گزارش تخصصی معلمان چالش ها ، مشکلات و موانع در رابطه با مشکلات دانش آموزان استثنایی

اختصاصی از زد فایل گزارش تخصصی معلمان چالش ها ، مشکلات و موانع در رابطه با مشکلات دانش آموزان استثنایی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دانلود گزارش تخصصی معلمان چالش ها ، مشکلات و موانع در رابطه با مشکلات  دانش آموزان  استثنایی بافرمت ورد وقابل ویرایش تعداد صفحات 190

دانلود گزارش تخصصی معلمان,راهکارها,پیشنهادات,گزارش تخصصی فرهنگیان,

این گزارش تخصصی جهت ارائه برای ارزشیابی و کسب امتیاز کامل و همچنین جهت ارائه به عنوان تحقیق ارتقاء شغلی بسیار کامل میباشد

مقدمه :

لغت استثنایی اصولا یک اصطلاح آموزشی است . مربیان آموزش و پرورش و مشاوران راهنمایی در زمره ی اولین کسانی هستند که به محدودیتهای یادگیری ، عاطفی شخصیتی ، اجتماعی ، و مشکلات این افراد پی می برند و باید نسبت به رفع آنها با روشهای موجود و همچنین پشگیری از مشکلات آنی اقدام نمایند .
جایگاه آموزش و پرورش استثنایی
در سال 1369 قانون تشکیل سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور به  تصویب مجلس شورای اسلامی رسید نظر به اینکه مبارزه با مستکبرین و حمایت از مستضعفین از شعارهای اصلی انقلاب اسلامی بوده و حکومت اسلامی نیز در جهت رفع استضعاف پایه گذاری شده است کودکان استثنایی که از مصادیق بارز مستضعفین و به تعبیری از گروه محرومان مضاعف جامعه بودند ؛ مورد توجه و عنایت مسئولان و برنامه ریزان قرار گرفتند و از همان اوان انقلاب در اولویت نظام اسلامی قرار داده شدند . در منشور جهانی حقوق کودک هم آمده است همه بدون تبعیض در رنگ ؛ نژاد ؛ زبان ؛ تبار اقتصادی ؛ طبقه اجتماعی ؛ علیرغم آن که از هوش سرشاری برخوردار باشند و یا عادی ؛ عقب مانده ذهنی ؛ نابینا ؛ ناشنوا یا دارای هر گونه نقص و یا ضعف جسمی و اجتماعی باشند ؛ حق دارند به طور یکسان از امکانات یادگیری ؛ آموزشی ؛ پرورشی با حداکثر توانایی و استعدادهای خود بهره مند شوند . ایجاد زمینه و فراهم آوردن امکانات و تسهیلات در جهت آموزش ؛ رفاه و توانبخشی آنان نه به عنوان ترحم و دلسوزی بلکه به عنوان یک وظیفه برای دولت های عضو از حقوق مسلم اینگونه کودکان تلقی می شود .
اهداف آموزش و پرورش استثنایی کشور نیز بر این اصل استوار است که هر کودک استثنایی با توجه به تفاوتهای فردی حق دارد از آموزش متناسب با استعدادهای خویش برخوردار گردد .
تعریف آموزشگاه استثنایی
در این آموزشگاه دانش آموزان یک یا چند گروه استثنایی در یک دوره تحصیلی ، آموزش می بینند .
کودکان استثنایی
عنوان کودک استثنایی در مکاتب آمریکا و انگلیس فرق می کند در آمریکا به تمامی کودکانی که به نحوی با کودکان طبیعی و همسن خود از نظر فکری ، جسمی ، عاطفی ، عقلانی ، رفتاری ، ... فرق داشته باشند استثنایی گفته میشود مسلما" با قبول این تعریف یک کودک نابغه ، نابینا ، ناشنوا ،‌عقب مانده ذهنی و نظایر آن همه استثنایی هستند .
در انگلستان لغت استثنایی را محدود به تیز هوشی می کنند و سایر کودکان را که به عللی تحت حمایت و آموزش خاص هستند کودکان ویژه میگویند .
دانش آموز استثنایی
مطابق بند 1 فصل اول آیین نامه اجرایی آموزش و پرورش استثنایی ؛ دانش آموز استثنایی به فردی اطلاق می شود که از نظر ذهنی ( هوشی ) ؛ جسمی ( جسمی و حرکتی ) ؛ عاطفی و یا اجتماعی تفاوت قابل ملاحظه ای با افراد همسن خود داشته باشند و این تفاوت به حدی باشد که برخورداری آنان از آموزش و پرورش مستلزم تغییرات در برنامه ها ؛ روش ها ؛ مواد آموزشی ؛ فضای آموزشی عادی و ارائه خدمات آموزشی و توانبخشی ویژه آنان باشد .
طبقه بندی کودکان و نوجوانان استثنایی
کلی ترین طبقه بندی ، که مورد قبول اکثریت متخصصان می باشد عبارت است از تقسیم این افراد به سه دسته بزرگ
الف : کودکان و نوجوانان که به علت اختلافات هوشی و فعالیتهای ذهنی از کودکان عادی متمایزند . در این دسته کودکان و نوجوانان عقب مانده ذهنی و افراد تیز هوش قرار دارند .
ب : کودکان و نوجوانانی که به علت اختلالات و ضایعات مغزی یا اختلالات عملی مبتلا به اختلالات رفتاری هستند در این دسته کودکان و نوجوانان ناسازگار یا دشوار قرار دارند .
ج : کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلالات و نقایص حسی و حرکتی و اختلالات عملی رشد ، در این دسته نابینایان و همچنین مبتلایان به اختلالات تکلمی ، اختلالات کنترل استنکترها و ناتوانیهای حرکتی قرار دارند .
عقب ماندگی ذهنی
عقب ماندگی ذهنی یا به اصطلاح دیگر نارسایی رشد قوای ذهنی موضوع تازه و جدیدی نیست بلکه در هر دوره و زمان افرادی در اجتماع وجود داشته اند که از نظر فعالیتهای ذهنی در حد طبیعی نبوده اند .
گروهی از مردم استنباط نادرستی از عقب ماندگی ذهنی داشته و تصور مینمایند که عقب ماندگی ذهنی همانند یک مرض بوده و میتوان از شخصی به شخص دیگر سرایت نموده و یا مانند سل و آبله و سرخجه قابل انتقال در میان کودکان می باشد .
اجتماع برای مصلحت ، یا سالم سازی ، بعضی از این افراد را تحمل می کرد عده ای را محبوس می ساخت و دسته ای را به مرگ محکوم می نمود . پنیل که به حق باید او را بنیانگذار روانپزشکی جدید نامید اولین کسی بود که به دلجویی بیماران پرداخت و برای آنان برنامه های تفریح و گردش در نظر گرفت . او بیماران روانی را به 4 دسته تقسیم کرد .
1- ملانکولی یا مالیخولیا
2- مانی یا جنون شور و شوق
3- جنون
4- عقب ماندگی ذهنی
بعد از پنیل ،‌یک پزشک فرانسوی بنام ایتارد به تربیت کودکی وحشی پرداخت که در جنگلهای آویرون فرانسه پیدا شد . کودک عقب ماندگی بسیار عمیقی داشت ایتارد تربیت کودک را بعهده گرفت و کوششهای بسیطی در این زمینه مبذول داشت تا موفق به پیدایش راه جدیدی در نحوه آموزش و پرورش افراد عادی عقب مانده و حتی معلولین گردید. همکار ایتارد بنام سگن بدنیال زحمات وی و به منظور شکوفا کردن این کودکان مؤسسه ای برای عقب ماندگان ذهنی ایجاد کرد و روش حواس حرکتی را در آموزش کر و لالها به کار برد . این پیشرفتها همچنان ادامه یافت تا اوائل قرن بیستم که توجه به اصلاح نژاد بشر در دستور کار قرار گرفت و در آمریکا به توصیه بخش اصلاح نژاد کمیته پژوهشی انجمن زاد و ولد آمریکا ، نازا کردن عقب مانده ها به صورت قانون درآمد و بالاخره در قرن بیستم بود که دانشمندان و پژوهشگران عقب ماندگیهایی که به دلیل اختلالات متابیولیکی ، نقصهای کروموزومی ، بیماریهای مادر در دوران بارداری و ... ایجاد می شد را کشف کردند و راه را برای پژوهش و درمان این افراد هموار ساختند .
پیشرفت روز افزون علوم پزشکی ،‌جراحی اعصاب و مغز و علوم ژنتیک علاوه بر کشف تدریجی علل عقب ماندگیها تا اندازه ای باعث تخفیف و گاهی بهبودی نسبی و حتی پیشگیری از ابتلا به این ناراحتیهای وخیم شده است .
شرایط بهداشتی ، تغذیه کودکان ،‌ پیدایش آنتی بیوتیکها و سایر داروها در درمان بیماریهای خاص که شایعترین علل عقب ماندگیهاست از مرگ و میر این افراد به میزان قابل توجهی کاسته است .

تعریف عقب ماندگی ذهنی
عقب ماندگی ذهنی یک وضعیت و حالت خاص ذهنی است که در اثر ایجاد مشکل در شرایت مختلف قبل از تولد و هنگام تولد و یا پس از تولد کودک پدید می آید .
علل عقب ماندگی ذهنی :
عوامل متعددی وجود دارد که باعث بروز عقب ماندگی می شود برای سهولت بیشتر ، علل عقب ماندگی ذهنی را می توان به سه مرحله در رابطه با تولد کودک تقسیم نمود .
الف : علل قبل از تولد : که شامل عوامل ژنتیکی و مادر زادی میباشد .
ب : عوارض هنگام تولد : که شامل عارضه های زمان تولد می باشد .
ج : علل بعد از تولد : که شامل بیماریهای مختلف ، تصادفات و ضایعات گوناگون عصبی و مغزی و عوامل محیطی و فرهنگی می باشد .
بعضی از عوامل مؤثر در عقب ماندگی ذهنی قبل از تولد
1- اختلالات زیادی که علل اصلی آنها شناخته شده نیست ولی با عقب ماندگی همراهند ، عده ای از عفونتها ، مسمومیتها ، عوامل مکانیکی مانند ضربه ، عوامل کروموزومی ناشناخته ،‌اشعه ایکس و...
2- عقب ماندگی به علت اتفاقات دوران بارداری ، شکی نیست که رشد جنین از بدو تشکیل تحت تاثیر شرایط بدنی و روانی مادر قرار می گیرد . باید گفته دکتر آرنولد گزل را پذیرفت که می گوید :
(( اهمیت حوادث دوران نسبتا" کوتاه بارداری از حوادث دوران زندگی کمتر نیست ))
دکتر گزل به آثار عوامل ارث در رشد و تکامل هوش و شخصیت زیاد تاکید می کند و عقیده دارد که کودکان همانطوری هستند که بدنیا آمده اند . هر کودک با دیگر کودکان فرق دارد و لو اینکه در محیط یکنواخت زندگی کرده باشد وی بهیج وجه اثر عوامل محیطی را انکار نمی کند .
در مرحله زندگی داخل رحمی بعلت رشد فوق العاده جنین ، سه چهار ماهه اول دوران بارداری اهمیت بسزایی دارد . و اکثرا" اختلالات بدنی و نقایص عضوی در همین دوران از زندگی جنین بوجود آمده و به رشد خود ادامه میدهند .
عواملی که در دوران بارداری بر روی جنین اثر دارد عبارتند از :
1- بیماریهای مادر ... سفلیس ،‌بیماری سرخجه ، توکسوپلاسنموریس
2- سن مادر و حالات روانی او تحقیقات نشان می دهد که در کروموزوم خانمها از سی سالگی به بعد تغییراتی پیدا می شود که ممکن است باعث زائیدن کودکان عقب مانده ذهنی شود بهترین سن ازدواج و زایمان طبق تحقیقات انجام شده بین 20 تا 28 سالگی گزارش شده قبل از این دوران بعلت عدم رشد کافی اعضای تناسلی احتمال زایمانهای مشکل زیاد است و بعد از این سن نیز مخاطرات آوردن کودک عقب مانده بیشتر می شود .
ضمنا" اثر ناراحتیهای روانی مادر غیر قابل انکار است . چون اکثر بیماریهای روانی باعث بی اشتهایی ، اختلالات خواب و تغییرات بیوشیمی و هورمونی می شود مسلما" این تغییرات در جنین در حال رشد بی تاثیر نخواهد بود .
3- اثر اشعه ایکس :
تاثیر اشعه ایکس در جنین قطعی است و اکثرا" باعث اختلالاتی از قبیل عدم رشد جنین ، کمبود وزن ،‌عدم رشد مغز ، میکروسفالی ، هیدروسفالی ، نارسائیهای هوشی و بالاخره نقایص بدنی می شود . اگر اشعه ایکس به مدت طولانی و درمانهای اولیه بارداری به بدن و مخصوصا" به شکم و ناحیه لگن مادر تابیده شود خطر آن به مراتب بیشتر است اثر اشعه ایکس در اواخر دوران بارداری یا نزدیک زایمان با روشهای صحیح آن به مدت خیلی کوتاه یک یا دوبار خالی از خطر گزارش شده است .
4- اعتیادات الکل :
اعتیاد والدین بخصوص مادر به مشروبات الکلی موجب مسمومیت و بدین وسیله باعث نقص عقلی ، ضعف عمومی و ناهنجاریهای حسی و حرکتی می شود . مطالعات نشان داده که مستی در زمان لقاح بعلت آلوده بودن اسپرم یا اوول ممکن است باعث ناهنجاری جسمانی و عقلانی شود . امروزه به الکلیسم مادر اهمیت بیشتری می دهند ، زیرا الکل خود مادر ، در بدن جنین جریان یافته و باعث اختلالات بیوشیمیایی می شود .
5- دخانیات :
تحقیقات نشان داده است که نیکوتین ماده ای سمی که بر روی ارگانیزم مادر و در نتیجه جنین اثر نامطلوب دارد . حرکات قلب جنین پس از کشیدن سیگار توسط مادر بعلت کم شدن اکسیژن خود جنین شدت یافته و باعث فشار روی قلب می شود . اگر کشیدن سیگار مرتبا" تکرار شود باعث بزرگی قلب جنین و اختلال در اعصاب تنظیم کننده جریان قلب می شود . این نکته مسلم است که غالبا" خانمهای سیگاری تقریبا" همیشه بچه های خود را زودتر از موعد بدنیا می آورند و عقب ماندگی در کودکانی که زودتر از موعد به دنیا می آیند بیشتر است و هر چه کودک نارس تر باشد نارسایی هوشی شدیدتر خواهد شد . استفاده از دخانیات در دوران بارداری باعث کم شدن وزن نوزاد و حتی سقط جنین می شود . حتی مادرانی که بعد از تولد کودکشان سیگار می کشند استنشاق دود سیگار استعداد ابتلا به سینه پهلود ، برونشیت و آسم را در کودکانشان بیشتر می کند .

