دانلود مقاله بررسی رابطه بین عملکرد وتقسیم سود نقدی در بازار سرمایه ایران

اختصاصی از زد فایل دانلود مقاله بررسی رابطه بین عملکرد وتقسیم سود نقدی در بازار سرمایه ایران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

بررسی رابطه بین عملکرد وتقسیم سود نقدی در بازار سرمایه ایران

چکیده: 1
مقدمه: 2
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1 مقدمه 4
2-1 تاریخچه مطالعاتی 5
3-1 بیان مسئله 7
4-1 چارچوب نظری 8
5-1 فرضیه های تحقیق 11
6-1 اهمیت و ضرورت تحقیق 12
7-1 اهداف تحقیق 12
8-1 حدود مطالعاتی 13
1-8-1 قلمرو مکانی تحقیق 13
2-8-1 قلمرو زمانی تحقیق 13
3-8-1 قلمرو موضوعی تحقیق 14
9-1 تعریف واژه ها و اصطلاحات تحقیق 14
فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق
1-2 مقدمه 17
2-2 مفهوم سود 18
3-2 مکاتب موجود در مورد سود حسابداری 18
4-2 نقاط قوت سود حسابداری 19
5-2 نقاط ضعف سود حسابداری 20
6-2 اهداف گزارشگری سود خالص 21
7-2 کاربردهای سود 21
8-2 سود سهام 23
9-2 میزان سود تقسیمی 23
1-9-2 سود انباشته به عنوان یکی از منابع تأمین مالی 24
2-9-2 حفظ ساختار سرمایه 24
3-9-2 نیاز سهامداران 25
10-2 محدودیت های توزیع سود سهام 25
1-10-2 محتوای اطلاعاتی سود تقسیمی 25
2-10-2 دسترسی شرکت به منابع پول و سرمایه 25
3-10-2 مالیات بر درآمد 26
4-10-2 محدویت های قراردادی 26
5-10-2 ملاحظات قانونی 27
6-10-2 سود آوری فرصت های سرمایه گذاری 27
7-10-2 نقدینگی 27
8-10-2 توانایی استقراض 27
9-10-2 باز پرداخت بدهی 28
10-10-2 کنترل 28
11-10-2 تورم 28
12-10-2 نوع شرکت 29
13-10-2 وضعیت درآمدی سهامداران 29
14-10-2 منابع و مصارف وجوه 29
15-10-2 نرخ رشد شرکت 29
16-10-2 هزینه های مربوط به انتشار سهام جدید 30
11-2 چگونگی پرداخت سود 30
1-11-2 تقسیم سود نقدی 31
2-11-2 سود سهمی (سهام جایزه) 31
3-11-2 بازخرید سهام 32
4-11-2 سود سهام به صورت دارایی 32
5-11-2 سود سهام به صورت اوراق قرضه 33
6-11-2 تجزیه سهام 33
7-11-2معکوس تجزیه سهام 34
12-2 سیاست های متداول تقسیم سود 34
1-12-2 اهداف سیاست تقسیم سود 35
2-12-2 اهمیت خط مشی تقسیم سود 36
3-12-2 جایگاه سیاست تقسیم سود در مدیریت مالی 38
13-2 روش های تقسیم سود نقدی 38
1-13-2 تقسیم مبلغ ثابت و معین بین سهامداران 38
2-13-2 تقسیم درصد ثابتی از سود (تقسیم سود متغیر) 39
3-13-2 تقسیم سود ثابت به علاوه حاشیه متغیر 39
4-13-2 تقسیم سود مازاد 39
14-2 جنبه های قانونی تقسیم سود در ایران 40
15-2 نظریه های سیاست تقسیم سود 40
1-15-2 نظریه مربوط بودن سود سهام با قیمت سهام 41
2-15-2نظریه نامربوط بودن سود سهام با قیمت سهام 41
3-15-2 نظریه ترجیح مالیاتی 42
16-2 شاخص های سنجش عملکرد 43
17-2 ارزش افزوده اقتصادی 44
1-17-2 اهمیت ارزش افزوده اقتصادی 44
2-17-2 کاربرد EVA 45
3-17-2 مزایای EVA 46
4-17-2 معایب EVA 47
18-2 ارزش افزوده بازار 48
1-18-2 مزایای MVA 49
2-18-2 معایب MVA 49
19-2 جریان نقدی عملیاتی 49
1-19-2 اهمیت فوق العاده جریان های نقدی عملیاتی 51
20-2 بازده حقوق صاحبان سهام 52
1-20-1 معایب ROE 52
21-2 بازده دارایی ها 53
1-21-2 موارد استفاده ROA 54
2-21-2 نقاط ضعف ROA 54
22-2 پیشینه تحقیق 55
1-22-2 تحقیقات خارجی 55
2-22-2 تحقیقات داخلی 58
فصل سوم: روش‌ اجرای تحقیق
1-3 مقدمه 63
2-3 روش تحقیق 63
3-3 جامعه مطالعاتی 64
4-3 فرضیه های تحقیق 64
6-3 متغیرهای تحقیق 66
1-6-3 متغیرهای مستقل 66
1-1-6-3 معیارهای نوین عملکرد با رویکرد اقتصادی 66
2-1-6-3 معیارهای سنتی عملکرد با رویکرد حسابداری 67
2-6-3 متغیر وابسته 68
3-6-3 متغیرهای کنترلی 69
4-6-3 مدل اولیه تحقیق 71
7-3 روش های جمع آوری اطلاعات 71
8-3 روش تجزیه وتحلیل داده ها 72
1-8-3 تحلیل همبستگی پیرسون و رگرسیون ساده خطی 72
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها
1-4 مقدمه‏ 80
2-4 روش آزمون فرضیه های تحقیق 80
3- 4 شاخص های توصیفی متغیرها 81
4-4 بررسی فرض نرمال بودن متغیر ها 84
5-4 خلاصه تجزیه و تحلیل ها به تفکیک هر فرضیه 85
1-5-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه فرعی اول 85
2-5-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه فرعی دوم 88
3-5-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه اصلی اول 91
4-5-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه فرعی سوم 97
5-5-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه فرعی چهارم 99
6-5-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه فرعی پنجم 102
7-5-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه اصلی دوم 104
6-4 خلاصه نتایج آزمون فرضیات 111
7-4 مدل کلی تحقیق 112
فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات
1-5 مقدمه 119
2-5 ارزیابی و تشریح نتایج آزمون فرضیه ها 119
1-2-5 نتیجه فرضیه اصلی اول 119
2-2-5 نتیجه فرضیه اصلی دوم 120
3-5 نتیجه گیری کلی پژوهش 122
4-5 پیشنهادات مبتنی بر یافته های فرضیات پژوهش 123
5-5 پیشنهادهایی برای تحقیق های آتی 123
6-5 محدودیت های تحقیق 124
پیوست ها
پیوست الف 126
پیوست ب 129
منابع و ماخذ
منابع فارسی: 132
منابع لاتین: 135
منابع اینترنتی : 137
چکیده انگلیسی: 138

