه ای و بیماری پوسیدگی غلاف (Shierth-Rot )است.
این بیماریها با علایم خاص خود در روشهای اختصاصی کنترل انها در مبحث جداگانه ای توضیح دادا خواهند شد.
بیماریهای برنج و روشهای کنترل انها در غرب افریقا به وسیله یمحققان ایستگاه تحقیقاتی برنج غرب افریقا و موسسه تحقیقات برنج دیم به رشته تحریر درامده است.
تحقیقات انجام شده بوسیله مرکز تحقیقاتی فوق این امکان را فراهم می سازد که از ارقامی که مقاومت رضایت بخشی نسبت به افات و بیماریها دارند،استفاده شود.
بنابراین مشکلات مانند گذشته حاد نیست .مراکز فوق در حال بررسی دقیق سایر عوامل بیماریزایی که در هنگام رشد محصول بروز می کنند و تهدیدی برای اینده محسوب میشود،هستند.
حشرات
بیشترین خسارت به گیاه توسط حشراتی ایجاد میشود که به ساقه گیاه حمله می کنند،یا برگهای انرا میخورند.
درموردافاتی نظیرکرم ساقه خوار برنج باید از سموم حشره کش استفاده شود،تا جلوی خسارت را بگیرند .ثابت شده است که این روش موثر بوده و ارزان است.ایستگاههای تحقیقاتی در حال ادامه تحقیقات خود هستند تا ارقام مقاوم به حشرات را تولید کنند تا در اینده میزان خسارت به حداقل ممکن برسد.
پرندگان
پرندگان قطعا یکی از مهمترین افات هستند که به گیاه خسارت می رسانند و خسارتی که ایجاد می کنند ،ممکن است شدید باشد.تا به حال روش موثری جهت کنترل انها شناخته نشده است از روشهای متداول کنترل پرندگان روشهای صوتی نظیر استفاده از بلندگو ،تفنگ شکاری ،مترسک ،طعمه مسموم و تله را می توان نام برد.درحال حاضر از روشهای سنتی و مرسوم منطقه ،در پایان فصل استفاده از نیروی انسانی به عنوان نگهبان مزرعه به صورت دائم می باشد.با این وجود در کشورهایی نظیر سنگال و ساحل عاج مراکزی هستند که اقدام به از بین بردن لانه پردگان در مزارع و حاشیه ان می نمایند.
مشکلات برداشت
در صورتی که تمام موانع ذکر شده فوق برطرف شود،کشاورزان میتوانند روش ثابت کشت برنج دیم را به صورت های زیر گسترش دهند:
(الف)با گسترش مناطق زیر کشت
(ب)با بالا بردن میزان محصول در واحد سطح
(الف)گسترش مناطق زیر کشت با توسعه کشت مکانیزه ،کنترل شیمیایی علفهای هرز و راه حلهای فنی مختلف امکان پذیر است.با این وجود برای کشاورزانی که وسعت زمین انها در حد متوسطی است (3تا15 هکتار )ادوات جمع اوری محصول وجود ندارد و برای حل این مشکل نیاز به ادواتی است که بسیار پر هزینه نباشد و طرز کار ان مشابه کمباین بوده که عملیات برداشت و جداسازی شلتوک برنج رااز ساقه انجام دهد.ایستگاههای تحقیقاتی اگاهی کامل در مورد این مشکل دارند و در اینده اقدام به ساخت دستگاههایی که هم کم هزینه بوده و در زمینهای کوچک کارایی لازمه را داشته باشند،خواهند کرد.
کمبود امکانات مالی
معمولا کشت برنج به صورت دیم توسط کشاورزانی که وسعت زمینشان کم است صورت می گیردو فقط برای برطرف کردن نیازهای شخصی انها است.به منظور بالا بردن میزان محصول جهت برطرف کردن نیازهای غذایی جوامع روستایی ،لازم است که کشاورزان را جهت تولید مازاد بر مصرف ترغیب نمود.
براین اساس باید تغییراتی در قیمت برنج ،اعلای یارانه به کشاورزان برنجکار و همچنین برنامه ریزی در خصوص بازاریابی و فروش محصول ایجاد شود.این روش جهت کمک به کشاورزان در بسیاری از کشورها انجام میشود .توان بالقوه تولید برنج در افریقا بالا است .یکی از عوامل کلیدی جهت موفقیت طرحهای کشت برنج ،سازماندهی شبکه های بازاریابی ان در منطقه است.
4 برنج دیم در چه مناطقی به عمل می اید
نزولات جوی
قبل از کشت برنج دیم 2 عامل اصلی اقلیمی باید مورد توجه قرار گیرد:
(الف) میانگین نزولات جوی در طول دوره رشد
(ب) یکنواختی پراکنش بارندگی
نیاز رطوبتی برنج دیم اساسا بستگی به طول دوره رشد،رقم کشت شده و همچنین شرایط اقلیمی منطقه دارد که در نهایتا میزان تعرق گیاه را تعیین می کنند.
معمولا نیاز رطوبتی برنج دیم از 450 میلی متر برای ارقامی که دوره رشد کوتاهی دارند،تا 650 میلی متر برای ارقامی که دوره رشد طولانی است و اصطلاحا رقم دیررس نامیده می شوند،متغیر است.در مراحل بحرانی گیاه یعنی از مرحله ی به خوشه رفتن گیاه تا مرحله ی شیری شدن دانه ها نیاز رطوبتی گیاه زیاد است و به حدود 5 تا 6 میلی متر در روز می رسد.بنابراین مراحل بحرانی گیاه باید با زمانی که نزولات جوی کافی است همزمانی داشته باشد تا نیازهای رطوبتی ان تامین شود.رعایت این نکته خصوصا در شرایطی که بافت خاک ضعیف بوده و قدرت نگهداری و ذخیره رطوبت را نداشته باشد اهمیت دارد.
در عمل به دلیل از دست دادن بخشی از رطوبت در اثر ابدوی و یا نفوذ اب به اعماق خاک کشت دیم برنج در مناطقی که نزولات جوی ان در طول دوره رشد برنج دیم کمتر از 800 میلی متر است بدون استفاده از ابهای زیرزمینی یا استفاده از ابیاری مصنوعی مشکل است.
خاک
در صورتی که میزان نزولات جوی مناسب بوده و پراکنش ان به صورت یکنواخت باشد ،برنج دیم در خاکهای مختلف به عمل می اید.در صورتی که از میزان مناسب بارندگی اطمینان کافی وجود نداشته باشد لازم است خاکی انتخاب شود که ظرفیت نگهداری رطوبت ان زیاد باشد.
شرایط خاکی خاص ،این امکان رابرای خاک فراهم می سازد که رطوبت را به نحو مطلوب ذخیره و به تدریج ازاد کند.
-خاکهایی که مقادیر رس،سیلت وشن انها (بافت خاک)در حد متعادلی باشد مناسب ترین خاک به حساب می ایند.
-عمق خاک:
-منطقه ی جغرافیایی: (به عنوان مثال یک خاک عمیق مناسب سبب ذخیره بهتر رطوبت میشود)
شیب زمین
در بعضی از کشورها فرسایش یک مشکل قابل ملاحضه به حساب می اید زیرا کشت دیم غالبا در زمینهای شیبدار حاشیه تپه ها و در کوهپایه ها صورت می گیرد.در نتیجه این کهر بسیار مشکل افرین است و امکان تسریع در فرسایش مخصوصا در فرسایش حفره ای وجود دارد.
برای کنترل خسارت ناشی از فرسایش در مزرعه از فنون ساده ای می توان استفاده کرد:
-روش صحیح در اماده نمدن زمین در شرایط دیم
-رعایت تراکم بذر(کیلوگرم در هکتار )
-برجای گذاردن بقایای گیاهی در سطح خاک (پوشش سطح خاک)
با این وجود در مواردی که مقدار شیب زمین بیشتر از 1در33 متر باشد ،پیشنهاد می شود روش تراس بندی اجرا شود .در این روش نوارهایی با عرض 1تا3متر ترجیحا به کشت نباتات علوفهای چند ساله اختصاص می یابد .بوجود اوردن این موانع گیاهی سبب ممانعت از ابدوی و هدر رفتن اب شده و همچنین از سرعت جریان اب کاهش یافته و از فرسایش خاک کاسته می شود.
هرچقدرشیب زمین زیادتر باشد فواصل بین ردیفهای نواری باید کمتر شود،در شیب 1به2 عرض نوارها باید در هر 20 متری احداث شود،در شیب 1 به 10 عرض ردیفهای مورب باید در هر 15 متری احداث شود.در صورتی که بافت خاک ریز بافت باشد عرض ردیف های مورب باید نزدیکتر در نظر گرفته شوند.
در صورتی که روش کشت به صورت مکانیزه باشد،عرض ردیفها باید به صورت موازی هم باشد بطوری که ماشینهای کشاورزی بتوانند از ان عبور کنند و خطوط تراز تا حد امکان پشت سر هم احداث شوند،بنابراین باید بین این دو مورد هماهنگی لازم ایجاد شود.

6 انتخاب رقم
ارقام معرفی شده در اینجا فقط برای مناطقی که ارتفاع ان نسبت به سطح ابهای ازاد کمتر از 800 متر باشد ،می باشد.
انتخاب یک رقم اساسا بر مبنای 2معیار صورت می گیرد:
1.سازگاری یک رقم (واریته)باید بر مبنای تطبیق ان با شرایط طبیعی محیط باشد.
2.سازگاری یک رقم بر مبنای روش کشت و زرع ان باشد.
سازگاری به شرایط طبیعی محیط می تواند بر اساس نکات زیر صورت گیرد:
-طول دوره رویش که بستگی به طول فصل بارانی دارد.
-مقاوم بودن به فصل خشک و یا به تغییرات درجه حرارت ،و یا مقاوم بودن به رطوبت بیش از حد در طول فصل بارانی
-مقاوم بودن به افات و امراض خاصی نظیر بلاست و…
-سازگاری به نواحی بوم شناختی اصلی،نظیر جنگلها ،پوشش های گیاهی
به منظور کنترل فرسایش و برقراری رقابت با علف6 های هرز مزرعه باید از ارقامی استفاده کرد که رشد سریع داشته و پوشش مناسب را به خاک بدهند و شاخ و برگ گیاه طوری باشد که تاحدودی مانع از رسیدن نور خورشید به قسمتهای پایین بوته شود.در همه موارد ،ارقامی که ویژگی های فوق را داشته باشند مورد استفاده قرار نمی گیرند مگر اینکه ویژگیهای دیگری نظیر مقاوم بودن گیاه به افات را نیز داشته باشد.مواردی نیز دیده شده است که ارقامی که مقاوم به بلاست بوده اند،پس از چند سال مقاومت خودرااز دست داده و حساس شده اند.این مورد بیشتر در ارقامی دیده می شود که کشت انها به صورت غرقابی صورت می گیرد.بر عکس بعضی از ارقام معین ویژگیهای مقاومت خودراهمیشه حفظ می کنند تعدادی از ارقام برنج بومی به صورت دیم در افریقا کشت می شوند.(موروبرکان ،63-83 و غیره) ارقامی که از این واریته ها حاصل می شوند.نظیر IRAT-112 وIRAT-13 نیز مقاومت خوبی نسبت به امراض دارند.
سازگاری رقم به روش کشت می تواند بر مبنای موارد زیر ارزیابی شود:
(الف) درجه فشردگی زراعت
در صورتی که میزان محصول بین 5/1 تا 5/2 تن در نظر گرفته شود،پیشنهاد می گردد که از ارقام مقاوم که ممکن است پابلند نیز باشد،نظیر موروبریکان(Moroberekan)و83-63 واگوئپکاتتو(iquape Catetto ) استفاده شود.
در صورتی که هدف تولید محصول بین 2تا5/3 تن در هکتار باشد و در منطقه نزولات جوی فراوان و به صورت منظم داشته باشیم ،باید از ارقام مقاومی استفاده کرد که پاسخ خوبی به کودها داشته و همچنین مقاومت خوبی نسبت به خوابیدگی یاورس و پاکوتاه باشند(نظیر رقمهای IRAT-10وIRAT-13 مناسب است).
(ب)مکانیزاسیون
برای برداشت دستسی ارقام نسبتا پابلند،غیرکرکدار مناسب است زیرا سبب کوتاه شدن زمان برداشت شده و در نهایت عملیات در زمان برداشت اسانتر انجام می شود.برای برداشت مکانیزه ،لازم است که محصول به صورت یک دست رسیده باشد و همچنین رقم کشت شده ،مقاوم به ریزش باشد.
ارقام بسیاری وجود دارند که این ویژگیها را دارا هستند و پیشنهاد می شوداز ارقامی استفاده شود که با شرایط خاص منطقه سازگاری بیشتری داشته باشند.
لازم به ذکر است که در حال حاضر رقم خاصی که به عرضهای بالا به خوبی سازش یافته باشد،وجود ندارد .در زیر از ارقامی که در غرب افریقا تا کشورهای امریکای لاتین کشت می شود،به همراه وضعیت ،کیفیت و… به صورت اختصار تئضیح داده می شود.

1-موروبریکان MOROBEREKAN :
منشاء:رقم سنتی ساحل عاج
میانگین تولید:2تن در هکتار
حداکثر تولید:4تندر هکتار
مدت زمان از کشت تا خوشه رفتن:110 روز
دوره رشدونمو:145روز
ارتفاع:145 سانتی متر
*نکات مثبت ویژگیهای گیاه
-قوی بنیه
-مقاوم بودن به ریزش
-مقاوم به بلاست
-مقاوم به افات ساقه 0خوار(STEM Borers )
*نکات منفی رقم
-حساس به ورس
-حساسیت به بیماری لکه قهوه ای
2-IAC 25 (ای ا سی 25):
منشاء:گزینش شده در برزیل ،در اثر اصلاح نژاد در بین ارقام Dourado Precoce و
IAC 1246 بوجود امده است.
میانگین تولید:8/1 تن درهکتار
حداکثر تولید:4 تن در هکتار
مدت زمان از کشت تابه خوشه رفتن:75روز
دوره رشد گیاه:(رقم زودرس)100روز
ارتفاع بوته:145 سانتی متر
*نکات مثبت ویژگیهای گیاه
-زودرسی
-کیفیت بالای محصول
*نکات منفی
-محصول کم
-حساسیت به ورس
3-IRAT-13 :
رقم حاصله در اثر موتاسیون 83-63 بوجود امده است.
میانگین تولید:5/2تن در هکتار
حداکثر تولید:5تن در هکتار
مدت زمان حاصل از کشت بذر تا خوشه رفتن :(رقم زودرس)95روز
مدت دوره رشد گیاه:125روز
ارتفاع گیاه:115سانتی متر
*نکات مثبت گیاه
-سازگاری به شرایط اقلیمی
-محصول زیاد
-مقاوم به امراض
-مقاوم به ورس
-مقاوم به خشکی
-نسبت به مصرف کود شیمیایی پاسخ خوبی می دهد.
*نکات منفی
-حساسیت به ریزش
-بذرکرکدار
-کیفیت پخت نامناسب
4-IRAT-112 :
گزینش شده در کشور ساحل عاج در اثر تلاقی بین Dourado Precoce وIRAT-13 به عمل امده است.
میانگین تولید:5/2 تن در هکتار
حداکثر میزان محصول:5/4 تن در هکتار
مدت زمان لازم از کشت تا به خوشه رفتن:75 روز
دوره رشدونمو:100روز
ارتفاع گیاه:100سانتی متر
*نکات مثبت گیاه
-کیفیت بالای دانه
-زودرسی
-مقاوم بودن به امراض
-مقاوم بودن به ورس
*نکات منفی گیاه
-پایین بودن تولید محصول در مقایسه با IRAT-13
بخش دوم –فنون کشت
7مزایا و معایب روشهای مختلف کشت برنج
فنون کشت از جنبه روش کشت ثابت با تاکید بر استفاده از ارقام اصلاح شده ،کود شیمیایی ،علف کشها و مکانیزه نمودن کشاورزی مد نظر قرار می گیرد.
روش زراعت مورد استفاده اساسا بر مبنای نوع مکانیزاسیون تعیین می گردد.
روشهای اماده کردن زمین به صورتهای زیر است:
(الف) اماده کردن زمین با استفاده از نیروی انسانی:
اگرچه اجرای اماده کردن زمین به وسیله ی نیروی انسانی یک روش وقت گیر است اما نیاز به افرادی که دارای تجربه بالایی باشند ،ندارد.معمولا این روش در سطوح کوچک توسط کشاورزانی که دارای زمینهای کمی هستند انجام می گیرد.
(ب)اماده کردن زمین با استفاده از نیروی دام :
عملیات اماده کردن زمین معمولا با استفاده از یک جفت دام (گاوهای Ndama یا Zebus در افریقا ) انجام می شود.این دامها قدرت کششی بیشتری جهت اماده کردن دارند.(5تا30 اسب بخار).
(پ)عملیات اماده کردن زمین با استفاده از تراکتورهای کوچک ادوات مشابه (تیلر)در این روش از ماشین الاتی که دارای قدرت نسبتا کم (بین 5تا 30 اسب بخار)هستند ،استفاده می شود.