6- داروهای شیمیایی :
مصرف هر داروی بیجا بخصوص در زمان بارداری و مخصوصا" در سه چهار ماهه اول خالی از خطر نیست بخصوص اگر این داروها در مدت زمان طولانی و به مقدار زیاد مصرف شود . داروهای خواب آور و مسکن به مقدار زیاد بعلت ایجاد وقفه تنفسی و اختلال در جریان خون جنین و اختلالات عضوی شدید ایجاد می کنند و اکثرا" کودکان ناقص الخلقه به دنیا می آیند . استعمال داروهای آرام بخش و ضد افسردگی و ضد صرع به مقدار زیاد و طولانی مدت خطرناک گزارش شده که البته همانقدر که به این خطرات اشاره شده به قطع ناگهانی و یا بدون مشورت پزشک اینگونه داروها به علت بوجود آمدن عوارض بعد نیز تاکید بسیار شده است . در کل مصرف دارو و یا عدم مصرف آن در زمان حاملگی حتما" با نظر پزشک متخصص باید صورت گیرد .
6- عامل ارهاش Rh
به غیر از گروههای خونی AB ،   B، A و O گروههای خونی دیگری وجود دارند . یکی از گروههای خونی وجود عامل ارهاش یا عدم آن است . از سالیان دراز متوجه شده بودند که گاهی اوقات نوزاد بعضی از مادران در زایمانهای دوم و سوم دچار ناراحتی یرقان شده و بعلت همولیز گلبولهای قرمز خون و کم خونی شدید فوت می کنند .
انتقال عامل ارهاش یا عدم انتقال آن یک مسئله ارثی است و تجربه ثابت کرده است که اگر پدر ارهاش مثبت و مادر ارهاش منفی داشته باشد در بارداری اول تعدادی از عامل ارهاش جنین که از پدرش گرفته داخل خون مادر می شود و در خون مادر ماده ضد ارهاش را بعنوان آنتی کور می سازد و همین آنتی کور که در زایمانهای بعدی باعث خراب شدن خون جنین شده و بیماریهایی بوجود می آورد . معمولا" کودک مبتلا پس از بدنیا آمدن ضعیف است و اکثرا" قبل از موعد به دنیا می آید . جفت بزرگتر و جثه نوزاد کوچکتر از طبیعی و اکثرا" پف آلو و زرد رنگ است که باید بلافاصله خونش تعویض و خون همگروه ارهاش منفی تزریق شود .
تربیت بدنی و تشخیص و درمان اختلالات کودکان استثنایی همان طور که در قسمت اهمیت تربیت بدنی برای کودکان استثنایی ذکر شد، تربیت بدنی نقش بسیار مهم و غیر قابل انکاری در تشخیص این نوع کودکان و شناسایی بیشتر و بهتر آن ها بر عهده دارد. ولی این پایان کار نیست، چون علاوه بر آن تربیت بدنی در درمان این نوع اختلالات بخصوص اختلالات حرکتی نیز نقش بسیار تعیین کننده‌ای دارد، بطوری که حرکات ورزشی و نرمشی متناسب با شرایط روحی – روانی و فیزیکی آنها، برای آنها توصیه کرده و با انجام مداوم آن‌ها سبب تقویت جسمی آن ها و به دنبال تقویت روحیه‌ی آنها و موجب ایجاد نشاط، شادابی، اعتماد بنفس در آن‌ها می‌شود که خود ایجاد اعتماد بنفس کلید بسیاری از مشکلات است.
علاوه بر همه‌ی این‌ها، در سایر نهادهای درمانی مثل سازمان بهزیستی و توانبخشی در ایران نیز از حرکات ورزشی و نرمشی خاص برای بهبود این نوع کودکان استفاده می‌کنند. انتخاب روش‌های درمانی مناسب امری بسیار مهم است که باید تمام جوانب کار در نظر گرفته شوند و در حالت کلی درمان این نوع کودکان بعد از تشخیص مناسب اختلالات آنها به دو صورت انجام می‌گیرد: 1 – رفتار درمانی 2 – روان درمانی.
1 – رفتار درمانی:
ریشه های جدید رفتار درمانی با کودکان به سال 1974 می‌رسد، سالی که مری کاور جونز[6] گزارش خود را درباره‌ی معالجه‌ی پسر بچه ای بنام پیتر چاپ نمود، خانم جونز در معالجه‌ی ترس تعمیم یافته‌ی[7] این کودک از اشیا شپمالو از اصول شرطی کردن پاسخی (واکنشی) استفاده نموده بود، چند سال بعد محققین چون کراسنو گرسکی[8]، ایوانف سموانسکی[9] و گزل[10] به اهمیت اصول شرطی کردن پاولف در معالجه‌ی اختلالات روانی اشاره کردند، مورد و مورد[11] معالجه‌ی شب ادراری را از طریق روش‌های شرطی کردن نشان داد. با وجود این تا موقعی که محققین چون اسکینر[12] نشان دادند که روش‌های آزمایشگاهی یادگیری ، که صحت آنها در آزمایشگاه مورد تائید قرار گرفته بود، برای تغییر اختلالات روانی قابال استفاده می‌باشند، رفتار درمانی مورد استفاده عملی چندانی پیدا نکرد. بیست سال پی از آنگه جونز پیتر را از این طریق معالجه کرد، فقط گاهگاه گزارش‌هایی درباره‌ی معالجه‌ی اختلالات روانی کودکان از طریق رفتار درمانی منتشر شده بود. تا موقعی که شیوه‌های مبتنی بر یادگیری شرطی کنسی یا عامل[13] برای تغییر رفتار کودکان ساکن موسسات درمانی به کار گرفته شد، از رفتار درمانی در معالجه‌ی کودکان استفاده‌ی چندانی به عمل نمی‌آمد. تا در سال 1968 که گلفاندو هارتمن[14] خلاصه‌ای از این قبیل گزارش ها را انتشار دادند تا این زمان حدود هفتاد کتاب و مقاله در این زمینه منتشر شده بود.
فرض های مقدم بررفتار درمانی: رفتار درمانی به عنوان شیوه‌ای برای از بین بردن مسائل روانی بر این فرض اساسی استوار است که مسائل روانی یا نموداری از رفتارهای ناسازگارانه‌ی یاد گرفته شده هستند یا به علت عدم موفقیت در فرا گرفتن رفتارهای سازگارانه به وجود آمده اند. تاکید اصلی روی رفتار بصورتی که در زمان و مکان حاضر قابل مشاهده است می‌باشد و هدف درمانگر رفتاری آن است که رفتار مزبور را در جهت تظابق و سازگاری تغییر دهد، قبول این مقدمات درمانگر رفتاری را وا می‌دارد که تغیی رفتار را از طریق بکاتر بستن قوانین متعدد روان شناسی یادگیری جستجو کند. (مهریار ، امیر هوشنگ و یوسفی، فریده، 1369).
پشتوانه‌ی نظری رفتار درمانی: درمانگر رفتاری می کوشد از اصول شناخته شده‌ی روان شناسی در معالجه‌ی اختلالات رفتاری استفاده کند. در مورد رفتار نارسا یا کم رفتاری[15] وظیفه‌ی درمانی عبارتست از برقرار کردن پاسخ‌هایی که ایجاد نشده‌اند. در مورد افراطی یا بیش رفتاری[16] کودک باید یاد بگیرد این پاسخ‌ها را طوری تغییر دهد که رفتار او یا توقعات و تقاضاهای[17] محیطی، سازگاری بیشتری پیدا کند، در هر دو مورد رفتار و درمان آن مستلزم یادگیری از بین بردن و دوباره یاد گرفتن (یا آموختن[18]، ناموختن[19]، بازآموختن[20]) می‌باشد. اصول یادگیری که درمانگران رفتاری از آنها برای تجزیه و تحلیل و تغییر اختلالات رفتاری استفاده می نماید عبارتند از: شرطی کردن واکنشی (پاسخی) ، شرطی کردن کنشی یا عاملی و یادگیری مبتنی بر مشاهده. این سه نوع یادگیری نماینده‌ی جنبه‌های مختلف یک فرآیند اساسی بوده و بدون شک در مواردی که یادگیری انسان در محیط طبیعی صورت می‌گیرد هر سه فرآیند با هم در کار هستند.
شرطی کردن پاسخی است یا واکنشی[21]: این نوع یادگیری که زمانی به یادگیری پاولفی[22] یا شرطی کردن کلاسیک [23] مشهور بود مستلزم تغییر دادن پاسخی است که موجود زنده به طور ذاتی قادر به نشان دادن آن است. این تغییر از طریق جانشین کردن یک محرک شرطی به جای محرک طبیعی یا غیر شرطی صورت می‌گیرد. نمونه‌ی معروف این روش داستانی است که در آن بر اثر هم زمان شدن مکرر ارائه یک موش سفید با صدای بلند – محرکی ذاتاً در کودک ایجاد ترس می کند – کودک یاد گرفت در مقابل موش سفید با ترس و وحشت عکس العمل نشان دهد. این عکس العمل معمولاً مستلزم فعالیت دستگاه عصبی خودکار می‌باشد.
شرطی کردن کنشی یا عاملی: [24] در روش شرطی کردن پاسخی، محیط از موجودی که اساساً حالت انفعالی یا غیر فعالی دارد ، پاسخی بیرون می‌کشد [25] ولی در شرطی کردن کنشی کاملاً بر عکس، در اینجا موجود زنده بطور فعال از خود پاسخی بیرون می‌دهد.[26]  که در مقابل آن محیط از خود واکنش نشان می‌دهد. به عبارت دیگر پاسخ موجودوسیله یا سبب بروز یک حادثه‌ی طبیعی و محیطی می‌گردد، اهمیت این توالی رویدادها در این نکته است که نتیجه پا پی آمد[27] یک پاسخ، احتمال بروز آن پاسخ را تحت شرایط مشابه را در آینده تغییر می‌دهد‌(مهریار، امیر هوشنگ و یوسفی، فریده ، 1369)
یادگیری از طریق مشاهده: باندورا[28] توجه محققان را به فرآیند یادگیری دیگری جلب کرده که به نظر می‌رسد در تربیت اجتماعی[29] انسان نقش مهمی بر عهده دارد، این فرایند همان یادگیری از طریق مشاهده است.
هنگامی که یک فرد شخص دیگری را که به عنوان مدل یا نمونه به انجام کاری مشغول است، تماشا می‌کند، سه نوع تاثیر را می‌توان مشاهده نمود:
1 – مشاهده کننده ممکن اسا قالب های پاسخی را که قبلاً در گنجینه‌ی رفتاری او نبود، کسب کند.
2 – پس آمدهای عملی مورد مشاهده برای کسی که آن عمل را انجام می‌دهد، باعث تحکیم یا تضعیف پاسخ‌های بازدارنده مشاهده کننده گردد.
3 – رفتاری که مشاهده کننده قبلاً در حوزه‌ی رفتاری که مدل از خود نشان می‌دهد یاد گرفته است ممکن است تسهیل شود.
نباید فراموش کرد تربیت از طریق عمل به موارد آموزشی به مراتب موثرتر از نصیحت و گفتن آن موارد است.
نتایج درمانی اصول یادگیری: همانطورکه از مباحث فشرده‌ی قبلی برمی‌آید، درمانگری که قصد تغییر رفتارهای دشوار کودکان را داشته باشد، شیوه های متنوعی در اختیار خواهد داشت، اگر مشکل کودک بصورت نقص یا کمبود رفتاری بروز کند، پاسخ‌هایی که در گنجینه‌ی رفتار کودک وجود ندارد، باید ایجاد شود در حالی که در مورد بیش رفتاری پاسخ های مورد نظر را می‌توان تغییر یا تقلیل داد یا آن‌ها را از بین برده و رفتارهای سازگارانه‌تری را جانشین آن ها نمود. و یا در مواردی ممکن است ترکیبی از چند شیوه بکار رود. (مهریار، امیر هوشنگ و یوسفی، فریده، 1369)
2 – روان درمانی:
روان درمانی تاریخچه ای بسیار دوری دارد که خود نیازمند یک بحث جداگانه‌ای است، چندین طبقه‌بندی مختلف از روان درمانی وجود دارد که بر حسب جنبه‌های مختلف درمانی و جریان آن فرق می‌کنندو. یکی از مبانی رایج برای طبقه‌بندی روان درمانی، هدف کلی و چگونگی درمان است. با توجه به روش و شیوه‌ی عمل درمانگر می‌توان روان درمانی را به ابری اکتیو[30] ، تفسیری[31]، تلقینی[32]، ترغیبی[33]، یا ترتیبی[34] تقسیم نمود.
در مراحل آغازین اکثر روان درمانی‌ها، صرف نظر از مریض و طبیعت مداخله‌ی درمانی، عناصر اصلی، که مریض به آن‌ها وقوف پیدا کند همان عوامل درمانی حمایتی هستند. این موضوع از کوشش‌های یکسان درمانگران برای پاسخ دادن به نیازهای مریض آن هم بصورت قابل اعتماد و توام با حساسیت سرچشمه می‌گیرد، در واقع بعضی از انواع درمان ممکن است هرگز از این سطح حمایتی فراتر نرود در صورتی که انواع دیگر ممکن است بر همان اساس حمایتی رنگ و بوی درمان بیانی – اکتشافی یا اصلاح رفتاری پیدا کند.
ضمن این که در رفتار درمانی و روان درمانی، درمانگر باید بسیار ماهر بوده و به فنون مشاوره و روان درمانی و روان شناسی تسلط کافی داشته باشد. (مهریار، امیر هوشنگ و یوسفی، فریده، 1369)
تربیت بدنی ویژه: به رغم آن که تربیت بدنی ویژه برنامه‌ای نسبتاً جدید است که برای معلولان به وجود آمده است، جالب است که بدانیم اصل مفهوم آن – اصلاح و رشد اعمال حرکتی بدن از طریق تمرین – قدمت بسیار دارد. برای تربیت بدنی ویژه در این نوع کودکان الگوها و طرح های مختلفی وجود دارد که یکی از این الگو یا تفکیکی از چند الگو را می‌توان به کار برد به شرط اینکه این شیوه متناسب با توانایی های کلاس مورد نظر باشد و موجب تبعیض بین آنها و سایر کودکان و تحقیر آنها نباشد. علاوه بر این‌ها تربیت بدنی اصلاحی و انطباقی نیز جهت بهبود این نوع کودکان و سازگاری بیشتر آنها با محیط بوجود آمده‌اند. (اف، فیت، هالیس، 1369).

عوامل موثر در سازگاری:
برای بالا بردن سازگاری کودک با محیط خوب است با عوامل موثر در سازگاری آشنا شویم ، با روند سازگاری راه حل‌هایی رضایت بخش به دست می‌آید. سازگاری واژه ای است برای توصیف تغییراتی که شخص متحمل می‌شود تا خود را با محیط انطباق دهد. سازگاری از هنگام تولد آغاز و در طول عمر بصورت جریان مداوم ادامه می‌یابد.
پاره‌ای از عوامل موثر بر سازگاری ارثی و ذاتی بوده و پاره ای دیگر محیطی هستند که به آنها اشاره می‌کنیم.
هوش: درجه‌ی هوش ذاتی، مقدار و کیفیت هدایت و کنترل رفتار را معین می‌کند. هر اندازه کودک باهوش تر باشد، بهتر می‌تواند رفتار خود را هدایت و کنترل کند، توانایی بیشتر وی در استدلال او را قادر می کند تا نتایج اعمال معینی را پیش بینی و بر اساس آن عمل کند و بدلیل فهم بیشتر او احتمال کمتری وجود دارد که برای رسیدن به مقصود به رفتارهای نامطلوب توسل حوید، عقب مانده های ذهنی نیز غالب می‌توانند رفتارهای اجتکاعی را فراگیرند اما نمی‌توانند در موقعیت‌های جدید استفاده کنند.
شکل ظاهری بدن: به دلیل واکنش‌های دبیران به ویژگی‌های جسمی مانند: ساخت بدن، خصوصیات چهره و بد شکلی‌های آشکار، شکل ظهاری بدن در تکوین تمایلات رفتاری عامل مهمی است. حتی در مواردی جزیی مانند بلندی بیش از اندازه‌ی قد ، وزن زیاد و … سبب می‌شود واکنش‌ها با مقداری اذیت یا مسخرگی همراه باشد. که باید چنین دیدگاه‌هایی اصلاح شوند.
طبع (مزاج)  : گرایش های رفتاری تحت تاثیر عاملی که طبع نامیده می‌شود نیز قرار دارد. اما آنچه شواهد علمی نشان می‌دهد در واقع کارکرد غدد داخلی بدن است که احتمال می‌رود به طبع مربوط شود. هر چند تا به امروز اعمال تمام غدد بدن شناخته نشده‌اند ، اما ثابت شده است، اگر در غده‌های مختلف ناهماهنگی بوجود آید یا در کار آنها اختلالی پیش آید، روی شخصیت فرد اثر می‌گذارد.
تاثیر محیط: میان شرایط ناشی از عوامل ذاتی و شرایط محیطی – حالت‌ها و واکنش‌های دیگران – اثری متقابل و مداوم وجود دارد. هر گونه عدم تطابق با میزان های پذیرفته شده‌ی جامعه و واکنش‌های شحص را به دنبال دارد، برخی اوقات واکنش‌ها عبارتند از: مسخره کردن، کنجکاوی یا حساس همدردی. (اف. فیت، هالیس، 1369).
واکنش‌های افراد نزدیک به فرد معلول، معمولاً مراقبت بیش از اندازه و لوس کردن وی است. ترکیبی از واکنش‌های افراد جامعه در برابر فردی که از نظر روانی یا جسمی با میزان‌های اجتکاعی ناهمگونی دارد، در سازگاری وی نقش مهمی دارد.
راه‌های سازگاری: برای سازگاری این کودکان با محیط مکانیزهمهای مختلفی وجود دارد که به چند مورد اشاره می کنیم:
1 – والایش (sublimation) : جایگزین کردن یک خواسته یا انگیزه‌ی ناممکن با یک خوایته دست یافتنی.
2 – جبران (compen safion): کوشش برای جبران کمبودها یا محدودیت‌ها از طریق پرورش پاره‌ای استعداد و توانایی‌های خاص.
3 – هویت پذیری (identification): پذیرش آگاهانه یا ناآگاهانه‌ی حالت‌ها و رفتارهای دیگر فردی یا گروهی مورد پسند اجتماع.
4 – برون فکنی (prohection): سرزنش دیگران به سبب کمبودهای خود فرد.
5 – گریز (escape): سعی بر گریز از حقیقت با فرار از آن و پرداختن به خیا پردازی و وهم.
6 – توجیه (rationalization): جایگزین کردن عللی غیر از علل واقعی عمل.
7 – سرکوبی (repression): جلوگیری ناآگاهانه از خاطره‌های تلخ.
امروزه توجه به آموزش و پرورش از شاخص‌های عمده وتوسعه جوامع انسانی محسوب می‌شود . یعنی کشور‌ها نه بر اساس رشد و توسعه اقتصادی بلکه بر اساس میزان توجه به آموزش وپرورش استثنایی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند . همان گونه که می‌دانیم هیچ انسانی کاملاً شبیه به دیگری نیست . این تفاوتها در همه جا وبین همه انسانها تی در بین دوقلوها وحتی دوقلوهای هم شکم یکسان ملاحضه می‌شود . این تفاوتها به گونه‌ای است که به جرات می‌توان ادعا کرد به تعداد انسانها روی زمین یعنی شش میلیارد انسان استثنایی وجود دارند که در کنار هم زندگی می‌کنند . این مساله هم در تفاوت سر انگشتان انسان مشهور ایت و هم در حیطه‌های غیر مادی همچون ابعاد عاطفی ، احساسی ، روانی و شناختی ، البته این امری است که باید آن را به فال نیک گرفت چون ار رازهای خلقت است زیرا همین تفاوت‌ها وناهمسانی هاست که ادامه زندگی میسر می‌سازد از امام صادق (ع) نقل است که فرموده‌اند اگر قرار بود انسان‌ها با هم برابر باشند هر آینه هلاک می‌شوند .تفاوت‌ها موجب جدایی بین انسانها و در عین جال موجب آن است که هر فرد بر اساس ویژگی‌های خاص خویش رشد کند.
حقیقت این است که بین انسانها تفاوت هر چند اندک وجود دارد . چه آن تفاوتهایی که مربوط به ظواهر جسمانی ماننداندازه قد، چاقی و لاغری ، رنگ پوست است و آن را می توان براحتی مشاهده کرد . وچه تفاوتهای رفتاری ، عاطفی و شخصیتی که در پاسخ به محیط و پدیده های مختلف خود را آشکار می سازد. در برابر یک محرک،پدیده یا حادثه انسانها رفتارهای متفاوت از خود نشان می دهند و در حل یک مسئله انسانها راه حلهای مختلفی را بر اساس علائق ، نگرش و سوابق تجربی خود پیدا می کنند . چرا انسانها رفتار ویا رفتارهای متفاوت دارند ؟
از زاویه ای دیگر، علی رغم اینکه انسانها با هم متفاوتند، بسیار به هم شبیهند. به نظر ما وجود شباهتها  در بین انسانها از اهمیت ویژه ای بر خوردار است . در یک کلام همه افراد چه ناشنوا ، چه عقب مانده ،چه نابینا به خاطر ویژگیهای مشترکشان که بسیار زیاد نیز است انسان می نامیم. پس مسئولیت عظیمی بر گردن ما وجود دارد یعنی وظیفه انسانی ما حکم می کند در برابر همه آنها رفتاری بشر دوستانه داشته باشیم. به همین سبب است که سازمانهای بین المللی و منطقه ای در دفاع از حقوق انسانها بوجود آمده است و تمامی کشورها را ملزم کرده است تا  پیمان نامه های مختلفی نظیر حقوق بشر ، حقوق کودک ، حقوق اسراء را امضاء و اجرا نمایند . در همه این پیمان نامه ها به حقوق انسانها بدون توجه به رنگ پوست ، نزاد و میزان هوش توجه جدی شده است.
همین تشابه آنهاست که جوامع انسانی را می‌سازد . فطرت انسان در گرایش به جمع دارد و از افزوگرایران است وهمین مساله موجب نزدیکی انسانها ودر نتیجه تشکیل اجتماع میشود که خود زیر بنابر تشکیل تمدن عظیم بشر با پیشرفتهای حیرت انگیز علمی گشته است .
 باید بپذیریم که جوامع بشری بر پایه‌های اکثریت بنا گشته است اما درصدی از افراد نیاز به حمایت‌های خاص دارند بدون این حمایتها قادر به برآوردن وتامین نیازهای خویش وبهره گیری از مواجب جامعه نیستند .مسئوولین و برنامه ریزان باید امکانات لازم را برای رشد و شکوفایی این قشر فراهم سازند . چرا که بی توجهی به این قشر از افراد جامعه موجب آسیب رسیدن به همه بخش‌های جامعه خواهد بود .
از سوی دیگر بسیاری از افراد که تحت عنوان استثنایی قلمداد می‌شوند با اندک توجه و صرف کمترین هزینه وامکانات و با نیروی پشتکار داراه خویش تبدیل به انسان‌های تواتمندی گشته‌اند که نه تنها نیازهای خویش را به خوبی بر آورده ساخته‌اند بلکه جوامع انسانی در سایه ابتکارات ونوآوری‌های آنها افق‌های جدیدی را بشر روی خویش گشوده دیده است .
عوامل مربوط هنگام تولد
بسیاری از اختلالات حسی و حرکتی و هوشی کودکان حاصل شرایط نامطلوب زایمان و یا بر اثر اشتباهات پزشکی به هنگام تولد می باشد .