جدول (1-1): تحقیقات مرتبط با تقسیم سود نقدی 5
جدول (1-2) تاریخچه مدل هایی که به منظور ایجاد ارزش به وجود آمده اند 44
جدول (2-2) معادل های حقوق صاحبان سهام از دیدگاه استوارت 45
جدول (1-4) شاخص های توصیف کننده متغیرهای وابسته و مستقل تحت شاخص های مرکزی، شاخص های پراکندگی و شاخص های شکل توزیع آماری 82
جدول (2-4) شاخص های توصیف کننده متغیرهای کنترلی تحت شاخص های مرکزی، شاخص های پراکندگی و شاخص های شکل توزیع آماری 83
جدول (3-4 ): آزمون کلمگروف اسمیرنف متغیر وابسته 85
جدول(4-4): ضریب همبستگی پیرسون بین تقسیم سود نقدی و ارزش افزوده اقتصادی 85
جدول (5-4): ضریب همبستگی ، ضریب تعیین و آزمون دوربین واتسون 86
جدول (6-4): تحلیل واریانس رگرسیون 87
جدول (7-4): ضرایب معادله رگرسیون 88
جدول (8-4): ضریب همبستگی پیرسون بین تقسیم سود نقدی و ارزش افزوده بازار 88
جدول (9-4): ضریب همبستگی ، ضریب تعیین و آزمون دوربین واتسون 89
جدول (10-4): تحلیل واریانس رگرسیون 89
جدول (11-4): ضرایب معادله رگرسیون 90
جدول (12-4): ضریب همبستگی پیرسون بین تقسیم سود نقدی و شاخص های عملکرد با رویکرد اقتصادی 91
جدول (13-4):ضریب همبستگی، ضریب تعیین و آزمون دوربین واتسون 92
جدول (14-4): تحلیل واریانس رگرسیون 92
جدول (15-4): ضرایب معادله رگرسیون 93
جدول (16-4) : ضریب همبستگی پیرسون بین تقسیم سود نقدی و شاخص های عملکرد با رویکرد اقتصادی با حضور متغیرهای کنترلی 94
جدول (17-4):ضریب همبستگی،ضریب تعیین و آزمون دوربین واتسون 94
جدول (18-4): تحلیل واریانس رگرسیون 95
جدول (19-4): ضرایب معادله رگرسیون 96
جدول (20-4): ضریب همبستگی پیرسون بین تقسیم سود نقدی و جریان نقدی عملیاتی 97
جدول (21-4): ضریب همبستگی ، ضریب تعیین و آزمون دوربین واتسون 98
جدول (22-4): تحلیل واریانس رگرسیون 98
جدول (23-4): ضرایب معادله رگرسیون 99
جدول (24-4): ضریب همبستگی پیرسون بین تقسیم سود نقدی و بازده حقوق صاحبان سهام 100
جدول (25-4): ضریب همبستگی ، ضریب تعیین و آزمون دوربین واتسون 100
جدول (26-4): تحلیل واریانس رگرسیون 101
جدول (27-4): ضرایب معادله رگرسیون 102
جدول (28-4) : ضریب همبستگی پیرسون بین تقسیم سود نقدی و ارزش افزوده اقتصادی 102
جدول (29-4): ضریب همبستگی ، ضریب تعیین و آزمون دوربین واتسون 103
جدول (30-4): تحلیل واریانس رگرسیون 103
جدول (31-4): ضرایب معادله رگرسیون 104
جدول (32-4): ضریب همبستگی پیرسون بین تقسیم سود نقدی و شاخص های عملکرد با رویکرد حسابداری 105
جدول (33-4):ضریب همبستگی،ضریب تعیین و آزمون دوربین واتسون 105
جدول (34-4): تحلیل واریانس رگرسیون 106
جدول (35-4): ضرایب معادله رگرسیون 107
جدول (36-4): ضریب همبستگی پیرسون بین تقسیم سود نقدی و شاخص های عملکرد با رویکرد حسابداری با حضور متغیرهای کنترلی 108
جدول (37-4):ضریب همبستگی، ضریب تعیین و آزمون دوربین واتسون 108
جدول (38-4) : تحلیل واریانس رگرسیون 109
جدول (39-4): ضرایب معادله رگرسیون 110
جدول (40-4) : خلاصه یافته های حاصل از آزمون فرضیات 111
جدول (41-4) : ضریب همبستگی پیرسون بین تقسیم سود نقدی و عملکرد 112
جدول (42-4): ضریب همبستگی ، ضریب تعیین و آزمون دوربین واتسون 113
جدول (43-4): تحلیل واریانس رگرسیون 113
جدول (44-4): ضرایب معادله رگرسیون 114
جدول (45-4): ضریب همبستگی پیرسون بین تقسیم سود نقدی و شاخص های عملکرد با حضور متغیر های کنترلی 115
جدول (46-4):ضریب همبستگی،ضریب تعیین و آزمون دوربین واتسون 115
جدول (47-4): تحلیل واریانس رگرسیون 116
جدول (48-4): ضرایب معادله رگرسیون 117

نمودار (1-1) مدل مفهومی تحقیق 10
نمودار (1-3) مدل مفهومی تحقیق 65
نمودار (2-3) تعیین سطح زیر منحنی H0 , H1 76
نمودار (1-4): آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون ارزش افزوده اقتصادی و تقسیم سود نقدی 87
نمودار (2-4): آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون ارزش افزوده بازار و تقسیم سود نقدی 90
نمودار(3-4):آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون شاخص های اقتصادی و تقسیم سود نقدی 93
نمودار (4-4):آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون شاخص های اقتصادی و تقسیم سود نقدی باحضور متغیرهای کنترلی 95
نمودار (5-4):آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون جریان نقدی عملیاتی و تقسیم سود نقدی 99
نمودار (6-4): آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون بازده حقوق صاحبان سهام و تقسیم سود نقدی 101
نمودار (7-4): آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون بازده دارایی ها و تقسیم سود نقدی 104
نمودار (8-4):آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون شاخص های عملکرد حسابداری و تقسیم سود نقدی 106
نمودار(9-4): آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون شاخص های عملکرد حسابداری و تقسیم سود نقدی با حضور متغیرهای کنترلی 109
نمودار (10-4): آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون عملکرد و تقسیم سود نقدی 114
نمودار (11-4): آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون عملکرد و تقسیم سود نقدی درحضور متغیرهای کنترلی 116