(ت)روش مکانیزه کشت:
روش کاروعملیات اماده کردن زمین مشابه همان عملیاتی است که در کشورهای پیشرفته برنج خیز دنیا انجام می شود.در این روش ماشین الاتی که قدرت نیرو محرکه انها بیش از 25 اسب بخار است ،استفاده می شود.
مکانیزه کردن کشت دارای مزایایی به شرح زیر است:
-گسترش وسعت زمینهای کشاورزی بطوری که حتی توسط یک نفر نیز قابل انجام است.
-سبب بالا رفتن میزان محصول در هکتار می شود و در عین حال کیفیت محصول را در حد بالا حفظ می کند.
-باعث کم کردن نیروی انسانی مورد نیاز می شود و این سبب خواهد شد که کشاورزان وقت ازاد خود را به کارهای دیگری مشغول شوند.
به منظور بررسی در خصوص تعیین روشی که باید استفاده شود،باید بادر نظر گرفتن شرایط خاص هر منطقه به صورت موردی ،بهترین روش انتخاب شود0.برای انتخاب یک روش ،نکات زیر را باید مد نظر قرار داد:
(الف) زمینداران کوچک تاچه اندازه استطاعت دارند:
محاسبه شده است در مناطق حاره برای سرمایه گذاری به روشهای کاملا مکانیزه برای اینکه کشت مقرون بصرفه باشد،باید حداقل وسعت زمین کشاورزان کم زمین به شرح زیر باشد:
-کشاورزانی که وسعت زمینشان 3تا5هکتار است اماده کردن زمین می تواند با استفاده از نیروی دام انجام گیرد.
-در مورد کشاورزانی که وسعت زمینشان (6تا12)هکتار است ،استفاده از ماشین الات کشاورزی به صورت محدود توصیه می شودذ.
-کشاورزانی که وسعت زمینشان 50تا100 هکتار است،از روش معمول مکانیزه می توان استفاده کرد.
(ب)شکل و اندازه مزرعه مد نظر قرار گیرد.
(پ)تجارب فنی کشاورزان (کشاورزی،دامداری و غیره)
(ت)وجود امکانات جانبی برای نگهداری تجهیزات نظیر مراکز تهیه قطعات ، مرکز تعمیرات،سرویس و نگهداری ،تهیه ی سوخت و غیره.
هرچه روش مکانیزه پیشرفته تر باشد به همان نسبت موانع و مشکلات بیشتری را بوجود می اورد.روش معمول مکانیزه نیاز به دانش فنی قابل ملاحضه ای دارد.اگر تجهیزات گران باشند، گاهی اوقات خراب می شوند ،لذا در هنگام استفاده از انها باید با ملاحظه و ظرافت کار کرد.بدین ترتیب استفاده از انها فقط برای موارد خیلی خاص توصیه می شوند .به همین علت در ایت کتاب تاکید بیشتری بر روی استفاده از نیروی دام به همراه استفاده از ماشین الاتی است که به صورت معمول در تمام مناطق استفاده میشود و نیاز چندانی به تجربه و تخصص ندارد.
بهتر است تلفیقی از روشهای مکانیزه به صورت سنتی استفاده شود بنابراین اماده کردن زمین برای کشت و حمل و نقل ممکن است به وسیله ی دام انجام شود و عملیات دیگر با استفاده از نیروی انسانی به صورت دستی صورت گیرد.
استفاده از نیروی دام و تلفیق ان با روش مکانیزه که اصطلاحا روش نیمه مکانیزه نامیده می شود ،بندرت صورت می گیرد اما در بعضی از کشورها نظیر مالی ،ولتای علیا ،سنگال و ساحل عاج مورد استفاده قرار می گیرد.
توضیح این نکته ضروری است که هرنواوری ممکن است سبب بوجود اوردن تغییراتی در روش زراعت نظیر جهت کشت ،جدول ساعات کار ،عملیات زراعی ،درامدو غیره شود ولی سبب بوجود امدن مشکلات دیگری نیز خواهد شد .مثلا زمانی که از علف کش شیمیایی استفاده میشود ،نیار به نیروی انسانی کمتری است.بر همین اساس کشاورزان خرده پا تمایل به گسترش سطح زیر کشت خواهند داشت.اما از نظر کارگر مورد نیاز در زمان برداشت محصول با مشکل روبرو می شوند (از نظر حجم و زمان مصرف شده).
اگر مشکل دیگری بوجود نیاید فنون کشت و روش هایی که با یکدیگر بکار برده میشوند باید بدقت بررسی شده و بطور جداگانه مورد ارزیابی قرار گیرند،بر این اساس برای کشاورزان خرده پا این امکان فراهم می اید که در طول دوره رشد گیاهان مختلف با توجه به سطح زمینهای زیر کشت و با در نظر گرفتن تناوب کشت ،با یک مدیریت صحیح محصولات متنوع را با استفاده از نیروی انسانی موجود برداشت کنند.
8 تناوب زراعی در زراعت برنج دیم
یکی از روشهای اقتصادی به منظور حفظ حاصلخیزی خاک در حد قابل قبول وکنترل علفهای هرز ،کشت برنج به عنوان بخشی از تناوب زراعی است.این دو جنبه سبب می شود که روش تناوب زراعی به عنوان یکی از فنون کشت در اولویت قرار گیرد.
روش های متفاوتی برای تناوب زراعی وجود دارد ،با این وجود برای انتخاب بهترین روش ،با در نظر گرفتن شرایط خاص منطقه ،نکات مهم زیر باید مد نظر قرار گیرد:
(1) گیاه ما قبل از برنج دیم نباید برنج باشد.
(2) گیاهانی نظیر حبوبات ،بادام زمینی ،بقولات،سویا و نباتات علوفه ای که باعث تثبیت ازت در خاک میشوند بهترین گیاهانی هستند که می توانند قبل از برنج قرار گیرند و معمولا برای غلات مناسب هستند.
(3) قرار گرفتن کشت برنج در تناوب کشت ،برای گیاهان بعدی مناسب نیست مخصوصا در تناوب با سورگوم (ذرت خوشه ای).
انتخاب نوع گیاه بستگی به موازنه دو مسئله دارد.یکی برطرف کردن نیازهای غذایی کشاورزان خرده پا و دوم به صرفه بودن گیاه انتخاب شده از نظربالا رفتن درامد انها می باشد.به عنوان مثال در نواحی معینی از کشور سنگال گیاه بادام زمینی یک گیاه مناسب قبل از کشت برنج دیم بشمار می رود .علت ان بالا بودن قیمت و بازار فروش مناسب ان در منطقه است.به همین دلیل در تمام دوره های کشت در برنامه تناوب زراعی دیده میشود.
در بسیاری از موارد طول مدت ایش بستگی به فشار جمعیت (تراکم جمعیت) در منطقه دارد.زمینهایی که برای کشت مورد استفاده قرار می گیرند گاهی اوقات به مدت طولانی (10 ساله و یا بیشتر) در ایش قرار می گیرند ولی این مدت با توجه به بالا بودن رشد جمعیت و نیاز به غذا کوتاهتر میشود که این امر برای حفظ حاصلخیزی خاک مضر است. از نقطه نظر زراعی از جمله گیاهانی که در غرب افریقا به صورت سنتی در تناوب با برنج دیم قرار می گیرند،می توان از بقولاتی نظیر حبوبات ،سویا ،بادام زمینی و گیاهان صنعتی نظیر پنبه ،ذرت نام برد.
با این وجود برقرای تناوب زراعی با استفاده از گیاهانی نظیر سورگوم (ذرت خوشه ای )، برنج و به دنبال ان ایش (خصوصا کوتاه مدت) نتیجه ی بسیار ضعیفی می دهد.
برنامه ریزی در تناوب زراعی بستگی به میزان نزولات جوی در منطقه دارد و میزان نزولات تعیین کننده ی تعداد دفعات زراعت در یکسال می باشد .در این شرایط باید توجه شود که کدام گیاه اول و کدام گیاه بعدی خواهد بود که بستگی به شرایط اب و هوایی منطقه دارد.
9) کود دهی
برنج یکی از گیاهانی است که به شدت به مقدار و تعادل مواد غذایی در خاک حساس است.
مواد غذایی اصلی مورد نیاز برای برنج کدام است ؟
در مورد برنج نیز مانند سایر گیاهان ،عناصر اصلی مورد نیاز ازت ،فسفر و پتاسیم می باشد.
ازت- ازت یکی از عوامل اصلی افزایش محصول است.
این عنصر سبب تسریع پنجه زدن و رشد گیاه می شود ،کمبود ازت در خاک یا پایین بودن مقدار ان از حد مورد نیاز ،سبب نا هماهنگی در رشد، ارتفاع کوتاه گیاه و تعداد پنجه ها کمتر از حد استاندارد می شود، همچنین برگها در برخی از موارد رو به زردی و لکهدار شدن می گذارند
فسفر-فسفر نیز سبب تسریع در رشد گیاه خصوصا سیستم ریشه میشود.علاوه بر این تاثیر مطلوبی بر روی رشد سریع دارد.در مواردی که کمبود فسفر وجود دارد ،برگها به رنگ سبز تیره،یا سبز متمایل یه ارغوانی در می ایند و لکه های زرد در بین رگبرگ های اصلی دیده میشود ،نوک برگ قرمز رنگ می شود.
پتاسیم-پتاسیم سبب ذخیره رطوبت در بافتهای گیاه می شود و همچنین مقاومت گیاه را نسبت به ورس (خوابیدگی )
و امراض بالا میبرد علاوه بر این سبب افزایش اندازه و وزن دانه میشود.کمبود پتاسیم سبب کم شدن تعداد پنجه ها و زرد شدن قسمت انتهای برگهای مسن و رگبرگهای اصلی می شود.
کمبود یکی از این 3 عنصر سبب رشد غیر طبیعی گیاه و در نتیجه ، کاهش محصول می شود . غالباً این سه عنصر را به صورت اختصار بشکل زیر نشان می دهند : ازت N ، فسفر P ، پتاسیم K . با این وجود ، عناصر کم اهمیتر دیگر نیز روی رشد و نمو گیاه و میزان محصول تأثیر دارند که می توان از گوگرد ، کلسیم ، منگنز و آهن نام برد .

انواع مختلف کودها
بر اساس مقدار ازت ، فسفر و پتاسیم ، کودهای مختلف به صورت زیر از یکدیگر شناسایی می شوند .
(الف) این کودها ، مواد شیمیایی هستند که یکی از سه عنصر اصلی را در اختیار گیاه قرار می دهند :
• کود شیمایای اوره (Ura) یا سولفات آمونیوم (Ammonium Sulphate) را در اختیار می گذارند .
• سوپر فسفات (Super phosphate) فسفر را تأمین می کند .
• کلرید پتاسیم (Potassium) پتاتسیم را در اختیار می گذارد .
در این کودها عناصر به صورت خالص نیستند ، لذا

دانلود مقاله ازت در چغندرقند

اختصاصی از زد فایل دانلود مقاله ازت در چغندرقند دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه
چغندرقند گیاهی است از خانواده Chenopodiacea و همانند بسیاری از اعضای دیگر این خانواده مقاوم به تنش و شوری است(1).
تغذیه چغندرقند به طور جامع از بیست سال گذشته گزارش شده است (1972). در آن گزارش، برای اولین بار حاصل نیم‌قرن تحقیق در اروپا و آمریکا روی نیازهای گیاه به عناصر میکروماکرو بوده است. در هرکجا که گیاه چغندرقند وارد شده است و اقدام به کشت شده، تحقیقات آن از اولویت بالایی برخوردار بود. مهمترین دلیل این اقدامات، این بود که اضافه کردن صحیح مواد مغذی به خاک بیشترین تاثیر را بر تثبیت عملکرد زارع قرار داده است(1).
همانند سایر محصولات کشاورزی، چغندرقند نیز تنها جزئی از نیازهای خود را از خاک تامین می‌نماید و بقیه را بایستی از کودهای شیمیایی، حیوانی و محلول‌پاشی بر روی سطح برگ تامین کند(1).
در میان کودهای شیمیایی، ازت در تمامی خاک‌های زراعی به مقدار کم وجود دارد و از مهمترین عناصری است که بایستی در هر جا چغندرقند کشت می‌گردد، به صورت کود داده شود. هنگامی که برای اولین بار فسفر مصرف شد پس از سال‌های متوالی مزارع غنی از فسفر شدند و افزودن این عنصر به زمین تاثیر آن چنانی بر روی عملکردشان نداد. در نتیجه مصرف آن ناچیز شد و در نهایت در طول بیست سال گذشته بیشتر فعالیت‌های تحقیقاتی بر روی نیاز گیاه به ازت متمرکز شده و از تحقیقات روی فسفر کاسته شده است(1).
کار بر روی سایر عناصر ماکر، نظیر پتاسیم، منیزیم و سدیم ادامه دارد، زیرا نیازهای چغندرقند به این عناصر بیش از سایر محصولات است. کاشت چغندرقند در خاک‌های سبک، فراهم شدن امکانات مکانیزه نیاز چغندرقند به سه عنصر مورد اشاره را که اغلب به مقدار کم در خاک وجود دارد، بیشتر نموده است.
نیاز غذایی چغندرقند به کودهای اصلی هم اکنون مشخص شده. لیکن علاقه به مصرف کودهای فرعی به مراتب بیشتر شده است. جذب عناصر فرعی با افزایش محصول به طور موازی افزایش یافته است. علت آن، نیاز این عنصرها حتی در مناطقی است که بیشتر ذخایر طبیعی خاک کافی بوده است(1).

فصل دوم

1-2 ازت در چغندرقند:
ازت از مهمترین عناصری است که بایستی در هرکجا که چغندرقند کشت می‌گردد، به صورت کود به زمین داده شود، چرا که کمتر خاکی دارای مقدار کافی ازت در فرم قابل دسترس نیترات یا آمونیوم برای تولید حداکثر رشد می‌باشد. جایی که این عنصر به مقدار کم مصرف شود، محصول به شدت کاهش یافته و ممکن است حتی در بعضی خاک‌ها به نصف برسد. کود به طور قابل ملاحظه‌ای در وضعیت ظاهری زراعت مخصوصاً در رنگ و پوشش برگی آن اثر می‌گذارد. از طرف دیگر مصرف بیش از حد کود ازته، کاهش درصد قند و کیفیت را به دنبال خواهد داشت.
چغندرقند تقریباً فرم نیترات (No3-) را مورد استفاده قرار می‌دهد و برای این ازت از سه منبع استفاده می‌شود(الف). ازت معدنی شده و ازتی که در طول دوره رشد از طریق تجزیه مواد آلی آزاد می‌شود(ب). ازت نیتراته موجود در خاک نزدیک به زمان کاشت و ازت معدنی که به صورت کود شیمیایی مصرف می‌شود(9).
ازت در تمام بافت‌های گیاهی وجود داشته و ماده اصلی پروتئین‌های گیاهی را تشکیل می‌دهد. مقدار ازت موجود در گیاه بیشتر از سایر عناصر حدود هزار برابر Zn است. تامین ازت در مراحل اولیه رشد مهم بوده و جبران این کمبود در اواسط و اواخر دوره رشد چغندرقند تاثیری در عملکرد قند و ریشه نداشته و حتی باعث کاهش آن نیز می‌گردد. چغندرقند به کمبود ازت حساس بوده و فقدان آن باعث از رشد افتادن بوته، کوچک و نازک ماندن برگ‌ها و طویل شدن دمبرگ‌ها می‌شود. ارقام پلی‌پلوئید آن نیاز بیشتری به ازت دارند(7).

نمودار 1-2: تغییرات عملکرد قند در هکتار با مصرف مقادیر مختلف ازت

نمودار 2-2: تغییرات عملکرد ریشه در هکتار با مصرف مقایر مختلف ازت

2-2 محاسبه ازت مورد نیاز چغندرقند:
ازت مورد نیاز چغندرقند برای نمونه در اقلیم معتدل سرد در جدول 1-2 برآورد شده است. برای محاسبه میزان ازت مورد نیاز چغندرقند، پس از برآورد پتانسیل تولید مزرعه، درصد ازت کل موجود در خاک را در ستون اول عمودی از جدول پیدا نموده و عملکرد مورد انتظار را در سطر اول افقی انتخاب می‌نماییم. از تقاطع این دو ستون نیاز چغندرقند به کود ازته برآورد می‌گردد. برای سهولت کار در جدول فوق به جای ازت خالص، برای کود اوره تنظیم شده است که می‌توان به کمک فرمول‌های زیر به سایر کودهای ازته تبدیل نمود(9).
مقدار کود بر حسب سولفات آمونیوم: 2/2 × مقدار کود اوره بدست آمده از جدول
مقدار کود بر حسب نیترات آمونیوم: 5/1 × مقدار کود اوره بدست آمده از جدول
جدول 1-2: برآورد اوره مورد نیاز چغندرقند (Kg.ha) در اقلیم معتدل سرد
20% 19% 18% 17% 16% 15% 14% 13% 12% 11% 10% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% درصد ازت کود خاک
پتانسیل تولید تن در هکتار
150 150 150 150 150 150 170 190 210 230 250 260 270 280 290 300 310 320 330 340 30
150 150 150 150 150 170 190 210 230 250 270 280 290 300 310 320 33 340 350 360 35
150 150 150 150 170 190 210 230 250 270 290 300 310 320 330 340 350 360 370 380 40
150 150 150 170 190 210 230 250 270 290 310 320 330 340 350 360 370 380 390 400 45
150 150 170 190 210 230 250 270 290 310 330 340 350 360 370 380 390 400 410 420 50
150 170 190 210 230 250 270 290 310 330 350 360 370 380 390 400 410 420 430 440 55
170 190 210 230 250 270 290 310 330 350 370 380 390 400 410 420 430 440 450 -- 60
190 210 230 250 270 290 310 330 350 370 390 400 410 420 430 440 450 450 -- -- 650
21 230 250 270 290 320 330 350 370 390 410 420 430 440 450 450 -- -- -- -- 70
230 250 270 290 310 330 350 370 390 410 430 440 450 450 -- -- -- -- -- -- 75
250 270 290 310 330 350 370 390 410 430 450 450 -- -- -- -- -- -- -- -- 80