گزارش تخصصی معلمان چالش ها ، مشکلات و موانع در رابطه با دانش آموزان هنرستان

اختصاصی از زد فایل گزارش تخصصی معلمان چالش ها ، مشکلات و موانع در رابطه با دانش آموزان هنرستان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دانلود گزارش تخصصی معلمان چالش ها ، مشکلات و موانع در رابطه با دانش آموزان  هنرستان  بافرمت ورد وقابل ویرایش تعداد صفحات 110

دانلود گزارش تخصصی معلمان,راهکارها,پیشنهادات,گزارش تخصصی فرهنگیان,

این گزارش تخصصی جهت ارائه برای ارزشیابی و کسب امتیاز کامل و همچنین جهت ارائه به عنوان تحقیق ارتقاء شغلی بسیار کامل میباشد

مقدمه

مرتبط کردن آموزش و تربیت نیرو با نیاز کار و اشتغال ، یکی از وظایف اساسی هنرستانهای فنی و حرفه ای و کاردانش است. این آموزش فنی و حرفه ای است که تفاوتها را در بین دانش آموزان بوجود می آورد، استعدادها را شکوفا کرده و قابلیتهای شخصی را کامل می کند. بنابراین آموزش فنی و حرفه ای و کاردانش وسیله ای برای فرد در طول زندگی، برای نیل به پیشرفت، راهی برای حل مشکلات شغلی و یکی از ابعاد هویت فردی در زندگی اجتماعی است.آموزش های تئوری در کشور ما قوی و پرشمار است به  نحوی که در دانش نظری پیشرفت فوق العاده ای داشته ایم، اما به موازات آن نتوانسته ایم نیروی انسانی را برای کسب مهارتهای لازم که بتوانند این دانش را به کار و ثروت تبدیل کنند، آموزش دهیم. بنابراین با توجه به حسن نیت رهبر معظم انقلاب نسبت به هنرستانها و تاکید وزیر محبوب آموزش و پرورش جناب آقای حاج بابایی بر شناخت بیشتر اولیاء و دانش آموزان از هنرستانهای فنی و حرفه ای و کاردانش و نقشی که فارغ التحصیلان هنرستانی در کاهش بیکاری و افزایش اشتغال زایی در جامعه دارند، ضرورت دارد که اطلاعات کاملتری از هنرستانها داشته باشیم.
      مزیت های ادامه تحصیل  دانش آموزان در هنرستانها نسبت به دبیرستانها
1-  تنوع رشته های مختلف هنرستانها نسبت به رشته های دبیرستان  ( 454 رشته مهارتی و فنی )
2-  یادگیری همزمان آموزشهای تئوری و عملی
3-  امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر با شرایط آسانتر
4-  فرصت ادامه تحصیل برای دانش آموزانی که در بعضی از دروس پایه ای (ریاضی و...) ضعیف می باشند
5-  وجود بازار کار مناسب برای دانش آموزان هنرستانی  حتی قبل از فارغ التحصیل شدن
6-  آشنایی دانش آموزان هنرستانی که چطور می توان علم و آموزش های تئوری را به ثروت و درآمد تبدیل کرد
7-  بالا بودن روحیه تعاون و همکاری دانش آموزان هنرستانی به خاطر انجام کارهای گروهی در کارگاه ها  در زمان تحصیل
8-  با انجام کارهای عملی اعتماد به نفس دانش آموزان هنرستانی به مراتب بالاتر از دبیرستانی است
9-  امید به آینده در صورت عدم ورود به دانشگاه در دانش آموزان هنرستانی بالاتر از دبیرستانی است
10-  بالا بودن قدرت تصمیم گیری در دانش آموزان هنرستانی بخاطر اینکه در طول دوره تحصیل با شرایط مختلف کاری روبرو می شوند
11-     با گذرانده واحد کارورزی دانش آموزان هنرستانی٬ آمادگی بیشتری برای ورود به بازار کار دارند
12-  دانش آموزان هنرستانی در آینده یک تولیدکننده هستند تا مصرف کننده
13-   یک دانش آموز هنرستانی استفاده بهینه از انرژی  را بیشتر درک میکند
14-   یک دانش آموز هنرستانی اهمیت ساخت یک کارخانه یا کارگاه های تولیدی را بیشتر درک میکند
15-   یک دانش آموز  هنرستانی استقلال یک کشور را بهتر می تواند رقم بزند
16- یک دانش آموز هنرستانی مفهوم توسعه صنعتی را بهتر درک می کند
17-   حضور دانش آموزان هنرستانی در کارگاه های عملی باعث شادابی و افزایش روحیه در آنان میشود
18-  کم شدن یک سال زمان تحصیل از مزایای دیگر دانش آموزان هنرستانی است  
19-  دانش آموزان هنرستانی یک سال زودتر وارد دانشگاه ٬ بازار کار ٬  اجتماع و ... می شوند
20-   شانس قبولی بیشتر دانشگاه  بخاطر هم سطح بودن اکثر دانش آموزان ورقابت کمتر دانش آموزان هنرستانی نسبت به دبیرستانها
21-    تنوع بیشتر دروس در هنرستانها که باعث خستگی و دلزدگی کمتر دانش آموزان می شود
22-   بیشتر ساعات درسی هنرستانها عملی می باشد
23-به علت عملی بودن دروس  وعلاقه دانش آموزان به کار عملی٬ میانگین معدل  در زمان فارغ التحصیلی بالاتر از میانگین معدل ورودی است
24- در هنرستانها خلاقیت ها و استعدادهای دانش آموزان شکوفا می شود
25- توجه مسئولین نظام بیشتر٬ سرمایه گذاری روی هنرستانها است
25 – طبق آمار رسمی ( وزیر آموزش و پرورش ) 90 در صد فارغ التحصیلان دیپلم هنرستانی مشغول به کارهستند ولی 70 درصد فارغ التحصیلان دانشگاهی نظری بیکار می باشند
  26- دانش آموزان هنرستانی بعد از فارغ التحصیلی می توانند از وام های خود اشتغالی استفاده و وارد بازار کار شوند
27- دانش آموزان هنرستانی حداقل  می توانند احتیاجات خود وخانواده را برآورده نماید
28- دانش آموزان هنرستانی از بدو ورود به کلاسهای اختصاصی و کارگاهی در ذهن خود شغل آینده را پیش بینی کرده و برای آینده در زمان تحصیل برنامه ریزی می نمایند
29- علم و فن آوری در هنرستانها باعث بروز شغل های جدید در جامعه می شود
30- کارفرمایان و شرکتها و .. یکی از شرایط استخدامی را تجربه کاری و  کارهای عملی در نظر میگیرند  که دانش آموزان هنرستانی از این امتحان سربلند بیرون می آیند
31- مراکز آموزش عالی در دانشگاهها نمی توانند تمامی مهارتهای لازم را بصورت کامل در زمان تحصیل به  دانشجویان ارائه  نمایند ولی دانش آموزان هنرستانی با توجه به مستمر بودن آموزش مهارتها در زمان تحصیل با اعتماد به نفس و روحیه بیشتری وارد بازار کار میشوند
مزیتهای ادامه تحصیل دانش آموزان  در هنرستانها نسبت به دبیرستان
32-   هنرستانها عامل مهمی در ایجاد تحول کمی و کیفی و طراحی تولیدات مورد استفاده صنایع داخلی با طرح های ابداعی خود میتوانند باشند
33- دروس نهائی دانش آموزان هنرستانی نسبت به دبیرستانی کمتر است
34- دانش آموزان هنرستانی با حداقل امکانات می توانند حداکثر کارایی و  درآمد زایی را داشته  باشند    
35- دانش آموزان هنرستانی بدلیل اینکه بایستی در کارگاها نظم و دقت کافی را داشته باشند لذا نظم پذیری بالاتری دارند
36- دانش آموزان هنرستانی نقش بسیار مهمی در کاهش بیکاری و افزایش اشتغال زایی دارند  
37- دانش آموزان هنرستانی خود باوری بالاتری دارند
38- توانایی  دانش آموزان هنرستانی به رفع نیاز خود و اطرافیان
39- در صورتی که تصمیم به تغییر در رشته تحصیلی داشته باشند به راحتی می توانند عمل کنند
40-  از مشخصات بارز در دانش آموزان هنرستانی قانع بودن و نداشتن غرور کاذب و راحت تر برخورد کردن با مشکلات روزمره است
41-  دانش آموزان هنرستانی چون همزمان با انجام کاربه سرعت بازخورد کار خود را می بینند انگیزه برای کار و موفقیت قویتر می شود  
42- امید بیشتر به استقلال شغلی و مالی در سنین پائین در دانش آموزان هنرستانی
43- پیشرفت هرکشور به پیشرفت صنعت بستگی دارد که دانش آموزان هنرستانی یکی از نقش آفرینان و تاثیر گذاران  صنعت هر کشوری محسوب میشوند   
و ...
هدف ازایجادشاخه کاردانش :
 هدف ازایجادشاخه کاردانش ،تربیت نیروی انسانی ماهردرسطوح نیمه ماهر،ماهر،استادکاری،سرپرستی برای بخش های مختلف صنعت،کشاورزی،خدمات،واحرازآمادگی نسبی دانش آموزان برای ادامه تحصیل دررشته های خاص علمی کاربردی است.طراحی واجرای آموزش های شاخه کاردانش باعنایت به آئین نامه همکاری وزارتخانه ها،سازمانها،مراکزآموزشی وتولیدی دراجرای نظام جدیدآموزش متوسطه ازطریق توافقنامه هایی باهمکاری وهماهنگی دستگاه های متولی آموزش مهارتی انجام می شود.
فراز و نشیب های آموزشهای فنی وحرفه ای و کاردانش در مدارس ایران
قدمت آموزش های فنی و حرفه ای از زمان تاسیس نخستین هنرستان در سال 1305 در ایران به حدود 90 سال می رسد اما هنوز کیفیت آموزش این شاخه نتوانسته سطح توقعات طراحان آن را برآورده کند هر چند در سال های اخیر تلاشهایی برای رشد کمی و کیفی این آموزش ها صورت گرفته است.
تربیت 'تکنسین درجه دو 'برای فارغ التحصیلان هنرستان های شاخه فنی و حرفه ای و 'کارگر ماهر' برای فارغ التحصیلان شاخه کاردانش و ورود به بازار کار از جمله توقعات طراحان این آموزش ها در مدارس ایران بوده است.
باوجود آنکه ایجاد این شاخه ها در نظام آموزش متوسطه، آماده کردن جوانان برای ورود به بازار کار بوده اما این آمادگی برای برخی از فارغ التحصیلان و در شماری از رشته های تحصیلی شاخه های فنی و حرفه ای و کاردانش محقق نشده است.
تجهیز نبودن کارگاه های هنرستان ها و فراز و فرودهای ناشی از تغییرات فناوری و پیچیدگی در محل کار، هنوز در کیفیت ارایه آموزش های این مراکز سایه افکنده است تا شماری از فارغ التحصیلان همچنان برای ورود به بازار کار با مشکل روبرو شوند.
تعیین ظرفیت آموزش های فنی وحرفه ای بدون نگاه به ظرفیت های جذب و توسعه از جمله ایرادهای آموزش این شاخه ها محسوب می شود به طوریکه درسال 1358 شمار دانش آموزان فنی و حرفه ای نسبت به کل دانش آموزان دوره متوسطه - با احتساب نوبت دوم - 2/21 درصد بوده که با حذف نوبت دوم هنرستان ها این نسبت به 16 درصد کاهش یافت.
براساس آمار این نسبت تا سال 71 کاهش داشته که میانگین آن به 3/13درصد رسید، پس از این سال در یک مسیر شتاب دار، این سهم به 38 درصد رسید.
به باور کارشناسان، تنوع و شمار رشته های تحصیلی، کاهش تدریجی سرانه های دانش آموزان فنی وحرفه ای در مقایسه با تعداد کل دانش آموزان و افزایش بهای تجهیزات وماشین آلات نشان می دهد که آموزش های فنی وحرفه ای با افول روبرو بوده است.
مدارس کاردانش که پس از انقلاب در کشور تاسیس شده نیز با وضعیت مشابه و شاید نامناسب تر از هنرستان های فنی و حرفه ای روبرو بوده است. به باور کارشناسان، این مدارس هر چند با تعدد و تنوع رشته های تحصیلی توانست به سلایق مختلف تقاضاهای آموزشی پاسخ دهد اما در ارایه کیفیت آموزشی به موفقیت زیادی دست نیافته اند.
کارگاه های شاخه های فنی و حرفه ای و کاردانش از مهم ترین بخش های آموزش این شاخه ها محسوب می شود. هر چند در سال های اخیر تلاش هایی برای تجهیز این کارگاه صورت گرفته اما بنظر می رسد هنوز امکانات این بخش ها با استانداردهای بین المللی فاصله داشته باشد.
با این حال فارغ از کیفیت آموزش در این شاخه ها،یکی از دغدغه های اصلی و اساسی دانش آموزان پایه اول متوسطه، انتخاب رشته تحصیلی آنان است که در واقع با این انتخاب آینده شغلی خود را رقم می زنند و در سایه انتخابی درست و بجا می توانند، آینده شغلی خود را بسازند.
هر چند شاخه های فنی و حرفه ای و کاردانش تمام تلاش خود را برای تربیت هنرجویان توانمند برای حضور در بازار کار انجام می دهند اما به نظر می رسد که تبلیغات و فرهنگ سازی لازم برای ترغیب دانش آموزان برای ادامه تحصیل در این شاخه صورت نگرفته است.
یکی از اهداف و سیاست های کلی وزارت آموزش و پرورش، توسعه کمی و کیفی رشته های فنی و حرفه ای و کاردانش است تا از این طریق زیرساخت های لازم برای اشتغال جوانان در کنار افزایش دانش آنان فراهم شود.وزارت آموزش و پرورش هر چند در این زمینه گام هایی برداشته اما تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیاد وجود دارد.
یکی از مزیت های شاخه فنی و حرفه ای این است که هنرجویان آن در کنار افزایش دانش، زودتر از دانش آموزان رشته های دیگر وارد بازار کار می شوند. استقبال از رشته های فنی و حرفه ای هر ساله با سیر صعودی مواجه است و استقبال بیشتر دانش آموزان و همچنین والدین نسبت به این رشته ها، نیازمند تبلیغات و فرهنگ سازی است. از مشکلات مهم و اساسی رشته های فنی و حرفه ای، نحوه هدایت تحصیلی دانش آموزان است. متاسفانه مشاوران تحصیلی در پایه اول دبیرستان به خوبی دانش آموزان را برای انتخاب رشته های تحصیلی مشاوره نمی دهند و دانش آموزانی که دارای معدل های پایین هستند را به رشته های فنی و حرفه ای و کاردانش هدایت می کنند با این تصور که تحصیل در این رشته ها سهل و آسان است.
باید انتخاب رشته ها و نیازسنجی جامعه با مدیریت صحیح صورت گیرد، والدین نیز باید نسبت به رشته های فنی و حرفه ای آشنایی داشته باشند تا با تحصیل فرزندان خود در شاخه های فنی و حرفه ای و کاردانش مخالفت نکنند. باید تصور عمومی جامعه نسبت به این رشته ها تغییر کند، گفت: این تغییر باید در آموزش و پرورش و با توجیه مشاوران تحصیلی آغاز شود.
بسیاری از رشته های تحصیلی بیش از ظرفیت موجود جامعه در یک رشته، دانش آموز و یا دانشجو پذیرش می کنند در حالی که این فارغ التحصیلان باید جذب بازار کار شوند.
رشته های کامپیوتر و حسابداری از رشته هایی است که در جامعه متقاضی بسیاری دارد و از سویی دیگر بازار کار در این زمینه اشباع شده است این در حالی است که در برخی از رشته ها از جمله معماری و طراحی، با کمبود نیروی متخصص مواجه هستیم و در این زمینه تبلیغات لازم صورت نگرفته است.
براساس برنامه چهارم توسعه باید 4/44 درصد از دانش آموزان سال های دوم و سوم متوسطه در هنرستان های فنی و حرفه ای و کاردانش جذب می شدند که تا کنون 38 درصد از این برنامه تحقق یافته است.
برنامه های جدی در وزارت آموزش و پرورش برای افزایش هنرجویان هنرستان های صورت گرفته است به ویژه در بخش نیروی انسانی که در این زمینه 9 هزار نفر نیروی متخصص فنی از طریق آزمون استخدامی وزارت آموزش و پرورش جذب این وزارتخانه شدند.
در صورت تصویب تغییر نظام آموزشی کشور( شش، سه - سه) در شورای عالی انقلاب فرهنگی و یا مجلس شورای اسلامی، دوران تحصیل هنرجویان فنی و حرفه ای و کاردانش از 11 به 12 سال افزایش می یابد.
:با تغییر نظام آموزشی و افزایش یک سال دیگر به دوران تحصیل هنرجویان هنرستان ها، علاوه بر افزایش کیفیت آموزشی هنرجویان، بازار کار از آنان به راحتی استقبال خواهد کرد.
با تغییر نظام آموزشی ساعت های آموزش مهارتی نیز به دو هزار و 700 ساعت خواهد رسید که نزدیک به استاندارد است.
هنرستان ها در مسیر کاربردى کردن آموزش و درآمدزایى
آموزش هاى فنى و حرفه اى رسمى از جمله آموزش هایى است که بسیارى از کشورهاى توسعه یافته و همین طور در حال توسعه براى تربیت نیروى کار متخصص و ماهر از آن بهره مى گیرند تا جایى که این آموزش ها در برخى کشورها هرم شغلى را از شکل مخروطى به شکل تخم مرغى تغییر داده است، به این معنى که بیشترین جایگاه هاى شغلى را تکنسین هاى آموزش دیده از طریق مراکز فنى و حرفه اى رسمى اشغال کرده اند.
در کشور ما نیز گسترش این آموزش ها در برنامه چهارم توسعه مورد تأکید قرار گرفته و مقرر شده است تا پایان برنامه چهارم ۱۹‎/۲ درصد دانش آموزان پایه هاى دوم و سوم دبیرستان را هنرستان هاى فنى و حرفه اى زیر پوشش بگیرند که این امر بنا به عوامل مختلف تا به امروز محقق نشده است. البته براى ترغیب دانش آموزان براى ورود به این آموزش ها و همین طور ایجاد انگیزه در بین هنرجویان آن، برنامه هاى متعددى همچون کاربردى کردن و درآمدزایى آموزش هاى فنى و حرفه اى تدارک دیده شده است که بزودى اجرا مى شود.
براساس قانون تا پایان برنامه چهارم توسعه باید ۴۴‎/۲ درصد دانش آموزان پایه هاى دوم و سوم دبیرستان آموزش هاى فنى و حرفه اى و کاردانش را فرا بگیرند، در این میان سهم آموزش هاى فنى و حرفه اى ۱۹‎/۲ درصد است، برهمین اساس تاکنون باید این سهم به ۱۷‎/۸ درصد مى رسید که این امر محقق نشده و ۲‎/۳ درصد نسبت به برنامه مصوب عقب است.