چکیده:
تصمیم گیری، آنچه در آینده رخ خواهد داد را منعکس می کند. هدف از پیش بینی، کاهش ریسک در تصمیم گیری است و در تصمیم گیری برای سرمایه گذاری، پیش بینی بازده سهام (سود و افزایش قیمت سهام) نقش مهم و اساسی را بر عهده دارد. هدف از این تحقیق بررسی ارتباط بین تقسیم سود نقدی و عملکرد شرکت در بازار سرمایه ایران می باشد که دو دسته از شاخص های عملکرد با رویکرد اقتصادی و شاخص های با رویکرد حسابداری مورد مطالعه قرار می گیرند. دراین تحقیق روش گردآوری اطلاعات، روش کتابخانه ای می باشد. در راستای این هدف، تعداد93 شرکت که اطلاعات مورد نیاز برای دوره 6 ساله مورد مطالعه (88-83) در مورد آنها قابل دسترس بود انتخاب شدند. این تحقیق از دیدگاه روش و ماهیت از نوع تحقیقات همبستگی است و جهت آزمون فرضیات تحقیق از آزمون همبستگی و آزمون رگرسیون خطی استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که به طور کلی بین عملکرد و تقسیم سود نقدی ارتباط مثبت وجود دارد و شاخص های با رویکرد حسابداری ضریب همبستگی بالاتری نسبت به شاخص های با رویکرد اقتصادی با تقسیم سود نقدی در بازار سرمایه ایران دارند.

 
مقدمه:
یکی از اقلام حسابداری که در گزارش های مالی (صورت سود و زیان) تهیه و ارائه می شود، سود خالص است. محاسبه سود خالص یک بنگاه اقتصادی متأثر از روش ها و برآوردهای حسابداری است. در نتیجه احتمال دستکاری سود توسط مدیریت وجود دارد. امکان استفاده از روش های گوناگون حسابداری موجب شده است که سود واقعی شرکت ها با سود گزارش شده در صورت های مالی تفاوت داشته باشد. سیاست تقسیم سود شرکت می تواند نشان دهنده واقعی بودن یا نبودن سود گزارش شده و ارائه منصفانه عملکرد عملیاتی واحد تجاری باشد در واقع مدیران زمانی تصمیم به پرداخت و یا افزایش سود های تقسیمی می گیرد که احساس کنند سود آن ها به طور قابل ملاحظه ای تحت تأثیر دستکاری روش حسابداری نیست و کاهش سودهای تقسیمی در آینده غیر محتمل می باشد.
ایجاد ارزش و افزایش ثروت سهامداران در بلندمدت ازجمله مهمترین اهداف شرکت ها بشمار می رود و افزایش ثروت تنها در نتیجه عملکرد مطلوب حاصل خواهد شد، درک روابط میان عملکرد و تقسیم سود نقدی در کشورهای توسعه نیافته و دارای ساختار بازارهای سنتی بسیار مهم می باشد. طبق مطالعات انجام شده در کشورهای در حال توسعه که رشد اقتصادی بالایی دارند. سود تقسیمی به مراتب کمتر از کشورهایی است که رشد اقتصادی کمتری دارند، لذا اهمیت موضوع تقسیم سود از دو بعد قابل بررسی است:
1-از دیدگاه خرد: برای حداکثر سازی ثروت سهامداران
2-از دیدگاه کلان: برای کارایی اقتصادی و تخصیص بهینه منابع در کشور
برای ارزیابی عملکرد مدیران و اندازه گیری ثروت سهامدارن تاکنون شاخص های گوناگونی مطرح شده اند که از جدیدترین این شاخص ها می توان به شاخص های با رویکرد اقتصادی مثل ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده بازار اشاره کرد، که در این پژوهش در کنار شاخص های سنتی با رویکرد حسابداری در نظر گرفته می شوند.
موضوع اصلی این پژوهش پیرامون بررسی رابطه بین ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده بازاربا عنوان شاخص های با رویکرد اقتصادی عملکرد و جریان نقدی عملیاتی، نرخ بازده حقوق صاحبان سهام و نرخ بازده دارایی ها به عنوان شاخص های با رویکرد حسابداری عملکرد با میزان تقسیم سود نقدی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است.

فصل اول
کلیات تحقیق

1-1 مقدمه
یکی از مباحث مطرح در مدیریت مالی، تقسیم سود است، که مدیریت هر واحد تجاری باید بررسی و تفکر در مورد آنها را به عنوان مهمترین وظیفه خود در نظر داشته باشد. چرا که اگر یک واحد تجاری در تحصیل سود و برنامه ریزی وجه نقد ناموفق بوده و قدرت باز پرداخت دیون و تعهدات در هنگام سررسید و توزیع سود سهام به موقع را نداشته باشد قطعاً قادر به نیل به اهداف مورد نظر نبوده و تداوم فعالیت آن زیر سؤال خواهد رفت و همچنین اخبار مربوط به تقسیم سود و تغییرات سود تقسیمی نسبت به سال های گذشته برای سهامداران اهمیت بسزایی دارد، بطوری که در این ارتباط تئوری ها و دیدگاه های زیادی مطرح شده است. تقسیم سود معمولاً به یکی از دو صورت سود نقدی و سود سهمی پرداخت می شود، سود نقدی معمولی ترین نوع انتقال بازده از طرف شرکت ها به سهامداران است، شرکت ها در توزیع سود نقدی خود بطور یکسالی عمل ننموده اند و در این راه سیاست های متفاوتی اتخاذ می نمایند و این سیاست ها می توانند متغییر باشند و دامنه ای از پرداخت حداقل سود نقدی مقرر در قانون تا پرداخت تمام عایدات شرکت وحتی بیشتر عایدات سالانه به عنوان سود نقدی را در بر بگیرند. درک و فهم عوامل مؤثر به سیاست های تقسیم سود علاوه بر حفظ منافع سرمایه گذاران باعث رشد شرکت و در نهایت افزایش امکان سود آوری و جلب رضایت سهامداران از سیاست های شرکت می شود. خلق ارزش و افزایش ثروت سهامداران در بلند مدت از مهمترین اهداف شرکت ها بشمار می رود، بنابراین افزایش ثروت سهامدارن تنها در نتیجه عملکرد مطلوب حاصل خواهد شد. برای ارزیابی عملکرد واحدهای تجاری و مدیران تاکنون معیارهای مختلفی ارائه شده است که معیارهای با رویکرد اقتصادی از جدیدترین معیارهای مطرح برای ارزیابی عملکرد می باشند. در این پژوهش تلاش شده است که معیارهای با رویکرد اقتصادی در کنار معیارهای سنتی با رویکرد حسابداری با عنوان شاخص های عملکرد بکار رود. در فصل اول پس از بیان مسئله به اهمیت و ضرورت تحقیق می پردازیم و سپس اهداف تحقیق را در قالب اهداف کلی و ویژه بیان می کنیم. در ادامه به چارچوب نظری تحقیق که بنیان اصلی طرح سؤال و موضوع تحقیق بوده است می پردازیم.
همچنین در این فصل فرضیه های تحقیق و مدل تحلیلی آورده شده است. و برخی اصطلاحات کلیدی در پایان این فصل تعریف می شود.