3-2 پیش‌بینی مقدار کود لازم بر اثر تجزیه خاک
در مورد خاک‌های معدنی حاوی مواد آلی، روابطی بین غلظت ازت کل و مقدار کود وجود دارد، ولی این روابط برای خاک‌های معدنی که دارای ماده آلی ناچیزی هستند، غیرقابل اعتماد می‌باشند. در این خاک‌ها نیاز به کود از طریق مقدار ازت معدنی قابل دسترس موجود قبل از کاشت تعیین می‌شود. ازت قابل دسترس، ازتی است که به فرم‌های آمونیوم یا نیترات وجود دارد و بر روی هم ازت نام دارد. برخی روش‌های پیش‌بینی نیاز به ازت در اروپا و آمریکا صورت گرفته است که برای نمونه کود مورد نیاز (NOP) بر مبنی ازت معدنی موجود در نمونه خاک از عمق (60-0) سانتی‌متر قبل از کاشت گرفته شود، به صورت زیر تعیین می‌گردد(6).
Nmin: نمونه خاک از عمق موردنظر NOP=220-1.7Nmin kg/na
علاوه بر کودهای معدنی ارائه شده در بهار، چغندرقند از کودهای معدنی شدن در طول دوره رشد نیز استفاده می‌کند. این ازت، فرآورده‌ای است که از تجزیه مواد آلی و عمدتاً در اثر فعالیت باکتری‌هایی بدست می‌آید که به آزادسازی آمونیوم و نیترات می‌انجامد. فرآیند تجزیه در آزمایشگاه یا تزریق نمونه خاک تحت شرایط کنترل شده رطوبتی و حرارتی بازسازی شده است. افزایش در مقدار ازت معدنی موجود به عنوان راهنمایی برای ازت بالقوه قابل جذب استفاده می‌شود. افزایش دقت تخمین را می‌توان از روی مقدار ازتی که گیاه در طول دوره رشد از خاک جذب می‌نماید، انجام داد. از این تخمین می‌توان برای تهیه مدل رشدی گیاه و پیش‌بینی مقدار کود لازم در شرایط مختلف در سطح وسیع استفاده کرد (گرین وود و همکاران، 1984). همچنین می‌توان از آن برای مقدار ازت شسته شده با موفقیت استفاده کرد(1).
4-2 علائم کمبود ازت در چغندرقند:
بر خلاف کمبود سایر عناصر کمبود ازت تقریباً در تمام مراحل رشد چغندرقند مشاهده می‌شود. سبزینه گیاه، رنگ روشن یکنواختی دارد که بعداً به زردی می‌گراید. این علامت ابتدا بر روی برگ‌های خارجی مشاهده می‌شود، سپس پژمرده و قبل از رشد کامل می‌میرد. علامت دیگر آن، این است که برگ‌های جدید باریک و بلند هستند و دمبرگ‌ها به‌طور غیرطبیعی کشیده و گیاه عادت به رشد عمودی می‌کند. در زراعت‌های صحیح، اصولاً کمبود ازت نادر است، ولی گاهی در قسمت‌های کوچکی از مزرعه که مصرف کود ازت در آنجا کم است و یا فراموش شده است، دیده می‌شود و خصوصاً در خاک‌های سبک که با کمبود مواد آلی نیز همراه باشد. این کمبود به راحتی و با استفاده از نیترات برطرف می‌گردد(8).
علائم کمبود ازت در تمام مراحل رشد قابل مشاهده است. در خاک‌های فقیر با مقدار کم ازت علائم کمبود از زمان ظهور اولین برگ‌های حقیقی و متعاقب آن سایر برگ‌ها شروع می‌گردد. علائم ممکن است با افزایش سن گیاه توسعه یابد. در اثر کمبود ازت، برگ‌ها پیچیده شده نخست به رنگ سبز روشن و سپس به زردی می‌گراید. کمبود ازت باعث کاهش غلظت کلروفیل و فتوسنتز در برگ‌های مسن‌تر می‌گردد. این برگ‌ها اغلب پژمرده شده، قبل از رسیدن می‌میرند و برگ‌های جوان‌تر معمولاً دارای پهنک باریک و دمبرگ‌های طولانی می‌باشند. برگ‌های دارای کمبود معمولاً حاوی 9/1 تا 3/2 درصد ازت در ماده خشک خود می‌باشند. بر اساس آزمایشات متعدد، ثابت گردیده که چغندری که در اوایل رشد دچار کمبود ازت گردد، در صورت تامین پس از این مرحله اثرات سوء قبلی جبران نشده و تنها رشد برگی آن افزایش می‌یابد و عملکرد قند در هکتار و کیفیت آن کاهش می‌یابد. کمبود ازت همچنین سبب تسریع در گل دادن و انجام دانه بستن ناقص در چغندرقند بذری می‌گردد(1).
همچنین چغندرقند دارای ریشه عمیق بزرگ می‌باشد،‌ بخصوص ریشه‌های فرعی در عمیق زیاد خاک قرار دارند و هرگاه در مصرف کود ازته تاخیر شود و یا اینکه کود در سطح خاک قرار گیرد، ریشه به موقع به طور کامل نمی‌تواند از کود ازته استفاده نماید. در نتیجه آثار کمبود آن در گیاه ظاهر می‌گردد. این مساله در مناطق خشک خیلی مهمتر از مناطق مرطوب است، زیرا کمی رطوبت و باران و آب، کود ازته در سطح خاک باقی مانده، در نتیجه وزن ریشه کمتر خواهد شد. از طرف دیگر، زمانی که کود در سطح خاک قرار می‌گیرد، علف‌های هرز یکساله چون دارای ریشه کوچک و سطحی هستند، بهتر می‌توانند از کود ازته استفاده نمایند. بدین جهت بهتر است کود را با شخم سطحی در عمق کافی قرار داد. در اثر کمبود ماده ازته، برگ‌های چغندرقند کوچک، باریک و نازک باقی مانده، به رنگ سبز روشن و حالت ایستاده درمی‌آیند. در رگبرگ‌های برگ‌های کناری که سن آنها زیادتر است، پریدگی رنگ ایجاد شده و حاشیه برگ‌ها به تدریج کمرنگ می‌شود و در نهایت نکروزه می‌شوند(4).
5-2 منابع ازت در زراعت چغندرقند
ازت، یکی از عناصر پرمصرف در زراعت چغندرقند است که به صور مختلف توسط کارخانجات تهیه می‌شود. ازت را از منابع زیادی می‌توان در اختیار گیاه چغندرقند قرار داد. یکی از منابع موجود در بازار، نیترات آمونیوم می‌باشد. از صفات بارز نیترات آمونیوم، جذب سریع آن می‌باشد. سولفات آمونیوم یکی دیگر از صور ازت است که خاصیت اسیدی دارد.
در اوره با پوشش گوگردی، ازت به تدریج در اختیار گیاه قرار می‌گیرد. مقدار ازت در منابع بالا با درصد متفاوتی وجود دارد. با توجه به خصوصیات شیمیایی خاک می‌باید منبع ازت مناسب انتخاب و در اختیار چغندرقند قرار گیرد. در تحقیقاتی که در مورد منابع مختلف ازت انجام گرفته، نشان می‌دهد که در مواردی که رشد سریع جهت پوشش مزرعه موردنظر است، می‌توان از نیترات آمونیوم جهت جذب سریع آن توسط گیاه استفاده کرد. در خاک‌هایی که واکنش شیمیایی آنها قلیایی می‌باشد، منابع سولفاتی چون خاصیت اسیدی دارند، مناسب‌ترند. منبع سولفاتی، نه تنها باعث افزایش شاخص برگ گشته، بلکه در خاک‌های قلیایی، افزایش محصول را به دنبال دارند. پایین بودن شاخص سطح برگ، یکی از مشکلات مهم در کشور ما می‌باشد که باعث کاهش محصول می‌گردد و در مواردی که هدف در اختیار گذاشتن تدریجی ازت است، SCU (اوره با پوشش گوگردی) مناسب‌ترین منبع ازت در اینگونه موارد است. با اینکه ازت در منابع گوگردی از درصد کمتری برخوردار است، ولی عنصر گوگرد نیز از نظر تغذیه گیاه چغندرقند حائز اهمیت است(2).
در آزمایشات، نتیجه گرفته شد که کود ازتی از منبع سولفات بهترین عملکرد نسبت به سایر تیمارها را دارد. بنابراین در صورتی که جذب سریع ازت، مدنظر است، از نیترات آمونیوم در صورتی که جذب تدریجی مدنظر باشد، از اوره با پوشش گوگردی استفاده شود(2).
در کشور انگلستان، نیترات آمونیوم (34% ازت)، معمولی‌ترین شکل ازت مورد مصرف است، ولی در بسیاری از کشورهای دیگر، اوره (46% ازت) استفاده می‌گردد. نتایج آزمایشات توسط تام لینسون ثبات کرد که تفاوت اندکی بین این دو فرم ازت است. از نیترات سدیم (16% ازت) نیز مشابه سایر کودها می‌توان استفاده کرد، به مشروط بر اینکه مقدار سدیم آن لحاظ گردد. اگر بارندگی به دنبال مصرف این کودها حادث گردد، به سرعت ازت لازم برای جذب تامین می‌گردد. این بارندگی باعث تجمع نیترات در اطراف ریشه می‌شود. در آینده پیشرفت بیشتر و دقت و هماهنگ بودن حرکت مقدار ازت قابل جذب در خاک با نیاز جذبی دقیق گیاه به دست خواهد آمد(9).

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  32  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله آموزش Excel –