به گفته مسئولان آموزش هاى فنى و حرفه اى وزارت آموزش و پرورش، نبود برنامه ریزى منسجم و سیاست هاى کلان در این باره و همین طور کمبودها و مشکلات موجود در تأمین منابع نیروى انسانى و امکانات و تجهیزات آموزش هاى فنى و حرفه اى، موجب عقب ماندن از برنامه چهارم توسعه شده است.
* کتابچه اى حاوى اطلاعات درباره رشته هاى فنى و حرفه اى در اختیار دانش آموزان قرار مى گیرد
در سال هاى اخیر گام هاى مثبتى براى برون رفت از مشکلات آموزش هاى فنى و حرفه اى برداشته شده است، استخدام نیروى انسانى جدید، سفارش تربیت دبیر به دانشگاه شهید رجایى و نوسازى تجهیزات و فضاهاى آموزشى از جمله آنهاست، اما عوامل دیگرى همچون افزایش ظرفیت پذیرش دانشگاه ها و تعداد صندلى هاى آن در عقب ماندن برنامه هاى فنى و حرفه اى از قانون مصوب دخیل است، به این معنى که افزایش صندلى هاى دانشگاه دانش آموزان را ترغیب مى کند تا ورود به دانشگاه را سهل و آسان تر بیابند و توجه به رشته هاى فنى و حرفه اى کمتر شود البته این در حالى است که افزایش پذیرش بیشتر در رشته هاى علوم انسانى و غیرفنى اتفاق افتاده است، در حالى که اگر بسیارى از این دانش آموزان رشته هاى فنى و حرفه اى را فرا گرفته بودند امکان یافتن شغل براى آنها افزایش مى یافت.
آگاهى و اطلاع رسانى کافى درباره رشته هاى فنى و حرفه اى در بین خانواده ها، دانش آموزان و جامعه رخ نداده است، البته پیش نویس کتابچه اى شامل معرفى ۴۲ رشته فنى و حرفه اى و همین طور دو رشته جدید انیمیشن و مکاترونیک آماده شده است که در آن علاوه بر معرفى رشته ها، توانمندى ها، ظرفیت ها و جایگاه شغلى این رشته ها در کشور نیز مدنظر قرار گرفته است. این کتابچه قبل از ثبت نام براى سال تحصیلى جدید در اختیار تمامى دانش آموزان اول دبیرستان قرار مى گیرد تا آنها را در انتخاب رشته کمک کند.
براساس آمارهاى رسمى کشور ۶۴ درصد از نیروى کار کشور تحصیلاتى کمتر از دیپلم دارند، در حالى که مى توان با ورود دانش آموزان به دوره هاى آموزش فنى و حرفه اى ترکیب نیروى انسانى از نظر سطح مهارت و تحصیلات را در سال هاى آینده تغییر داد.
هرم شغلى در بسیارى از جوامع در حال توسعه و پیشرفته از شکل مخروطى (در رأس مدیر، در میانه مهندس، تکنسین و کارگر ماهر و در پائین ترین سطح، کارگر ساده) به شکل تخم مرغى (سهم سطوح میانى یعنى تکنسین هاى فنى و حرفه اى از همه بیشتر است) تغییر یافته است اما این تغییر در جامعه ما بسیار اندک رخ داده است، در حالى که مى توان با افزایش پوشش آموزش هاى فنى و حرفه اى حرکت به سمت وضع شغلى تخم مرغى شکل را تسریع کرد.
* فعالیت هنرستان هاى خصوصى
پیشنهاد ورود رشته هاى نمایش، پشتیبانى صحنه و انیمیشن را به بخش خصوصى (هنرستان هاى غیردولتى ارائه کردیم که با تصویب این پیشنهاد، مراکز غیردولتى) از سال تحصیلى جدید در این رشته ها هنرجو خواهند پذیرفت. البته باید هنرستان هاى غیردولتى، نیروى انسانى متخصص و مطابق با استاندارد، تجهیزات و امکانات لازم را در اختیار داشته باشند تا اجازه فعالیت به آنها داده شود.
نظارت بر عملکرد این هنرستان ها نیز طى تفاهم نامه اى با همکارى وزارت آموزش و پرورش و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى اعمال مى شود.
طراحى دروسى مانند کارآفرینى، خود اشتغالى، خلاقیت و نوآورى و تغییر در محتواى برخى از دروس با هدف آماده سازى هنرجویان براى ورود به عرصه هاى شغلى و مدیریتى، پیشنهاد شده و در دستور کار قرار گرفته است. همین طور طرح کاربردى کردن آموزش در هنرستان ها از طریق توأم کردن آموزش و تولید مدنظر قرار گرفته است که امسال به صورت آزمایشى اجرا مى شود.
با اجراى این طرح ها، در کنار آموزش، امکان ارائه خدمات فراهم و کارآفرینى توسعه مى یابد، ضمن آن که براى واحد هاى آموزشى و هنرجویان درآمدزایى ایجاد مى شود و انگیزه دانش آموزان براى فعالیت و آموزش افزایش مى یابد. البته این امکان در برخى رشته ها همچون رشته هاى کشاورزى بیش از سایر رشته ها فراهم است. با اجراى این طرح در هزینه هاى آموزش و پرورش هم صرفه جویى مى شود، به این معنى که با فعال شدن رشته هایى همچون جوشکارى، مى توان میز و نیمکت هاى مورد نیاز مدارس را ساخت.  تجربیات جهانى نشان مى دهد آموزش هاى فنى و حرفه اى رسمى کارآمد تنها ابزارى است که مى تواند بین استعداد و علاقه متقاضیان و نیاز کنونى بازار و نیازهاى موجود براى توسعه کشور هماهنگى ایجاد کند، بنابراین لزوم گسترش این آموزش ها در جامعه ما به خوبى احساس مى شود.
* در دو دهه گذشته هیچ استاد کار و انباردارى جذب نشده است
۳۵ درصد از نیروهاى فنى و حرفه اى حق التدریس هستند که باید جذب آموزش هاى فنى و حرفه اى شوند، علاوه بر این با توجه به بازنشستگى این نیروها و بخصوص بازنشستگى پیش از موعد و همچنین نیاز بازار کار به نیروهاى متخصص و ماهر، خروج نیروها از بخش فنى و حرفه اى نسبت به سایر بخش هاى آموزش و پرورش بیشتر خواهد بود.
این در حالى است که براساس استانداردهاى جهانى آموزش فنى و حرفه اى براى هر ۳۰ هنرجو یک استادکار و یک انباردار باید در هنرستان ها حضور داشته باشند، اما در ۱۸ سال گذشته هیچ انباردار و استاد کارى وارد مجموعه آموزش هاى فنى و حرفه اى نشده است.
اگر این مشکل رفع نشود، کیفیت آموزش ها افت خواهد کرد.
امروزه اهمیت رشته های فنی و حرفه ای بر کسی پوشیده نیست ، رشته ی حسابداری یکی از رشته های قابل قبول به‌خصوص در کشور های توسعه یافته و در حال توسعه می باشد که خوشبختانه در کشور ما نسبت به سایر رشته‌های فنی و حرفه‌ای از جمعیت فارغ‌التحصیلی بیشتری برخوردار است، که این نشان دهنده‌ی توجه و اهمیت مسئولان به این رشته می باشد.
در سال گذشته وزیر کار و امور اجتماعی تاکید کردند که معضل بی‌کاری ریشه در آموزش عمومی و عالی کشور دارد و در کنار این دو، فقدان مهارت نیز به این موضوع دامن زده است
در واقع مدتی است که مسئولان و کارشناسان به این نتیجه رسید ه اند که کمبود نیروی کار ماهر از جمله مشکلات کشور بوده و پایین بودن سطح بهره وری را نیز موجب گردیده است.
به این ترتیب با وجود تعداد افراد زیادی که در سن اشتغال قرار دارند، بخش‌های مختلف اقتصادی کشور به خاطر نبود افراد ماهر و آموزش دیده در مضیقه هستند .
    برنامه ریزان درسی و معلمان باید برای زندگی و کار در این دنیایی که هر لحظه در حال تغییر می باشد تمهیداتی بیندیشند. برنامه های درسی باید مملو از صحنه های ارتباط علم با زندگی ، برخورد با معماها کاوشگری و پروراندن مهارت های اندیشیدن باشد. همگام شدن برنامه های درسی و محتوای آموزشی مدارس و دانشگاه ها با نیازهای جامعه و محیط‌های کاری، از جمله روش هایی است که به افزایش مهارت نیروی کارسرعت می بخشد.
  توسعه‌ی علم و فناوری، این نیاز را به‌وجود آورده که شاخص های کمی و کیفی آموزش در مدارس و دانشگاه ها به سرعت تغییر کند و بهبود یابد این در حالی است که سیستم آموزش و پرورش و آموزش عالی کشور درگیر معضلاتی است ور سیدن به این هدف را با مشکل مواجه می کند.
      شاید بهتر آن است که بگوییم تعدادی از رشته های فنی و حرفه ای گرایشی خاص به شاخه های علوم تجربی دارند ، که با یافتن روابط علت و معلول بین پدیده های مورد مطالعه، نتایجی را بدست می آورند؛  در صورتی که رشته‌ی حسابداری به دلیل تنوع بسیار بالای آن با این روابط علت و معلولی فاصله‌ی بسیار دارد، زیرا مسئله‌ی حرفه ای بودن این رشته پر رنگ تر از رشته های دیگر است بنابراین بایستی  نوع نگرش ما به کارگاه های این رشته با رشته های دیگر متفاوت باشد.
     مسئله‌ی مهم و اساسی این است که فارغ التحصیلان رشته های دیگر فنی و حرفه ای پس از فارغ التحصیلی هنگام استخدام دچار مشکل اساسی نمی شوند، چرا که کارگاه های این رشته‌ها با محیط کار سایر شرکت ها تفاوت عمده ای ندارند، اما در رشته‌ی حسابداری هنگام استخدام وضع به شکل دیگری است.
هر ساله با نزدیک شدن دانش آموزان سال اول دبیرستان به پایان سال تحصیلی وفرا رسیدن زمان تصمیم گیری در مورد انتخاب رشته سال دوم ،تردیدها ،نگرانی ها و سردرگمی خانواده ها و فرزندانشان افزایش می یابد .تعدد شاخه ها و رشته های تحصیلی درحوزه های نظری و فنی حرفه ای و کار دانش ،عدم شناخت صحیح وکافی آینده شغلی هر یک از این رشته ها واطلاع رسانی ناقص و محدود بر تردیدها و شرایط نابسامان موجود افزوده است ،به نحوی که بسیاری از خانواده ها تصمیم می گیرند پس از پایان امتحانات با مراجعه به مشاوران وبا کمک آنان  فرزند خود را راهنمایی و هدایت نمایند .در این نوشتار سعی می شود با ارایه اطلاعات مفید و راهنمایی لازم در خصوص نحوه انتخاب رشته و فاکتورهایی که باید مورد توجه قرار گیرد از ابهام های موجود کاسته و زمینه شناخت و آگاهی خانواده ها و دانش آموزان سال اول در حد امکان فراهم شود .
رشته های شاخه فنی و حرفه ای و کاردانش :
شاخه فنی و حرفه ای وکاردانش در رشته های متعددی مانند الکتروتکنیک ،الکترونیک کامپیوتر ،ساختمان ، نقشه کشی معماری ،حسابداری بازرگانی  ، ،صنایع شیمیایی،صنایع غذایی صنایع فلزی، ساخت ، تولید  مکانیک خودرو ،متالوژی و دهها رشته دیگر در قالب زمینه های صنعت ،کشاورزی وخدمات در هنرستان های فنی و حرفه ای ودبیرستان های کار دانش دانش آموزان علاقمند راجذب می کنند.مزیت و امتیاز فنی و حرفه ای گرایش آموزش به سمت دروس عملی ،کارگاهی و تربیت کارآموزان ماهر و نیمه ماهر با رویکرد تامین نیروی انسانی مورد نیاز در بخش صنعت ،خدمات و کشاورزی است .فارغ التحصیلان رشته های فنی و حرفه ای پس از دیپلم قادرند وارد بازار کار شده و در صورت علاقه و پشتکار در رشته ی تحصیلی خود پیشرفت قابل توجهی داشته باشند .دانش آموزانی که شاخه فنی و حرفه ای را انتخاب می کنند به طور ضمنی علاقه وتمایل خود را به بازار اشتغال نشان داده ومایلند هر چه سریع تر جذب بازار وحرفه مربوط به خود شوند .رشته های فنی و حرفه ای به مقدارزیادی می توانندعلاقه کنجکاوی وحس عمل گرایی وعینی دانش آموزان راتامین ،پرورش وهدایت کنند. با توجه به حس  عمومی همه دانش آموزان برای ادامه تحصل این شرایط برای فارغ التحصیلان در مرحله اول برای مقطع کاردانی فراهم شده است .فارغ التحصیلان دیپلم فنی و حرفه ای می توانند در آزمون آموزشکده ها شرکت کرده ویا با شرط معدل  یا بدون کنکور از طریق دوره های کاردانی پیوسته دانشگاه آزاد یا دانشگاه جامع علمی کاربردی در مقطع فوق دیپلم ادامه تحصیل دهند .در این صورت دانشجویان فارغ التحصیل در شرایط مطلوب تری همراه با دانش ،تجربه ومهارت بیشتر جذب بازار کار شوند .آن چه که دانش آموزان باید به دقت مورد توجه قرار دهند  پذیرش دانشجواز مقطع کاردانی به کارشناسی ناپیوسته و آن هم پذیرش بسیار محدود دانشجو در دانشگاه های دولتی است .به عبارت دیگر دانشگاه هایی که برای مقطع لیسانس از بین دانشجویان فوق دیپلم پذیرش دانشجو می کنند بسیار کمتر از مقطع کاردانی است .شاید یکی از تردید های عمده خانواده ها از پذیرش فرزندانشان در شاخه فنی و حرفه ای شرایط ادامه تحصیل آنان باشد که به صورت مرحله ای انجام می گیرد  .این موضوع باید مورد توجه قرار گیرد که طراحان شاخه فنی و حرفه ای عمدتا این شاخه را با رویکرد اشتغال و تربیت استادکاران ماهر و نیمه ماهر و به منظور تامین نیروهای تکنسین در بخش صنعت ،خدمات و کشاورزی تاسیس نموده ومنظور آنان الزاما و ضرورتا ورود به مقاطع تحصیلی لیسانس و بالاتر نبوده است . گرچه همه  دانشجویان می توانند به مقاطع بالاتر راه پیدا کنند . شاخه کاردانش نیز از لحاظ رشته های مهارتی متنوع تر از شاخه فنی و حرفه ای ارزیابی می شود ،گرچه در رشته های مشابه گرایش کاردانش ،به دروس مهارتی ،عملی و کارگاهی بوده و حتی الامکان سعی شده دروس تئوری کمتری ارایه شود .با توجه به طراحی سوالات ومنابع آزمون آموزشکده های فنی و حرفه ای که عمدتا از دروس هنرستان ها طرح می شود گرایش و علاقه دانش آموزان به هنرستان هابیشتر از دبیرستان های کاردانش می باشد ونیز به همین دلیل اکثریت هنرستان ها دانش آموزان با معدل های بالاتر را جذب می کنند .خصوصا در رشته هایی که علاقمندبیشتری دارد. داوطلبان ورود به شاخه فنی و حرفه ای نباید صرفا به نیت ورود به دانشگاه در مقطع کارشناسی وارد این شاخه شوند .هدف کسب تجربه ،مهارت و دانش لازم برای ورود به بازار کار و در صورت امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر می باشد. این موضوع در مورد دانش آموزان داوطلب ورود به شاخه نظری به نحو دیگری صدق می کند .دانش آموزان عمدتا با نیت ورود به دانشگاه هاو موسسات آموزش عالی ،شاخه نظری را انتخاب می کنند .بنابراین از بدو ورود در سال دوم باید خود را داوطلب کنکور سراسری تلقی کرده و مطالعه آنان ،منظم،هدفمند،مستمر و با برنامه ریزی اصولی و صحیح شکل گیرد .
شاخه نظری بر خلاف فنی و حرفه ای تا دیپلم کارایی وقابلیت خاصی نداشته و صرفا دانش آموز را آماده ورود به دانشگاه می کند . اگر داوطلبی وضعیت تحصیلی خود را به نحوی تنظیم کند که منجر به پذیرش اودر دانشگاهها نشود ،اگر نگوییم متضرر شده باید اذعان کرد به مقصود ونیت اصلی خود نرسیده است .بنابراین دانش آموزانی شاخه نظری را انتخاب کنند که با توجه به عملکرد گذشته خود وسوابق تحصیلی و مطالعاتی آنان موید آمادگی کافی وانگیزه لازم برای شروع و ادامه حرکت تا مقصد نهایی باشد .مسیری که همه به دشوار بودن آن اذعان داشته و مستلزم صرف وقت بسیار زیاد و تلاش و تقلای فراوان می باشد .
رشته ریاضی و فیزیک : برای ادامه تحصیل در رشته ریاضی پیش شرط لازم داشتن استعداد در زمینه ریاضی است . استعداد دانش آموزدر زمینه ریاضی را می توان از دو طریق شناخت: اول از راه آزمون استعداد که در ایران  به دلیل پیچیدگی آن و دور از دسترس بودن کمتر  قابل اجرا  است  . راه دوم: مراجعه به شواهد و قراین است که حداقل می توان به چهار علامت اشاره کرد 1-داشتن نگرش مثبت و اظهار علاقه مندی به درس ریاضی  2- سرعت پیشرفت :دانش آموزان مستعد در زمینه ریاضی مباحث آن را سریع تر و با زحمت کمتری یاد می گیرندوهر قدراین استعداد بیشتر باشد سرعت یادگیری و تسلط بر مفاهیم نیز بیشتر است .باید اشاره کرد استعداد با معلومات متفاوت است منظور از استعداد آمادگی ذاتی فرد برای یادگیری است  3- سوابق نمره ای نسبتا درخشان و مناسب در سال های تحصیلی گذشته در درس ریاضی که میانگینی بالاتر از 18 را نشان می دهندبه شرط آن که نمرات واقعی باشند . 4-ضعف عمومی در دروس حفظ کردنی، به عبارت دیگر دانش آموز مستعد در درس ریاضی معمولا نسبت به  دروس حفظ کردنی روی خوش نشان نمی دهند . وبرای تسلط بر آن ها با مشکلاتی مواجه هستند .
بعضا خانواده ها به دلیل وجود رشته های متنوع دانشگاهی در رشته ریاضی مانند انواع مهندسی ها و شانس پذیرش بیشتر در دانشگاه ها و بدون توجه به میزان آمادگی فرزند خود آن ها را ترغیب به انتخاب رشته ریاضی می کنند غافل از آن که رفتن به رشته ریاضی شرط و شروطی دارد که بدون وجود آن ها موفقیت فرزندانشان با مشکلات جدی مواجه خواهد شد .