2-1 تاریخچه مطالعاتی
جدول(1-1): تحقیقات مرتبط با تقسیم سود نقدی
سال محق یا محققان متغیرهای مورد مطالعه یافته های پژوهش
1965 لینتنر درآمد فعلی شرکت و سود تقسیمی سال قبل تقسیم سود تا حدی به درآمد فعلی شرکت و تا حدی نیز به سود تقسیمی سال گذشته بستگی دارد.
1996 کورمندی و زاروین تغیرات دائمی سود و سودهای موقتی در چارچوب سودهای دائمی ، جزء دائمی سود عامل غایب اثر گذار بر پرداخت سود است و ممکن است یکی از مهمترین عوامل موثر بر تقسیم سود باشد.
1997 سیفرت تغیرات سود تعدیل شده و تغیرات سود سهام پرداختی دقیقاً در زمان تغییرات سود سهام پرداختی تغییرات تعدیل شده با اهمیتی در سود وجود داشته است.
2001 بینر اهرم مالی، اندازه شرکت، فرصت سرمایه گذاری، سود تقسیمی سال قبل تقسیم سود نقدی رابطه منفی با اندازه شرکت وفرصتهای سرمایه گذاری داردوبا تقسیم سود سال قبل رابطه مثبت دارد و اهرم مالی تنها در انتخاب سیاست تقسیم سود مهم می باشد.
2002 فرانک فوتر و وود انتظارات آتی مدیران و سودهای سال جاری و گذشته سیاست های تقسیم سود را به انتظارات آتی مدیران مربوط می دانند. براساس مدل های هموار سازی سود تقسیمی لینتر1956 و ماوبایباک 1968 میزان سود تقسیمی براساس سودهای جاری و گذشته تعیین می شود.
2002 کیوشی کیتو تغییرات استاندارد شده سود براساس کل داراییها نه فقط تغییرات جاری سود بلکه تغییرات سود یک سال قبل نیز اثر مثبت و قابل توجهی روی تغیرات سود سهام دارد.

2003 ادلیگان جریان وجه نقد و تغییرات سرمایه رابطه بین جریانات نقدی و تغییرات سود تقسیمی به سطح رشد و انتخاب ساختار سرمایه و اندازه شرکت و تغییرات سیاست های اقتصادی بستگی دارد.
2003 دشموخ جریانات نقدی ،
فرصتهای سرمایه گذاری ، نابرابری اطلاعات تقسیم سود با میزان نابرابری اطلاعات و رشد فرصت های سرمایه گذاری رابطه معکوس و با سطح جریانات نقدی رابطه مستقیم دارد.
2009 فوکادا واکنش بازار به اعلامیه پرداخت سود مدیران در زمانی که سود در اوج یا کمترین حد خود باشد تمایل به تغییرات سیاست تقسیم سود دارند.
2009 جین هوکیم و سوچیونگ قابلیت سودآوری، فرصتهای سرمایه گذاری، اندازه ، چرخه حیات ، پرداخت سود نقدی قبل تقسیم سود نقدی با قابلیت سود آوری و اندازه و چرخه حیات و پرداخت سود نقدی اسبق رابطه مثبت و معنادار دارد و با فرصت های سرمایه گذاری رابطه منفی و معنادار دارد.
1378 جعفر بشیری وضعیت نقدینگی در صنعت نساجی ارتباط معنا داری میان وضعیت نقدینگی و تقسیم سود شرکت ها وجود دارد.
1382 ناصر گورابی اقلام صورت گردش وجوه نقد رابطه معنادار بین تغییرات اقلام گردش وجوه نقد و تغییرات سود تقسیمی هر سهم و تغییرات سود هر سهم دارد.
1382 پرویز سعیدی نسبت نقدینگی شرکت ها، میزان سود آوری، کنترل مالکیت، درصد سهامداران عمده، نرخ نهایی مالیات بین تقسیم سود نقدی با چهار متغیر نسبت نقدینگی و میزان سودآوری و کنترل مالکیت و درصد سهامداران عمده ارتباط مثبت و با نرخ نهایی مالیات ارتباط منفی وجود دارد.
1382 پری چالاکی سود حسابداری و جریان نقدی عملیاتی تقسیم سود نقدی با سود حسابداری و جریان نقدی عملیاتی ارتباط مثبت دارد.
1383 قربان ادبی

فرصت های سرمایه گذاری، اندازه شرکت ، سود تقسیمی سال قبل، اهرم مالی
بین تقسیم سود نقدی با فرصت های سرمایه گذاری و اندازه شرکت و سود تقسیمی سال قبل ارتباط وجود دارد اما اهرم مالی بر سیاست های تقسیم سود تأثیرگذار نیست.

1386 الهام عظیمی جریانات نقدی عملیاتی جریانات نقدی عملیاتی وقتی نسبتا پایین است اهمیت ویژه ای در سیاست گذاری پرداخت سود تقسیمی دارند و به عنوان یک الزام در توانایی شرکت برای پرداخت سود های تقسیمی عمل می کند.