اختصاصی از زد فایل دانلود مقاله آموزش Excel – دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 بخش اول
Excel یک نرم افزار صفحه گسترده (Spread Solution) است. از Excel برای محاسبات ریاضی ، آماری و نمودار کشی استفاده می شود . برای مطالعه ی این دوره ی آموزشی نیاز است کاربران محترم آشنایی مقدماتی با محیط Windows داشته باشند . جهت نصب و اجرای نرم افزارهای Office که Excel نیز شامل آن می شود ، نیاز به سیستمی با مشخصات ذیل می باشد : - حداقل سیستم مورد نیاز پنتیوم 233 - 16 مگابایت Ram - حدود 600 مگا بایت فضای آزاد تعریف صفحه گسترده تعریف صفحه گسترده : صفحه گسترده این امکان را فراهم می نماید که داده ها را بصورت سطرو ستون وارد نمائید .بعد از وارد کردن داده ها عملیاتی نظیر محاسبات ، مرتب سازی و فیلتر نمودن را روی آنها انجام داده، همچنین میتوان این داده ها را چاپ کرده و نمودار هایی بر اساس آنها ایجاد کرد. انواع صفحه گسترده : اولین صفحه گسترده VisiCalc در سال 1978 به بازار آمد. این صفحه گسترده از نخستین ''برنامه های کاربردی عالی '' محسوب میشد. لوتوس 1و2و3 در سال 1983 به بازار آمد و برای مدت طولانی بیشترین سهم بازار را به خود اختصاص داد. کواتروپرو و اکسلExcel در سال 1987 به بازار معرفی شدند که هر دو تحت محیط گرافیکی Windows عمل میکردند. ورود به محیط Excel : Excel جزء نرم افزار های گروه Office میباشد . نرم افزار های Office نصبی میباشند. پس به طور پیش فرض در منوی Program قرارمیگیرند. برای ورود به محیط Excel مسیر زیر را طی میکنیم : Start/ Programs/ Microsoft Excel اجزاء پنجره Excel با اجرای Excel پنجره ای باز میشود که شامل اجزاء زیر است : 1- نوار عنوان برنامه (Title Bar) نواری است که بالاترین بخش پنجره محسوب میشود. این نوار شامل نام محیط( Microsoft Excel ) و نامBook و دکمه های هدایت ( Caption Button) که شامل دکمه های مربوط به بستن، بزرگ نمایی و کوچک نمایی پنجره میباشد است. 2- فهرست انتخاب اصلی یا نوار منو (Menu Bar ) منو به معنی لیست انتخاب میباشد و میتوانیم دستور مورد نظر را از منو انتخاب کرده ، اجرا کنیم. 3- نوار ابزار (Tool Bar ) در زیر نوار منو ، نواری وجود دارد که فرمانهای موجود در منوها را به شکل یک ابزار در اختیار کاربر قرار میدهد. بعضی از این ابزار ها ممکن است در منو ها وجود نداشته باشد. به طور پیش فرض دو نوار ابزار Standard و Formatting فعال هستند. 4- نوار فرمول (Formula Bar) از این نوار برای ایجاد ، ویرایش و نمایش فرمولها استفاده میکنیم این نوار مختص محیط Excel میباشد. 5- نوار انتخاب صفحه کاری (Sheet Bar) در قسمت پایین پنجره کار پوشه نواری وجود دارد که میتوان Sheet مورد نیاز برای کارکردن را انتخاب نمود. برروی این نوار عناوینی مثل Sheet1, Sheet2, …. وجود دارند که با Click کردن روی هر کدام ، کاربرگ مورد نظر باز خواهد شد. 6- سطر وضعیت (Status Bar ) در زیر نوار انتخاب کاربرگ ، نواری به نام سطر وضعیت وجود دارد که وضعیت جاری برنامه را نمایش میدهد. فعال کردن نوار ابزار ها : نوار ابزار ها را میتوان از دو طریق فعال نمود. 1- از طریق منوی View ، گزینه Toolbars 2- بر روی یکی از نوار ابزار ها Right Click کنیم فعال کردن نوار فرمول و سطر وضعیت : برای فعال کردن سطر وضعیت و سطر فرمول (Formula Bar) بر روی منوی View، Click کرده و در کنار گزینه های مربوط به آنها علامت تیک میزنیم. اصطلاحات صفحه گسترده Excel 1- فایل صفحه گسترده یا کارپوشه یا Work Book یا Book : به فایل ها در Excel کارپوشه اطلاق میشود . فایل ها در Excel با پسوند XLS ذخیره میشوند. 2- صفحه کاری یا کاربرگ یا Work Sheet یا Sheet : هر فایل Excel از چندین زیر صفحه تشکیل شده است که به آنها کاربرگ گفته میشود. در حقیقت Book محل نگهداری چند صفحه به نام Sheet است. یعنی اطلاعاتی که ما وارد میکنیم در Sheet ها وارد میشود. به طور پیش فرض هر Book شامل 3 Sheet است. 3- سطر یا Row هر Sheet از چندین ردیف یا سطر تشکیل شده است که معمولاً با شماره های 1 و 2 ... مشخص میشوند. 4- ستون یا Column هر Sheet از چندین ستون تشکیل شده است که معمولاً با حروف الفبای A, B, … مشخص میشوند. 5- سلول یا خانه (Cell) محل برخورد یک سطر و ستون خاص در روی Sheet سبب ایجاد فضایی میشود که به آن سلول گفته میشود. این سلولها میتوانند شامل مقادیر عددی ، کاراکتری ، شیء، و ... باشد. 6- نشانی یا آدرس سلول : هر سلولی در Sheet با نام یا آدرس خاصی مشخص میشود. برای نوشتن آدرس هر سلول ابتدا حرف ستون و سپس شماره سطر آنرا مینویسیم. مثلاً آدرس E5 با سلول ستون E در سطر پنجم اشاره میکند. رفتن سریع به یک آدرس : برای رفتن سریع به آدرس سلول مورد نظر کافی است در اولین کادر خط فرمول ( Name Box ) آدرس سلول را تایپ کرده و Enter کنیم. کار با کارپوشه ها در Excel ایجاد یک Book جدید در Excel : برای ایجاد یک Book یا یک File جدید در Excel به یکی از روشهای زیرعمل میکنیم : روش اول : 1- انتخاب منوی File 2- انتخاب گزینه New 3- در پنجره باز شده Workbook را در General Tab: انتخاب میکنیم 4- OK میکنیم روش دوم : فشردن همزمان کلید های Ctrl + N روش سوم : استفاده ازآیکون New در نوار ابزار)Standard ) روش چهارم : اگر توجه کنیم در زیر یک حرف هر منو خط کشیده شده. اگر دکمه Alt را با آن حرف بگیریم منو باز میشود. بعد برای فعال کردن هر گزینه منو کافی است دکمه مربوط به حرفی از آن که زیر آن خط کشیده شده را بفشاریم. پس برای New کافی است Alt + F + N را بفشاریم. ذخیره کردن یک Book : اگر بخواهیم Bookیی را که ایجاد کرده ایم نگهداری کنیم ، باید آنرا ذخیره کنیم. برای ذخیره کردن به یکی از روشهای زیر عمل میکنیم : روش اول : 1- انتخاب منوی File 2- انتخاب گزینه Save روش دوم : فشردن همزمان کلید های Ctrl + S روش سوم : استفاده از آیکون Save در نوار ابزار Standard ( ) روش چهارم : فشردن کلید های Alt + F + S اگر برای اولین بار باشد که Save را انتخاب میکنیم ، پنجره ای با نام Save as باز میشود که شامل قسمتهای زیر است : 1- Save In : مسیر ذخیره سازی را در این قسمت تعیین میکنیم. 2- File Name : نامی را که میخواهیم file را با آن نام ذخیره کنیم در این قسمت تایپ میکنیم. 3- Save as Type : پسوندی ( نوعی ) را که میخواهیم فایل با آن ذخیره شود تعیین میکنیم. به این قسمت مگر در موارد خاص دست نمیزنیم. اگر برای دفعاتی غیر از بار اول Save را انتخاب کنیم پنجره Save as ظاهر نمیشود و تغییرات داده شده با همان نام ذخیره میشود. نکته وقتی فایل را با یک نام ذخیره میکنیم آن نام در نوار عنوان ظاهر میشود. نکته پسوند فایلهای Excel ، .xls میباشد. Save As : اگر بخواهیم Book ذخیره شده را با نام دیگر یا در مسیر دیگر یا نام دیگر و مسیر دیگر ذخیره کنیم Save as را از منوی File انتخاب کنیم. ذخیره کردن Book بر روی دیسکت : برای ذخیره کردن یک فایل بر روی دیسکت باید در پنجره Save as ، در قسمت Save in ، 3.5 floppy ( A: ) را انتخاب کنیم. ذخیره کردن Book با فرمت مناسب برای صفحات وب : اگر بخواهیم فایل Excel را با فرمتی ذخیره کنیم که مانند یک صفحه وب باشد و بتوان آن را در Browser دید ، کافی است مراحل زیر را انجام دهیم : 1- انتخاب منوی File 2- انتخاب گزینه Save as a Web Page نکته در این حالت فایل را پسوند .htm ذخیره میشود. باز کردن Book ذخیره شده : اگر یک Book را که ذخیره کرده ایم بخواهیم باز کنیم به یکی از روشهای زیر عمل میکنیم : روش اول : 1- انتخاب منوی File 2- انتخاب گزینه Open روش دوم : فشردن همزمان کلید های Ctrl + O روش سوم : استفاده از آیکون Open در نوار ابزار Standard ( ) روش چهارم : فشردن کلید های Alt + F + O با انجام یکی از اعمال بالا پنجره ای باز میشود که شامل قسمتهای زیر است : الف- Look in : در این قسمت مسیر فایلی را که میخواهیم باز کنیم انتخاب میکنیم. ب- File Name : میتوانیم اسم فایل را در این قسمت تایپ کنیم و Open کنیم . همچنین میتوانیم فایل را در لیست انتخاب کرده و فایل را باز کنیم. بستن یک Book باز : در این حالت فقط فایل بسته میشود و محیط بسته نمیشود. روش اول : 1- انتخاب منوی File 2- انتخاب گزینه Close روش دوم : کلیک بر روی آیکون Close که در نوار منو قرار دارد ( ) روش سوم : فشردن کلید های Alt + F + C بستن محیط Excel : در این حالت اگر فایلی باز باشد ، بسته میشود و سپس محیط Excel بسته میشود. در صورتی که فایلهای باز ، ذخیره نشده باشند ابتدا سئوالی مبنی بر ذخیره یا عدم ذخیره آنها ظاهر میشود. روش اول : 1- انتخاب منوی File 2- انتخاب Exit روش دوم : کلیک بر روی آیکون Close که در نوار عنوان قرار دارد. ( ) روش سوم : فشردن کلید های Alt+ F4 روش چهارم : فشردن کلید های Alt + F + X
بخش دوم
اطلاعات در Excel اطلاعات در محیط Excel میتوانند اعداد ، حروف ، تاریخ ، زمان و یادداشت باشند که در زیر به شرح تک تک آنها میپردازیم : ( توجه داشته باشید که با فرمت اطلاعات در آینده بیشتر آشنا میشوید و این قسمت فقط برای آشنایی با انواع اطلاعات میباشد. ) 1- اطلاعات عددی کار کردن با اعداد : Excel تمام اعداد را یکسان فرض میکند. بنابراین دقت زیادی در نمایش اعداد به صورت مبلغ ، تاریخ و کمیت یا هر شکل دیگری از اعداد ندارد. در Excel اعداد را به دو روش میتوان وارد نمود : 1- با استفاده از کلید های عددی موجود در بالای حروف 2- با استفاده از کلید های موجود در سمت راست صفحه کلید در مد Num Lock. ( در صورتی که اعداد این قسمت کار میکنند که کلید Num Lock روشن باشد .) علاوه بر ارقام 0 تا 9 میتوان نمادهای خاص + و – و ، و . و $ و % و E و e را وارد نمود. نکته Excel به طور صحیح علائم کاما و دلار را قبول نموده و اعداد را در نماد علمی نیز دریافت کند. نکته هنگامی که از علائم دلار ، درصد یا کاما استفاده میشود، Excel قالب بندی اعداد را تغییر میدهد. برخوردExcel با اعداد : 1- اگر طول عدد از سلول کوچکتر باشد تغییری در سلول داده نمیشود. 2- اگر طول عدد به اندازه چند کاراکتر بزرگتر از سلول باشد اندازه سلول بزرگ شده تا عدد در آن بگنجد. 3- اگر طول اعداد برای خانه مورد نظر بزرگ باشد یکی از اتفاقات زیر رخ میدهد : الف- اعداد در نماد علمی نمایش داده میشوند. ب- عدد گرد میشود. ج- سلول با یکسری از علائم # پر میشود. این حالت زمانی اتفاق میافتد که فرمت سلول General نباشد. 2- اطلاعات متنی : میتوانیم در سلولهای Excel هر متن دلخواهی را چه به فارسی و چه انگلیسی تایپ کنیم. توانایی Excel برای در نظر گرفتن اعداد مثل متن : اگر عددی مثل 2/6 را وارد کنیم ، پس از Enter کردن ، Excel، 6 مارس را نمایش میدهد. یعنی این اعداد را به تاریخ در نظر میگیرد. برای اینکه این اعداد با همین قالب نوشته شد قبل از آن علامت (') آپستروف قرار میدهیم. یعنی بنویسیم ( '6/2 ) 3- اطلاعات از نوع تاریخ : اگر در سلول Excel یک تاریخ به فرم dd-mm-yy یا dd/mm/yy وارد کنیم به طور اتوماتیک قالب سلول تبدیل به قالب تاریخ شده و خط فاصله ها تبدیل به ( / ) شده و سال در چهار رقم نمایش داده می شود. 4- اطلاعات از نوع زمان : میتوانیم در سلول Excel یک زمان را با فرمت H:M:S وارد کنیم که قالب سلول به طور اتوماتیک زمان میشود. 5- اطلاعات از نوع یادداشت : این نوع اطلاعات توضیحات یا یادداشتهایی هستند که بر روی سلول ظاهر شده و در مورد آن توضیح می دهند. فرمول نویسی در Excel عملگر های Excel •عملگر های محاسباتی : عملگر های محاسباتی به ترتیب تقدم ها عبارتند از : ( ^ ) توان و ( % ) درصد و ( * , /) ضرب و تقسیم و ( + و -) جمع و تفریق •عملگر های رشته ای : تنها عملگر رشته ای ( & ) است. از این عملگر برای ترکیب رشته ها استفاده میشود. • عملگر های آدرس : از این عملگر زمانی استفاده میشود که بخواهیم محدوده ای را مشخص کنیم که ابتدا آدرس ابتدای محدوده را نوشته و سپس علامت ( : ) را میگذاریم و بعد آدرس انتهای محدوده را مینویسیم. ( از این عملگر در درسهای آتی استفاده میکنیم ) ایجاد فرمول و مشاهده نتیجه : در Excel به چند روش میتوان فرمولها را نوشت : 1- در خط فرمول ( یا در سلول ) قبل از فرمول علامت = را تایپ کرده سپس فرمول را تایپ میکنیم و بعد Enter میزنیم. 2- فرمول را در خط فرمول یا و بعد علامت = در خط فرمول سلول نوشته ( بدون علامت = ) سپس بر روی علامت میکنیم. پنجره ای باز ، Click که نتیجه را نمایش می دهد. در صورتی که بخواهیم نتیجه نمایش داده شودمیشود ، OK را میزنیم. 3- در خانه ای که میخواهیم فرمول نوشته شود، Click میکنیم ، علامت تساوی را تایپ کرده ، سپس با ماوس بر روی خانه ای که میخواهیم عمل بر روی آن انجام شود Click میکنیم ، سپس عملگر را تایپ کرده و سپس بر روی عملوند بعدی Click میکنیم. فرض کنید در سلول A1 عدد 2 و در سلول A2 عدد 5 را نوشتیم و میخواهیم در سلول A3 حاصل جمع این دو را بدست آوریم ، برای این کار ابتدا در سلول A3 علامت = را تایپ کرده سپس بر روی سلول A1 ( اولین عملوند ) کلیک کرده تا آدرس آن در سلول A3 نوشته شود. سپس علامت + ( عملگر ) را تایپ کرده و بعد بر روی سلول A2 ( دومین عملوند) کلیک می کنیم و در انتها Enter می کنیم. ویرایش سلول : برای ویرایش محتویات یک سلول به یکی از روشهای زیر عمل می کنیم : روش اول : بر روی سلول کلیک کرده و سپس در نوار فرمول در محل مورد نظر کلیک کرده ، ویرایش را انجام می دهیم. روش دوم : بر روی سلول double Click کرده و ویرایش را انجام می دهیم. انتخاب یک یا چند خانه 1- توسط صفحه کلید : - برای انتخاب یک خانه کافی است با جهت نما (Arrow key)بر روی آن برویم. - برای انتخاب تعدادی خانه مجاورکافی است دکمه Shift را پایین نگه داشته و با کلید های جهت نما ( Arrow Key)بر روی آن حرکت کنیم. - برای انتخاب سطر جاری کافی است کلید های Shift + Spacebar را بفشاریم. - برای انتخاب یک ستون کافی است کلید های Ctrl+ Spacebar را بزنیم. - برای انتخاب کاربرگ جاری کافی است کلیدهای Ctrl + Shift+ Spacebar را بزنیم. 2- توسط ماوس : - برای انتخاب یک خانه کافی است با ماوس بر روی آن کلیک کنیم. - برای انتخاب تعدادی خانه مجاور کافی است دکمه سمت چپ ماوس را پایین نگه داشته و روی خانه ها Drag کنیم. - برای انتخاب یک سطر کافی است روی شماره سطر Click کنیم. - برای انتخاب یک ستون کافی است روی حرف ستون Click کنیم. - برای انتخاب یک کاربرگ کافی است از منوی Edit ، گزینه Select All را انتخاب کنیم. نکته برای انتخاب تعدادی خانه غیر مجاور با ماوس به تنهایی یا صفحه کلید به تنهایی نمیتوان انتخاب را انجام داد و باید از ماوس و صفحه کلید ،هر دو استفاده کنیم. برای این کار کافی است کلید Ctrl را پایین نگه داشته و روی خانه های مورد نظر Click کنیم. دستور برگشت : میتوانیم عمل انجام داده شده را برگردانیم . فرض کنید در سلول A1 عدد 10 را می نویسیم و سپس آنرا پاک می کنیم . اگر در این زمان ازدستور Undo استفاده کنیم . عدد 10 بر میگردد . برای استفاده از Undo به یکی از روشهای زیر عمل می کنیم. روش اول: 1- انتخاب منوی Edit 2- انتخاب Undo روش دوم : فشردن همزمان کلیدهای ctrl+z روش سوم : استفاده از آیکون Undo در نوار ابزار Standard ( ) دستور Redo : با این دستور می توانیم عمل Undo را برگردانیم .برای اجرای این دستور به یکی از روشهای زیر عمل می کنیم: روش اول : 1- انتخاب منوی Edit 2- انتخاب Redo روش دوم : فشردن همزمان کلیدهای ctrl+y روش سوم : استفاده از آیکون Redo در نوار ابزار نسخه برداری و انتقال سلولها نسخه برداری از سلولها : 1- موضوعات مورد نظر را انتخاب میکنیم. 2- به یکی از روشهای زیر Copy را انتخاب میکنیم : الف- استفاده از آیکون Copy ( ) ب- انتخاب منوی Edit، گزینه Copy ج- Right Click بر روی موضوع و انتخاب گزینه Copy د- فشردن همزمان کلیدهای Ctrl+C 3- Click بر روی مکانی که میخواهیم اطلاعات اضافه شوند. 4- با یکی از روشهای زیر Paste را انتخاب میکنیم : الف- استفاده از آیکون Paste ( ) ب- انتخاب منوی Edit ، گزینه Paste ج- Right Click بر روی موضوع و انتخاب گزینه Paste د- فشردن همزمان کلید های Ctrl+V انتقال سلولها : 1- انتخاب موضوعات مورد نظر 2- به یکی از روشهای زیر Cut را انتخاب میکنیم : الف- استفاده از آیکون Cut ( ) ب- انتخاب منوی Edit، گزینه Cut ج- Right Click بر روی موضوع مورد نظر و انتخاب گزینه Cut د- فشردن همزمان کلیدهای Ctrl +X 3- Click بر روی محل انتقال موضوعات 4- به یکی از روشهای گفته شده در حالت قبل گزینه Paste را انتخاب حذف سلول وقتی یک سلول را حذف میکنیم محتویات آن به همراه خود سلول حذف میشود که جای این سلول یک فضای خالی ایجاد میشود. این فضای خالی باید توسط سلولهای مجاور پر شود. برای حذف یک سلول به یکی از روشهای زیر عمل میکنیم : روش اول : 1- انتخاب موضوعات 2- انتخاب منوی Edit 3- انتخاب گزینه Delete روش دوم : 1- انتخاب موضوعات 2- Right Click بر روی خانه 3- انتخاب گزینه Delete با انتخاب گزینه Delete پنجره ای ظاهر میشود که شامل چهار گزینه زیر است ( در این پنجره میتوانیم تعیین کنیم که محل خالی سلول حذف شده با کدام یک از سلولهای مجاور پر شود. ) : الف- Shift Cell Left : باعث انتقال خانه سمت راست خانه پاک شده به جای آن میشود. ب- Shift Cells Up : خانه زیرین خانه پاک شده را بجای آن منتقل میکند. ج- Entire Row : سطر زیرین خانه پاک شده را به جای سطری که خانه پاک شده در آن قرار دارد منتقل میکند. د- Entire Column : ستون سمت راست خانه پاک شده را به جای ستونی که خانه پاک شده در آن قرار دارد منتقل میکند. نکته اگر محیط فارسی باشد بجای ستون سمت راست , ستون سمت چپ جایگزین میشود. پاک کردن سلول : در این حالت خود سلول حذف نمیشود و فقط محتویات داخل آن یا قالب بندی آن یا توضیحات آن و یا هر سه پاک میشوند. 1- خانه های مورد نظر را انتخاب میکنیم. 2- از منوی Edit ، گزینه Clear را انتخاب میکنیم. 3- زیر منویی باز میشود که شامل گزینه های زیر است : الف- All : هم محتوای خانه ، هم Format خانه و هم توضیحات را پاک میکند. ب- Format : فقط Format خانه های انتخابی را پاک میکند. ج- Comment : فقط توضیحات را پاک میکند. د- Content : فقط محتوای خانه های انتخابی را پاک میکند .
بخش سوم
ویرایش سطر و ستون اضافه کردن سطر : روش اول : 1- بر روی سطری که میخواهیم سطر جدید قبل از آن اضافه شود ، کلیک میکنیم. 2- منوی Insert را انتخاب میکنیم. 3- گزینه Rows را انتخاب میکنیم. روش دوم : 1- بر روی سطری که میخواهیم سطر جدید قبل از آن اضافه شود کلیک راست میکنیم. 2- از منوی باز شده Insert را انتخاب میکنیم. نکته سطرهای زیرین به پایین رانده میشوند. اضافه کردن ستون : روش اول : 1- بر روی ستونی که میخواهیم ستون جدید قبل از آن اضافه شود ، کلیک میکنیم. 2- منوی Insert را انتخاب میکنیم. 3- گزینه Column را انتخاب میکنیم. روش دوم : 1- بر روی ستونی که میخواهیم ستون جدید قبل از آن اضافه شود Right Click میکنیم. 2- گزینه Insert را انتخاب میکنیم. نکته ستون قبلی به جلو رانده میشود. تغییر ارتفاع سطر : برای تغییر ارتفاع سطر به دو روش میتوان عمل کرد : روش اول : کافی است به مرز بین سطر مورد نظر و سطر بعدی رفته تا مکان نما به صورت یک فلش دو سر در آید. سپس مرز سطر را به محل مورد نظر Drag میکنیم. روش دوم : در این روش ارتفاع به اندازه دقیق تنظیم میشود . برای این کار مراحل زیر را انجام میدهیم: 1- انتخاب منوی Format 2- انتخاب زیر منوی Row 3- انتخاب گزینه Height 4- در کادرباز شده اندازه دلخواه را وارد میکنیم. نکته به طور پیش فرض ارتقاع سطر 12.75میباشد. تغییر پهنای ستون : برای تغییر پهنای ستون به یکی از دو روش زیر عمل میکنیم : روش اول : کافی است به مرز بین ستون مورد نظر و ستون بعدی رفته تا مکان نما به صورت یک فلش دو سر در آید سپس مرز ستون را در جهت مورد نظر Drag میکنیم. روش دوم : در این روش پهنا را به صورت دقیق تنظیم میکنیم . برای اینکار مراحل زیر را طی میکنیم : 1- انتخاب منوی Format 2- انتخاب زیر منوی Column 3- انتخاب گزینه Width 4- در کادر باز شده مقدار دلخواه را وارد میکنیم. نکته به طور پیش فرض پهنای ستون 8.43میباشد. ( کاردرکارگاه 3 ، تمرین 32 ) تغییر پهنای استاندارد ستون : میدانیم که پهنای استاندارد ستونها 8.43 میباشد اگر بخواهیم این پهنای استاندارد را کم یا زیاد کنیم به ترتیب زیر عمل میکنیم : ( فقط به یاد داشته باشید این تغییر بر روی ستونهایی اعمال میشود که پهنای آنها را تغییر نداده باشیم.) 1- انتخاب منوی Format 2- انتخاب زیر منوی Column 3- انتخاب گزینه Standard Width 4- در کادر باز شده پهنای مورد نظر را وارد میکنیم. جستجوی داده ها اگر بخواهیم رشته کاراکترهای خاصی را در کاربرگ خود پیدا کنیم، مشاهده هر یک از سلولها کار سختی خواهد بود. پیدا کردن یک رشته از کاراکتر ها که باید تغییر یابند نیز مشکل تر میباشد. اکسل ویژگیهایی دارد که به ما در یافتن داده ها و تعویض آنها کمک میکند. استفاده از Find : برای فعال کردن Find به یکی از دو روش زیر عمل میکنیم : روش اول : 1- انتخاب منوی Edit 2- انتخاب find روش دوم : فشردن همزمان کلید های Ctrl + F جهت جستجوی داده ها مراحل زیر را انجام میدهیم : 1- لغتها یا عددهایی را که میخواهیم مکان یابی کنیم در کادر متن Find What وارد میکنیم. 2- دکمه Find Next را کلیک میکنیم و Excel اولین مورد از شرط جستجو را پیدا میکند و آن را انتخاب مینماید. کادر مکالمه Find بر روی صفحه نمایش باقی می ماند تا بدین ترتیب بتواند جستجو برای متن یا اعداد مشخص شده را ادامه دهیم. 3- جهت جستجو برای مورد بعدی داده های مشخص شده Find Next را مجدداً کلیک میکنیم. 4- جهت برگشت به محیط دکمه Esc را فشرده و یا بر روی دکمه Close کلیک میکنیم. تا کادر مکالمه Find بسته شود و سپس با داده های داخل سلول به کارمان ادامه میدهیم. 5- جهت جستجو پس از بستن کادر مکالمه ، با فشار دادن Ctrl + F کادر مکالمه را میتوانیم مجدداً باز نماییم. نکته اگر محدوده ای از سلول ها را در یک کاربرگ , قبل از باز نمودن کادر مکالمه Find را انتخاب کنیم ، جستجو را برای این سلولها محدودکرده ایم . برقراری شروط بیشتر برای Find : کادر مکالمه Find با ارائه گزینه های زیر جستجو را با تخصصی تر نمودن آن محدود میسازد. • Search : میتوان جهت جستجو را مشخص کرد. جستجو به صورت سطری باشد (By Row) یا به صورت ستونی باشد(By Column) • Look In : با استفاده از این گزینه میتوانیم جستجو را به یک عنصر خاص محدود کنیم در این کادر گزینه های Formula , Values, Comments را خواهیم داشت. • Match Case : با انتخاب این گزینه محیط به حروف بزرگ و کوچک حساس شده و کلماتی را پیدا میکند که از نظر حروف بزرگ و کوچک مطابق متن تایپ شده در کادر Find What باشد. • Find Entire Cell Only : این گزینه از Excel میخواهد سلولهایی را که داده های اضافه بر رشته کاراکتر جستجو دارند نادیده بگیرد. تعویض داد ه ها استفاده از Replace : اگر بخواهیم داده پیدا شده توسط Find را با داده های دیگر جایگزین کنیم می توانیم پس از هر بار جستجو پنجره جستجو را بسته ، ویرایش را انجام داده ، دوباره پنجره Find را باز کنیم و عمل جستجو را ادامه دهیم که این کار وقت گیر میباشد. Excel دستوری ساده برای انجام این کار در نظر گرفته است. با استفاده از Replace میتوانیم این کار را انجام دهیم. جهت انجام جایگزینی مراحل زیر را انجام میدهیم : 1- متن جستجو را در کادر Find What وارد میکنیم. 2- متن تعویضی را در کادر متن Replace With وارد میکنیم. 3- جهت تایید هر یک از تعویض ها مراحل زیر را دنبال میکنیم. الف- Find Next را کلیک کرده، Excel به مورد بعدی داده جستجو حرکت میکند و سلول را انتخاب می کند. ب- در صورتی که بخواهیم تعویض را انجام دهد دکمه Replace را کلیک میکنیم . ج- Find Next را جهت حرکت به موردبعدی کلیک می کنیم. د- جهت تعویض تمام موارد داده های جستجو با با دادههای تعویضی ، Replace All را کلیک می کنیم. پر کردن خودکار چند خانه یکی از مفید ترین ویژگیهای برنامه Excel ، قابلیت پر کردن داده های متوالی بصورت خودکار میباشد. که به این عمل Auto fill گویند. داده های متوالی میتوانند مجموعه ای از داده ها بصورت 1و2و3و... یا 4و5و.... یا از حروف A و B و C و ... تشکیل شده باشند. همچنین میتواند تاریخ یا روزهای هفته یا ماههای سال باشند. حتی میتوان مجموعه ای از داده های خاص را تعریف کرد. برای این کار مراحل زیر را انجام میدهیم : 1- چند نمونه اولیه از مقادیر متوالی مزبور را مینویسیم. 2- این مقادیر را انتخاب میکنیم. 3- مکان نمای ماوس را به گوشه پایین سمت راست قسمت انتخابی می آوریم تا به شکل ( + )در آید. به اشاره گر ماوس در این حالت Fill Handle می گوییم. 4- حال به طرف پایین یا راست Drag میکنیم. 5- به این ترتیب با رها کردن کلید ماوس ، خانه های مورد نظر با مجموعه داده های متوالی پر میشوند. ایجاد لیست جدید خودکار: اگر برای حروف الفبا Auto fill را اجرا کنیم ، پر کردن خودکار انجام نمی شود. چون حروف الفبا جزء لیستهای آماده نیست پس باید ایجاد شود. برای ایجاد لیست جدید مراحل زیر را انجام میدهیم : 1- انتخاب منوی Tools 2- انتخاب گزینه Options 3- انتخاب Custom list : Tab 4- انتخاب New List در کادر Custom List 5- تایپ اطلاعات در قسمت List Entries ( بعد از وارد کردن هر اطلاعات Enter میکنیم.) 6- انتخاب دکمه Add 7- OK ایجاد یک لیست خودکار بر اساس لیست موجود در صفحه : اگر لیستی بر روی صفحه داشته باشیم و بخواهیم بصورت لیست دائمی در آوریم باید مراحل زیر را انجام دهیم. : 1- انتخاب منوی Tools 2- انتخاب گزینه Options 3- انتخاب Custom list : Tab 4- روی دکمه Collapse dialog ( )که در انتهای کادر فهرست Import List From Cells قرار دارد Click میکنیم. تا پنجره مینیمایز شود. 5- انتخاب لیست ها در صفحه 6- روی دکمه Collapse Dialog ( )که در انتهای کادر فهرست Import list From Cell قرار دارد Click میکنیم. تا Resize شود. 7- انتخاب دکمه Import 8- OK نکته میتوانیم بجای انجام مراحل 4و 5و 6، در کادر Import ، آدرس سلولهایی که لیست در آنها قرار دارد را تایپ کنیم. ویرایش لیست خودکار میتوانیم لیستهایی را که ایجاد کرده ایم ویرایش کنیم . یعنی اطلاعاتی را حذف کنیم ، ویرایش کنیم یا اضافه کنیم. برای این کار مراحل زیر را انجام میدهیم : 1- انتخاب منوی Tools 2- انتخاب گزینه Option 3- انتخاب :Custom list Tab 4- انتخاب لیست مورد نظر در کادر Custom list 5- کلیک در محل مورد نظر در کادر List Entries 6- ویرایش متن 7- OK پاک کردن لیست خودکار: اگر بخواهیم یک لیست خودکار حذف کنیم تا دیگر پر کردن خودکار بر روی آن عمل نکند مراحل زیر را طی میکنیم : 1- انتخاب منوی Tools 2- انتخاب گزینه Options 3- انتخاب :Custom list Tab 4- انتخاب List مورد نظر در کادر Custom List 5- انتخاب دکمه Delete 6- OK غیر فعال کردن Auto Fill : Auto Fill بطور خودکار فعال است. جهت غیر فعال نمودن آن مراحل زیر را طی میکنیم : 1- انتخاب منوی Tools 2- انتخاب منوی Options 3- انتخاب : Edit Tab 4- کادر انتخاب Allow Cell Drag and Drop را غیر فعال میکنیم آدرس دهی نسبی درExcel دو مدل آدرس دهی به نامهای : آدرس دهی مطلق و آدرس دهی نسبی داریم. آدرس دهی نسبی : فرض کنید سلولهای Excel را به صورت زیر پر کرده ایم : در سلول B1 فرمول A1+A2 را می نویسیم .اگر این فرمول را copy کرده و در سلول B2 .Paste کنیم و یا با استفاده از Auto fill محتوای سلولهای B2 تا B4 را پر کنیم .اعداد 5و7و4 به ترتیب برای سلولهای B2 تا B4 ظاهر میشوند. حال میخواهیم بدانیم این اعداد از کجا بدست آمده اند. وقتی ما در سلول B1 فرمول A1+ A2 را تایپ میکنیم، در حقیقت سلول سمت چپی و یک سلول پایین آن با هم جمع میشوند. پس برای سلول B2 ، سلول سمت چپی ( A2 ) و سلول پایینی آن ( A3) با هم جمع میشوند که جواب 5 میشود. برای سلولهای بعدی هم به همین ترتیب محاسبات انجام میشود. به این نوع آدرس دهی ، آدرس دهی نسبی گفته میشود چون نسبت به مکان هر سلول ، فرمول سلول عوض میشود و در حقیقت فرمول درون سلول B2 ، A2+A3 میشود.
بخش چهارم
آدرس دهی مطلق فرض کنید میخواهیم حقوق افراد یک اداره را حساب کنیم. حقوق با استفاده از فرمول زیر حساب میشود : حقوق پایه * 7% - حقوق پایه = حقوق حقوق پایه را در ستون B مینویسیم. برای محاسبه حقوق میتوانیم در سلول C1 فرمول B1-B1*7% را بنویسیم و برای تمام افراد Auto fill کنیم. در این حالت در حقیقت از آدرس دهی نسبی استفاده کرده ایم. ولی فرض کنید که درصد مالیات عوض شده و 10% شود. حالا باید دوباره فرمول جدیدی در سلول C1 نوشته و مجدد Auto fill کنیم. برای اینکه نخواهیم در هر بار عوض شدن درصد مالیات فرمول را عوض کنیم میتوانیم درصد مالیات را در سلول جدا نوشته و از آدرس آن در فرمول استفاده کنیم. پس مثلاً در سلول A1 عدد 7% را مینویسیم و در سلول C1 فرمول B1-B1*A1 را مینویسیم حال Auto fill میکنیم. ولی میبینیم که برای بقیه سلولها جواب همان حقوق پایه میشود. چرا؟ چون با آدرس دهی نسبی میخواهد عمل کند و چون در سلول C1 فرمول B1-B1*A1 بوده ، برای C2 فرمول B2-B2*A2 میشود که مقدار A2 صفر است. پس جواب همان مقدار حقوق پایه میشود. برای رفع این مشکل باید سلول A1 ثابت شود. یعنی در تمام فرمولها A1 در ستون حقوق پایه ضرب شود. در این حالت از آدرس دهی مطلق استفاده میکنیم. برای ثابت کردن سطر یا ستون در کنار حرف ستون یا عدد سطر علامت $ میگذاریم. اگر بخواهیم سلول را ثابت کنیم در کنار حرف ستون و عدد سطر هر دو علامت $ میگذاریم. یعنی در سلول C1 مینویسیم : B1-B1*$A$1 قالب بندی خانه ها در Excel در Excel این توانایی را داریم که قالب بندی یا فرمت یک سلول را تغییر داده و فرمت آن سلول را مثلاً تاریخ یا درصد یا زمان یا متن یا .... کنیم. همچنین میتوانیم دور سلول کادر بیاندازیم یا رنگ زمینه آنرا عوض کنیم. برای قالب بندی خانه ها در Excel مراحل زیر را طی میکنیم : روش اول : 1- انتخاب منوی Format 2- انتخاب گزینه Cells روش دوم : بر روی خانه های مورد نظرکلیک راست کرده و گزینه Format Cells را انتخاب میکنیم. با اجرای یکی ازسه روش بالا پنجره ای باز میشود که دارای Tab های زیر است : روش سوم : فشردن کلیدهای ctrl +1 الف - Number : توسط این Tab میتوانیم نوع اطلاعات ورودی را تعیین کنیم. این Tab شامل گزینه های زیر میباشد : - Sample : هر فرمتی را که انتخاب کنیم، بر روی محتوای سلول انتخابی نمایش میدهد. - Category : در این قسمت نوع داده را مشخص میکنیم که شامل انواع زیر میباشد : 1- General : این گزینه عددها را به صورت رشته ای از رقمهای متوالی و بدون هر گونه قالب بندی نشان میدهد. و اگر عددی در سلول جا نشودآنرا به صورت نمایی نشان میدهد. 2- Number : مقادیر را بصورت رشته ای از رقمهای متوالی نشان میدهد. در این حالت اگر عدد در سلول نگنجد سلول بزرگتر میشود. همچنین در این قسمت میتوانیم تنظیمات زیر را انجام دهیم : - Decimal Places : در این قسمت میتوانیم تعداد ارقام بعد از اعشار را تعیین کنیم. - Negative Number : در این حالت میتوانیم مشخص کنیم که عدد منفی به همان صورت نشان داده شود یا به رنگ قرمز یا سیاه با علامت منفی نشان داده شود. یا به رنگ قرمز بدون علامت منفی نشان داده شود. ( توجه داشته باشید که این گزینه فقط روی اعداد منفی عمل میکند. ) - Use 1000 Separator : اگر در کنار بگذاریم اعداد را سه رقم ، سه رقم از سمت راست این گزینه میگذارد.  