گزارش تخصصی معلمان چگونگی برطرف نمودن مشکلات املا نویسی دانش آموز استثنایی بوسیله راهبر های خلاقانه

اختصاصی از زد فایل گزارش تخصصی معلمان چگونگی برطرف نمودن مشکلات املا نویسی دانش آموز استثنایی بوسیله راهبر های خلاقانه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دانلود گزارش تخصصی معلمان چگونگی برطرف نمودن مشکلات املا نویسی دانش آموز استثنایی بوسیله راهبر های خلاقانه با فرمت ورد وقابل ویرایش تعدادصفحات 25

دانلود گزارش تخصصی معلمان,راهکارها و پیشنهادات,زارش تخصصی فرهنگیان,

این گزارش تخصصی جهت ارائه برای ارزشیابی و کسب امتیاز کامل و همچنین جهت ارائه به عنوان تحقیق ارتقاء شغلی بسیار کامل میباشد

چکیده

هدف اصلی از این  طرح ، عبارت بود از چگونگی بهبود دیکته نویسی در دانش آموز کم توان ذهنی  ت                        بدین منظور ، پس از طرح این مسئله ، اطلاعات جامعی در رابطه با موضوع مورد نظر ، جهت تغییر وضعیت نامطلوب جمع آوری گردید که هدف از آن به دست آوردن تدابیر لازم ، جهت رفع مشکل بود . پس از جمع آوری اطلاعات از طریق مشاهده ، پرسشنامه ، مطالعه ی منابع مکتوب و مجازی و همچنین مطالعه ی پرونده ی تحصیلی و ارزیابی وی و مشورت با همکاران و گرفتن کمک از آنان و والدین دانش آموزان و سپس تجزیه و تحلیل آن ها ، راه حل های مختلفی ارائه شد و در نهایت برخی از این راه کارها جهت اجرا انتخاب گردید .                                                                                                         ن           در ابتدا ، با تقویت دقت و توجه دانش آموز و سپس افزایش فراخنای حافظه ی دیداری و شنیداری و همچنین افزایش حساسیت شنیداری و دیداری وی ، کار ادامه یافت و با طراحی CD آموزشی به تقویت آگاهی واجی وی پرداختم.                                                                                        ت         نظارت بر روش های اعمال شده و تثبیت تغییرات مثبت به وجود آمده ای چون ایجاد نگرش مثبت در دانش آموز نسبت به دیکته نویسی ، افزایش فراخنای حافظه ی وی و در نهایت بهبود دیکته نویسی و ارتقای سطح نمرات فراگیر و اظهار رضایتمندی سرپرست آموزشی ، والدین ، معلم کلاس و دانش آموزمذکور،  همگی دال بر این موضوع بودند که جمع آوری اطلاعات و اقدامات به کار گرفته شده ، نتایج خوب و مثبتی را در بر داشته ، بنابراین می توان با استفاده از یافته های آن ، به کودکان دچار این نوع مشکل ، کمک شایانی کرد .                                                            ن                     ا                                 کلید واژه ها : کم توان ذهنی ، دیکته نویسی ، بیان نوشتاری



مقدمه  کوتاه
فرایند انتقال تفکرات برروی کاغذ را نوشتن یا بیان نوشتاری می نامند ، بیان نوشتاری مستلزم به کارگیری مهارت های گوناگونی است : مهارت های مکانیکی نوشتن ،مانند دست خط ، هجی کردن و نقطه گذاری؛  مهارت های زبانی ، مانند درک معنای کلمه ها و دستور زبان و مهارت های تفکر، مانند سازمان دهی و برقراری ارتباط میان مطالب ، از مهم ترین مهارت هایی هستند که در نوشتن ، نقش دارند ( شکوهی یکتا و پرند ، 1385 :35 ) .                                                                                                 ا                                    نوشتن برای بسیاری از افراد  فرایند چالش برانگیزی است ، حتی نویسندگان ماهر هم گاهی در طرح ریزی ، ویرایش و ارزیابی نوشته های خود ، دچار مشکل می شوند ؛ لذا جای تعجب نیست که بسیاری از دانش آموزان ، در فرایند نوشتن با مشکل مواجه شوند ، برای مثال ، پژوهش های اخیر نشان داده اند که از هر پنج دانش آموز ابتدایی فقط یک نفر ، دانش و مهارت های نوشتن را به دست می آورد . ( دان و جین  ،2003 ، به نقل از سانتا نگلو ، هریس و گراهام ، 2008 )                                                 ل                  به اعتقاد محققان ، عمده ترین مؤلفه های اختلال بیان نوشتاری ، عبارت اند از : دست خط ، املا ( هجی کردن )و انشا ( فلتچر ، لیون، فاچس و بارنر ، 2007 ) .نتایج مشاهدات بالینی در ایران نیز نشان می دهد که برخی از دانش آموزان ، معمولا ًقادر به هجی کردن و ترکیب حروف برای ساختن کلمات نیستند . آن ها معمولاً در نوشتن حروف با صداهای مشابه ( س – ص – ث ؛ ت – ط ؛ق – غ ؛ ذ – ز – ض ، م – ن ) و در نقطه گذاری اشتباه می کنند یا پاره ای از کلمات و حروف را در هنگام نوشتن ، جا می اندازند( با عزت ، 1387 : 92 ) .                                                                                                           ا     بنابراین یکی از جنبه های مهم یادگیری زبان نوشتاری ، توانایی صحیح نوشتن زنجیره های حروف و به عبارت دیگر املای صحیح واژگان  زبان است که به خصوص در مراحل اولیه یادگیری  نظام نوشتاری زبان از اهمیت ویژه ای برخوردار است ( زندی و دیگران ، 1385: 352  )    
مهارت املا نویسی به معنی توانایی جانشین کردن صحیح صورت نوشتاری حروف ، کلمات و جمله ها به جای صورت آوایی آن هاست . دانش آموزان باید به این مهارت دست یابند تا بتوانند به خوبی بین صورت تلفظی کلمه ها و حروف سازنده آن ها پیوند مناسبی برقرار کنند . بدین ترتیب زمینه لازم برای پیشرفت آنان در درس های جمله نویسی ، انشا و به طور کلی مهارت نوشتن بهتر فراهم می شود .           ب           براین اساس تسلط در مهارت های نوشتاری را می توان نقطه ی اوج آموزش کودک دانست . همراه با مهارت خواندن ، بیان مقصود خود به وسیله ی نوشتن ، دستاورد اصلی دوران کودکی است که انجام اعمال ضروری و رضایت بخش را در دوران بزرگسالی تسهیل می کند . توانایی نوشتن در سطح متناسب با سن ، برای پیشرفت تحصیلی لازم است . برای بعضی از کودکان به ویژه کودکان کم توان ذهنی ، کسب مهارت های نوشتاری ، مسئله ای دشوار است و اغلب در مدارس استثنایی شاهد دانش آموزانی هستیم که در کسب این مهارت ( املا نویسی ) ، به شدت مشکل دارند .     بر این اساس ، همواره سعی بر آن است ، تا با روش های مناسب و ایتکاری در بهبود وضعیت این دسته از دانش آموزان قدمی برداشته شود ؛ چنان چه در ابتدای سال تحصیلی پس از مشاهده ی نمرات املای دانش آموزان متوجه شدم که یکی از آنان ، هر جلسه ، نمره ی کمی می گیرد و در نوشتن املا به شدت مشکل دارد ؛ بنابراین در راستای احساس مسئولیتی که داشتم ، پیگیر ضعف دانش آموز مورد نظر شدم تا شاید بتوانم به اهدافم، که شناسایی علل ضعف دیکته نویسی دانش آموز ، ایجاد نگرش مثبت در او نسبت به این درس  و در نهایت بهبود دیکته نویسی دانش آموزم بود ، برسد
بیان  وضعیت موجود  
این جانب  .... در ابتدای سال ، پس ازبررسی و تصحیح دیکته ی دانش آموز توسط این جانب و نیز صحبت های والدین و سرپرست آموزشی مرکز مشخص شد ، یکی از دانش آموزان ، به نام زهرا نیاز به کار و تلاش بیشتری دارد ؛.این دانش آموز کم توان ذهنی بوده و از نظر گفتاری مشکلی ندارد . لازم به ذکر است که زهرا 1 سال در مدرسه عادی درس خوانده و به علت عدم موفقیت ،به مدرسه استثنایی معرفی شده است که مجدداً در این مدرسه ، 3 سال در پایه اول بوده و 1سال در پایه دوم و 1سال در پایه سوم و 2 سال در پایه چهارم و 1 سال در پایه پنجم و امسال اولین سالی است که در پایه ی ششم می باشد و متأسفانه در نوشتن املا بسیار مشکل دارد و نمرات بسیار کمی می گیرد و چنان چه گاهی مواقع از نوشتن املا امتناع می کند و علاقه ای به نوشتن ندارد  و با کو چکترین ناتوانی در نوشتن املا از انجام این تکلیف سر باز می زند ؛ او همچنین در ارائه دروسی که مستلزم نوشتن است کند می باشد . نتیجتاً این مجموعه عوامل باعث شده که وی اعتماد به نفس پایینی داشته باشد و اگر غیراز معلم کلاس ، همکار دیگری ( مثلاً سرپرست آموزشی ) در کلاس حضور داشته باشد ، نامبرده راضی به نوشتن املا نمی شود و یا از نشان دادن املای خود به دیگر همکاران امتناع می ورزد .     پس از انجام ارزیابی ( اشتباهات دیکته ای دانش آموز ) و مشاهدات و شنیدن اظهارات والدین دانش آموز که بیان داشتند به طرق مختلف موفق به آموزش مفید و اثربخش ، به وی نشده اند ، تصمیم گرفتم تا با جمع آوری اطلاعات در این زمینه ، در جهت رفع یا تقلیل این مشکل ، اقدام نمایم . بنابراین تصمیم گرفتم با یاری خدا ، نهایت تلاش خود را جهت بهبود وضعیت دیکته نویسی دانش آموز مذکور به کار گیرم .