3-1 بیان مسئله
در اقتصاد رو به رشد حاضر مدیران سرمایه گذار همواره به دنبال گزینه های مناسب سرمایه گذاری هستند تا هم بتوانند سود مورد نظر خود را کسب کنند و هم در بلند مدت ثروت خود را افزایش دهند. بازارهای مالی یکی از محافلی هستند که می توانند انگیزه سرمایه گذاری را برای سرمایه گذاران متجلی سازند، در حال حاضر بورس اوراق بهادار کشورمان این مهم را به عهده گرفته است. تقسیم سود از دو جنبه بسیار مهم قابل بحث است. از یک طرف عاملی اثر گذار بر سرمایه گذاری های پیش روی شرکت هاست تقسیم سود موجب کاهش منابع داخلی و افزایش نیاز به منابع مالی خارجی می شود و از طرف دیگر بسیاری از سهامداران شرکت ها خواهان تقسیم سود نقدی هستند از این رو مدیران با هدف حداکثر سازی ثروت همواره باید بین علایق مختلف آنان و فرصت های سود آور سرمایه گذاری تعادل برقرار کنند. بنابراین تصمیمات تقسیم سود که از سوی مدیران شرکت ها اتخاذ می شود بسیار حساس و دارای اهمیت است. توجه همه جانبه به عوامل و محدودیت های موثر بر سیاست های تقسیم سود علاوه بر به حداکثر رسانیدن ثروت سهامداران موجبات حفظ و بقای شرکت در عرصه رقابت و رشد و توسعه روزافزون آنرا فراهم می نماید.
با توسعه بازارهای سرمایه نقش معیارهای ارزیابی عملکرد در انعکاس عملکرد شرکت ها از طریق محتوای اطلاعاتی موجودشان نیز پرنگ تر شده است. در این میان رقابت بین دو دسته معیارهای ارزیابی عملکرد سنتی و مبتنی بر ارزش در جهت توجیه عملکرد شرکت های مذکور مورد توجه محققان قرارگرفته است. در ارزیابی عملکرد در روش سنتی فقط به سود حسابداری توجه می شود. که به جهت اینکه هزینه منابع سرمایه شرکت ها در آن مورد توجه قرار نمی گیرد روش مطلوبی محسوب نمی شود. برای ارزیابی عملکرد مدیریت و اندازه گیری ثروت سهامداران ، رویکردهای مختلفی ارائه شده است. که مهمترین آنها را می توان در چهار گروه کلی زیر دسته بندی کرد (انواری رستمی 1383، 7 )1.
1- رویکرد حسابداری :
2- در این رویکرد از ارقام مندرج در صورتهای مالی مانند فروش ، سود، بازده دارایی های شرکت ، بازده حقوق صاحبان سهام و ... استفاده می شود.

3- رویکرد مدیریت مالی :
4- در این رویکرد از مدل های مطرح در مدیریت مالی مانند مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای و مدل آربیتراژ استفاده می شود.
5- رویکرد تلقیفی : در این رویکرد سعی می شود تا با تلفیق ارقام صورتهای مالی و ارزش های بازار نسبت هایی مانند نسبت قیمت به درآمد و نسبت ارزش بازار دارایی ها به ارزش دفتری آنها و.... برای تجزیه و تحلیل استفاده می شود.
6- رویکرد اقتصادی: در این رویکرد که از مفاهیم اقتصادی استفاده می شود ، عملکرد واحدهای تجاری با تاکید بر قدرت سود آوری دارایی های شرکت و با توجه به نرخ بازده و نرخ هزینه سرمایه به کار گرفته شده در شرکت، مورد ارزیابی قرار می گیرد. از مهمترین معیارهای این رویکرد می توان به ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده بازار اشاره کرد. طرفداران معیار های رویکرد اقتصادی ادعا می کنند که این شاخص ها برترین معیار ارزیابی عملکرد محسوب می شوند. زیرا به عنوان یک معیار ارزیابی ، هزینه فرصت صاحبان سهام و ارزش زمانی پول را در نظر گرفته و تحریفات ناشی از کنارگیری روش های متفاوت حسابداری را برطرف می کند (اویی و لی ،2002 ،20) .
در این تحقیق سعی شده است که با در نظر گرفتن معیارهای سنتی حسابداری و معیارهای نوین اقتصادی به بررسی ارتباط این معیارها با تقسیم سود نقدی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار بپردازیم تا بتوانیم در جهت کمک به تصمیم گیری مدیران در انتخاب سیاست مناسب تقسیم سود و در جهت کمک به سهامداران برای اتخاذ تصمیمات صحیح در انتخاب گزینه های مناسب سرمایه گذاری با استفاده صحیح ترین معیار ارزیابی عملکرد گامی موثر برداشته باشیم.

4-1 چارچوب نظری
سیاست تقسیم سود یکی از بحث انگیز ترین مباحث مالی است . الگوهای نظری متضاد که گاهاً فاقد پشتوانه قوی تجربی هستند به دنبال توضیح سیاست های تقسیم سود شرکت می باشند . توجه همه جانبه به عوامل و محدودیت های موثر به سیاست های تقسیم سود علاوه بر به حداکثر رسانیدن ثروت سهامداران ، موجبات حفظ بقای شرکت در عرصه رقابت و رشد و توسعه روز افزون آن را فراهم می آورد در این پژوهش در صدد شناسایی رابطه عملکرد و تقسیم سود نقدی با کمک متغیرهایی به شرح زیر می باشیم.
ارزش افزوده اقتصادی : یکی از معیارهایی است که رهنمودهای لازم را برای مدیران برای ارزیابی عملکرد واحد تجاری ارائه می کند و بازار سرمایه نیز می تواند برای ارزشیابی واحدهای تجاری از آن بهره مند شود. بر اساس ارزش افزوده اقتصادی ارزش زمانی خلق می شود، که واحد تجاری بتواند تمام هزینه های عملیاتی و هم چنین هزینه های سرمایه خود را پوشش دهد و مبلغی نیز به عنوان سود با ارزش افزوده اقتصادی باقی بماند. به عبارت دیگر نرخ بازده سرمایه گذاری بیشتراز نرخ کل هزینه سرمایه باشد. ارزش افزوده اقتصادی با مورد توجه قراردادن تمامی مبالغ ، سود اقتصادی را به جای سود حسابداری اندازه گیری می کند.
طرفداران ارزش افزوده اقتصادی ادعا می کند که این شاخص ، برترین معیار عملکردی محسوب می شود. زیرا به عنوان یک معیار ارزیابی، هزینه فرصت صاحبان سهام و ارزش زمانی پول را در نظر گرفته و تحریف ناشی از بکار گیری اصول حسابداری را برطرف می سازد . برخلاف معیارهای متداول سود آوری EVA در درک هزینه سرمایه صاحبان سهام به مدیریت کمک می کند و شاخص واقعی موفقیت شرکت در ارزش آفرینی یا زایل شدن شدن ارزش به شمار می رود (حجازی و حسینی ،1385 ، 238) .
ارزش افزوده بازار : معیار اقتصادی دیگری است که از تفاوت میان ارزش بازار شرکت و سرمایه به کارگرفته شده در آن بدست می آید . ارزش افزوده بازار نشان دهنده ارزیابی جامعه سرمایه گذاران از شرکت است و حداکثر نمودن آن ، هدف هر شرکتی است که به دنبال حداکثر کردن ثروت سهامدان خود است زیرا با رشد قیمت سهم و افزایش ارزش بازار آن به طور عملی و واقعی به ثروت سهامداران شرکت افزوده می شود.
از لحاظ تئوری ارزش آفرینی واحد های تجاری که یکی از مناسبترین مقیاس آن شاخص ارزش افزوده اقتصادی است، از مبانی اساسی برای شکل دهی قضاوت بازار سرمایه می باشد و ارزش افزوده بازار که شاخص ثروت آفرینی برای طبقه سهامدار می باشد تحت تاثیر قضاوت نسبت به ارزش افزوده اقتصادی است. ارزش افزوده بازار یک شرکت برابر است با کلیه ارزش افزوده های اقتصادی شرکت یا سود باقی مانده ای که انتظار می رود در آینده ایجاد شود (کریمی،1385، 7) .
جریان نقدی عملیاتی : از معیار های سنتی حسابداری است و احتمالاً نسبت به سود خالص معیار بهتری از سود تجاری شرکت است زیرا شرکت می تواند سود خالص مثبت در صورت سود و زیان گزارش کند در حالی که قادر به پرداخت بدهی های خود نباشد جریان نقدی عملیاتی گاهی برای کنترل کیفیت سود شرکت ها مورد استفاده قرار می گیرد برای مثال اگر یک شرکت با جریان نقدی عملیاتی منفی، سود گزارش کند. ممکن است از تکنیک های جسورانه استفاده کرده باشد.
نرخ بازده حقوق صاحبان سهام : از معیار های سنتی حسابداری می باشد که نشان دهنده آن است که یک سرمایه گذار در شرکت به ازای مبلغ سرمایه گذاری چقدر بازده دریافت می کند.
نرخ بازده دارایی ها : همانند دو معیار پیشین از معیارهای سنتی حسابداری می باشد که جایگاه دارایی های عملیاتی را در کسب سود برجسته می کند. این نسبت به مهارت های تولید و فروش شرکت مربوط می شود که به وسیله ساختار مالی شرکت تحت تاثیر قرار نمی گیرد.
1-4-1 مدل مفهومی تحقیق
نمودار (1-1) مدل مفهومی تحقیق