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 29   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله سنسور

اختصاصی از زد فایل دانلود مقاله سنسور دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

سنسور دما به نام ترمیستور معروفه که مقاومت متغیر تولید میکنه وغیر خطیه اما مدلهایی از سنسورهای حرارتی هم به نامهای LM34 و LM35 وجود دارند که بصورت خطی عمل میکنند و با افزایش دما از 0 تا 100 مقاومت اونها از 29 کیلو اهم تا 8/0 کیلو اهم تغییر میکنه اما خروجی اونها به صورت ولتاژ متغیره تا راحت تر بشه براشون برنامه نوشت. به ازای هر درجه فارنهایت 10 میلی ولت ولتاژ تولید میکنند و بسته به نوعشون تو درجه دماهای مختلفی کار میکنند.
برای اتصال هر ADC (مبدل آنالوگ به دیجیتال که سنسورهای حرارتی هم یه نوع از اونهاست) به PC یه IC به نام
ADC804 لازمه تا بتونه سیگنال آنالوگ سنسور رو به مقادیر دیجیتالی تبدیل کنه و به سیستم بفرسته. این IC به پورت سریال کامپیوتر وصل میشه و کل مدار ساختار تقریبآ ساده ای داره که البته یه تنضیمات اولیه ای هم باید رو ورودیها انجام بشه.

بیوسنسورها(سنسورهای دمایی):
اندازه گیریهای متعددی در ارتباط با انرژی حرارتی سیستم بیولوژیک قابل انجام است.اینها شامل دما،هدایت گرمایی و تشعشع گرمایی هستند.از بین اینها، اندازه گیری دما به طور معمول انجام می شود. دما متغییری فیزیولوژیک است که کیلینیکی اهمیت دارد و یکی از 4 علامت حیاتی اساسی است که در تشخیص کلینیکی بیماران مورد استفاده واقع می شود.
سنسور، مهم ترین جزء یک سیستم اندازه گیری دما است. در واقع یک ابزار دقیق اندازه گیری دما، دمای سنسور را نشان می دهد از این رو، مشکل موجود در اندازه گیریهای پزشکی دما، نگهداشتن سنسور دما دردمای فیزیولوژیکی مورد اندازه گیری است. آسان ترین راه انجام این کار نگهداشتن سنسور دما در تماس مستقیم با ساختاری است که دمایش اندازه گیری می شود. با این حال، این به تنهایی کافی نیست چرا که سنسور دما ممکن است دمای بافت در تماس با خود را تغییر دهد. مثلاً، چنانچه سنسور در ابتدا دمای کمتری نسبت به بافت اندازه گیری شونده داشته باشد زمانی که در تماس مستقیم با آن بافت قرار می گیرد، گرما از بافت به سنسور دما جریان می یابد. اگر انرژی گرمایی هدایت شده به داخل بافت یا انرژی گرمایی تولید شده به روش های متابولیک در بافت، نتوانند جای آن گرما را بگیرند، قرار دادن سنسور دما در تماس مستقیم با بافت آن را سرد می کند و در نتیجه دما غلط قرائت می شود به این دلیل، جرم مٶثر گرمایی سنسور دما همواره باید بسیار کمتر از جرم مٶثر گرمایی بافت مورد اندازه گیری باشد. از این گذشته، مهم است که مقاومت گرمایی بین سنسور واقعی و بافت مورد اندازه گیری حتی الامکان کم باشد.
سنسورهای معمول دما که در ابزارهای دقیق مهندسی پزشکی مورد استفاده اند عبارتند از:
1- ترمیستور 2- سنسورهای دمای مقاومت سیمی فلزی 3- ترموکوپل 4- نیمه هادی اتصالpn5- مواد حساس به دما مانند کریستال های مایع که خواص فیزیکیشان را دما تغییر می دهد. از بین این موارد، ترمیستور معمول ترین سنسور دما در اندازه گیری مهندسی پزشکی است. این سنسور از اکسیدهای فلزی نیمه هادی تشکیل یافته است که به اندازه ها و اشکال فیزیکی متنوعی درآورده می شوند. این اشکال از ترمیستورهای قیطانی خیلی کوچک که کروی هستند و قطرهایی به کوچکی mm1 دارند، گرفته تا دیسک های مسطح بزرگی که دارای قطر چند سانتی متر است، تنوع دارند.الکترودها و سیم های رابط، تماس الکتریکی با ماده ترمیستور را فراهم می نمایند و مقاومت الکتریکی ترمیستور از طریق این تماس ها اندازه گیری می شود. مقاومت الکتریکی مواد نیمه هادی با افزایش دما کاهش می یابد. مواد ترمیستوری را طوری ساخته اند که تغییر در مقاومت در محدوده دمایی موردنظر به حداکثر برسد و در همان حال حد بالایی از پایداری الکتریکی داشته باشند تا از تغییرات مقاومت در اثر دیگر منابع، یا به طور ساده با کهنه شدن خود ماده، جلوگیری شود. رسیدن به چنین خواصی، ساده نیست و از این رو فرمولاسیون واقعی مواد مختلف ترمیستوری که توسط تولیدکنندگان مختلف مورد استفاده قرار می گیرد و همچنین فرایندی که جهت پایدار نمودن خواص الکتریکی آنها استفاده می شود به دقت سرّی نگه داشته می شوند.
دماسنج الکترونیکی کلینیکی مثالی از یک ابزار دقیق اندازه گیری دما مبتنی بر ترمیستور است. سنسور این ابزار دقیق از یک پروب تشکیل شده که یک ترمیستور دارد. طراحی این پروب، عامل مهمی در عملکرد کل ابزار است. جرم پروب و ترمیستور باید کم باشد تا پاسخ زمانی سریعی بدهد، در عین اینکه پروب باید محکم باشد تا قدرت تحمل استفاده مکرر را داشته باشد. بنابراین یک ترکیب مهندسی ضروری است چرا که این دو نیازمندی معمولاً با هم مخالف هستند. از این گذشته، چنانچه ابزار دقیق برای افراد مختلف بکار رود، تمیز کردن و استریلیزه نمودن پروب بعد از هر بار استفاده عملی نیست. پس یک پوشش حفاظتی استریلیزه و یکبار مصرف پروب را می پوشاند که برای استفاده هر بیمار عوض می شود. همچنین این پوشش باید جرم گرمایی کم و هدایت گرمایی بالا داشته باشد تا از خراب شدن پاسخ زمانی ابزار جلوگیری نماید. همچنین باید محکم باشد تا گسیختگی که عملکرد آن را از بین می برد روی پروب قرار گیرد.
هدف مدار الکترونیک پردازش سیگنال در این ابزار دقیق تبدیل مقاومت الکتریکی ترمیستور به ولتاژ مرتبط با دمای آن و آماده سازی این ولتاژ برای وسیله قرائت که معمولاً یک صفحه دیجیتالی نمایش دهنده دما است، می باشد. یک مدار پل و تستون نامتعادل که یک ضلع آن را ترمیستور تشکیل می دهد، این هدف را محقق می کند. چنانچه چنانچه پل به طور مناسب طراحی گردد، غیرخطی بودن ولتاژ خروجی پل و تستون به عنوان تابعی از مقاومت می تواند غیرخطی بودن ترمیستور را در یک محدوده دمایی معین(حداکثر تا 40 درجه سانتی گراد) جبران کند، طوری که ولتاژ خروجی پل رابطه خطی با دما داشته باشد. بقیه مدار الکترونیکی باید این سیگنال را طوری مقیاس دهی کند که خروجی دستگاه عدد صحیح را که با دمای مورد اندازه گیری مطابق است نشان دهد.
کارایی دیگری که در بعضی دماسنجهای الکترونیکی هست، مداری است که نشان می دهد چه زمان سنسور دما به تعادل رسیده است تا دما خوانده شود. چنین مداری هر ثانیه دما را بررسی می کند و قرائت نهایی را با چند تای قبلی مقایسه می کند. اگر اختلافها کمتر از 1/0 سانتی گراد باشد، دما ثابت درنظر گرفته می شود و به اپراتور گفته می شود که می تواند دما را بخواند، این کار معمولاً با یک بوق کوتاه انجام می شود.
دیگر ابزارهای دقیق دما که قبلاً ذکر شد همگی براساس همین نوع ابزار دقیق هستند، چون اندازه گیری رسانایی گرمایی، شار گرمایی و تشعشع شامل انجام اندازه گیری اهی دمایی است. این سیگنال را طوری پردازش می کنند که کمیت موردنظر را براساس طرح سنسور ارائه دهد.

سنسورهایی از نوع ذرات بیولوژیک
در سالهای اخیر کاربردهای زیست‌ فناوری و پزشکی فناوری میکرو ونانو (که معمولا از آن به عنوان سیستم‌های میکروی الکتریکی مکانیکی پزشکی یا زیست‌ فناوری‎(BioMEM) 1‏ نام برده می‌شود) به‌صورت فزاینده‌ای رایج شده است و کاربردهای وسیعی همچون تشخیص و درمان بیماری و مهندسی بافت پیدا کرده است. در حین این که تحقیقات و گسترش فعالیت در این زمینه هم چنان به قوت خود باقی است، بعضی از این کاربردها تجاری هم می‌شود. در این مقاله پیشرفت‌های اخیر در این زمینه را مرور کرده و خلاصه‌ای از جدیدترین مطالب در حوزه ‏BioMEM ‎‏ را با تمرکز روی تشخیص و حسگرها ارائه می‌شود.‏
بیوسنسور‌ها
در کاربردهای بسیاری در پزشکی، تحلیل محیطی و صنایع شیمیائی نیاز به روشهایی جهت حس کردن مولکولهای زیستی کوچک وجود دارد. حس‌های بویایی و چشایی ما دقیقا همین کار را انجام می‌دهد و سیستم ایمنی بدن میلیونها نوع مولکول مختلف را شناسائی می‌کند. شناسائی مولکولهای کوچک تخصص بیومولکولها است، لذا اینها شیوه جدید و جذابی برای ساخت سنسورهای خاص را پیش رو قرار می‌دهد. دو مولفه اساسی در این راستا وجود دارد. المان شناساگر و روش‌هایی برای فراخوانی زمانی که المان شناساگر هدف خودش را پیدا می‌کند. اغلب المان شناساگر تحت تاثیر منبع زیست‌ فناوری تغییر نمی کند. مشکل اصلی در این کار طراحی یک واسطه مناسب به یک وسیله بازخوانی بزرگ است.
از آنتی بادی‌ها به صورت گسترده به عنوان بیوسنسور استفاده می‌شود. آنتی بادی‌ها بیوسنسورهای پیشتاز در طبیعت است، به همین دلیل توسعه تستهای تشخیصی با استفاده از آنتی بادیها، یکی از زمینه‌های بسیار موفق در بیوفناوری است. شاید آشناترین مثال تست ساده‌ای است که برای تعیین گروه خونی استفاده می‌شود.
بوسنسورهای گلوکز از موفق ترین بیوسنسورهای موجود در بازار است. بیماران مبتلا به دیابت نیاز به شیوه‌های مرسوم جهت پایش سطح گلوکز خود دارد. سنسورهای قابل کاشت و غیر تهاجمی در حال توسعه است، اما در حال حاضر در دسترس‌ترین شیوه بیوسنسور دستی است که یک قطره از خون را تحلیل می‌کند.

اصول و مبانی ترمیستورها:
ترمیستور از مواد نیمه هادی ساخته می شود. ترمیستور از اکسید فلزاتی چون منگنز، نیکل، کبالت، مس و یا آهن همراه با سیلیکون ساخته می گردد. رنج دمای آن 50- تا 150 و نهایت 300 درجه سانتیگراد می باشد. در بیشتر مصارف مقاومت آن در دمای 25 درجه سانتیگراد( در RTD مقاومت آن نسبت به صفر درجه محاسبه می شد در ترمیستورها نسبت به 25 درجه سانتیگراد محاسبه می شود.) بین 100 تا 100کیلو اهم می باشد. البته ترمیستورهایی با مقاومت اولیه پایین تر از 10اهم و بالاتر از 40مگا اهم نیز استفاده می شود.
ترمیستورها به دو نوع تقسیم می شوند(Negative Temperature Coefficient NTC که با افزایش دما مقاومت آن کاهش می یابد و(Positive Temperature Coefficient) PTC که با افزایش دما مقاومت آن کاهش می یابد.
ترمیستور نوع NTC حساسیت 3- % تا 6- دارد که در مقایسه با RTD خیلی بالاتر است که باعث گشته سیگنال پاسخ بهتری نسبت به ترموکوپل و RTD داشته باشد، از جهت دیگر حساسیت پایین RTD و ترموکوپل آنها را انتخاب خوبی برای دماهای بیش از 260 درجه سانتیگراد کرده است و این محدودیتی برای ترمیستور است.
در سال 1833 میشل فاراده فیزیکدان و شیمی دان انگلیسی گزارشی در مورد رفتار نیمه هادی سولفید نقره داد، که این جرقه اولیه پیدایش ترمیستور بود. به خاطر محدودیتی که ترمیستور در سختی تولید و کاربرد در صنعت داشت تولید تجاری و استفاده از آن تا صد سال بعد انجام نشد و از سال 1980 استفاده از ترمیستور به صورت گسترده شروع شد.