گزارش تخصصی معلمان نهادینه کردن فرهنگ علاقه مندی به علم آموزی در دانش آموزان

اختصاصی از زد فایل گزارش تخصصی معلمان نهادینه کردن فرهنگ علاقه مندی به علم آموزی در دانش آموزان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دانلود گزارش تخصصی معلمان نهادینه کردن فرهنگ علاقه مندی به علم آموزی در دانش آموزان بافرمت ورد وقابل ویرایش تعدادصفحات 24

دانلود گزارش تخصصی,راهکارها و پیشنهادادت,گزارش تخصصی فرهنگیان

این گزارش تخصصی جهت ارائه برای ارزشیابی و کسب امتیاز  کامل و همچنین جهت ارائه به عنوان تحقیق ارتقاء شغلی بسیار کامل میباشد

 مقدمه کوتاه

   یکی از امور مسلم در تربیت اسلامی این است که افراد همان طور که از لحاظ محیط هایی که در آن پرورش می یابند با یکدیگر فرق دارند، در موهبت ها و استعدادها و لیاقت ها نیز با یکدیگر متفاوتند. شکی نیست که این تفاوت ها ناشی از حکمت الهی است. زیرا همین تفاوت ها انسان را به سوی تکامل سوق می دهد.
معلمی که بدون توجه به تفاوت های فردی دانش آموزان برایشان تکلیف تعیین می کند و از همه انتظارات یکسان دارد، معلم موفقی نیست. چنین معلمی دیر یا زود در امر تعلیم با مشکل روبه رو می شود. زیرا تعدادی از دانش آموزان نمی توانند انتظارات او را برآورده سازند.
متاسفانه تعدادی از معلمین زمانی که در شروع سال تحصیلی به کلاس وارد می شوند، دانش آموزان گستاخ و شلوغ را شناسایی کرده و برای جلوگیری از مشکلات بعدی با طعنه و دشنام و تحقیر سعی در سرکوب کردن او می نمایند. این عمل ممکن در مورد تعداد انگشت شماری از دانش آموزان، به ظاهر با موفقیت همراه باشد اما آتش لجاجت را در وجود او شعله ور می کند و حداقل کاری که می کند توجه نکردن و دل سردشدن از درس می باشد و در مورد تعدادی از دانش آموزان نیز باعث درگیری های لفظی و زمینه تنبیه های بدنی و غیر بدنی می گردد.
درست است که معلم در شروع سال تحصیلی باید به شناسایی دانش آموزان بپردازد و بلکه این بهترین کار می باشد اما این شناسایی باید برای ریشه یابی مشکلات جسمی و رفتاری او باشد. دانش آموزان یک کلاس فقط از نظر پایه تحصیلی با هم یکی هستند و در بقیه موارد مثل بهره هوشی، استعدادها، توانمندی ها، سطح درآمد خانواده، سطح سواد، فرهنگ و ارزش های مورد قبول خانواده با هم متفاوتند. اینجانب در سال تحصیلی اخیر تصمیم گرفتم دانش آموزانم را بوسیله ابتکارات حرفه ای و شغلی  هر چه بیشتر به علم آموزی علاقه مند نمایم.


بیان وضعیت موجود

اینجانب .....  سال است که در آموزش و پرورش خدمت می کنم از ابتدای سال تحصیلی در موارد متعدد متوجه شدم که سوالات  کتبی و شفاهی بسیاری که از دانش آموزان می پرسیدم  و روش تدریس های متعدد و فعال که به کار می گرفتم تعدادی از دانش آموزانم شدیداً دچار افت تحصیلی هستند.این دانش آموزان حتی سرکلاس هنگام تدریس یا حل کردن تمرینات علاقه ای از خود نشان نمی دادند و من نیز مجبور به استفاده از راه حل های موقت جهت جلب توجه آنها نسبت به درس بودم . هر بار پس از تصحیح  برگه های امتحانی واقعاً نگران می شدم و به این فکر می کردم که چرا اینگونه است ؟ و چگونه می توانم این وضعیت نامطلوب را تغییر دهم .  

شناسایی مسئله

یکی از شرایط لازم برای کسب علم و دانش، وجود یک معلم و استاد با تجربه و کارآمد است. به عبارت دیگر، اگر همه شرایط و امکانات فراهم باشد و پیشرفته ترین وسایل در اختیار افراد قرار بگیرد اما یک استاد برجسته و خُبره جهت تدریس وجود نداشته باشد، هر چند که فرد در امر سواد و یادگیریِ دانش پیشرفتی هم داشته باشد نمی تواند به مرحله ی یادگیری که همان قرار گرفتن در مسیر الی ا... است، برسد. به همین منظور است که می بینیم در قرآن مجید معلم اول را خداوند بزرگ معرفی می نماید آن جا که می فرماید (و علم آدم الاسماء...) و معلم دوم را پیامبر بزرگ اسلام می داند؛ و به دنبال همین موضوع است که شخص پیامبر (ص) می فرماید: (با کسی که از شما درس می آموزد و کسی که شما از او درس می آموزید به نرمی رفتار کنید.)
و یا در جای دیگر می فرماید: «بعثت لاتمم مکارم الاخلاق»
ترجمه: من مبعوث شده ام تا مکارم اخلاق شما را کامل گردانم.
توضیح این که پیامبر (ص) با علم و دانش خود و تدریس آن به مردمی که فاقد سواد بودند زمینه پیشرفت آن ها در همه ی موارد از جمله اخلاق را فراهم نمودند. به همین منظور است که حضرت امام خمینی (ره) درباره ی ارزش و اهمیت معلمی می فرماید: «معلم امانتداری است که انسان امانت اوست» و در جای دیگر حضرت امام (ره) وظیفه معلم را بسیار سنگین می داند و می فرماید: «وظیفه معلم، هدایت جامعه است بسوی ا...».
و با توجه به موارد ذکر شده است که بزرگان دین و اندیشمندان برجسته می فرمایند: برای اثر بخشی تبشیر و انذار، مربی باید از سه ویژگی برخوردار باشد:
1.باید با افراد، پیوند عاطفی داشته باشد.
2.از لحاظ علمی و فکری در درجه ی والایی باشد.
3.از لحاظ تقوی و ایمان چه تقوی دینی چه سیاسی، چه جسمی و چه روحی و چه اجتماعی الگو باشد. لازم به ذکر است که باید برای یک تدریس خوب علاوه بر وجود یک معلم خوب به محیط تعلیم و تربیت هم توجه داشته باشیم که مورد هجوم بیگانگان قرار نگیرد و در همین زمینه است که رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران حضرت امام خمینی (ره) در وصیت نامه ی سیاسی الهی خود این مسئله را هشدار می دهند:
«از توطئه های بزرگ آنان (دشمنان) ... به دست گرفتن مراکز تعلیم و تربیت است که مقدّرات کشورها به دست محصولات آن هاست...»
کودکان و نوجوانان در دوران تحصیل ، نگرش مثبت یا منفی نسبت به خود و محیط پیرامون بدست می آورند این مسأله به مقدار زیاد به تجارب موفق یا ناموفق دانش آموزان در دوران تحصیل بستگی دارد . آنها در مدرسه در مسیر رشد و بالندگی قرار می گیرند . در حقیقت در طول بهترین سالهای عمرخود با عوامل مختلف مؤثر بر تحول شناختی ، عاطفی و اجتماعی به کنش متقابل می پردازند .
آنها با پیشرفت در تحصیلات و افزایش میزان یادگیری علاوه بر رشد علمی به سلامت روانی نیز دست پیدا می کنند . بر عکس در صورت عدم موفقیت تحصیلی و فشارهای روانی ناشی از آن ، بهداشت روانی شان برهم خورده و بدین گونه خسارتهایی متوجه آنها و جامعه می شود .
به همین دلیل باید به مقوله ضعف یادگیری توجه بیشتری نمود تا بتوان با شناخت آن ، توانایی ها و شایستگی های کودکان و نوجوانان را بارور کرد .
شاید اگر مسئله ای مهم تر از خواندن وجود داشت اولین کلمه قرآن، با آن شروع می شد لذا نتیجه می گیریم که بالاتر از این کلمه وجود نداشته که خداوند پیامبر را دستور می دهد که آن را انجام دهد. و به همین دلیل است که بزرگان یکی از خصوصیات سوره علق را، وجوب یادگیری علم و درس خواندن می دانند.
مسئله علم؛ دانش و یادگیری سواد، همیشه مدنظر پیامبر (ص)، ائمه اطهار (ع) و قرآن کریم بوده است. آن جا که به قلم قسم یاد می کند و آنچه که می نویسد و آن جا که به تعلیم و تزکیه اشاره می نماید و ...
همچنین در روایات و احادیث بسیار زیادی بر روی یادگیری علم و دانش و سواد تاکید شده است در یک حدیث کوتاه اما شیرین رسول خدا (ص) می فرماید: «عملوا و لا تعنفوا» ترجمه: علم بیاموزید و درشتی نکنید.» پس یادگیری علم و دانش بر همه کس چه غنی و چه فقیر واجب و لازم است و در این راه جای هیچ گونه تکبر و غرور وجود ندارد.
اسلام برای تعلیم و تربیت اهمیت خاص قائل است. به عنوان مثال در جای جای قرآن هر جا که از رسولان صحبت به میان می آید، تعلیم و تربیت و تزکیه را برنامه اصلی آنان می شمارد.
خداوند بزرگ به تمام انسان ها، آزادی را عنایت فرموده و این اجازه را به آن ها داده که در تحصیل علم و دانش با جدّیت و کوشش و در راه بهبود وضع معنوی و مادی به پیش بروند. و به آن مقامی برسند که از ملائکه هم برتر بلکه به مقام خلیفه ی الهی برسند.
گرچه تربیت یک مسئله بسیار مهم و برجسته است اما مقدمه ی آن را باید در تعلیم ملاحظه کرد به همین دلیل علم از دیدگاه آیات و روایات به طور قابل توجهی مورد بحث قرار گرفته است.  بر این مبنا می بایست زمان تدریس مطالب کلاسی سعی نماییم دانش آموزان با علاقه خاصی با این موضوع برخورد نمایند و فقط از روی اجبار معلم یا خانواده نباشد.
بنده در اوایل سال تحصیلی در کلاسم    برای یادگیری بهتر گاهی امتحانات شفاهی برگزار می کردم و ابتدا افراد داوطلب را برای پاسخ دهی می آوردم ، سپس با هر گروه یکی ، دو نفر از شاگردان ضعیفم را نیز صدا می زدم اما باز می دیدم که نتیجه ی آن چنان مطلوب حاصل نمی شود .
    بعد از امتحانات کتبی از دانش آموزان می خواستم که به عنوان تکلیف شب جواب سؤالاتی را که پای تخته نوشته می شد پیدا کنند و بیاورند ، باز هم این چند نفر تلاش برای پیدا کردن جوابهای صحیح نمی کردند .
    یا اینکه کلاس را به گروه هایی 4 نفره تقسیم بندی کرده بودم آنها در گروه کاری انجام نمی دادند و کارهای خارج از کلاس را انجام نمی دادند و همیشه داد سر گروه را در آورده بودند .
    در مصاحبه هایی که با خود دانش آموزان داشتم آنها اظهار می کردند که قبل از امتحانات درس می خوانند ولی فراموش می کنند . ولی در صحبت با والدین آنها متوجه شدم که آنها نیز از نحوه ی درس خواندن و انجام تکالیف فرزندشان و نمرات امتحانی آنان ناراضی بودند .
     مسئله را که با تعدادی از آموزگاران در میان گذاشتم آنان نیز عقیده داشتند که دانش آموزان به دلیل مشکلات زیادی که دارند قدرت تمرکز در کلاس را ندارند .
معاون آموزشگاه که بیشتر با دانش آموزان این مدرسه سر و کار داشته است نیز اظهار داشتند که باید قبل از امتحانات نوبت اول مشکلات و مسایل آنان شناسایی شود و راه حلی مناسب پیدا کنیم که تا حدودی پیشرفت در وضعیت درسی آنان ایجاد شود  در میان دانش آموزانم تعداد… نفر آنها دارای افت تحصیلی و ضعف در یادگیری بودند .دوست داشتم کاری کنم که این  چند  نفر نیز به دانش آموزان فعالی تبدیل شوند و سطح نمراتشان روز به روز بالاتر برود و بدین ترتیب تصمیم گرفتم با تحقیقات مناسب و مطالعه کتابهای مرتبط با این موضوع در این وضعیت تغییری دهم و بدین ترتیب پژوهش من شروع شد .
جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات
الف : کسب نمرات  
 با توجه به توضیحاتی که در توصیف وضع موجود گفته شد ارزیابی دقیقی از نمرات سه ماه مهر و آبان و آذر انجام دادم و متوجه شدم که تعداد … نفر از دانش آموزانم در اکثر امتحانات مخصوصاً در دروس ریاضیات ، علوم ، املا ،   و امتحان تشخیصی رتبه پایینی کسب می کنند برای دقیق تر بودن اطلاعات از نمره های این  دروس طبق دفتر شاخص ها در مهر و آبان و آذر میانگین گرفته وبه تأییدمدرسه رساندم
ب : پرسش نامه
     جهت آگاهی از دلایل دانش آموزان برای درس نخواندن به این … نفر پرسش نامه ای دادم که.10.تا از عوامل عمده ی افت تحصیلی(این 10عامل رابر اساس مطالعات خودم واظهارات همکاران وبا توجه به مشکلات کلاس از بین 50 دلیل انتخاب نمودم) در آن گنجانده شده بود و از آنها خواستم که آنچه حقیقت است را علامت بزنند .   
    پس از بررسی و تجزیه و تحلیل پاسخ ها مشخص شد که دانش آموزان به ترتیب عوامل زیر را سبب کاهش نمرات خود می دانند:
         *  نداشتن برنامه ریزی درسی مناسب درخانه:100%
 * بی توجهی والدین به اموردرسی فرزندشان:100%
 *  درس نخواندن وکم کاری:87%
 * بی توجهی سر کلاس:75%
 * بی دقتی در امتحانات:62%
 *  تصمیم نداشتن جهت ادامه تحصیل:50%
 *  ضعیف بودن پایه :36%
 *  اختلافات ودرگیریهای والدین:25%
 *  اضطراب امتحان:25%
         *  مناسب نبودن روش تدریس معلم:12%
  ج : مصاحبه با والدین
جلسه ای با والدین …نفر ترتیب دادم و با آنها در رابطه با دلایل ضعف درسی فرزندشان و کارهایی که در خانه انجام می دهند صحبت کردم :
امروزه بی انگیزگی فرزندان در درس و مدرسه، علل بسیاری از مراجعات خانواده ها به مشاوران است. عباراتی از قبیل «فرزندمان درس نمی خواند»؛ «اخلاقش روز به روز بدتر می شود»؛ «با خواهر و برادرش دعوا می کند.» یا «از دست او همیشه جنگ اعصاب داریم.» برای همه ی ما عباراتی آشناست.
در پاسخ به چنین والدینی گفته می شود همگی این مشکلات برخاسته از یک چیز است و آن اینکه، شما از فرزندتان می خواهید که: درس بخواند.
بدیهی است که این فرزند در این نقطه شکست خورده است و شما با تذکرات، توقعات و انتظارانتان بر این نقطه ی شکست، مرتباً فشار می آورید. طبیعتاً این شکست، بر جنبه های دیگر زندگی او نیز سایه خواهد انداخت. این فشارها مانند این است که بخواهید با دست شکسته ی او زورآزمایی کنید. این عملکرد، بقیه ی بدن او را نیز فلج می کند باید برای مدتی توقّعات تحصیلی خود را از او کنار بگذارید و با او در نقطه و جنبه ی دیگری معامله کنید و همه ی روابط تان را به درس او گره نزنید.
در بسیاری از موارد، چنین خانواده هایی در آینده متوجه خواهند شد که ضعف هایی که در فرزندشان وجود داشت و مایه ی تشویش خاطر آن ها شده بود، یک به یک به مرور بر طرف می شود می بینند همین فرزند که با هزار ضرب و زور موفق به گرفتن دیپلم شده است، اکنون از سربازی باز می گردد؛ جایی مشغول به کار می شود؛ موفقیتی در کارش پیدا می کند و بالاخره همه ی توانایی هایش بر هم افزوده می شوند تا جایی که می تواند به خوبی زندگی خود را اداره کند.
حال اگر این پدر و مادر به توانایی های دیگر او و نکات مثبت فرزندشان توجه بیشتری کرده بودند، هم به طریقی نگرانی های خود را کاهش داده بودند و هم با این نگرش مثبت، راه را برای موفقیت های فرزندشان هموارتر می ساختند.
گاهی از کودک خود انتظارات واهی و نادرست دارند که این کارشان تنها به هرز رفتن استعدادهای واقعی فرزندشان می‌انجامد.
  د : در جلسه ای که با همکاران در آموزشگاه برگزار نمودیم به عوامل زیر اشاره شد:
    ۱) عوامل فردی: شامل هوش، توجه و دقت، انگیزه و هیجانات و آشفتگی‌های عاطفی و نارسایی‌های جسمی.
۲) عوامل خانوادگی: شامل روابط خانوادگی، فقر مالی و اقتصادی، فقر فرهنگی والدین، فقدان والدین یا والد...
۳) علل آموزشی مدرسه: شامل شیوه تدریس معلم، برنامه درسی مدرسه، پیشداوری معلم، شرایط فیزیکی کلاس، ارزیابی‌های نادرست معلمان از عملکرد دانش‌آموزان، پایین بودن نسبت معلم دانش‌آموزان، کمبود معلم مجرب، آموزش‌دیده و علاقه‌مند به تدریس و تحت پوشش قرار نگرفتن دانش‌آموزان واجب‌التعلیم.
طرح/ابتکار به کار گرفته شده و ویژگی آن
برای از بین بردن عوامل موثر بر افت تحصیلی راه هایی وجود دارد که بر اساس بحث و گفت و گو با همکاران ومطالعه و تجربه خودم آنها را گردآوری نمودم. در حقیقت دراجرای راه حل ها عواملی باید به وجود بیایندتا معلول از بین برودکه من آن ها را نوشتم.
     با توجه به این نکات برای از بین بردن یا کاهش اثر، انتخاب کرده بودم راه حل ها را نوشتم.
          علت1:عدم علاقه به ادامه تحصیل:
              راه حل ها
             1- مشاوره با دانش آموز
           2- مصاحبه با والدین
           3- کم کردن انتظارات عالی
           4- تشویق دانش آموز
           5- مقایسه نکردن دانش آموز با دیگران
علت2:عدم درک ارزش کاروتوان آینده نگری
راه حل ها
  1- معرفی افراد موفق
2- مطالعه کتاب غیر درسی
3- صحبت با دانش آموز
علت3:نداشتن انگیزه
راه حل ها
 1- ایجاد علاقه به درس
2- دادن مسؤلیت
3- تشویق به موقع
علت4:ترس و اضطراب امتحان
   راه حل ها                             
           1-ایجاد اعتماد به نفس در دانش آموز
         2-آمادگی قبل از امتحان
3-صحبت با والدین
4-در نظر گرفتن هدف های کوتاه مدت
علت5 : سردر گمی در خانه
  راه حل ها
 1- مشاوره با والدین
2- کم کردن سرگرمی ها
3- نظارت والدین
علت6: عدم رابطه بین خانه و مدرسه
  راه حل ها
1-    دعوت از والدین
2-    توجیه والدین
3-    فراهم آوردن امکانات
علت7::بی توجهی والدین نسبت به امور درسی فرزندشان
  راه حل ها
1- ایجاد ارتباط بین خانه و مدرسه
2- مقایسه نکردن دانش آموز با دیگران توسط والدین
3- جلوگیری از تمسخر و تحقیر شدن
4- فشار درسی نیاوردن به کودک
4-    کم کردن اختلافات خانوادگی
افت تحصیلی موضوعی غیرقابل حل نیست، اما حل آن هم یک‌باره و ناگهانی و با شیوه‌های آنی میسر نیست. برای مقابله با این پدیده، به برنامه‌ریزی‌های درازمدت و زیربنایی احتیاج است که بر اساس واقعیت‌های اجتماعی باشند و ضمانت اجرایی به عنوان یکی از اصول برنامه‌ریزی آموزشی را داشته باشند.
الف) برنامه‌های درازمدت یا بنیادی: این برنامه‌ها تدابیر زیربنایی است که یک سیاست کلی را در نظام آموزشی می‌طلبد. برخی از جزئیات این روش‌ها عبارتند از:
۱) تجدیدنظر در نظام ارزشیابی.
۲) کاهش تعداد دانش‌آموزان هر کلاس.
۳) ارزیابی هوشی دانش‌آموزان قبل از دبستان.
۴) فراهم کردن امکانات آموزش و پرورش.
ب) برنامه‌های کوتاه‌مدت: جزئیات این برنامه‌ها به شرح زیر است:
۱) تهیه به موقع کتاب‌های درسی و فراهم آوردن وسایل کمک آموزشی.
۲) همکاری نزدیک اولیای مدرسه و والدین.
۳) ارزیابی عملکرد معلمان و تشویق معلمان کارآمد.
۴) تقویت انگیزه‌های درونی دانش‌آموزان.
همچنین تغییر در نگرش‌های آموزشی معلمان، تغییر در سبک‌های مدیریت مدارس، نوآوری در روش تدریس، اصلاح فرآیند یاددهی – یادگیری و توجه به مشارکت مردمی می‌تواند در کاهش مسائل آموزش و پرورش به ویژه افت تحصیلی مثمرثمر باشد بهره‌گیری از مطالعات تطبیقی یعنی استفاده از تجربیات سایر کشورها در این زمینه می‌تواند موثر باشد.
به عنوان مثال در هند راه‌های زیر را به کار برده‌اند:
۱) روش‌های موثر تدریس عرضه گردید.
۲) بازآموزی معلمان آغاز شد.
۳) بین والدین و معلمان رابطه نزدیک‌تر ایجاد شد.
در کشور پاکستان بیشتر روی بازآموزی‌ها تاکید شده و بازآموزی معلمان را سرلوحه کار خود قرار داده‌اند و معتقدند که این کار باید شامل آموزش مهارت‌های تدریس، بازنگری محتوای دروس و آموزش مهارت‌هایی باشد که انگیزه دانش‌آموزان را به درس و تحصیل بیشتر کند.
همچنین برای کاهش افت تحصیلی علاوه بر راه‌های درون سازمانی به راه‌های برون سازمانی نیز نیاز است. مثلا کاهش علایق افراد به تحصیلات به ویژه در پسران، به خاطر نبود بازار کار مناسب و شایسته برای دانش‌آموختگان است که این مهم عامل جدی در کاهش انگیزش تحصیلی در آنها می‌شود، به طوری که نابرابری‌های آموزشی در شهر و روستا و نیز نابرابری‌های جنسیتی (دختران در مقابل پسران) در تحصیلات عالیه که در یک دهه اخیر بر عکس چند دهه قبل در نظام آموزش و پرورش و نظام آموزش عالی کشور ما رخ داده است، به دلیل عدم تطابق نیازهای بازار کار به تخصص فارغ‌التحصیلان مدارس و دانش‌آموختگان دانشگاه‌هاست
زمانی که به چیزی احساس نیاز نشود فرد برای رسیدن به آن تلاش نمی کند. اگر فردی نتواند در زندگی چیزهای مهم را تشخیص دهد و آنها را نشناسد، نباید امید زیادی به بهبود زندگی و رفاه او داشته باشیم. اگر فرد نداند چه چیزی برایش اهمیت دارد و چه باید انجام دهد، به هدف های خود نخواهد رسید.
باید کوشید تا چیزهایی را که دانش آموز در زندگی به آنها علاقه دارد شناسایی کرد.
عده ای از روانشناسان رفتار انسان را متأثر از احساسات او می انگارند. یعنی احساسات انسان ایجاد کننده رفتار او است. به عبارت دیگر احساسات، طرز فکرها، اعتقادات و ادراکات انسان به وجود آورنده رفتارند. از نظر تربیتی نیز این عقیده بسیار اهمیت دارد. اگر دانش آموزی احساس کند که معلمش او را دوست دارد، رفتارش نسبت به آن معلم دوستانه خواهد بود و به درس آن معلم نیز علاقه مند خواهد شد. در مقابل اگر احساس کند که معلم او را دوست ندارد، احتمالاً نسبت به درس آن معلم نیز علاقه ای نخواهد داشت. بنابراین باید کوشید تا چیزهایی را که دانش آموز در زندگی به آنها علاقه دارد شناسایی نمود و کار کردن با دانش آموز را از چیزهای دوست داشتنی آغاز کرد.
شناسایی خود یا خویشتن پنداری- خویشتن پنداری عامل بسیار مهمی در ایجاد نوع رفتار است. افرادی که خویشتن پنداری مثبتی دارند رفتارشان اجتماع پسندتر از افرادی است که خویشتن پنداری آنها منفی است. خویشتن پنداری عبارت از عقیده و پنداری است که فرد درباره خود دارد. این عقیده و پندار به تمام جوانب خود یعنی جنبه های جسمانی، اجتماعی، عقلانی و روانی فرد مربوط می شود. تصور انسان درباره هریک از عوامل رفتار معین و مشخص است. به عنوان مثال یک نمونه از مواردی که تأثیر خویشتن پنداری دانش آموزان را در وضع تحصیلی آنان نشان می دهد این است که دانشمندی در ضمن مشاوره با دانش آموزان عقب افتاده طی سالیان متمادی به این نتیجه رسیده است که یکی از عوامل اصلی عدم موفقیت تحصیلی این عده عقیده و پنداری است که آنها درباره خود دارند. به عبارت دیگر تعداد زیادی از این دانش آموزان اصولاً معتقدند که قادر به خواندن نیستند. آزمایشات پزشکی نشان می دهد که این عده دارای هیچ گونه نقص بینایی، عقلانی، شنوایی یا گویایی نیستند و از نظر جسمی سالم هستند. این دانشمند پس از مشاوره با این شاگردان نتیجه می گیرد که فقط خویشتن پنداری منفی شاگردان باعث عقب افتادگی تحصیلی آنها شده است. نتیجه آن که خویشتن پنداری تأثیر مهمی در نحوه پیشرفت دانش آموزان و رفتار آنها دارد.
دانشمندی به نام "کویر اسمیت" معتقد است خویشتن پنداری بر اثر روابط بین عوامل زیر تعیین می شود:
الف-پندار والدین درباره فرد- سال های اولیه کودکی عامل بسیار مهمی در شکل گیری شخصیت کودک به شمار می رود. در چنین سال هایی والدین نقش بسیار مهمی در ایجاد نوع شخصیت کودک ایفا می کنند. کودک اولین الگوهای رفتاری خود را در محیط خانواده از والدین خود تقلید می کند. تربیت صحیح کودک در سال های اولیه که به سال های سازندگی معروفند اهمیت خاصی دارد. به گونه ای که رفتار والدین با کودک در سال های اولیه زندگی اثرات خاصی در نحوه رفتار و تکوین شخصیت کودک به جا می گذارد. والدین می توانند کودک را در خلال این سال ها به استقلال یا وابستگی، به عطوفت یا خشونت تشویق کنند.
ب-تصور و پندار دوستان و همبازی ها درباره فرد- به موازات رشد کودکان با مشاهده بازی آنها می توان دریافت که کودکان سعی دارند همواره نقش دوستان صمیمی خود را تقلید کنند. کودک می خواهد مثل دوست صمیمیش لباس بپوشد، حرف بزند و عمل کند. تقلید نقش امری طبیعی است و در تکوین شخصیت کودک مؤثر است. از سوی دیگر کودکان در انتخاب نوع دوستان تشخیص کافی و دقت لازم را ندارند و احتمالاً دوستانی انتخاب خواهند کرد که یا از لحاظ سنی متفاوتند و یا از نظر رفتاری با هم مغایرت دارند. در این مورد معمولاً والدین به طور مستقیم در این امر اساسی و حیاتی دخالت کنند و کودک را در صورت لزوم در انتخاب دوست راهنمایی کنند.
ج-تصور و پندار معلمان درباره فرد- در سن معینی که کودک پا به کودکستان و یا دبستان می گذارد تجربه جدیدی را در زندگی آغاز می کند. آشنایی شاگرد با معلمان و رابطه ای که بین معلم و دانش آموز ایجاد می گردد عامل مهمی در شکل گیری شخصیت و نحوه خویشتن پنداری دانش آموز به شمار می آید. معلمان علاقه مند با رفتار انسانی خود دانش آموزانی با صفات انسانی و علاقه مند در مدرسه به وجود می آورند. در حالی که معلمان بی علاقه و وقت گذران که به روابط انسانی بی توجهند دانش آموزانی افسرده و گریزان از مدرسه تربیت می کنند. اعتقاد و پندار معلم درباره نوع رفتار دانش آموز و توانایی های او و نحوه استفاده از این عوامل می تواند شخصیت دانش آموز را در مسیر خاصی پرورش دهد. معلمی که دانش آموز را در مدرسه با کلماتی نظیر تنبل، بی عرضه و بیچاره نامگذاری می کند، نباید از دانش آموز توقع داشته باشد که فرد علاقه مند و منطقی ای شود.
د-تصور و پندار فرد درباره خود- تصور و پندار درباره خصوصیات جسمانی، عقلانی، اجتماعی و روانی بخشی از شکل گیری خویشتن پنداری فرد را تشکیل می دهد. افرادی که نسبت به همسن هایشان کوتاه تر یا بلندتر هستند یا کسانی که عقب افتادگی ذهنی دارند، احتمالاً رفتارشان با افراد عادی متفاوت خواهد بود.
ه-توجه به زمان حال- عامل مهم دیگری که در تعلیم و تربیت برای کشف معنی و مفهوم مشخصی باید مورد مورد توجه قرار گیرد، تأکید بر زمان حال است. اگر بپذیریم که احساس باعث ایجاد رفتار است، از آن جایی که احساس در زمان حال به انسان دست می دهد باید رفتار کنونی فرد را مورد بررسی قرار دهیم. این عقیده دریچه های امید تازه ای را در تعلیم و تربیت بر روی والدین و دانش آموزان می گشاید. در اکثر اوقات چشم پوشی از شکست های گذشته، دانش آموزان را تشویق می کند تا در زمان حال برای کسب موفقیت مجدانه کوشش کنند. از سوی دیگر تأکید بیش از حد بر عوامل گذشته عذر و بهانه ای برای دانش آموز فراهم می کند و به او امکان می دهد که به سادگی تمام شکست های آینده خود را به گذشته اش نسبت دهد و برای بهبود وضع تلاش و فعالیتی نکند