2-4-1 مدل اولیه تحقیق
Dividend = α0+ α1 EVA + α2 MVA + α3 OCF + α4 ROE + α5 ROA + α6 SIZE + α7GROWPIT + α8LTDEBT + α9PSPRAD+ α10LEV+ α11CFLOW+ α12 GEPS + α13LIQ + α14CASH + α15BANKD + ε

5-1 فرضیه های تحقیق
بر اساس سوالات اصلی تحقیق و هدف این تحقیق فرضیه های اصلی و فرعی تحقیق به شرح زیر می باشد.
فرضیه اصلی اول : بین شاخص های عملکرد با رویکرد اقتصادی و تقسیم سود نقدی در بازار سرمایه ایران رابطه وجود دارد.
فرضیه های فرعی:
1-1 بین ارزش افزوده اقتصادی و تقسیم سود نقدی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ارتباط وجود دارد.
2-1 بین ارزش افزوده بازار و تقسیم سود نقدی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ارتباط وجود دارد.
فرضیه اصلی دوم: بین شاخص های عملکرد با رویکرد حسابداری و تقسیم سود نقدی در بازار سرمایه ایران رابطه وجود دارد.
فرضیه های فرعی:
1-2 بین جریان نقدی عملیاتی و تقسیم سود نقدی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ارتباط وجود دارد.
2-2 بین بازده حقوق صاحبان سهام و تقسیم سود نقدی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ارتباط وجود دارد.
3-2 بین بازده داریی ها و تقسیم سود نقدی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ارتباط وجود دارد.

6-1 اهمیت و ضرورت تحقیق
در دنیای رقابتی امروز ایجاد ارزش و خلق ثروت برای سهامداران یکی از اهداف اصلی هر فرد برای سرمایه گذاری در بنگاه سرمایه گذاری یا شرکت سرمایه پذیر است. سرمایه گذاران خواستار آنند که سرمایه خود را روز به روز افزایش داده و آنرا به حداکثر برسانند. به همین دلیل به دنبال فرصت های سرمایه گذاری هستند که بیشترین ثروت را برای آنان خلق کند یکی از راه های افزایش ثروت سهامداران تقسیم سود نقدی شرکت می باشد که بسیاری از سهامداران خواهان تقسیم سود نقدی هستند. سرمایه گذاران برای نیل به اهداف خود نیاز به ابزارها و معیارهایی برای شناسایی و اندازگیری ارزش بالقوه موجود در هر یک از فرصت های سرمایه گذاری دارند. این معیارها باید به میزان کافی قابل اتکا باشند تا سرمایه گذاران بتوانند بر اساس آنها تصمیم گیری های خود را انجام داده وسرمایه خود را در فعالیت های تجاری صرف کنند. در اینجاست که دانش حسابداری و مدیریت مالی به کمک سرمایه گذاران می آید تا آنها را در تصمیمات خود یاری کنند.
امروزه با توجه به اهمیت ارزیابی عملکرد شرکت ها از نظر مدیران شرکت ها، سرمایه گذاران بالقوه و بالفعل، تحلیل گران مالی و سایر استفاده کنندگان از اطلاعات مالی در کشورمان، بررسی معیارهای نوین ارزیابی عملکرد در پژوهش ها جهت کمک به تصمیمات منطقی ضروری به نظر می رسد.
دراین پژوهش از میان معیارهای نوین مطرح شده ارتباط ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده بازار در کنار معیارهای سنتی حسابداری از جمله جریان نقدی عملیاتی، بازده دارایی ها و بازده حقوق صاحبان سهام، به عنوان شاخص های عملکرد در نظر گرفته شده است و ارتباط تقسیم سود نقدی با شاخص های مذکور بررسی می شود.

7-1 اهداف تحقیق
با توجه به موضوع پژوهش حاضر که به بررسی رابطه عملکرد و تقسیم سود نقدی در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. هدف کلی این تحقیق پاسخ دادن به این سئوال است که آیا بین ارزش افزوده اقتصادی ارزش افزوده بازار و جریان نقدی عملیاتی و بازده حقوق صاحبان سهام و بازده دارایی ها به عنوان شاخص های عملکرد با تقسیم سود نقدی ارتباط معناداری وجود دارد؟ و اگر چنین قابلیتی دراین شاخص ها وجود دارد میزان تأثیر گذاری شاخص های با رویکرد اقتصادی در مقایسه با شاخص های با رویکرد حسابداری چگونه است؟
که هدف مذکور یک هدف عملیاتی جهت نیل به دو هدف اساسی و بنیادی است. یک هدف کاربردی و دیگری هدف نظری.
1-7-1 هدف کاربردی
از نظر هدف کاربردی نتیجه پژوهش حاضر می تواند از یک طرف به مدیران جهت تصمیم گیری در سیاست های تقسیم سود با توجه به عملکرد شرکت یاری دهد و از طرف دیگر سرمایه گذاران را درانتخاب گزینه های مناسب سرمایه گذاری با هدف کسب در آمد از محل سود سهام مساعدت نماید.
2-7-1 هدف نظری
اما هدف نظری یا تئوریکی این تحقیق مطالعه و بررسی علمی و چالش پیرامون موضوع تقسیم سود نقدی و شاخص های عملکردی می باشد به سخن دیگر هدف تئوریکی کمک به دانش مدیریت مالی و حسابداری در جهت بسط و توسعه آن می باشد.