مدار بهسازی
برای تبدیل مقاومت ترمیستور به ولتاژ می توان از مدار پل استفاده نمود ولی به دلیل مشخصه غیر خطی ترمیستور، خطای غیر خطی مدار پل تاثیر می گذارد که در صورت استفاده از مدار پل باید این موضوع لحاظ شود.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله    12صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله فلسطین

اختصاصی از زد فایل دانلود مقاله فلسطین دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فلسطین (در زبان لاتین: Palaestina، زبان عبری: פלשת پلشت، زبان عربی: فلسطین) بصورت تاریخی و از دوران روم باستان به ناحیه‌ای گفته می‌شده که بین دریای مدیترانه و کرانه‌های رود اردن واقع شده‌است.[۱] فلسطین در دوران‌های حتی قدیمی تر به ناحیه‌ای محدود تر در کنار مرز دریای مدیترانه اطلاق می‌شد. در معنی جغرافیایی گسترده تر آن فلسطین می‌تواند به منطقه‌ای اشاره کند که شامل مناطق اسرائیلی و فلسطینی، بخش‌هایی از اردن، لبنان و سوریه باشد.[۱][۲] فلسطین همچنین می‌تواند به ناحیه‌ای که در ابتدای قرن بیستم تحت قیومیت بریتانیا پس از شکست امپراطوری عثمانی در جنگ جهانی اول درآمد باشد. فلسطین همچنین ممکن است به کشور فلسطین که توسط السلطة الوطنیة الفلسطینیة‎ (حکومت خودگردان فلسطین) اعلام شده و توسط بیش از صد کشور به رسمیت شناخته می‌شود اطلاق شود.[۳] سایر نام‌های استفاده شده جهت اشاره به این منطقهٔ جغرافیایی عبارتند از: سرزمین اسرائیل (زبان عبری: ארץ ישראל)، سرزمین مقدس (در زبان عبری: ארץ הקדש، زبان لاتین: ترا سانکتا، زبان عربی: الأرض المقدسة).
مرزها و نامهای منطقه
در متون مصر باستان تمامی منطقهٔ ساحلی خاورنزدیک که در امتداد ساحل مدیترانه بین مصر جدید و ترکیه بوده‌است رتنیو (R-t-n-u) نامیده شده‌است. این منطقه به سه ناحیه تقسیم می‌شد. ناحیهٔ جنوبی رتنیو (که Djahy نامیده می‌شد) شامل اسرائیل جدید و اراضی فلسطینی، ناحیهٔ مرکزی شامل لبنان و ناحیهٔ شمالی (که Amurru نامیده می‌شد) شامل ساحل سوریه تا شمال رودخانهٔ اورنتس در نزدیکی ترکیه بود.
در عصر آهن، پادشاهی اسرائیل بر منطقه‌ای شامل اورشلیم تا منطقه‌ای در نزدیکی اسرائیل جدید و قلمروی فلسطینی حاکمیت داشت و در غرب و شمال بخش عمده‌ای و نه تمام سرزمین اسرائیل را شامل می‌شد. پس از تقسیم شدن این حکومت، بخش جنوبی به پادشاهی یهود و بخش شمالی به پادشاهی اسرائیل تبدیل شد.
کلمهٔ فلسطین از Philistine که نام یک گروه غیریهودی ساکن در منطقه‌ای کوچک از ساحل جنوبی به نام فیلیستا است، گرفته شده‌است. مرزهای 'فیلیستا' در نزدیکی نوارغزه قرار دارد و پنج شهر غزه، اشکلون، اشداد، اکرون، و جت را در بر می‌گیرد. در آثار مصری آمده‌است که افرادی که پلست (P-r-s-t) نامیده می‌شدند، از جمله کسانی بودند که در زمان حکومت رامسس سوم به مصر حمله کردند. این قضیه احتمالا به فلسطینی‌ها اشاره دارد. کلمهٔ پلشت (درزبان عبری: Pəléshseth) معمولاً در انگلیسی به فیلیستیا ترجمه می‌شود و در کتاب مقدس برای اشاره به ناحیهٔ ساحلی جنوبی به کار رفته‌است. در سال‌نامه‌های پادشاه آشوری، سارگن دوم، کلمهٔ پلشتو برای این معنی آورده شده‌است. چنین به نظر می‌رسد که در زمان آشوری‌ها، قبیلهٔ فیلیستا از بین رفته‌است، ولی نام آن سرزمین همچنان مورد استفاده بوده‌است. در دورهٔ پارس، صورت یونانی این نام برای اولین بار در قرن پنجم قبل از میلاد به وسیلهٔ هرودتوس در اشاره به ناحیه‌ای از سوریه به نام Palaistinêi به کار رفت. (درلاتین: پلستینا، در انگلیسی: پلستاین). مرزهای ناحیهٔ مورد اشارهٔ هرودتوس دقیقاً عنوان نشده بودند، اما جوزفوس از این نام تنها برای اشاره به ناحیهٔ ساحلی کوچک فیلیستیا استفاده می‌کرد. تولمی نیز از این کلمه استفاده کرده‌است. در ‌لاتین، پلینی نیز برای ناحیه‌ای از سوریه به کار رفته که پیشتر پلستینا نامیده شده‌است.
در دورهٔ رومی، ناحیهٔ یهود (شامل سامره) دربرگیرندهٔ بیشتر اسرائیل و قلمروی فلسطین بوده‌است. اما پس از شورش بار کخبا، رومی‌ها این مرزها را به ناحیهٔ سوریه فلسطین (درلاتین: سوریه پلستینا شامل یهود) و سامره گسترش دادند.
در دورهٔ بیزانس، کل این منطقه (شامل سوریه، فلسطین، سامره و ایالت جلیل) دوباره پلستینا نام گرفت و بین دیوسس اول و دوم تقسیم شد. بیزانسی‌ها همچنین سرزمینی شامل نگو، سینا و ساحل غربی شبه جزیره عرب را پلستینا سالوتریس نامیدند که گاهی پلستینای سوم نامیده می‌شد. از دورهٔ بیزانس، مرزهای بیزانسی پلستینا (اول و دوم) برای اشاره به منطقهٔ جغرافیایی بین رودخانهٔ اردن و دریای مدیترانه به کار رفته‌است.
متون مقدس
در کتب مقدس یهودی در دورهٔ پیش از اسرائیل برای اشاره به این ناحیه کنعان به کار رفته و پس از آن از اسرائیل (ییسرائیل) استفاده شده‌است. نام سرزمین یهود نیز به همراه چندین عنوان شاعرانه مورد استفاده قرار گرفته‌است. سرزمین شیر و عسل، سرزمینی که خداوند در آن برای تعیین شما برای پدرهایتان سوگند یاد کرده است، سرزمین مقدس، سرزمین خداوند و سرزمین موعود. در مورد سرزمین کنعان آمده‌است که شامل کل سرزمین لبنان می‌باشد. چنین به نظر می‌رسد که در این سرزمین پهناور قبیله‌های یهودی البته به همراه سایر گروه‌های قومی سکونت داشته‌اند.
وقایع چهار گاسپلز از کتاب مقدس مسیحی تماما در سرزمین فلسطین اتفاق افتاده‌اند.
در قرآن، کلمهٔ سرزمین مقدس (در زبان عربی: الأرض المقدسة) حداقل هفت بار آمده‌است و یک بار زمانی است که موسی با قوم یهود به سوی آن خوانده شد: «ای قوم من! وارد سرزمین مقدسی شوید که خداوند برایتان مقرّر گردانیده و باز پس مروید بر پشتهایتان که زیانتان در آن است.»
دورهٔ رومی
در نتیجهٔ اولین جنگ یهودیان-رومیان (۶۶-۷۳)، اورشلیم غارت شد؛ معبد دوم نابود شد؛ و تنها، دیوار غربی باقی ماند. در سال ۱۳۵، پس از سقوط شورش شورش یهود به رهبری بار کخبا در ۱۳۲، پادشاه روم هادریان اکثر یهودی‌ها را از سرزمین یهود بیرون راند و بنابراین بسیاری از یهودی‌ها در سامره و ایالت جلیل به سر می‌بردند. وی همچنین نام ناحیهٔ رومی یهود (اسرائیل) را به سوریه فلسطین تغییر داد. رومی‌ها همچنین برای ایجاد جنگ روانی سعی بر تغییر نام اورشلیم به آلیا کپیتولینا کردند که این نام جدید دوام نیافت. با گذشت زمان از نام سوریه فلسطین تنها فلسطین باقی ماند و در طول این مدت فلسطین به بخشی سیاسی و اجرایی در داخل قلمروی امپراتوری روم تبدیل شده بود.
دوره بیزانس (امپراتوری روم شرقی)
در حدود سال ۳۹۰، فلسطین به سه ناحیه تقسیم شد: پلستینا پریما، سکوندا و تریتا (فلسطین اول، دوم و سوم). فلسطین اول شامل یهود، سامره، ساحل و پری بود که حاکم آن در کاساری زندگی می‌کرد. فلسطین دوم شامل ایالت جلیل، درجزریل پایینی، نواحی شرق ایالت جلیل و بخش غربی دکاپلیس سابق بود و حکومت آن در سایتوپلیس قرار داشت. فلسطین سوم شامل نگو، اردن جنوبی که زمانی بخشی از ناحیه عرب بود و پیشتر ناحیهٔ سینا بود و پترا مقر حکومت آن بود. نام دیگر فلسطین سوم پلستینا سالوتاریس بود. این تقسیم بندی ناحیهٔ عرب را بخشی از اردن شمالی در شرق پری قرار داد. حکومت بیزانس بر فلسطین در زمان تصرف پارس‌ها در سال ۶۱۴ موقتا خاتمه یافت و سپس بعد از ظهور اسلام در شبه جزیره عرب و فتح منطقه توسط نیروهای اسلام که در سال ۶۳۵ آغاز شد، حکومت آن‌ها بر این منطقه برای همیشه به پایان رسید.
دورهٔ خلافت
حاکمان مسلمان ناحیهٔ الشام (عربی سوریه) را به پنج بخش تقسیم کردند. جند فلسطین (در عربی: به معنای ناحیهٔ نظامی فلسطین) شامل منطقه‌ای از سینا تا جنوب دشت آکر بود. با گذشت زمان این منطقه کوچکتر شده و به سینا محدود شد. رفح، کاسارا، غزه، جافا، نابلوس، اریحا، راملا و اورشلیم شهرهای اصلی بودند. در ابتدا شهر لده مرکز بود، اما در سال ۷۱۷ به شهر راملا تغییر یافت. (پس از زمانی طولانی و مدت‌ها بعد از پایان تقسیم¬بندی جندها، اورشلیم مرکز شد.) اردن شامل ناحیهٔ شمال و شرق فلسطین بود. تیبراس، لجیو، ایکر، بیسان، و تایر شهرهای اصلی آن بودند و تیبریاس مرکز منطقه بود. چندین شورش سیاسی مختلف مجدداً این مرزها را چندین بار تغییر داد. پس از قرن ۱۰، تقسیم مناطق به جندها کم کم روبه زوال گذاشت و حملات ترک‌ها در دههٔ ۱۰۷۰ و سپس جنگ صلیبی اول این فرآیند زوال را تکمیل کرد.
دورهٔ مبارزان صلیبی
دورهٔ مملوک
پس از کنترل دوبارهٔ مسلمانان بر فلسطین در قرن ۱۲ و ۱۳، تقسیم بندی نواحی دوباره انجام گرفت و در این مدت مرزها به سرعت تغییر می‌کردند. در ۱۲۶۳/۱۲۹۱ این کشور بخشی از قلمروی سلطان مملوک در مصر بود.
در اواخر قرن ۱۳، فلسطین در واقع شامل قسمت‌های بسیاری از نواحی شیخ‌نشین سوریه یعنی پادشاهی غزه (شامل آسکالن و هبران)، کراک (شامل جافا و لجیو)، سفاد (شامل سفاد، ایکر، سیدون و تایر) و بخش‌هایی از پادشاهی دمشق (در برخی دوره‌ها از جنوب تا اورشلیم) بود.
در اواسط قرن ۱۴، سوریه دوباره به پنج ناحیه نقسیم شد که از بین آن‌ها فلسطین شامل اورشلیم (مرکز آن)، راملا، آسکالن، حبرون و نابلس بود، در حالی که حوران شامل تیبریاس (مرکز) بود.

دوره عثمانی
پس ازپیروزی عثمانی، این نام به عنوان نامی رسمی دیگر مورد استفاده نبود و دلیل این بود که ترک‌ها اغلب نواحی فرعی را با نام مرکز مشخص می‌کردند. این منطقه در سال ۱۵۱۶ جزئی از امپراتوری عثمانی شد و تا سال ۱۶۶۰ در واقع بخشی از ویلایت (بخش) دمشق-سوریه محسوب می‌شد تا اینکه از ۷ مارس ۱۷۹۹ تا جولای ۱۷۹۹ با اشغال جفا، حیفا و سکارا ارتباطش با دیگر نقاط قطع شد. در ۱۰ می‌۱۸۳۲ این منطقه یکی از نواحی ترکی بود که توسط محمد علی تصرف شده بود، اما در نوامبر ۱۸۴۰ دوباره تحت قرمان¬روایی مستقیم عثمانی قرار گرفت.
نام کهن همچنان توسط عموم و در موارد نیمه رسمی مورد استفاده قرار می‌گرفت. موارد بسیاری از استفاده از آن در طول سده‌های شانزدهم و هفدهم بر جای مانده‌است. در طول قرن نوزدهم، «دولت عثمانی در مکاتبات رسمی خود، از عبارت ارض فلسطین (سرزمین فلسطین) برای اشاره به ناحیه واقع در غرب رود اردن که در سال ۱۹۲۲ تحت فرمانروایی انگلستان فلسطین نامیده شد استفاده می‌کرد». اعراب تحصیل‌کرده، از عبارت فلسطین، برای اشاره به کل فلسطین یا بیت‌المقدس سنجاق یا تنها برای اشاره به منطقهٔ اطراف راملا استفاده می‌کردند. سلطان عثمانی در سال ۱۸۷۶ در پاسخ به درخواست خاخام ژوزف نانتونک برای صدور اجازه اسکان یهودیان ضمن منع مهاجرت گسترده به فلسطین گفت «تقریباً تمام سرزمین‌های فلسطین اشغال شده، و استقلالی که نانتونک به دنبال آن است با اصول اجرایی کشور در تعارض است» و پس از آن نیز دولت عثمانی در سال‌های ۱۸۸۴، ۱۸۸۷، و ۱۸۸۸ احکامی علیه اسکان انبوه یهودیان صادر کرد. در سال ۱۸۸۲ شمار چشمگیری از یهودیان شروع به هجرت به سرزمین مقدس کردند و مزارع جمعی (کیبوتس) ایجاد کرده و سرانجام حومهٔ تل آویو را در سال ۱۹۰۹ به وجود آوردند، که بعدها در سال ۱۹۲۱ تبدیل به یک شهر شد. شمار یهودیان فلسطین که در سال ۱۷۰۰ تنها ۷٬۰۰۰ نفر بود تا سال ۱۹۰۰ به ۶۰٬۰۰۰ نفر رسید (جمعیت کل فلسطین در این سال ۵۰۰٬۰۰۰ نفر بود) که این امر به عقیده کارپات حاکی از آن است که «سیاست عثمانی مبنی بر اجازه به افراد برای مهاجرت و اسکان، و همزمان ممانعت از مهاجرت گروه‌های انبوه، با موفقیت همراه بوده‌است».
حکمرانی عثمانی بر منطقه تا زمان جنگ عظیم (جنگ جهانی اول) یعنی زمانی که عثمانی از آلمان و متحدانش جانبداری کرد ادامه یافت. در طول جنگ جهانی اول، همزمان با فروپاشی امپراطوری عثمانی، بریتانیا عثمانی را از بیشتر این مناطق به عقب راند. با پایان امپراطوری عثمانی، شمار یهودیان فلسطین به ۵۵٬۰۰۰ نفر کاهش یافت.