گزارش تخصصی معلمان چگونگی برطرف نمودن مشکل انشاء دانش آموزان در کلاس

اختصاصی از زد فایل گزارش تخصصی معلمان چگونگی برطرف نمودن مشکل انشاء دانش آموزان در کلاس دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دانلود گزارش تخصصی معلمان چگونگی برطرف نمودن مشکل انشاء  دانش آموزان در کلاس بافرمت ورد وقابل ویرایش تعدادصفحات 25

دانلود گزارش تخصصی,راهکارها و پیشنهادادت,گزارش تخصصی فرهنگیان

این گزارش تخصصی جهت ارائه برای ارزشیابی و کسب امتیاز  کامل و همچنین جهت ارائه به عنوان تحقیق ارتقاء شغلی بسیار کامل میباشد

مقدمه کوتاه :

ارائه موضوع های پیشنهادی از سوی دانش آموزان در کلاس انشا ذوق نوشتن را در دانش آموزان تقویت می کند. آرایه های ادبی باعث زیبایی نوشته شده و کاربرد آن قوه ی تخیل دانش آموز را فعال می سازد. تشویق دانش آموزان به مطالعه ی کتاب ضمن ترویج فرهنگ کتاب خوانی، مهارت آنها را در نوشتن افزایش داده و دانش آموز را در ارائه ی مطالب ارزشمند یاری می دهد. انشاء به معنی ایجاد کردن، پرورش دادن، ابداع و خلق کردن است.در اصطلاح ادبیات انشاء عبارت از نگارش جملات و عباراتی است که افکار نویسنده را به صورتی روشن و زیبا بیان کند که خواننده آنها را به سهولت بفهمد و برایش خوشایندو مطلوب باشد.کلاس درس انشا باید تمرین خوبی برای خوب نوشتن، خوب اندیشیدن و خوب سخن گفتن باشد. نوشتن انشا در کلاس، اعتماد به نفس، قدرت و تفکر و خلاقیت و استقلال را در دانش آموزان تقویت می کند.نوشتن داستان های کوتاه در زنگ انشا برای تقویت خلاقیت و قوه ی تخیل دانش آموزان مفید می باشد. با رعایت این موارد می توانیم در درس انشا شوق و علاقه ایجاد نمود و کلاس انشا را جذاب تر و متنوع تر نماییم.
اینجانب لیلا زمانی آموزگار پایه ششم آموزشگاه قرآنی طه  تصمیم گرفتم در طرح به اجرا درآمده به از بین بردن مشکل نگارش (انشا) دانش آموزانم بپردازم.
  