8-1 حدود مطالعاتی
قلمرو تحقیق چارچوبی را فراهم می نماید تا مطالعات و آزمون محقق در طی آن قلمرو خاص انجام پذیرد و دارای اعتبار بیشتر باشد.

1-8-1 قلمرو مکانی تحقیق
این پروژه کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ( بازار سرمایه ایران ) را مورد بررسی قرار می دهد.

2-8-1 قلمرو زمانی تحقیق
دوره زمانی این پژوهش 6 ساله و از ابتدای سال 1383 تا انتهای سال 1388 است.

3-8-1 قلمرو موضوعی تحقیق
در این تحقیق بررسی روابط میان عملکرد و تقسیم سود نقدی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران موضوعی است که مورد کنکاش قرار می گیرد و در حوزه مدیریت سود و سرمایه گذاری قابل بحث است .

9-1 تعریف واژه ها و اصطلاحات تحقیق
سیاست تقسیم سود : خط مشی است که بر پایه آن میزان سود تقسیمی ، سود انباشته و پاداش هیئت مدیره، زمان پرداخت، نحوه تأمین مالی و دیگر موضوعات مرتبط با آن مدون و مکتوب و به مجمع عمومی سهامداران ارائه می شود (رودپشتی ودیگران، 1385 ،267)1.
سود قابل تقسیم : عبارت است از سود خالص مالی شرکتها منهای زیان های سالهای مالی قبل و اندوخته قانونی مذکور در ماده 238 قانون تجارت و سایر اندوخته های اختیاری به علاوه سود قابل تقسیم سالهایی که تقسیم نشده است ( نظری، 1380 ، 113 )2.
ماده 238 : از سود خالص شرکت پس از وضع زیان های وارده در سال های قبل باید معادل یک بیستم آن طبق ماده 140 به عنوان اندوخته قانونی موضوع شود، هر تصمیم بر خلاف این ماده باطل است .
ماده 140: هیئت مدیره مکلف است هر سال یک بیستم از سود خالص شرکت را به عنوان اندوخته قانونی موضوع نماید همین که اندوخته قانونی به یک دهم سرمایه شرکت رسید موضوع کردن آن اختیاری است و در صورتی که سرمایه شرکت افزایش یابد ، کسر یک بیستم مذکور ادامه خواهد یافت تا وقتی که اندوخته قانونی به یک دهم سرمایه بالغ گردد.
سود نقدی تقسیمی : بخشی از منافع واحد تجاری است که بنا به پیشنهاد هئیت مدیره و تصویب مجمع عمومی صاحبان سهام تقسیم می شود و سود سهام به سهامدارانی تعلق می گیرد که در تاریخ تشکیل مجمع عمومی مالک سهام باشند و نام آن ها در دفتر ثبت سهام شرکت به ثبت رسیده باشد (حجازی، 1386، 248)3.
ارزش افزوده اقتصادی4: برابر است با سود خالص عملیاتی پس از کسر مالیات منهای هزینه سرمایه شرکت. طبق این معیار ارزش زمانی خلق می شود که واحد تجاری بتواند تمام هزینه های سرمایه خود را پوشش دهد و مبلغی نیز به عنوان سود باقی بماند (صالح آبادی و احمد پور، 1388، 257)5.
ارزش افزوده بازار : تفاوت بین ارزش بازار شرکت و سرمایه به کار گرفته شده در شرکت می باشد و حاصل ارزش فعلی طرح های گذشته و فرصت های سود آور آتی شرکت می باشد و نشان می دهد که چگونه شرکت بطور موفقیت آمیزی سرمایه اش را به کار گرفته و فرصت های سود آور آینده را پیش بینی و برای دستیابی به آن ها برنامه ریزی کرده است (مهرانی و رسائیان،1388 ،81) .
جریان نقدی عملیاتی : شامل تمامی رویدادها و معاملات و عملیات مؤثر بر موجودی نقد است که جزء فعالیت های سرمایه گذاری و تأمین مالی واحد انتفاعی محسوب نمی شود (عالی ور ،1374 ،33) .
بازده حقوق صاحبان سهام : بازده حقوق صاحبان سهام نشان دهنده درصد سودی است که روی حقوق صاحبان سهام در شرکت عاید شده است و از تقسیم سود پس از کسر مالیات بر حقوق صاحبان سهام بدست می آید (حجازی ،1386، 247) .
بازده دارایی ها : میزان سود به ازای هر ریال سرمایه گذاری شده در شرکت را محاسبه می کند ، بدین ترتیب سود پس از کسر مالیات را بر کل دارایی ها تقسیم می کنند(همان منبع، 247)8.

فصل دوم
مروری بر ادبیات تحقیق
 

1-2 مقدمه
ایجاد ارزش و افزایش ثروت سهامداران در بلند مدت از جمله مهمترین اهداف شرکت ها به شمار می رود و افزایش ثروت سهامداران می تواند از طریق تقسیم سود و افزایش قیمت سهام باشد. از آنجا که سود نقدی معمولی ترین و عمومی ترین نوع بازده از طرف شرکت به سهامداران می باشد، سود نقدی به عنوان یکی از متغیرهای اساسی هم برای سرمایه گذاران و هم برای مدیران از اهمیت خاصی برخوردار است. شرکت ها در توزیع سود نقدی خود به طور یکسان عمل نمی نمایند، در این راه سیاست های متفاوتی اتخاذ می نمایند این سیاست ها می توانند متغیر باشند، از پرداخت حداقل سود نقدی مقرر در قانون تا پرداخت تمام عایدات شرکت به عنوان سود نقدی را در بر می گیرد. با توجه به این که افزایش ثروت تنها در نتیجه عملکرد مطلوب واحد تجاری است، ارزشیابی واحد تجاری برای مالکان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. برای ارزیابی عملکرد تا کنون معیارهای مختلفی ارائه شده است که از میان آن ها می توان به ارزش افزوده اقتصادی ، ارزش افزوده بازار ، جریان نقدی عملیاتی ، بازده حقوق صاحبان سهام و بازده دارایی ها اشاره کرد.
در این بخش ضمن تشریح سود حسابداری در مورد سیاست های تقسیم سود و عوامل مؤثر بر آن ها بحث می شود و همچنین کلیاتی در رابطه با هر یک از معیار های عملکرد ذکر شده، ارائه خواهد شد. در نهایت خلاصه ای از تحقیقات صورت گرفته در رابطه با موضوع تقسیم سود نقدی در داخل و خارج از کشور آورده شده است. امید است مطالب گرد آوری شده جهت استفاده کنندگان مثمر ثمر واقع شود.