قرن نوزدهم و قرن بیستم
در اروپا تا پیش از جنگ جهانی اول، فلسطین به منطقه‌ای که در مسیر شمال به جنوب از رافیا (جنوب شرقی غزه) تا رودخانه لیتانی (واقع در لبنان) امتداد می‌یافت اطلاق می‌شد. این منطقه از غرب به دریا و از شرق به منطقه‌ای که حدود آن به خوبی مشخص نشده بود و صحرای سوریه از آنجا آغاز می‌شد ختم می‌شد. در منابع مختلف در اروپا، مرز شرقی در اطراف رود اردن تا شرق امان تعیین می‌شد. صحرای نگو در این منطقه واقع نمی‌شد.
بر اساس موافقت‌نامه سایکس-پیکو در سال ۱۹۱۶، پیش‌بینی شده بود که بیشتر فلسطین، پس از رهایی از کنترل عثمانی، تبدیل به منطقه‌ای بین‌المللی خواهد شد که تحت کنترل مستقیم فرانسه یا انگلیس قرار نخواهد داشت. بلافاصه پس از آن، آرتور بالفور وزیر امور خارجه انگلیس با صدور بیانیه بالفور در سال ۱۹۱۷، سرانجام طرح تأسیس وطن یهودیان در فلسطین را مطرح کرد.
نیروی اعزامی مصر به رهبری انگلیس که تحت فرماندهی ادموند آلن بای، وایکانت اول آلن بای، در تاریخ ۹ دسامبر، ۱۹۱۷ بیت المقدس را تصرف کرده و به دنبال شکست نیروهای ترکیه در فلسطین در نبرد مگیدو در سپتامبر ۱۹۱۸ تمامی مشرق را اشغال کرد. <مرجع> هیوز، ۱۹۹۹، صفحه ۱۷؛ صفحه ۹۷.
فلسطین تحت قیمومت انگلیس (۱۹۴۸-۱۹۲۰)
استفاده رسمی از واژهٔ انگلیسی فلسطین با اعطای حکم قیمومت فلسطین به انگلیس بار دیگر رایج شد. در آغاز این دوره، نام ارتز ییسریل (سرزمین اسرائیل به زبان عبری) از طریق یک تمبر پستی در سال ۱۹۲۰، توسط هربرت ساموئل نخستین نماینده انگلیس در فلسطین که بین سالهای ۱۹۲۵-۱۹۲۰ این سمت را در اختیار داشت رایج شد. مقامات وزارت امور خارجه انگلیس به این اقدام وی اعتراض کردند اما با انتقال مسئولیت فلسطین از وزارت امور خارجه به وزارت مستعمرات این اقدام وی به دست فراموشی سپرده شد. در آوریل ۱۹۲۰ شورای عالی متحدین (ایالات متحده آمریکا، بریتانیا، فرانسه، ایتالیا و ژاپن) در کنفرانس سانرمو تصمیماتی رسمی در مورد سرزمین‌های تحت قیمومت اتخاذ کرد. بر این اساس بریتانیا قیمومت فلسطین را پذیرفت، اما تصمیمی در مورد مرزهای سرزمین‌های تحت قیمومت و شرایطی که این سرزمین‌ها می‌بایست به موجب آن اداره می‌شد اتخاذ نشد. چیم ویزمن، نماینده سازمان صهیونیستی در سانرمو، متعاقبا گزارشی در این مورد به همکاران خود در لندن ارائه کرد.
«هنوز در مورد مسائل مهمی همچون شرایط حقیقی قیمومت و مسئله مرزهای فلسطین تصمیمی گرفته نشده‌است. تعیین حدود مرزهای فلسطین و آن بخش از سوریه که تحت کنترل فرانسه قرار دارد انجام شده‌است، که به این ترتیب مرز شمالی و خط شرقی سرحد را که در همسایگی سوریه عرب نشین قرار دارد مشخص می‌کند. تعیین خط شرقی مرز تا زمانی که امیر فیصل در کنفرانس صلح که احتمالا در پاریس برگزار می‌شود شرکت نکند قطعی نخواهد شد.»
در ژوئیه ۱۹۲۰، نیروهای فرانسه فیصل اول از عراق (فیصل بن حسین) را از دمشق بیرون راندند و به فرمانروایی کم اهمیت وی بر منطقه اردن یعنی جایی که سران محلی سابقاً با هرگونه قدرت مرکزی مخالفت می‌کردند پایان دادند. شیوخ، که پیش‌تر پیمان وفاداری با شریف منعقد کرده بودند، از انگلیسی‌ها خواستند اداره منطقه را بر عهده بگیرند. هربرت ساموئل خواستار گسترش حیطه اختیار دولت فلسطین تا اردن شد، اما در دیدار وینستون چرچیل و امیر عبدالله از اردن که در مارس ۱۹۲۱ در قاهره و بیت‌المقدس انجام شد قرار بر این شد که امیر عبدالله (در آغاز تنها برای شش ماه) از سوی دولت فلسطین اداره این منطقه را بر عهده بگیرد. در تابستان ۱۹۲۱ اردن به سرزمین‌های تحت قیمومت ملحق شد، اما از شرط سرزمین ملی یهودیان مستثنی شد. در ۲۴ ژوئیه ۱۹۲۲ جامعه ملل ضوابط سرپرستی انگلیس بر فلسطین و اردن را تایید کرد. در ۱۶ سپتامبر جامعه ملل رسما یادداشتی از آرتور بالفور (لرد بالفور) را که تایید می‌کرد اردن باید از بندهای مربوط به تأسیس سرزمین ملی یهودیان و نیز «تسهیل» مهاجرت یهیودیان به این سرزمین و اسکان آنان مستثنی شود تصویب کرد. در واقع، در حالیکه اعراب به راحتی می‌توانستند در فلسطین اسکان یابند، انگلیسی‌ها از اسکان یهودیان در اردن ممانعت می‌کردند. (رجوع شود به سند مربوط به ورود یهودیان به اردن) اردن در اصل ۷۷ درصد از فلسطین را تشکیل می‌داد بدین ترتیب رهبران یهودیان اعتقاد داشتند این امر یک بی‌عدالتی آشکار و تقسیم ناعادلانه سرزمینی بود که بر اساس اعلامیه بالفور به عنوان سرزمین ملی یهودیان در نظر گرفته شده بود.
اعطای حق قیمومت به دلیل نگرانی‌های ایالات متحده آمریکا در ارتباط با جاه‌طلبی‌های استعمارگرانه انگلیس و نیز نگرانی‌های ایتالیا در مورد اهداف فرانسه به تاخیر افتاد. فرانسه نیز تا زمانی که اعطای حق قیمومت سوریه به این کشور نهایی نشده بود از توافق در مورد فلسطین امتناع می‌کرد. به گفتهٔ لوئیس،
«اعتراضات آمریکائیان به صدور حکم قیمومت به همراه مثلث اختلافات بین ایتالیا، فرانسه و انگلیس به خوبی نشان می‌دهد چرا احکام قیمومت الف تا چهار سال پس از امضای معاهده کنفرانس صلح پاریس در سال ۱۹۱۹ محقق نشد.... اسناد انگلیس به وضوح نشان می‌دهد که صبر و دیپلماسی بالفور منجر به صدور نهایی احکام قیمومت الف برای سوریه و فلسطین در ۲۹ سپتامبر ۱۹۲۳ شد.»
حتی پیش از آنکه حکم قیمومت در سال ۱۹۲۳ به صورت قانونی اجرا شود (متن ۱۹۲۲: حکم قیمومت جامعه ملل برای فلسطین)، انگلیسی‌ها از واژهٔ فلسطین برای نامیدن بخش غربی رود اردن و از اردن برای نامیدن بخش شرقی این رود استفاده می‌کردند. اما، فلسطین در معنای سرزمین ملی یهودیان اغلب شامل سرزمین‌های هر دو سوی رو اردن است.

130px تمبری متعلق به فلسطین تحت قیمومت انگلیس
در سال‌های پس از جنگ جهانی دوم، موقعیت انگلیس در فلسطین به تدریج بدتر شد. این امر ناشی از مجموعه‌ای از عوامل همچون موارد ذیل بود:
• شرایط فلسطین به دلیل حملات بی‌وقفه ایگرون و گروه لهی به مقامات، نیروهای نظامی و تأسیسات راهبردی انگلیس به سرعت در حال بدتر شدن بود. این امر به روحیه و وجهه انگلیس صدمات شدیدی وارد کرد، و نیز منجر به گسترش مخالفت مردم انگلیس با سرپرستی انگلیس بر فلسطین شده، و افکار عمومی خواستار «بازگشت نیروها به خانه» شد. در این باره سرهنگ آرچر کاست، دبیر ارشد دولت انگلیس در فلسطین، در یک سخنرانی خطاب به انجمن امپراطوری سلطنتی گفت: «اعدام دو گروهبان انگلیسی توسط ارگون‌ها و به تلافی اعدام‌هایی که توسط انگلیسی‌ها انجام شده بود بیش از هر چیز دیگری منجر به خروج ما از فلسطین شد».
• به دلیل ممانعت انگلیس از بازگشت بازماندگان هولوکاست به فلسطین، و در عوض فرستادن آنان به اردوگاه‌های پناهندگان در قبرس، یا حتی بازگرداندن آنان به آلمان همانند آنچه در مورد کشتی اکسودس در سال ۱۹۴۷ اتفاق افتاد افکار عمومی جهان به موضع‌گیری علیه انگلیس پرداخت.
• هزینه نگهداری ارتشی که بیش از ۱۰۰٬۰۰۰ نفر عضو داشت برای انگلیس که دچار مشکلات اقتصادی پس از جنگ دوم جهانی بود دشوار بود، و یکی دیگر از دلایل درخواست افکار عمومی در انگلیس برای پایان سرپرستی این کشور بر فلسطین بود.
سرانجام دولت انگلیس در سال ۱۹۴۷ اعلام کرد که خواستار پایان دادن به سرپرستی خود بر فلسطین است، و مسئولیت اداره فلسطین را به سازمان ملل متحد محول کرد.
طرح سازمان ملل برای تجزیه فلسطین
در ۲۹ نوامبر ۱۹۴۷، مجمع عمومی سازمان ملل متحد، با دو سوم رای اکثریت بین‌المللی، طرح سازمان ملل برای تجزیه فلسطین را به تصویب رساند (قطعنامه ۱۸۱ مجمع عمومی سازمان ملل متحد)، این طرح که برای پایان دادن به مناقشه اعراب و اسرائیل (مناقشه اعراب و یهودیان) در نظر گرفته شده بود سرزمین فلسطین را به دو کشور یهودی‌نشین و عرب‌نشین تقسیم می‌کرد، و بخش اعظم بیت‌المقدس را که شامل بیت‌اللحم می‌شد تحت کنترل نیروهای بین‌المللی قرار می‌داد. رهبران یهودیان (و از آن جمله آژانس یهودیان)، این طرح را پذیرفتند، اما رهبران اعراب فلسطین آن را نپذیرفته و از مذاکره در مورد آن امتناع کردند. کشورهای عرب و مسلمان همسایه فلسطین نیز با طرح تجزیه مخالفت کردند. پس از آنکه کمیته عالی اعراب در سال ۱۹۴۷ اعلام شورش در بیت‌المقدس کرد جامعه اعراب واکنش خشونت‌آمیزی نشان داده و دست به درگیری زدند که در نتیجه آن بسیاری از ساختمان‌ها و مغازه‌ها در آتش سوختند. با ادامه کشمکش‌های نظامی بین شبه‌نظامیان فلسطینی و یهودی در فلسطین، حق سرپرستی انگلیس بر فلسطین در تاریخ ۱۵ می‌۱۹۴۸ به پایان رسید در حالیکه یک روز پیش از آن تأسیس کشور اسرائیل اعلام شده بود (رجوع شود به اعلام تأسیس کشور اسرائیل). همسایگان عرب و ارتش‌های آنان (لبنان، سوریه، عراق، مصر، اردن، ارتش جهاد، ارتش آزادی‌بخش اعراب و اعراب محلی) بلافاصله پس از اعلام استقلال اسرائیل به این کشور حمله کردند، و متعاقب آن جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۴۸ درگرفت. در نتیجه، طرح تجزیه فلسطین هیچگاه عملی نشد.

وضعیت کنونی
پس از وقوع جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۴۸، در موافقت‌نامه‌های آتش‌بس موقت مابین اسرائیل و کشورهای عرب همسایه آن هیچگاه از فلسطین به عنوان یک سرزمین مجزا نامی برده نشد. در این موافقت‌نامه‌ها فلسطین بین اسرائیل، مصر، سوریه و اردن تقسیم شد.
اسرائیل علاوه بر مناطقی که سازمان ملل متحد تقسیم‌بندی کرده بود ۲۶ درصد از سرزمین‌های تحت قیمومت در غرب رود اردن را نیز تصرف کرد. اردن نیز ۲۱ درصد از سرزمین‌های تحت قیمومت را تصرف و به خاک خود ضمیمه کرد. بیت‌المقدس به دو بخش تقسیم شد، و اردن بخش‌های شرقی از جمله شهر باستانی را در اختیار گرفته، و اسرائیل بخش غربی را در اختیار گرفت. مصر نیز باریکه غزه را در اختیار گرفت.
برای شرح جابجایی وسیع جمعیتی اعراب و یهودیان در جریان جنگ ۱۹۴۸ و در طول دهه‌های بعدی رجوع شود به مهاجرت در فلسطین و مهاجرت یهودیان از سرزمین‌های اعراب.
از دهه ۱۹۶۰ به بعد، اصطلاح «فلسطین» مرتبا در بافت‌های سیاسی به کار گرفته می‌شد. اعلامیه‌های مختلف، همچون اعلام تشکیل کشور مستقل فلسطین در سال ۱۹۸۸ توسط سازمان آزادی‌بخش فلسطین به کشوری که فلسطین نامیده می‌شد اشاره می‌کرد، و مرزهای آن را با درجات مختلف وضوح تعریف کرده، و از جمله خواستار ضمیمه شدن کل کشور اسرائیل به فلسطین شد. اخیرا، پیش‌نویس قانون اساسی فلسطین بر اساس کرانه باختری و باریکه غزه پیش از ۱۹۶۷ (جنگ شش روزه) مرزهای فلسطین را تعیین کرده‌است. این خط سبز (اسرائیل) بر اساس موافقت‌نامه خط آتش‌بس موقت۱۹۴۹ تعیین شده؛ و مذاکرات مربوط به تعیین مرزهای دائمی هنوز انجام نشده‌است. علاوه بر این، از سال ۱۹۹۴، تشکیلات خودگردان فلسطین کنترل بخش‌های مختلف فلسطین باستانی را در اختیار گرفته‌است.
خاستگاه و سیر تحول مسئله فلسطین: ۱۹۸۸-۱۹۱۷
مسئله فلسطین اندکی پس از پایان جنگ جهانی دوم در سازمان ملل متحد مطرح شد.
اما ریشه مسئله فلسطین به عنوان یک مسئله بین‌المللی، در رودیدادهایی نهفته‌است که تا پایان جنگ جهانی اول رخ داد. این رویدادها منجر شد جامعه ملل فلسطین را به موجب سیستم قیمومت که به تصویب جامعه ملل رسیده بود تحت سرپرستی بریتانیا قرار دهد. در اصل، این سرپرستی قرار بود به صورت موقت و تا زمانی ادامه یابد که فلسطین به استقلال کامل دست می‌یابد، وضعیتی که در منشور جامعه ملل به رسمیت شناخته شده بود، اما در حقیقت سیر تحول تاریخی این قیمومت منجر به شکل‌گیری فلسطین به عنوان یک کشور مستقل نشد.
به رغم آنچه که در منشور جامعه ملل آمده بود و خواستار توجه به خواسته‌های اعراب و یهودیان فلسطین در اعطای حکم قیمومت شده بود اما تصمیم اعطای قیمومت خواسته‌های مردم فلسطین را مدنظر قرار نداد. این امر اهمیت بسیاری یافت چرا که دولت انگلیس تقریبا پنج سال پیش از دریافت حکم قیمومت فلسطین از جامعه ملل به سازمان صهیونیست‌ها تعهد داده بود سرزمین ملی یهودیان را در فلسطین تأسیس کند، چرا که رهبران صهیونیست‌ها با ارائه شواهد تاریخی مدعی بودند اجدادشان دو هزار سال پیش از پراکندگی یهودیان در فلسطین می‌زیسته‌اند.
در طول دوره قیمومت انگلیس بر فلسطین، سازمان صهیونیست‌ها تلاش می‌کرد شرایط تأسیس سرزمین ملی یهودیان را در فلسطین فراهم کرده و مقدماتی ایجاد کند تا یهودیان و اعراب بتوانند در کنار هم در این منطقه زندگی کنند. اعراب فلسطین احساس می‌کردند که این طرح منجر به نقض حقوق آنان خواهد شد. آنان همچنین معتقد بودند این امر منجر به نقض تضمیناتی می‌شود که متحدین در قبال حمایت اعراب از آنان در جریان جنگ جهانی در مورد استقلال به رهبران اعراب داده بودند. نتیجه این امر مخالفت فزاینده اعراب با اعطای قیمومت فلسطین و متعاقب آن توسل اعراب به خشونت علیه یهودیان شد.[۱]
تحلیل ژنتیکی جمعیت منطقه
بر اساس بررسی‌های ژنتیکی، جمعیت یهود و فلسطینی از لحاظ ژنتیکی تداخل دارند. مسلمانان فلسطینی دارای عوامل ژنتیکی‌ای هستند که در جمعیت شبه‌جزیره عرب یافت می‌شوند و در مورد یهودی‌ها بسیار نادر هستند. یهودیان اشکنازی نیز دارای عوامل ژنتیکی‌ای هستند که در افراد اروپایی دیده می‌شوند و وجود چنین عواملی در عرب‌ها بسیار کم است.
دانشمندان علوم ژنتیک توافق دارند که در افراد خاورمیانه در زمان‌های پیش از تاریخ تداخل ژنتیکی بوده‌است. نبل در سال ۲۰۰۰ با انجام بررسی کروموزوم-haplotype Y برای بررسی نژادی یهودیان و مسلمانان فلسطینی عنوان کرد «ژن مشترک برای قسمت عمده‌ای از کروموزوم‌های Y وجود دارد که نشان¬دهندهٔ اجداد مشترک می‌باشد». دو مدل هاپلوتایپ که تشکیل دهندهٔ کلاید مسلمانان فلسطینی بود در میان یهودیان نیز وجود داشت که «نشاندهندهٔ انحراف و یا تداخل از سایر افراد» می‌باشد. نبل عنوان کرد که این یافته هماهنگ با شواهد تاریخی‌ای است که عنوان می‌کند که «بخشی و یا کل عرب‌های مسلمان در این کشور از نوادگان ساکنین محلی، عمدتا مسیحی و یهودی، هستند که پس از پیروزی اسلام در قرن هفت بعد از میلاد به اسلام روی آوردند. این ساکنین محلی در واقع از نسل جمعیت اصلی‌ای که چندین قرن و حتی در دوره‌های پیش از تاریخ در این منطقه می‌زیسته‌اند هستند.» [۴]
یک بررسی دیگر توسط همین گروه با هدف مشخص کردن ارتباط ژنی میان سه جامعهٔ یهودی (اشکنازی، سفاردی و کردی) دو گروه هالپوتایپ کروموزوم YEu۹ و Eu۱۰ را به عنوان نشان¬دهندهٔ قسمت عمدهٔ نژاد خاورمیانه شرح داد. چنین به نظر می‌رسد که Eu۹ مربوط به شمال ترکیه وEu۱۰ مربوط به جنوب آن می‌باشد. در کردهای مسلمان و یهود Eu۹ زیاد است، اما Eu۱۰ که در مسلمانان فلسطینی زیاد است در بین این افراد کم است. این بررسی نشان داد که کروموزوم‌های Y در عرب‌های مسلمان و عرب بادیه نشین نشاندهندهٔ ارتباطات نژادی با ساکنان جدید منطقه و ارتباطات نژادی دیگر با سایر افراد می‌باشد. ارتباطات نژادی اولیه در واقع بخشی از کروموزوم مشترک با یهودی‌ها می‌باشد. طبق طرح ما، مهاجرت‌های اخیر همانطوریکه از کروموزوم Eu ۱۰ ویژهٔ عرب‌ها که شامل مدل‌های هاپلوتایپ مشاهده شده در فلسطینی‌ها و عرب‌های بادیه¬نشین مشهود است، اغلب از شبه‌جزیرهٔ عرب بوده‌است. این بررسی نشان می‌دهد که کروموزوم‌های Y یهودی‌ها بخش مهمی از عوامل ژنتیکی منطقه را شامل می‌شود و خصوصاً یهودی‌ها ارتباط ژنتیکی زیادی با افراد ساکن در شمال ترکیه داشته‌اند..[۵]
در سال ۱۹۰۲، سیر جمز فریزر در کتابش بنام شاخهٔ طلایی که درباره نظریهٔ وی در مورد ریشه‌های مذهب می‌باشد، عنوان کرد که اکثر عرب‌های فلسطین از تبار Jebusites و کنعانی هستند:
«ساکنان عرب زبان فلسطین از نژاد قبیله‌هایی هستند که پیش از حملهٔ اسرائیل در منطقه سکنا گزیدند. آن‌ها هنوز به این سرزمین پای‌بند هستند. آن‌ها هرگز این سرزمین را ترک نکرده و از آن دل نکندند.»
برخی ژنتیک‌دانان با فریزر موافق هستند. آرنایز-ویلنا و سایرین (۲۰۰۱) فایل ژنتیکی فلسطینی‌ها را با سایر افراد مدیترانه‌ای مقایسه کردند و عنوان کردند که «ریشهٔ فلسطیی‌ها و ارتباط ژنتیکی آن‌ها با سایر جمعیت‌های مدیترانه‌ای، نشان می‌دهد که هم یهودی‌ها و هم فلسطینی‌ها از نژاد کنعان باستان که در دوره‌های کهن با مصری‌ها، ساکنان آنتالیا و بین‌النهرین آمیخته شده می‌باشند».
با این وجود نتایج این بررسی نشان می‌دهد که فلسطینی‌ها از لحاظ ژنتیکی با مصری‌ها، لبنانی‌ها، ایرانی‌ها، کرتان، مقدونیه‌ای‌ها، ساردنی‌ها، ترک‌ها، ارمنی‌ها و همچنین الجزایری‌ها، اسپانیایی‌ها، فرانسوی، ایتالیایی و بایسکی‌ها ارتباطاتی دارند. بنابراین این شرایط نمی‌تواند پاسخگویی مسئلهٔ مهاجرت باشد.
آرنایز-ویلنا بعدها از هیات سردبیری مجله اخراج شد و این مقاله نیز برداشته شد[۶]. مقامات این مجله عنوان کردند که این مفاله سیاسی بوده و در آن اظهاراتی نامناسب در مورد اختلافات فلسطین و اسرائیل به کار رفته‌است.
مسئلهٔ مهاجرت دیرهنگام عرب به فلسطین
در مورد این مسئله که آیا مهاجرت عرب‌ها به فلسطین بعد از سکونت یهودی‌ها در آنجا در اواخر قرن ۱۹ اتفاق افتاده بحث‌ها و اختلافات بسیاری وجود دارد.
یوزیل شملز که یک جمعیت‌شناس است در بررسی‌های خود از اسناد ثبت‌شدهٔ عثمانی در مورد جمعیت اورشلیم و حبرون در سال ۱۹۰۵ متوجه شد که اغلب شهروندان عثمانی ساکن در این مناطق، که تشکیل دهندهٔ یک سوم از جمعیت فلسطین بودند درهمان محل تولد خود زندگی می‌کردند. خصوصاً در مورد مسلمانان، ۱/۹۳٪ در همان محل تولد خود در فلسطین ساکن بودند و ۲/۵٪ از آن‌ها که متولد بخش‌های مختلف فلسطین بودند در سایر مناطق غیر از زادگاه خود در فلسطین ساکن بودند و محل تولد ۶/۱٪ خارج از فلسطین بوده‌است. خصوصا در مورد مسلمانان، ۱/۹۳٫۴٪ در همان محل تولد خود در فلسطین ساکن بودند و ۲/۵٪ از آن‌ها که متولد بخش‌های مختلف فلسطین بودند در سایر مناطق غیر از زادگاه خود در فلسطین ساکن بودند و محل تولد ۶/۱٪ خارج از فلسطین بوده‌است. در مورد یهودی‌ها (به استثنای افرادی که جزء شهروندان عثمانی نبوده‌اند) ۵۹٪ در همان محل تولد خود در فلسطین ساکن بودند و ۹/۱٪ از آن‌ها که متولد بخش‌های مختلف فلسطین بودند در سایر مناطق غیر از زادگاه خود در فلسطین ساکن بودند ومحل تولد بیش از ۳۹٪ از آن‌ها خارج از فلسطین بوده¬است. [۷]
پروفسور جوزف کیکاسولا در امور بین‌المللی در مورد جمعیت پراکندهٔ فلسطین پیش از مهاجرت صحبت می‌کند. یکی از دلایل این وضعیت می‌تواند کمبود نفت در این منطقه باشد. وی همچنین به وجود باتلاق‌های زیاد در این ناحیه و مالاریا اشاره می‌کند. مورخان عنوان کرده‌اند که ساکنین صهیونیستی باتلاق‌ها را خشک کرده و مالاریا را از منطقه دور کرده‌اند. [۲]
یک اقتصاددان آمریکایی Gottheil بر این باور است که مهاجرت عظیم عرب‌ها به فلسطین وجود داشته‌است:
«دلایل بسیاری برای این باور وجود دارد که در زمان عثمانی و دوره‌های دولت قیم انگلیس مهاجرت عرب‌ها به فلسطین رخ داده‌است. مهمترین دلیل در این زمینه ارتباط میان اختلاف اقتصادی منطقه‌ای و مهاجرت است که در سطح جهان اتفاق افتاده و مورد پذیرش همگان است. حجم و میزان دقیق مهاجرت عرب به فلسطین و در فلسطین همانگونه که باچی عنوان کرده نامشخص است. ناقص بودن اسناد ثبتی در عثمانی و آمار دوره‌های انگلیس و وجود مهاجرت‌های غیرقانونی و پنهانی در این مدت باعث می‌شود که هرگونه اظهار نظر در این زمینه در واقعی تحلیلی ابداعی باشد. در اغلب موارد افرادی که در زمینه جمعیت‌شناسی فلسطین- و یا تحلیلات جمعیت شناسی بر اساس اطلاعات خام- کار کرده‌اند، اذعان کرده‌اند که محدودیت‌های بسیاری در این زمینه وجود دارد و نتایج غیرقطعی هستند.»
یهوشوئا پورات بر این باور است که نظریهٔ «مهاجرت عظیم عرب‌ها از کشورهای همسایه» افسانه‌ای است که «نویسندگان صهیونیست» به وجود آورده‌اند. وی می‌نویسد:
«همان¬طور که نتایج بررسی‌های مورخان و جمعیت‌شناسان جدید فلسطینی نشان می‌دهد، جمعیت عرب در اواسط قرن ۱۹ دوباره رشد کرد. این رشد نتیجهٔ عامل جدیدی بود: انقلاب جمعیتی. تا دههٔ ۱۸۵۰ هیچ گونه افزایش طبیعی در جمعیت نبود، اما پیدایش روش‌های درمانی نوین و تأسیس بیمارستان‌های مدرن توسط مقامات عثمانی و خارجیان مسیحی این وضعیت را تغییر داد. تعداد تولدها ثابت بود، اما مرگ و میر نوزادان کاهش یافت. این شرایط دلیل اصلی رشد جمعیت عرب بود. شکی نیست که کارگران مهاجر از سوریه و اردن به فلسطین آمده و آنجا ساکن شدند. اما در این مورد بحث نشده که قطعا مهاجرت معکوس هم بوده‌است. بطور مثال در حبرون رسم شده بود که افراد برای تحصیل و کار به قاهره بروند، که در نتیجه گروهی از جمعیت حبرون از قرن ۱۵بطور دائم در قاهره زندگی می‌کردند. نیروی کار غیرماهر از اردن و اطراف به فلسطین می‌آمدند، اما در عوض پیش از ۱۹۴۸ بسیاری از فلسطینیان تحصیل کرده که کاری در فلسطین نیافتند جذب اردن شدند. از لحاظ جمعیت‌شناسی، این انتقالات جمعیتی در مقایسه با عامل طبیعی افزایش جمعیت کمرنگ و کم‌تاثیر هستند.» [۸]
دانیل پایپس در پاسخ عنوان کرد که مسئلهٔ «مهاجرت عظیم عرب‌ها از کشورهای همسایه» در نیمهٔ اول قرن بیست مطرح شده و آمار و بررسی‌های جمعیت‌شناختی که مورد قبول همگان شامل پروفسور پورات است، آن را تأیید می‌کند. [۳]