بیان وضعیت موجود  

                                                       
اینجانب ..... است که در آموزش و پرورش در حال خدمت می باشم. کلاسی که طرح فوق را مبتنی بر آن انجام می دهم پایه ششم  این آموزشگاه می باشد که 25 نفر جمعیت دارد. پس از چند جلسه تدریس در درس انشا به این نتیجه رسیدم که دانش آموزان به آسانی نمی توانستند بنویسند و افکار خود را بیان نمایند و درس انشا برای آنها جذابیتی نداشت . نارسایی حتی بر نحوه ی پاسخ دادن آنها در دروس کتبی نیز اثر گذاشته بود. این مسئله فکر مرا به خود مشغول ساخته بود که به راستی چگونه می توانم دانش آموزان را به درس انشا علاقه مندکنم ؟ و شیوه های اندیشیدن را پیرامون یک موضوع فراهم آورم؟ و کلاس انشا را از حالت خشک و سرد بیرون بیاورم؟ و با استفاده از روش های مختلف، تجربیات اولیا همکاران و مشاوران و متخصصین تعلیم و تربیت دانش آموزان را از منزلگاه مراحل تفکر تحلیل، ترکیب، نقادی و نوآوری و ابداع بگذرانم؟ و به پرورش قدرت تفکر و تحلیل آنها بپردازم.
     در این طرح سعی خواهد شدعلل  بی علاقه گی و بی انگیزی  را بررسی کرده و راه کار هایی را برای این مورد  ارائه دهم .
شناسایی  مسئله
هرفردی درجامعه نیاز به آموزش دارد تا مراحل رشد وتکامل را طی کند به قول کانت «بشر تنها با تعلیم وتربیت تواند شد وآدمی چیزی جز آنچه تربیت از او می سازد نیست ». بنابر این نیاز به آموزش وپرورش از حقوق اسلامی افراذ بشمار می رود وهر گونه ایجاد تحول ورشد وپیشرفت فردی واجتماعی حاصل تربیت وآموزش است .راجع به تعلیم وتربیت وآثار مترتب برآن از دیر باز سخن بسیار گفته اند وگفته فوق در حقیقت مشت نمونه خروار است و...
انشا در لغت به معنی سخن آفریدن و نشو نما دادن و بزرگ گردانیدن است. و در اصطلاح ادبیات عبارت از نگارش جمله ها و عبارتهایی است که افکار و اندیشه نویسنده را به صورتی روشن و زیبا بیان کند تا خواننده آنها را به آسانی بفهمد و برای او خوشایند باشد.
یکی از عوامل متعدد ناموفق بودن درس انشا نداشتن روش مناسب است. لزوم به کارگیری روش مطلوب در تدریس به اندازه ای است که بعضی از دست اندرکاران علوم تربیتی بهره گیری از روش های مناسب را مهم تر از دانش آن درس دانسته اند. تلاش برای تدریس انشا امری ضروری و لازم است. در سر کلاس های ما تدریس به همان شیوه های سنتی تکرار مطالب گذشته است. و از دیدگاه علوم تربیتی هر کاری که مکانیکی انجام شود کاری آموزشی نیست. زیرا خلاقیت در آن وجود ندارد و تا خلاقیت نباشد مسائل اجتماعی، اقتصادی، صنعتی، و سیاسی حل نمی شود و باید کاری کنیم که کلاس انشا تبدیل به کارگاه نوشتن شود.
جمله نویسی ویا موضوع انشاء در کلاس درس ، باید طوری باشد که خاطره ای در ذهن دانش آموز تداعی کند یا چیزی را ببیند وبشناسد تا بتواند در مورد آن مطلب بنویسد.دانش آموزان دارای اختلال یادگیری در بسیاری از جنبه های بیان نوشتاری از همکلاسی های فاقد اختلال یادگیری،عقب ترند.این تفاوتها همیشه پایدار نیست وتا حدود زیادی برطرف می شود. دانش آموزان دارای اختلال یادگیری احتمالاَ در زمینه جمله نویسی و انشاء نویسی ،یعنی دستور زبان ومحتوا ضعیف اند.هر چند دانش آموزان بزرگتر،اصول نحوی وواژگان پیچیده تری را نسبت به دانش آموزان خردسال به کار می برند .
چرا باید انشاء و جمله نویسی در ما تقویت شود؟
1-جهت انتقال دانسته های خود به دیگران .
2-جهت تقویت استعداد و قوه تخیل خود.
3- جهت پرورش تفکر ،دقت،ادراک و استدلال خود.
انشا در لغت به معنی سخن آفریدن و نشو نما دادن و بزرگ گردانیدن است. و در اصطلاح ادبیات عبارت از نگارش جمله ها و عبارتهایی است که افکار و اندیشه نویسنده را به صورتی روشن و زیبا بیان کند تا خواننده آنها را به آسانی بفهمد و برای او خوشایند باشد.
یکی از عوامل متعدد ناموفق بودن درس انشا نداشتن روش مناسب است. لزوم به کارگیری روش مطلوب در تدریس به اندازه ای است که بعضی از دست اندرکاران علوم تربیتی بهره گیری از روش های مناسب را مهم تر از دانش آن درس دانسته اند.تلاش برای تدریس انشا امری ضروری و لازم است. در سر کلاس های ما تدریس به همان شیوه های سنتی تکرار مطالب گذشته است. و از دیدگاه علوم تربیتی هر کاری که مکانیکی انجام شود کاری آموزشی نیست. زیرا خلاقیت در آن وجود ندارد و تا خلاقیت نباشد مسائل اجتماعی، اقتصادی، صنعتی، و سیاسی حل نمی شود و باید کاری کنیم که کلاس انشا تبدیل به کارگاه نوشتن شود.

مفاهیم و واژگان
دانش آموز: شاگرد مدرسه،طالب علم،آموزنده علم در اصطلاح مدارج تحصیلی (لغت نامه دهخدا جلد اول ص 2240)
کلاس :هریک از شعبه های مدرسه که شاگردان آن هم قوه و هم درس دریک اطاق درس می خوانند.(جلد دوم لغت نامه دهخدا ص 2299)
علاقه:بدل دوست داشتن دوست داشتن و خواهش آن نمودن . دوستی لازم قلبی ،بستگی و ارتباط دوستی قلبی و حقیقی-(لغت نامه دهخدا) .
بی علاقه :(از: بی + علاقه ) که دل بستگی به چیزی نداشته باشد. بی مهر. بی میل . || مرد مجرد. بی زن و خانمان . (ناظم الاطباء). و رجوع به علاقه شود.
انگیزه
انگیزه حالت مشخصی است که سبب ایجاد رفتاری معین می شود. انگیزه های روانی به طور عمده تحت تأثیر اجتماع خاصی قرار دارند که شخص در آن رشد کرده است.
انشا یا مقاله نوشته ای است که یک نگارنده با توجه به نقطه نظراتش می نویسد. یک مقاله ممکن است شامل عناصر مختلفی نظیر نقد ادبی، بیانیه سیاسی، مباحثات آموزشی و زندگی روزمره باشد. (از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد)

جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات

برای حل این مشکل ابتدا به جمع آوری تجربیات اولیا دانش آموزان در ارتباط با درس انشا پرداختم و در جلسه ا ی که در آبان ماه برگزارشد مسئله را مطرح نمودم و از تجربیات همکاران محترم استفاده نمودم.و در این رابطه به مطالعه ی کتابهای مختلف از جمله: آیین نگارش، ره یافت های آموزشی و تربیتی در درس انشا خودآموز روش تدریس مهارت نوشتن در دوره ی ابتدایی، خودآموز روش تدریس زبان فارسی، شیوه های خلاق آموزش انشا، آموزش خاطره نویسی پرداختم. در یک تقسیم بندی کاری در مرحله اول , نحوه تدریس زنگ انشای چند نفر از همکاران را جویا شدم که آیا نگارش ها باید در منزل یا در کلاس باید صورت بگیرد , نظر اولیای دانش آموزان که در مدرسه حاضر می شدند پرس و جو کرده و یادداشت می کردیم که نظرات متفاوتی ایراد می شد در یک نمونه آماری که بدست آوردیم معلوم شد که اکثر انشاها در منزل نوشته می شود که این روش با توجه به تحقیقات و نظر اکثر علمای تعلیم و تربیت کاملاً منسوخ است و اکثر اولیا از این امر ناراضی بودند و دانش آموزان نیز در کلاس تمایل به شنیدن نوشته های هم کلاسی خود نشان نمی دادند.
برای اکثر آموزگاران نیز ساعت انشا کسل کننده و خسته کننده می باشد , در یک نظر سنجی از بچه ها , آنها نیز بیان کردند که نمی دانند چگونه انشا بنویسند , موضوعات برای آن ها قابل فهم نیست , مورد علاقه آنها نیست.
   در نوشته هایی که در خصوص نگارش و مخصوصاً نگارش خلاق , مقطع ابتدایی لازم بود جمع آوری کردیم که در پایان به طور مختصر گوشه هایی از مطالب یادداشت می گردد . در ساعت انشا می توان با ایفای نقش , قصه گویی و نمایش خلاق به عالی ترین اهداف زبان آموزی دست یافت که نوشتن نیز یکی از این اهداف است ایجاد برقراری ارتباط انسانی و عاطفی , نظم بخشی به افکار گفتار پرورش قوه تفکر استدلال , استنتاج و به طور کلی رشد و شکوفایی خلاقیت و استعدادهای زبانی در دانش آموزان می انجامد.
برای حل این مشکل ابتدا به جمع آوری تجربیات اولیا دانش آموزان در ارتباط با درس انشا پرداختم و در جلسه ی ارتقا کیفیت آموزگاران در آبان ماه مسئله را مطرح نمودم
پیشینه ی تحقیق در مورد درس انشا:
نتایج تحقیق سیر تاریخی درس انشا در کتاب های درسی مدارس ایران از سال 1300 تا 1373 کاری از سید حسین محمدی حسینی نژاد به شرح ذیل است.
1- به دلیل این که در کار تالیف کتاب های درسی به ویژه انشا هیات های علمی، تخصصی نظارت نداشته اند، توجه جدی و پیگیر به این درس نشده است.
2- کتابهای راهنمای انشا عملا فاقد یک برنامه عملی و هدف دار برای درس انشا می باشد.
3- دانش آموزان در تمام مقاطع این درس را دوست دارند و آن را جدی تلقی می کنند.
پس از بررسی نظرات اولیا و همکاران به این نتیجه رسیدم در درس انشا موانع زیادی وجود دارد که برخی از آنها عبارتست از:
1-    ضعف فرهنگ مطالعه
2-    جایگاه نداشتن فرهنگ انتقاد و رواج فرهنگ تملق
3-    فرهنگ جرأت نداشتن واتکا به خانواده برای ابراز ایده ها و آرام و هجوم به مسائل و برآورد راه حل و ارائه آن ها
4-    عدم وجود تشویق کارساز و مناسب
5-    ارزش نگذاشتن به نوشته های ابتدایی
6-    ملموس نبودن موضوعات و مسائل مورد بحث و تکراری بودن آنها
7-    همکاری نامناسب خانواده ها
8-    عدم وجود ارزیابی دقیق از درس انشا
9-    ذاتی و ارثی پنداشتن امر خلاقیت و ابداع
10-مشخص نبودن جایگاه درس انشا در برنامه ی درسی به صورت اعتقادی و سهل الوصول بودن و در اختیار گرفتن آموزش آن و نیز زمان آن برای تکمیل دروس دیگر.
دانش‏آموزان بی انگیزه در مدرسه و راهبردهای افزایش انگیزش
همه‏ی ما از اهمیت انگیزه در زندگی آگاهی کامل داریم، با این حال بیشتر ما احساس می‏کنیم در زندگی به اندازه‏ی کافی دارای انگیزه نیستیم. انگیزه به ما کمک می‏کند تا احساس رضایت‏خاطر کنیم، درباره‏ی خودمان احساس مسئولیت نماییم و بر زندگی خود تسلط داشته باشیم.. بی‏انگیزگی در بین دانش‏آموزان این نگرانی را در والدین و آموزگاران به‏وجود می‏آورد که شاید آن‏ها نتوانند در مورد خود به درستی عمل کنند، به بیراهه بروند یا حتی زندگی خود را تلف کنند. موقعیت و شرایط محیط آموزشی از جمله عواملی است که با بی‏انگیزگی دانش‏آموزان ارتباط نزدیک دارد. آموزگار مهم‏ترین نقش را در مدرسه ایفا می‏کند و چگونگی عملکرد دانش‏آموز به رفتار آموزگار بستگی دارد. برای آموزگار انگیزه‏ی دانش‏آموز هم به‏عنوان هدف و هم به‏عنوان وسیله‏ی پیشرفت در سایر زمینه‏ها اهمیت بسیار بالایی دارد. لذا در این بحث به‏طور مختصر ابتدا با علائم دانش‏آموزان بی‏انگیزه و سپس به سبب‏شناسی و راهکارهای مناسب جهت بالا بردن انگیزه‏ی لازم در دانش‏آموزان خواهیم پرداخت. پس از تجزیه و بررسی و تحقیق و مطالعه منابع موجود خلاصه یافته های حاصل از این تجزیه و تحلیل ( علل ناتوانی دانش آموزان در نگارش انشا بدین شرح می باشد)
1- عدم آشنایی دانش آموزان با طرز و چگونگی انشا که دلایل آن در وضعیت موجود نوشته شد , که در دوم ابتدایی آشنایی دانش آموزان فقط با جمله بندی بوده  است.
2- دانش آموزان نمی دانند که در مورد چه بنویسند , کدام موضوعات و مطالب در نوشتن آنها کمک خواهد کرد.
3- انشا در سر کلاس نوشته نمی شود , محول کردن نگارش به محوطه خارج از کلاس که لاجرم دانش آموزان از اولیای دانش آموزان استفاده نماید.
4- عدم علاقه و رغبت آموزگاران و همچنین عدم آشنایی با قواعد موضوعات مناسب هر پایه مطابق با اصول روان شناسی , و توانایی ذهنی
5- تقویت نکردن مهارت گوش دادن دانش آموزان به انشاهای خوانده شده در کلاس درس.
6- عـدم فضـای آزاد , و فضـای پـرسـش و پـاسـخ و نقـد و بـررسـی نوشته های دانش آموزان در کلاس .
7- مناسب نبودن موضوعات انتخاب شده با توجه به گروه سنی و همچنین تکراری بودن موضوعات.
8- عدم مطالب کتاب های قصه و داستان پروری ذهن های دانش آموزان در مدرسه و بیرون از مدرسه.
9- آموزگاران معیارهای مشخص در ارزشیابی انشا در دست ندارند.
نشانه های بی انگیزگی در دانش آموزان
- ناتمام گذاشتن کارها
- خودداری از انجام تکالیف
- عدم تلاش برای حل مشکل خود
- مشکل در تصمیم‏گیری
- انتظار کمک از دیگران
- بی‏توجهی و بی‏دقتی
- تمایل نداشتن به فعالیت های بدنی
- آوردن بهانه‏های متعدد برای انجام ندادن کارها
- داوطلب نشدن برای انجام کارها
- عاجز بودن در تنظیم فعالیت حال و آینده
- میل دائمی به قرار داشتن در حالت استراحت
- به سر بردن دائمی در رویا
- قدرت تمرکز فکری پایین
-تنبلی نمودن و از زیر باز مسئولیت، شانه خالی کردن
عوامل مختلفی که منجر به کاهش انگیزه در دانش‏آموزان می‏شود:
- عدم هماهنگی بین میزان تکالیف مدرسه با توانایی‏های دانش‏آموزان
- یکنواخت بودن محیط آموزشی با توجه به پیشرفت‏های عصر حاضر که می‏توان از وسایل کمک آموزشی مثل نوار ویدیو، سی‏دی، اینترنت و... استفاده کرد.
- عدم کنترل والدین نسبت به وضعیت تحصیلی فرزندانشان
- بی‏ارتباط بودن تکالیف با نیازهای روزمره
- مشکلات خانوادگی نظیر محول نمودن کارهای منزل به فرزندان از طرف والدین
- انجام کاری برای دریافت حقوق و ساعات غیر مدرسه برای کمک به وضعیت اقتصادی خانواده.
- تشویق نشدن برای انجام تکالیف منظم
- افسردگی‏های خفیف
- داشتن تجربیات و شکست‏های تلخ متعدد
- عدم برخورداری از تجربیات موفق
- در معرض شماتت و تنبیه بودن
- نقایص فیزیولوژیکی و بدنی
- وجود نابسامانی، مشاجرات لفظی و درگیری در خانواده
- طلاق در خانواده
- وابسته بودن به والدین و انجام کارهای دانش آموز به‏وسیله‏ی آن‏ها
- محرومیت از امکانات اولیه
راهبردهای افزایش انگیزه در دانش‏آموزان
- اطمینان از وضیعت جسمانی دانش‏آموز از نظر معاینه‏ی شنوایی و بینایی:
- ایجاد هماهنگی بین تکالیف مدرسه با توانایی دانش‏آموزان
- متنوع کردن محیط آموزشی با استفاده از وسایل کمک آموزشی مثل فیلم، عکس، ماکت و...
- دادن تکالیف مرتبط با نیازهای دانش‏آموزان
- توجه به حاصل فرایند کار و تلاش دانش‏آموز (عدم نمره محوری در کلاس)
- استفاده درست از کلمات و جملات توسط والدین و آموزگاران.
والدین و آموزگاران گاهی از اوقات با سخنان به ظاهر ملایم و بی‏ضرر، موجب کاهش انگیزه در دانش‏آموز می‏شوند. آنان به دانش‏آموزی که در آستانه‏ی مردود شدن است می‏گویند: « ما می‏دانیم تو یک نابغه نیستی، توقع هم نداریم معجزه‏ای از تو ببینیم. فقط می‏خواهیم در حد توانایی‏ات درس بخوانی، اگر نمره‏ی قبولی بگیری ما راضی خواهیم بود.» این نوع گفتار، دیگر به دانش‏آموز این امکان را نمی‏دهد که برای رسیدن به درجات عالی آموزش تلاش کند؛ اگر هم نهایت کوشش خودش را هم به خرج بدهد، بیش از یک « قبولی» انتظاری دیگر از خود ندارد. پیامی که می‏تواند منجر به ایجاد انگیزه در فرد شود این است:
» ما انتظار داریم درس یاد بگیری و آدم تحصیل کرده‏ای بشوی. یادگیری یک امر تصادفی نیست، یادگیری مستلزم تلاش و عزمی راسخ است. ما چنین چیزی را از تو توقع داریم.«
- دادن خودمختاری و استقلال به دانش‏آموز در جاهایی که امکانش وجود دارد.
- تشویق‏های کلامی به شکل توصیفی
- نشاندن دانش‏آموز در جلوی کلاس یا در کنار هم‏کلاسی‏هایی که می‏توانند الگوی نقش مثبت برای او باشند، صدا زدن دانش‏آموز در کلاس در موارد متعدد، ارائه‏ی بازخورد در موارد متعدد، تقسیم تکالیف حجیم به بخش‏های کوچک‏تر
- کمک به والدین در درک واقع‏بینانه از توان یادگیری دانش‏آموز.
- دادن فرصت به دانش‏آموزان در بیان معلومات خود و آن‏چه خارج از کلاس از خانواده و دیگران آموخته‏اند.