2-2 مفهوم سود
سود یکی از اقلام مهم و اصلی صورت های مالی است که در نوشته های مختلف کاربرد های متفاوت دارد. معمولاً سود به عنوان مبنایی برای محاسبه مالیات ، عاملی برای تدوین سیاست پرداخت سود تقسیمی، راهنمایی برای سرمایه گذاران و تصمیم گیری و عاملی برای پیش بینی به تصور در می آید .
مفهوم سود حسابداری در بیانیه شماره یک هیأت استانداردهای حسابداری مالی فرض شده که سود حسابداری معیار خوبی برای ارزیابی عملکرد واحد تجاری است و می تواند برای پیش بینی گردش آتی نقدی مورد استفاده قرار گیرد. دیگر صاحبنظران فرض می کنند که سود حسابداری از لحاظ کلی ، اطلاعاتی مربوط در مدل های تصمیم گیری سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان محسوب می شود. اما اعتبار این فرضیات از طریق تحقیقات مشاهده ای تأیید نشده است. برخی دیگر از پژوهشگران حسابداری اظهار داشته اند که استفاده کنندگان از گزارش های سود باید توجه داشته باشند که تنها در صورتی سود حسابداری قابل درک و استفاده است که نحوه اندازه گیری و قوائد عملیاتی مربوط به آن نیز روشن باشد (شباهنگ، 1387 ،100) .

3-2 مکاتب موجود در مورد سود حسابداری
تئوری و نحوه محاسبه سود شرکت در کانون ادبیات حسابداری مدیریت و مالی قرار می گیرد با وجود تعدد مقاله در مورد روش های سنجش و محاسبه سود، مفهوم سود هنوز هم دستخوش تفسیرهای گوناگون قرار می گیرد و هر یک از مکتب های فکری مدعی است که از دیدگاه نظری بر سایر مکاتب، برتری دارد. اصولاً در مورد محاسبه بهتر یا دقیق تر سود شرکت چهار مکتب اندیشه وجود دارند.
مکتب کلاسیک ها: که ویژگی آن رعایت فرض واحد اندازه گیری به عنوان یک امر بدیهی و رعایت بهای تاریخی است معمولاً این روش را حسابداری بهای تاریخی یا حسابداری سنتی می نامند و مکتب کلاسیک ها سود حسابداری را سود شرکت می نامند.
مکتب نئوکلاسیک ها: که ویژگی آن رعایت نکردن فرض واحد اندازه گیری به عنوان یک امر بدیهی است، به تغییر در سطح عمومی قیمت ها توجه و اصل بهای تاریخی رعایت می شود، معمولاً روش مزبور را حسابداری مبتنی بر بهای تاریخی تعدیل شده بر مبنای سطح عمومی قیمت می نامند و پنداشت مکتب نئو کلاسیک ها از سود شرکت، سود حسابداری تعدیل شده بر مبنای سطح عمومی قیمت است .
مکتب افراطی: از ویژگی های آن این است که ارزش جاری را مبنای محاسبه و تعیین ارزش ، قرار می دهد این مکتب به دو شکل است، در یک شکل صورت های مالی مبتنی بر ارزش جاری را با توجه به تغییر در سطح عمومی قیمت تعدیل نمی کنند، روش مزبور را معمولاً حسابداری بر مبنای ارزش جاری می نامند. از دیدگاه این مکتب سود شرکت همان سود بر مبنای ارزش جاری است. در شکل دوم از مکتب افراطی صورت های مالی مبتنی بر ارزش جاری را با توجه به تغییر در سطح عمومی قیمت تعدیل می نمایند، معمولاًروش مزبور را حسابداری ارزش جاری تعدیل شده بر مبنای سطح عمومی قیمت می نامند. از دیدگاه این مکتب سود شرکت برابر سود جاری تعدیل شده می باشد. (ریاحی بلکویی،1381، 523)1.
از دیدگاه عملی سود حسابداری را بدین گونه تعریف کرده اند: سود حسابداری تفاوت بین درآمد تحقق یافته ناشی از معامله های دوره و بهای تاریخی منقضی شده مربوطه می باشد . تعریف مزبور بیانگر این است که سود حسابداری داری پنج ویژگی می باشد :
1- سود حسابداری مبتنی بر معامله های واقعی است که شرکت آن ها را انجام داده است.
2- سود حسابداری بر مبنای فرض دوره زمانی به عنوان یک امر بدیهی قرار دارد و به عملکرد مالی شرکت طی یک دوره زمانی مفروض و مشخص اشاره دارد.
3- سود حسابداری که بر مبنای اصل تحقق درآمد قرار دارد ایجاب می کند، تا درآمد تعریف شود و آن را اندازه گیری و شناسایی نمود.
4- حسابداری ایجاب می کند که بهای جاری را بر حسب بهای تاریخی اندازه گیری کرد یعنی باید اصل بهای تاریخی را به صورت دقیق رعایت نمود.
5- سود حسابداری ایجاب می کند که درآمد های تحقق یافته دوره را در رابطه با هزینه های مربوط ، مناسب یا ذیربط مورد توجه قرار گیرند. از این رو سود حسابداری بر مبنای اصل تطابق قرار دارند. (همان منبع ،528)2.

4-2 نقاط قوت سود حسابداری
مدافعان سود حسابداری مزایای ذیل را برای سود حسابداری بیان می کنند:

1- سود حسابداری توانسته است در طی زمان، همواره سربلند بماند. بیشتر استفاده کنندگان داده های حسابداری بر این باورند که سود حسابداری سودمند است و در برگیرنده یک عامل تعیین کننده از شیوه های عملی ، روش های اجرایی و الگوهای فکری تصمیم گیرنده است.
2- سود حسابداری مبتنی بر معاملات واقعی و حقیقی است ، این سود به صورت عینی محاسبه و گزارش می شود و از این رو اصولاً قابل تأیید می باشد.
3- سود حسابداری از طریق تکیه بر اصل تحقق درآمد برای شناسایی درامد به شاخص محافظه کاری پایبند باقی می ماند.
4- چنان پنداشته می شود که سود حسابداری برای اعمال کنترل سودمند است، بویژه در گزارشگری با هدف مباشرت (استفاده مدیریت