وضعیت جمعیتی فعلی

بر اساس آمار ادارهٔ آمار مرکزی اسرائیل، درماه می‌سال ۲۰۰۶، جمعیت اسرائیل برابر با ۷ میلیون نفر بود که ۷۷٪ یهودی، ۵/۱۸٪ عرب و ۳/۴٪ از سایر ریشه‌ها بوده‌اند.[۹].بر اساس آمار از یهودی‌های اسرائیل ۶۸٪ بومی اسرائیل (متولد اسرائیل)، اغلب نسل دوم و یا سوم از اسرائیلی‌ها هستند و ۱۰٪ از جهان عرب ازآسیا و آفریقا هستند. [۱۰]
طبق آمار فلسطینی‌ها بیش از ۴/۲ میلیون فلسطینی در ساحل غربی زندگی می‌کنند. طبق یک بررسی که در ششمین کنفرانس Herzliya دربارهٔ تراز امنیت ملی اسرائیل ارائه شد، [۱۱] ۴/۱ میلیون فلسطینی وجود دارد. طبق آمار فلسطینی‌ها بیش از ۴/۱ میلیون فلسطینی دیگر در نوار غزه هستند.
طبق آمار فلسطینی‌ها و اسرائیلی‌ها، جمعیت فلسطین بین ۸/۹ تا ۸/۱۰ میلیون نفر است.
طبق آمار اردنی‌ها، حدود ۶ میلیون نفر در اردن زندگی می‌کنند که اکثر آن‌ها فلسطینی هستند، اما درمورد درصد دقیق فلسطینی‌ها اختلاف وجود دارد و بررسی آن چندان مطلوب برخی‌ها نمی‌باشد. طبق تخمین‌ها درصد فلسطینی‌ها بین ۴۵ تا ۹۰٪ می‌باشد.
کلیات تاریخچه فلسطین
این نوشتار صرفا به منظور آگاهی خوانندگان محترم از کلیات تاریخچه فلسطین از آغاز تا زمان حاضر تدوین شده است. خوانندگان که قصد مطالعه بیشتری در این زمینه را دارند می توانند به منابعی که در متن این مبحث آمده است مراجعه نمایند.
فلسطین سرزمینی عربی و اسلامی است، که در قدیم کنعان نام داشت، حدود 27024 کیلومتر مربع مساحت دارد که دریای مدیترانه در غرب، لبنان در شمال، سوریه و رود اردن در شرق و دریای سرخ و شبه جزیره سینا در جنوب و جنوب غربی آن قرار دارد. فلسطین سرزمینی حاصلخیز و دارای آب و هوای معتدل است. این منطقه محل ظهور پیامبران بزرگی چون عیسی (ع)، موسی (ع) ومحل عبور و زندگانی حضرت ابراهیم (ع) بوده است. این سرزمین از نظر موقعیت سوق الجیشی بسیار حساس و پراهمیت است و به مثابه پلی است که کشورهای عربی، اسلامی آسیا را به آفریقا متصل می کند.
این موقعیت ویژه جغرافیایی فلسطین را در طول تاریخ گذرگاه و نقطه تمرکز بسیاری از کشورها و تمدنهای پیاپی تبدیل کرده بود تا اینکه همراه با سایر سرزمینهای عربی، به کشوری با هویتی اسلامی و عربی تبدیل شد.
شهر بیت المقدس قدیم بر فراز یک تپه بنا گردیده و ازمکانهای مهم فلسطین است. کوه صهیون و کوه زیتون از شرق و غرب آن را احاطه کرده اند.
کنعانیان نخستین اقوامی بودند که از شبه جزیره عربستان به فلسطین آمدند و در این سرزمین سکونت گزیدند. آنان در فلسطین با آموریان و فلسطینیان در هم آمیختند و از سال 2500 ق.م فرمانروایی ایجاد کردند که 15 قرن ادامه داشت. تاریخ فلسطین با نام انبیا آغاز می شود. نام حضرت یعقوب، اسرائیل بود. بنی اسرائیل فرزندان یعقوب بودند و حدود سیزده قرن قبل از میلاد اقتدار داشتند. در هنگام حکومت فرعون بر مصر و پیش از ظهور موسی (ع) جمعیت اسرائیلیان زیاد شد. 430 سال پس از ورود یعقوب به مصر، حضرت موسی (ع) قوم بنی اسرائیل را از سرزمین مصر به مقصد سرزمین موعود، به حرکت درآورد. پیمودن این مسافت چهل سال طول کشید. حضرت موسی در این دوران طولانی از هدایت قوم فروگذار نکرد اما بنی اسرائیل بارها دست به طغیان و تجاوز زدند. پس از حضرت موسی (ع)، یوشع جانشین وی شد و بنی اسرائیل را از اردن عبور داد تا اینکه این قوم به شهرهای جدید رسیدند و دست به غارت و کشتار اهالی زدند. اما قوم فلسطین در مقابل آنان مقاومت کرد و سرانجام بنی اسرائیل را مغلوب ساخت. لیکن پس از جنگهای فراوان، مجدداً بنی اسرائیل قدرت گرفتند و بر شهرها مسلط شدند. در حدود 1000 ق.م حضرت داوود توانست اورشلیم را از دست فلسطینیان خارج کند و بیت المقدس یا خانه خدا را در آنجا بنا کند. این بنا توسط حضرت سلیمان تکمیل شد. سلیمان، چهل سال سلطنت کرد و آرامش را به قدس بازگرداند اما پس از او، دوباره ظلم و غارت بنی اسرائیل آغاز شد.
حدود 730 ق.م شالمانصر (شلمنصر) به اسرائیل تاخت و عده ای از آنان را اسیر کرد و به جای آنها بابلیان را اسکان داد. در سال 586 ق.م در زمان بخت النصر، کشور یهود مورد حمله آشوریان قرار گرفت که منجر به انحطاط و اسارت بنی اسرائیل شد. سرانجام کوروش پادشاه ایران، بابل را تسخیر کرد و یهودیان را آزاد ساخت و به فلسطین و اورشلیم بازگرداند. آسایش اورشلیم تا پایان سلطنت داریوش سوم ادامه داشت تا اینکه اسکندر مقدونی، در حدود 323 ق.م به ایران، مصر، سوریه، فنیقیه و فلسطین حمله کرد و ویرانی و قتل و غارت فراوانی به بار آورد. پس از اسکندر، جانشینان او بر فلسطین مسلط شدند. از سال 63ق.م دوره تسلط رومیان آغاز شد که پس از جنگهای فراوان، به ارمنستان و قسمتی از آسیا و آفریقا، سپس سوریه و فلسطین حمله بردند. دوازده هزار یهودی را کشتند و دیوارهای شهر را ویران ساختند.
در چنان شرایطی، ظهور مسیح امید و آرزوی یهودیان بود تا آنان را نجات بخشد. اما روحانیون یهود به او حسادت میورزیدند و می خواستند او را از میان بردارند و سرانجام به فتوای شورای یهود و جوسازی های آنان، حضرت عیسی (ع) توسط حکمران رومی سرزمین یهودا به اعدام محکوم شد.
در سال 70 م تیتوس فرزند امپراتور روم با هشتاد هزار سرباز، اورشلیم را محاصره کرد و پس از چند ماه مقاومت یهودیان، سرانجام رومیان فاتح شدند و قوم یهود دوباره آواره گشت. در زمان خسرو پادشاه ساسانی ایران امپراطوری روم را شکست داده و با راهنمایی یهودیانی که با ایران همکاری می کردند اورشلیم‌ (فلسطین) را فتح کردند. اما پس از مرگ خسرو پرویز، این سرزمین دوباره به دست مسیحیان افتاد.
در زمان خلیفه اول مسلمین (ابوبکر)، سپاهی روانه سوریه و فلسطین شد که با درگذشت او، در زمان خلیفه دوم، عمر، سوریه و بیت المقدس به دست مسلمین افتاد و رومیان در آنجا شکست خوردند. اهالی شهر مقاومت زیادی کردند اما طولانی شدن محاصره و مشکل غذا آنان را مجبور به تسلیم کرد و قرارداد صلحی منعقد شد. و از آن سال یعنی 15م فلسطین در دست مسلمانان افتاد.
از سال 1095م، با تهاجم اروپائیان علیه مسلمانان جنگهای صلیبی آغاز شد که حدود دو قرن ادامه یافت. اگر چه این جنگ علتهای گوناگونی داشت اما مورخان یکی از علل آنرا، مساله فلسطین و شهر بیت المقدس و خراجگزار بودن مسیحیان این شهر به مسلمانان ذکر می کنند. صلیبیون پس از نبردی سخت و محاصره طولانی بیت المقدس، وارد شهر شده و دست به قتل عام زدند و همه چیز را به عنوان غنیمت، غارت کردند.
بدین سان مسیحیان 90 سال بر فلسطین حکومت کردند. در مراحل پایانی جنگ دوم صلیبی (1149-1147م) مطابق با 544-542 ه.ق صلاح الدین ایوبی صلیبیون را تار و مار کرد و بیت المقدس را باز پس گرفت و آنها را از سوریه و مصر و سایر مناطق بیرون راند.
پس از هفتمین جنگ صلیبی و مرگ آخرین پادشاه سلسله ایوبی، ممالیک حدود سه قرن زمام امور را در دست گرفته و بیت المقدس را نیز در اختیار داشتند و با سپاه مغول جنگیدند و آنها را شکست دادند و بازماندگان صلیبی ها را در عکا نابود ساختند. از سوی دیگر سلسله عثمانی با جنگهای طولانی و فتوحات عثمانیان غازی در نبرد با مغولان و یونانیان، پایه گذاری شد. در زمان سلطان محمد فاتح در سال 1453م. شهر قسطنطنیه که مهمترین مرکز اقتدار صلیبیون و پایتخت روم شرقی بود فتح شد و به مدت 500 سال به پایتخت امپراطوری عثمانی تبدیل گردید.
اواخر قرن نوزدهم شورشهایی در فلسطین به وجود آمد. انگلستان در این سالها مدافع عثمانی بود، ناگهان تغییر روش داد و در برابر عثمانی قرار گرفت و از شورشیان حمایت کرد. از جمله « حسین، امیر مکه» را که نماینده عثمانی در حجاز و مردی جاه طلب بود تحریک کرد و با حمایت انگلیس از عثمانی جدا شود. در چنین شرایطی عده ای از یهودیان، اندیشه ملت واحد یهود را مطرح کردند و برای تشکیل کشوری مستقل دست به اقداماتی زدند که کار آنها مورد تشویق و حمایت دولت انگلیس قرار گرفت. این عده با گرفتن کمکهای مالی از یهودیان ثروتمند، برای پیشبرد مقاصد خود حزبی تشکیل دادند و نام صهیون را بر خود نهادند.
در سال 1916 قرارداد « سایکس ـ پیکو» میان روسیه، فرانسه و انگلیس به امضا رسید تا به موجب آن سرزمینهای تجزیه شده از عثمانی را میان خویش تقسیم کنند. اما انگلیس که چندی بعد آن پیمان را مغایر با سلطه خود بر کانال سوئز دید در سال 1917 با استفاده از ضعف روسیه و انقلابی که در آن کشور به وقوع پیوست، از پیمان سرباز زد و فلسطین را تحت قیمومیت خویش در‌آورد.
صهیونیستها در اوایل قرن بیستم با استفاده از سلطه انگلیس بر فلسطین، راه حل تشکیل یک کشور یهودی را در برابر ضدیت با یهودیان جهان و آزار آنان مطرح کردند. انگلستان در این زمان برای تداوم سلطه خود به پایگاهی در این منطقه نیاز داشت. در جریان جنگ جهانی اول صهیونیستها از انگلیس و امریکا خواستند در صورتی که دولت عثمانی متحد آلمان، شکست بخورد، پس از خاتمه جنگ فلسطین تبدیل به مملکت یهود گردد. کوشش صهیونیستها نتیجه بخشید و توانستند نظر « لرد بالفور» وزیر خارجه انگلیس را جلب کنند. سرانجام در آوریل 1920 متفقین و جامعه ملل، قیمومیت فلسطین را رسماً به دولت انگلستان واگذار کردند و آن را موظف کردند، با تاسیس کانون ملی یهود، برای اجرای اعلامیه بالفور کمک کند.
با واگذاری حکومت از سوی انگلیس به یک یهودی، مهاجرت و انتقال یهودیان به فلسطین شروع شد. این امر موجب شورش و مخالفت اعراب گردید. در این هنگام سایر اعراب که دچار تفرقه بودند جز در شعار کمک دیگری به فلسطینیها نمی کردند. اعراب فلسطینی و مسیحیان اختلافات خویش را کنار گذاشتند و در برابر یهودیان صهیونیست متحد شدند. در تابستان 1929 نخستین برخورد خونین میان فلسطینیها و صهیونیستهای مهاجر درگرفت. در این درگیری صهیونیستها و سربازان انگلیسی با آتش گشودن بر روی فلسطینی ها حدود 351 تن را شهید و عده ای را مجروح و دستگیر کردند. در اواخر دهه 1920 تا 1936 قیام مسلحانه شیخ عزالدین قسام به وقوع پیوست اما وی یارانش به شهادت رسیدند. در س